Homnneio
nit*.
Compulir,& tifnulachraDeum Tarpeiafobegit* m
Difce tuis miferanda malis : quo vindice tandem
Vana fuperftido,lex & carnaliter ada
Pledatur : cuius virtus tc protect vltrix.
Deftrudone iacent Sal omonia faxa métallo,
Ædificata manu ? iacct illud nobile temp linn.
Curiacct?artificisquiadextrafolubilisillud s
Cæmento ftruxit,re(blubiie,iure (plutumeft, 1
Et iacèt.’in nihilum quoniam reditomne politumV
Quod fieri recipir,recipit quandoque perire.
Si nolltum contra quod fit, vis difeere tempium :
Ed illud,quod nemo opifex fabriliter aptans
Compofiiir, quod nulla abies,pinusue dolata
Texuic,cxcifb quod nunquam marmore creuit:
Cuius onus nullis.foltumiublirne columnis
Fornicdj^Lia to ten ui fuper | arte pependit:
Sed vei^^Kluni Domini, non voce femora.*
Sed vert^^iod femper erat, verbumearo fedum eft.
Hoc tempium sternum eft,’hoc finem non habet,hoctu
Expugnare volens, flagris,cruec,fclle petiftn
Deftrudum iaeuit pceuis vcxantibus,efto;
Matris enim ex vtcro, quod deftrueretuc,habebat.
Sed quod motte breui materna ex parte folutum eft,
Maieftate Parris viuum lux tertia reddit.
Vidifti Angelicis comi tatum coetibus,alte
Ire meurn,cuius fcruor tfi unimine, tempium:
Illius sterns fufpendu n t culmina ports,
Ac per inaccefias fealarum gloria turreis
Tollitur,&gradibus lucet via Candida fttmmis:
At tua congeft® cumula tit holocaufta ruins.
Quid merearc Titus docuit; docuerc rapinis
Pompeians acies : quibus exftirpata per om neis
Terrarum, pélagique pligasrua membra feruntur.
Exilijs vagus hue illue fluitantibus errat
Iudsus,poftqu^m patria de fede reuulfus,
Supplicium pro cædeluit, Chtifti que negati
Sanguinerelper fus commifla piacula foluit. . - ,
tn qu o prifeorum virtus defiuxit auorum ?
Seruit ab antiquis delap !a fidelibus listes
Nobilitas: fed iam non nobilis,illa recentcm
Sulpedat captiua fidemivis tanta nouells
Crudelitatis ineft.Chriftum confefia, ttiumphat
Gens infida prius: Chrifti fed vida negatrix
Subditur imperio, dominos fortita fidele is.
Sunt qui Iudaico cognatum dogma furori
Inftituuht,media Chriftum ratione fecuti.
Hoc tantum, quod verus homo eft.*at csli t us ilium
Affirmant non effe Deum :pietate fate nt un
Maieftate neg«inr,morum pro laude facratum
Concélébrant: adimunt naturs furrmia (upernæ.
Omne opus egtegium,per quod (olertia pollens
Emicat,ingem) cft,aut roboris : illud acuto
Corde vige t:duris excellet vir< bus iftud.
Mortale eft fed vrrumque homini.-nam canafenefeunt
Ingénia,& validos conliimunr feecla lacertos.
Hsc nos in Domini virtute,& laude perenni
Non fequimurifequirournullo quod femine terra
Germinacin mundum:quod non delabe virili
Sumit principium ,tener ilium feminat ignis*
Non caro,nec fanguis par rius,nec foeda voluptas.
Intadtam th alami virtus diuina puellam
Sjnceroafflatu per vifeeracafta marital.
Incomperraomisnouitasiubet, vt Deus effe
Credarur Chriftus fic conditusdnnuba virgo
Nubit Spi ri t ui.viriu m nec fentit amoris.
Pubertas fign ata manet,grauis intus,& extra
Incolumis, Horens de fercilitace pudiea
lam m&Gfyfcd virgo tamen:maris infeia mater*
Quid'renuis/quid inane caputfnon fcredule,quaffits ?
A ngelus hoc (andko pronun ti-i tore,placetne
Credere,& A-igelicisaurem referare loquelis ?
Ip fa corufeantis monitis facra virgo miniftri
Credidit,arque ideoconccpitcredula Chriftum/
Crsdenreis nam Chriftus adJc:dubitabilepedus
Sub titubantefide,refogo contemnit honore.
Virginitas,& promra fîdes Chriftu tu bibit àluo
Cordis, & intadis cpndir paritura latebris.
