A
tluxibus'
•f’prxlia.
t turbat.
Auaritix
& Operations.
Mrclij Prudentij
SS2 ________
f riftia, prætériti tfimijs pro f dulcibus*ui.
Lafciuas vitas illcG«bras euftatusamar*
Morti$>& howifico iapocvidimus afporat haullu.
Cædc D u cis difpc ila fugittropidartte paqorc
Nugatrixacjes. locus, 8c petulantiaprimi
Cytubala ptoijciunt : bellum nam talibusarmU
l/ud'ebant iefo.no méditantes, f vulucrafiftro.
Dat tergum higitiuus amor : lita tela vcneno,
Et laplum ex humeris arcum,pha«ëiramq* cadenteot
Pallidus ipfe metu fua poft veftigia-linquic.
Pomp.iofteutatrix vani iplqndonis, inaui*
ExuitucnudatapeploidilciffaitraUpncur
Setta venuftatis eollique ao veEticisaurui»
Soluitur,& gemmas difcordiadilfona t turpat.
Non piget attntis pedibus per acuta ftirtqta
Ire voluptatem iquoniamvis maioracerbam
Com pellit tolerate fugam sformido pcriclt
Prædurap teneras iter ad crüciabile plantas»
Qua fe cunque fugax trepidisferc cudjibu« agmen,
DamnâiaCenrtcrinalisacus,redirnicuk,vïtta, -
Fibula,flameolum, ftiophiumjdiade^monile.
His fe Söbrietas, & totusSobriecati®
Abftinct exuuijs miles »daranataque caftis
Scandala proculcat pedibus^ nec ftoqcefeueros
Conniuerite oculos prsedarum adgaudiafleftit.
Fcrtixr Auaritia gremio pixcin&a-capaci,
Quidquid luxuscdax preciolum liqucEas, vpca
Corripuifle manu »pulchram ludibriâ vafto
Ore inhians,aurique legen s fragmenta «saducij •
Inter aienarum cumulos ) neelufticitamplos
Impleuifle lmusï iuuat infatcirccr ujpews à
Turpe hierum,& gcauidos furtis diltcndere fifeos s
Quoslæua celante cegit, laterisque miniftri
V elätopEimento • yelox nam dex ira rapinas
Àbfadit,fpo8jsque y ngueis exercer aerios.
Cu ra,famés, metus,anxiétés, periuria, pallor,
Corruptek,dolus,commenta, infbmnia,lbtdes,
Euménides vaticnaonfttiCormtatus aguntur»
Nee mïnqs interearapidorum more luporum
Crimina perlultant toto graflantia eampo,
Marris auariti* nigro d t Iàdeereata*
Si fratris galeam fuluis radiate ceraunis
Gérriianusfvîdit Gommilico,non timet euftra-
ExleretÇjâtque capuçfociq mucronefetirc,
De conlanguinço ïapeurus verciee gemmas.
Filius exftihçium belli fifb (orte cadaùer
Adfpexit fi. fbrtè patris, fulgeanabullis
Cingula, ôcexuuias gaudetrapuiflé cruentas-î
Cognatam ciuilis agit difeordiapr-ædam,
Nec parcis proprijs.amor inlaciàtus habendi
Pignöribus, fpoliatque fuos fames impia gnatos.
Talia per populos edebatfuneraviânx
Orbis auaritia,ftërnens centena virorum
Millia vulneribtis varijs. hune lumine adempto*
Etfoffisque oeulis velue in caligine noétis
Cæcum errare finir, je rqu e oftënfacula multa
Ire,nee oppolitum baculo tentare periclum<
Porroalium çapit intuitu,faUitquevidentem,
Infigne oftentans aliquid : quod'duro petit îlie»
Exeipitur telo in caucus, cor disque fub ipfo
Saucius occulto ferrum füfpirac ada^lum.
Multos præcipitans in apçtta4nçen.dia cogit,
Necpatiturvïtaréfpcosjquibusapftuataurum,
Quod petit arïurus pariter fpeculator auarus.
Omne hpminum rapit ili\geflus,mc«talia c u u â a
Occupât intérim, neq, enini eifeviolentiüsvllum
Terrarunivitiümj quodrantis ekdibusa^uum
Mundahi inuoluaç pqpuli, dâmnet^uegehennæ,
Quin ipfös tentare manul, fi Credere dignum eft-,
Auià lacerdqtes Domini : qui præliaforcé 1
Du&orcs primam ante aciem pro laude gerebaut
Virmtçjm j magnocu implebant clafficafiatu.
Et fors innbçuo cinxiffet fânguiue ferrum,
Nifatio armipotéBsgéntiS Leuitidis,yna
Semper fida cornes* clypeum o.bieâ:aflèt, & atræ
Hoftisabincütfu clatos texiflet alumnos.
