A
Oecono-
mns mo-
nafteiij.
Monaehi
fufpiciofi
poeQa.
Sufplcio-
nes fugi-
cndæ.
7S0 ^ ^ _ ____ .
tótisiiTJÈcelIaMMöndt^ïboéconó'mo/Difta^Wïn.-
ttin locus niultis milfbus vnd; vftherarille.ipra toffe S B
'cä'tusflcbonomus>0mniacpnFcSuseft,&vcniatif popbfcit
quèd hoe ipfo in(cÖ fecilTecine fcil.eum a ftudio Kvigilijs
diflütbarct.^Pirfuafüs:& cieEenshmriïïiohfi Ah£as; tosj
cum benediÄitmc mißt A comsnu4fpi«tp:Vocat6$fi»r
tcralterol^uifiirpiciohibus'iuisagebamrsnii^ac^iteHnc
crcpauitjßcbicracofnhiurtioncpEohibuic.Poftvcröcxple-'
tas cetlÄönias& Jacta, ccétura omniunutioüachomra &
coi1uenturaxongrcgauif,&anteótnnc|vbcribuskchry-
mis,qu£C conti gtflentiexpofuiti'ßc pottéaftatreni reürtï ante
Incommo
da ex fufpi
cionibus.
i»(osftatuiti triahpcvnofaÖutus: confufurnsprimo
diabolüm^poftereaurusèxetnploqujcünl|ucfufpicipnes
diffeminatei, deinde frattiBpccatiffihöediniifluruspet
ipfam confuftonem <juam inre ómnes pofitbs paterètutS
Muita itaque de re hac loquens“ 1 ortmes pathos rttddidit
nevnqikmpofthacrufpicionibuscrederimasj'ctarümfa-
ciensexemplo prifenti nihil efleigtauius fiifpiciqmbus.Et
alia plurima hdinfcemódi dpqtribus difta Sint s guatnos
contra fufpicionum därnna munircnt.Curertiüsergo(fra-
ttes) quo poffumus ftudio & diligentia fuljif cioncs omnes
dnobisabigete. Nihileniinadeèhominem dDeolegre-
gat, vt nullam fuqrdmvitiqrum curam habere, 6dirutari
temper qutenihil dd & attinent, Hincnullum bonutn;fed
innumersïSiaicmeapropcdunr. Hincfirvthomo nun-
quam pacificus fir,nunquam qniefcat, nunquamDei ti-
morempoflideat., Vtigituremperintinhobisariri s imo
palpitate fulpicióhes mala: ex malitia&iniqiiitatenoftra,
easiliicb ad n O im inrelligefttiaiSinfleaamus, atq&e ita
nosminimèliedent. Mals etrtiim fufpiciones s animam
quampoflèderint hufquam quièfcere, aut nulla pace frui
patiuhWMehdaciumpnVhemèntisatqueanimiiamex-
pofui.Sermone autem quis mendax eft,cum(verbigratia)
torpefcens aliquis,ad no&jhnasvigilias furgere, & fibijpfi
parcens,nonaitpoftmqdüm,daveniam (qbiecrb) Pater
quia defidia & negligéntianon aflurrexirfed; febrem ( in-
quit) paflus fum & vertigmem, nee quiui yllgpadto folgere,
Piger fol et
menti ri cü
défait officio.
Mendacii
«ultipli-
cisexfpa.
Mendacii
radical
Abbas A-
loaitu.
deficiebam,debilisdkm,öiputd3iebam,*ftomachi
fuht. Sic itaque debet qüis vti hacrc, vt non nifiin fumma * ;
nccelfitatevèrba c6mtnutet,;& tune quoque cum timore,! !
oftehdens Deo &intemrönem fuam & vrgentem necefli- |
taternsfiepoteft quis protegi & e^eufari né pfFendat. Dixi-
mu^igitur,quwtnente;quisitèmverbömendaxfit: dicï-tj j
puis,& quiYib vftamfüam mentiatur; Mendtüraliquisin -Hvpoctitjl
vitam füara ® cüm turpis ikluxurioruscontinentiam fimü-^neotitot J
flat, auafus Sctènax de èlèemófyna lóquitur, cotnpaffioné v,laa»
&'ïhi(prfcöi:4iamtaudafv-fiipel:b<us&au.daxKu'tói!i^ateroju^
adiniraturihieehim non vt volens vimitem laudare,dlam J
admïratür^ienim bö'c animo laudaretScadmiraretutpfa-
teretur prgpnumpecGatum, & dicerer: heu roe rniiërutn
Sc infdsHcfemiömni virtut'e.omni bóno vacuus fum 1 Et ita
poft'cöfcffionèm piopriiinfirmitaMslaüdare poflèt Scad-
mirari virtutem.Non etia'm virtu tem laudat, ne qüc (can-
dalizetjficehijn prirhó fibi dicedum efletslhfoslix ego fum
Sc miferqüi fcahdalum vnicuiqueffum ï vniufcuiufq; laedo
animam,atquealienum onus in me fero ! Sc itafareretur
peccatum,quod in alterum commifit j no in bono/proprio
gloriarètur. Humilitltis enim proprium eftfèipïum*(em-
perviUpendeitej8c probcimo ppmpati. Hicfccundüm nullum
tormina patiebar:6c décies mentitur.ne vnicam pceniten-;
Warn ägat atque humdieWir. Alius aliqda inreaccufatus
verba perixertit,expóiïtïèrmodqin he ferataccuktiónem.
