Jpollimrij Metaphraßs
P S A 1 M V S LXXV.
'Regem Affyriorutn rident Âfaphus prudent,
Refonuit jeptïma decadis eùamqumtum carmetn .
Solus iUd&e Rex clams eft :
Nomen ipfi gloriolum in genjibus Ifraelis:
Huius veto in pace förtis ædiflcatur locus
Inattiabili vero Sione, cara&iromäcülata domujk
Ibf robur arcuum robuftorum confregit,
Scutum &gladium acutum,&:folidum clamoreni.
A ppares æternis à mohfibüs lùmen’admirabfle,
Pedoribus omnino infipientes turbati funt.
Somnum dormituri irrt ptouidum,ni hil repcrerunt,
Diuites manibüs fuis fidcnteà Virii
Horribilicer Iaeobi fuccen fente Rege,
Equités valde omhe£ occupaiiit profundus ïomnusi
Hs Beatë,térribilis,quis teturii roBôrfe certet?
Ab inirio tua ira habet mtiltàiô Wmi T .
Auribus de caelo morfalibus iuftitiam infèrètis;
Qiiieta vero vtiqtië terra tretoènfc com pedita eft;
ImniôrtaliRegé fiirgçjitëad iudiciùm ,
Ad fiberandum inçoias rotius terræ maii fuëtbs.
Hu man us teintelledusin pedfori bus çanet i
Et tibireliquiài fuatiës cogitäsiöriis agent Fefturti.
Immortaliiîipplicàte, &;ipfî date blandam precemi
Qui vero curant Deum, înclÿtâ dorta afférant,
Forti, cuique intérims curæ ell potentia principum,
Potentia apu cfonmes clarosreges;
P S A l M V S L X X V L
Ajaphusfortis rex pro idïthurhô,
Septimam cire after um decadem carmen refinuitfextuni*
• Noftrum Régi clamorem commifi indigens:
Atnoftrarofciensconfpexitvocem.
Conuedfans precabar Deum immortalera dié laboris ,
Manibusmeis per nodfcemaceedens prbpefnècfum decc
pfUS.1
Recufaui animis confolatorem audirë i
Memor Regis habebam honeftam vpluptatëm.
Derepente vero cantaui,animo veto deficiebam.
O cuti cari vigilias anticipantes cûrabanr.
Taciturn vtique mihi cor commoto licet, fuftinuit. .
Cogitaui vitæ antiquifîimum mentibus diem,
Et recordatus annorum priores cecini gënerationes,
Tota nodte animo cogitationes müitas cancans;
Et meainquirebatmens perfetutans fèmper.
Nunquid lane humahi generis obliuifeetur Paftor ?
An noti eorum quæ feme, adhuc ré^ordabitur ipfè?
Anfiiam ceflare ficiet perpetuo mifèricordiam?
Num Deüs mifericors cogitauit prorfus obliuif'ci ?
Numvalde fuccen (ens miiericordiam prohibe bit?
Nunc vix incipiens inteiligere animis æqua cognoui»
HæccommutatiopalmæeftAlrifïîmh
Operum immortalis memor fui Regis:
Mirabiliùmab initiomei recordabor Regis:
Opéribus diuinis fèitf per medi tabor.
Pr*thiamëntécantém dimh'ârùm virtutum.
Ætërne tua viaîn fandto eft fèmpèri
•Qiiis Deus noftro fimilis: eft Régi î
Solds Rex Deüséft pfæcIaramiraCulaTaciens:
Omnibus (îmulpopülistuainpatefeciib potentiam.
T uo præpoteriti brachio liberafti populum,
Fdios Iolephi8c lacobirôagnanimi.
Aquae viderunt fc,& timuetunt vidcntes,
Ima refo uan tia prof und is turbaban tur fluentis,
Horrendus fragorconcitabatur per æthereas nu bes.
Etenim tuatela tranfibant hinc& hinç,
In circulo rotabili tonitr ufonori impetus.
Immortalis fulguribus tota refufget terra.
Radicitus ftoridaconcutiebaturagitatatellus: . v
In mari frementi tu* Beate fiint viæ,
Aquis in multis tuæ finit femitæ,
NequeVeftigium Régis ihfigné viris crit.
Populos duxifli velut pulchras oues pafeens,
Manu fàpienti MO'fîs,Àaronifque facerdotis.
