Ifa.$t.
mcopeccata eorum, & domui lacobiniquitatesfuas: me de die indie (
quarunt,& fcire vias meat volant » tanquampopulus qui iuüitiam
fecerit, & iudicium Dei non dereliquerit. Petunt à me nunc indicium
iuftum & dppropiaredeo dejiderant. Quam, in felix, fpem
habere pores nifi pccnitenciam malorum tuorum fa&o-
rum egeris?cum audias deum dicere, Non eftgaudere im-
piis. autnegabisteimpium dei cultorem, cum te non ne-
ges fuforcm fanguinis ? deinde fi temporé ieiuniorü fub-
ditos quia percuftèrint pugnis, & aliis iniuriarum generi-
bus lxlerint, concra eos huiufmodi increpationes protulit
deus: qualem concra nos protuliflèt fi contraprxcepta di-
uinxmagnitudiniseius damnaremus inaudiciim,abfentc,
& qi\idem innocentem? NccJifleüas vt circulum centiem nia,
& cilicium,&cinerem fubfternas,necficvocabnis tem mum acceptp.
Cemiraus per hanc.comminacionem quanta eftè poflït
aduerfus nos dei ira,fi innocen teradamnaremus. Sienim
tempore ieiuniorum pugnis lubdicos hobis percuiïèri-
muSjCaliter indignatur dominus, quanco magis fi eius cul-
tores maótauerimus ? Si, pugnis non lieer mihi pereutere
fub ditos tempore ieiumorurm, poterie licerequouis tempore
gladio percutere.d&nlaceidocem-meum? Non tale ieiu-
niuinelegi, dtcit dominus fedfolue obligationes violentontm contra-
ftorum y dimitte confrailos in remiftionem, & omnem oonferiptio-
nem iniquam difrumpe,franges furienii panemtuum, & egenos,qui
fine teftofunt,indue in domum tuam: Si videras nudum operi& do-
mejlifoffeminis tui noltdejpicere. Quam renes rex pmdentifli-
me'raörn ? .Gura.hsçcpnin.ia verterisincontrarium? Qub-
moaoqnimomnemnodumfoluiftiiniquitacis, cum line
incredulirate tua, qua.lem te inftinieris aduerium nos , fis I
talis p<y:m auens, ÔC magis magisque fis ere fee nsi n male-
uolentiaruaadnosdifperdendos, fine in blafphemiatua
auófcor facrilegi)creueris, magis etiam edict o plalphemia
tuam, .catholi can) efle adferendcrfide.m, morefei licet rae-
rerricum, qu * primoejani fcortentur, pofteaverq irafint
inuereeundç.ita amittenres pudicitiç decus/vc veliot fcor-
tariin propatulis ? Quomodo difloluifti omnem nodum
iniquitatis, cum;contra beatum Athanafium, fufeeprum
ante armos furoremadhuc itaretinéas,vt veliseius fundi
cruorem?Quomodo dimififti confra&os in requiem,cum
torquendo varie non definasferuns dei ? Et quomodo dimififti
contraltos in requiem, quando videas carceris me-
talla,exilia,vix iam cap ere pofteChriftianorum numerum
per te damnatorum ; Quomodo etiamfi fregeris efiirien-
tibus panemtuum,acceptura habebit Dominus, eumfer-
uos fame neces dicatos eius xternitati? Quomodo fi indu-
cas egenos fine tefto in domum tuam, re (pice re dignabi-
tur fuper opus tuum Deus, cum videatferuos fux clarita-
tisreiedos dedomibuspriuatis, propterea exulesfa&os,
quod noluerint fulcipere idololatriam tuam per Àrrium
inftitutam? Quomodo fi nudos texeris, poteris Deo pla-
cere, cum feruis ipfiuspatrimonia tuleris * & dixeris, fi da-
mnaueritis fidem apo ftolicam, atque arrianam iulceperi-
tis,cuncta veftra recipietis. (âne vnumde his omnib. Domini
facrismandatis inuenerisimplere. Quod enim do-:
medicos (eministuinon delpicias, non defpicis re vera cq-
uiperinos tuos Arrianos natos videlicet de il impudera-
to pâtre veftro diabolo; diligisfiratres tups quiahos videas
tibi proximiores, hos amas fingulari afFedu, his cunólam
gloriam regni tui exibes , hos loci os atque participes ad
Dei delendam hæreditatem in tuo regno habes,illos feci-
fti locupletes, illos extulifti fupra omnes cóftitutos in fub-
limitate: hoc eft eos, qui le veftris mifeere céfiierunt tené-
bris.Igitur cumfishaccagens,quæ odio habeat Deus,quomodo
arbitraris teaudiripofTe à Deo, aut fi fecerls elee-
mofynam pofte tibi ferri accepto? cum audias euni dicere,
iuncorieturmatutinumlumentuum & fanitas tuacito orietur,&
pracedet ante te wftitia3& maieftas Dei circundabit te.Tunc clama-
bis,& Deus exaudiette. Adhuc loquentitibidieet, ecceadfum. Ali-
quid teeorum pofteconiequiarbitraris, quandoquidem
non qttumtibifueritmatutinum lumen, fed tenebræ in-
cxtricabiles oblederint animum tuum, atque pertexerint.