Siquis itemcumïratrecontenderit, hon ceTTätfophiffiica I
arguere ■ ,'Sc noxaipomnemin fracrcmrefle(äeredicens;|
hoc m dixifti; hóe thfeeffii non ego,atque alia plurimain
huncmOdum,üehumilictur. Aliusquoquetumremvllamdefidetauerit,'
nonaudecapertèdicerequèdeamdefi-
deretjfedcircüitiónibusvtirürdicensy hocpatior,hacre
mihi opus eft,hóómihi debetur „ &'totiensinentiti pergit
duin defiderium fuum expleaf, dum Voti.foi cómpos fiat.
Cum autem omne peccarum extriplici tadice prouenjat;
vel ex voluptate, vel exauantia, vel ex inani glória ScCa- .
perbiajidempoteftdicidemèndaciormétitiirehimaliquisj
neaccufationem patiaror Sc humilietur , aliusvrvotum
Siam expleat, alius vt quip^am lucretur , quintinquatn
quiefdt,nuncadid, nuncadilludverfus ,■ omhiadiftor-
quens dum vod fiii fit compos.ls nunquam fidelis ell, nü-
quam verax,&, quandoqycomigerit vt verbum vnum ve-
rumdixerit,facitfibivtnunquamcredamr. Eius quoque
veritas nüquam fimplex&apctta.fed vytlutimum obicu-
ra Scinuohitarépetitut. Almspum tibi tc alfqna opusefle
videriudiiTunulat pamn}per,ne res ipfa in maiorem turba-
tionem & affliclionem fibi vertätur : -ibi veró omnino Co;
gitur,necpote 11 vLtecjus prortahere defideriü t rnutatyer-
ba,vt vitetquoddixi tutbationum periculum Scaftfijtio-
Vierfy. Quxfiuitautem Abbas Alopius ab Abbate Agarho-
he itadteens: Cohiurarunthpmine'sduo mcxdenaruam,
atque älter illórum in'ceLlam tuam fitgit: dumeum quérit
iudex,&ab's tevbifihpetit, nunquidhui^petnpdihotni'
Liccat-nc
aliquando
verba có-
mutarc.
Virtutenj
liu datent
fiatré fcan'
dalizemns
humilita
its pro-
prium.
F
Diabolus
failerenoa
potednifi
Tpecie vitmis.
tiCtr.il,
pradiétórüm modöru m virtutes laüdauit,fed vtviriü
8c dedecus fuu'mtegerec,virtutisriottien adijtit, 8c itk belle
lóquitur deêa ac fittalfs ipfe fit.S^pe etiam vxrtütem laudat
vt aliduem ad fe alliciat: rieq; enim y ria malitia eft vna
conditiöiDlabolus ipfthö pötéft interdüm fallerenifi vic-
tutemadümbret,nifi { v t ait Ajtoftblus ) transfiguret fe in,
Aitgèlürnhcis.Hkvid mirumigitür,fi Sc mïpiftri eius transfi-
guraiü fe in miniftrós inftitiae. Hic ergó me'ndax eft(vt di-
xijfinè timbre prbpriarigjnominiae Sc eónfuïiónis, Vel vt a-
lx liqüemadfe'trahat?vel vtylii nbeeat, lóqüiturqiU'edevir-
1 tutibus, Sc eas ad mitatur Sc laudat tan qUam *8c ipïè earum
rerum fit pofteflör qüas laudat, tanquam in Kis habicum
fufnmum 8ciohgatri con fuetüdine m fecerit. Hicpropriè
eft'qui in vitan^fuam meritituf; Non fimpléXjqualém vir-
tus deïïderatjfea duplex: aliüs in terfusj alius èxcerius,atq5
itaridieülatnScificonftantem a^ievitamfuart). Diximus
jam de mehdadö,quó'dbm'ne d malo fit-, Kbqéfta diabo-Nmne^
lo.Diximus 8c de veritate,quia Deus veritas'cft. Fugiamusg^“51|
igiturmendacium ( frartès) vtcruaraura confortio marij
ihfudemüsadparandam virtutem, vt illibonifegamur \ü ï
a i t : Ego fum veritas. Deus nos dignos Faciatfua verïtare,
Ameb.
V T A D C E R T V M S C O P V M
8c fobrietatem dirigamur:
Dotftrina X . ■ -1*5?
