jpuritia. n.
ßupoii (î-
railis patifi
entiamimi'
jtamr..
gladio acddercc. quin potius terrorcm gladij fortitudine
vincenSjformofitatemveroDeocommendans. Deura.n.
cüftodempulchritudinisdigoum, cuifideret, cxiftimabat
efie,gladios veto larnpenta,& j3apyram ducebat,animi för-
titudme formidinem fuperans -, trän (mit tnulier, &: non eft
iudicatum rcmeraritun, quöd aufà eft.non fuie in ca crimi-
natioduririæ.necenimimperfed'àfueruht,qiiæfùerant iudicata,&
décréta,vt duriciaaeculetur.perfecit ea, dequibus
deliberatumfuerac.ad finem petdudä funtconfiderata.Id-
circoin admirationeeft *quia prudentiam fortitudiniad-
milcuitquia omne cönfilium coeptum àd exitumperduxit.
Hoc fortitudinis exemplo luinpto -, iuftitiaietiamexem-
plum fumamus.Gum Abtaam iniuiia aftedos vlcilcens pro
eispugnauit,& cum poft auxilium allatum audiret à liberal
s , Accipe tibi equitatum,& omnia * nöri in qtaæftum afpe-
xitj feditaftiriamattendit, quomodo conlcius fe gratis ce-
pifIe,non debebat vendere donum * qüia gratianonpäti-
tur5Vt Venumdetur,(iquidem iniufti ihn t,qui don a vendüt;
& nota iufte quis yenafia,&bleneficia venundat.yeftis,8c res
preciola vendaturinforo, beheficiumvero, nehabeatur
vendibile, quod magno animo gratis indigenti dari débet,
tale exemplum habemus > dona, & bénéficia nötaöportere
multa pecupia vendere , fed ferüare quemque fapnorem
fuum,&c nonprius pccunia corrumpi.
4 Atque haec quidem hadenus pcrfecuti , probauimus v-
trunique eflè in lege,& vitij extirpationem, & virtutis officium,
arqj exercirationem. atque hsec quidem fatis elfe,vt fe
iftierubefcant.Aiiquidfimile reddimils in Euangelio,& le-
ge.Sienim eiîènt Euangdia,& effet lex,& nihil lexhaberet
æquale Enangelio,crimini daretur diffimilitudo.Sin aiitem
iîmilitudoeft,quiddefimilitüdinecontcnaimus ? cumfi-
militudo non patiatur * vt cöntroüerfiafit.Proclamat co-
gnationem ftÿlus.fimilitudogermanitatem iignificat. ad v-
nam caufàm aliorum omnium,patrem autem ialuaroris lex,
3c euangelia ducunt mentem.Lex dixit:aUdiiirael § Dominus
Deus raus Dominus vntas eil. Dixit euangelium .-Nemo
bonus nifi vnus Deus rclamauicApoftolus Paulus : Vnus
Deus,ex quo omnia,ex lege, & èx faluatore,atque ex Paulo
cognitus eft ingenitus,&fine patre,genitus vero ex finti, &
filius cius, qui gentii t. Rurfus hic ferip turæ confen tiun t.Lex
ait: Ex vterp ante luciferum genui tejeuangelium vero, V ni>
genitus,qui eft infinu patris,ille enarrauit. Sinum dicit euä-
gelium,& vterum lex. & filius legitimus fimilis ei$ qui ex v-
tero 3 c finugCnuit, denunciatur. ac teftimonium quidem
perhibet vox euangelij : Hic eft filius meus diledus, in quo
mihi bene complacui,tcftatur eriaroDauid in PlalmotFilius
meus es tu,ego hpdiegenui te.yna vox 6c tunc,&nücmifia
eft,& vnus,qui mifit,locutus quidem tune cft', nuncaùtetn
nobifeum fermocinat us,non mutatur, qui tune locutiis eft.
Qui enim feto tandem hand vocem mifit * iam ante ita Pfal-
miseam prænuftciaflèreperitur, fuitquefada denunciatio
fandis angelis, vt inferuirent filio,&religionem veneratio-
nis,atque adorätionem e!adhiberent/eriptumeftenihi:&
adorent eum omnesangeliDei.aftipulatusefthuic denunciation!
