T ftit sBcjivenßs, ^ : ~ _ _ • : ■ _ _ . _
m
NaafbnVqtii | tribu lud« genus ducebat,vxorem accepcr
rat. Quo tempore ftirps regia lud« ex qua fluxit facratif-
firoa Virgo, cum facerdotali ftemmate Lelii, exquaerat
Elizabeih^oniun&a eft. Admirabili autem fapientiffima
1 que ftcroftnâi Spiritusgratia, & prouidèntiafàâaeft,vt
hæc quoquçZachariæ coniunx perinde atque Aaronis,
Elizabeth appellaretur ? quo nimirum per nom ihunt cognationem,
A
Elizabeth
duplici no
mine vir- j
ginis co- !
I gnata.
' Zacharias |
&Aaronis
- coniugcs
cognomi-
ncs.
Cur virgo
poft/aluca!
tioncmAnj
gelicam
monrana
pctat.B
Quod Io-
| anni,hoc
nullipro-
: phetarum
ante via
venit.Ioan
ncs acce-
ptam gra
> dam cum
matre corn
anicat.
Nulla ex
omnibus
mulieribus
virgini ma
til gratia:
magnitd-
dine par. c
' Pfalm i?2.
Elizabeth,
duplici de
, caufa Chri
ftum yteri
virgin«
fiudtum
rocat
Pfalm.131.
Mattb. 3.
Vtloan-
nesCbrifti
. itaEliza-
. beth virgi-
nisprz-
fcntiain-
dignamfe
” ptzdicat.
D
Virgo Mater
iliuliri
miraculo
fubfcruii.
Maria in
Dei matre
bb generis
fpicndorc
ncquaquä
ele&a. j
Omnes fi-
Jclium o-
n nium ge
ncrationes
iceltcem , j
hanc generis propinquitàtem, exprima ilk
Elizabeth proueniiftliquido difeantus.
EcceancillaDomini,fiatmihifecundum verbumtuum. Hæc
fâcratiflîmæ virginis oratio hue tendit. En tabula fum,
quantuisferipturam excipereidonea ; feribatin me Scriba
file* quodcunque vifum fuerit, faciat de me vniuerfo-
rum Dominus, quicqiiidlibuerit.
EtdifcefiitabiUa Angelus. Confenfu fideiqueconfeffione
àfacrofanâa Virgine impetrata -, Angelus difeeffit ab ea.
Quin ip fa quoque fan§i ffima Virgo, ear urn rerum, qit«
ab Angelo.dîdic * a t , euentumcognofcereauida,ftatim
ad monrana, vbi Zacharias ftdes habebat,ad Elizabeth
fe contulit.
Etfaäumefl,vtaudiuit,&c. Quod nulli prophetarum
ante » h^C loannivfu venitjin caulaautem erat vicinus
Chrifti aduentus, huncemm ille proximè antccedebat.
Qiiare non prius qu oque repletus. eft Spiritu’fanâo,qhâ
ea quæ Chriftum Dominum vrero geftabat, ilii ftadiun-
xiflet.Repletusautem exultauit gratiaejue quant a'ccepe-
ràt matrem participent fe'cit.Elizabcth autem propterin-
fantem,quera intravifcerageftat>at, Spiritu afrlata,eiul-
modi proph-ecica verba detonu'tt:ße»«/i6k tü inmulteribus,
& benedictusfructus ventris tui. Nulla e.nim mulier tantarn
vnqüant conleciua eftgratiam, neque fequetur vnquam
quantam mater Domini.
Et benediftusfruäits ventris tui. Ad promiffióhem Dauidi
fatftam alludens, Chriftum Dominum ventris frutftum
appellat,fcriptumextabat enim :Defructu ventris tuiponam
füperfederntuam. Appofirèaütem El.zaficth Chriftumle-.
fum vteri virgineifruCtum vocat , quandoquidem non
prodiitille cxviro’ ftd ex fo k ftcröfandfca Viigine Maria:
Etli iftud non abfqtte peculiari Spiritus fanófci allapfu, al-
tiffimique.qnæ illam obumbrauerat,virtute. Nam qui a
parentibusproleminantur, iliotumfruâus fiint,& no-
minântur. Quaroobrem tam ipfa iacratiflimatDeipara,
quant eiufdem aui,& ataui, quodex viris prti ellen t,Da-
uidici ventris fmtftus appeUantur, iuxta iliud,quod modo
citatum cû.Defruftu ventris tut, &c.
