m
1 .Tim. 6.
Lucerna:
compara ■
u fid es :
qua ratio-
Veninv,non fe- rannicodomitlabatucj,faruiré[iróliiBpmat,vd[fotlHs ä' %ti.t
call cactus,thefaurizare fibi magis in tctra maluerit. Me- uatinæ & cupidltati, quam Mamrtionam nSncupac, q u * 1
rito 3 c fanótus Apoftolus cciam diuiccs faxuU,, qaemad- interdum etiara religiofas mentes cäptiuArc confucuit. |
m.odumhancthefamuracccleftemqónfequipbffint.horf . Vnde fugercacvitaredébemai Cupiditatem pc.cbnne, a- !
tatur , dicens: Diuitibusbuiusfaculiprocipcnonjuperbcfaperc, uatitiamraicuy,ncnosind|gti*rcruitutieius,vcldiabo!<>
Htquttomriinmarmmdiuitürumjptmjunh. fidinDiumvi- quiaatofeftauaritte,fubiagcmus.EthoccftquodaitDpr |
.auipruftatnobisommaabundunttradfrutndum , knefd- rairms-.Simo polell duobul domitixforum, autimmmtlmoiict
tïant,diUitesfintinopeipbusbonis,faciletribuant, communutnt, & alttrum amabir i pd'um & durum antmmf. quiaqui- K j ^
thlfamiaantfibiipfulurum , vtapprehendar»yeramvitam, cunqueextoco corde Dominum ac Deum fuum d iilg iÄ 1ulJl|)
apeoquiautor.eft yicx& immortalitatisiEterna: i cui eft neccireeftdiabolumcumfuisaaibUsoderit.quiamdiIe-
laus öc gloria, in fteculafæculorifm : Amen. Deindeait: aioneDeimanifeftum.eftdiabqlumfemper inexecrattp,
! Lucerna,inquir,corparitmieSlocultutuus: Sioculmtumfimplex nemhaberi. Verum qui per ihiqua operppeccatornm
1 est ,totum torpustuum lucidumeH 1 Siautmocnlm urn na/uum Mammonamveldiabolumdiligit.feciendoipfiusyolun-
! eft.rotumcorput mum mebnfiimtü : Si ergo lumen epoiinte rarem,Dmimamare non poteft,cuius prçceptacontemmt.
\en,tenebrdfunt,tenebrnipfiequunufunO Lucerna corp.oris j EridcoquiDeumdiligit, feruusdiaboli non pöteft nun-
Eenfus mentis, & fides cordisintelligitur : quxÇinnobis | cupariicumiamipfeperfidemcoeleftisgratiæ dominatur.
I pUra 8clucidafucrit,finedubio, omne corpus noftrum il- i Similiter & qiii peccatis deferuiens, dominationi ie dia-
j fnminat. Idcirco autem lucerna in comparatione fidéi I bo licxfubdirhuiu fmpdiDeum habere Dominum noji i ponitur, quia Heat lucerna incedentium in nocic greftus
I __ . .. ...kin e r out-in rvfTionrlirnla nnJFQlie alH”
1 H*rctico-
rum tcnc-
br* quanta:
fint. c
illuminât,ne autin foueas,aut in offendicula quxque am-
bulantesincu.rrant : itainhacfxculi n o d e fplendor fidei
om nés vitxnoftrx grefTus , præeunte lumine veritatisifau-
mirça^y.ne autin fo u e a sp j^ a to tum , aut in oftendicuU
diab,oliincidamus. Hoceifergo quodait Dontinus :£ «-
cerna corporis tut eft ocultis tuus, fi oculus tuus fimplex eH, totutti
corpus tuumtenebrofum eH : „Oftendens, quia fi haeç fides no-
fira^quxlueernacorporis vel oculo fignificàtur, in nobis,
aut peccatorum teneb.tis»aut perfidix obfcuritate cçcetut:
(fine dubio,omne corpus noftrum obfcurum tenebrofum-
j queredditur. . Q uod ipfum S.Ioannes o ften d it| dicens:
Veut lux eH, & qui cbarum hahttfratrem fuum, inlumine mante,
I ipfoeïi inlimïne, Qui autem oditfratremfuum, in tenebris ambu-
; Ut, & nefcit vbi ambulat, quia tenebrxocucauerunt ocitlos eius.
