A
IntitîMiê
facramcn-
ti limai
mumqiic
Wit 8t, cf
Seit.
cordis illuminationem dénotât. Diet t^men poteft, orati-
onem hæc omniaefficere, oleum aùtem eorum omnium
qüæfiuot,externum tantum lymbolum elle.
Et auditât rex Hcrodes,& dicebat. Herodes, de quo hic lèrtnojprimiHerodis,
quoregnant(sIo(èphabAngeloadmo-
nitus, Iefum&matrçmeius deportauitinÆgypeum, fili9
erat. Hune Herodem, quôd quartam tâtùm paterniregni
partem obtinuiflèt,Macthæus ôf. Lucas cetrarcham appellant
: Siquidem Romani poll primi Herodis obitum, Iu-
dæorum regnura in quatuor partes, feu tetrarchias parti«
fuerant,qiubus vnaHerodi lènioris Herodis fîlio admini-
ftranda obuenerat. At Marcus verô & a lij præterea non-
nulli Herodem hune regem appellant : flue quod paternæ
Colligimus hincautem tria inter estera, Ioannem Ba-
ptiftam capite muldlalle, nimirum adultcrium, faltatio-
nem,&iusiurandû. Quarefimentisiiidiciovalemiisjtria
hæc auerlèmur, vt quàm maxime, fi nô propter aliud, cer*
tè ne cum ijs communicemus , culpæque obnoxij eùada-
mus, qui mortis præcurforis audio res & caulæ extitere.
Ouo audit o difeipuli dus venerunt. Hæc exponit,quo often-
datbcneiioientiam,quadilcipuliIoannis magiftrum pro-
lèqucbantur,pèr mortemillius extinôlam non fuilfe , fed
vfque conftantem pcrièuerantemque conftitiflè. Subdir
his porro:
Ÿtmtefeorfum,& requ'tefcitepujillum. Pet hoc Chriftus Do-
minus Ecclefiæ dodtores & paftores monet, ne externis
onfuetüdini hbc tribüerint: fiue quod voce haclicentio- ] turbis perpetuó fe dedant,led pnuatim fiepe lècretoque a-
fius vfi fint. Verüm de his conliilatur lolephus,qui ludxo- j gentes animum colh‘gant,eundemqj a publicis negoeijs &
rumrcsiatisaccuratedcfciipfit. ' | cccupationibus,quantum res paritur,identidem<euocct.
Cum ergo Herodes Chrifti miraculaaudiuifiet,probe- Docetper hiceadem etiam, in verbi miniftério dcludan-
que,quöd Ioäflnerrij qui itiftusalioqui erat, iniufté terne- ; tes,nonnunquam refpirare &interqüielèerc,lèlèqj &cor-
rèqüe è medio lulhiliflet,compenum habere t,ratus eil il- : pus fuum fuo tempote Curare & teficere debere: maxime
lum ex mortuis rêlurrexiflè, atque ideo tantailla,quae p a f-; verèfpoft minifterium abfoltltilm<
finifercbantur,miraculaedere. Augebat hanc einslufpi- Etexiensviditturbam multam Iefus,&mifertus eft fupereos.
cionemnonpariimquoq5,quödaliosetiam>vtl,uc^snar- Sequebatur Chriftum Ingens multitudo, cümpropteira-
rat,eandem illam opinionem occupaiïè intclligerer.Quä- I lia,tum propterfigna & prodigia,qure faciebat .Inter quos
obrem quöexplorarècognofceret Chriftus,nc Ioanncs il- J etiam noripauci,ita vtprobabile fit, comparati eranr,vt v-
leeilet,quemïpleocciderat, maiorem in modumeum vi- j niuerfi.s, qua: in bonis habebanC, rclidtis,ipfiim quoquö-
derecupiebar. verfilmièquiex animodeliderarent, quiqjiamadhocie-
Alijautem dtcebant,quiapropheta eil, quafi vnuseiC prophetic. riölefecomponebänt.Cümcrgo Chriftus Dominus illos
Hociplurn Apoftpli quoqj ä C hrillp, quem dieünthomines exirinere defatigatps , & veluti oues, quxpaftorem non
effefiliumhomiriis,ihtetiü§pt>9con&ttDziu :aiunt enim : Atij habent.Hisiedldsvideret; fTales enim érafit illi $eo quód
loannem Bapttjlamejfe duunt, alif autetn Eham, alij verbHieremi- nullum, quivtilia animaequeTalubriaeosdoceret,ad ma-
anl,aut vnum ex prophet is. Oomiaaucem placita , qua: turn rum haberent. Nam ob hanc Ipintalis annona penuriam
temporis de Chrrllo inter hominés fetebantur, humana Chriftum Setuatorem praecipuè lequebantur : Siquidèm
erain; Vnum enim hoc tantum deilloopinabantur,quod ynum ilium prs carteris idoneum cenlebant,qui ad melio-
delummoahqiiomagnaeqi fiandlimpnixviro,mortaimm : ralalutique vicinioraiplosadducerevellet 5 cpollet) mi-
vulgusopinari lolitumefti jièracillprumrortismifertuseft,ftudipque&diligêntiaeo-
Cum autem Marcus lcribit,qiiosdam dixiHe : quia pro- , rundem mirificè obledlatus, myfticam cceleftis dodlrinae
pheta est^juafe vnits ex prophet is, inIinuarevidetur,illosdeeG; tocnlam ,iinmortäliumqueefcaruniappäratum magnifi-
prophetahocallcruille, de quoMoyfesdixerar,nempe: | diimillisipppfiiit. '
Prophet am de genre tuafufeitabit übt Dominus Deus veßer, &c.
