IN
A .
jiugulan
icocgit) &
jlofippum
0 i2
quidem praefentiarh dectinauit : fed conuettit le ad Ptplo-
mæum,quern Herodes parti cxercitus prçfecerat,& vir ad
furtabelliperidoheus, per ?.os, quibus moseratturbare
Galilæam,improuifô impetu Ptolomçum iugularicoegit:
Iofippum quoque fratremHerodis,germano in alijs pccu-
paco parribus, irapigre rcpugnanfcem cö militibus Romanis,
Bgtßppi,
qiii in adiumentumfeius temerè colleéliadüenerant,
deleuir. Nec tanto eomentus triumpho,addiditetiam vi-
<ftori« grauem in defunbtö contumeliam, vt abfcillo ca-
pite relinqueretur: pro quo Pberorafrater perempti quin-
qu agiota raiera obtulit, necimpetrauit. Qua visoria rur-
fus in Antigonum pluriroorum intra Galilçam ftudiacon-
uerfa renouacaq; belli negötia. Antióchiam Herodes con-
H e r o d è s autc plurimâetiamluislargirus,plürima
Antonio amicifq; eius dona dédit,nec tarnen redimere ab
Antonio poiuit le eu ri täte fui. Iam enim Antonius Cleopatra:
amori defoenerat us inferuiebar,atque addiécus éius
libidini famulabatur, fed vincere non pôrerat foemineas
auidïtates,& maxime exerçitatæ mulierisjn cædibus pro-
pinqtiorum, qùibusextin6lis,poffèflic>nëm eörum, quafi
i'poliumfuis iunxcrar: eadem auaritia firriul& crüdelita-
te,fi quos deSyria locupletiores Fama acceperardnterficie-
bat; atque âddidlo iam adfuas libidines Antonio, regnü
qiioque Iudçæ 6c Arabiæextinblis ytriqùègeniti imperia
tantibus, auaritiæ fuæ adiungi polie arbitrabatur. S cd ||^ t° ^ j
Maxima
itrages ab
Hcrodc
fad a.
B
Herodi hyemisren'ecatus âpetfequendo effet Herodes, Scarmis I qiiidemnonmuItàpôfteiParthorumRexArtabazbs.Ti-
balncum (Jepofiti^balncumefiètingteflùs.vnocemitatusfetuule, ' granispetentiffiroiRegisfiliasdéhoefidatas.Quem An-
grediu- pçcutrettinteitresvitidiftridtisrnuctenibusrdeindepl11* teniuscaptinnrotencns.cumemniprada&fpelijsPerfi-
HiftriaVl tes,qïiifugiflèntdb^roelio,latibulaquarentesyhivfipR e - cisttiumphe'debitum.qiiafivilemancipmmmulieriad-
BtcmmJ ge,tutbatiitietnpertranfiere,atqu.eadexituinbaineifefii dixit.-vtqnèilluftriorfùer3tTiaoria,eeturpiereiretlar-
: nauettint. vt peflent euadere, qui petuctant necein Regis gitiojquæregem tanto ludibtio deheneftaret. Nec tarnen
patraie, bellutnque abfelnere, Deniqnenemo fuit, qui diutîus potitusfëcundis.quivtiillisnélciebat.infolentia
fiigientes corripetet.vndé conijciensHcrodes,quanta ho- : mdliebti Auguftumin rb'éïâtauit. Itaquc belluin Aûia- AftiacSJ|
gibus fortnidotneflëc.incubuit prælio, & Pappumipfiuin cnm tnagnis vtrinque patabatntmotibus. Pomptilïimè
Antigon*
deijcitfè
ad p.edes
Solij.
D
AngoniusAnti'
»onum
.!ccüripcrcuflîc.
