
vtïoïie quantum diitet inter ce atq; W am noneftmagm
laborisperpendere.Dicis me contutneliofom.qui ScmeSc
mihi cämiffos Cm copiés nô tua peftifeta doârina vuIM-
rari quia iiicam tibi tiiorbo te plénum,& îdcirco elle a Del
vitindiimferuii, neiam ipii motbidi cffeéti, vnahac tua
peréamus pefte.nmsw.inquit Corinthijs apoftolus ,ƒ«ƒ&-
ïierctispufiRuM infipïentï. met, fed & [upportaume. AtmuUns e-
nim vosDeoMiutlor. Stmticmm vosvm vm vtrgmm ctJUm
cMtrc ChrifiosTime auté ne ficut fetpens Euam feduxit.a-
ftutiafua dorrümpànturfenlus veftri a caftltate quæ cftm
Chrilio Iefu. Idcircô tibi videoreflè contumelioius, quia
fim timens ne pet blàfphcmias tuas corrumpas caftltatem
quam habemusin Chtifto Iefil, quia fiimUs metuentes ne
ficut fetpens chatiflimus tuus Euam fcduxit aftutia iua,
feducas nos à Deo,& fàcias reos mortis. D ia s me cotuma-
cem quia dicàm te opetarium dolofum pfeudochtlitianum
.Non fuûtptimüro per me aduetfum te prolata, AudisetenimbèaÉumapoftolumoperariumtedefignailedolofum
pfeudoapoftolum. Nam eiufmodi pfeudoapoftoli
funt'Opetarii dolofi,transfigurantes le in apoftolosChnfti.
Necmitû : ipfe enfin iàtanas ttâsfigurat fe ficut angélus lu-
cis-nonmägnüfiitiiniftrieiüs transfigurant«, ficut mini-
fttiiuftitiæiOuorü finiseftfecundum operatiqne ipiorum.
Hinc tibi videor elle fupetbus , quia dicam te cognofcens
eX aftibustUis cxilliselTe, qudstalesfiltutosfpmtusian-
àusperapoftolumpneoftenderit. Sinon es tuopçrarius
dolOfus,teuineeme.EgoenimfcioquodfingisceCntiitianmUjCum
Arrianus fisiomnes nos voluens feruos mms tu
fatellis eft facere. Nifi non es operarius dololus, tu proba
nos.Etenim videmus in quibuidam pium te fingere, cum
omtiemexercéasinnos Chriftianosimpietatem tuam. Si
non es tu operarius dolofus , qflomodofingens pacem te
firmare.conatus fùetaS ad omhem Dci Ecdefiam defttue-
dam ad pacem eiper vnicum filium trâditam dilloluenda?
Meque enim pacem domini habere poflim exinde exquo
feciflem id quod mihiiubebas contradomini præceptum.-
Ex qüo ibfum deniqüe vnicum Dei filium,vt tu negas,coe-
piflem negare.fi nbntransfigûrâtusesiïiapoftolos Chniti,
qui taduam yere ad te omtiis cura ecclefiæ pertinent, lie iis
io 11 i citüs videlicet,ne quisalicubi catholicuspræfit eccle-
fix Epifcopus,ne qrns relinquaturiquife poffit fcteri chrn
ftianum. Tollis epifeopos Patholicos, ordinas hæreticos,
feribis horréndasedniminationes rteforte oriatur feditio:
vtiq; qui ignorât, arbitrâtur te , dûm hæc agere confpicit,
eflè Chriftiadum.dos contra,qui inftru«te apoftolo.bea-
to cognofeimus transfigurait ficut angelumlucisSatana,
qui hæc cun&a aduferfum ecclefiam fan<ftam pertegent,
mirari non pbffimus fi te rttiniftrum eius confpiciaiims, fi
102. velütiuftitiaß transfigurant miriiftrum 102 iuffcitiaehorta-
mur,vtinàm tëmet cOnuertas ad hoc quo poffis credi Dei
feruus,qbopoflïsiudicari& intelligi Chriftianus. Quo-
tiens dicitur a nobis tibi,non pptuifle Dei vnici filij nega-
torem exiftére,nifi quia fis aduerfo plenus fpiritu,dicere es
folitus,quod enim tibi iniuriam faciamus,& quamuis rem
hancplurimis in locisiamptobauerim immundis fpiriti-
bus inftigantib.corda veftra,vos venire contraDei familia
111.16 Adhucinaftibus Apoftoloru fume qüçacciderint.F^ww
eft Alitent euntibus nobis ad otationent, pueüam quandam babentent
