iüdicium fututumjedpónus carnalem leculi cpncupilcen-, De urn naturam, dicit icripLura aircuiri -Eue mm omnia val- 1 fc
tiam laudant. Hi itaque in- coenum e itó s>& inde M M de er ant bona,,quæ fecit Deus, in libro Genëfeps, id eft* efea-a Qmf,,
de coenofacies&membràfiia déformantes,eademtecun- turæmundi. Et alibi Prophetadicit? Oupniam Deusina-
élis velut culpandam Dei creaturam demonftrantes : cutn Uon non jent, neque deleftatur in perditione viuorum. Quia $*p,( ■
ilia virago culparum Sc vltiorum përnitiofe damnatio ex ergo non caufa Dei ctëantis eft mala nacuraliter, fed ho-
horninnrn volnntate.nonlegisdiuinç promifiionedeicen-1 minutn voluntatis ,• quae obnôxia legi Dei vrgettir,
deric« ' r . .{'- - coertioneconftrirtgitur,oönuerfioniscaufea Domino hatc
A r T- © T y R 1 T- Æ. / £ 7 Wnferühtur hominibus quotidie. Gum ergo haïc dicuntur,
! quomodpdi&a funtignoraOtur :?-q.Ufeenim putantur ho-
ktotyrit* funt nomine ex reipfa impofito in Galatia, minibus in coertione mala,h*c erüdltiönis & vtilitatis funt a ?
_A__q_qui panem&cafeum ofFerunt,non*illud quod Ecclefia
CathölÏca&Apoftolica eelebrat offerendo.
A s à o- D r o' g ï T Æ, ’ ' à8,
A t i j funt Âfcodrogitæ in Galatia, qüi vtfétn inflatutn
x V p o n u n t& cooperiimt in fua Ecclefia, Sc circuhaeunt
eurn inianientes potibus, 8c bacchantes, fiçut Pagani Libero
patri, inlanis mentibus moré gèntilium furentes, & non
intelligentes« quod aitSaluaror : vtres npuosfumeridos, toque
eos hoiium vinum njittendùm, non in veteras. Ët cunv
fiiis cÄcitatibusproperänt iniêruire, alieni modis omnibus
Ghnftianae falucis reperïuntur,cum Apoftolus de ijciat i u ftt-
ficationem illam Iudaicam, carnalemque yanitatem: Chri-
fti autém veram & plenam confirmât fc'entiam- dicens;
Vetera tranfierunr, & ecce noua omnia per Chriftum fâ&a
funt- De lege enim & vmbra dicebat Domintts 8cdelu$
gratie plénitu^ne:Duommqóehominum,q»od ait Apoftolus:
Primus homo deierra lerrenus, lecundus homo de
ccelo cöeleftis » Quod enim erat pervmbram, & quod erat
futurum in Domini p’rasfentiamaius & melius, hoc nüntia-
batdocendojacrebusteftahtibusconfirmando.
P a s s a iq r in c h i t a r v m k æ r e s i Sj
plena v qus hominum voluntas pcruerla pati nieretur,
cum dicat Apoftolus ; Nunquid iniuftus Deus qui infert
'iram fuam hominibus? Non tamen fine vtilitate & enio-
lumento futuro hsc cundta humano generi fieri pertnit-
tunturj,iuftUs enirh in tribulatiorie fubfiinendo fide‘lior&
iuftior colnprobatur, peccatorautem autpeccare.deunet
emendatusj-aut perleuerans de mundo tollitur, ne in corpora
A Lij funt Paflalorin chita?, qui digitum imponentes in
-c j L nares, & ora fua, & in labia, quafi filentium ferttper
exercent,non rei alia: nifi taciturnitati,quafi ftudinm c&m-,
modantes. Hocautcm ftdentes quafi prophetas cupiunt
imitari,quia ait Dauid Propheta: Pone Domine cuftodiam
oriraeo, &oftium circumfianrias labijs meis. Et quiaieiu-
nijs beati Prophets vacantes filentium fcpius corn menda-
bant.inde vfiirpantes lfti sftimant obferuandum,Pythago-
ricam vanitatem potius,quain prophetarum cceleftem vi-
tam, & fapientiam fequi proper an tes.
