f forte,
qui
j: forte, -
; portant
Matt. 6.
loati. 6.
yfj, ~ ” Fättßini Presbyteri
I nunc&facrarnenrum paffioriis.Totus Adam peccauerat,,
totüs Adam ëxpulfus de paradifofuerat, totttrri fufcipere
debuiç expulfum, qui tritura (àlüàr^ehëràt*-. non autem
videbatürtptum expulfum in Ce fufcëpiflë>nifi ilium fufee
1 pifTct per fubftaritiam car ri is, & animæ. hocenfin totus
fiomoeflper naturam.hoçautemtunc probari pocuit,
il ip tas irifirmitates carnis eius»& animæ iiiftinèret,licet fine
vitio pèccatorum, vevero non aliam fubftantiam cat-
niSyScanimæ fufcepifiè putaretur. vt cum in fe hominem
ab irifirmitatibus,&pàtfionibus libérât,etiam hos, qui te-.
ftindum veftigia eius te ftaritur,liberatbs efjfe credere mus.
Scd patrocinetur huic tènfui gentium doftprAßoftolus
viuacius, & vt myfticnsfcribens : S'tcut enim in Adam omnes
moriuntur,itd&in Chriftoomnesviuificanturv. Sed naturam
Ifîifceptiin ëb horriiriis melius deferibat Efaias : Dominequis
credidit audit m noftro, & brachium Domini cuireuelatum eftian-
nuntiauimus coram ipfoficutpuerficut radix inueteratafitienti.mn
| eftfpeçiesei, neque honor forma. & vidimus eum, :&non habébàt
fpeciem, neque decorem. fed fpecies eiusfinehonore , deficient prater
utero s hommes, homo ihpügapofitus, &fciensferre infirmitatem,
j quiaauerfa eftfaciès.depretiatuseil, néedfitmatus eft y-hicpec-
; cat a noftrafert & pro nobis dolet, & aftimauimus eum indolore
! elfe ,& mplaga,& mmalo,ipfe autem vulneratuseft propter iniqui-
1 fates nofiras, & infirmatus efi propter peccata noftra. doftrinapacis
tioftrafuper eum,pfdga eius nos fanattfiimus. omnesficut oues erra-
I uimus.bomo à viafud errauit, ér Dominus tradtdit eum propeccatis
! noftrù,&ipfe,propter quad male traftatus eft , non aperuit os. Sicut
| ouis adoccifionem adduftuseft , &ficut agtius cor am tondentefe,ftc
i non aperuit os fuum. iribumilitatpnidicium eiusfublatum est. gtne-
tationem eius quis-enanabïtl quia auferetur àterra vita eius, ab ini-
' quitaitbui pie bis meaadduftus eft ad mortem, & dabo malos profe-
pultura tius,&ipfos diuitespro morte eius-, qutainiquitatem nonfe-
cit, neque dolum in ore fuo locuttiseft. Sufficithoc teftiraonio
! probatum, quodömnem infehominis naturam pèregit,
j fine peccato tamen fiio , licet peccata hoftra f portarer.