Etvrideh0CWibi,vtveniat,&c.Cuiuimodiverbariio poft-
eatemporedepromprürus èratloannes , eiüfmodifere
hoe locodeptóhiit mater illius Elizabeth , veille enim
indignant fe pronunciat, qui C h r i s t o proximeaffi-
fteretjita hæcquoque Deiparæ virginis prælbntia indigna
ft pranunciat.^»de,ait,l)oc mïbi,&c. Quafi dicat,quo excellent
op eve promeritalum, vt mater Domini nteive- ;
niat ad me î Yocat autem illam matrem,cumvterum ad-
huc geftaree , partus tempus propherica voce anteuer-
tens. PrædicatVeto earnbeatam,vtquæcettoeaefte-
dtum fortitura crediderit , quæipfi àDômino prædiifta
fuerant.
EtaïtMar'ta:tâagnificat anima mea Dominum, &c. Cùm
lacrofan&a Virgo diciuMagnificat anima mea Dominü,
feipftmlaudis höftiam fefe offerre oftendit, idque ex de^
bito/enfus. enim eft : Quant illuftrcSc magnum eft my-
fterium & miraculum,cui fubleruio tamcn eum magnifi-
careobligor i quiadmirabilia in me & permeoperatui:t
Atque ideo Spiritus meus in Deo lalutati meo exultât,
ingehtiquegaudioperfurus,iiiLeodemlefeobledlat. Et-
enirn qui müdo faluccm per nte largitur, is & Deus meus,
StSemator meus eft.Spiritus autem &aninta,pro eodem,.
honloco vfurpantur.
Quidrejf exitbunnlitatem ancittafu». Ille, inquir, eft,qui
me refpexif,ego enimeum huntilis,abie(ftçque conditio**
nis client, tantoquebeneficio me plane indignum cenle-
rem^nihil prorlùseiulitiodiexpeâiabam. Aft nunc incx-
plicabile illud incarnationis Sacramentum explctum
reddens è terra fubuchor in coelüni.
Ex hoc beatam me dicent omnes generationes. Quafi dicat.
non tu föla Elizabeth poft hac meftlicem fbrtunatam-
que prçdicabis,fed omnes omnino fidelium omnium generation
es.
Qui fee# mibi magna. Admirabilia, ait, per me operatus
eft potens ille,nâm cùm virgo èirem,piæpotentiîlliusvÔT
luntatenaturæ fines lupergrefta, côncepi: nulliufque vi-
ri commereio via, digita effeâa fum , quae non cuiufuis
promifeue, fed vnigeniriFilij Dei matërfierem.
Oitipötens eft. Hoc addit,he quis tanto huic myfterio fi-
dem detraltat.Quæ enim dicit,hucfpe&ant:ncmo,fi Virgo
conçèpi * miretur , nant qui hoc operatusxft,omnipo'
tens Deus eft-
Etfanctum nomeneïus; Per hoc, quod nomen illiusfan-
fdtum vocat, vniiicrlbrum condicorem,nihilex eo qubd
mulierem contingac, labis contrahere fignificat, : ,
Et mïfericordid eins àprogenie in progeniem. Hbcidcodicir,
quia non alia.de çâulà in Virginis vtero conceptus , ho-
moque fa&us eftquam vt fuam in omnes generationum
generationes miftricordiam diffunderer.
Timentibuseum. Opportune hoc additur^tam qiti rao-
dis omnibus indigni lunt, cuiufmodi inter cæterosfunt,
qui in infidelitate bbftinàtéperfiftunt,illi ntiftucordiant
non conftquuntur. Gonfequiintur autem hi foli illam,
qui vèritâteagùitai adfidtm vitæque emendatioris fru-
gént ex animo ftle conuertunt.
FecitpotetitiatnmbrafhiofuoSi^uidem^opushocnon hominis
jfèd manus illius opus eft,Patrjis namque brachium
cftFiliàsjiuxtaillud : libcrafti inbrâchiotuo, populum
mum : Per huncigitur contra fpiriraleshoftes, qui iatit o-
lim ingeiius noftrumTyrannidemexercebanc,vi(ftoriam
obtinuit triumphumque erexit.