A
conftitutusamplius dtlinquere videatuE. ■ Ergo aut
emendatus cum fiipere.fi ad hue in corpora , bonum iam
opusfacerc non retardabit ,aut mcns cpercetur vt delinat
a peccaco, qiiod ait Apoftolus $ Qui mortqus eft, iuftifica-
tuseftilpeccato.' - * , ‘
D fi U V .N .9» d U A ft. e' S ' I S.4 31
A Lia autem eft hierefis, quaedieit mundum noii muta-
J - jl ri, fed in eodem’ftatu iemper manere, etiatn poft Domini
nofiri'Gbrifti de ccelisprs{entiam,cum iple dicat: O-
mnia tcanfibunt 8c mutabuntur. Hoc autem non intelli-
gunt mutationis caula elementorum didlUrn fu.fle a Domi-
no,vr his mutatis noua Creatura refprmetur,quod &Dauid
docet: Ipjiperibunt, tu autem tpfe es in sterttum. Et Dominus:
Calum &rerra tranJibuM,verb f autem men non tranfibunt .Ev. Ego
ly facionouimi caluyn&nouam terram,dicit Domitm.K.t ftauranda
potius ergo,non pereundaannumiatelementaJ& qualnuis
impoflibileDeo non eft,vtqui fccitex nihilo om'nia,vt ite-
rumdclere pollit omnia, quod ait beatiflimus lo b : Si kute -
deftruxerityniUferfa,quisei dicet,quid fecifti? Ergo fi ita
ienferi';, omnipotentiam Domini Ghrifii cognofces > fin ea
reftauranda quissftimat, fequenterinteJligetJnam etfi per-
eundaiemina feriptura demonftrat, id eft, ipfiim mundum
. ad nihilutn deuenire pofte, tamen quia quod fecit non de-
perit-vfecit enim vt ait Salomon,cx nihilo omnia,vt poflent
efte qus non ^rant, & in refiirf e&ione hominum non per-
eunda femina, fed ad gloriam maiorem venien tia demon-*
ftrat,vt ait Apoftolus.Seminatur corpus animale,furgit ebr-
A 'q^V a r i t. > 30 pusfpiritaleiieminatur incorruptione,fiirgit inincorru*
; ptione.Ecipfeiterum Apoftoluis: Expedtatioejgim CfeatU-
Quarii fic di«5i funt,qui in facramentiscceleftibus of- rsreuelatiqnem filiorum Dei expedtat, vanitati enim creaferunt
tantum aquam, non illud quod Ecclefia C a-
tholica & Apoftolica facere coniueuit.
Vnt nonnujli, qui Prophetas quotidie adferunt, pro-
pherias predicant, vfque ad Ioannem fuifle Bsptiftam, finemque legis & prophetarum
in Chrffti prasfentia completum, atque confum-
mdtum.
C o L V -X H'
mra fubdita eft non volens, fed propter eum qui fubiecit
earn in fpe future glori* dignitatis. Propter quod & ipfa
SVDtnonnuIli, qui Prophetas quotidie adferunt, pro- creatura.inquit.liberabituriferaitutecorruptionisinliber-
phetias fieri prsekiednt,ignorantes legem & propherias
«'em glorias Hiiornm Dei. Oftendens itaqne i gloriaad
gloriam procefiuraelementa, id eft, homines cum- hac.ipfa
vifibili creatura,cum dicit Dominus: Sol tunc feptemplici-
terlucebit. Tranfeuntiaegoerunt elementa ad maiorem
iam gloriam, inque eapermanfiiracumhominibus, quam-
31 uis ad nihil um poflit adduce re, qui fecitomnia Dominus.
Sed in hoc eft eminens Chrifti maieftas & potentia ,quod
a öiuthiani.iGolutho quodamitadifti funt ihiEgy*- ad gloriam cadcm maiorein elementa trahfire permittit}
pto, qui dicunt Döminum malorum non eftefabfco- Nam & Apoftolus,glementa haec liquefcere, & ad nihilum
ram. Contra autem alter quidaiti opponebac dicens: Do- venirenuritiat pariter & prophetat.
minum malorum efle faifforem , qtii & ipfe eft h*reticus
pariter, & cum vtriq; contentione ferrentur inani , nefeie-
rünt poteritiam rationis: Scripturaenim Deum facetebo-
na , & .nihilominus & mala facere pr»dicauit, cum dicat
Propheta: Ego Ihm Dominus,qui facio pacero,& creo mala
: Et alter Propheta: Si eft , inquit, mäliriain ciuitate,
E x C A L C E A T I.