Crede,quod erhi (lus folio Patris Angelus infitr
Vel,fi concretus liquidam de fiderevoeem
Non capitaudiçus,mulier quid coniuge prægnamç
Chimeta^ius,credens,&tandemfeibrias audi. %
Mira fides : vtero puer interceptus anili
Virgineum Dominum materno ex oie falutar,
Primus & infan tem non natus nu ntiar infans
'lam noftruni vagirefibi : nam pufio nondum
Norat,&oraDéô referabatgatruia Chrifto^
Promite fecretos fàtus:clate,pandite librum:
Euomuit fpiranre Deo quem fendus Iiaias.
Percenferelibecjcaiamique reuoluerefulcos»
Sidereis duos ilia notismanus autea duxit.
Ité hincjdum rutilos apices fummiflus adoro,
Dum lacrymans venerpr,dumqüe ofcula dulcia figo.
Gaudiaconcipipntlachrymas, dantgaudiafletum.
Aduenit-prommà difts,quam dixerat iftè
Affore verficulus,cum virgo puerpera, tefte
Haud dubie rptififo, pa£li cui cura pudoris
Edidijt.Emanuéîque meum me cernere fecit.
Eftne’Deus,iamnofterhomo?verfetur,&adftat.
Nobifcum,nomenque probat,ver(umq*,vetuftis;
Obfciu'um isclis prsfenti illuminât ore.
Eftne Dcus.-cuiuscunas veneratus Eous,
Lancibus auratis regalia fer eu la iupplex
Virginis ad gremium^pannis puerilibus offert?
Quis tam pennarus,rapidoquefimillimus Auftro
Nuntius^urors populos,àtquevltima Badfcra :
Attigit,illuxiftè diem t luâantibus horis,
Qua tener innupto penderet ab vbere Ghriftusî
Vidirous, hunc,aiunt,puerum per fidera ferri,
Et fuper antiquos fignorum ardefeere traôkus.
Diriguittrepidans Chaldsoin vercice pernox
Aftrologus,ceflifle Angùem,fügiflèLeonem',
ContraxiHè pedes lateris manco ordtne Cancrum,
Cornibus iufraâis domitum raugire Iuuencum,
S:dus & Hircinum laceris marcelcere villis. -
Labitur hinc pul fus puer Hydriusunde Sagitta :
PalanteisGeminosrugafeparat: improba Virgo
Prodit amatores racitos in formee mundi.
Quique alij horrifias pendent in nubibus ignés,
Lucifcrum timuere nouum : rota lurida Solis
Hxrc t,& excidium fentit iam iam que futurum,
Seque die medio veiandura cegmine glauco,
Splendoremque poli periturum noéle diurna
Orbe repentinis caput obnubente tenebris.
Hune ego non cumulem,myrrhæqueJ& thuris}& aüti
Muneribusifeio quem videam,qus dona repen dam.
Hune ego non venerer: qu i,ccelo vifus,humique
Inuentus Rex,arque Deus moderarur vtrunque
Na turæ fpecimen,tu m uloque inferna refri n gens
Regnajrefurgentesfecum iubet ire fepultos ?
Ccelum habitat,terris interuénitjabdita rumpit
T ar.tara,vera fides,Deus eft,qui totus vbique eft.
N un quid vanaviros,aut mens,autlinguafefellitî
Nunquid fortuitis fi u ftranr ia don a dederunt
Cafibus, autcæco votum fub honore dicaruntJ
Quæpo^rocaufTa^uc ratio fiimmitteré colla
Ante pédes Mariæ,puerique crepundiaparui;
Si tantum mortaliserat, necfttmmapoteftas
Implebat teneros diuinis Hatibus art us?
Sed iam toile Magos,thus,aurum,myrrhea dona,
Quæ verura docuere Deum : præfepia,pannos,
Matris adoratum gremium,face fideris ardens.
Ipfa Deum virtusfufkortim,& mira loquantur.
Infanos video fubito mitefeere ventos,
Cum iubeat Chriftus: video ludkantia magnis
Æquora turbinibus tranquiilo marmoretendi
Imperio .Chrifti: vidéo calcatuseundem
Cum patitutgurgestergum folidante liquore.
Ipfefuper fluidas plantis nitentibus vndas .
Ambulat.ac prefib fi r mat veftigia fluéku.
IncrepatipfeNo:os,& flatibus otia mandat.