Paulus.immo hanc retradat,& interpretatur -, ftu-
detque,vt fit interpres eius,quod prius di(ftum,&prius feri-
ptum eft.cum enim,inquitj lntioducitprimogenitum in or
pemterræ,dicit^ & adorenteum omtiesangeli Dei. Vide-
bisque Apoftolü ftuduiile, v t Vcterainterprefaretur,& nön
neglexifle legis explanationem.aliquändo. n. dicit, omnia
fubiecit fub pedibüs eius, & ftatim enarrat inquiéns , cum
autem dicar,omnia (ubieefca fiint ei;fine dubio pister eum,
qui fubiecit ei omnia,nihilréliquitnon fubie<ftumilli,vt fit
Deus omnia in omnibus^quandoque didtiPropter hoc re-
linquet homo patrem s6c matrem, Sacramen tum hoc magnum
eft,ego autem dico in Chrifttim & in Ecclefiam.
AcqueApoftoli quidem interpteres fimt Vetcris legisjco-
fonant que vetera nouis.at veto,qui fiint non Apoftoli, ac-
culant vetera, qui quidem cum nota faciuht,quod Apoftö-
lijfed jpptius cumeorum icripro pugnant,mentiuntur Apo-
ftolatum,fa<fti Pfeudoprophetae-explanatores enim verita-
tis,qui legem honprauerunt,ijdem legem expofiierunt. fdi
vero qui legem crimioati fimt,legem feriunt, &eos,qui le-
gem explanaüenint,pungunt.Parem fimilitudinem euangelij
atque legis cogpofcunt. Apoftoli,qui cum leeem fiimurtt,
euangeliumafpiciunt j cum euangelfum afpitiüntjj
legem non tollunt.ifti vero dum, quai funt fimiliä , femperl
diifimilia efTeputant,&quæ fibiinter le arnica Scgermanà,
inimiça & adueriària eflè profiteritur,non quidéelfbgiuiat,
quin malitia.eorum conuida fit : difiungere vero , & diri-
mere fimiÜädumftudent,neq,uecamcnpoflunt. liquidem
lèx ab euangelio diuidi non poteft,inuidiæ fuæ frudtu per-
ceperunt obiùrgationem.Qiiæcunqueehim de pâtre in lege
lcriptà funtjhæe etiam fiint in Ëüâhgèlijsiquæcunque de
filio, baec in vtr isque : qiK£ de Spit itu ian d o , haec quoqj in
ambobiisrepetirepoterimiis , néutra cnim feriptura rion
methinit de Spiritu fando.immo in euangelio eft donum,
ibi eftpetitio, & aliquando dicit Dauid : Spiritiim fandü
ne auferasà rae.interdum dicit euangelium : Accipite (piri-
tumlâiicluin vt quodqüidem habet Dauid ne auferaturei
rogat.qqod veto hic donated cum file acceperit,habeat.fa
miliarirate etiam Spiritus S.animæ honorantur,nec à familiarité
citas auul(æ,nëque line eius familiaritate permanentes.
Adeùndem modum poterit qtais elaborando, de ange-
1%& archangelis,& alijs pôteftatibus,& de caelp,ac terra,a-
lijsqtae creatitris fimilitudinem legis'& euangelij', contem-
plâri.atque ita inueftigando vsque ad minimum deuenire.
nos vero tantam molém reculantes,& principio tatatum v-
fî,prPuo cäntesque ftudiolos,vt lulceptPad tratftandum at-
gumento ad omniâ theorèmata procédant, id Iplumadli-
brum adiüngèmbs,qùod hæretici cümquadam reprehefa—
fioneacculàiitjVteorumaçculàtionemdilïbluamus, & lé^
gisdilpofitionesperlpiciamus.Si enim illi légentes,quæ cô-
traferipturam obijciunt, óre cpntumeliofo'vfilùurratnos
amentiam fimilitüdine redarguemusi&quæ in crimine ob-
ijciunt,apponere no n dubitabim us.
Acculant enim veterem legem tanquamacerbam,& ctu
delemjaccnlànt prætetea veteres miniftrôs tanquam auftè-
riofes,& magis ad obiurgationem propen(os,ôc.abafFeétio
ne miftricordiæalienos,non intelligentes, quqd fcriptum
eft:Milèricordiam,&iudicium cantabo tibi Domine, neqj
fcientes,perfe«ftionemrationegubernarionisex milericor-
dia,& vindicatione pendere. idcirco exeâti, milêratipnes
lëgistacent;& vindicanonum pbtius meminerónt. & vbiqj
cia man t.‘Non videtis,q.uia pueri parui cotaiiitium fece run t
Elifeo, male dixit eis,& duobusyrfisttadidit püerôsad de-
uorandum?Non viden9,qùiaquibusdam miliribus miffisa
rege ad vocatadpm Eliariï inuitis,noluit ke cum eis , igneiù
iaculatuseft,& viros confumpfit, inquiens, Si vir Deiegö
lum,delcendet de ca.lo ignis-& deuorabit te ,- & qùinquâ-
ginta tuôs?Si huius mali acculâtiohes, ôc vindi<5las inter vi-
tioià & praua référant,quid dióturi luntd cPaulö, q uicutn
videret aliquädo Barleu öiagum, quierat ciim Sergio Patalo
prbconfule,diflèrentëm,& artificiofe taiachinatiohè ora-
tionis mentem eorum,quiveritatemdidicerànt,deprauan-
tem,non eft palfus ,increpauit,puniuit,priuauit ocuIis,cU-
niauityO plene dolo,&omni fallacia,fili diabpli,non definis
fubüertere vias Domini rc6tas^& nuriceccemanus Domini
ftiper te,&eris coecüs non videns foleiri vsque ad tem-
pus; •.