EXcalcearorum eft haerefis, quae excalceatos ambulare
deberahominesadlerit, quod fubMole, inquiunt,di-
6lum eft, Sohie calce ament a tua. EtqiiodElaias ica ambula-
quarn Deus non feci ti^ Sed mala i fta non natura efte dixit uerit trib us annis, quse magis humanz, ac.vanae fiiperftitio-
%iptura a Deofada, feä caufisariftentibus,hominum fei- nisfimt, non traditibnis fandofum, ac Domini noftri Xefu
licet in lege peccantitim Domino, quae funt tentationes Chriftimffionis,&imperij,eiufquepoteftatis. %
petlecutionis, diuerfequeanguftis, qu*Deopermittente N o y a t i a n , v
infurguntpeccantibustiieutferiptumeft.:_QüisdeditIfrael I
in direptionem,nonne Dominus,Cui ^eccaueruht, no- ! Ouätianifurrexeruntpoftperlecutionem poftrertiam
Juerunt in vijs ieius ambulare ? Non autem fecifte tnalam -LN ^ Nouato quodam , quificut Ecclefia Caiholica cre-
Pßtl. IOI1
Matth. 1
txol 3*
Ifaiasai
bulabat
Ltb. <de Htàtfibus.
dêîîântâë^^cfcuÿtéftamentüm,^noiiumaccijiietitei; In • 7 ^ ' , ' V " 1 '•‘ y
pcrlecUtioheâutem, quia lap li funt mùltifidelés-,&inpoe- .■ , C 1 R c V 1 t o r e s.
fiitentiaBrufceptifunt à CatholicàEcclefia,iratii imopo- 1 H E .
tius prafumptibnedudi ac fuperbia,vanam dodtiharn co-1 T-N Africa funt qui Gircuitores dicuntut, hi circumeunt
hatilunt feminare^lêpârantésfe abÈcclefià Gatholità,atqi | lte t ra s ,& quos inuemuntin via,coguntebs vtinterfician-
à Chrifti bonitate ac mifericordia diffbriântesiatque diéen- j tur ab illis : dicentes fe defiderare pan martyrium, & fub
tes - Non efte fidelipoftbapuTmum locum al.quem p.oeni- caufâ hac multi latrocinanturmcefdbm. Quidam autecri
tentiæ: Ignorantes quod per Prophetamclatnat:Viuq,ego ex # praecjprdj
:f,e;i,t Drvo.rmrtiimniuQs .•- Nolom mOorrrrpemm ’npeeccccaattoorriiss., f leedd m maasgiiss vvtt r ree-- i
uertatur & viuar,Si ergo dixerint deliis qui bapeizandi funt
dixiiie feripturam, non tamen, fidelibus, audiant Saluato-
tempoft baptifmum aquas dicentemdebaptifmo alio pos-
nitentire,fcilicet paflionis ita: Bjptifmo habco,intuit,baptist-
rij & qtlamftfliw fifeiretk. OUendens vtique nobis pöfi ba«
ptifmum quem per aquam ante dedcraqaiiud ctiampäiEo-;
nis panitebrite humauó generi ab ipiiüs bonitate, & ele-
mentialabenribus concedendum,atque abeodem Dotni-
no rribuendum. Quod ApOftbli intelligentes de palGotie,
eiusfalufeerrima, poft illam primam gratiam humanoge-
nerietiam hoc cum contuliffe prasdieabanc: Vrprouiforc-
hiib 8i qmnipDtens peccantibus concedit per ptiniten«
tiam.vtquilapfuseft.ftrgens aepugnans itcrum,atqüe per-
fenerans (peretfe pbiTedDomibo deiiderandam viiloriam
»dipifei: InCbrifto enim Sieiusclemenria.&ittftitia.bd-
nitas,& proprer peccantès & poenitentés abundat quotidie,
vt Paulus teftatus deilliseft, qui petcati caufa nön tge-
tantpdsnitentiam.vt dixit infuaEpiftola: Qmimfrmalur,
non inßmor ï Et rurfum: Ne venUm ad vos,& tttrum me
humilitt Dominus propter quofdamqut non egerukt ptemttntiam.