P s a l m v ^ L X X V I L
. Jfaphiprudentk feptimum circa carmen - ■ .
‘Septima decadis cantus optttne elaboratus.
Oculis pbpule Bleus diuinam infpicc legem:
Aurcs noftri oris accommodate verbo..
Exorfùs prtideritibüsinuolueris labia aperiam,
Ab initioprioregerierationüm celebrabo vi^s*.
Cognouimusanimis qu^àccepimhsauditif,
Nobis veto tarnen anteanärrauerunt patres. :
Opera antiquorum fuos non latent filios j
Hymnos Immortalis rite célébrantes*
Et virtutem quantam fe a t fîmulcum ftupendis operibusi
Teftim onium ftatuit fuo praemium Iacobo_,
Et legém forti inclytam præbuit Ifraëli,'
Noftris qùarii ànteaRex conftituitpatribus,
Vffîghificentaufjjicata filijsparentes,
Vt altéra hxC omniâ difeat poftea generatio,
Fihj c|uo$ procréent ih futUris gènerationibus.
Ipfi vero ännünciabunt aliâ i hæf; nli jS,
Vt fpem ponantin immortali Rege,
Neque operum Regis fui obliuilcantur Dei,
Sed & mandata Beatianimis perquirant ,
Neque caris parentibusfînt omnino fîmiles.
Sed ô rigida mortalium prauaque generatio,
O generatio,maleficus fèmper pra-cordijs animus eft,
Neque mentem luiDéiâpudfidelemreperit. ^
Sagitfaèionis longæ proculiacülantis Éphremiblij,
Pugriam fugerun t ignaite po ft dorfa vulnèrati.
Paétum prcciofum negarunt Dei,
Neque voluerunt legibus obfêqui Regts:
Sed beneficentiæ bons obliti fuht p e i,
Neque inmirabilibus tantis in conftlio flexi fiiôt»
Qu* antea Rex patrauit fuis coram patribus,
Ægypti ih terra ftiper Tanaim floridam,
Vt quondam bifariam mare difeindens duxit populos.
Vtrcm velut ftatuens crebrum fluentum hinc&hinc, ^ •
Et ipfis in die^nubem pofait fignum viæ,
Nod u vero duxit per montes iumine ignis.
Ferai^um àltricemlcidic afperampetram in eremo:
Dicéres tanttim videiis âppàfere poculum ab imo fèrpere j
Qüantarii depetra fàcrà edüïit aquam,
Etmulrümperennibusdecuflùm fluminibusfîmilem.
Scelera vero ponen tes fuper feelera confuebant,
iram prouo carunt cæleftis Régis,
Rigido corde tentantesimmortalem,
Efcam repétentes luo gratam incommodo.
Immottalem vëfôih omnibus conuiciantes dixerunt:
Nilm aliqüod parafé poteft conuiuium in eremo ?'
Nunquid enim,quohiam ftccaeduxit aquas dépêtrai
Sibilohibernisfimiliterftrepentesfluentisî
Panem indigentibus ynde tot fuppeditet,
Àut vnde populisparer menfâmf
Hæc anifnurti armàrunc mâgnânirhi Régis.
Quorum gratia IaCobum vehemens combufllt ignis,
Ëc ira improuifà vrgebat Ifraelem,
Quia non confidit cælefti Rég i,
Diuinô autem non omnino habuérunt in laminé volunta-
Défuperæchefeis nubibus mandäuit Paftor, - (tem,
Cæleftium vero yeftibula cito expandit portarum.
Pluie vero notum dulceipfis manna ad manducandum,
Panerh cæleftem manducareàppofüû mottalibus:
Angclicum conuiuium mortalidéditgeneti: •
Parabilcm ipfis cibttm Dctis largitus eftmultum.
Venmmquideifiprocellofiaultri contraxit flare,
Mifit’vero hotrifbni Africi flatum.
V1 troneas ipfis carnes velut jpuluerem prarbuit *
Areriara vero,tanquam volatilia déditpennatâ maris. ,
Et ea quidem repente in coetu ceciderunt virorum.
tnPfalm. LXXV U, é c .
In circuicu dire&a variorum tenconorum.
Epulati vero fimul omnes repleti fiinr cibo.