errorum caligines. quae ianitas tibi oborta eft ? cum fis po->
fitus in omni vulnere mortis, cum quotidie augmenta parias
vulneribüs tuis? Cum dans operamfis,-quo poftîs pe-
nitus temetéxtinguere? nobisetenim non aliunde eft lanitas.
nifi primoin loco quia crediderimus, v.t crediderunt
patriarchs, prophets, apoftoli ac martyres. Quompdp
poteftte prscedere iuftitia, cum totus in iniuftitia fis per-
manens.cumïêntinafis Arriani dogmatis? çum Chriftia-
norum fis fufor (ànguinis? Quomodo te maieftas Dei cir-
cumdabit? cum expugnans iplam maieftaeem fis , quam
derelinquens,idololatriamArriani dogmatis fiifcipere ce
fine ri s? Quomodo tune clamabis,&Deusexaudiet rej ad
hücloquenti tibi dieet, Ego adfum, cum fis negans Deüm
patrem,negans vnicum filium eius, negans iàp&um para-
cletum fpiritum. Quomodoaur exaudirete poterit, apt
dicere tibi, Ecceadlum? cum vertis, quantum apud te efti
eius religionem, cum eius antiftites cathplicoaremoueris,
& hæreticos conftitueris.-qüomodote exaudier,quem cal i
eandum putaftimodis omnibus, nifi poenirentiam malo- !
rum facftqrum egeris, nifi vias tuas tf&arias deferens, fan- i
â x Ecclefiæ iuftum iter comprehenderis ? T une vtiqj hæc
promiflàDeiconfequi poteris. Scriptumeftcnimpropter
eos,qui corde ex roto (c(e ad Deum cohuerterint, H ac dtcit
excelfus in exetlfts babiram,in%ternum janiïus in fan fits, nomen ei
Dominas altifmus in fanctisrequiefcens, &pufiUanimis, dans ani~
maaquitatem, &dans vindtftam cotHribulatis corde. Non in a-
ternum irafearvobifi, necfempervindiiïamdevobis exigam '• led
quibus hocdicit ? nempeeis', qui le conuetterint perfims-
fiidipnem ad dditfta fuadelenda. Vnde&non taie ieiunium
elegi, dicit Dominus, fed folue omnem nodum iniquitatis, fed folue
obligatiçnesviolentorumcontrattorum * dimitté confraftos in re- ’
miftpnem, & omnem confcriptionem iniquam difrumpe : frange e-
furientipanem tuumy&pauperesquïfmetetlofunt'mducin domum
tuam :fi vider is nudum operi, & domçjlicosfeminis tui non dejpic,ies.
Tune orieturmatutinum lumen tuum ,&fanitas tuacito orietur,&
pracedet ante te iuftitia, & maieftas Dei circumdabit te. Tuncela-
m’abis, & Deus exaudiet te, & adhuc loquenti tibi dieet,ecce adfum.