Scant tuti Rationis ope>ftant turbine ab omni
Immunes, fortesep animi, vixincute fumma
Perftringens paucos tenui devulncrel*dic
Cufpis auaritiæ. ftupuit lues improba,caftis
Heroum iugulis longé fua cela repèlli :
Ingemir, & di&i s atdens furiàlibus infit-
^ Vincimur,heu,fegnes ,ncc noftra pottntia f prasfert
Vim folicam. langubt violentia fæua nocendi,
Sueuerac inuiélis quae viribus omnia vbiq;
Rumpere corda hpminum.nec fcnim tâmferrea quenqila
fFormauitnacu ra virum, cui us r igo r æra
Spernerec, aut noftro foret impenetrabilisauro,
Ingenium omne necidedimus,tenera,a(pera,dura,
Du6ta,indo(fta fimul,bruta, fk fapientia, neenon
Cafta, inceftameæpatuerumpctiora dextræ.
Solaigituttàpui,quidquidStyxabdicauaris
GurgitibUs. nobisdicilfima tartara debent,
Quos retinenr,populos» quod voluunt laecula,noftrü eft i
Quod mifeet mutidus vclana négocia, noftrum eft.
Q u i fic,præualidas qubd pollens gloria vires
Delèrit,& cadbs ludir forturta iacertos ?
Solder Chrifticolisrutilantis fulua monetæ
Effigies,fordentargenti emblemata,& omnis
Theiaurus nigrante oculis vilefcit honore.
Quidfibi d o â a voluntfaftidia? nonne triuropho
Egimus f 11 chariot h ? magnus qui difcipulorunv
Et conuiua Dei, dumfallit foedere menfêe
Haudquaquam ignatum, deXtramtp paropfide t iungir,
Incidic in noftrum flammante Cupidine telum,
Infamem nietcatusagrüm de fanguineattiici
Nuininis, oblifoluiturusingéra Cüllô.
Viderat Ôclericho propria inter funera, quantum
rollet noftra manuSjCÙm vidlor concidit Achan,
Cædibusinfignis, murali 8c ftrage fuperbus,
Succubutt capto vidtisexhoftibus auto:
Dum vetitis infigtie legens anathema rauillis,
Moefta ruinarum Ipolia infatiabilis haurir.
Nonillumgenerola tribus,non plebisatiitæ
Iuuif Iudà parens,Chrifto quandoqüe propinquo
N obilis, 8c tali felix Patriarcha nepote»
Queis placet exemplum generis, placeat quoq; forma
Exitij : lit poenaeadem, quibusôc genus vnum eft.
Quid moror aut ludæ populäres, aut populäres
Sacricolaefummi (iummusnamfertur Aaron)
Fallere fraude aliqua, Marris congreffibus impar i
Nil referc,armis contingac palma,dolisue.
Dixerat,& toruam faciem, Furialiaq; arma
Ëxuic,inqrhabitum (elè transformât honeftum.
Fie virtus-lpccie, vultuq; 8c vefte feuera :
Quam memoranc frugi,parce Cui viuere cordieft,
Et lêruare fiium, tahquam nilraptet auarè,
Artis adumbratæ meruit, ceu ledula,laudem.
Huius le Ipecie mendax Bellona coaptar,
Non vt anaia lues,fed virtusparça putetur :
Neenon ce nero pietatis tegmine crineis
Obtegicanguinos, vt Candida palla latentem
Dilîimulecrabiem,diroqiobtentafurotij
Quodrapere 8c clepere eft, auidëq; ablcondereparta,
Gnatoiumcurara dulci fub nomineiadlet.
T alibus illudens ,màlè credula corda virorum
Fallit imaginibus,môhftrumferaléfeqUuntur,
Dam credunc virtu cis opus, capit impia Erinnys
Conienfufacileis,manicisq; tenacibus ardtar.
Attonitis Du cibus, pert urbatisq; maniplis,
Nütabat vircucum aeieserrore biformis
Porrend, ignorans, quid araicum credit in illo,
Quidve hoftile notée» lethum verfatilc,& anceps
Lubricat-ineettosdubia fub imaginevilus.
Ctimfubitàin medium frendens Operatio campum
Profilit auxilio focijs.pugnamq; capcffit
Militiæ poftrem a gradu, led fol a duello
> Impolitura man um, ne quid tam trifte (upérfir.
