A
Qux pii
maria 8t
fecudaria
Dei volü
Quemli-
bct mor-
caliuin ui
conférai)
quod per
opera &
(tudia CT'
s ceindre a Archteptfeopi CafarexCappadoci^
Antecedens & quaft primaria Dei voluntas, quae Sc
placiti quoq; appcllatur»& ccsna quam defiderat,v.el maxims
eft,vtomnes homines falui fiat ,.§£ ad veritatis agnit
cionem veniant * conuerfiqi ad Deum sternum viuant.
Secundaria antem&quali conlcquenseft, velle eospu-
.niccqui fupplicij caufam ijibijpfis vitro afciuerunt. Igitup,
paternam voluntatem Chnftus cibum fuum v.Qcat, ean-
dcm-autem.höC loco ccense nomine delignat.Mortalium
porrdvnufquilibet id confequitur;quod per operaexpe-
tcre vifus cft,regnum nimirum aut sternum fupplicium.
P^terumperelcamcarnium.caci^aliumhoriiinuminteritusiudfeatur,
hominumq;principarum in terra obtinen-
rium defe&io.Meminitaucetn equorum* nonquoftiph
^uofenfa olimiint exfufcitandiantiudicandi5 fedqQoniamper il-
Saniii in4- iosdenotanturJhominesinftar petylantium equorum fa-
tiitetuur ^ ceSjaut nequitia laife noniiaintignes, aut vtriq; fimul.
duesnfonfi Per afcenfbres autenj iUorurn illi adumbrantur, quip rs-
carniutn § cminentismalirixextiterunt. Id quodjhocipfpquoque
equorum; innuit, dum moxaddit: liberorum Scieruorurn,magno-
11 i rum& paruorum. Pec magnos enim Sc liberos illos in-
. maJ * iinuat , qüi maiori peccaco & cqntemptu peccauerunt:
irfermS per i'ecuos autemScparuös, quitpinori, vel propter sta-
libcri. tern, aut propter inhrmitatem, vel eiiam propter amuii
iudiciuro. .
Er vidi beßiam& Reges terra, &exercitus eotum congregatos
adfactendumpralium cum file quifedibat inequo,& cum exemtu
Adhxc,vt Deus quofdam pér Efaiamincrepan3,ait :Fa£fci
cltis mi hi in facuritatem, ita qusuis carnalis motio San-
ét is eft molefta,eorundemque palato faftidiofa.
Vt Satanasper Chriftum cruciftxum vfqueadfecutifinem
fit ltgatus,&de mille amis.
C A P V T L I X.
SERMO V i G t S IM V S P R .IJX V S .
Ef vidiAngelum defcendentem de coclo,habtntem clauem abyf*
■ fi,&tdtenam magnam in manu fua.Etapprehendit draconem
ferpentem antiquum,qui efi diabolus &fatanas: Etligauiteum per
annos mille, & mifiuum tnabyjfutn, & claufit, &fignauit fuper
ilium, vt non feducat ampltus gentes, donee eonfummentur mille
anni, &pofi hoe oportettllumfolui modico tempore.
• Exponit hoe loco diaboii dcieCtionein, quse Domini
cse paflionis vi faé^a eft ; Per hanc enim alius ipfo
fortior, nempe Chiiftus Deus Sc Dominus nofter ilium,
qui potensalioqiuhabebatur.ligauic ,nofque fpoliaillius
de manibus eiuseripuit,illoadabyfl'um condemnato Sc
amandato. Atque hoc ex eo planum fit, quoddsmones
quidam deprecati hint illum, ne le inabyfliim amanda«
iet.Quod autem vires illius line ligatx,id teftatum nobis
faciuncidololatriasinteritus, Sc aboiitio, Sc templorum
tdololatdcorumdemolitioviacrificiorum,quaearisimpo-
ni folitaerant>defeóUö,&Qui fiib diaboloftipendia faciuijc, illos multitudinis . diuinse ta.n.dem voluntatis p a t
monisex- numero effertpropterdiueri'as peccati formas, multipli- firn perterramm orbem cognitioatqueexpletio^ Quin
erchus cemque peccanÿumŸeucenciam Sc vcjluntatemj cum ta- ! magnus quoqueIuftinusexillimat,in primo demü C^ri-
Ï uïlita' men angcUcarum virtu tu nij hominumque Angelorum ; ftiaduentudiabolum cogoouiflè ,fe inabyflum igniïque
,Öocfe- puricatSnæmulantium,minimam partem exsequeon At ! gehennam condemnatum efle.Per prsedidaigitur, Chr*-
C*P-u. j
"F v
DiaboÜi ,
perChii, ;
ft* cruceni !
deiefliiJ
Variis inJ
diciiscJ
flare,dj*,
fflonij
res in ;
Çhiifti .
cruce fa.