Probabile fitenim, procerüm metuimpeditos, Chriftum
Dominum ilium ipliith prophetam eile , diferte profited
aufosnon ellc,aiqueideoopinipnem,quam deillo habe-
banr,Moyfi verbis adumbrallè^
lpCe enim Herodes mßt,qc tenuit loannem. Modum,qüo Herodes
loannem peremiti& caulam,propter quamilludfecit,
Euangelifta breuiter hoc loco exponit,non quod.prophets
cxdes in illud tempus incidiflèt , led quianarracio-
nis lerres,quam ihftituebat,commodeidferebat. Cüip e-
nim narraret, Herodem ( quod admirabilia quad^m de
Chriftodöominpaudiuilïèt)exiftim^lIè, loannem, quem
paulö ante in terfici curärat, ex mortuis refurrexifle , mox
ctedis caulam fubiungit], quatfuithuiusmodi :
Cum Herodes fiacris lui Philippi etiamhum fuperftitis
yxorem^ex qua filiarri rile ante diuortium lulceperat,, ra-
piiilTet,raptamqi domui lax obtineret, loannes nefarium
Hagitium non ferens, palam propterimprobamfeedamq;
prküaricatiPnem ilium reprehendit.Herodes autem eius-
modireprehenlionem iniquèaccipiens, voluit ilium o eerdere.
Verüm turbam, apud quam loannes in fumma éx-
ifti matione erat,veritus, mortem illi inferre n on audebat,
ctiamfi propter Hero diadem fummoperè iddefideraret.
Nam ad le quodattinebat,norät, ilium virum iuftum &
lan(Slum eile, multäque iuxtaillius przlcriptum faciebat.
Tandem improbfsHerodiadisprecibus vidus ihclufitilium
in catceje, mandato dato, vt dilig'enter cuftodirctur.
Interea accidit, v t Herodes magna cu pompa & apparat
u s at alis fui diem celebraret. Cum autem filia Herodia-
dis inter epulas elegantiüs lältaflet i Herodique eo nomine
placuillet , continuo le id totum illi daturum iurauit,
quodcüqiillaabillopetiuillet.HrEC.a.amatreedoiSlafub-
ornataq^caput Ioan.Baptiftae fibi dobari poftulauit.Hero-
des ergo, neprömilfionis fidë fallere videretur, Caput Ba-
pttftasauferri, ablatüq^ pbellx o£ferriiUlut,immani fceleri
iurisiurandi religionc Öc vim, propter präsentes obtédens,
fefeq; propter id, quodaccideiat, contrillatü alfimulans.
Etcumiammuhahorafieret. Cum maioriam dieipars adla
élïec,difeipuli 4 Chrifto, y t turbam ^imittat, petunr, aj^e-
gantes cùm lociiolitudinem, tum cômeatus quoq; tenui-
tatem. Dicebantenim : DefertuseHlocus,& nonbabentquod
mandatent. Atverc^diues ille Sc benignus pater corpoream
quoqj menfam illis apponi iulfit, difcipulos tantum nô e-
iusmodi oratione compellans : Ne de efeis plus ïàtis anxij.
fitis,en egp adfum,qui magnam copiam &affluétiam lub-
miniftrare valeo. Cùm illi autem,quà tenderet,nonintel-
ligerent,anim 0 ® propter rei difficul tateirf penderent, fci-
fcitatus eft,quot panes habetis î Ipfo verofaâft inquifitio-
ne,quinq,.(5cduospilcesi,relponderunt,
Acceptùquinquepanibus & duobuspifcibusjntuens in coelum be-
nedixity&jjregit. Meritô nunc in coelum fufpicit, & grattas
agit,nempe quo fadlo hoc omnibus planù ni fa,çiat, lèd id
totum, quod fiebat, coelefti patri afleribere.
