
Ilococum facrryohi minis, quhd lilacertevulgaris erat,ne- j
1 que vc polïeà fait,recbgnita.& emendäfa.,Qui fit Vtlocii-1
I tiones yarietatesque h'ötabiles rion definânt occurrere, I
' quas lèótori minus quatft fumus,qccópaco colligendas re-
liiiquimus. Totum deniquehocopüSexiguum admodü !
fo’reCjijabeofcriptuTadiuina.qüamprömptrorernhabere
non potiiifÏOTjfçindferecurô: aufeirecur. Ïdcirco purus&
LVCIFERI EPISC
O P I, A D C O N S T A N -
X Ï V M I M P E R A T O R E M P R O
Saiicto Athanalio} .
H IE I O N,r M VS IN : CAT AL O G O
fcr'tptPrum EcclefiafiicoruiH.
0
Vdfer Calaritanus Epifcopus cum Panccatio'& HrlarioRoinanæ
S
Eceléfiæelèrieis ad C on ftan fiumlm p e-
ratorerp àXi b er-io Epifcöpo pro fide légat us 'ni ilTus, cum'
nolletfiib nomine Athanafii Nicenam damnare fidem,in
Palæftinâmrelegàttis,mkæconftanfiæ& præparatiapiimi
admartynumVcdntra Conftantiufn Irtipeixitorem fcripfit
llbrùm, eSquelegend umnlifit : ac nonm ulto poft fub lu-
liano principe Galaris reuerÜus, Vaieiifihiahö régnante
obiit.
Calaris Ciuitas, Metropolisefi Sardinia, ;
Ex Bcllarmino de Scriptori»
, bus Ecêleliaft.
BVcifer Epifeopus Galaritariïis, Athanafii æqualis,ît?à'
zelo Cadtolicai fidcrardensfiiic', vt à fimófis Patri-*
bps eriam poft .IHiilma- factum & lèótarn Lucifenanani
poPfiereli&am, nonnifi timidè, Sc dubitan cerai guacur
Sanétus AmbrofiusinOraucmede obituSâcyri:Luciter
in quit,Tb à’ft o ftra tunc temporis cömmunione leiunxb-
x^tiÆuahquàm'prçfideexuiauit, Sc fide'i lùæreliquithæ-
redes. San cl; us Hieronymus in Dialogo, contra Lucile-
rjanoshrbpe'finemj-.-Vehtumeftvinquityadarperrimum;1
locum',. I n :quo ’aduérfum yoluntatem | & propófitum
raeura cogor de beato Lucifero lecus quiequam, quàm SC
illiusme»cum>&meâhumanitasppfiit,ælîimare,&c.
Sulpi tins lib i . la er æ hifto riæ,. Cæter u m> inquit,Luçi-
1er turn Anfipchiæ longe diuerfâ fërirentia luit : nam in
tantum èos qui Arimini fuerânt,condemnauit, vt fe et-
iam abeonimcommunione fecreuerir, quiebsfubfatis-
faôtio ne y^vel poenitentia re cepiftè n t. ' Id‘ rêdte an perp e-
r-am cphliituerir,- di cere hbnfacifim. Sandtus tarnen Au-
guftinus liberiusfçhifma Luciferi condemnàt, cumin li-
bro dehæreftbùs, turn in librodeagone Chfilfic&p^bjH^-
y „Vide de LUciFeri rebus géras hiftbricos, Ruffinumli-
brb i: capij o . Sülpitium lib. z. lacræ hi lt..S ocrât em lib. §.
nap.ÿ.Theodôretdrhïib. 3»cap. j.Sozomenum lib. 3. c.
r^.Micephorum lib. iè ; cap*. 17. Hiftoriæ trip .lib. . cap,
. Libri Luciferi qui extant hi fiïnt ; : '
AiConflantiUmlmperatotemlib. %
D’e Regibus Apoftaticts. ' ^ . : t.
Dejion conueniendocnmhoereticù. Ji".'
De nonparcendodehnquentibus m Deum. 1.
j Quocl??ionmdumfitpro-filioDei. u
^ Lpifiola ad Vlorentium^ - 1.
ttalUTpiftbUyDe quibus librisvelepiftolis huila mihi
dubitatiü éiïé videtur, quinfiht eorum auctoruni, quo-
rum nomina præferunt.
X I ? E R I.
O g i s nos i Conftantt, àblèntem damîiÀfd
confacerdotem noftrum rébgiofum Athana-
^ ^ (îUm, ledcdiuina id Facere prohibemurlege.