Ecfi hoc.de eo qui fratrem fuum odit , fecundum di£tum
: Ioannis intelligitur : in quibustenebris hxretieusdemo-
retur ; qui amiffo laminé catholicae veritatis, ptrfidusae
blafpherfiusexiftit, debemusaduertere. Etideôa itD o-
j.mintis : Si lumen (inquit) quodinteeH, tenebra ipfequanta
! funt ? In eo rcilicet,qui veritatem in mendacium,fidem in
1 perfidiam demutauerit. Alio autem fenfu oculum coupon’s,
quieftmembris omnibus pülchriorac preciofior,Epi-
feopum aduercimus fignificatum,qui d a ta fidci fiuæ ac doctrine
prxdicatione,, velut oculus quidam Eeclefiae corpus
illuminât. Qiti per fimplicem fidem ac fàtuftamcon-
meretur.Etideo ait Dominus, non poteftifDeo feruire &Ma-
mona : Oftendens nos non pofte & Deo feruire & diabolo,
uerfationem, catholieus & ndelis doCtor extiterit, po teft
populus eut praeeft, doCtrirræ ac format ipfius exe mplo in
lumine.femper veritatis matière. Verum fi is qui lumen
cetêrisprxbere yidetur,per prauam fidetn aut per turpein
conueïfationem,nequam & perfidus do Cto r extiterit,fine
dubio,vitæ ac perfidiae fax exemple totum corpus potefi:
tenebrofum effacerez Vnde' nonimmeritade tali oculo
Dominusdicit: Si lumen quod in te éH,tenebrafitnt, tenebra ipfe
quanufunn Hoc eft* fi huiufmodi d o d o r qui lumen fidei
ex fe præbete caeterisdebet -, per hxrefim oçcaeeatus,tene-
brofùs extiteritrquaittæin populoillo poffint efTetenebræ
peccatorum, debemus àduertere. Et addidit :Vemoj>ofeH \
id e ft, Deomifèricprdixautori , & diabolo Mammo-
na? 5c auaritix dominatori. H oe& Apoftolus óftendit, cu
dick:quafocietaslucü ad tenebras ? Mammónai ideft,Diabolus
qui au tor eft Mammons. Ille , nas ad mifejicordiam
prouocat: hic,ad auaritiam rille ad vitäm,hic ad mottèm.
Ille ad fa lu tem h ic ad perditionern: Cui de duob.us ob-
temperare debemus ? E i vtique qui nos ad vitam inüitat,
non ei qui nostradit ad mortem.
Jïuic Traftatttifinisdeeffe videtur. Quod verofequitur,fragmen-
I tumeH traélatusalterius, eiufdem Cbromatij, quinondunt
totus in lucem prodift.
S. CHROMATII
A Q V 1 L E I E N S I S
E P I S C O P I , T R A C T A T V S
IN I l i V D , ï GO T A TE D E B E O
baptizari, & c. Matth. 3. 4.
fragmentum.
V a i R o e t e r refponden;
Dominus Iefiisdixir ei ; Sine modo,fic
i enimdecet nos implere omnemiuftitïam.
Iefus igicur ad confummanda legis
omnia iacramenta,-vc bapti/aretur
à Ioanne , à Galilxa in lordanem
defcendit.Sed Ioannes Deum fuum
per Spiricurn fandtum recognofcés,
dMbmdominUfituire:Autemmvmmodiei,&die>i!conteinnelr\ cmusnecalceamcntaquidemdignumfe fbiffe porrare
' ]Sonpoteßis Deo feruire & Mammunn^oópólleUmimauem- j profclïusdmpiercquodiubebaturcxculat, quia non crc-
j qucnofttümduobutdpimnisleraireidelSDeo&diaboa | debat ei ncccflariumbaptifmujneire, quem feirctadhoe
lojDornintis manifefte declarat. Et Deus quidem quam-.
l uis Dpmitius omnium fit, quia omnia ab ipfo creata ftint
!& in omnibus ipfédominatur, poteftate, virtute, natura:
Ihorum tàmenpræcipue Dorninus eflè dignatur | quiDo-
|minurnacpeum(uum,conditorem vniuerfttatiscognq-
1 fcèntes.prxeepta eius fideliferuitute cuftpdiunt. Diabolus
Deus q-
mhiuih '
rerumDó-
miaus.