Et ipfis cupientibusgratasprxbuic dapes,
Neque defideriopriuauit appetentësfuo.
Nôndum dapes finitæ erane,fàdecate vero adhuc indigebat
animus^
Et ebs Immortalis inuafit iraparatâ ,
Interitum impfouilum m ul torum faciens capitibus,
Robuftiffîmofqtae impediuit nobilis Iffaelis.
Sedenimnequbin Eis nequiciæ obliti fiint,
Neque in mirabilibus tantis confiderunt Régi;
Sedimbecillicateyitam vanam videntes,
Cico fugienriilm annorum defeceruntfruftra.
O mifèrij tuncRegem pereuntes defiderabanc,
Ex aurora eum adiutorem inuocabanr accedentes,
Mulcitudinem cogitantespvicjrum beneficiprum,
Quorum fibi prætmit liberum diem çoncedens.
Ipfi vero eum dilexerunt fuis in labijs extremis,
Linguæ felfiloquæ blandiméhtisgarrientés.
Non enim habebant corda reéia neque incelleâum,
IsTeqüe in feedere fuo vnanfmam.fidem,
O Rex^ru vero fçmper habes mifericors confilium, -
Eteorüm propiciabcriscriminibus,nequeinterflcis,
Sed reducem doniahs magnanimum animum,
Celerirer ruam iram accenfam cohibes.
Scisenimfragiliumhominumgenusquale fît,
Quibus vita non rediens, poftquam orcus earn cohibuerit.
Ah quantaarmardnteum prouocantesindeièrto.
Et ipfi animum côcitauerunt in formis multum inaquofis,
Præter fas altiflimi Dei tentantes robur, -
Et verbis irritantes Immacularum Ifraelis*
Quo paéto laborum manus almæ obliti funt,
Ægyptiorum vtornnesliberauitfèruitutibus,
Ægypto autem vtparauit diuina figna Faciens,
Cæteram fùper T aneos planiciem miranda peragëns.
Sanguis quidem erataqua.priorem vero negauit rormam*
Putei vero mutati fùnt,dulcem vero mentiri funtguftum.
Priraum quidem cynomyiq, inuafit omniuoraterram.
Rana inde poftea accedenspopulata eft agros;
At rubiginiflptidum ffu«5lum dédit.
Acerbe vero meteiis labores terræ locufta pèrdidic:
Frigida veto vitiFera corrumpebacur terragrândine,
Et dénia morus trifti arefeebat pruina.
Iéfcu quadrupedum greges occiditgtandinis,
Etpoflèflîonem fiiam depafeebat ardens flam ma.
Sèd nequeEc ceflàuit, fèmper fiii iram âdaugens,
Iram & indigoationem grauem æque luéluofo labori
Spiritibus æthèréisimmitibusimperans,
Farori concicato damnofam parauitviam,
Neque nçcatis animabus parcebar omnino,
Sed & rura pafeentes gregescompediuit ftrage.
Ah tellus iprimogenirorum quantorum lamétabatur mor-
tëm*
Vtvidic fèpultorufnfiliorum primiFeraminüentutem.
Çæterum Rex,fùum populü veluti pulchras liberauit oües:
Splehdidum.tanquam ouile per monteslongos palccns,
Fiduçiæ fidentes & ducis Vi.
Hoftes vero opèruit fuos ingens fluâus maris.
Ipfi Quidem vtiq; confilio monté accedebant Immortalis.
Inclytum montera, querti antéa cara acquifiërat manu.
Cæterum Rex incolas priôréseiècit tèrræ,,
^pFos vero introducens forte diuifit agros.
Gorradicans petgenefa cum tabernaculisfuis.
Ipfi vero adhuc tëntauèrunt vim irritantes Régis,
Animum auettentes fuis à teftitnonijs,
Patràn tes priorum ihiqua operâ patrum.
Imbéllem vero tanquam arcura habebant variumnocu-
mentu'm. ,
Immottalem verticibus montanisirritantes:
Et ei conciraüèrunt fuis animosidolis.
H inc attdicns heglèxit Deus improbum cônfîlium,
Scatim vero Ifraelem vituperauitanteaadmiràndum, ■
Silomæ vero diffipauic amiVum Deo gfatüm fànüm.
Non enim calamitofis contubernalis erar mortalibus.