Et Petrus Apöftolus Mago Simoni dixcratmfepCTttrorM»,
ßqüo mode dimittaturtibiquodfuißi. EtPaulus quem abiecc-
rat,eum füfeipi poft tempus iteram iubet; Amiffionem ita«
qiiedignitatispoffimtpsrpetitales, non detrimencum falutis
, 'vt ait -Dominus: Mutte minfiones funt epud patrem
Ü o N T À it'd s T.Æ.
a Óntaniftte funt,qui rebaptizant fiquosfeduxefibt
homines,& filpra baptifiniim Ecclefite Catholicae a-
liud fuum baptifma inianientes promittunt, qui&Dona-
tiani dicuntut, à quodamDonato in Africa conftitütö, qtu
hanc hærefim feminaüit, qui & Pärmeniän i nunc appellan-
tur à Parmenione quodam j qiii eorum ntiper fuccefut er-
I torjbus atque falftcati.
A b S T i N E N T :E )Ö
SVnt in G allisj&in Hifpanis,&Aquitani*velutiäbfti«
hentes, qui & Gnofticotum Sc Manichaeotum patticu-
lam pernitiofiffimam æquè fequuutut, earidemquenon
dubitant praditate, fepatabtes perfuafionibus comugia
hominum,de elcarum abftinentiam ptomitten tes, quae non
ex legis prffcepto, fed promotionis coeleftis , & dignitatis
caufa voiunrati hominum talis à Ghrifto contefTä eft gratia.
Dicit enim Dominus Pètrojwow ormes cdpiütit boc verbum:
Et'iterum idem Dominus ait : Quiddmifaitvxoirtmfuimfi-
m taufe crinum fa llt tarn mmbm . AliudcftitaqueconfenfU
commuai hoc fieri laudis caufa maiotis confequend* a
Domino, Sc aliud Contra legem (badete, coatraqueamboc
rum facere vbluntatchi. Etitetum: Quinon mahducat,
fflabducanteta nori fperriat,Sc qui maiiducat,non tnadHü-
caritemnoniudicett Quod ex vobtumè eft iraijue , Iabäiseftampliotiä.
imbpötiusmetcediscaieflisSftaehdeMu:
quodautemextralegemcft, non a Deo Chriftpeft ttadi-
tuni i fed iriani hominufn pracfumptlone, & etröieiriuen-
tüm r Scriptum eft enim : do vöbiS ömnia fedéte ficut fee-
num.Hoc aütem idéo fiiciüht, vt éffcaspaulatirq fperhen-
teSj dicanteas non eftc bönas, & itä non à Dèo hômiftibris
efcæ cailla faille coriceflas, fed à diabolo fadtas vt àdlèrant,
ita fèntiünt. Inque hoc iam Creaturamyhon à Deo treatàmi
fed à diabolo earn feÔÈam predicate riituptüt, perqüè
höc mendacium multoriirii àhirnas
; ; . éaptiuàtürit: '
tium, diuérfumcjùe fubeurit calamitatis iriteriuim :, qui
cum fine.caufa périra ità properarit^honeftâemortisfufti-
hent detrimenta, daüdicio Dei futuro fepptiusiroplicant
quàmfoluunt.
• t îÆ R E s i s decibo& Spiritufanäo. , W
'W T E c défunt, qùi cum hominibus non funiuht efeas,
IN præfumptione duéri inahi,putantesfe melius quid fa^-
ceré; quia & prbphctae hoc,inquiunt,faciebaht,ignorantes
diuerfàmâëcônomiamChrifti Domini efle ftatutam homi-
nibus. Hi de patrfc & filio béne feritiunt, de fpititu aütem
non reéfcè accipiunt, creatiim credentes efle & fadtùm fàn-
élum Spiri turn,non Déumj fi eut fetipturaî nuntiant, & Ecclefia
Gatholica jirasdicàt.
