
— i t 7 i— '-----------------S.Chromtij,Aqmletènfis Epifcgpi, __ _ — — - E ,
£ I uUruntcreaturapottus quam matort.y etna ■ • ^ ^ ós-^ó s. eïfeprsëcipit DdminuSiacparatos. Bonum '
|Prom;
poteftintcllighqmacum V . « »
raturpet cum quiccelum orterramconmru ,, At m , ^ jU B O H vtdiimamplinsexnobiSfactmttsqaam
quodipfcDominusalio loco mamfeftau - <1 P maiorisnierCedis elonam confequa ■
lurAtmAltar'hiurAtinio&mommbuiqutfiiperi # ƒ « * * > * “ j mm-?Ibreer£emmebaritatisacperfe<aiedéudtionisoffii'quimAtinthronoDeïiurAtïneo.&
ineo qmllA iu■ »ƒ ƒ “• . 1 I ; dartletiam^piritualiteriWelligendnm eiedideruntiVt
' I q u i a n g a r i a t u s L r i t t a i l l e p a f l u s . v a d a t c u m e o a d h u c a l i a
typus corpora Chrtih, quodeftlpmta 3 ,i„.Tdc ft 'vtauiéunquemfidelisvelnecdumeognitio-
8 t e ' « É t e É P W M M p M K s ^ S l s 3 a g
mendacmm,(.id_ ,q fe ^initioiflendaxeft,ficur8c dendum. Deniqueféquirar:Bg«.f«itdK,dae»;Idcft,vt
. f bolum reuocetur,qui ^ * m,d i,a - poftcognitioriemtrinitatis,donum graratcceleftts prompco
animo tribuamus. Vel certe milericordiam poftulan-
tibus, trifiuamus fecundnm quod poflumus, v tipfiquod
aD éo pétimus.próèèdèntemerfcofaciliusimpetrarepof- Mattb.ji
DOLUlUipUUV.fciuij'j'»*" —p- j.
1 Pater eius. Vnde Temper,quod verum eit loqui & meditari
debemuSjVt difcipulos nos e(Te eins qui veritas eft, ofte- I daraus,quieftbenedidus in fæcula.Dehinc f e q u i tu r :^ -
'dsm ÊM ÊÊi 'j.--M fit f-fp fit r*V h.tlhum.
LcxTalioniscurodicocontendere&
tunicanituam toüere ,dimttêei&paüium.
Adomnenos exeraplum.patientiæ & humiUtatis Dominus
pér Ëuangelica præceptaconformât. lamdudummtpetirnasipr£
eftarëcredimüis?dicehteScripturà;Fide»e<iaertasfacïem
ruatn abvüopaupere , itafiet vtnec a te auertaturfacies
r«.Etbmni,iW(j«ifVolentimutuariate, neauerterisàte.
’r,rmrfiiP7atiriîe^e vtfiqùisiracundiifurorecommotus, I Iubemufperö-mnidreligiönempietatisäofideicuftodtre,
> , ôculum,vel^entemaiteriuseraiifct.ipfequùqucfinri- vtnécelfitatemM » M | <5u»fi P™pnam comfvcra.
Dent.ji.
Thren. 3.
^ lipoeniéatqueeidemdamnofubiâcerét.ïnquopræcèpfo,
I& iuftitialegisoftenfaéft, & infolentispopull 'iu b h o c
tertorc j teineritas refrenaraeft, Vt quia mctum mtïm 10-
dicli nonhabcbant , fairem velprafeHtisrindiiâæpoena
eos à icelere prohiberet.Hi veto qui fecundum fidera Euangeïicam.