Difperfitfuperbos mente cordisfui. Horum eprundem,in-
qu it, Ipiritualmm fuperborumquehoftiumcorda,hoc
eftjconfilia.&machinationcsjquasàdiierliimnosmolie-
baittur, dilperfic, caflafque penitus & inefficaces reddidit
. Depofuitpotentes defede, & exaltauithumiles. Eofdem illos
quifob alpetiu non cadunt,aducrfarius, potentes appellat,
quos itidem, tametfi validos, è coelo inter ram detur-
bauit,& exalrauir humiles, hoc eft,eos qui fubmifto ani-
mofub potehti Dei manu feipfos fubmiferunc,imperiics
ipfis virtutem & poteßatemcalcandi fuperferpcntes & Jcorpio-
nes,& fuperomnem virtutem inimici.
Efurientesimpleuit bonis. Hoc eft, fidçles ex gentibus ad
fidem conûerfts, qui magna diuinorum eloquiorum,coe-
leftilque doâriinæfame tenebantur, noui Téftamenti o-
pibusexatiauic.
Etâiuttes. Hocefti Iudæos, qui lege ditati, propheta-
r um que oraculis laginati eranr, dimilit inanes, omnique
rpiricu,& virtutum fru â a vacuos.CuritaîquiaDeunt &
Dominum noftrum I b sv m. C h r i st v m , quem Lex
& Prophetæ venturuni prædixerant, recipcrc nolùe-
runt. 5.
Sufcepitifraelpuerum fuum. Hoc ad. carnàlem Ifraelem
refer« poteft, fiquideui multae myriades ex ipfis in Chriftum
crediderunt, credentefque falutem çonlècufi lünt.
Poteft rurlum ad Ipirirâlcm, hoc èft, ad eos,qui internis
mentis oculis Deu.m cernunc(hocenim fonat vox IfraelJ
cuiufmodi finit, qui ex gentibus ad Chriftum conuerfi
funt,haud incommod è accom modari.
Recordatus mifericordufiu : Sicutlocutus eftadpatresnoßros,
&e. Hocideodicir : Quia,non Abrahamo promilerar,
hempe'.Eenedicenturinfeminetuo omnesgentesterra •• jam tandem
ad finem deduâunt crat.
Manfitautem Maria cum ilia quafi menfibus tribus. Hoc eft
tan tilper,duHt tempus partusElizabethis appeterct: s nant
fi menfe fexto à conceptione Ioaitnis jMitlus.eft Angelus
Gabriel ad faerofândtàm Virginent,ipfaque ad cognatatti
iuaitt Elizabeth ptofe&a, tribus menfibus hæfit cum ilia,
liquidum euadit, cùm iaevatifiima Virgo domumrediit,
patturirionisilliüstempusiam tumcxpletum jfùiflè. ÎLe-
di’it autem, quia circaElizabethis partum magna homi-
num multi tudo ad Zachariæ ædes connuxura erat; V irgo
/ autemfan<fti(ïima virgineo qtiodam pudore tenta, hôj
Côcepti
' Virginei
' diuinxc
oipoten
tiæ.
Dcus ni
-lius reii
: iam poil
; ta: corns
'Gælcftis
Pattis brachium
Films.
Siiperbotü
dæmonü
confilia &
Ëichina-
ïiones
Dcuspçt
Filii fui in.
Ëàrnatio-,
diffipauit
.G
Diabolus'
lameiUpa
:ens, èa-
ronibilo
(ëcius de-
jurbatur.
Luc. u
Géntes e*
futicmes
im plots i
Qui mm
diuites illi.
ânes.
mm
iDuplexeft
jlfraelile-
lèunduni
darncni,&]
'fccuiidàffl
!{piritum. :
Gentf «•’
ta. iS,
GalaU S1
Mafia i||
fitapu'i j Ehxabcth;
vfque ad ]
3tcinpus '
pattus* ;
CurM-ir'3
redietit do
mum ante
Elizabo-s,
this part û.\
i7on;vna
caulàjcur
Maria diö
tius ha?fc-
•ii&ÿapud|.;
îlizabe-;^
thetnKv-
Zachari?J
il B Elizabeth
? Spititß fan
, flomota
mf.uui loi
! Zacharias'
quodn U t u
ncquibat,
flcriptôlin-
dicat.
