
Qox à
Corporeis
nexibus
‘ funt lm-,
munia re*
ftiüs via ut
viuere;hincpater 8c films vnus D eus: Ec quia conuerfio
ïiaturaiisexiftentiænonnifiynaeft : vtenim in eo quod
eftviuereiheftvita,Eitem fn eoqiiodeft vita , inert viue-
reyvna folaErahuerfio eft.Vndecum ine6 quod vita eft,
infitEViuere, idcirco vnigenitus films confubftantialis
patrijvnus & ipfe filius,pater vnus. Vnde vna ca’demqiie
fubftantia,E limul âe femper: Hoc eft enim.*/Wa*M>«fW-
oiw't&» , fimul fubftantiaurhabens ,paremqueexiftendi
vimatq; virtuteni,eandemque fubftantia? naturam>nullo
tempore præeunte- ■ : quod nos CPnfobftantiale dicimus,
caufatiuo priore qaodeft viuere,ad id quod vita eft, vt ii-
lud.generans ac pâ ter,hoc geni turn acfilius y Sc lit E eflè
dreatur. Ergo quiainfont iibi, Sc licet pater cum fir, filius
non fit : mrfolquc cum filius,qui eft eius cuius eft filius,
pater nonfit,tamen vi rerum, E fubftantia? parilitate.'cum
viuere vita fit*E vna fit viuere, merito diuina Saluaroris
voce pronunciatum eft.- Et ego inpatre,&pater in me, Hinc
E illud efttEgo & pater vnum fumus'i Etenim cum rerum vi
E nàtura ip là duce nihil lint omnia fi non viuant.Emotu
vitalivacua, necmolem hylicum aut exiftentia? vei imaginera,
vel fpeciem habere credantur : Fluendi enim ac
refluendi natura incondite fobflftendi,non recipir vis lu-
bricainconftans, necformamrecipit,vt aliquid efle di~
catur.V
nde carens eo quod eft aliquid eflè etiam eflè fuum
reriéryvtrectènullo modo eflè dieitur. At nundcompte-
hen la E tota,atque in parribus circumfiftens,E formata,
atque hoc corporate,Ead aliquid efle (pecie aliqua capta
& efle creditur : quia motu vitali, E ab mfinito cert-is li-**
neamentis iepta,in fenfo's certiflimos promouecur. Ergo
hylica quae funt y-, vt efle videantur, facie vis potentiaque
vitalis,qu* defluens filo qui vira eft,quem dicimus
filium,per Archangelos, Angelos, thronos, glorias,cæteraquequæfopramundum
lehabensiftudip(um,quod ei fubftantia eft : Viuit, non
enim, ei accedefe aöus aur debuit aut potuit, ne aliquan-
do a fe m in g led lemper perfedfus, plenps ac totus,fo eo
quodefteiefle, inefteriam ficefle,ca?teraquepoft Deum
funty E porebtia? funt, E a&ionespotehtfä?, quae vi foa
iam efle cfeduntur,vt omnia &efle,&.haberC videantur,
. qua? matui is proceflionis a&ibus exiftentia in foo opere
hie habere prouenit: Adriones autem dicuntur,cum eki-
ftendis proceflibusgignunt, ac Foras' pronaunt quod die
poflunt:Vt fernen iam potebria;eft,& culmus,E folia,vel,
mas aut feemina venerea? cupidiratisefFu fio! ;• fed h arc-in
mundo atque fob luna-i firpra verb in aufrere,atque coslb
atftiones font, atqueabfcionibus viuunt,. fed geriita etiam-
quod futurum foeranr fo&arexort« enim foo in operatic
nes propriasVfoafque dimifla,foos adhis nature continent
tis contagione difeurrunt. Quod fi hare qua? in mundo-
func,a61 us funt,quanto magis illa,quxin a?ternis,acfopra
cccleftia fonr,adhis font Ea'&ionesfont 5b quae mundana
iftagenuerunt ? Item Ac animaE Angeliex animis,Sc for1
praanimas. Nam & ahima ide ft,foo Eafe.fi.bi
orto motu feftur,«w^*«'**»'<ge dieitur,vnde ergo