yero> horutn tarnen Domi nus intelligitur, quos à vero
Döminpac parente, feducens per peecatum, nequiffimx
1'fiix fiibiugat feruituti, 5c quibus per iniquitatis fux ope-
ra iUicico iure dominatur. Hacergpde caufa & ipfefuö
locoDOminusappellatur^juk huiufmodi ftultishominibus
per peecatum dominatur.Et idcirco rcriptum eft: Qtü
facit peccaium,feruufeHpeccati . Sed quiaiam per Dei miferi-,
ibediam vifitàti, liberati de diaboli dominatione, verum
Dominumrécognouimus i a quocreati Scredcmpti fu-
m qs : priori domino, ideft, diabolo, qui nabis more tyveniflêjVt
baptifino fuo mundi peccata deleret, &idcirco:
baptizari fe ab eo potius oportere teftatur dicendo ; Ego d
te debeo baptizari, & tu venu ad me ? T an quam ft diceret; Ego
homofuitijtu Deus : Egopeccator, quia homo, tu fine
peccato,quia Deus. Quid visd me baptizari ? N on recufb'
obfequium,fedignoromyftêrium. Ego peccatores bapti-
z o in poshitentiam, T u quid vis baptizari, qui non habes
caufampeccati? Immo potiüs quid vis baptizari vt pecca-
tor,qui venifti peccat^ tollere? i^uid eft ergo quod ait lo-
annes, A tf debeo ego baptizari ,& tu venis ad me ? quidnam fa-
muli fiii fidele feruitutis,feddifpenfationisfux myfterium
dicendo ,fine modo,fic enm oportet nos implere omnem iufiitiam:
oftendens hoe efle omnem iuftitiam , vt ipfe Dominus
& magifter f al ut is noftrx faérattientum compleret. N on
ergo fui caufabaptizari Dominus v en it, fed caufa noftri,
vt impleret omnem iuftitiam. Iuftfiéft enim, vt quod quis.
docét
itfuerit,
übjptiz»'«
[Aqux ba-
Lifminq;
jhifi fanAi
jicai* e6>
qdu cor-
horis Chri
d^cetalterumfaceréipribrincipiat. i Qüiaigiturmagifter j hincfèqtiituf!Et baptizatuilefiu, 'conféfthhafcenditdeaqita.Ét
ie D om itius Hum an ige n e ris venefaï,exem‘plp faödöcere I eçce apertifunt eicceli, & vïdiïjpifiturtt Vei iefànddntém qukfico-
voluit,quid eftèt faciendum, vt difcipulimagiftrum,ferui | lUmbam,&èccevoxdeccelo'dtcens : HiceH Films melis dilectus,ih
Dsrainum fequerenturr Q u iàergonoüüni baprifmada-
curuserac , ad generis'huitianifâlücem * Sc rcmiffiOnem
peccati, priorinfebaptizaridignacüs cft £ 'notivt peccata
deponeret, 'qui pc’ccàtum folus non fecerat, fed vt aquas
baptifmi fanótificarèt ad diluendà peccata credentium.
Nunquam enim aqux baptifmi purgare peccata creden-
tiiim potuiflènt, nifi taéïu Dominici corporis fanâtificatx
fuiftent. Ille ergo baptizatus eft; vt nos lauaremur d pec-
catis. Ille tiftólus eft in aqua j vt nós d delidtorüm fordi*
bus purgaremur : Ulfe lâuacrum regencrationiS accepitf vt
nos ex aqua & Spiritu fanéfco renafcercmur, ficut iplè alio
in loco ait iTÜifiquis renatus fuerit ex aqua & Spiritufanäo, non
intrabitïn regnum coelorum. Baptifmum ergoChriftiablutio
eft deliótorü nóftrorutti,& renbuatio éft v it i falutdriS. Audi
hocipfum Apoftolum dembnftrantem,aimdicit:jQaot-
quùtenMiAChriflobàptizafteftis,Chriftuminduïflis. Et addidit:
Confepultiergo iüi eftisper baptifmum in mortem:vt quemad-
modumCbrifiusfurrexita mortuis.,fie&vosinnoüitate vitaam- .
buletis. Per^baptifmum itaque pecCäto morimur>fedChri-
fto conuiuimus, vitx priftinx fepelimur, fèd noux vitx re-
furgimus : vetufti hominis errore exuimur, fed nouiJio-
minis indumenta fufeipimus. Impleuit ergo Dominus
etiam in baptifino omnem iuftitiamj quia ad hoe baptizari
voluitjVtbaptizarernur : ad hoe. lauacrum regencratio1
nisaccepit, vt renalcetemurin vita. Et baptizauit quidem
Ioannes Dominum acSaluatorem noftrum, fêd potius
ille baptizatus d Chrifto eft, quia ille aquas fàn&ifica-
uit, hic aquis fan&ificatus eft,ille gratiajn donauit, hic ac-
cepiu hie peccata depofuit,ille remifit i quia hic homo,
ille Deus : Dei enim eft peccata dimjttere,vt fcriptum eft:,
Quis pot eH peccata dïmittere.nififolus Deus ? E ü d e o ait loan-
nes ad Chriftum : Ego à te'debeo baptizari, & tu venis ad fne ?