I Q»is
#
Qnis iubeat feilîs Aquilonibüs, ite,filete,
Carceribüs veftris,amploque face dite Pontoî
Sic nifi cælipotens, Aquilonum condi tor idem ?
Ninguidus agnofeit Boreas, atque imbrifer Eurus
Nimborum Dominum,tempeftatumq;potentera
Excitamque hiemem verrunt ridente lercno. ^
Quis pelagi calcarit aquas ? quis per vada glauca
Grefîibus imprefîis fjjatiatus,triueric vdum
Nonîûbmetfusiter, folapendulus, Scpede ficco:
Æquoreæ nifi faâor aquæ ? qui fpiritus olim
Ore fuperfufns patrio vôiitaoat in vndis • &
Nondum diferetis,nec certo litore claufis?
Suftinuit greflum Domini famulus liquor^ac fe,
Mobil irate carens,(blidos lubftrinxit ad vfus.
Quid diuerfaDei memorem faâainclyta Chrifti:
Altiusin/peéfa quem maieftate negator,
Haud dubitans hominem, tute ipfefatebereNumen ?
Illeuit cæcos oculos, & lumina limo
Reddidit,humeiftam fàcro fpu tamine terram
Cöntreäansdigitis, luteum medicamenoperta
Nox habuit:tenebras obduâa vligo remouit :
Infuper oftendit quonam caligo lauacro
Expurgtnda forer.varijsSiloarefundit
Momentis latices, nec Huâum fempet anhelat:
Sed vicediftinéka largos lacus accipit hauftus.
Agmina là nguen tum firiun t fpem fontis auari,
Memb rorum maculas puro abluitura natat u.
Certatim interea roranti pumice raucas
Exfpe«5lant fcatebras^&ficco margine pendent t
Hoc liraum iubet impofitum de fonte lauati
Chriftus, & infufa vultum fplendefeere luce.
Norat enim lim o fefe informaffe figuram
Ante tenebrofàm,proprij medicamen & oris
Adieciflè nouo,quem primum hnxerat, Ad®.
Nam finediuino Domini PerHaminefummi
Arida terra fuit,nulli prius apta medel® :
Sed poftquamliquiduscælefti Spiritus ore
V irgineam refperfit humum, medicabilis ilia efti
Inde trahit fuccum,leu toque humore falutem
Illinit.infunditque diem oaptifmace iota.
Cæcusadeft,oculisiain Chrifti ex ore retedis,
Seque luto,3ç nitidis lucem fumfiftè Huentis
Clamat,& audiorem ftupefadla per oppida monftrat:
Audtçrem lucis,largitoremquedièrum,
Non dedignatum medic® purgamen aquai
Corpore lub proprio monftrare erramib us ægris.
Milltbusex multis pauciflima quæque rercxam,
Summatim relegens, totus quæ non capit orbis.
Quinque in defeno panes iubet,& duû pifeeis
Apponi in paftum populis : qui forte magiftrum
Non reuocante fame ftipabant vndique feptum,
Immemore«quecibi,vicos,caftell3,macellum,
Oppida,mercatus,& conciliabula,& vrbeis
Refpueranr,largo conrenti dogmate vefei*
Multa virum ftraco feruent conuiuia fe no.
Centenos fimul accubitus iniere fodales,
Scqueper innumeras infundunt agmina menfes,
Pilciculis (iam credeDeum)fecuranda duobus,
Et paucis crefcènte cibo perfragmina cruftis.
Ambcfis dapibus cumulatim aggefta redundant
Fercula,bis fenosmicarummolibusimplenc
Poft coénam cophinos, crudus conuiuarefudat
Congeriem ventris, gémit & fub fa fee mini (1er.
Quis cumulare poteft cpû'as in grandia paruas?
Quis,nifi qui corpus, paftum que, & corporis omnem
Condens, ex nihilo nulla exiflcntecreauic
Mu n dum materia ? non ficut fcülptor ab xre
Crudam,& inexcodlam confite feit fingere mafiam.
Sed Deus omnipotensorbem fine femine finxit.
Nil erat omne quod cftmil id procedere, éc elle,
Atque nouum neri,mok & grandefeere iuffum eft-
Paruutn de nihilo primum fruit : addita parüo
Incremcn ta modis auxeru nt omni 1 plenis.
Ergo ego,cum videam maniBus fie crcfeëre Chrifti
Parua alimenta hominum,po(Tum dubitare peripfum
Extguasrerum fpecies, elcmentaquèmiSndî ~
Ex nihilo primum modica,f5cmoxgtandia fenfim
Creuifle, ex modicis qu® confirm mata videmus ?