Paticntix
meditatio
ducit ad
raartyriu
vtuunt, retributionemvindiaæiiünshônrequirunt,
quibus emnis fpésretributiohis & vindicte, ,m
fomro feruatur.Er idcirco Dominus m Euangcho non (olum
vicem nos iniuriï reddere non iabet,fed pjrcuflos m
! dexteram maxillam , etiam aliaiq.pfæciplt præbere, h boc
ira percuuentisexcgerit.Hocenim aie: Outtepmuntitldextn
dmmAxilltnijrAtei&ßmß'am.Hoceftenimq-vetchdc
viuere, non præientèm vltionem ,Ted foturam vihdrdtam
expetere ab eo.quiait : Miß vindietam,egàrânktt4m dicit Dtmimu.
. ,r
putemus , nee plurisfacuitatem quam fratrem faciamus;
Et ideo vei petentibus fratïibüs, vel mutuo in heccflitate
poftiilantibus, fdjg iö fp animo & pio affeétu communi-
care debeliHisiexpeiftantes mércedcnrré^ribütionisxter-
njéjiqcundumquodDauidait: iucundusvïfquimijefetur
cotfiThodat,dtJponetfermonesfuos ïnitidicio?Et iteru: jparjit, dedit ’iSinet*' f
pdupeïibtejuftitiaew ntartet ïnftculum fieculi.V nde & fan€tüM|ob. |
Iob,éuius exèmpium fëqui nos conuenit, h&c ipfa Euan- , 6 'll‘
gelièapraecepta irriplèns* effèitacommeröorat, dicendo:
ÓMdfitnijfumfeciinoprn, exireianuam meant nüdofinu,quodfi
cautïoncm ctuufquiim habuu&non difrupir&Ji eredidi, nihil aue-
pi a debitors theo, Aut Ji tneï cdttfa vnquam terra gemuit , aut fulti
eïusplordueruntJimul,autfifruftus e'm manducauifolusfitte preciOi
aiitfianïnnun Domini terra decipienscontrijldui- Qiue omnia
Tob idcirco fideliter impleuit,quia mercedem ab eoexpe-*
étabat qui fe'tributor éft «tërnorum bpnorum: cui laus &
gloriairi foéüla,Amen. Dehincièqüitur: Audtfiisquiadi-
ttitHi eft antiqnisjiliges proxïmum tuum,&o dies ininuemn mini: 1
Ego autem dïco vobis, Diligiteitiimtcosvefiros, benefaciteiisquivos
oderunty&oratepro calumnïantibus & perfequenttbus vos, vtfitis
filij Putris vefiri,quifolèm fitum orin iubet fupra bonos & malos, & iW . 211
pluiifuper iufios & iniüftos: Pér omnia vult nosDominus
Hnnc talemEuangelicom vitnm, qui pereuftus in ma-
xiUamlibenter alteram pfebet.Hierèmiaseuidènteroftc»
dit cumdicitlBo»«!«eft vtro ampmMtriititgim'FAiumui-
uentute Cnafedebit[inguUnter&tAcebit^uÏAportauït iugumgra-
«e,«terroitit«i>i»maxiSam/«ai»,«^/anaßt#ri»»p>t*w.
In quo manifefteeum ïtique oftendit beatum vtrum qui
fubhociugôEuangelicæ legis vluens,ab omniperleqlïent
■ tis iniuriafe non auertit.-Huiufmodi énim meditacio tole-
] rantiæ,ducit ad pafGobem martyrij. Facile enim etiam:
\ perfecutionistempore peenas corporis pqterit fuftinere,fi
i in pace anteexeteitatus huiufmbdi iniurias iquanimiter
aclibenterfufcipi'at.NecfanecônuenicÊhriftianovicern
- iniuriæ reddere, ne fimilis ei cui vicem téftituitiudiCetui.