Et dédit difcipulii,vtponerent ante eos. Quandoquidem De^
Opt, Max. manna ilraejitasperdçféttuifi paueratjipfique
obij|çere quandoque aulî fuerant :nunquid& panent darepot-
erit?& c, neeainrepâtre infèriorVideatur , panes {ricin
deferto multiplicat.Interim aë Iüdæisjquivariascalumni-
andi occafiones aduerfus ilium venabântUrdùllam aliqiiâ
cauillandi anlam ofFerat, quafi Deo fcfe exæquet, au t eide
qüoqüé lepræferat, prias ad coelum fpedac * quàm panes
muItipKCet,totumq;,qu0dfiebat,&futurum erat,coelefti
patri tribuic.
Et manducaueruntomîtes, &faturatïfunt. Ëxafürati lîïfif V^
niuerlt,çùm tamen excèptis tnulieribus & patuuliS â quih-
qüe yitorum millia adfuilTent. '
Etfuftulefuntreliquiasjragmentotumduodeciriicophirtospienos.
Tantam reliquiarum copiam .fieri voluit, vt duodecim
Iportaëinde implerentur,quas fihgulas quoqj quà miracu-
luffl euidendus euaderer.eorumque quiinterfucrant,lèn-
fibus tenaciùs infixum hærerer, in humeros tolli & alpor-
tari mandauit. Nam hocquoque perfedto obleruatoque,
difeipuli Ôbinfignem rei nouitatem, dere admirabihter,
patrara, dubijadhuc hærebant , vt prælèns Euangelifta
%. ■■ E
Tria i
inni Ba-
dü® c
fut ade-
aieruot;
pcclcfi*
doctores
& paftores
fepefecefj
(ùin à ru
bis qua:-
tant & c6-
MÔcnmr
'oportet.
1 F
Multi de-
fiderabaut
Cliriftma
lèqui.
Chriftus
prx câtte-
idone-
us popuii
duâor&
do&or.
II* Cap. Euangelij Marti.
difertis verbis pftuló póft indicat : ait namque : N on enim I lèntiam auidiùs complexi funt. Quia ergo fublata voce ad
fcgna
nilliircii tde
auË e«
lumur.
poftoli
kialtipii-
Jtatum re-
cipiunt, i
quod in J
turbasco-
tukraut.
àChrifto
Chriftus j
orafnus "
duplici de
jâufào* i
ationi
vacat.
D
^hiiftus
.uerfis
Jcntis &
u ét i bus
imbulatj
luper a- ,
tjUas.
bloxin
quatuor
yigilias
deducitur.
tnteüexerant depanibus, erat enim cor eorum obcacatum.
Quin alia quoque de caufa tantam reliquiarum vim fa-
cere vifumfuit * nimirum qubpublice hincconftaret, tantam
reru abundantiam magis ptouenifle adoftendendam
facientis virtutem,quam ad explendam ptaefentem popuii
neceflitatem.Moylcs quondammanna Ilraelitis luppe-
ditabat,verüm id tantüm ad neceflarium v it* v(um:liquidem
quod plus eo colligebatur,hocftatimin putredinem
^ertebatur.Quareetiam vbi primüm-terrsePalaeftinxfru-
clusappiehenderunt,mannaillicodefcendere defijt. Sic
Elias quoque vidu^farinam & oleum multiplicauit, verum
tantil^erhbclolum, dum pluuiae terram irrigaturas
defeenderent: vbi enimhae defeendere ccepere/, ftatim
quoque farina: multiplicatio ceflauit.Quo ergo diferimen
inter hos &illum appareat, magnamreliduorum copiam.
reliquam fecit,ita vt illi etiam , qui latutati fuerant, reli-
quiarum vim admirarentur.
Hum clamabant, trépidantes & vociférante« eiusmodi
oratione à concepto metu abloluit : Confidtte,ego fum, nolite
timere. Neq; enim eumpropter admirabilem inuiitatum
que fuper aquas ingteftum, tempusquenoClurnum lat is j
internofeere pocerant. Qiamobrem vt voce feipfum ma-
nifeftaret,omnino neceflarium videbafur.