j Sedhe' Homo tantum modo crederetur,interpotuit,& dixit
: Qenerationem eins quis enarrabit ? illamvtiquequa de
Deo patre generatus eft j quæ fine initio eft. & id eo de ea
ait,Qenerationem eius quis enarrdbitlnön quafi ignôrabilé,fed
quafi inexplicabilem dicens. omnes eriimi catholici fci-
mus, quiadeDeo patre nàtusëft; fed ineriarrabiliter. 5c
ideo ait, generafionemeius quisenarrnbïfï Hancautem gene-
rationetri, quadevirgine nafeitur tècundumcarnem,re-
fert Euangelium,eius quôque temporadefcribens.diuinæ
autem generàtionis initiùiri, vtdiximus, inueftigarinon
poteft'j'ficut iVcc dîüiriitatis, quaeilli vnà cura p jtre eft.&
ideo ùtygehèrationem eins quis enarrabit S i ërgo in facrahieh-
tb fidei hoc accepirauS j vtChriftüm Derirà credamus, &
hômiriem,Dcum quidem,de Déofine initio tantum, ho-
miriemautém, qua de virgine in temporibus riarara, non
câlumniemur diuinitatièius, cum pro rioftra medelà quæ
funt hominis exfëquitur; Habens in tè àccëptam homiriis
naturam. quiànee;homp negand'usêft,cum proprîediui-
nitatisnaturalern exrerithôteftatenl acceptâin fe Forma
fefuili.Si ergo&orat patremjôdihihil i fe facere tedicit,
riiti ty pattern viderit faciétem, vt nihil nune aliud dicàm,
cerite Eumariæ extollentïç modum,qua tnagifter,impônir,
vt tanto magis difçat homo Deo dëferre , quàriro detulit
& vêtus filius, qui caufamifubiedionispropriàm nonha-
bebat.qui&fqrmamprandl dederar, vt riori tam fie^nb-
ftram volu.ntatëmrôgaremus, /ht volitntatemŸatris , qui ïn
çoeUs eft.Et ideoquod dôcuerat vtim plère r,ait:No» vent mea
volüntatemfacere,féd voluntatemeius qui me mißt. Sed & quod
minor faâÿsrift, qriod crefeit, qiiôdproficit,quod efiirit,
quod fitit,quod laborar, quod flet, qriod doleti quod tri-
ftis eft,pottremo quod moritur, ad naturam adfumpti hominis
referendum cft,qùam prônoftfæfacramentofàlu-
tis myftice exe rcuit,Tub ilia iritelligentia, qua fiipra iri'te-
reiatüm èft.Sub hoefidei tacramert^
* torion ftjlûlriiîla capitula Foluurituf , de quib.
• interrogate dignata eS,tèd& omnes quçftiones
, quas contra filij diuinita- ;
teiri coaptant impijhæ-
retici.
wém
D B H OC QJf O D AI T F IL IV S;
i f Pater maior me eft.
c a i? v ; T iV . ■
A Ceipêj puric & hasquçfti.ones,quas ex diüerià^par-
Jl \ tepropofuerasfqrtiores, ipecialitetabfolutas. Di-
cunt,inquis,hæreticiad dép>retiaridàm filij perpçtuam,&
perfeêtaminom nibus deiraxem, Pater maior me eft. Sed require,
ndum eft,quâdo hoc filius-dixit. nonne quaridó im-
pleturii eft i.ri èöiquodfcriptum eft : MihoYaftieumpàulo minus
ab Angeles,gloria&bonôrecôÿondftieumîQwmodoiümo-.
ratus eft, exponat ApoftolüsPaulustertij coeli conicius,
Paulo »/i»c$,inqûit, abAngelis minoràtumvidtmus lefumpro-
pterpaftonem mortis^ gloria & honorecoronatum, vtgratiaDei
mortemguftaretpro ômnibus. Pro omnibus ait non pro fi&érgo
quipro omnibusguftduit mortem, quid mirum fiprö omnibus ôc
minoratus cdlpro omnibus (autem )guftauttmortem,non pro
iè.eoquod pro omnibus in peccati reatu pofitis ipfe Homo j
fa&us nulloproprib peccato tenebatur bbnoxius.Et vide
quomodo hoc ipfu m^quod minoratus eft propter pafttonem mor-
tiSy& quodgratta Deipro omnibus guftamt mortem, addeCorem
opetis interpretatur iàpieritifiimus Paulus ita fubiequensj
Decebat enim eum propter quern omnia, & per quern omnia, multis
filijs ingloriam adduct is, ducem falutis eorum per paftiones confum- 1^m'
mare.Vides quam pulchrum, quâmve decorum noftræ falutis
facramentumin e o , quod filius eft minoratus often-
ditur ? quomodo ergo ad obfufeahdam diuinitatem eius
improperas,quodex(eqûiturad decorém. Pater maior me
eft,aoc time dixit,pofteaquam Verbum caröfaftum eft,&ha-
bitauitin nobis.Etvide,ne demutabilem credas, quafidefi e-
rit elle Verbum,fqdea.qaa.rn carofactum eft,Ced manens iem-
pet Verbum Deus,& caro quoquc factum eft. Etfi enim dixit,
Bf verbum caro fa ftum «ft,pfefliusloqui voluit,ne quis in eo
nonverath carnem credere t. Siquidé & poft tam prelïàm
locutionem non défunt,qui dicunt,carnem ilium habuif-
fe putatiuam. V t autem manifeftum fitverbumcarnemfa-
6tum,nondemutationediuinæfubltantiæ,fedfufceptio-
ne carnis humanæ, intende, quid fequitur : Ethabitauitin
nobis. Non ergo iriterceptum eft verbum dèmutatiorie,
quod percarnem adfumptam^iMcft in nobis, habitatio
enim probat perfeuerantiam verbi. Hoc ideo interpofiii,
ne quis filium Dei denmtâbilem credat,cum legiti Et verbum
caro fa ftum eft.diçic ergbiilms,Pater maior me efi,pofteaquam
Verbum carofaftum eft,tk fufcepit ofticiumminiftran-
tis. Venit enim non miniftrdri, fed miniftrare. Pater maior me eft.