, Si enim malum effiniutiam fecere, non eftàlicnu^àcurpa
i qui vicem m'alam tependit, ac per hoenon poteft bonus
I haberiqui malum imitatüt. Non iblum autem maxillam
J præbendàm percutientipominus præcipit, fed & damna
Ifübiri. Hoc enim addidit ,&qttivult tecum iudïcio contendere I
G
ffaLti
.. f huius ;
'• mundi.
perfefta ■
prarceptis iiiis efte peïfeiftós. lamdudum qüidem in-lege
priéeptum eftjDiliges amicos,& odies irrimicos j fed po-
puloterrenó& carnali fecundum tempus data funt ifta.
præceptâ, ficuti & illu d , Oculumpro oculo, dentemprodetite:
Nunc autem Euangelico populo traduntur præceptà cce^
leftisac perfeétxiuftitiae, vt inimiebs diligamus, odien*
tésamemus , pro calumniantibus ac periequentibus ftos
oïemüs,vtverè’filijDeieftemercamur,qui pro mifericot-
diafuaindifcrete fuper bonos ac malos, iuftosâeiniuftos
yitæ praïfen t is bénéficia ccélcftia aé dona laf gitur. Adhu-
iüfmodi pràfcepta Euangelica euftodiënda e'tiam per E*
& tinne am tuam t ollere->r emit te e'Ï & pallium : Poftcorporalis j faiam hortatur nös Spiritus MausrAudityerbunt Domini, I
enim iniuriæ tolerantiam,vultnos Dominus etiam rcrüm qui timetU nomen em.Dicit e patres no fin efiis : hiscpm vosoderutit j
&culariiim habere, contemptum: Kv<qqeadeoabomni. ' &tilmummrtumm b m r n f ^ a t n r - , i-tppmiutéiim J j y , »
lite vel contenrione iudicij eile fumrnotos, vt fi forte ca- ibtundüMeoritn.&ilkionfundantilr. Vndenonimmeriro "
lumniaror vel tentarorexiftens,adprobandam fidem no- ! DauidiniPfalmoicateftatür,dicens:D»l»i»eno«mri<s^n j,
I ftramlitem-moucat volens aufeire quie'noftrafunt, non . nddidirttributmibusmïhimtU, dtàdtm mtritf tbuïmum \
Ifo lum h *c quæiniufteexpetit,iedetiamiliaquacnonpo- \mlUitunii. Béatusquoquelobidipfumita commémorât,b«J.jc
ftulatjfponte nosDominus iubet offerre.Quia fi vnufquiP'r dicènsï Q»»d/iga«i)i«/K»iind«liaoi»ii»iciraó:yïdixi<»«rdt i
' qu épropter calumniatqiitigatitis haecquçiunt paria cö- mitMritftttum-'frMiatMmmMMaUdia'mm. Haicaurem
tcmpferit, peteiufmodi exércitatiWm eruditua', facile J Euangéiicæ gratiàe p k c epta, q u * nuncad falutem homi-
poterit etiam in periecutibne vniuerfa q u i funt* huift;- 1 numdara funr, inuenittiUs, per mandata legis, in animall- j
- — ;— —---- 7 ^ ^ ~ ............._ / V ~ . bus 1
In S. Matth.c j J e S.beatitudmib.Concio I. ______
~~ ûârûm fiâmes ordre, vt videantur ab botninibüs, Atfien duo Mobit,
receperunt mercedem fitam : tu autem cum orabis, intra in cübjctt-
lum tuum.&claufo ofiiû on Pattern tüum,& Patef tuus, qui Yidet
tnabfconfo,reddtttibi. Àd qmnem nos iuftitiæ ëoelcftisac
fidei perfcélidnem DomiiiüSinftruit. Vult enim nos fifte
hypocrifi jÔc finealiquo ftudio laudis Hàmahæ otnne bpus
Diuinæreligionis impiere.lProhibemul: namqjhypocrita^
rümmore ofationeS noftras omnibus iaâanter oftendc“
re>ne meritum gratiæamittamus ; Dominus enim non fi- i Merîttim
mulatamaciaéidntetn » fedfimplicem acfidelem oratio^ gtad«,