Confidite,ego fum,nolite timere. Hac Chrifti voce audita j
metus quidemillorum fedatior faduseftj interim appa-
rentis vifinouitas,eorum anirnos adhucdubios Öc fulpen-
fos tenebat. Eapropcer quö id^uod videbatur* phanta-
fmata non efleaccuratiüs difeeret ; cum rurlumquoipfe
quoque nouæ hums peregrinæquereipericulumfacerec,
Petrus magno animiferuoreincitatus,ad Iefumdixic: Domine,{
i tu es,iube me venire ad tefuper aquas, & Dominus adillum :
venu Domine,fituej,iuba mevenire ad te. Hoc,vt quibusdam placet,
Petrus magis dicebat propterincenfam ergaChtiftü
charitatem, quam propter vllam prorfusoftentationem.
Nullus enim Ielum æquè amabatatq-, ille : lèd neq-, lu a
tantüm dileôlionisardorem, per hoc faäum probabat,
cæteresq; fuo exemplo ad idem ftudium excitabat,fed fu-
am quoqj fidem oftendebat. Etdefeendens Petrus de nauicula
ambulabat fuper aquam.
Opus ergo,quod fafitum eft, & admirabileeft,& virtu-
tis opificis mauifeltusindex eft. Ädmirabile nihilonnnus
alieuivideri queat,cur Dominus ad fubminiftrandam ali-
mentorum copiam,eapoteftate non lemper vtatur. At nö
eft id tnirum,liquidem fignum non temere,led publicaev-
tilitatiscaufafieridebet:nepe quo facientis virt’ perillud
manifeftetur , Catholicarurlum fides per illud ipfum
ftatitacur& nutriatur. At verovbinullaneceflitasvrget,
necvlla rurfum publica vtilitas impeüit, ibi per mediavfi-
taca,humana:que naturae conuenientia nitedum eft.Quin primü flu&ib. iaClari,ventoqj vehementiori fiante, nietü-
Ecquid autem ad hæc Chriftus? Supplicantis votisan-
nuit;ait.n. Veni. Et defeendens Petrus, &c. Petr9 ènaui digrelt
fu s, initio quidé intrépide fuper aquas ambulat : verü vbi
L n i i in .1 n . r lin e m in /- ii 1 iim li i ftn m m i i ' 1 A n .iiu T p n fp o n im u r rp n ir.in r^n rin r» Irp rn pß » .
illisquoque benigneper hocmiraculumfaclum eft , qui
operam fuam ad llluain medium contulerant: nam quod
Dominoincommunem vfumimpenderanc, hoc fumma
liberalirate & beneficentia compenfatum accipiunt. lnfi-
nuatum eft hie denique,alimenta ab ijs percipere, quos in
fide erudimus,nefas non efle.
Etjlatim digit difcipulosafeendere nauim. Antequam turbam
dimitterec,difcipulos nauim confcendere compulic. Co
queaugeriteanimüdefpondere ccepit,inceptum iter dele-
ruit,Domino pet hoc docente,nó iua, fed fola Chrifti vir-
tute,id quodinchoauerar, explore pocuifle,
Et cuni ccepijfetmergi. Quo palàm fiat, magis decuiflè, vt
citra vllam eiusmodi experientiam, Chrifti verbis fidem
accommodaret,Dominus paflüs ell eum nonnihil mergi :
At veró vbi primüm cum morte luôtam inire,nec non,Do-
mine,faluümefac,c\oxM£t orfus elhSeruator imaiam petenpulit
autem,quiale ab illo diuelli non facile patiebantur : ; tem extenfa manu ftatim excepit, exceptumq; fuper aquas
partim quidem propter animilludiura, quo in ilium fere- f erexit, fidciinfirmitate iplijmproperata. Etenim fubmerbantur
: partim etiam quiain cer tihæteb ant, quomodo
nauigiodeftitutus, ad illo s peruehire pollet. N e qjen im
expendebapr , Dominum eapotiflimùm decaulà abiti-
o riem in d ix iflè ,q u à lu p e raquas paulopofteum gradien-
tem cernentes, præfentis virtutem & magnitudinem ae-
curatiùs pcrfpicerent. V b i ergo turbas, quæ id eo ,v t pro-
Mattb. »4'.
Pétri eu
ofîtas
lultata.
fionis dilcrimen eflicicbat,vt magis de fila imbecillitate &
vitæpericulo,quàmdeSeruatonsvircuce Chriftiq; gratia
cogitaret.