Quid ais deitas ? quomodo dicispatrem te efle maiorem? ^vcnail
certe yna tibi, &c patri imago eft feçundum M oyleh, ea- ;
demqueforma fecundum Âpoftolüm Paulutri , qui me j
Ctiani docuitj quodfisfplendorgloria,& character fubftant 'u eius.
Sed St tuipfe docuiftldicens; Qui me vidit, viditpatrem, &
ego inpdtrèj&paterinme. & , Ego & pater vnumfumus. S e d &
quæcumque facit pater,fàcis & tu fi militer, tua eni m verba
funt; Quacumqüeenim illefacit, hac&filmfimïliterfacit.
&ficutpaterfufcitat morttios, & viuificat ,fti & film, quos vult,
viuificat,&vthonorificèntfiltum,fienthonorificantpatrem. cum
ergo eadem tibi imago eft, eadem forma, eadem que fub-
ftantià,eadetri naturae vnitas,eadem poteftas,eadem liber-
tas‘voluntatis, idem honor , & omnia omnino quæ partis
fiint,tua funt,quia quæ tua ftint,patrie funt,quomododi-
cis, Eater maior me eft,cum in omnibus , quæ funt deitacis,
ralis es,qualis & pater;loquatur Apoftolüs Paulus, in quo
ChriftusldqüebatUr,fècundum quod ipfè ait lanexperime-
tum quaritis,quï in me loquitur, Ch fiftïî Quid dicit Apoftolüs,
qui cum informapei effet conftitutus, non rapinam arbitrai us e/î,
effefeaqualem Deo.Ecgo feciindum hoc, quod in forma 0 ei
eft, & quodæqüalis eft Deo, non eft maiór pater? & <juo-
modq'maior cftpater, fiiblèquentia demöriftrant, Sed fe-
metipfum, in-quit, exïnanmt,formamferui accipiens. Vide, ne
& hic interceptionem diuinitatis intelligas, cum audis, fe-
metipfum exmaniuit, Intende'enimad hoc,quod fèquitur,
fórmamfefuiaccipietis. Manerecrgoinfuo ftatuoftendkur,
qaifo^nam lèrûi drcicur aecepiïle. Sed quamuis maneaç,
icp'erfeuefec m eo ft at us diuin us, tarnen femetipfumexi-
nariiuit,
p WM
contra Arrianos Liber.
fccutus fuerät,fuüin Domiriiimpró fumma fibigloria CS . . . .