Quid de Petro diceftt^quandoAnaniaSi &Sapphità vc-
dftajJoflefliuncuU pàrtetai pretij filjiauerteturSt, partem
attulerunr? cüm Ahaniäm iudicatum} 6c mefidacij conui-
£ium morte àlfecit,Sapphiram autem eiderp fepulchro tra-
,didit?iäcebantenim mortuij verbbintèrfeéti. lllicigoisal-
latus cbnlurapfitadEliam profè<9Èosjhic verbum eni ilium
in confpeßu difeipulorum ê fficir, Vt qui fidem cauponati
erarit,rtiorerentür. illic Elifeus corpora puerorumbeftijs
dedicjhic Paulus alpedtumoculoramademit,&eum
vidébat,coecauiti& qui taliàpatrauerunr,poenas dederunt.
Si igiturpeena ac vindnfta in rnalis enumeratur, mali lunt
Paulus,& Pefrus.'fin autèm boni fiint, quia Apoftoli fiint j
böni fiint,qüia peeriäs exegetunt.Qüid peenas acculas, id q;
Apoftolis irrogatione pcenarurri vfis?quod fi Apoftolos quj
dem äppfobamus , poenasvero improbämus,non debet-
nuntiveliusdicunc leges lecundum pcrlonamdc fiuftisjnö
difeeptant contraperfonaSjfed aftipulantut firtiititudini la-
btorum. Jj . . ..
: Se‘d rutfiisaiunt : Milericors eft filius.- iftileribors*qui
■ f -i
Quoin.:.!,
d'J daii.ii,,-.'
aëeipibmlul
ronfönanil
yctüs&noJ
11a fênpiu. K
Contra ManichaosHLi^Ji,
euangelialcripfi.t, & quimilêricors eft , filius eft niilèricor-
dis.Lex vero dura,Scalperaeft npri parcens delinquenrib.
milêriçordiàm“autem continet euangelium, qiioddejida
qüidem coercet, poeniten'tias vero pçædicar. Ecçe^diçent,
Petrusnegauic,&fiiluatorpeperçit; & cum, quitàm gratte
peccatum commilèrat, dilum ulat,& minas clemendæ lub ■
iecit, vt eflètomnibus per vniuerfiîm yitam exen^3lum^&:
imago démenti«Saluatqris. Quid igitar lexîan caretimi-
'tatipne exempli,6cnonhabetimagitaemparem , &huic
relpondenrem ? ac Petrusquidcm ftudio virtutisdeditus,
&lapfiis,venia,&condonatrt).ne hotaoratus'eÀ: iniegeaii:
tern hemo-poftpeccatum & quidem magnum veniam fi-
biperpoenitentiamcqneiliaujtPSienimignoran't-recitàbi-
musquodfcriptuqi eft: Mifercremcipeuslecundumma-
gnam mifeticordiam rüam. Etfecuiidum mulcitudinem
mifèrat’onum tuarqmdélëihiquitatem meam ,5cdpecca-
tomebmdndame. î jpeecrau*, ôc malum coram te
feci.Si autem non ignorant, fed ftiunt , fflentium tenent in
'malp lèrmbne.