ném reqüirjt* Et ideo claufo oftib>id eft,intra cordis a t c6-
fcientiæipfiuSlècretumiDominoiubemutorare^tabeo
qui fecretorum & occultorum eft cognitot,tecipiâmus o-
rationis occultæ mercedem. Rcligiofæ enim men tis eft,
Deumnonclamorevel fonovocis , feddeüotione ànimi
àc fide cordis orare, fecundum quod Daüid in Pfâl m o te-
ftatur dicens.DiciK in cordtbus veftrii, & in cubüibus veftris corn*
p«wgiwini.Inuenimu$deniqueinlibrisR.egnorum Annam P
illam famftiffimatn, huius Euarïgelicæ dbétrinæpræcepta *
compientem. Nam cum fine aliquovocis fono,in cordis
lui fecreto.inconfpeélu Domini fidelitetorans » defiderij
b»s formata,butii d icitur:Si(inquit) Ÿtdcrisbouesiniftilcitui
fub onert rutffe,Hort traïtfies,fedeleuabis tuttieo : Vt iam hUnc in
le g e MoyUs VhulquiTqi inanimalibusdifeeret,quôd quâ-
Hoque fecundum Buangeliüm fa6lurus €lïct in homine»
I Et merito fequitur: St diligïtiseosquiVosdiligunt,quant tnercc-
dem babebitis^onne&Publicani hocfaciuntî Ètififalutisfratres
vèfiros tantum-.quid dmplwfaciattiï nonne&itbnici hùtfaciunti
Ejhteergo vosperfefti,ficut&Pater Defter qui in coeliteft * perfeftus
eft. Odendit D<)minus meriÇum nos perfeétæ diledionis
fiabere non polfé fi eos tantum^ diligamüs à quibüs Vicem
nobis rependi diledlionis mutuîë nouetimùs * cum huiuf-
modi diledtionem etiam gentibus ac peëcatoribüs Tcia-
mus elïè communem. Vndc vult nos Dominus commu-
nem legem dÈedionis human« lege dileiftipnis Euange*
^eritum
[cifedfl
dilcfli°ni?
Dikû'ô
iEuangeH
« dcbcc ! Jicje fuperare,vt non fôlum circa eos qui nos diligunt, led
fupftaw ^ etiam cjrca inimicos & odientes âmoris noftri oftenda*
ieâionÇ
umsnâ.
; musaftcdtum^Vt ver« piecatisacbqnita;is paternæin hoc
g I jm ic em u r e J iem p lum .E t a d d id ic : Âttendite ne iuftitiumve-
\ftramcorambominibusfaciàtis,alioquin mercedem non habebitis à
\ p âtre veftro qui in coelisefl. Abomniiaiftantia inânis gloriæ*
atquc human« cupidiratfs-Vulcnoseltè Dominas àlienos, 1uiiuuutu,...w»‘«rv— . • ....... | ------ • \
vtopüs iuftitiæ ttoftr« non hoc ftudio faciamüs quo ho- ! fuipreceseffunderec > ftatrnl exaudiri a Domino meruit,
minibus plâcere velimus, fed ioli Deo.àquo exfpedlamus Sic & Dattieli, cum tribus pueris occulte fem_per orante
’«ritino- nieridnoftri mercédemi Amittit enim mctitümiuftiti« busdntetpretationesfomnij&reuelationum fecretâjDo-
"mW* aoudDeum qui idcircoiufte vult viuere vtgloriamhu- minus feire bonccffit. Cornel iusquoqueneedum præce-
*' 1 manælaudis aequirat.Vndc Apoftolüsâit : Stadhuchomi- prisEoangeliciseruditus 4 dumincubiculofuofecreteac
1 nibus placèrent,Chriftifer uns non effent. Dehinc ait : Cumautem j fidehterorat,meruit vocem fandi Angeliloquentisaudi-
! facit eleemofynam,nolttubacanere ante te ,ficut hypocrite fdciuntt re. Quid de Ionadicemus,qm non modo non cubiculo,
•qui amant ftare in fjnagogis & inplateisvt hononficentur ab ho- fedvterobelu«claufus,m tantum OI^ns^ r“^ ^
minibus: Amen dtco vobis,receperunt mercedemfuam. Te autem fa-