Ioannes enim baptifm© egebat, quia fine peccato elle non
poterat : Vervim Chriftus baptifino egere non poterat,
quia peccata non fecerat. | Vhd.e in baptifino illo Donii-
nus ac Saluator nofter primum loan nis , dehinc totius
mundi peccata purgauit. Et ideb ait : Sine modb , fic enim 0-
portet nos implere omnem iuftitiam. Cuius baptifmi gratia du-
dum myfticè prxoftcnfaeft,cùm populus per flüuium Ior-
danis iti terram promilfionis induétus eft. Sicut ergo tune
populo ad terram promiflionis eunti, per lordanem via
fuit, Domino prxeedértte.-itanunc pereasdém aquasflu-
uiilordanis, primum iter vixccèlcftis apertum e ft, per
quod ad beatam illam t:erram promiffionis,id eft* promit j
fionem regni coeleftis deducimur. Iliïs Iefus filius Naue
in Iordane d u x fiiit, nobis vero Iefuk Cfi^iftus Dominus
per baptifmum dux extitit falutis xtetnaèfynigiénitus Dei
Filius,qui eftbenedióhis in feculafeculorumi Anién.De^
quo bene compldcui. ' Vein Domini corporeanatiüitare
ita quöqüetn baptifino eius omni admiratione digna , Sc
maieftatieius congrudpafuerunt. Cbeli igitur, deaquis
afeendente Domino, poftbaptifmum patuerunt, fanßus
S^iritulin habitti cbltim bx,fpe ci e corporali defee ndit,cc-
ftimonitim Patris fupra filium deferens: vox etiain Parris
ftatim de ccelisauditur,dicentis !HiceHfilius metis itileäus,in
quo benicomptacui. C u iu& c rx v o c is auditum fuper aquas
Dauid quoque anc8 prxnunciauerat, djeendo; Vox Ddmir
ni fuper aquas, veiu maieftatisintomit. In hoc vtique,in quo
fo x paternxmaieftatis teftimonium Filio pfcrhibens,qua-
fi quondam conitru fönuit. Quis igitur hic contra fid£m
hxreticis locuis eft? Quxin hac patris profeffione blafphc-
mandi occafio feli£tareft, cilSm eriam eiprefla propriefate
vfirborum facramentum fit pdrfeftx Trinitatis oftenfutii ?
In myfterib enim baptifitii &^Filius matiens. Videtur in
corpore, & Spificps fanctus in fpecie columbx defeendit,
& vox Patris de ^celis auditur, vt Trinitatis vnitas decla-
rctur, quia nccrater fine filiointelligi poteft, nee filius fi-
neSpiritukndlo cognofei. Vide igitur quale Patris de filio
teftimonium fit,dibentis: HiceH film mm. Sutis vtiq
ue, non pec adoptionem g ratix , tieque perreligionein
creaturx,vt hxtetiei volurit, fed fui fjroprietate generis &
veritate naturx. Multi enim fandorum filij Dei dicun-
tur,& futit, fed hit fine compaffione vnus Deo Patri filius
vnigetiifus, & verus, & proprius, non aliutide, quam de
Patrenatps. Quia tam verus Pater Pater eft, Sc Dcus e f t :
ficuti etiam verus Filius Filius eft Trinicatis oftenfä; cum
& Pater ChriftumDominum at Deum noftrum filiurn fuum
efle teftatur, & Spiritus faniftus jid e ft , paracletus , in
tanto fidei facramento Patri Fil ioque cbniungitur, vc ve-
•TumPatrern , verum Filium , verum etiam Spiritual fan-
dumcrederemus, rresperfonas , fed vnam diuinitatem
Trinitatis,vnatiique fiioftantiam. Hxctranfitorie de Trinitatis
myfterio didlafunt. Verum quia omnia, quxpro
nobis Dominus egit,in facramentum falutis noftrx often-
fa cognofciinus : in eoquod baptizato Domino cceli a-
perti funt, idem motiftratur, quiarenatisinbaptifmocce-
lorum regtia paterent.quxnobis Filius Dei in corpore äd
ccelumalcendcns, primus aperuit. Vnde 5c ftatim in eoj
quöd fäniftus Spiritus in fpecie columbxdefcendic,& vox
Patris de c a lis äüditur.diceritis} hiceft filius meus jinquo
ccelcftemyfterium,&falurisnoftrxordo reuelatür; quia
perfalutarebaptifmum aquixeflemus&filij Deifuturi, &
donis fan £ti Spiritus muherandi, per quem eft Patri j
Sc Filio laus Sc gloria in feculafeculorum,
A men.
Tfâlbi, zg.
finis A Chrortiatii TrSdeiUintt
Ë b b b 4 AVRE