^acciptensinfimiiittidihe homiiitt'é faftus, & habitu inuèntus v t . fitetiir.FacftüS eftäutem * Iéfusfecuridum,carnem hon io- ! oml‘
'homo bimiliauitfe ipfumfaä usobediens vfqtte ad mor tem,mortem j lum Dominus,fed & Chriftus. In Chiifti aütern nomine, j
autèmctqcisA&mtriiisi'ft C}dic&i,PatermAiormeeft:'Nonim- j iegisTacerddtifquefaeiätrientä Verfantur: legimüsinve- |
ugnataequalitatem diuinitatis. Scd defi'gnat faerameri- ( teri fcripturaSacerdoteS,& ItegesäpudIfiäelitas blei vh- ^g-9-
mm humanitatis. Ecchocifaöd femetipfum ètinaniuitfor- ' 6lionecóhfigriatoS,atquèideo ChnftiVocabaritür.Chri- 1
•mam ferUi accipiens Aam talisfidicat: Qmmifit me Vater,man- ftus enim quód Glr«ce dicitur, hoc apud Latinos ynduS;
datum rnihi dedit,quid dicam,&quidloquar. &,Defcendidecóelo, fiue liriitus eft iritërpretatus; Sed Säluätor hofter Vëré
non Vtfabam voluutatem mearn,fed voluntatemeius,quimemifiti Chriftiis fecundüm carnemfaftus eft,exiftens verus R ex,
'bftendit, quodfemetipfuméxinuniuit,formamferuiaccipiens, in verus & Säcerdos, vtrümque idem ipfe, ne quid in Saliia-
fimilitudinemhominumfdftus,&habitu inuerttus vt horna, humt- tore mirius haberetur. Aiidiita^üeipfum fege tri faftum, .
liauitfe ip fum fact usobediens vfque ad mortem. & ramen qua eft' cum dicit: Ego autem conftitutus fum rexabeofupèr Siön monter»
in his dimiriutiö eius diuitiitatis,fi ad amputandam in hó-1 fanftumeius. Audi quodetiam (äcerdös (jede patris tefti-
minibusarrogaritiam ipfe ftbn fibi arrogans loqUeretur; mbniodiCetitis : Tuesfacerdosin aternum feeündum ordinem ppd.it§-.
Mentior,fi non hoc ipfum teftimonium ideo pofuic Apo- Melchïfedech. Aaron primus in lege ex viiftioriechrifmätis
ftolus Paulus,vt ad humilitatem Saluatpris exemplo tin- faftuSeftiacerdos,& nop dixit, feeündum Aaron, rie&
I gulos ptoüoéaret* HoCitainuenies. fieanderaepiftolam, | Säluatotis facerdotium fucceffionehaberipofle Credere-
I qUart! fcribitadPhilippênfes» intentiuslegeris. Sed & i tutJlludenirri facerdqtiu,quod fuitin Aaron,fucceffione
conftabat , facerdotium veroSaluacoris non in alterüiri
fuccefljone transfertur,eo quod ipfe facerdpsiugiter per-
feüeretjiecundum quod fcriptum eft; Tu es facerdos in iternu
fecundumordinemMelcbifedecb. Eft ergo Saluator fecundum
camem,&Rex,& Sacerdos, fed non corporaliter vnftus,
fed fpiritualiter.Illi enim apud IfraelitaS reges,& facerdo-
teSjolei vnftionecorporaliterVnfti Reges eränt,& Sacer-
hæreticinoknt ob facramentitm exinaniti Dei per acce-
ptionem formæferüilis effediftum; Pater maior meeft.dia-
mus & hos patrem maiorem de folo (aerament'P genera-
tiönis. & huncenim pium fenfum nonnulh catholici pi ofecuti
funt dicertteS* patrem Scfilium eiufd.em fubftantiæ,
& ideo fecundum fubftantiam alterüm al ter o nonefiè
maiorem. Qualis enim pater eft Deus, ralis & Deus filius
eft.nihil enim^ninus ex fêgenüit, quam ipfe eft. perfeftus | dotes,non vtrumque vnus,fedfinguli*quoque eoi:umaut
enim ex!lïens perfeftum gertiiit..etti ergo , qua Deus,Deo ; rex crat.aut Sacerdos. foliënim Chriftoperfeftio in Pm- qUiqUe
«aualiseft filius tarnen qua filius, minor dicitur patre, id ; nibus & plenitudo * debetur,qui & legem venerat ädim- ;t f ° rtc>
? - Ö 1 ...:__J ____ : i ï _____ I__ J : I________________________________________________ 'U.K-K«,
eft,quia filiusde patre fit,& plenitudo exiftens plenitud:
nem genuit: pater autem genuit filium ideo non dixit,
Deus maior me eft, f e d,Pater maior me eft.