femper in motu eft, quod femper agere, & efle ipfom
aipyeta* , vtfit ei fubftantiaille motusi Didtum eftehit^:
faciamus bommem ad imagmem &ßmilttudmeninofiram. Ha -. jpröpefet
bet ergo *«««»,^-id d t , motumafe ortum, vt Deo "■
eftivt CKri fto: Sed quia non eft iile prior fpititus;idcirco
alia fubftantia,& fadfa, non a fc exift^ns , led fadta vt afe
haberetmotumrqoippe änima aliudilliud vita,vita enim
-Viuendi habitus eft,& quafiquaedam forma,-vel ftatusvi*-
Uendoprogenitus,infocontinensipfom viuere,atque id
efle quod vita eft,vtrumque fit vna fubftantia ; n,on enim
verealteruin foalteroy fod vrmmfimplioi luogeminum
Sc idcirco in fo, quia ex fe,Sc ideo ex fo, quia aliquid ope-
funt, primo in corpora,atque taturin feprimafimpliritas : quiesenim nihil gignitjino-
ttilxa , naturalifua fubftantia munda atque puriora cum | tus verb E agjfodi opératip format fibi ex fe quod fit, vel
F
Angçli
anmiis j
fîipra ai
mas.
‘Amt
curritaclabitur , lucem luam maiorciui communione
patitur,moxin animanvfontemque animægradacim ve-
niens. Qgia anima ima g o ? e f t , quàfi quidam cogni-
tione maiorem defluendi accipit curium. Et quia in ani-
mandaanimaproperatvfitei inanimanda eiuspetulant
tioràppetitus*Hinciahyle^.merfày& mundanis elcmen-
tis,& poftremo car nalibus vmeulis implicaca, corruptio-
ni,atque ipfi morti fofomifeens, viuendi idolum materia?
potiusquonam modo fit : namqüe efle viuerceft: yitam:
autem eflè,motus quidam eft,id eft,formayiuentis j con-
fedlaipfo illo cui forma eft : illud autem quod eft confi-
ciensud eft viuere : quianunquam coepit: à fo enim quod
viuit,non incipir,quia femper viuit,vnde nec vita ih eipit:
cum enim conficiensfine exordio , & id quod confiçitur
caret exordio . Simuleigo,vtvtrumque.& confobftan-
xtialc. Viuere autem Deus eft*vita Chriftus,: Et in eo quod
fxcibusprsftat. Viuunt ergo cuntfta terrena, humida,ae- I eft viuere,vita eftj'&ineoquodeft vita,viuere. Hocqui-
rea,igneas«t6re^etfileftia,iibn'At»y« illb priore,, nec vine 1 1 1 • « • ^ - - -
integro famine, fed proprer capulationem hylicam &u-
ciälüce vitali,viuunt fopra,soeleftia, Sc magis viuunt,qua?
ab hyle,&a corporeis nexibusreceflerunt, vt purjoresamim
dem modoalteruminaltero , quia confeâum .& cpnfi-
ciens altemm in alterp. Vcenim, eonficiensincphfeffto,
ita confeôfuminçonficiente j-maximèfi fompcrifta,ergp
& pater in fillio,& filius in patre.-eteniin çonneiens Sc çq-
feeftum conficienSjÔCconfeâum conficientç:confebtum:
ae,& throm 8c gloria?: Item Angeli atque ipfi fpiritus, ____ _________________ ___________I_______
alij vtin alio, id eft in foa fubftantia viiamhabenfes : alij ! ergo vna fubftantia non vnaduobus, & in vnaduo,fod
ipfa vita font : lefus autem Chriftus, & fan iftus Spiritus: j quia in qua DeuSjin eadem filius-,id^ efteiufmodi'^vt enim.
nam & de hoc mox docebimusflimul cumDeo,fed aDeo
tarnen vita font,fod vniuej;i(alis vita viuunt, & a fo viuunt,
& non hi altero habentes quod viuunt, fod vt hoc ipfum
illis efle fit viuere Sc vitam efle,& feien tiam efle patre tra-
dente,hoceft,principaüter exiftente eo quodeft viuere.