j Jpiritum Vjthoms occurrere nobis, qua reddïtummultuntpraftabat
dominafuis diumando.Huefubfecuta Paulum & nos, clamauitdi-
cens-.Hiferai Dei excelftfunf,quipudicant nobü vïam falutis. Hoc
autem faciebatper multos dies. quod cum indoluijfet Paulo, conuer-
fus adfttritum ait,pracipio tibi in nomine îefu Chrifti vtexeas abea:
& exijt eadem hör a. Vident es autem Domini eius quia exijtftes red-
dim eorumspprehenfum Paulum,&Sileant, extfaxerunt adforu
ad magfiratus,&obtulerunt eosdicentes, Homines ht conturbant
ciuitateni noftramcumftnt ludat, & pradicàntfeâam quam non
licet nobisreciperenecfacere,cum fimus KomaniÆt cortfurrexitvni-
uerfaturbaaduerfuseos, & Magtftratus deftïtutis tunicisiorum,
iujferunteosvirgis cadis,&cum multos eis mpofuijfentplagas, mi-
fer unteôs in carcerem,pracipientescuftodt carceris diligenterferuate
eosiqüicu'm talepraceptum accepijfet mißt eos in imam carceris, &
pedes eorum in neruo cohclufit, Circa mediant autem no£lem Paulo
& Siiea or antibus,& hymnum canentibus deo,audiebanteoScateri.
vinfti.Repetite autem terra motusfdftus ell magnus, it a vt cöncUterentur
fundament a career is,& oft ia apert a funt, & omnia vincula
folutafunt.Expergefaclus eft cuftos carceris,&cumvidijfetoftia career
is aperta,exemitgladiumvtfe mterficeeet, & exiftimansfugijfe
vinäos.Exclamauitautem Paulus voce magna dicens ,Niltibi mali
feceris:omnesenim hie funt,quo audito cuftos carceris petit lumen, &
ingrejfus ett,& tremens proctdit ad pedes Pauli & Siiea,& cum pro-
duxiffet eos foras, ait, Domini quid me oportet facere vtfaluusfim}
Atilli dixerunt, Crede in Deum lefum, & fain tu er is tu, & domus
tua, & locutifunteiverbum domini cum omnibus quierant in domo
eius,& fitmens eos ipfa hora noäu lauit aplagis, & baptixuatus
eß ipfecumömnibus fuis, & ducens eosin domum appofuit menfam
epuUbanturcum vniuerfadomofua,credensin domino. Igiturvt
ille ipiricus Pythonis audiens nomen domini IeiuChriili
ixiox effugatus eft de domo fua, concitauic vniuerfum po-
pulum ciuitacis aduerfus vnici filij Dei maieftatis prædica-
rores , ira & te cum tuis contra nos eius ieruos illi impuri
fpiritüsconcitauerunt. Nee dubites teiifde agi fpiritibus,
quibus fuerinr aóti contra Paulum & Sileam furgentes,
quando tefic Dei religionis faótum videas perfècutorem,
vt illud vulgus fuerit, quodneedum credidiftctjn Dei v-
nicum filiü-.quod nó aliunde rales, nifi quia fine fpiricu fu-
erint Dei,vt tu quoq; efte probaris.Spiri turn etenim te habere
fànâum no pofte, nifi credideris in Dei vnicu filium,
cuftodis iftius carcerisfatftü manifeftac, qui cum vtique v-
nus fuerit è populo illo refiftenti, tarnen eft pofteaquam
credi dir,quia iam fan&o regeretur fpiritu, quo regerentur
Paulus & Sileas, no nifi viam cenere amplexus fueric eorû,
propter quos viderat ianuasiponte carceris referatas. Ira
tu qui nunc diuerlö ageris fpiritu, nifi credideris in vnicUrn
Dei filifi,ficut etiam nos credimus, habere in te non pote-
ris nifi aduerfarij noftri (piritum. Ait etenim ille cuftos ad
gloriolos Paul ü ScS il e am, Do m ini quid meoportet facere vt fal-
uusfim} Atilli dixerunt, Credein dominii noftrumlefum, & faluus
eris tu,& domus tua. Conftat igitur non te efle làluum, quia
adhuc non credideris in dominum leium.Nec enim pote-
ris te adlèuerare credidiftè in eum, cum fis eum perfequés.