Ac ne poft hominum paftus calcata périrent,
Ne ue relida lupis,aut vulpibus, cxiguisue
Muribus iu prædam nullo euftode iacerent?
Bis fex appofiti, cumularim qui bona Chrifti
Seruareirifgrauidis procul often rata caniftris.
Sed quid ego hæcautem titubanti voce retexo ,
Indignus qui tantacanam? procédé fepidchro
Lazare:dic, cuius vocem tellure fiibima
Âudieris : qu® vis penetrarir ad abdiralethi?
Quod cum te Chriftus penitus nigrahte profonde*
I miner (uni vocat,vt redeas, ceu proximus,audis,
Nec remoratusades : qu® tam vicina Charybchs
Régna tenebrarum teHui diftantia fine >
ConiungicfoperisîvbiTænaratriftiavafto -
1 n præceps deieéla Chao,larebrofus & illc
Amnisinexpletis voluens incendia ripis?
Ante fores tumuli, quas fexaimmaniaduro
Obijcedamnarant,fcopulisfubfttu£lacauads
StatDominus,nomenquecietfrigentis amici,
Necmora,funercusreuoluns rupibus horror
Euomir exfequias gradienre cadauere viuas.
Soluire iam lætæ redolent ia vincla forores,
Solus odor fparfi fpiramen aroma tis efïlat,
Nec.decorporeonidorem (ordidatabo
Aurâ'referc, ocnlos fenie ftillante fôlutos
Priftinusin fpeculum decor excitât,&putrefadlaâ
Tinâa rubore gênas paullatim purpura veftit.
Quis potuit fluidis animam fuffundere membris?
Nimirum qui membra dédit ; qui fiélilis vlu®
Perflauic venam madidamxui tabida gleba
Traxit fanguineos infeâ o humore colores.
O mors t auditis iam mitis legibus : ô mors
Surdaprius,iam doâafequif quxcunqueiubentUr,
Cui tantum de te Iicuit ? conuiâa fàterc
Elfe Deum, folus qui me tibi pr®ripir,Ie(ùm.
Abde negatores Chrifti,nemo inuidet,abde:
Vtere forte tua,biafphemis node renendis
Perpetua:plebem iuftorum capta refolue:
QuMiorunthominem,atque Deum fic dlcere Chriftum,
Vtverusfummusque Deus moi taliageftet.
Ipfe gerit, quod ftruxit^Dpus,necferre pudefeit
Fador quod peperir,corpus loquor,atque anim® Vim.
Finxerat hoc digicis, animam fufilauerat ore.
Totum hominem Deus afiumit.-quia totus ab ipfo eft,
Et totum redimit quem fumpferat, omne reducens
Quidqhid homo eftt iftud tumulis,aft illud abyfto.
Occurrit dubitans heicdiffertator,& illud
Obijcirtanne fides capit,vtfubftanria Hante
Infpirata Deocruciatum fentiat,atque -
1 n fern i petatima poli, Barathroque coquatur.
Credo animam non elfe Deum : fed Credo creatii
Maiorem cündis:ipfem quoque credo crcatam.
Formata eft nanque ore Dei, quæ frooefat ante:
Sed formata habitu pu 1 cherrima^pidaque rebus
Diuinis,& plena Deo,fimilisque creanti.
Non ramen ipfe Deus : quoniam gene ratio non eft 5 .
Sed fàdura Dei eft,folus de corde Parends
Filius emicuit: ver us Deus ille,fed iftud
Gollatumeftanim®fubito,vtquæ non érat,effet.
111e coxternus Patri eft,& femper in ipfo:
Nec fàdüs,fed natus, habet quodeun que paternum eft.
Hxcfimilis,velut vmbra, Dei eft,fic ipfe locutus
Fador,vtroque hominem medirans de figurine iutidum
Ædificare fui fimilemjed non habet vmbra,
Quod corpus folidum : cuius fimulatio in vmbrà eft:
Atque aliud verum eft,aiiud fimulatio veri.
Eft fimilui,fieclis quod non confumitur vllis :
Quod fepiens ,iuftique capax ,reginaque rerum
Imperat : ante vidct,perpendit,pr®cauet,f inftat :
Vcrborum.morumque opifex,inftrudaque mille
Artibus,&coslum fenfu percurr ere doda.
His animam fimilem nbiConditorefiigiauit, '
fauritis
îquodcuu
quciubc-
tur, al.qua
cunqüc
G