« « ___________ qiiâmuiislibidirieebrius,lômnograuis^nhactamenparte !jCgep ^ «
Knderac]ill?câmoeno*fâmloco.quemDaphnen vociranr, tefipuitAnroniüSiVttalcsvïrisj&ipotentiiGmosRcge^ ùich. *
requielcèbac.Vbiacceiptogermaninccisnuntio.paulifpcr proimperiôpetulanciffiraæraulicrisextinguercdetréaa-
ingemifeens pallïoni moerôré diftulir, vindiaam parauic. ret, Tarnen ne immunesdimitteret, am.coseorum pet-
NontuiitABtigonus furentem dolôre/ed inria munitio- culit; pqireffionismaximanlpattemadem)t.eamq; p l e i nes
feferecondit. ItrupitHetodcs.vtpènfequereturtanti puè.quæbalfamumgigneret: Vrbefq;omnes,intraEIeii-
façinoris a u th o r e d feâlè occurrentia aueitit agroina. j therum amnéfilas,Tyto tarnen«cSidoneeiceptls.Cleo-
Erat multeruro nex ptatima., obfttuftæ viæiacentium ca- ! patræ'cupidirati adiudicauic. Quæ talimetcede avirodc-
daueribus, vt itinera ipfa peieroptdtnm funeribus replé- i linita,y(que ad Euphtaten prpfecutaprpficifcenté inPatr
ientur.Pera&um effet prçlium.omnibusfnga vetfis.fi He- j thps Antonium, per ludaram teuertit, vbi denis munctirQdesHierotelymajnptotinosdipgendumiterçftimauiC
buIquemaximiscqrtçiharefibiRegmæanimum Herodes
fet. Abiecetat Antigenushaftas.yitimnrofiippliciumpe.r- nenprætermifit, Cuïleoqnderéaliperbiam augèbant,
tirtiefcenk ConfitRomnesraetu, adeàvt cunrafpetitate vttnuliebtisiropetenti'afijprampduoefefeextolleret. Si-
Ddceni aduetfi agminisïntetfecit, atqtte eius abfcindi Rexcnm Antoniogeftiebatbellumfiibire.quiA&Iudaea ' “
caput iuffic-,quodab eo fiater lofippus teginsintetemptus ab hoftili tumulm vacabat, & Hytcaniam à forore Anti-
foret> goni dïu retentam receperat. Sedinboequôque Hero-
*‘w desbeatilïïraus,çuiinuifumeftpencuiisali£nisfelemilce-
A n x ig o n v s interea,fugam quam parauerat.diftu-
lit: quem morantem Herodes circumfufo exercitu öbfe-
dit : Incubuitq; ea parte,qùaeerat ante templum,qua paruumiviivh
rc.VoIens itaqüe Cleopatra alienate anirnum eiusà Re-
_r___ ______________ t V i » gibusjatqueauèrtéréyfuadetviro»vtbellUtpàdqerlus A~ J
teetiamPompeius^nurum irruperat. Tanta attteroiam i rabasgerèretHerQdes: quofifuperiorelfer^ÂrabiaRegi-
viétoriæ Régi præfumptio, vt etiam obfidionccoeptaad j næcederet: fi inferior,dominates Çleopatrae in ludæam
accipiendam vxorem Alexandri filiam defie<Steret,hyme- extenderetur. Vcervicifièr,alterum folueret. Quodcon- J
næis clafficü mutans, & nuptias bello intermifcenSjätque j fiiium bon ex difpoficione.fed ex vfu in Herödem inclina- Ö14.
exoccafione prælijconiunâ:iQnis oportunitatéadeptus,à j uit’, qui fimul,vt præliumadôrfus eft} validior equitatu a- !