Ergo ha?c omnia enumerara viuant,& nihil,lit vel in «cer-
nis,velin mundanis aut hylicis , quod non pro natura foa
viuit Deus,ita viuit & filiusy, in quali fobftantiapaterj in
tali filius. Sed fi viuit inquiunt, patec,yiuit &filiusy&id-
circo,eademtalique fubftantia ambot Subftantia autem
iftius viuit,cum vtrumque fitjyiuit vtrumque.fi tie or^u,efl'
Vtrumque fempirernuin. S«d hocexcluditur Euangeliftx
facraris verbis , loquenteipfo filioDominomoftro Iefo
Ghrifto:Vittitpater. Hicfons fine ortu eft. At vbi aliunde
viuativtique confitendumeft, eflè vim quandam vei po- j piïncipium?Er ego,inqmt:,viuopropterpatrem. Si ergop.ro.-
tcntiarnquaciinbtaviuefiant, &quafwmendi fonteih pterpatrerodpatreaccepit,: .&fi accepir, genitusabin-
( jtoétis ex
quo om*
vitales fpiritus erigantur , vt ex hoe & viuant j Sc quia viuunt
eflè fortita fint. Qgjséftifté, vnde inaerernajatque
in mortalia vitalis fpiritus ipirat, quo vigent cunda,quo
fobfiftunt ,quo abtus pioprios fiimunt, quo & genera.ca
.font,&generaturàproueniunt?Deus fine dubioDeus,&
quod menti nôftrç venerationi eft viuendi paterjnumen-
que viuendi.Hunc vél potentiam vitacjvtin àliis diximijs,
vel vitara fommam principemque, Sc generaliter generalem
, arque omniumviuentium órigmeip, cafilam, ca-
putjfontemque dicemus : Principiumexiftentiumiub-
ftantiarumpatrem j quiab eoquad ipfoeft , . elfo cæ-
teris præftac , focundum vfin ac. naturara percipientium
viuendipptentiamifobftantiamquemoderatus.. Quid i
;pfo,aut m quo ? Quippe viuus yerufque: Vnus,vt nos de
geniro-& fi viuit cxiftpntia eerta eft, yifque Iubftantiæ,in; H
vtrbque cum ifto vniufmodi viuit eadem patri & filio,.fod
filioàpatrè fubftantiaeü.j^ojenimdejpiritunafcitur JP'tri-
tuseft : ergo de tali patris fubftantia, ralis filij fubftancia. lo/m' *'
Atque vt oftendatur magis à patre data & fubftantia,&
eadem vnaquefobftantiaditftum quod viuit,ac vita fob-
ftantia eft : ergo eadem Deo, E>eo Chrifto filio fobftantia.
Hocdicente Èuangelifta.'Frcwiw Dmus habet exfevir
tam,ita&filio deditex.fehabere vitam : ergo Chriftus *'
cum Deo : ideftconfobfitanrialis.quodefteiufH.em^fob- !
ftantiæideftprimæ , principalis voiuerfalis, vnde omfoa
quae font,Sc viuunt vitam habentia id eftsin lata,
nona fe geniram ,ncque qup fitipfprum viuere,quodçft !
.----- --------v Dei&filjj.Tantumquip'pe omnibus eft cseteris ex vita
leloqmfmit : Ymit^Scxx a?tcrno, Sc in asternmn viuit,ex ( quantum largicut Chriftus. In Deo viuere vt principale ^ri“s^ iS
A non funt
in diuinis.
nomen
.quid figpki
ticarepof
lit.