öasdTc.'
mero i__ t t -
rancur, eos qui Chtiftum (equuntur,ungiihri numero exercitum
iChrifti : vocat» propter fingular.em voluntatum. confenlionem,
autem fin- fentcntiæq. Deiverbo gratae coniunóhonem.
8U ’* I Et apprehenfa efi be8ia j'& cum ea Pfeudopropheta, qui fecit fi-
! gna coram ipfa, per quas feduxit eos qui acteperunt cbaracterem
I C befitd, & qui adorautrunt imaginent eius. ■
Beftiam I Etfi ifti duo cum Regibus Sc Principibus qui ipfis ob^
& Pleudo- fequüntur, Ghrifto Seruatori obfiftant, aciemque -contra
P'ophc- ^ ulam diliganc, ambo. ramen nempe Plèucjochriftus Sc
ninaira '* Pieudoproplieta,qui per figna&porrentaimpqftori An*
compte - tichrifto viam,vt réciperetur, muniuerant iiipetati, à di-
hendi 8c uinairacomprehendcntur. Ss
!n ignem ylfll ni^ifurit hi duo in ftagnum ignisardentis fulphure. .
Forian hi duo communem mortem non qppetent, vc>-
lti contra diabolum fententiam, intelligipoflè autumo.
Angelum autem eiufmodi fententi* mimftrum aflèrit,Vt
hinc palam fiac,diabolum ne minifterijalium quidem vir-
tucum potentiara square,nedum Deijadeoqqe fruftra ac
ftultè planè contra omnium princrpatum inlolefcere.Per
catenam porrö noltto fenfui lèie accommodans , virtu-
tem nequitiam illius coè'rcentem deiignat» Mille autem
annos non omninoprscisè,qua(i tot tantum numero de*
curfuii fintjintelligcrc conuenit. Neque énim cum Da-
uidait«* Verbi, quod prscepit in miHê’generationes, de-
cies centenas prefsè accipere debemus, fed numero multas
Ad eundem itaque modum per nuKnerum millena-
rium,aut multum,aut eer te perteótum hoe loco Ugnifica-
tum putamus, fiquidem multis opus/uit annisadprsedi-
candum vbiqjin vniuerlo terrarum orbe Euangelium, Sc
prophc- ! ruminmomentoiotuvéofuUextindivmorteque lècunr
,tam&be- dacöndemnati,adardendsignislacumabnpienrur,qué- ad radicandum in ipfo pietacis verarqj'reiigionisièmen.
Sunt ijdem quo que anni perfeâionis indices, quoniam
in illis à puerih jillo legis vfu Sc conluetudine liberati, in
virum perfe^uin menluraq; ætatisôCplehitudinisChrifti
quouis 5 !
dzmoK
potédon
jftiamcq- ! admodum Apoftplusi: de quibufdam loquitur ,qui non
muni funt dormituri, fed temporis quaüpunéio ^ oculi niétu
quoiun- I immutandi. Interim hi aciiudicium venturi funt , duo
i dam (èn- 1 veto præfehtes tanquam impi) Deoque jebelles non in
^entianon iudiciurh exurgent,led in coademnationem. Quod fi cui
elle mori- 0hidaliudxideatur,quodApoftolus Anrichriitum diui-
1 Tktfz i niorisfpirituperimendumallèrat, nonnullique ex Do-
D i âonbus tradant, quofdam poffc Antichriftum è medio
fublatumÿfuperftitesà Daniele beàtos prædicari : refpon-
demuSjholce in corpore immortali Sc încorrupto viuen-
tes.polteuerlam eneruatamquevipforum à Chiilio ppte-
ftacemingehcnnæignemabietlum ici9 quæquidem ge-
henna ilhs, Sc mors ,& interemptio erit, diumo Chulti
mandato perfecta.
Et caters occtfifunt in gladio fedentis fuper tquum , qui procedit
de ore ipfius: & unities auesfutur aufunt de càrmbus eorum.
Dus funt mortes, altera qu s confiftit in leparatione
anims à corpore, altéra qus confiât certa condemnatio-
nei& in ignem sternnm ablegatione. ’ Si illos igjturfpe-
ttes quimihcâtunc Aucichnlto, dubium nullum cilpno-
rero> hoc eft, carnis mortem Deigladio eiulaemve man -
datoillatam præcedere. Q updfîiilud non placet,adillos
ßjrofilam
Yiuos in
gehenam
abieâum
Af or s duplex,
& in
quo con-
liltac.