Cognatæ ig^tur & germanæ fim fre s , fimilçs imagines,
atque hic quidem Petrus, illic verb Daùid, Vt'magnorum
virorum lapfusmagnaetiani venia'curentur; & ijs ,qnigrà-
uiter dcliquerunt, magna etiam mifêricordiatributafit* Si
igituiadmiranturéuangdliàjqujaPétfusmiftncorJiamedlècutus
eft, admirentut etiam lcgem,qüià;ôc Dauid *mifcri-
cordiam ^.deptüs eft. Si autem .legemacctafant, qüia póft
tantadeliétà no eft Dauid data vema:neque Pe trus opinio-
ne eorum qucrclaro,& acculàtionem effugiet. &-vidébitur
quidem cbntta folum Dauid fada accufatio ; led reipfa ea-
demacculacioneaccta(abitUfPetras.5iauremdixerint,bo
Aim quidem eflè veniam, fed veniam veteris legis vfque ad
vnum peî tigiflè, in euangeiio au^em muitam elle veniam,
& pefagus condonationis,,& clamat ibi Salùator.-Venire ad
me omnes, qui laboraiis , & onerati eftis, & ego feficiam
vos. legant yetera, &fubeatadmiratioeorum, quæ feripta
fiint.
Si aiitem,propter defuctüdinem exércitationis nolurît
legere feripta, etiamhiedefînant accufare. Saluator dicit:
VenirftâflmpniYinpc Vini lanArif*. ai I
3 ö Ä 5 Ta.m
öedh*chaiäenus,nedilputaciodelcge omnino pra,ê-
rireturnontradhta &cx£ufla. Hocfolum a d d 1
legtm vrobrgm fiituroram bonoroin, pardsgoBÜ veto ad-
mdarepuetum>;&*tatäpue«riK,qaoaSqir tä g i|cra(cc^ a
grandjoreciusliabitudiriej'maiorib.dildplinuieumtraclar
iaao,poKritqmsconfirn«rc, quomodblcxpcrMiySni
data.graaavero&veriiasdGhrjftofeaafit.noLötaliiMgtiincManonesabort'önitiftitóattingamür.
p'rDpoïiiaalia
E iUäqncatai cx opj.
nioneamenteenperè poflimus. ^ - *■ ; . *
Porrexitenim (e vfq; ad ifabricam mundi, & hóe, emod
corpotiadiabolpaptatain,&faaiim hominem, quifuB'ftS-
«am cju'dam cotporisexfibdanria diaboliaCceperit.fub-
ttpn tiam vero anim® tanquä Ipoliu Sc expiiias Deo
plcnt .vt anima qmdem (umpta fit ex Deo, traxetit vbro de’
V n ' ■ i “ 1^ ,is-atqu=^rubfta-tiadiabbii,&fpo-
fio Deo dettaao^bticatorfbre.höminem ex corpore &
anima cpnftantem , atque anim*<p,jdetonon efcauflorf
aiabölum.nequelubftantiau^eios|-eëilïè,lèdldlrusin£refi
1 M É 1,1 corpus efiectureni effe.detraaam. o. tanqoä
l|Ollamivtipfiamne>|n carneiramifit,carbem Veroip&m,
&Tormanonem,& figurara,& talem formam, ac rota fab-
ftanriam opusefle&termafionemdïabpli. Faténtès igitdr
haüm.erehom.némexeontrati^neqi.qué&cbotriio-
rumrauqfc.antincqaefanntJcirequiedam.eonriaria,q1i ï
inter fe commilceri Ron pöfiant.quiajiullam inter fe com
mnmonem.neque miftionem habere queunt. q n ä pdtins
cattla fontlnKntusfiiiin iHa,quatputatqri eommbfiiorte y
quianon podiintilmul eile,immo aliud toiutur,qiiia aliud
aqniinatur. | -
V » to o - nfibicufb i j d s e noxinuehirinon potblb,
quialqlumlumenjRucntumpriUsfnWif tenebïas.Eccé,in Vila a nima niidi/'ifM-.Ärr.— - J:. >. . Ven'itead meomncs.q^laiotatis.äc onerati eftis, & ego ! ■, .«r» . ' : V . . :
feficiam »os,neminem prætermific, neminem reliquic, o- ! la pudicimf fiappamerit fimar Z ” P ° ^ nt^erm'<Iu,ä fr-
muescomplexuseft. g - « ^
dite manibus. & rurfus, Âiifibus percipire omims, qui has [ eni^^^ras^rnUurneOue ftiif 6 nüP‘3uam P^r, v|)i
bifatis orbem ,^quique terrigenas,& filq hominui^fimul firma^utc^Apöfolus,öc-fignat quædidla fiuu^Ouæ dn"
m vnutn diues,& pauper. oiRnesinft uaogelio excifati fiinti ^ f i ^ l * a t d l K ä b Ä f i
^^dirnnaqgeljum.agitepmnitctiam^appro* ca,&vnUs-c6neentusnohp0teriffiicere vraüaifimV’fu/ii.