feftis ad bellum reuertitqr. Ôccurrit & Sofîus miflus ab-, uertit.^c^ém,in exifumuituudine'b.o:lUu.ip.fupe^à(ur,&:
Antonio in adiumentumRegium, ira coniunâis viribus, ! nijnierp circumuenitur. Congregatis in Canatha viribus
cum vfu belli & difeiplina militari Romani præftarén t : &j aduerfariorum.aduerfiiin quos denûre aciem.volens,ela-
Regi Audio placendi inniterentur,vix quinto oeenfcfafta j tis fuomm animisfuccplfu priorum,eaqùe caulà in hofté
irruptio,Herodianis murumalcendereaufis. Irruentibus ' irrumpentibusdeftituitur, & maxime fraude Athenionis »
autemRomanorum Centurionibusoppidum^intiumeræ quem CleopatraDucemadiunxerat,novtadiuuaretHe-
faöl?:.ca:des,vaftata circa templum omnia. Alij-fogiente^ rodem/e^ vt in’ipfa defereret néçéifîcatç.- Denique defti-
adtempluni , alij çongrègati intra dômosobtruncaban- turum exercitum eius in la c if faxofis atqueinuijsadorfi
tur, nulla miferatio feneâutis, nulla infantiæ, aut mulie- Arabes,graui caede fternunt funduntque,& fugatos vfque
bris infirmitatis. Obeulit fe Àntigonqs,& immémor loci, ad réfugia fecuti exitio dedere : affuit Herodes lèriùs qui-
deiecit fe ad pedesSofij. At ille, quem tanta rerum con- dem qûira necelïitas expoftulabat: fed tarnen virus æru-
uerfîoâdmonetédebuit milêricotdiæ.conuitiatus iacenté, mnam,pofterioribus prælijsita Arabas afflixit, vt vnam il-
Antigonumvocaüit,nectaméquafi mulieri pepercir.lèd lam.viâonam luam fæpiùs deplorarent. Accidit etiam
vinclü incarcérédetrufit. Fl'uélaarè Herodes,qüompdo motu ccrrægcauis animorum defedliq.quo pecorum plu-
Romanprum manibus eriperet patriam, quomqdo tem- rimum, hominum quoque triginta ferè millia confumpta
plumagénrilibus incoinquinatüreferuaret. Feftinabant fdnr. Militaristamçrtomnismanus,eoqupdlubdièha-
enimRomani^eétaremyftedainteriora,profanare làn- bitabar,incolumisperleuerauir. Hincqupqueercétiani-
6la fanélorùm.RexVerônunèprece,nuncminis remoue- mi höftinm, vt atbitrarentur, q^ôd dçfertam Iudæam
refingulos, fugadeterioremarBitracusvi<5h)riam,fiquid fa'ciliùs|nuaderent,&percuifos talibus prodigijs afflige-
facrainentorum diuülgaretùr. In (lare ad prædam Rpma-
rent. Vnde eos Herodes ad defeftfionem fui erigendos
Præda mi bi,Herodesrefîftere, ne vâcuamÇbi vrbemrelinquerent,
.putauit, &,maximè quialegatos, quos in Arabiam mife-
Btaris. reonumcii (ibi fuDereflètdeferto.SofiuscontracaDtévrbis I rat, nPcatosdolocompertumhabebat. Hoc eigo trepidantes
fermone adorfus eR. Cùm toc lecundis npftro-
rum prælijs, fraélæ res hoftium vfque ad ipforùm fue-
1 inc confelfionem,qui vefanodolore percici, qpafi viéli
Legatos nollros peremerune, mirummihi videïür, quod
me tus vos irrationabilis in tantum perculerit, vt fortui-
ta’ elementorum' notis iam virtutum fuécelfibus praefe-
racis : Nulla cöngrefiio fuir, qua non ftatim Aràbes cefie-
cint, atque in fugam conuerfi, cédendum exifiimauerint 1
facramentorum diuulgaretur.Inftare Rpraa-nr,Herodes refîftere,vâcuam Çbi vrbem relinquerent,regnümq; fupereflet deferto.Sofius contra captç vrbis
pÉædâ miIïtibus deberi aflerebat. Sed rex de proprio Ipo-
pondit milit i fe pecuniam daturum,atque itareliquum pa
triæ,quodremanlerar,pecunia redemit,vt promimim im-
pleret huipanilfimè milites fufcepir,rationabiliter Duces,
ipfum quoque Regia liberalitareSofiumrerauneratuseft,
nemo ingratus receffit. Sofius coronam Deo obtulit, 6c
proÉetRus fecum abdux-it Antigonum ad Antonium, que
ille quafi degeneris animi virum, fëcuWpereuflit*
iOratio
‘B c ro d isJI
ml loLioS'i
& v tfe
: I li
De excidiovrbii Hierofil. Lib.f.