Ioannes
jgtatian»'
lonar.
J L minütn conlpeilum declinaba« Curtotmeoli^us iilhicjj
manfit.’ furlan vt admirandxrei euentum lp^.ciaretrTpitt
ctiant| quód ei'uldém rei magnicudinc attonita | quid- I
que faélb opus non fatis guava, de fis qu« ad fe attine-
banCjConliuunt capere veller. ' ' * ’ *
Elizabethimpletumeft tempuspariendi, Obftruarionedi-
gnumeft.num in totaveteri & nduaScrip'mra, depecca-
toasörtuvfqüarnditftum comperiatur,^ impletum extern
pus pariendi, Aib irtor equidemhon facile quempiam iHüd
fenptum mtiemumm^ nifi vbiis> qui nafcitur, fuftus nominatur.
cEuangetyhucat.
Qqjaergoiftudhiciocum'ha6et,re.cteEuangelHUaiv.
Ehzuibetb impletum eft tempos pai-ieMt. ■' ■ •
Et factü m efi ocUu a die,&c. Curl cge fan ci tum erat,ne vlli
omnino infanti,ante fufcéptam ar<.umcifionem,nomen
Cor nonic jmp0neretur ? Quia pat erat, vt per fignaculüquod Deus
I g K praecepei^t, hoc eft, per circumcifionem pri mo omnium
'olimimpo m Dei populum ctnftrentur , ac mm demitrn huntanp
[jnebacdr. nomine infignirentur.
Etrejpóndens mater cius,dixit:nequaquam,fed:VOcabitur toan-
»«.Nonrentére Chrifttprodromuni loannis nomine ap-
pellandum cenfuit Éiizabeth>fed tanquam yates (piritus
fandi'afRacu mota j iteque enim illailloruni conlciaerar,
qu« Zacharias-pèr oraculum accepéraf. Qiiqmodo e-
nint ntarims h«cilludindicaöct,qui fari omninp non va-
lebat? • v-'-: .■ • s .
Etpofiulanspugtlarem fcripfit. Zaoharias poftulatis pugi4
laribus,nomen,quöd infanti inderemr,fcripfit;fiqüidem
nuribusillüd exprimere nequaquam poterat,quomódö
enimidpotuilftc ï' \
Etmirati funtvniuerfi.Stxipörkió inde ërie_batiir,quiaa-t
ntmaduertebant Zachariam &Elizabecham delqannis
appeilacione , qu« nouaalioqui & inufitatainillorum
cognacione erat, inter ft conlpirare. Sonar aucém Ioan--
ries idem, quod Dei gratia/EapropteHbiprimumrióraé
hocexaraüic, ftatim diuin« grati« ibenèficip apermm eft
os eius.&löcutus eft benedicens Deum, ntuftaqtie.vt iit-
fra pater,cum deChrifto jam tum pr«feitte,mm de loan-
ne quoquefutura pr«dicens. ,
Etfaftuseft timorfuper omnesvicinos eprum.Ob^höc in ómf
nes,qui circumcirca habitabant, Timor irru'ic,qüia con--
ftntaneum erat,vt quemadmodum vniuerfus populus. de
Zacharijfe filentio obftupuit, ita déteftitata ipfifandi fa-
cultatevicilfim adrairaremrjadeoquevt omnes,propter
duo h«c ntiracula , magnum quiddam de puérp animo
toncipereht; Porcendebanc autem ontniah«clpantiem
teftem cumprimis idoneumfore , qui Chrifto teftimo-
niüm perhiberet. Zacharias porto, in Dei laudern ingce^|
Jlid pot-
endetine
go* quæ
itcaloahj?
is ottuta
^ cciderfit?^
Chriftus
ponoin1"?
T1es effica -
m vifi-^
Jauit..s '.Jï
Cornu in
.criptur^
jfariam j
^furpatuttó
; vttaqdëi
otio có-ft
Jienitin 7
"hriftum.