Aderit tibi D eus, fi primo credas in euin, fi deinde ad hsc
verteris terrier,qnæetiam infra dicicimplendaj;auferasate
vinculum iniquitatis&obligationis,&verbummurmurationis,&
dederis efurienti panem tuum ex animo,& animant hum that amfa-
tiaueris. Tuncorieturin tenebris lumen tibi,&tenebratibivt mendies
erunt, & erit Deus turn tecum fernper, & repleberisficut deftde-
ratanimatua, & omnia ejfa tua p'tnguefcent, & erunt ficut hortus
ebriusy&ficutfans cut non deficit aqua. Hæc,vt iam dióhim eft,
confequi poteris, fite ad ccelefiam conféras, fi coarrianos
tuos vites, fiillam malignorum congregationem veftram
odire digneris/ Tunc erit Deus tecum femper, tunc in te-
nebrisqrietur lumen tibi, tunc tenebræ tibi vt meridies e-
runtjtunc in bonisdirigetur iter tuum. Cæterufti fi in hac
peruicacia manferis, fi in hac crudelitate , vtferuos eius
crudes, non tecum Deus erit, ièd ille, qui & hodieefle in
veftro ccetu Arrianorüm inuenitur,hoc eft,diabolus.. Ifta
etenim quæ agere dignaris,non iunt Dei,fed diaboli. Si o-
perafunc ilia D e i, vtprofcribascertos quod aut Athanafium
antiftitem Dei non damnauerint innocentem , aut
quod non hæreticosuo Georgio communicauerint, aut
quod f i dicant Chriftianos,quod nolint effici coapoftarç,
tui poftunt finè æftimàre fiilla opera Deo fine placi ta.Item
fi eleeraolynaeft ifta,quam delachrymis das alienis,de corum
bonis qui deporcari, interfici, proferibiq; maluerint a
te, quam aut innocentem damnare , autnegare vnicum
Dei filium, in quem credentes feiebant glorificatos A bra-
ham,-Ifaac, &Iacob, & omnes prophetas, apoftolos ac
martyres, quorum te fieri focium, atque omnibus participera
me cuperej rtiea circa te hæc eftè vota ille eft te-
ftis qui nobis tribuere hoc
potens eft.
. f
F
m i?*
Ifiis.
Ifit.fg.
G
E V C I -
f alias eris
vnus ex il-
lis.
Itrtm. 7• c
l y g i f e r i e p i
SCOPI AD CONSTAN
T IV M IMSPanE^Rto AAthTa nOaRfioE, M PRO
L i b e r II.
B V d e s adDeó dicatös telvdete^Cön-
ftanti, manus, ad eos vexahdos,quoru
feelieitate declarat Apoftolus dicens,
Scimusautem ,quoniam diligentibus Dominum
omniaprocedunttnbonum, his quifecu-
dumpropofitum vocatifunt, quosprafeijt, &
pradeftinauit conjormesfieri imagmifilij eius.
Procedunt quidem nobis in bonurn tu* perficutiones.
Sed aduerte per Ieremiam q u * vobisperficutotibils pro-
IhittatDeus dicens : Sanäuslfrael Domino initium generations
ewyomnes qtii edunteum,pcemtebunt. Mala inducamfuper eos,
dicit dominus. 'Venient fuper te mala quae tibi promittit
Deus, Conftanti.nifi temetcorrexeris,ficut venerunt fuper
ilium populum carnalem comblalphemüm tuum, ad
quae amare f i dicit domihus perofa habere d/gnaris ? In.
hoc,mqmt,glorietur,quigloriatur, inquirereme & inteüigefe, tfr
fcire iii Deum gloriari. QUomodo poteris te dicere nunc in
Deum gloriari ? Quoinodo poteris requirerete ilium ad-
ftruere, cum fis prdûocans om fies cul tores eiùs màieîtâtïs
addefirendam fidem Apoftolorum,ad blafphemiam dogmatis
queradicitur, Tu malignatus es vtcomqutnares vias tuos, & in
mambtu tuis inuenttu efifanguis animarum indocentium. Eris in
sternum mterDei ifiimicos,nifi audieris audiens eius fan-
dam dieenris admonttionem', Si emendantes emendabitis vias
veftras, & cogtt at tones veftras, &facientesfeceritü iudicium inter
vtrum &proximumeius, & pröfeljtum, &paupèrem y&viduam
veftri fufeipiendam ? lnhocfldrietur,quiglofiatur, in-
quaere me&intelligere,& fcire in Deumgtorikri,quiaego fum dominus
qui facto rnifericordidm & iudicium ,& iufiitiam fuper ter-
tam,quia in his eft voluntas mea,dicit dominus. Cum itàque iudicium
vis iniuftum à Dei proferri ficerdötibus, cuififis
fuforinnôcéntiùmfiiiguinis, nones eius firuuS quihaec
oré loqui dignatüs fit prophet*, fid planées illius famulus
qUirepleuerit cotCain.vt iuftum pueriimprimurti cuf-
torem interficerer Domini. Hinceftqüod cum fis tanta in
fublimitat'e pofitus, vnüs tarnen ex his eftè inueniaris, de'
quibus dominum locdtum in Eu angelio legifti, Vos de diabolo
pâtre ndti eftis,&concupifcentidmpatrisveftrifacere vultis. ille
entin homicida fuitabinitio,& in veritate nonftetit:. Es then- !