ÇŸOD IN A CTIB V S A P OST O L O RV M
^legttur. Certißime itaque fciat omnis domus ifrael,
quia Dominum tllum & Chriftum Deus
fectt,hunc lefum quemvos
• T ^ c crucifixiftis.
C A 1? V T V.
Nter cæterahæreticôrütn,'fcilicet filius fafturä
_credatur,etiam hoc partis legimtóin Aftibus.ApoftoIorum Pëtro diceplere.
Sedlicet non vtrumque finguli eorum eflent,tarnen ‘fchcba"
regali, ;aut facerdotali oleo vnfti cocporaliter Chrifti vo-
cabantür. Saluatór autem, qui vere Chriftus eft,Spititu I %
fanfto vnftus eft-i.y t adimpletetur quod de eo fcriptüeft:
Propterea vnxit ie Deus , Deus tuusoleó latitiapra confortibus tuis. \Pfiti. 44
In hoe enim plufquam confortes iftius nominis Vnftus
eft , cum eft vnftus oleo latit'u, quo non aliud fighincatur,
quam Spiritus (anftus.Hoc verum ëflc., ab ipfo Saluatore
•Cognofcimus.N.amcumàccepifletlibiumEfaiæ, &legif-
fe r, Spiritus Domimfuper me,propter quod vnxit me, ad i m piëta rh
tune dixicpvöp-hetiarri in auribus auditorùmî Scd & Pc-
itnisprince.ps Apbftolörumilludchrifma, vnde Saluatór
INtercæterahæreticôrütty, vt lciiicet Dei hiiusrattura Chriftüsöftenditur,doCuifeiIèSp'iritumfanftü,idipfum 1
credatur,etiam hoe ex perfona diuerfæ parti? pofutftis,
& virtuterri Dei,qüändo iri'Aftibus ApÖftolotuhi âd fide-
quod legimrisin Aftibus Apoftolorum beato Petro dice- ! liffimum, & mifericof4em ( Corriëliuin ) qui erat tune 'Jâ.ib.
te : Certfiime itaquefciat omnis domus Ifrael, quia, & Dominum I Centurioiloqucbatur. Ham inter cætéra ait, incipient a Ga- [
illtim, & Chriftum Deus fecit hunc lefum, quem vos crucifixiftis. lïlaapoft bàptifmum, quodpradicauitloannes, lefum * Nazareth, .fNazare-
Sed hüius quoqtte quæftionis abfblutio manifefta eft fe- quem vnxit Deus Spiritu fanfto,&virtuté,hic circumifacierisPir- \’^ - ..
cundum fuperiorem expofitionem,inquadixirrius,filium tûtes & màgnalid* atquéomnes Itberansobféffosà diabolo. Vides; |I_„a“/ n
Dei ètiam filium hominisfaftùm y Qui etfi pati non po- quià & Petrus dixir hunclefiim fefcuridürii carnem Vriftü
teft, quiafiliusDëi eft verbum ^ & fapientia Deiëxiftèns; I efleSpiritu fanfto,& Virtute.^Vnde & Vere ipfe iefüs fècü-
quik fecuridum hocfëmperimpâfîibiiis perfëderàt; fiëut | dumcarnëmfaftuseftGhriftus.qüivriftibnefàriftiSpiri-
& patèr eius; tàmèn per hoc $ homo faftus ëft; riatüsde | tus &réx faftus èfi & facerdos in ætërnüm.Hæc autem id-|
Maria virgine, pafïjbilis eft. quippe qui& niortem fufti- j coprpfecutusfurri , vt liquide apparent IèfümfiliumDei
nuit & mortem cruciSjriianehs in fe femper,quiäÖeüsin- non fecuridum quod eft verbum,& fapientia Dei, criicifi^
niblabilis,etiam cum veifatur inhoiriine ; & crucifigitur; | xum,vël faftum efTc ddminum;& Çhriftum,;fedfecündu
Hunc ergo lefum, qui eft fecuridum camera; Ddmimjnï j h o c ; quôdafTumpfic dé Maria, (jüàmüis pèradfumpti
ilium & Chriftum fecit D|cus. Namfecundumhbc, quod j hominis paflibnem,- & vriigenitum filium Dci paflum etfe
eft vnigenitusfiliiis-Dei,qUi eft verbum fàpieritiaDei,nori|
j eft aliqüa fafturä, rieqüe expeftans promötiönc$; qüijjpe
! exiftens in omnibus Deusperfeftus , fieu t & pàtër eius.