I dente eleemofynam,nefciatfiniftra tua quidfaciat dexter a tua vtfit
1 êleemofyna tuainabfionfo>& later mu qui v\det inabfconfo ,red-
dettibt.ln omnibus nosDominus ad pérfedç fidei gloriam
doôlrinæcoelefticonformât. Superiusdocuit,opuslufti-
ti« non propter homines , fed propter Deuin efle facien-
1 dum.Nuncquoqüeiubemur,eleemolÿnam façientes tuba
canere non debere: id eft, non promulgate quodfaci-
mus » quia non eft deüotæ mentis idcirco in Del rebus aliduid
bperari,Vt gloriam hlimanæ laudis expecket. Pleriq;
cnimrdeo aliqmdin vfus pauperum largiuntur,vtinanem
laudemhominum ôc famaitt Tæculi dé lacultate mercen-
fcurbups operis fui mercedem in Koc fæéulo reCepifle Dô-
minüsmanifeftat; quiadnm hanegloriamfæculiquirut*
mercedem futuræpromilhonis amittunt: &ideoaddidit
Domin9, Vtfit eleemofyna tua in abfconfo,& Pater tuus qui videt
in abfconfo reddet ttbi : Volens opus mjfericordiæ noneflé
publicum, fed occultum, id eft, yt non propter hommum
vt de profiindo maris & de ventretamimmanisbeluseitt-
columisacviuuseuaderet? Exauditus autem a Deo eft,
non quia voce,fed quia fide clamabat. Et ideo clamotc
vocis non eft opus in otatione ad Deum, quern fciiiius le*
creca cordis intuefi: led clamore fidei, acreligiofte mentis
•{•deuotione. Vnde no immeritoin (equentibus, Dominus
ziv.Orantes autem nolite multum loquificutethnicifaciuntfputant
enim quod in multiloquio fuo exaudiantur: Nolite ergo fimilari eis:
feit enim Pater vefter quid opus fit vobis , antequam petatis ab eo.
Ethnicicnim homines putant multiloquentia verborurrt
faciliusfe aDomino impetrarepofle quod poftulant; fed
hoc a nobis Dominus non exfpedkat. Vuitpotius vtora-
tionemnoftramnonverbofitarefermonis , fed fide Cordis
ac iuftiti* meritis commendemus > eivtique qui
melius nouit omnia q u * nobis neceflaria funt,& vniue?la
qux poftulaturi fumus * anteqUam loquamur agftofeit.
Quantum denique diftet inter multiloquacem, & hiimilon.
2.
if latei*
tione.
lem ac fimplicem orationein, in Pharifæo illo & publicahudeni
féft p^optex"È^eu‘11tantumoPcfem*ul,^ q uoexpe" | qohabemusexcnîpluin.NarnFhaxifçiiàâàncislctÂmul-1 £«c. itékaiïuiseloriam
&futuræ benediétionis mercedem. Hu- ; tiloquëntiaverborutttreprobaturorario » Püblicanusve-
iasamem fidelis opens elêcmofynam fub rd ig io f* taci, ïo hurtulisac fubmdfiis pto peccatis luis vepiam poftu* |
turnitatis lilentio Salomon Ecclefiam çollaudans olim lans , iuftificanoriadante fePhan&o defcendlt- Ini quo
i Dcoreftatus eft,dicens: Sptao(.[mtgtMtutteruamm- complemminuenunusidquodfaiptumdl: OrMibu»u-
J LterafaaM.Hauorcillcettaciturnitatem.dequaaitDomi- : («.„«tepMKMWftpcruemensadDeumquiorantKpK
nus neiutßmfrAtUA.qmdfiiutdtxterAtuA. S ednohb lc audirecoufiienit,quidlbenediausinfsecula.Amen.Denominus
de humanicorporis manibuS loquitut, quibus inde ait: Satrgoor.kw.Vtommns noftetqm orantes (eex-
neevidendijueeloquendivllüseftfenfusifedmmanu dea aüditeconfueuit.quibusveibisoratedebeamusoftendic.