dax & homicida: mendax,qui crimina falfaf obiceris Dei
firuo Athanafid : mendax,quia hxretieam fidem dicas ca-
thoiicain, & catholicam dicas hxretieam. Homicida,
quia & fanguinem perfequens Athanafii i & iam inter-
feceris certum numerum Dei cultorum. non fterifti fine
dubio in veritate, quia fis hxegerens, fid es totus in
méndacio conftitutuis,quia & mendâx fit pàter mus, qui
tecogitad vnicumnegandumDei filium* quiteimpellit
ad eius firuorum efFundendum cruorem. Noluimus
damnare ab fente m, 53 no lui mus innocerttum ferre feii-
non 52 potentabitisf anguinem mnocentis, non effuderitis in hoc loco, _t_e_n.tnianml.i,i mnonlru imus hxrefim /fuiirfne’inpperre(» tfuinamm ,nnpe rfaafdl-iitfiinbii If)i-.
&poftalienos deos non abibitis. Emendabisviascuas, fiiam miles mereremur audire, qu* audiunt coerratici tuilu-
delinas perfequiDei firuos, fi te Chriftianum fueris con- dxi,in quorum opprobrium colligimus per Hieremiam
feflus &eftèArrtanumnegaueris,fifilium Dei,verumDei | didtu, omnesgentesfinecircumcifionefunt,& omnisdomusifrael Urén.9.
firiUmcredidedSjfianarhemafecerisdicenteSjErat quan- finecircumcifionefunt cordis. Esatqueeris, nifi re nobistra- I
do nó èrat, & fa&us eft ex nihilo. mutabis vias tuas, ii p a - j didcris, inter illos, quos contra clamat Spiritus fanétus e i |
hituetis pro homicidiis: pro quo facrilegio tuo, alioquin pérfonarioftri populi ad Deum dicens, Scio Domihè} quo- ^
te r is vtnunces, exiliis in quorum exprobrationem d id - 1 ritam nonfunt homtnis vis. eius, neque vir ibit &comgei cógitdtio-
tur a deo, NunquidJpelunca latromm eft domus mea, in qua vo- I nem fuam, docenosDomine,fedintudicio, & non in tra, nepducós
catum eft nomen meum} Quo s vis" eftè Dei domum, vos ne nosfacias, effunde tram tuam fuper gentes, qua nefciunt te, & fuper
Arrianos,an nos Chriftianós ? Si enim veftra maligna con- regna qua nomen tuumnon inuocauerunt, quia comederunt lacob,
éregatio éft domus Dei, ergo latropum congiegatio eft \ & confumferuntilium,&pafcuaeiusexterhtirtduerunt.Cönfpicis ’ q
domus Dei. Vós etenim fundendo fanguinem Dei fcr- : te vnum eflè ex illts con tra quos dicit Dei fpirittis ex per- j
uörum yttüncfundebant Iud*i,infpicimini eftè latro- fonapopulinoftri. refpicis, nifi teconuerteris , qudditi :
nes. Ex*fruöibus tuis,Imperator Conftanti, nó eftè Chri- Dominiin te alieriigenam, in te regem , quia non 'lblutii 1
ftianutf fed plane manceps latronum cognofceris. Prxci- noninuocaueris nomen Domini, fid adhuc fueris perfe- I
pis denique innocences inteiimijhabitansfcilicet non in I Cutus,fic ventura. Nam & cum d i c i t , ^ comederunt lacob, Urerh.ts.
ecclefiadbmin'ij fed in fpelunca latronum :non definis in* & confumpferunt eum, &pafcua etusdefolauerunt. quis reperiri j
terficere eos, quos videas interfici paracosprovnici Dei potefteflè inter cqntyraimos tuosprinceps.huius paicu* 1
filii claritaté» proxterna-illius maieftate. Noluimus ad exterminator, nifitu quidem) qui. 5+ neclaniandoDei. ; 54.