pinquaurtenimregnumcoelörum-, omnibus dimifithanc concentusdifcreoenr ™
l^D^^e'nat'one ^ î ^ ^ ^ ef r ^ ü5dtibqs;loquebariir, eum‘ fpiqvnuscqnceUrus.&vnämodularmeffidtu^s^cexfi^
lapfislermouem habebat,cum,1s,qU.,amerantreimortis.|l„L,&locutiobevna:compofiu-ofit.yMmenimfidUm eile oportet, al tero fub Ja to, q u o d n o npa ti t u r j vt firnul fit
Siautem cbfpus elTet diaboli, & anima De i, quomodb v-
nus concentus hominfe ex eis confiatus èlfetî^Ôtaïodo v-
na amicina, &^aftedio?en, aptatus.&faduseftVnusho-
mo,&'concentu,acconuenientiävnpseft,e€ceanima co-
pülara eft cüm^rpbre.&illud amat,& affedione comple-
ditur,nemo enim vnquam carncni fuam odibhabüit, fed
nù^titj&fouetçam.Si autem alterum altcrius curam habeta
aftedronibus:ledadiungirfcadvulncra,adiuùgitfeadaffediones
: & tum corpus dolet proprer vuinera? in triftitïa
& mqleftia eft anima,quæ poteft efièexpersdôlofisi s
. Cumvero voluptatem percipit,& d vbiuptaietitillarur,
animaeriamotus corporisparticip.at j & titillariones firnul
attingit.acmniliter quidem definit,a'ecipic.vero'firhilitetin
ctementum.Cum apima,inquam, definit pertutbationib ;
mouerijiimuldefinit corpus,SccotiquiefcitiGum vetöcu-
piditas in anima rexnoratur, tirillationib. etiàm ih cofferç
re^oratis,corpusfcauitateperfundic,&infiarömat;fiutat'
queæqualiter ritillatibneSj&æqualitértitillaciGnufn abic-
:diones,ôc defediques. Si aùfcm ex Contrarijs cflethomta i
ac corpus qnidem diaboHefietianima .ycrq.Dej ï brrmum
quidcmnqn fadafuiflètcoiünâiovtriusque, nec iiifâdiu-
turaamiftibpçrficeiïtur.Secund'o,quahiuisalteru abalte^
roreciperetur,&vcraniq.tamep,q1wfuaeirent,proprjâ,&
prmaraducerec,quæverbalterius,aIiena.&ric%voldpras
lapiis iermptaem habeba t, cum ijs,qtli iam crantrei mords]
loquebaturjibertatem perprçdicationemprçconciliabat.
Profëduseft Ion as Niniuem,quaîeràt ciuicas non parua
& magnagentium frqquentiahabitata, edi^itcômminatio
nem, non retieuitpoenam,clamauit, pertértuit ièrmone.
vidit viros, ad rnittationemvitaE: impii]itjfecit,vt peccatum
repudiarent.prænunciatacomminatjoabijtjfucceffitmi-l
lericordia. fàdum éft,quô(d ÿtfierét, curabatur. nonepim
interitus quasrebatur | lèd mutàdo morum indagabatur.
poftcjuam fadum eft hoç,& viri niutati iun t,apparaît donu
index patrocihiumlîiicipiens, dixitminiftro
fuo:Situtriftatusesprocucurbita^proquarion labórafti,
quælubvna node tîataefl^ôçlùbvna node perijt,ego vero
non parcarn pro Niniué ciuitate.magna, inqua habitant
plusquamcencutnviginti milliahqmJüum,& multa iumé-
ta 1ÔÉ pepércit Deus,qui punequidem haie dixitj in alio autem
Prophetà clamauit, inquiens : Nolo mortem péccato-
risjfedmagis vtconuertatur,& viuac,qivi ab iis, q u i fciunt
laudes eius cancre,in iaudibiis vocatur mifeiàtor, & mife-
ricors, f>atîens,&multæ mifejiçprdjæ^am ingens.pspela-
gus mifetationum apud Deum eft,vcminirr|am,ôc breuilfi-
mam criant flâgitioulfimqramadpoenitentiam inclinatip-:
nem nop relinqua.t inhonoratam.Acbab ehim ferme ad ex
teemum nequiri* proceflèrar^ cpm paulumçompuodüs
clletjhonorauit eurn Dcus,& rem miniftro.oftendK,& mi*-
nasreprcffic,accohibuit, ptotrahensinterim rcpiis fuppli-
ctj>Vides^nqui>,quoroodpcompundiiseftAchçibfn on iri'-f
çorpo