& vt fe habent furta belli, fraûdè atque infidijsremedia
fcaptauerint j non ^tipfi vincerent,,Te.dvtnôiftram différé
rentvidotiam. Proquibus.cùrbcorifidere’oporteret,exa-
gitatiôTuccelfit qirafi foEmidabilis belli qüla^terra tre-
nvuitjCum folirinnpcui fuerint,qui prælià'gererent. Aut’fi
confiderare Velimus,quibus offecerit, Arabes pPtifisæfii-
mabimus, quos inbell u mreduxit, nefefugiendo fübtra-
herentfprtióribüs. . Video enim illosnon'armisiaüt vifi
ragiusp
ies qu*
Bonefi
proprijs
fiduciâ^’ J
fcdttxalie
oapendet.
mileria. ,
Poft puni
tiooé'ftia-
t mife-^
ricoïdia.
c n
5 „ ;; ^ pH
S fd maior vféèorem fplicirùdo perçulit, vt qui fibi a-
>lios lubiecerat,non iam de finibus,led a ; terto regno pierî-
culumimminenS perhorrefeeret, vi'âo Antonio,qaem fi-
da fibi amidtia copuiarat. Denique Auguftus Cèiàr A-
élïaci tnumphatpf certaminis> needum fuperatum Àn-
çouiùm arbitrabatur, ciüim Herodes fupère'flèc vilRoriæ.
Auxiüsi’taque Rex, cùm'Rhodum acéeUilIè Cælarem vc-
, " - j rQlfi^*dbéotçperiflèr>nauigau'ita(ieüm,ne&.mâcérrènü
busfretos, led pecorisnbftridifpendioinacièm remeâlTc- ; iter eius praeuertefet. Aduenienfqiiedepofitodiad^maré;
Fragilisautem Ipes, quæ non çxpropriævirtutisfiduciâ, fefeo:btulic priuato habitù, fed mente Regia- ' Denique
fed ex aliéna pendet miferia; çùm.in terris nifiil ram muta- j nihil veritâti fiibtrahens,conftantiam tènùit, autoritatem
bile,quàm-velfecundæ res,veladueffæ. Exigescnimmp-l referuauir. Ego,inquic, Augufte fatèor,mefidelem fuifle
mentis ftarus return humanarum nôuantur.NecproIperi-1 A n ton ipïoci um, vtpote qui ab éo regnum acceperim,cui
tasdiucuina,necærumna cftpertinax. Itaquenec roilerü roedébitoremadhuenonal)puo,idquearmisprbbaiRmj
elfe,neccontraperpetuum eft,fed altèrnæfrequenter, & | f i Cleoparra jion inuidiflet ,& Arabes non HnpeÙilIènt.
in ijfdèm varix vices rerum. Denique èx npbisexemplum ) Ëa neeeffitâtéarhïa àdaerfum te non tuiii non quafi ami-
capefiereiiçer. Qonflidù fù^eriore potiores fuinms, fed cidefërtor, autpr^ii|pauidus>fed quafi domiîrêbus ge-
ift procelïuprælijiprs mütata, vtvin'cercmürab his,quos| rendis'oceupatus. Ingracumine tatnen fibi nonlenfitAn-
viceramusvEcgo & nobis fperarè fuppetit » quod vincah-; tbtiius, qüôd & adiumenta ekcitus, & frumenti innume-
turànobis, qui nos vïcerant. Incauta enim lemper nimia rabiles copias abfehs miferim. S ed& tu Cæfar me non in-
praefumptioi& llii negligcns. Timor autem prpÿicere fii- gratü benéficijs eius ïiidicauifïès, fi Aâiaco bello inter-
tunsadmonet , &diligentiam doçër. In prolperisauda- ruilïçm. Vide qua nihil fubtraham. Plus metuo apud te
çiaobrepitj&inçonfulta temeritas nefeit cohfilium ducis ingïatüs in hoftem tuuni, quàm in téfcoftisvidéri. Iudi-
expeclare: Denique contra (èntentiam meam progre- ciumroihftuumgtauius qüàm bellpmeft,apudquemno
diehtibus,yobisÂthenipni§nequitiànqcendilocum re- virtütummérita,fedvitiapericlitatituf. Vnde&egoma-