Aiit nunquid arbitraris, non teipfum perfëqui in nobis?fi
nonipfumperfcqueris Si nobis , qiiomodô ipfe dicit ad
Saulü, Qftid meperfequerisl Durum eft ttbi calcem wittere contra
ftimulum. Quid^agebatSaulus vt hæc sudjretà domino?
Nempe hæc quæ tu : fie etenim ille üegabat vnicum Dei Û-
liüjV t fis negans tu.N ó enim Paulus tunc perlecufor,poft-
ea vero qui perpeti cceperit perlecutionem , idcirco Chri-
ftianos perfequcbatur,quia credidiflènt ficuti tu credis,q>
fuiftè quando non fuerit, quod faôtus fucrit ex nihilo, &
quod verus fit filius:fèdxvtiqj quod auderent vnicum Dei
filium côfiteri,quod credere fe aftruerenr Chriftiani, quia
æternitas vna fit pacris & filij,quia vna fit dealitas,quiav-
na fit potentia in pâtre & filio. Hæc execrabatur Paulus,
exiftimâserrate Çhriftianos : at vbi illuftratuseftpe?eum
que negabatjvbi cognouit de libris Moyfis, & deomnib.
prophetaruvoluminîbusjeonfeftimhæccospirquçimpu-
gnabatdefendere, quæ fcilicctantedefenderentilliquos
perlèquebatur qua'credidiftet.Cçterü qui tam veeors erat,
vc eftisvosArriani,auteftPhotinusSmyrnienfium,quive-
re dicitur S cotinuSjVt credere t in creaturâ,in eum qui fuerit,
quando non fuerit,in eum qui creatus ficex hihilo ? Appâte
t igitur cundos vos non cfedetes? ficut credit ecclena
gioriofa, fpiritu duci aduerfo, de quo ad uerfo fpiritu libe-
rari non poteris, nifi credideris verum ilium elfe filiü Dei.
Cotumeliä,inquis,faciüt mihi epifcOpi. Curribividemur
contumeIiofi?ncpequiadicamus,QuidteGhriftianüfin-
gis î Viderisetenim eflè Arrianus, videriseflè Dei religio-
nishoftis.Hincapud te ac tuos eftèiniuriofi vide mur. Sed
confpicequæ vt ageremus epifeopi côtravos lupos fuerit
locutus beatiifimus apoftolus, Vosfcitisàprimadiequa ingyef
fitsfunt Afiant, quemadmodum vobifcumfui per omne tempus fermes
domino , in omni humilitate & lachrymis & tentatiombus, qua
mihi accidermtab infidiisludaoru, quomodo nihilfubtraxerim ab
eis qtiav ftlta effent.Quomodorenuntiaremvobis,&docerem publice,
& per domos teftificando ludais & Gratis in Deum pcenitentiam,
ér fidem in Dominum noftrum lefum , & nunc ecce vinttufa-
fpiritu vado Hierufatem, qua ineamihieuentura funt ignorant,
nififtnritus fanttusper omnem ciuitatem proteftatur mihi dicens,
Qma vincula & tribulat'tones me manent in Hterofoly -
F
Aci. 16.