Omne onusex-humeris reiecerat, omnibus ibac
Nudatainduuijs, multo & fcfafce leuàrat;_____ ______
J o ,im diuitiis,'gtauibiilque opptciTa ralentis ï
Liberanunc miferando mopum.qtlos larga benigné
Fouerat, cff.mdenipatrium belle prodiga ccufum.
larti oculos ditata fide fpedtabat lUattÇjs, . H
Æcernam numerans redituro fenote lummam.
s
Horruitirtu!«ft*Rilnienvirtütis, &impos
Mentis auaritia ftupef »dfcis lènfibus hxfit, ;
! Certa m ori. n am qux fi âudis via reftat, vt iplâ
1 Calcatrixtttundi, mundanisvi&afatifcat
lllccebtis, fpretoque iterum lëfe impllcct auro ?
Inuadit trepidam virtus fortilfima duris
Vlnarum nodis, oblifo & guttute f»angit
Exfanguem, ficcamquegulam : comptelïaltgantuï
Vincla lacertoruin fub mencum, 8c rauCibus arâis
Extorquent an imam : nullo quae vulnere rapta
Palpitât, atqUe aditu fpiraminis intercépto
Inclufam patitur venarum carcere mortem.
Ulareludanti genibufque, ÔC calcibus inftahs,
Perfodic & coftas, atqne iliarumpifauhela.
Mox Ipolia exftinéto de corpore aeripit, auri
1 Sordida ftufta rudis , nec adhuc fornace recodUnî
Matériem. tineis etiam marfupia crebris
Éxefa, & viridéls obdudla æruginç nummOS
Difpergii léraàtàdiu viârix, &cgenis
D i (fipat, ac tenueis captiuo muncrc donat.
Tune circumfufam vu! tu cxfultan te coronam
Relpiciens, alacris media inter millia clamatt
Soluite procihdurU iufti ,& difeedite ab armi* î
Caüfa tnali tâttdiaCetintérfeéla,luctatidi
lngluuie pereunte .* licet requiefeete fan élis»
Summa qûiés, nil velle fuper, quam pofttilat vfui
Débitas : vtfimplex alimonia, Véltis &vna
Infirmos tegat ,a c recreet mediocriter artuS,
Ë xpletumque modum naturae non trahat extra»
\ IngrelTùrus iter peram ne tollito, ne Ve
De tunicae alterius geftamine prouidus f efto i
Nec ce lollicitetres craftina ,nè cibus aluo
Defuerit i rédeünt efcaî cum Sole oemhz.
Nonne vides,vt ntilla auium ctas cogitet, ae le
Pafcendam, præftahteDeo, non anxia credat !
Confidunt yplucres viélilm noii defore viles,
Pafteribulque fubeft rriodicô vertalibus a de
Indubitata fides, Dominu m curare potenten**
Ne pereânt.tti cuta Dei, facies quoque Chrifti,
An dilbitas, iiè te tuus vnquam déférât au&or î
Ne trepidate homines : v it* dator,& dator efcæ eft,
Querite luciferum coelefti dogmate paftum,
Qui Ipemmultiplicans alat inuiolabilis aeui *
Corporis imraémores i niemot eft,qui eondidit illiidi
Sappeditare cibos, atqueindiga membra fouere.-
His dieftis curae emocse,metus,& labor,& vis,
Et fcelus,]&placidai fidei fraus infidiatrix
Depulfæ, vertêre folumi. Pax iridè fugatis
Hoftibus aima abigit bellum, difeingitur omnis
Terror,& auulfis exfibulat ilia toniS.
Ve (lis ad vlqtle' pedes delcendens déduit im os.
Teraperat 8£ rapidum priuata modeftia grefliim»
Cornicinutn curuaæra filent iplacabilis imploc
VaginarrjgladiUs: fedato puluere campi
Suda redit fades : liquid* fine nubediei,
Piirpüreatil Videas cofcli clarelcefe lùcem.
AgminaCafta luper vultum fenlère Tonantis
Arridere hilares, pulfo certâmine, turmæ,
Et Chfiftiltti gâudefé luis vidoribus, arcem
Æcheris, âc pat rium^fiimulis àpetire profundum»
Dât figttum félix Concordia, reddere caftris
Viâcices aqililas, âtque irifeiîtoria edgi. ;
Nunquam tanta fuit fpecies , tlecpàr deeuS vlli
Militiæ, cümdifpofitisbifidaagtriina longé
Duceret ordinibus, peditüm plallence caterüa,
Aft alia de parte cqnitum refonantibus hymnis. ‘
Non aliter ceCinit refpedans vidor hiantera
Ifràel rabiem Portti poll tergaminacis,
Cum iam progrediéns calcaret litora ficco
Vlteriota pede,- ftridcnlqüc per extimacalcis
ÿibUetbyet.Pàtr. TontUi
P/ychomachia.