^|inpellîs-aü^ôricaçfe-laôu?rregaH.ÿï)c^?rihi.-ià--
^»cerdotesad effundendum dmorem^- ignorajK
iura iuttiti^traditâ ûobis diuinitus > te cottatu m ex’ho l *
auferre mentibus. 'A iv diüihituS pbceris alTèrerepermil^.'
l'um, ab (en tem ,inau dieu m qUfld eïl-maximu n i, 1 n no -•
;ccntem damnari? .Q^otnodo^^nim arbRrarisdihiuvtus
pcrmilTum , puniri inaudiios, quan do videas Àd :dn&
Êuam.pnncipesnoltrigeneris,audicos,fcntentia peictllr
lbs Dei î %t vocauirDeus A^ii^& dmtei, Adam y ffiïeil&t dt-
ryir, Vocem niam audu{i D'omme'tnparadifà'ip1 tifnta,.guoniatn
ntidusfum, &ahfconcù.me. Bdixit illi D m guts tm indiuuut,
quia nuduses, niji iTe ligné dewufrpfmffoiMtikt .
manducaresi'^eo^nmdqèafiï?. RCdixit AdamiMulUr'quaindèy
dijU/ipfa £t:dixitDei&muliê£
n , Quid bocfecjjlté'& dix il iHuliÈr^fèpens perfuaftt mthi, &.
inanducaui^Qnmigitiir huiurnTodxdôrmam iudlcandi
de dille Deum aduetcas, tùm àlatebris euocatis cônfel-
fifqtfe Deum lentcntiam -dedifle de (àcris feripturarum
côilegerisCôiVtibüs|_cu'^^ esimpudentiæiudicandi
Dei reruoseam dare for mam 3 qnæ non ruilïet de
piège ve nie fts D o mi ni d i Nec cim ui fti , ne fui flec di et um
ad Deum à nobis de te | qaomodo fp e ra td |if|ld e lefuga'
illo angelo, lèrpeiisfualic me, Gonftancius Imperâtocicij
[duxitn os, CfedidimuseijenmarbitracifuilIcI^Dminem.
î^onne videre potuifti^ quia pollis cali pereuti Dei iadi^
guantis fententia, q u a percuilus videtuidSdlèrpèns ^ cui
dicitur .* -Quia tufeajü hoc, nuileiüciits tu ab omnibus petlidibus,
-^)df^nibu^ttylÿsterra:i (une j"upc>-terrain : fuper pecuis &
rentrent tuum repes>,.&terrant édés
\inpn\Mum. poftam
interfmefteius, tipfetüumobferuabkcaput& tuemubjeru-i-
bis calcafieum- Nonne ita:& te Dei odenfam incurrere po€
tuilîe, y t ille incurreriç angelus, ex lîac vna lencentia Do-
mini debueras feminifei ï^-Eræfertim cum cognofcereÿ,
tuum etiam opus-fuifle lerpentinum | An cum-ille fer-
pens fuerkfactusex angelis, tti.ex hominibusdèrpeiitem
[tè fieri potuiflècsarbitrâtus ? rninimè, led çhc'as veiim ||
quid interfit inter cuun» atqiie huius angeli refugæ Apb--:
ftatæfadtifm : (i illeinendacio fc:dii>;ii rudes hommes, &
tu y & quidem tu-non rudes : fi ille vnlitatis-grat-ia ad ar-
boris éorutn ilfexmtnenues &i|tus;edendos j & tu pacis
1 eaufa te facerercum eis adftriixeris. Giiftîque omnium
• Chdfiianorum bono tehoc.opus dixeris àggreflttm, -Vti^*
que 2 inlpeâaopcra tua 3 datux ihtelJigiieipentemre;iiw
luméfie imiratum ? cupiens D èi mandatoruin fieritranir
grellbresÿdedifti præcèpta t damnandum elle inaudituni
;abientem,negandainqite audientiain,purgare polïè lê d e .
criminé obieôto 5 proclamâtu m. Abel iriterficitur iuftüs
iôc ihxcrfogatus Gain fumirlenteritiRin ,& tu Domiüiin-
audicumvis punirifacerdotemîp^wf/îjihqüit, Abelpa-
ftor ommn, Cain autan crat opera ns t err am. Etfaclurn.efiy.poJl
diesobtulitÇamdefiuâUtermfamficiuiH Domino, & Abel obtu-
, Ut & ipfe déprimtiw ouium.fuarum, &rejpexit Deus fuper Abelr
& fuper munera cim , fuper Cain verb & fuper facrificia cim non
rejpexit : Et contrifiatus efi Cam vaide, & concidit vultus em.