G
Act
H
All. io.
mhîfedpro nthtli aftmoanmam mtam car am effe mihi, qnamcon-
fummarecütfum tneum,& mnißeriumperbi quod accept a domino,
teßari ludais &Gratis emngelimigratia Dei, & nunc ego feto quod
‘ awfdmmnvidebitisfteiem meamyosomiïes,inter quosperambu-
dauimpradicandoregnurndomini lefu.Propterquod conteßorvobis
hodierna die,qui a nmiidiis fumaßmguine omnium, &nonpjatemiß
pr-adicandOon^neni voluntatemDet. Attendue vobis & omnigjrcgi,in.
quo vosfpiritus fanßus pjfuitepjfcopfa regere ecclefiam domini,quam,
acqulftuitfdnguinefuo : ego [tip quja int r alum poft difeejfum meum
luptgrauestn-yds, non pqtçentesgregi, ex vobis ipfisexfufgent homines,
& loi]uenturperutrfa,vt adducant difeipulospoßfe.Propt er quod
yigilate <, memoriam tenentets , quia per triennium notie ac die non,
cejfaui cumlachrymkmonendOynuniqi/ie.mque veftrum. Cam hæc
mandata yideaseflæ;apQftoîi,qi)id me iubes facere,ne co-
tumeliqfu.s efle videar tibiyûépe taçere^ne, & finère,iubes
; vexu ynusex illislupisjdefigpatis.gjauibus quouis modo
i'graftèrisinDei gfegéjVidemys.y.oslupp.Sjquqspræoften-
dereeft dignatus Ipirirus ûniftfispftpyas ek^iionisapofto-
- Jqm o mn é com prehë n d e teîço n îït osD eigr egé, & nosæ p i-
fcppqs,qupsfpirit,usfaij^g§;adgerendâDe,iecelefia,con-
ftituerit,diçici3.apoftplus,debemusribi lupoparcere, de-
bemus vereri reiguirui diaden?a,inàurem etiam,& dextrqr
i cheria,deb,cmus infignesqtiâs effe cefesveftescuas hono-
I rare,0çd?ipiiçej.e terü'Creacqtpatq^^Ciftorei^ ?Qiiis te iim.4
, j^per.
Irarorâbhomineegeno , necdignarisdicercabEpifcopo,
quia eflè lupus/uens agnit.us, & merucujs repulfam. Tali'
pucafUme Queraolduinuidia, vt aflèreres Dei feruum tibi
Çti OTplioflitïi|:. Si pqtas-iiosiniurioifos,
aççipe qu i d re(ppndeiit -pri n c i p i fàçerdotü prohibén-
i ri predicatevnicum Dei filiü beatus P a a! us,. Iwîtw</tw,di-
I çitfcript:ura,i;jconcilium. Paulus,ditit: Vm francs, ego ornm confient
/ a botta conuerfat usfum coram Deo vfque in hune dient :princeps
! autemfiteerdotum Ananias çinumftantibusfeprecepit percuti.osPau-
li.Tunc Paulas ad eum dixit, Verenten te un ipict Deus,paries dealbat
e.& tu fedés indicate de me feçundum legern, & contra legem iur
besmepercuti. Igitur fi nonpoteftfaGralexheatum Paulum
çontumelipfüm iudicare ,, quia hoc dixic iniufto iudici,
rieçtu rnevera tibi,&quodesdipentem,iufteppterisqice-
rc fuper b u m. Réuni me conçu meiiarum defignas,fèd quç-
,&eccecum.nubibus caiivtfilmhominisyeniensyenityfqu^adve-
tuftum dïerumiipticipauit é" oblatus eft ci,& datum eßei regnum,
& honor, & Imperium, & omncspopidi, tribus, lingiu fcriiiitnt ei,
&poteftd-s auspötcft.tsperpétua,qua nnnquam tränßbit,&imperiU j
eius nnnquam corrnmpetur.HormtJpiritus mens in habita mco,&
ego Daniel, éfvifus capitis meiçonturbabat me ,& acceßiad vnuni
circuriftdntium,^ verttatem quarebain ab eo de omnibus his,& dixit
mihiveritatèm,&inierpretationem fermonum decïarauit mi-
htiH&beftia quatuor magna quatuor régna[urgent in terra, & ac-
ctpient regnuni fantiial[iß[mpti,i& id fe*
culum-.&qa&rehamdilifefaérdebeftïaquarte
ter as beftiashorribilis v aide, dentes etjèrrei^vngués eius arei,man-
ducabat & Comminuebat,&mtqiiàpedibus fuis conculcabat, & de
cornu eitts decimo yquod erat incapite eins, & de alt er o cornu quod
afcendit,&prior.a tria cornua exçuftit,cuius ocuÜ&’os loquensma-
gna ,& vifus emmatorcatçris videbatu^éreornu iÜudfatiêbatbel-
liim cumJaniïis,& vakbat aduerfus eos,quoad vfqùe aduenit'vet'u-
& anticipatiit:
tempM,Siüdiciurndedit fanftudlttftïmïDei , &anticipauit tem-\
pus,®num obtinuerttntfanftïJit âmtfiefti40snfa-,Q^rtuiti''1
regnum eût in terra,quod eminèbit omnia régna) & manducabit o-
mnem terram, êr conculcabit eam , et comident decem cornua eius.