Mohs riieretpendencis aquæ, nfgrofqüe reiapib
j Gurgitc Nilicolas fUndo depiénderet imoiK "
Ac icfluentfe lioli iam tedderet vrtda naratUrn
PifcibuS, 8c hüdaspræfcepsoperiretareh.Si
Pulfàüi t rc fono modulantia tympana pleâro
Turba D e i, célebtans mirutn acmémorabilcficdis
, Oinnipotentisoptls, liqdidafiôtérftètâtfipas
Fludibusincifisj&fubfiftentc ptocella
Crelcere, fufpenfofque globos potuilîe teneri.
Sic, expugnata Vitiorum gente, relu) tant
Myftica dulciittodis vlrtütum carihitta plâlmis.
Vcntum crat ad faucet p o rt* caftrenfis, vbi ardu ni
Liminis introitum bifori dan t cardine clau lira.
Nafcitur heic inopina mali lachrymabilis alla
Tempeftas, placid* turbatrixinuida pacis, i
Q u * tantum fubita vexare t clade criumphUm.
Inter conrertös ettneos Concordia forté,
Dum ftipata pedem iâm tutismoenibusinfett,
Ëxcipit occultum vitii la titan tis ab i d u
Mucronem laeuoin latere, fqualebtia qüamuis
Texta catenato ferri fubtemine corpus
Ambitent, futis &acumen vulneris hamis
Relpuerén t, ngidis ne fila tenada nodis
Impadutn linerentpenetrârein vilfcera tèlum,
Rara tarnen chalybetn tenui trahfmitterepündô
Corn mi Aura dédit j qua tefe êxrrcma p o lit*
Squamâligat tunic*, finus&fibi coh (etitoras.
Intuiitnoc vulnus pugnatrix fubdola v.dæ
Partis, & incau tis vidoribus infidiata eft.
Nam,pillfa culparum acie, di Icordia lætos
In erarat cuneos, fociam mentira figuram.
Scilîa procul pallâ, & ftrudum fcrpentcfiagellani
Mul tiplici, media camporüm in ftrage iaccbant.
Iplâ redimitos olea fi ondente capillos
Oftentans, fèftis relpohdit l*ta cnoteis :
Sedficam fub vefte tegic, te, maxima virtus.
Te lolam tanto è numéro, Concordia trim
Fraude petens. fed non vicàlia rampere facri
Comoriseft licitum i fummotenusextima tadu
Læla cutis, tenuem fignauit fànguinc riuuro:
Exclamât virtus fübità turba ta .quid hoc eft ?
Q u * mânaâ heic inimica latei ? q u * ptoipèra noftrà
Vulnerat, & ferrum tanta inter gaüdiâ vibrât ?
Quid iiltiat i ndomitos beilo fèdallè furores,
Et fandum vi tiis pereuntibus omne receptnm,
Si virtus fîib pace cadit ? trépida agmiiia mæftos
Conuertêre oculos : ftill abat vulneris index
Ferrarâ de vefté cr Uor, mox& pauor hoftem
Comitius adftan tem prodit i nam pallor iü ore
Codlcius audads f a d i, dat ligna teatüS,
Et depi ê nfa trem i c la nguens manus , 8c color albêns»
Cicctlm ftat propere ftndis mucronibus omnis
Virtùtnm legio, êxquirensFerücntetumultu
Ët genus, 8c nomen, patriam, lèdamqué, Deumque
Quem colât,& milfii ciliatis venerit. lila
Èx(ànguis, turban te metu, Dilcordia dicor,
Cognomento Herefis:Deiis eft mihi dilcolor, iriqüit,
Nunc minor, àut riiaionmodo duplex, 8c modo lîmplef :
Cùm placët, àeteuS, & de phantalmate vifus,
Aut innata anima ëft : qtiotiés völo ludere Nutnen,
Eu mihi præceptor Belial,domus eft plagâ mundi.
Non tulit vltcriuS capti blalphemia mohftri
Virtutüm Regina fides : led vérba loqiien tis
Impedit, 8t vocis claiidic Ipirahi iria peilo,
Pollutam rigida trànsfigeus cüfpide lihgaâm.
Carp itur in nü metis Feralis be ft ia dexcris :
Fruftatim fibi qui Ique rapit quod Iparga t in aüras,
Quod Cänibus döner, coruis quöd édadbus vitro
Oftcraf, imm undis coeno exhalan te cloacis
Q jo d iradat,mortftris quod mander habere marinis.-
, Dncillilrhque ferisanimalibus omne cadaùer
Diuiditur : niptis herefis périt horrida mémbris.
Compofiris igitur rerünl morumque fecundis
; în Cdmtóune b onis ,pöftqua m> t n tra t uta morari
Conrigit, ac llatiohe fhii, valloquefouéri , _______
C c c c Pacificos
' É
fcôcordiai
& ciifeor-
diæpugnà.
F
H