perit: Nunc mihi crepidatip velira vadatur prærôgatiüam | lo apud té de fide, quàm de perfidia èaülaà dicere. Vidé
virStoriam. Erigiteigitur animos,& vererein Iudæorum j Càlâr, quam integrum Antonipm non deleruerim -,vïâû
magnanimitatem attollite. Nec vos inlenhbilium corn- non refugi. Vieilli Cælar A ntonium legionibus cuis maxi-
motiopesperterreant.nccterraru'mmotusalteriusærum- mis, vieillicorffilijstuis,vieilli imperijRomani viribusi
næ indices aibitremini. Habent luam noxam paffiones quod dereliqûit & quod negauit : & verê vibtus éft virtu-^
elementorum.néc aliud timeatis, quam quodinipfis of- tibustuis, ledmagis moribusluis. Vicit.éüm Cleopatra
fen fib us eft: Non enim ligna pericùlorüm funtiniterraî- vxor,vicireumÆgyptiusamor,vicitëum Con op ialui
mprü,arqueanimantium lue, ledipla pericula. Nihil éft xuries. Vi6luseft,quiâmaluitcum Cleopatravihci,quàrri
quod timeamùs, quafi grauia perpelîuri q ui perrnlimus fine ea vincere^ vicit cura mulierinfeftior luis, quàm ad-
grauiflimaiPropitius iam potelt elïé,qui vindiçauir; ÔCrriï- uerfaçijs. Suaferam mortëm mulieris, fi veîlèt fibi ebrifü^
tior, quàtn fi non vindicàflèt. Qiiid leruatqr poil terr*- lere : promiferam auxilià, quibus rèpàraretn affliâum:
motum ap pe(lilentiaro,nifi milericordia î Ouia (oluimus promileram vires, quibus fugacem tuerer,meiplum Belli
duplicia peccata. Et tamennos,quod bello vtile fit, inte- ‘ cpnlortem obtuleram : led mentem eius obltririxerant
gfümhabemus. Peftilentiaehimextrabeilum pofitosab- Cleopatræcupiditates: vi<àüsell,quiaàudircmenoluit:
ftulit.i nollraautem vî(5lotiaidhollibüsademit,quodbel ; vibluslum&egocum Antonio, minore tamenfla°ftio :
lp idonçum legerant.Deindenpbis pecus mortiium, illis j quia ilium Cleopatra vicit, me Anronius. Ille Barbarami
cpnfiiium, qui legatos,quos mifimus,contra ius fatoe iu-
gulandos putauerunt. Præuaricati Hint legem omnium
hominùm, ipforüm etiam Barbarorum : quoniam apud
ipfos quoque,qui nefciunt humanitatem.inuiolabiles le-
gati habentijr,> dum vinditRa coelellis reformidatur, &c
1 tanti feeleris vltor Deustimetur. Hoc ergo admiferunt
aduerfarij noftri, qut>d n'ec humanæ nec diuinæ leges in-
ultum relinquunt. Egrediamui ergo,nonprofinibus aut
fpolijs,fêd pro diuiùa iniuria præliacuri.Incitec nosad bel-
lum,non coniugijautprolis charitas, fed præfumprapro-
te â io Dei. Nonaibitrianollra, fed diuiniiuris priecepta
[ éxequimur facra, vt pro his vindiâam repolcamus, quos
inuiolabiles elle «portere religio iubet. Inter arma holli-
! lia legatio lola pacis fequellra cft î eXuit hoftem, qui Iega-
tioné fungitur,quorum nunc languis clamac ad Deum, &
vindi&am repblcit.. Feftinemusigitur ad prælium, dum
i vltorem habemus Deum cæforum vindicem. Illi pro
nobis melius pr®liantur, & circumfufi Angelorum legionibus
Legàt^ ’
sûma im-
munitas
videChil.