Decem reges exurgent, etpofieos exUrgetalw.quifuperabitmalùô*
mnes qu i a nte eumfiierunt,ettreshumlßsfatieP etverba aduerfus
altißimumDeum loquetur,etfanftos altiftim Deiimeterabit,et ex^
çpgitabit mutare tèjnpora etlegem?efdab'itur'm manu eiusvfquead
'te^pÿstmpfmu^ytt-^i^üntte/n^PUfetttidicntitifidefsifi^tre-
gnum transferet vt;exterminetetpèr4atyfqueakfinem,et regnum,
poteftas,etmagnitudoregum dataeftfariçtis àltïftîtni Dei,etregmm
tatuiq|llampartepvind4'e.quæ te deelaratper a<5fcus tuos,
cuinam fisïimilii beftiarùm;fçdytfcirèscein ilia ge, henna
futurum in qu a beftiam illani miftàmfèfett gloriofus Daniel,
nifi te correxeris,&quompdpquos perlequerisih æ-
tewium fiqt reghacunin régno collocati domini : quo ad-
uercere polies hæc omnia an ne<5Hmus:item ad hocvniuer-
faràreuelatione'penfuiapplicandamvqiiôXutibimet&raT
temlegens fatisfacerepolfes. Quod. n'..vostyranni perfê-
cutorésDeireligionisbéftiæfueritisdiiftijCupienseteiîim
fum mepurgare àpùd tua mfeâiam venenis 'Arriani 4bfo
tedicas,;cui depipppffisçonqueri?.SiDeovquomodp j gmarisçonfcienciatn,apud teftO'hreligiôfum, fed rëligfo-
eiquæierisquemlïygnoransjQupmodp cpalienusfisabj nisdeftruftpréitipn meyraftruis eftècótumcliofumjquia,
eiusdo.mo?livero tibuuefipfi.conqueraris,quidfaâ;utus
M.°lPPsquinoeçre ß e iftjr-uis ex rtuîlappffi^pàrtd? Sitox-
q ueaSjipggisc ura ipu r : fi; çr u cias, m agis rc fi e i.iîi ur : fiin. ter fi-
ciSiniagi^yJuemus^G.uraude^mte dicereAntiehrifti prçr
oftendunt.Göfideracumingentiföllickudinefanäilfifhi
etiampr.opherçDânielislibrUj&inueniesrevnum qxillis
præoftenfisperfeeùtorib.Dei religionis. inprimo anno Bal;
dicam te feram beftiam , vel immane beluam y cum videas
ficyqs vocitari iuxra faôla veftra vobis etiam nomina apr ;
plicata, Gæterum quartæillius beftiæ te gerëre fi militudi-
nc,rc hæc impiété eflè cupientém quæ ilia, prædidum eft,
quodeflèt impleturajmanifeftumæft.Scriptum eft de An-
tichriftocaixufimilaris,autipfè effémàicanstVerbaaduer-
fusaltißimüdominiloquetiir,etfantiosaltißimiDei inueterabit -, et
excoguab’.t mutare tempora et legem ,ct dabitur in manu eius. fix c
thafar régis Cbaldaonm,Daniel.[omnium vul'n,&vifus capitis eins i tu iam fecifti arqj es faciens.Cumenimdicis, N ô eft verus
irnub}lüm,y&fonmumfuumfciTpfit£goDari>elvidebam,&ecce ; peus,filiu'spei,fedfarftuseftexnibilo,ÿetbâIoquerisad-
qnatuqryentiçali i.mm.ittebqntin mare magnum,& quatuor beftia uerfus p eu . Çhriftiani ecenim curh vnâ vendicemusdiui-