« iplos quoque pertmere ftacuas, quod de fecunda morte,
cum un qusmictic m sternum ^ehenns fupplicium hic dicitur.
Ipoitonbus Ecunt eniin focij iliorum ,à quibus decepti t aérant. Quod
apudmtc- autem aues omnes iliorum carnibus facucantur, îllud ac-
ros coo- cipimus fecundum eum fenfum, que,mante reddidimusi
luugcdoSi S.<■’* -------- !--------~ 1s*:L..;-...',.-;..' - . . .
vocati fumus. Milleigituranni, vtcrcdibilc hr.comple-
dtuncur to tu mjillud tempus, quodinterfiuit inter Chrifti
incarnationem Sc Antichrifti aduentum. Vtçum ergo anni
illiaccipi debeant,vt modo expofuimus, an vero inter
decies centenos abfoiutè coërceri,an deniquç,vt quibufdam
placuit,inter àngu^us fpatium concludi.id foli Deo
cogmtum opinor j, hic vrius enim nouitquoufque illius
pacientia, vitsque huius vfuranobis commoda& vtilis
iuturalit. Ad veto poft fpatiumillud temporis elapfum,
flatim Antichnftus vniuerfum orbem conturbabit, au-
âoriSomnis mali ßcliirfis vircutemin fè continens, viru-
lentsque illius uialitjæ fæces hommibus infundcns,haud
ignarusfupplirij hbi parati vim ineuitalem elle. A cuius
operibus clcmentiflîmusDeus nos libérée,idemque^pa-
ratis ipli 6c.Angelis eius cruciatibus nos eripiat, arque s -
cernorum bonorum pa,cticipes declaret, quæ parata funt
illis,quivfqûe^d fanguinisefFufionemilli refîftent; Quia
ipfum decec raifericordia ergaillos, qui fpetn'fuam in eû
reieâamhabent, & ab omnibus angeliqis virtutibus Sc
fanétishominibusgratiarum actio, dcadoratio, vnà cum
Patte, & viuitico Spiritu, mine, Sc temper,& in fecula fe-
culorum, Amen.
Defe-
Pcrmiik.I I
annos®
tum illof
tépusaf.
cipi F*®
quod
ter prima
Sc freunde I
[Chrifti ;
I aduenW*
intercede
H
Sub A«H I
chrifti ail] I
uentuio
diabolo®
ex abylf#J
ad teinpf
çaiediA
Apoftoloi
mm cathc
dreinboç
Ralcero
fecoloi
ÿ Êm
Sanfti '
Martyres'
^dices fil-
ri ,dz-
Vonefque
^-ndem-
aturi.
janftarü
•liquiarü
nd**
^ones Sc
Tnnis gc-
j-ris mor-
jos.
'raconem
Wchri-
um&dz
l onem o-
Viibus Sc
erfecô.
“ unicarc.
26.
jaude di-
r qui'' »
foptec
ftum
Iperaear
Ac qui prims refurredionis participes euaferpnt, hoc eftT
De fedibus,qua illis (tintparata, qui Çhrifti confefiio-
qui ex lethalibus cogirationibus Sc operibus refurrexerut,
nern iüibatam conftrùarunt.
illi beati font. Nullam enim poteftatem in illoshabebir
mors fecunda,nempe infini tus inferorum cruciarus, fed
C A P V T L X .
facrificabunt Sc regnabunt cum Chrifto mille annos, ad
Emodura anteexplicarum, donecnimirum foluaturfara- T vidifedes ;&federuntfuper eas, & ludicium datum efi illir, I nas.vt feducatgentes ; non quod hi tum rcgno fpoliabun-
& animas decollatorumpfopter tefiimomum lefu, & prppter tunficut nec illf quoque tum temporis à pcenis abfoluen-
verbumDei\&qui nonadorauerunt befliam,neque imagtnem eiusj cunfed quod tune illuftrius Sc firmius poffidebunts rebus
necacceperunt charaüerm eius in frontibus aut in manibus fuis, & fluxis & tempprarijs iam profcriptis5oerernis autem & foii-
vixeruntf®nauerunt cum Chrifto mille annos. Ldisprsfèntibus.Parum.enim temporis à diaboli folutione
H i c magiftralescathedræ datsfuerunt tandis Apo- vfqiicadfèntentiam,quscontraipfùmfèretur, eiufdem-
ftolis,perquosgentesfideilumenacceperunt; ibiaurem, queingehennacondemnationem ,intercedeté Quareil-
nempe in futuro feculp,iuxta diuinam promiffionem,aliç lud i Et eruntSacerdocesDei & Chrifti,ad temporadudü
illis affignabuncur fedes in eorum iudicium &condemna- j ante tranfada referendum eft.Etenim quæ nuncperexpertiinonn
^emm ,.nqun ii Er.unaannogfeilliicraammn prr'Pæfdliircüafitfitoinwe-mm WremB iiidfliiàinuic-rnuinnrt.. rri»ennFtMiaimn r»enruimmnqiuiea euentum nviidJ -ennt, .u.r. CS—annd_or_u__m_ _m_ira-
Ibi,canit Dauid afeenderunt tribus tribus Domîhi, tepmonium cula,mcritorumaue praemia;quando Euangeliftæ hæcpa-
ifrael. Etpoftea: illicfédérant fedes in iudiciOi Quire- j tefiebant,adhucfuturaerunr,vtdidüeftantè. Cùmergo
liquisquoquefanótisMartyribus , qui pro Chrjfto mor- ! du* fific mortes, dùæquoquerefurrediones fint oportet.