FertQvquâ
iti ptæow
ptanc pc-
Nç. leféÈ
& hl:è. u
F> 8. ■
, inacie prætendunt. Talibus hpttatùs milites, in
hoftem ruit, omnem occafionern bellirequiréns. Erant
Arabes praeftantiores nùmero, fed animis infirmiores:yn-
dc côngreffione habit^, cëcidetunt ferè eorum quinque
millia. Réliquifefe ipm.Unitionem recipientes,aquæ ino-
piafatigabàntur, vt legàtiqne milia pacem pretio.depo-
lcerenr. Se.d cum (b protrahividèrent, & fitis ampliùsa-
q uis dé fi cien ti b us àcce ndere tu r,egredientes pleriquc.fefe
pftérebant hoilibus vbluntariô, fer.ro; qüàm fiti praeoptS-
cesperirei Qiios vin^os feruabat Heredes , ne quid effet
inlidiàtum. Itraque quinque diebus quatuor fermé millia
1 recepta funt, alijs ad bellum prodeuntibus^ iteriim ad le-
ptemmillia virorumcæfa. 'Quaplaga humihàti Arabes à
Rege,quantb virtuteinférioreSjtantbçonfilioprçftantto-
xes : Quem aduerfarium Habebanr, quafi defèpforem , &
àùxiliatorem fibjipftim expetiuerunt.'Sy :
egoamicum nondereliqui. Cumillopofuidiadema,fed
ad ce veniretimens amiei fidelis gratia j l^quéftraüi regni
infignia,(ed nonabieci virtütisconfcientiam : vtvöles iu-
dica. Ego tamen quauis Ibrteiudicij cui referam mecum,
quod cuiufmôdifuerim amicus,îéftimabitùr:
R e s p p ND i f ad ea Cælàri'Sàlüè', iiiquit, & nunc
Ç A p.
xxxni.
iftagis regno tuo vrere,quia non inuidemus vn tu tibus,led
dcleblàmur. Dighus enim ès pluribus imjjefàtë, qùifît
tueris atnicitiam i 6c vtiri aduéffispôfitlim nonabneges,
'ôc amicum tibi confiteri non erubelcasi Sed adorete,fce-
licioribus adhærerè,& ebnlèruare fidem in profperis, iam
itrâduerfîs fatis probalii. Vicerit tè Ajhroriïuijfed non ègô
viélum purabam, quem amidtia parem fecit viâtoribus.
Prôpterèaêxpetëtis à nobis j qùià nullus te belli èiientiis
mutauic ;-quandoquidem non eu Antonium defèruifti,
fed te Anronius, qui Cleopatrarnagis qüàm tibi credidit.
Infipientja illïüsfe nobis acquifiùit, quia pernicipfiffimâ
fibi elegit,fidelem repudiaüit. Nèc rriirutn, fi Ciebpatrae
Antonios viélus adhæreat, à quà y iä ö rCaptùséft: Quid
miraris, fia te defiftere fecit Cleopatra Antonium ; cùm à
me difiociaueric atque éxçonlbrte imperij hoftem fecè-
ric? Ergo & quia tu nobilçum repudiatuses, & idéô' rio-
bifeum régna* Nec hoc quidem bénéficies vacat, quôd
dum nos Beilis occupämurciuilibus, tu iüdomiràm Ara-
bum gentém fubiéiftam'fecifti,quia ludæorüm holles pro
noftris ducimus. Nobis enimarma inferünt, qui vos la-
ceffiint; Nobis ergo militafti, cum tibi vincetés : &ideo
tè' remunérabimus,vt regnum tuum cônfirmèmur noflro
mu here. Interim nihil imminuiffè non paruà gracia ell ;
aduriemurin reliquum, vt non requiras Antonium. Nfr-
que enim dignum efty vt quem belfp vicnhùs, noh vîhca-
hiusbèneuôlëntià. Cùm hæc dixifièt Caèfarïmpoluit dià-
de ma capiti cius,fedùlitatem adiüngèns rnûheri> Qua di-
gnatione Caelàrisinuitatus Alexander, ex amicis Àntonij
F
G
Cleôpa- j
rra: viôo-.
riadeÂa-:
temo.
G A P.
XXXIV.
Rcfpôfio
Cæfaris
ad Hcro-
dem.
H
Herodes
pr \Ajexaßraintei“
ccdir,- T'