Et dixit Dominas Deus ad Cam, Quare triftisfaciM.es, & quarc
concidït vultus tints ? qniire non rccU obtiihjii: Pcccdjhy’Uicjce.&c.
f it infra. Dixit Gain ad-Abelfratrem juufn, Tamils iifsumpunty
Jrfattimefi, cum ejjcntipfiin campOy infurrexit Qainfilper Abel
ratremjuum, & ocçidit eum, &dtxït Deus ad Cam, vbi efi.fra-
] ter t uns l^ Et^d ix i t ,nefcio, Nun quid cufioifi-atris rr.cifiijnegol
J Et dtxit Deus, Quidfedfii hoc ? Vox fanguinis.fratm tui^lamat
, H I â - , i - - S i l 1 I . ad me
i
Qcn; 3:
Gen. 3.
lÈM
t
SnteDiga
g 3. mm. Geh. 4.
I hm. 9
^fexod. iè.
B
Exod. 19.
admedéterra. Nunquid non licuèrat Deo priulqyam G ain., elle interimendos. Cur ad hanc pet Coarrianos.tqq.s de-
conuocaret atquc interrogaret> punireî lednoluit.tjans J dnâusesimplendàmmalitiam î | | | -
formam , quo geilere inciperemus iudicare commilïb» l
nobis, nobis inquamv de quifeus per Hieremia.m Rro-
plietam dlcltad populos fuèemaieftati dicaros : Etdabo 'ty--
ïispafioresfecundüm cor meum, &pafcentHspdfimescum difciy-
plina. Damnate i inquis, ewn, quem ignQmtis deliquif-.
le , Cur ? nem^ead hoc vtiam nou Épïlçopi; lèdmeteib-
mur nuheupari vefaniatqüe carnifices. Nqnmctuis.oro,
hæc maftdans, Domiôi ad Noe famSWffimum dicentis vo-
Céitt, ficut olerttfcenidedi vobis omnia, pratenarnem & fanguk
item anima nonedettsy Etehim vefirum fanguinem ammarum vé-
* fit arum exquiràm de mdnibus omnium befiiarum. Exqif irafn -ùni-
mafnhomtnis ,quieffuderit fafiguinemhominis yfrpjan^ui^ho-
minis ejfundetur y quia àd imaginent Dei fecibonnnejn. Non
metùis ôto y tantorum te
excitiÄc (eruôruhi, vfadhuc Àipfe innocentes iuguleS j
&nospâtticipes.fieri tilorum cogasfanemm ? Çùm di,r
dtiim à focei-p fuo Ierhro fuifibt Mbyli : Cur tota defilieret
populuih die> Vent ad me, iüquit, pppulus quarens iuài:
peratprem petere, câlu m ni is ^Dei h o mineiû ?. N 11 n quid
nonlegeras in Leuificp dixilfe Depm, Nolitemendaciopete- Leun 19.J.
reÿneque cMumniemini vnufqUifque proximum, &'infi;a ; Nó» |
mehtiemini , deque calumtttàm faciétis proximo, & non, piopha-
pabitis nomeii Domini D e lv e f i n . Ego yfum dominas Dens v.efiif,
non noeefttsproximo tub, Wtirftebis domïttum Deum tuum, Ego. t
[uni dominas Deus tuns. Nohfacietisiniquum ifitudtcio y Non ac-
;cipio5perfonam pauper is, deque miratus fueris ad per [on dm potentie,
in lufiitia wdicabüproximum tuùm, non ambulabts in d.olo in
gente tua , Noricoiifentiesin fadguinem proximi tui , Ego funt do-
minus Deusitefter. Nod 6 Odiesfratrem tuum,fenfu tup conipiens 6
ïprrïpiesjfgximum mum,&diligesproximudituwnficut té ipfum,
EgodominusDéùsvèfier,legemmeamcufiodite, Hasc cum |cn-
pta meminetis , exilhmas açcepcatores. perlbnæ nos tuæ
fü tlir osi/iA d i n n 0 ce n fis rogafti necem, & cum te cop- 7
tertiptum aduertidès, tetendifti temet ad genera omnia
ingërenda poenarum. Dick .Deus , À faciediuitisne tmeas., ..