demari, altera alteram magnitudtneameceiens,prima vtïeo,(%i nita tép/rri vn i co filio eiu s,& t u fishâc rîoft râ im p ùgnâs
pmna eius-. Etfur r exit h er re & fuper hominis pedesftetit,[& cor ho- ! defenlionc, fis allruens, de filio quod fueric quando non
minis ddturn eftci,
ût,&tria latera.in orceins,in medio dentuim eius,&ficdixit ei,'fur-
gé&manduca carnesmultas.Pbfi hanebeftiam videbam, & eccea-
ntabeftia vileop4 rdm,&tiaUquatuorvqliiC]^s-fupere^ni,&quaituor
capita befliß ^potèjlas tLttq eft ei. Poftihanç videbam , Et ecçe
j beft ia quart a horrabilis,)ulmirlil/ilis,&fur ns vehement er,dentes eitu
Ißrreiymanducabant & pomm^uebd^t.,.&!rtiti^_a^0tittif^s.coitr
I qua anteaviftfunt, &
cornua dccemu, & intendebam mcornua ems,&ecce cornu aliud
minus afceudn: in medio eorum,& tria cornua qua er ant ante ilium,
eraücatafuntafacie cï\is:Et eçceôculi hominis mcornuhoc,& oslo-
quens magna-.ynlebam quoad vjq, fades pofiufunt,&vetiiftus dicru
da, o'’ feiles aus.fia m ma ignis , rota em ignis ardcnsßmim ignis lufuerir,&
quod fa^us fitex nihilp j vtiq-, probas te aut efle
Ahtichriftum,aur certeeiuspr^curfbre.Neqveriira poteris
alius elle intelligi, nifi a lit pfcecitrfor Anticbriftiauc Anti-
chriftus,quiaudeasapoftplica'euangeli<:aqj.h?retica dice-
re fide,&ru a t e n tes b la Iphemiacachplicamfide v i n d i care.
Iniuriam tepatifentjs,qui.abeflia efle dicaris anbbisuriare-;
mrisexcogitarefidemidutardjhoceftjVtnonitacredamus
quomodo patfiarch* ,' prophetaS, apoftb’liac martyres
erediderin c,fed in ftitueris fiic erededum, qubmodo cpm-
perdi’tus tijus Arrius:& dicis no te reblc djei beftiam i cum
quia hxceflesabldrus ,beftiam cb efle diieritfantftiflmius
prophera.Non minor es,Cbnftanti, incredulitate ab An-
uphrifto;nam dentibus ferreisDei feruos deuorando rtqn
definjs.Qmd plqribus Jnjr Antichriftus adlurus eftf nifivt
Daniel. 7.
cebat ante cam, .milia milium fruiebantei, & denamiliadenum negeturvnicus Dei filius r Kpcàgitftultjtiafaginacusim-
m d i u m a f t a b a n , t g i n t e ! ^undiflîihus aniiitus tuùs.Sed quantunis^fieiiias, trâfientÜ
debamtunçftyficefermonum magnçrum quos córnu illuddoqueba- trànljenfrempora tua, 8c yenieiitilla in qüibus yifurüs es
tur,qiioadufque iiucriitbefiia, & penit, .& corpus eius datum cftvt te,nifi tibiiconfulueris,in illo igneo fluuio conflitiuunijvi-
.çpmburqtur, furus tu n c eos quos infefle perfequeris , prôptereaqùbd
iougitudovita data eft eis vfg ad tempus : videbam in vïfum noctis, 1 holincperirè cccurri , non in illo in quo tufuturùs es loco