Deus quid
fit- I
B
I D
II Intelligere
I [ & viuere
I I eadem
1 1 quantum
t ad(ubftan
I tiam.
Chriftus
vitaeftfc ,.
cmahatio.
nes diiiiuç
conficiens eft vitam , vno atqueeodem exiftentia? fonte
null© priore vel tempore vel poteftate , duritaxat circa
fobftantiam.V ndefiue hoe accipiämusefle «^e«tJ<r<«»,quod
eadem fit fubftaria,null^ dubitatio eft,eandem efle, quia
& qui viuit iam vita eft,quod eft D eus: & qui vita eft, viuit,
quodeft Chriftus:& vtrifque afo vita eft,ficuti diiftum
eft : Vt habet ex fo vitam pater,ita& filio dedit ex fe habere
vitam. S i autem hocaccipimus ofttia-w efle,quod eft
ift»tvtnot Muf, fimul eandem efle fobftantiam; facilius id Sc
manifeftiusadpiobatur quo patrem dixi efle velfilium.
•Viuere enim Sc vita itafimulfont, & femper fimul vt &
in eo quod eft viuere,vita fit:& rurfos id fit vita, quod vi-
nere.Etenim capiamus exemplum: quanquam quod di-
co res ipfä eft potius, non exemplum. Deum nihil aliud
eflediximus quam viuere,fod illud principale,illud vnde
omne viuere omnium , ca?teroruma&io ipfa in agendo
exiftens,atque in huiufmodi motu efle fuü habens,quod
eft vel exiftentiam,vel fobftantiam foam habens : quanquam
tie habens quidem , fod exiftens ipfom, quod fit
principalicer &vniuerfaliter viuere. Id autemquod con-
ficitur ex ifto a<ftu,&quafi forma eius eft, vita. Vtenim
üfwf conficiturprxfonti femper reram omnium adu , ita
viuendo & ipfo viuendi fomper praefonti opere Vita eonfi-
citur.EtvtitafingamuSjvitalitashoc e ft,vtvit®forma ad
potentiam foam fobftantiamque generatur. Sed & no-
ftrum viuere conftac ex prxfonti fomper tempore .Nobe-
nim viuimus prxteritum » aut viüimus futurum, fod fomper
praefonti vtimur. Hoc enim folum tempus eft,
quod ipfom folum , quia folum tempus eft,imago efle
dieitur ? «'«V©-*, id eft , arterniracis. Quomodo enim
«/»'»fomper per praefontiahabetomnia , &bxcfomper.
Nos quoque quia per prsfens tempus habemus omnia
quae habere poflumus,idcirco hoc tempus noftrum §*<«-
»©• imago eft , quia noftrum prxfons non iifdem, neque
idem fomper eft praefons:conficitur ergo viuendo vita, ac
fimul exiftendo formatur.-aeformatio apparentia eft, ap-
parentia verb ab oCcultis ortus eft, Sc ab occultis ortus Sc
natalis eft,& eius natalis,qui Sc antequam fic oriretur ex-
titerit.'hinc &in viuendo vita,antequam vira,& pofterior
tamcn vita,quia viuendo vita, Sc fomper atque ex aeterno
vita: quia in eo quod eft,Viuit, & e x aeterno viuit,eft vita.
Cum igitur viuat Deus, fit vita Chriftus, quia vita oritur
exiftens ab eo quod & viuit,neceflario viuit pater,eft vica
filiuSjita vt fopra docuimus,vt & in eo quod eft viuit,vita
fit:&in vitainfit 8c viucre:Ergo filifis patri, vtfopradocuimus
cum excmplis.Nunc illud foquitur quid fit
cum his fandus Spiritus explicatus; Dc Deo ifta & dida
font,&probata: Deum efle quod efle,{piritum efle quod
eft viuere.Item lumen efle quod eft intelligentiam efle,&
feientiam.Etenim lumen nihiloccultum, nihilobfourum
efle permittit, aperi t.illuftrat, illuminate Eft igitur Deus
hoc ipfom quod Deus,eft efle, eft^fle primum,&princi-
pale omnibus quae fo n t, pro modo percipientium efle,
praeftans,vr ante docuimus,hocideft, viuere, hoc intelligere,
id eft,hoc qilod eft efle,hoc eft fpiritus, hoc 1 umen.