D J
ropheta: ;
, mnei de
fchrifto
[ahcinatl
phriftus:/
Jberauit
t°sab ho-
jihus, qui
> {èasü ■
^oncadat-
lemcntia
Bobis cx v-.
jfbita ,ré-
Vodat «-
in vcy
fuomodo
pac. ' ••
brahaitici, diçens l Et benedieentur in femme tuo omnesgeniès
terra. I | : ; _ V |
I i ïufiurandum quod iurauit ad Abrahampatrem nofirim. H«c
iëödemtenduDCydjxeratenimDeusadillum : Benedicens
beftfidàcamte,& niduplicasmidtiplicabo te. Multiplicatuiii eft
enim fehteit Abfaharn, cum ipft etiam gentiùm populus,
per fidem ad Chriftum conuerfus.cenleatur in illius ft-
,mine- >
ï ; ; Vt fine timoré de manu hïimkorum nofirorum liberati, &c.
■ Qi&ndóquidem cótingit non raro, vcaliqui de, hoftium
manibuseiipiantür,id tamennqn abfque timoré : pio-
pce rea idnob isfep ræfti t ü r ü hiâfiêritv.cnict üs Omni sex-
pe,rres,abhoftiïi mannin lihertatem vindicemur. ^|||
coruni poceftate eriperfemur. Neque eniitiillùm hoftjiliü
infidiaïum ienfutti cepimus,ex témplôeniin &quàfî pr«^
ter o mite m fpem nosà viillommcreptos , in forte tp &
partent fuanttràriftulit. Eapropter«5nos viciffiih illî,ifi
Ontni fàniftitate &iuftitia ftruire debemus. • Hoc aittem
fiti dumvniuerft illiuS præcepta , non ad exiguumali-,
quodtempprisfpaciumtanturn, ftdomnibus diebus vi-
p n o ftr« fahd.è rèligiofequeexplemus. .'
-yÈt tu puer Erophetd altjfiiiriwocaberif. ^ 1 Quprfum Zacharias
infàntemftan'qüam eum, qui rite iam aüdiat, àudita-
M M
Cuiafmôi?
di foedus
Deus ciim
Ahcàha- •
mopepe-
geric.
Genef 22.
Ginef. tz.
do fernen
Abiahami
mbjti^li-
catüm:
Non omnes
cimbrem
abhpfte
liBcraritur.
y F .
^iÇhri-
ft'us citra
timorem
ab holte n
nos vindi:
ypriti- ';{■
gainant.
fincilli.qui
ûco feroittiitin
faiiftitacc.
Ioanhis
Ortusadmirabilis.
Ioannes
fatfönisv/u
donatus, '
aritèoriu".
exYtero.
• 'Q
Zacharias
per {piritu
ipteliigir»,
Ioannem
adhuc pue
roniinde*
fertum co-
Ceflurum.
que perfede inteHigatiafFamr.dice.ns ’ : &tupuçr,ér:c: A n
nôn,obftcro,fuperuacaneuhi erat puerp rafionis vfu ad-
hucdeftitüto,iftiufcemodi0 ccinereînequaquam. Sta-
tuere enim lieef1 i vt Ioâfines admirabilèm habuit omjnt.
(Nant & Àrchangelus ilium prædixit , &-ipft rurfum,
quando facrofandavirgo ad falutandant Elizabéth-vè-
nit,commitnesnacuræterminos fupçrgwftiis > irfyterô 1
mater no fpiritu exüitauifj ita admirabiliter, præteçquc
^Eommunént rerum ordinem, iamtum plénum, ratio ois,
ftnfuumduevfum fortitumftiiflTe.' - Tentpeftiuius obid
quóqfpf«ftntiilli Vâticinatus eft pàterjdiçehsîÿwp«^ P ro
em , qui futurorùm ptæfcius , tanquam P-ropheta,ilium '
paulo poftàfeindeferturitconcefiarum intelligébat, id
quod ipft etiam Ëuangelifta non prorfus diflimulat, ait
enim : ér er ai puer in défiertis vfque in dtem ofienfionisfiia ad
ifrael. ' ' '■ * '' ' - ,çc
i
i
cittxi]
A d hôti«a,quam
homimbus datant iri aflèrit, dîl cognitio Chrifti.' Hæcv- j j"n |
naenim.eft,quæ otnnibus cum Iud«is,tum etiantGræci^iiç htiftüm.