& honor abisfaacm pushy t m , & timébis dominum Deum tuum.,
EgofumdominusDeustuus,. Et tu timeri te potuiire es aibi- p *
tratus » &: cxhonorati'Athaûafiu’m » quern Deu's .prasce-
P’erit honorandum 2 N phR g er^? ’dixille Deum, Non fa- Ktuit.tç.
cïetisïnïufièiniudiçiô, in dien fur a, &inp'énfp, & infiattrts, fid-
teraiufta penfabjtis& menfura iufta e^ yt iïatuifiès fuiflc
per nos necan dum ^b fente m ? Siiuftum iudicium andm
fe proqlamantem, àblèntem puih’fi j' 'tuæ-erun,t'l' iliftitiaî f iufta.
aUegationesipud iDeuin coftjraifosy qui tuæ cemçritatis
præceptarelpuerîmus. In Deuteronpmio teperfiur glô'*-
ribfus Moyfes'dixiflead iudices, quos populo dedeiat:
Audite interfratrebvefii.es, •& iudicateiufiè inter médium ÿih, & ùeut.ï.
j inter medium fratris, & in medio profel yr i eut s, non accipietisper-
fonam in iùdtçioqduerfus miiionm, âutaduerfus mamer^indua-
bitts, nonfum'Mperfonamppminis yquoniam iudictumcfi Dei:ÔC
u is, Con ftan ti, credo, qiiiafis iiifuWimimtedcgens rdgà-
li, accipi tuam peitfbnam : es magnopéré çupiçns eum,cu- ;
jus fis lartguinem fuiens , madbui per nos Domini facer-
dotes. Hinc iraque apud te nos. deceftabiles, quoniam
iudiciumadDeifiimusvoluncatem promentes. Hinc ad f Q ’’
gladium putaftitendendam carnificem dexteram tuam -, ^
tanquam polTisgladio'vmcere,iqubsvideres propter Del
filium»necpræfehtemdubitàre aihitterfe viram| ftet | | ||
horrelcere mortem. Ad fil 10s Ifi ael navrât la n éli liîmlis
Moyfës ex prie cep to De i, Vtdete, fradidit VoÇis dominUspeus j^(Ut r
defier àrite faciedi vifiramenant, afeendentes pojltdete, quémadr
nequcforrnrdetïs. S iilflis hemi fié m prdête r De □ m t imeû du m
mandatum eft,iilisimagmem noftrævocationis portanti-
bus,quahto.magis præterDeum neminem.metuerecoh-
decec, qui non terras Cartançorulû, Icbiîfeorum,& ^eir-
rtefæfirn m,arque Amorræorum fimusdefiderantes confe-
qui, fçd cæleftia régna,|cd Dei perpetuum amorero.Qüo-
niodo/étènim vigor ihanis dignitatis tuæ nb? ab hoc pb^
tuit aût pbteftpropbfito fleaerêjcum præcet Deum ftà-1
rueinptis metuendum neminèm ? noh lutbus Chriftianî IIiî
de terra A t g jp t i, traders nos m maints Amorraorum, & dijjicrdere.
nos: Se d lumus ex illis, qui difceruht, aedieuhtad h>eûtn
Propter teo\tiâmur totà die,£fiimatifumus, piompcifiom,fefidCidUi.
in lots omdibpfuperaniuspropter eum quidtlexit dosMon timpi-r ^«»* «•
"mus, heque timemusminas tuas nos., qlii npfijfiibs nihil
.pone'DeDEefiJîc£e,heviillîpëi&^üs.»^iaü4jünt4K;i^yfÿF
dim à Deo. Igiturli iiidietùm Dei Àntiftimui tam decet
elfe iufturfi » quod Dei cfre ^icatirr itidiciptenpinatùm,
quomodotumauditum iubebas damnari-anobis ? Cum
Moy fen inueneris dixilïe, fieftji ai mepppülusquarens iuâi-
ciumaDomino. Si pPpiilhs idcirco ad no's confluit, yt fe-
cundtim Dei legem iudicetur y cur tp in qu ie s , damna-
teinnocefttem ? Icaquecum hoPprjEceptum quod pro-
latumefta te> non fit veniensex lege D e i,. fed fit plane e x .