Ifta enim in vno ac fimplici imo-vnum aefimplex. Hoc
font quod eft efle,hoc vel exiftentiam, vel fobftantiam iure
dicimus. Verum cum principale iftorum fit illud quodeft
efle,duo autem alia viuere Sc intelligere morus efle in-
telligantur,cum omnis motus aquiete nafoatur. Quics
autem eft id quod eft e fle , ab eo vero quod efle nafcitur
motio,ex in adio:modo autem primiillius quod eft efle,
viuere & intelligere. Vtrumque enim motus eft, & vnus
motus, duasvirtutes praeftans officio gemino, vna eade-
que fubftantia. Nam fubftantia iis motus eft.nön enim in
iis aliud eft efle,aliud fooueri. Sic item non aliud eft viuere,
aliud-intelligere,quantum ad fobftantiam pertinet.Et
enim viuentis eft intelligere,&inteiligentis viuere, pera-
dusfo vertenre viio motu : ita tarnen, vtmanente opera
aduque viuendi intelligentia? adusagitetur .* vnde cum
Chriftus vita fit, fpiritus aurem fan dus feientia & intelligentia
, ömnia tarnen Spiritusfandus qua? habet ä Chrifto
accepit, Chriftus d patre,id eft ab to quod fell efle ex-
titeritvita , & viuere extiteritfoientia Einteiligere: nec
ru,;cum illud efle primu ita fit,vt cum efle fit.fit&moueri.
Quanquam dicatur quiees,mouerur autem intusmo-
tu vnde viuit fibi,&intelligitfonieipfom. Ergo à motu in-
terno extra &qub d efriforis hatus eft motüsj ab eo quod
eftintùseflè,&forisefle , Eab eo qù od e ft intâsViireie,
foris viuere,ab èo quod eft ihtus intelligere ; foris ihrelli-
gere,hK>üenrèfovità&intelligentia : Sunt ebim hiotus
eodem itiodo exifténte fimul, eö quod eft eflè,vt Sc inrus
efiec 8c foris , ifta Triniras intus, cum Deus vnus Efolus
foris, cum lefus ChriftusintusE foris j cum ambo Debs
vnus,atqtfe ex iis ciim Deus •fteevnen Chrifto,neceflario Sc
Chriftus «.«oifo'MSpiritu fon d o , àc pér Sc hoeperChriftü
Deoripfo etenim de Deo egreflus eft. Si enim omhismb-
tus qui foris eft, à Dei motu, qui intus motus efty ergo &
iftea Deo: Etenim foienria,Eintèlligèhria,exiftentia eft,
vtriufqueacpotentiâ cognofoétiæ, idqiie hoc ipfom motus
eft,hocipfo quod motus fobftahria, neceflario igitur
in Chrifto, vel'Chriftus e ft,E ab ipfo habet omnia ■, quii
à vita,quod Chriftus eft,fobftitit intelligentia,E ideo al-
ter.Hoc eftiin didum.’E à me habet ómnia.Habet aûtE à
me,duo font:ergo âlterE aItet:Sed quia mot9 &ipfe Spiritus
fandus,motüsÉ Chriftus,É quia vita vera Chriftus
e ft,E credentibus info dat vitam veram, hoc eft àcèrnam,
E àdeft apud Deum credentibusinfo,quodDeifitfilius,
idqueperfidem : idcirco per Ghriftum recoiiciliàmur
Deo,propter verb'hominum obriicamfui É D e i memo-
riam ,opus eft Spiritus fondus,fi âcccflèrit feientiâ, & intelligere
quafitlatitudo Dei->qua longitudoiquaprojunditMi&al-
titudo^ Econfirmatafuericcharitas, Efid esin Chriftum