falfas fugeeftiones tüas dare contravirum iuftum finten- deftiterisferuos,necbldfphemias cuas toto inregno fimi- 1
tiam ne & nos pereuceret tecum,& cum Iudxis ifta domi- nans tuo? Exterminate etenim te populi Dei paicuam cd-
ni increpatio, Extendit linguam fuam ficut arcum infalfo, &fi- , natum 55 non poteritdubitari* quando eius paftotès tu* f f
des non inualuivfuper terram^ quia demalis mala exierunt*&me lens, de quibus, ficut fxpe d?ximus, per Hieremudi dixe-
'nefcieVünt. Tü quilalforum escriminumconcinnatorpa-'rit Deus, Etdabovobispaftoresfecundumcormeum.&pajcentvos i rm. j.
tal nifite riter & amator, tu dominum nefciens.t nifitecorrexeris, pafcentescumdifctpltna: 6c ftatuerishxreticos, alijs vero ca- 1
corrcxcris, vcesvnus eris èxillis,dequibusfciiptumlegifti, Veritatem tholicisimponifecensmodum, 56 v tfiin vousgererent
S p !nmliaumturMmUmm mum luqmmendauum: nuatirn-1 in fuis.coBiiderefedibus, nün audercni hdem pwdicaie
D \luerunt, & non obreliquerunt vfuram fuper vfuram, dolumfuper
dolum,noluerunt me nojfe,dicit dominus. Propter hac, hoc dicit dominus
, Ecce ego comburo eos, &probabo eos, quiaftcfaciatn a facie
malignttatis filiapopuli met. Sagittd vulnerans lingua eorum,maligna
verba oris eorumproximofuoloquiturpacifica,&infemett-
pfum detintt inimicitiam, nunquid in his vtjirabo, dtcit dominus,
autingentem talent non vindicabit anima meat Eripe te, Con-
‘ ftanti, dfouea Arrian* dementi*, nedesxternas pcenias
cum confacrilegis mis* noli gloriari tibidecaducatuadignitate:
confideratemortalem,quiaalitern6poflisconlequi
immortalitatena, nifi Deum agnoueris, & eius fece-
ris voluntatem. Sicut feriptum eft, Hac dicit dominus, noglo-
l*rem. 9. rieturfapiens infua f fapientta, & nonglorieturfortistnfortttudi-
t in veteri ne fua.nec glorietur diues in diuitiisfuisffed in hoc glorietur quiglo-
infoaCCft riatur,inquirer e me & inteUi£eie,& fcire in Deum gloriari, quia e-
cicntia.pa go fum Dominus qui facto mifericordiam, & iudicium,& ittjiitM m
apuftolicam: non t tentarent, te hxreiis Arrian* deietl- j
foredegeneiincorpore, Euangelicam traditrouem popu-
iis infiriuare. H*e eft caufa, qu* te prdbat pafcuam Dei
populi exterminate tentafle. Omnis etenim fagina ani-
marumChiiftianarumndn eft nifi credere, quomodo &
credideiinc patriarch*, prophet* , apbltoli ac martyres:
deindeomnem facere iuftitiam. Tu contra cum & fidem
tollere volueris de cordibus populorum Dei,&peihdiam
tuam infirere:eu iuftitia Dei vis in ccclefia fieriv c ablens&
innocens damnetur aiuftiti* fe&atoribus, & per facer dotes
I fuper terrain, quia in his eft voluntas mea,dicit Dominus. Cum i-
gitur videas in hisefle voluntatem domini, quomodo hac 1
puniatur c#niacerdos eorum cathqlicus ad tuam hx-
reticifuggeftionem.Quomodo videri poteris non efle exterminator
pafcuxdominicigregis, quado noftra paicua*
qon fit nifi cxleftis clo&rina? Siw,inquic Do minus, advi-
tam venire,feruamandata. Enterum: Stfeceritisqua mando vo-
bis,iamnondicovosferuos,fedamicos: Cum hxcitalinc,debes
tuadtepurgandum dareprxeepta dominica, quasi iufle-
rint innocentem catholicum epifcopu,te hxrencp interea
M
19
tproag-
grcdcrcn-
tur & attentere
auderenr.
H
Matt h. 19
lohart.ij.
imper;