tem perpefîi funtjiieque myfticæ beftiæ, qu* diabolus cft, ! Prima mors eft corporalis, in human*inobedienti*po:-
charaderem, hoceft, imaginem Apoftafi*illius fufeepe-
nara irrogata. Secundaeft gehenna,feu seternus apud inferos
runtjiudicandi poteftas data eft.per quam d*mones,vt ob
cruciatus. Prima refurredio eft viuificatio ex open-
oculos videmus,iudicare non definunt, vfque ad pr*fen-
bus mortuis. Secundaeft ex corporum corruptione in in-
tis feculi confummationem cum Chriftoglorificatij a pijs
corruptionem tranfmu tatio.
rurfum Regibus fidelibufque Principibus adorati,& diui-
nadenique virtute contra omnem corporum morbum,
De Gog & Magog.
fraudcmque Sc vim d*monuin confpicue donati. C*te-'
rum quod diabolus,& Antichriftus, Sc Pfeudopropheta
C A P V T L X I I .
communicant non modp operibus,verumetiamnomini-
buSjillud ex eo manifeftum, eft quod vnus quilibet hotu
appelleturbeftia,fimiliquc habituornatus cernatur.Nam
E T cum confummattfuerint mille anni ,foluetur faunas decar-
cerefuoi&exibit.Et feduett gentes,qtu funt fuperquat uor an-
Sc draco fiue fatanas feptem capita & decern cornua, cum 1 gelos ten a,Gog & Magog,vt congreget eos in praltum, quorum nu-
tot diadematis deferre vifirUrj& beftia qu* ex mari afeen- tneruseftficut arena mar is.
die,nimirum Antichriftus , fimilifcemaceveflitusinme- I F r ^ d i c t v m miUe annorum tempusquidam ne-
dium prodire confpicitur: & Pfeudopropheta tandem feioquomodo ad fpatium, quod a Chrifti Bapcifmate vf-
candem cum vtroque menrem Sc vim ad feducendum & quead illius in cmlum afeenfum fluxit, referunt,adeoque
perdendum adferre deprehenditur. Ab horum autem c6- mille annos in trieteridem cum anni femifte contcahunt,
lortio & fraude, quifeexemerunt&vindicarunt, cum poftquam diabolum folutumaflerunt. Alijverbpoftex-
Chriftoiuxtamodumpaulo ante expofitum vfqueadfe- pletumfexmilliumannoruinteruallum primamexmor-
cundumilliusaduentumregnabunt •, poftilium autem, tuisrefucredtionem^folisSamftispropriamfuturamdixerunt;
quo nimirum in hac crafla & caliginofa terrain qua
illuftriafortitudinis &patienti*fpeciminaediderant,mil-
E !
futurornm
fupplicio- ,
tum ini- :
t'urri.
Rcfiirrc-
d io pri- I
quz?
Sataoara |
ad modi- !
cum cantu
F
Mors Sc
refm rc&ia
duplex.
diuinis promilïïonibus abundantius potientur.