per Spiritum fondum,quiafeientia eft,fiet foluus ; ^plene
namque ipfo dicit teftimonium de Chrifto,& dôcêt bm-
nia, E e ft interiorChriftivirtus, feientiam tribuens,E
ad foluationem proficiens,vnde alterparacletus, Etenim
mortuisperpeccata hominibus vitaprius danda fuerat,
vterigerenturin Deum perfidem , quod erat iam Viuere
ex Dei vita,quam attulit Chriftus in carne, vt carni etiam
fobueniret. Quare confirmatis hominibus perfidem in
Chriftum filium Dei, etiam feientia danda videatur,E de
Chrifto,E perinde dc Deo : Item de mundo,vt eum ar-
gueret : Qua? cum intellekiflènt, facilius ad Dei lueem
hominis fui diuinorumque inrelligentialiberarentnr ter-
renorum mundanorumq; contemptu,& defiderio quod
excirat feientia diuinorum. |f
Venit ergo pofterior,id eft fides pofterior operari : re-
cedente enim Chrifto, qui per miracul3,E per præcepta
fominaueratfidem , quod ipfo Dei filius eflèt, E virafo in
fo credentibus daret,compléta font fpiritu omnia,& fides
cognitione in Chriftfi adulta foccreuit, E ipfo in Chrifto
fomper præfonte,fic enim dixit : Non enim loqueturà femet-
ipfojedqu&cumqueaudterit loquetur , E fouira adnuntiabit
vobis, ill« me honorificabit, quoniam de meo actipier.
Érgo de vita intelligentia1, E ipfo vita de viuendo., id eft,
dc patre filius.de filio Spiritus fonilus,fic enim fobiunxit:
Omritaqu&cunq; habetpater, meafunt,aptère a dixi,mea font,
quia qua? paterhabetfilij font, eflè,viuere,intelligercfoæc
eadem habet fpiritus,omnia ergo fo«««r<*;Idem tamé vto-
ftéderét foam præfontiam fomper ^ 5M<*r0<^o»fic loquitur:
Euntes nunc doceteomnesgentes, bapt 'tzAntes eos in nomine Patrie,
et Filij, et Spiritus fanât, docentes eos feruare omnia quacunque
mandaui vobis, et ecce ego vobifeum fum omnibus diebus vfque ad
confummationemfaculi. Ex hoc oftenditurquàdammodb
idem Iefos,idem Spiritus fonctus, adlufoilicet agendi di-
uerfi,quodillcdocer intelligentiam, iftedat vitam. Et-
enim idem ipfo E vnus motus E primus morus,quo con-
ringit, vt qui viuit, E vere viuat, Eintelligat,E verein-
telhgat.qui vere intelligir.vere viuar, atque vtidem ma-
nifeftetur lefos , E Spiritus fontftus, atendamusiftum,
nempeSpiritus fonftus doiftrina eft, intelligentia, ipfoque
fopientia & Chrifto 8c Deofopientiadatur, atque hoc
Chriftus nomine nuncupatur, quod eft Euangelium,
Chriftum efle Dei filium, quod Euangelium definitur
Dei virtus atque fopieuria, vt Paulus ad Romanos. Item
Salomon : Omnisfapientïa a Deo eft, et cum eo fuit femper ante
auum. E c c e a p p a r e t cum fopientia E de Deo da-
tur ,E à Deo datur, vtique Chrifto E Spiritui fonifto. Èt
cum diâum efoquod cum Deo femper fuerit, quod yW’
1 !
Ephif.i.
Sciens di-’
uinamun-
dana con-
temnit.
Rom. t.
Ephef.il