H æ r é s 1 s alia3dePafihatiscelebràndi tempore. 39
A Lia eft haefcefis : qudè adferitcum Iudæis depete fieri
XJLPafcha. lftiin Galatia •,& Syria, & Phrygia cpmmo|
rantiir, & Ierofolymis, & cum Iudæos feqiiancur j .fimili
cum eis efrore deperëunt. înqüe hoc & fuüth Iud^i confirmant
tüendaciumjcum peruident quofdam ChriftiànoS
indoétos legis eorum magis fequi vànitatèm, quam tegu-.
Iam Cacholicæ vëritatis, & nihilominps illi cüm iftôs cele-
brabant, vc confortes Iüdaiôriim criminis & fcelcris mani-
feftantur, atque ab omnibus dignofcuptur.
m À V Ö c R Y "P H i. " 4 ®
HÆrefîs eft eriam quæ Apofcrypha, id èft feçreta dici-
tur, quæ fbltim ProphetàS ; & Apoftolos accipit-pon
fcripturàs Canotticâs,id eft, Legem èc Prophetas, yetuS fiilicet&
ripüumteftamentum: EtcumvoluritfolrimillaA-
bocrÿphaiegere ftüdiosè, contraria feripturis Çanonicis
lent 1 üt,atqj paulatim dogriiatiizant contra eos, dantes fen-
tentias contra legera 6c Prophetas,çontraqtife difputàtiones
beâtiflimptUtii Apöftölorumcoßfulta pondentcsipquibus
fii ht maxime Maniehaei , Gnoftici, Nicolait*,Valentiritahi
& alij quam plürimiiqui Apocrypha Prophetarum & Apo-
ftolorum,id eft.aaus lèpatatos hâbetites,GanoriicâsJegère
feribtutas tôntë’mnunt.Propter qubd ftatutüm ëft ab Apô-
ftblis,& eorum füccefloribus, non àliüd legi in Ecclefia de-
bere Catliolicai nifi legem, & Prophetas; &Euarigélia, &
à«ftus Apoftolorum, & Pauli tredeeim epiftolàs, Sciepteiri
alias, Petri duas ; ïoanois très, Iudæ vnam, 6c Iacobi vpam,
q u i feptem aélibus Apoftolorum coniuneftaîfunt.Scriptu-
ræ autem abfeohdir^idefti apocryphäi& legi dèbenttao-
fUm caulà à perfeëris.non ab otttnibuslf gi deberit, qui tioft
irltelligentesmulta addiderunt &tulerunt, quævolueriirit
bæretici : Nam Manichati, A pocrÿpha beati Andre* Apo-
ftoli, id eft adusi .qUps fecit veniens de Ponto in Gräiciam,
quos confcripfetiint tune difeipuli feqüentes Apôftolùm :
Vndë & habeht Manich«i,&dlij taies Andresbe^ti,& lo-
aririis aélus'Euangeliftæi beatièePetri fimiliter Apoftöli,öc
Pauli paritër Apoftoli, irt quibus, quia ligna feeeruril: ma-. ^
grjai& prodigia;vt èc pectideS,& canes,6c beftiæloquerenr j
turieuanf & animas homiriunitafes^vëlutcanum&pëÇÜ" |
dum fimilesiraputaüerürit elle hsfcrecici perditi. \«
■ ■ i^ÆKEsisqüorutn'dam de ÈpiflolaPâuü adHebraos. 41
SVnt àlij quoquê, qui Éfiftoidfn Pauli id Éfebfæosriori
adfërunteffëipfilts,feddicunt aüt Barriabàe efle Apo-
ftpli;aurClemiötisde vrbeRomaEpifcopi.Âlijaürcm Lu-
cjè Euangëhft#âiuritEpiftolafh etiamad Làodicenfesfcn- I ptam^Et quia addiderunt in ea guaedândn belle fehtierites,
MÜdthVeiPathTom.4;
È e e inde
De ciicum-
fdliombus.
F
G
debe*
,ant io Ec--;
clefia legi.
H
iîpocrÿpba >
à quibus JI
fpoflînt legi: ‘
ùtndscte . J •
loannis
y'ada.
Pccri bétà; * ;
Patiliafla; î
Épiftola ad
t-àodicclcsii