Qua fit prima refurredio ,qua item morsfecunda.
le annis gloria&honere potiantur,omnique voluprat um
genere perfruanrur ; poft hoc autem tempus elapfum vni-
C A P V T L X I .
uerfalem omnium,hoc eft non iuftorum tantum ^ verum
Betiam peccatorum refurreâionem fore . Sed Ecclefia AEteri verb mortuorum non vixerunt, donecconfummaren- j neutrum horum recipit j nofque Chriftura ad Sadducxos
tur mille anni. Hac eft refurredio prima. Beatus & fandus, dicentem,audimus; luftosvitam incoelo AngelisDeifi-
qui b abet partem in refurredioneprimadn his mors fecunda non ha~ 1 milem a6turos. Et Apoftolum afteren tem regnum Dei
bet poteftatem-,federunt Sacer dotes Dei & Chrifti, & regnabunt cu
illo mille annis. 4
Ex dtuinis literis duas exrare vitas, Scduas itidem mortesdidicimus
: Prima vita eft ilia,qux poft præceptumab
Adamo violaeum reliqua fuit, carnalis v tique Sc tempora-
ria: Altera sterna eft, qu*pofldiHinorumpr*ceptprum
obferuationem,San (ftisinalteroleculo pro mittitur.Mors
fimiliter duplex eft : Vna carnalis & temporaria : Altera
fcmpiterna,qu* in peccatorum vindiótam per gehennam
ignis , aliaque id genus tormenea àpudinferos,poft hanc
vitam infertur. Hinc iam mortuorum diferimen colligi-
tur. Alij enim funtvitandi,ad quos illud Efai* fpectat:jQ«i
autem mortui funt,vitam nonvideant ^Eiufmodi funt qui per*
tceda opera cadauerum foetorem pr* fe ferunt. Alij autem
laude digui funt. Eras gentris funt qui propter Chriftum
opera carnis morcificantes, necnon cum eodem Chrifto
fefe crucifigentes mundo viuerç deherunt. Mortui igjtur
deplorati, qualesfunt quî per Baptifmacum Chrifto non
funt fepulti,neque cum eo refufeitati, fed in^eccatorum
mo£Ce vfque ad vitsfinem perftiterunt, non yiuent cum
's mortil j *pfo donec finiahtur mille anni, hoc eff,perfeâus ille an-
fant, j norum numerus, qui à primo illius adüentu vfque ad fe-
r dlCa^ tundum eumque gloriofum pertingir,ficuti fupra iudica-
L 2 B tum eft. Verùm vrex terra tantum nati funt & hon ex fpi-
piprobo J r‘tu i ha in terram denuo reuertentur. 'Neque enim^liud
M,n mors jllorum morsèft, quam futurorum fuppliciorum initium.
non eftè cibum aut pqtum , per mille annos vniuerfum
Euangelicæprædicationis tempus defignatum putamus.
Nam, vt antè feriptum eft , nulla necefutas nos cogit vt
ad mille annos abfoiutè illud tempus conftringamus : ne-
que enim illud, quod in canticis dicitur: Vnufquifque
pro fruâu fùo mille argenteos apponet,rurfum, Mille
Salomoni Sc ducenti ijs,qui feruant fruûum eius, nume-
rum hune abfoiutè delignat, fed fru£tuum tantum mul-
titudrnem,frudihcationifque vbertatem ; queraadmo-
dum hoc quoque loco per mille annos perfeéta fidei fru-
dtificatio fignincatur. Poftquam filius perditionis, homo
iileiniquitatis vèniat, vt iudicentur omnes qui veritari
noncrediderunt, fed iuxta Apoftoli dodrrinam, quam
Chrifttis confirmât , in iniquicate vitam traducere optimum
duxerunt. Chrifti verba funt: Ego veniin nomine Patris
mei,& non fufeepiftis me,alius veniet in nomine fuo,& ilium fufei-
pïetis.
' Tuncigitur,vt diiStum eft,fatanas è carcere folutus fe-
ducet omnesgences -, Sc Gog præterea Sc Magog ad totius
orbis vaftitatem Sc defolatioriem concirabitin prslium.
Sunt autem ex vetcribus,qui per Gog Sc Magog gentes
quafdamSchyticas & Aquilonaresinfînuatasexiftimant
(qu* alio nomine Huni appellentur) bellicavirtute mili-
tum numéro quauis terrenapotentia finitimoque regno
potentiores. .Quare fola quoque Dei manu & pote-
flate coëerceri dicun tur,nc toto terrarum orbe potiantur,
Mille au-
nos,poft
quos exa-
dos fàta
nas foluen
tur, varie i
Errant, I
qui pu tant
Sanâos in
tetra* hac,
milleari-
nos cum
| Chrifto
! regaatu-
tos.
j Per- mille
annos re-
âius rotû
Euâgclicz
prædicati-
onis tempos
accipi.
y y fuoqu
I B
H
f i i i
| | j
j K 9 fm
H
Gog &
I I
■
hiuérfàni
ftabunr. j , i 1 1
p o è te s
per Gog Sc
i l
Magog de ü
figuencur.
■
: 1 1 1
|{[||
-------—
Æ 1 1
P i i