dummodo tamén ita çomparàtifiitt , vt.falutemagno- ’Chrifti np
fceèe velinr,falutem impertitlm - J mtiapam
" lnrèniifiiônevipeccatôrumeorum. His explanatùrmodus, g g S é
m s— .....jr.— -, [ - -, • .* • • remiuiot
rusapWpiebèmfuamvifirârcilfetit : canitautanin quoChulh noimaparat lalntcm . «luianumnimopm-
, g P . ' tur peccatorum remilfionem. Deus namque. per hoc fencotdiä
M 8É firauir’ EoSvtiqueiquiinChriftumcredidérunr.Hinant- coidiam. • ■ . ^ \ . - r .r . Vumosi
quèèavifiratioltéchgni effetfti funt, quippe quidiuinam | Pc'n>j/Ci?rrf /M^cj7C0?-rf/<eDgi HeJi/i-Veie pel vilceia rnileii- So)l ^
vifitatLoncm efficacem iii fe « i f e i lo i palam oftende- eirfdiæDertioftrt, jc-ü tfifêGS
' nnrbiv.1-nnpra (1I1SPFecimusnos. - ' diaincautterexitcornuftltuis,&
c. CotnuinfacriâlitenSvmoido
pro regno, oeodoprotobme, rel potenria vfurpacnKrtrumque
antemin Cbtâlûin, qâiex familia Damdis^iT
non per opera,qua: fecimüs nos.; ' •i C. ‘ " l^ia in cau-
•' in qifibwttosv$tdUitOridnsexab0':'$tnC\&efit#on qoftra
merica,fed-ilk jpfacceleftis patriS vifeera in caufa fuere,' j g j | g | l
vrSo lille iuftitk , quioritur.cxaltojriempe^calojhpc, >rcr_
ft ft I vnigenirus Dei Filius Deus rioftcr cle meiicernos in“ ' jfteoebr?
uifeie dignaretur. f t , , jfgnoratio:
ginem ducit,appôfîte quadrat. Ipfeenim cd Rcxrcgum, I
iundtaqüëparrisVircus.qui omnes àdaerfatios noljros in
Sicui locutus efi perds Santtorum* Hoceftfecundunîfait-
61 or um vacumpr«di6fciou,èm.Vninetfi namque próphc- 1
tæ Chrifti myfteriüm denuneiarunt. .t ...
Salutem exinimicis noßris.tpk idcm Vis ilia eft* qu« libp-.‘
râuit nos ex iitimicis noftris>& è manu omnium,qui ode-
rûntnos» : Liberauit nos autem, non de* afpectabilibüs
hoftibus,ftddéfis,quifiibafpeôlumftonveniunt. ^
Adfaciendum rritfiericordidm cumpdtribus nofiris.Per hæc in-:
lllumnare his,qui in ter.cbris & itiymbra mortis fident{ Per j" '0^^™;
tenebras igtiorattoneni| per moctis vmbram, pecCimm ra
-defignat, eo quod mors h«c„vrpore ;ecerna, fub ftnfum
non cadar. Habet äutenft,peccatunt n»n p^ruara cum',
morte affinrcatemiftam vc'mois ftnlilis,animia corpore
ftparatidhem , ita peccätum Spiritüs fan6ri abanintadi-
fceflum dertotar. • : - / * , J
Addirigendospedesnoftminviampacis Hoc eft, vt vitaf ^o-
ftt« dux' Chriftus', per Euangelij pr«dicationem, dirigat,
deducatque greflus noftros ad fuam do«ärinam:H«c v na
exuhdaflèÿ Etenim benefteiorurtt quæ Dominus in nos qutllitatem
contulit, ftnfum capftntes,ipfi quoque communisl«ti-.
ti« parricepS quoddammodo emciuntur..
plier autem crcfceb'dt», Quindoquidem iuxta «taris ana-
logiam ôcjncr‘ementuraiprodromusgiatia& fpiritu pro-.
Mv . I' -1 iiikvlïr - 'DêioY ÀtitûM CYpfrfb.it
de quo boäoCTferm4 4 -i.lluc( eft ' ' ” S É Ë i g i î g 1 A~'9 ‘mforedatur Spirit«.
peccatura
Mors
cum pee :
caco ma- .
gnamaf-.
finira tem
habet. ..
Doclrina
Cbrifti a-
ptiit viam
ad pacêm.
Vt corpo-
te.ita virqr
uiteet <r(cc
bat. loan:
Mliot^Vet.Patr.Tom.4., Ff . Etat . 'ciic rban.