voluntatefirmàtum Diaboli,tândem intellige>quisnam
fis. Vxor Loth conuerfain falem eft , quocî implerè ne-
quiuefic irnperàta. ûobis » credo » inçeruentu riio, quia
yidèlicet iis rex Romani imperii, nihil aççiderèrmalô-
rum-, fi fal^s prÿgrauatumcrnniûibusdamoarem'ùs î Sa1*
era feripturain EJro'do : Moyfes, ïnqnk y âfcendit 'm montém V
Dei, dtvocauit eum Deusdémonte dicens : Bac dices domui lacobf
&.amünciabisfiliis lfrdel,iptividiftis, quantafeçerim ÀEgyptiu,&
affumpfivos tanquam fupra p'innas aqutU? & afiduxivosad me, p
nunc fi auditu audieritis vocem meam,, & cuftodieritisteßamen-
ium méùmypttis mihipopulus ^nddns'prapmnâ_ftt^hi^p.lbiea-
'eft trtiuerfa terra. Vosautém entisnithi regnum facratïfiimùm,&
gphsfanéa. QuAmôdôgehsfimdta> fi inhocentiilmfue-
fimùs neca tores ^Qüo mo d o regnüm t)eo làcràtiffirnu m,
fi pr^ceptàpraîtereamus eius i Irem-dicicDeus -. Nonmçe-
chaberis, Nonociides, ’Nonfaifutn tefimotiiu'm âicésàduérfusptô- ,
xïmiini tuum. Tuinquis contra, Crede mihi dicenri hvlia
& maçta inriPcentein. Mohens Dclis dicit in Èxodo,
N omend e sauditui van'o,. Non confcnïicscinn rniqiio fieri tefiis in-
itifiusy Non cris cum cotitpluribus m malitia. Non apponeicûni com-
piunbus declinare cumturbà,vt declines tùdtcium f&pàuperi non
miferearisinjudicio dus : Et infra; Non fûbàertèsiudiciumpàHpè-
' riuiUùdiciaciM, àbomm verbo ïnïquo recedes y lUHocentem&iu-
fium non occides , noh iufiificàbü impïumprômunenbus. Munera
enim excoecant oculos videntium , ppéfifferant fermohes iuftos.
Ad hæc ch exclude rida pnrcèptà, /ubüettère iüdieiuYn
eius feruos compellis, iuftam tentans fetiàiû müneribùs
ûoftram epfrumpere dicatamconfcienfiam Deo» Siauii-
fi/, dicit Deus, audieris vocem meant, & feceris omnia qua itxerbiibiyinimictueroimmicktùis,^
refifiarncontrariis tuis. Iam
tuum fit probare priecepijlc Deum innocentes elfe pércu-
fiendos » ApóftölièaiA. deferendam fidem, &.(tuatn fii-
icipicndampcrfidiam. Cur hâec quæ mandatis Domini
aduerfantut, fieri præcipiendurtl putàfti, cum fetiam in
Leuitico Dominiim memineris dixiiTead M oyfep,Lo<jHe-
refihis ifrael, & dices ad eos : Egó Jominus Deus vefter, fecmdum
fiudia terrrAEgypti, inqtiàinhabfiafits, in ea nonfacietis, .&fe-::
cundum fiudià tetra Çananaorum in quant ego mdtixcrdvos , îbi
nonfacietis,' & in légitima eotuih non Amfulabttis, iudicia meafa?
; ’ cietis, drpracepta ineàcufiàdite, & ambulate in eis, Ego. dominus
Deus vefter, Cuftpdite omniapracepta mea, ët omnia iudiciameà,
&fdeietis eai quifeceritea homo t tuet in ipfis. Ego dominus Deus
tefler. ? Si in pr<eceptis Domini docere' vales cpnfcri-
I ptum, iuftos elfe ad iniuftortim fuggeftiones puniendps*
redtè cun&a teegifleatque agdre pomfis aduertere. Do- j
rirwM jîri Mtrttmm uti'ifitftfniimUagns magna tÿ . g
vfq tie ad calum,fed&filios Gtgàntum vidimus ilhc. Non urne- j-
musglidiumtuurn chriftiani» qui præfumamusprpltra-(
tis vobi^, Deireligionisibimicis,yenturos nos ad çohui-^
üïumPatriarçhirum,Prôphetamm, Apoftolotum ac martymm*
Non mètuimusVirtutem cad.uciregrti tui, nufites
diuini,Non furaüS ex illis diffidenfi^filiis,quî pjus mimi- 1
:éos Tabs,, quàm deumfuerant arbûratipotuifie» Ÿttuàfil.
fragilem vereamur potentiam ;Ti emm hon ita ludæi cre-
didiirent,quodyideUcet plus portent Ganaûæi,Iebtil|ei,