J Hicdutem Icfus,fëcundum carnem * Chriftus faftus eft,-
i qüäridö prirriumfonna iliafèruiliSj-quam accepefat de A-
}depeccato,liberataeft-Âdamënim de dominio iri feruitu-
I tem fecidit ex cpmniiffione psccäü.ÖtHnifenim qui facit pec-
I catumferuusefti Saluatór autem reubeäuie in,ulto firmius;
imo öc incorruptibilius iriadfumpco hömiue dom'iriium,-
curii iri eöipfum peccäxüiri ^ qüpd pér Adam füèrat caiifa
abieftæ feruituti^,ab'fterfit.Sed fäftUs eft iteriim verc DP-
minus,cum in illüm populi crederites fe eins döniinio (ub-
diderunt.Pioüocatus enim per Horcamenta facræ fcfiptü-
ræ di ce n thiSeruite Domino iri timoré,*} n d fq ü i fqv ia iTi cogrip-
ceris in Chrifto falütare dominium ait ; NonneDeo fubittd
eftdnima unis feruürri fié’ri fiimmr decb'rj^éft;ÔC quail
quædàm fupcrëiriiriè’ns mUridö nobilitas. Id|to' & A p ^
ftolus gl of iafn fuam' fcribit : Paulusfefuits lèfii ChrfiL Vides
quomodo fit faftus Domifni^quando ilium,& is qui per-
. Bibiioih.Vet.Patr.Toni.4* ^ . .... .
dicamus, pon quia verc ipte vriigeüitüs filius; qua eft vei-
bunij&fapieritiaDei, pafluSeft, fedquiaqüiëquidinad-
fiinipturri hominem eius iniürhe, vel paffionisillatürri eli,
id totum ad ipfum vriigenitUm iriïpafliBilëm Deum qüä-
darii ratibrië rëuocatur. Vride & Apoftolus Paulris fcribés
adGorinthi.bsiMt,-5iê8i>«ê^w^»t;fclhcëtPr!pcipêshüs
ius fieculi, nuriqudm Üotkinümmaieftatis crucifixijfent. Si ifta
manifefta funt,äpparet iana,quömodÓ diftum fit, Certifti-
mitaquefciat6niniSifrdei,.qüid&Üomiriumiliuhi, & Chriftum
Deusfeelt ,huiitfeilte, iefürri, quem vdnrutifixiftis,qdelx\ 6c idem
Petrus fupra virUm nomiriauit dicens; Virilftdelitadudiie
verba bacïlefum Ndzarehum,virüm aDeöprobdtum in Misviftü- 1
iibuif&prodigiiSi&fijjfn'U,huriclcilicët lefüril Chriftum,-que ;
& Paulushotriinem dixit feribehs ad Titnot-hëurh Vnus
Dcus,vriüs & mediator De/,©1 homimm homo ieftis Chriftus.Qui
6c dieëbat iiï Eüängqh®‘:N#8c duierii quóriiis meocctdere hömt-
riem,qtiivéptaieihvobisldtuiusfUriiv6bis.N6p'töivcipio Ptóoti-"
riöh*cloquimur,qui nüdum vult efle homiri'èm firieDei
veïBiïri'carriatibnèVfed Coriffä Atrium Anrichriftütri rèci