Potenti;
Etfuumhôitibuspfædam detiic decus. —*------- -
Non adhucgladius cefTauit Temper ipfos interficicns%
Qnps vero valde ddigebac,caro proiecit auxilio.
Mifèrabiliter quidem iuuenes deuorauit diuinus ignis /
Neque vlla velut prodiensluxitvirginum, 6
Non gladio necacos ingemuit facerdotes,
.Neque vlla pereunf'is caniciem miferara eft regionis :
Donee dormienti Deus fîmilisexçitabatur
Potenti propter vinum vertigine laboranri fimilis.
Surgens vero Fedibus male domuir erronés,
Et ipfis opprobrium dedicin non definentibus feculis.
Sane tuncIo(èphi difflpauit Fraudem fplendidam •
Ephremi rurFum amabilem cito fubfannauit tribum.
Nobilem verodiuinielegit tribum ladæ,
Diuinum montem Siônis.quem animis diligie,
Templum fùum Fabricauit Rex fîcuç vnicornis*,
Et terrædefixit fempiternis generatipnibus.
Tune fuum Dauidem Rex elegit fèruuro,
Probe vero eum ex mulcis yocauit opilionibus,
A tergo eum fuftulit emulgentium tune pppiilorum,
Sandte præcipiens îaeobum Fuum Famulum congregare.
Et hæreditatem claram habere magnum Ifraelem:
Et eum benignitate cordis pauit iufte,
Et manuum prudentijs fuum duxit populum.
P S A L M V S LXXVÏII.
Âfaphtjônorumoüauum circa carmen,
Septima decadis cantus indußrius.
Fc tæ gen tes tuam afcenderuntSumme partem,
Impollutum vero pölluerunt iniquicatecuum templum.
Qui Ierufâlem euftodem pofuerunt vt quendam pomoru :
Volatilibusæthereis tuorum reliquiaspofùerüt fèruorum.
Tuotum fandtorumbeftijsdilaniationes carnes poFuerüt:
Velue vero aquam pauimehto tuorum fànguinem efFuderunc,
Gircum Hierufàlem penuria valde curatorum.
Viris contumeliæ obnoxij faéfcifumus omnino vicinis,
Tauquam vicinisrifus & ludusgrauis.
Die Beate,quoufque mânes iratüs nobis?
Et tua ira condtata eftfèmper velut ignis?
Eft unde iram in gentes, qii* tuam noh didicerunt gloriam,
Et in régna quæ tuüm fpfèùetunt auxiliurn.
Quia Iaeobum prudentem comederunt malis,
Ec ei locum occupantes datum j pofuerunt defertum.
Ipfè Rex priorum obliuifeere ftulcitiàrum,
Commiferariones mitre cito Beate nobis adiutrices.
Pauperesenim inter omnes valdeFadi Fumus foli.
Auxiiiator fblüs exiftens & fèmper Deus, nobis opitulcris.
Libera tuos fupplices Rex tuum propter honorem.
Nomen tuum mortalibus propitium fit deliâis:
Nequartdo gentes dican'tjVbivtique Deus efteorum ?
Nationes veropalam in oculis videant
Seruorum vindidam fanguinis quemprius fudetunt tuorum.
Coram vindorpm gemitus tuis veniét oculis.
Quanta veto Immortalis brachij eft potentia,
T antum interfè&oium iniufte curam habes filiomm.
Septies in finum repone rurfumgrauia viemis,
Contumeliæ qua exprobrauerunt immenfum tuhm honorem.
Nos énim tüus populus Rex.&alumni pàfcuæ.
Pro beneficëntia tibi Rex cantabimus laudem,
Degeneracione in generationë tuam gloriam eelebremus*
P S A L M y s L x x i x .
Afapbi prudent is teßimonium car minim,
Operum bonus eft cantus inuicem rejpondentium,
Nonus féptimam continens decàda.
Afpice honoratum pafeens Beate Ifiraeletn,
Ipfè qui Iofèphum Hu cens velue ouerh auges.
Manifeftareroihi confcendenä fuperæterndstüos Cherubim,
> . Coram Beniaminoque & Ephrerao & Manaflè.
erp obliti funt. præbuit veto ipûm prædonibus, Tuam potentiam eléua,& nos veni fèruaturus.
Facile
t