Etafcendit adiÛosin nauim,&ceffdiâtventus. iefus,Petro
lecum àflÜmpto,afcendit in nauim, ftatîmq; ventus con-
quieuitjcommotionem illam ea prxcipuè de eaulà acci-
babilefit, ad illum accedebant, quo vel benedidione il- J difleollendens, quomiraculimagnitudoclariorjilluftri-
liuS potirentur,velcertè,vtlknitatemabillo conlèqueré- orque {>er hæceuaderet.
tur,demififlèt,abijcin montera ibidem precaturus.Preca- Atcur,inqüis,Chriftus Dominus vernis filentium non
caturaucem, quö & verum hominem per hoc fe-probet, indicit,verüm iple perle Petrum mergi incipientemluftcr
& orationis operiimpigreinfiftendum efledoceat. j tat&eleuat îquiahocPetrifidesexigebac. Vbienim hu-
Etciimferoejfet, erat nauis in medio man. Profundaiam ! manadeficiunt,ibi diuinalefeproderemoxincipiüt. Pia- rerrumn-
noâ e ipfe quidem Dominus folus erat in terra, difeipulo- ; num ergo faciens, uon cam vend vim, quäin propriæ fidel 1de.‘ ,nfit*
rum autem nauigium medium iam mare obtinebat, ne- j infirmitatem ipfum euertifle, ait : Modiu fidei quare dubita-
que vento aduerio vehementiüs liante, vltefius progredi. Jît? quafi dicat,nifi fidgi infirmitate labo rafles, vtiquead- jtiusjquàm
valebat. )uerlusventorumflacuseonfifterevaluiflèsxliquidem,vbi;baüist&-
Erat enim ventus contrarius eis. Adeuidentioremmiraculi, ' firma adell fides , ibiyentus detrimentum adferre non .peftas.
quod mox confecucum eft,demonftrationem,non parum potell*
faciebat, quod vends contrarijs flantibus , fiudlibusq; le- J Qui in nauicula erant,venerunt,Sec. Difeipuli,qui in riaui e-
cundum ventorum flatus leleerigendbus, iplenihilolc- j rant,acceflerunt,&adoraueruntChriftü,dicentes:^t’rèjî-
cius, quafi à nulloprorfusimpeditusj libéré per a,quas in- lius Deies. CÓmonftrant .a. pro hoc, ante perfeäam deeo
ccderet&ambularet» notitiä nondû habuiflè;nam quorfum poll paratum mira-
Circa quartam vigsüam noäts venit ad cos. Scriptura lacra culumiftudconfiteriatrinchat,fiantècertàilludcomp‘er-
totamnoëlem in quatuor vigilias deducit,fingulisqj ex il-» tum habebant ? Sed neq; in tantam quoque animianxie-
lis tres horas alfignat. Per quartam itaqj noclis vigiiiäde- i tatem & dubitationem, illo fuperaquasgradiente, deue-
fignat decimain aut vndecimam, aut duodecimam noólis niflent ,li eum an te id tempus perfeôle çognouillenti
----- .in_ J ßtafcenditadillos in nauim, &c. Igitur qui antê aiebant i Gjir-flùs
Quit, put as,eft hic homo,quia & ventus & mareobediunt eiî Ilii
nunc nonita,fed, verèjilius Dei «,mquiunt. Eapropcer am-
bulatio & inceflus ille lüpcr aquas, à Chrifto leruatore no
fuie inftitucus, ad aliquam ollentadoné, fed ad difeipulo-
rum vtilitaté. Supra .n. quàm dici aut credi poteft,de faëlo
hoc inter fcftupebant, &admirabantur : Neque enim
vt Euangelifta lcribit, intellexerant de panibus : Siqui-
dein çorillorum oficæcatum erat. Verùm vno hoc mi-
raculotantùmprofeeerunt, vtpublicè Deum ilium eflè
profiterentur. Neqj reprehendit Dominus hanè illorum
horam; circa vnam ergo aliquam ex trib. illis, vifusell eis
per mare incedenSjgreflümqj ad illos intehdens. Cüm ij
autem Ipedlaculohocfuper modum conturbarentur,pro-
pterój rei nouitatem,quod cernebacur,phantafmaeflè ar-
bitraréntur,nec hönprxpauoris magnicudine,fublata voce
voerferarentur,Dominus illos compellauir dicens:Co»-
fidite,egofum, nolite timere.
Etpra timoreclamauerunt ,fiatimque Iefus locutus eft illis, &c.
Dominus Iefus non prius luis le dilcipulis patefacir,quau.
ipli clamoris voces ad ilium deftinanr, eiusdemque open,
& fidem implorant* Hoc enim modo excitati illius przdiicipulo
rum caata
ambuiauit
jfiiper a-
quaS;