D Xceta vel fmillca aut opus aut homines lignificantut: De- O quam fiddis h *c& b e a ta nobjsoratloeft, culus ordinS
nidüefetiutumleqimusinlihtis Regnorümmanuhomi- n o b isd o flo c v it*, acmagtfterccdcftisinftttuitl Quam
ueslienificarijCumdidtur: Nonncdcummibimanmfuntïn beatie ttam n o se ire^ ifum u s.fihäco tatbm sDom m ic *
ta ,? id eft decern tribus Iftacl. Vnde non dubium eft tu verb* non tantum officio ons.fedfiddlflimoeonuerfatlo.
w r e iae,t'ac“ „ .s t o r e s „isaftuferuemusiUanctraqueorandiformantDomiuus
ÈttLii*
H
dexteta manu iuilos fignificattdnfiniftta veto pcccatores
intdligi fecundum quod SalomonrStulinRirtestetniirti
x „mtDALmyeirutrfrAUilfumqmfuntißnißr^ HuittsauiÉ
» dexteræaciinifttatintdiigeutiam Dominus in Eü ingdio
apetiiffimemaaiteftat.cumiuftôsàdcxtiis.pecMtores veto
i liniftris coilocandoseflc déclarât, H a c ergo dexteta
iuftorum.fiquidfeciindumpMceptumDommtoperatür,
iubeturiiniftra nefdte: ideit,vtquodtdigloleàcbdebtct
opctamur.tnconfpeiäupeecatorum Stinfiddtümhotmnum
non iaâcmus : Verum fi qtiid nonhumanælaudtf
ftudio S l etiam coram rcligiuiisitatnbusnddicerracere-
mus,nou potçft opusdcuotionisac fidei iftatribus-iaâl-
tiaiudicati anteDominum,ac Sainatotem nofttum quiaft
bencditlus in fe<iulaiAmen.D:indeait.ît(«ra omu, mai-.
mißiut.bjpcerMqqumMjUreiqJ)Mg.gi>f&i»A«guUpU^
ÿibUotbyei-Ptlr.nm.q._____________ '
nis a£ku feruemuslHanc itaque orandi formam Dominus
diCcipulisfuis ad lj»cmfalutis human* conftituit* dicen*
do.Patet nofterqutin c<i es. Quanta Domini Circa nos dile- l^cun, p *
iftioi Quanta milcricordia eius & pietaSj q u * nobis tan- lHemno- \
t*g rati*m un u s indilllit, Vtliceilter Dominum ac Deuni. jftrum »ortofttlimiferui
care audâ-
Ete ;;
Pattern dicere audeamus 1 Quovocabulo
non.iam tantum feruos , fed etiam filios nos Dei elfe de-
monftrat. Et cum adgradam fads fuperqUe fufficeret, vt
vel ferUidici tantummpdo merertmurjin tantum charitas
Dei exabundauit, vt non folum ferui, fed & filij Dei per
adoptionem vpcemur.Cuius nominis gtatiam,per fidem
credentibus Chrifto donatam, in Euangelio Ioannes o-
ftendit,dicendo.‘<7«ot<7«M credidetuM in eum dedit eis poteftatem
filios Deifierijtis qui credunt in nomine eius: | qui non exfanguini-
bus, nequeexvoluntatecarnis, nequtex voluHtate Piri, fid ex peo
' — B b b b r ~ ‘ nstti