CV r emv s nofipfos'(dill&immi) inuigilemusnbbis»
Hypnciiii
vitaridi-
Quis enim nobis amiflumtempus reftituet ? Qusfiti
. eiri non ‘
poteft.
anobis dies hi'jriüïquam inuehientur! Abbatem Arfeniüm
Iblitutftaiuntfibijpfi lèmperdiCére: Arreniadquidveni-
ïti ? Nos autem adeö defides fiimus Sc in^rtes, vt ad quid
vettimus ömninoignoremus , neque»quid nam velimus
fciamus. Atque ideó nonfölunvnonproficimus,(èd fèm-
bér ahgitnur,fempèr affligimuriquod inde fit,quia nullam
de‘fiobis curam, nullam attenrionem gèrimüs. Nam fi (vt
H ,
pareïfet)decertarènobifcummodjcumvcllemus,nonvf- Pagna“ -
que adeöaffligerefnur,uó tantum laboraremus.Qujenim n0 ICU
principiofibijpfivimfeceritatque rcftiterit , Scpaulatim
obis ba*,
pugnareperrexerit.prpriciet fatïêSc deinceps pace Scquie-
bcaraos.,
tem coifïéquetur. Cum enimauertentD^usaliquémfei-
pfüm prin’dpio cogère,ftatimadauxiIil!lmproperat.Et‘nós
4gitur (facets) nofipfos coganUis,ia^iamus tandem funda-
üienta*elimustandem bonüm, etfi nondiim perfetfti fi-
müs.HoC eftim bonum optare Sfvelle falutis exordium eft Inlt^B
nobis,8ccum veile incipimus,incipimusetiaypnauxiliante *utl *
nem ih raôrtem tradàs, an verba corftmuwss ? Licere (aiiV Dotfiino pugnare. Bugnantibusautem nobis non defuht
puto in ta,liaïtici^lo 8c neceiïitàtc:debet tàmen,qui hocc- j qui öpejnfe'ranc ad virtutes parandas.Hinc vnus è feniöri-
git,non nègligerc fadtumi, fed pcenitentkm àgere Sc fiere b^s ita folîtus erat dicere ^Dafanguinem, Sc accfpe %iri-
amariffimein c6nfpeâuPei>àtquelhoc tempus habere vti tüm.Idem^ügna^Vt ^ftvirtutishaDituMperuenias : Cum H H
tempus tentationis. Neque ad haècconfueicat , feti femél ad ludunipei^erem egrelfusiam ex ephiibis, iïjuigilabam
ob muita. Cum enimin vfum Sc epnfiierudinemdeduda adrnodumàprincipioîvbiyerocoepiadjeftionesafcende-
8c in fummaneceffitateinterdium pro- g-ré Sc librum aperire$territus pene diftugiebara,cramque vt | ia,
...... ' " é ~
jrothe'
olafth
quiaggteiteanimai tormldat contingere. At vbimeipfum ,
coegi, Sc duràuipergéns vt pbteram : Deus qpem attulic, j
8c ficadhabitum bifciplinæperueni : itaque plerubique 1
diftrahebar ftudio miroS^ardoïe leâionum : ,yt quid co-
medifiem.bibiflèm, pbdorniiflçm,interdumignorarem.
Neque aliqtiando acquieui vt ^ûQ-quam- a'biçgtuc^ïn.
prandium in fymbolum lè&ionis tempore duccrer j dili-
gebamtamen foçios meos. Cùm igiturnosdimiferatSo,-
phifta’j lauabar : indigebam enim quotidiana lotione : cü
quoridièift ftudio ôclabpre ledrionum defudàrem. Gon-
ccdebàm iftdedomum : nihil çurans quidmihiedendum
ellêt, cùm neque mihi otium ad parandoscïboî'fuppete-1
ret. Àderatautem amicus Sc familiar is meus,qui mini pa-
raret fi quid voluifièm. Accipiebam igitur quicquid ab eo
præp.aratum oftendiflèm j habensfemper ex oppofito le-
tftulum meum çum liBrô : inclinabàmqv.pbfteibuni: cùm
paululùm obdormiiflem cum yicino femper libro, ek^ic-
bamillicà ad lèéiionemç fofifino. Item Scad yefperàmtü
è ludo difeederem, femper cum lumine ad mediam no-|
«ftern legebarnScvigilabam.Cumqueita mehaber^nul-1
lam ('fateor)alicùnde dulcedinem aùc voluptatem capie-l
bam, riifi àleâione. Pofteaquam igitur ad monafteriuml
veni \ dicebam mifiiipfi quàm fæpiffimè ; fi tanta cu.piditas
tibi fuit in adipifeendaeîoquentia, fi tantus ardor leâtio-
nis, vçad ipfius habicum prouehereris,: quanto m^gis de-
bes virturis gratia elaborate î 6c ex ha,c çogitatiçné admo-
dumCfateorJprofieiebam.Sijsrgocum parare virtutç quif*
piam volueritjdecetnjô.dfftrâbiad diueriâ,neque obliuio-l
fumefiè : ytquiRethoricam difeere volùerit,nulli alij reil
bperam fiiam nauat quàmjllii quod eft imprimis ab h?is fa-1
iftitandum qui fpiritualem artë parare ftudent : vt fcilicet |
nuili ômnino rei praetërquam huic operam dent, atque in
cadiesnoiftefq; cogitationem omnem fuamfigant, dû ad J
eius ppficüionem(cooperante Domino ) tandem proue-
riianc. Quod iariè qui nonfecerint: non Iblutn nonprofi-
ciuntjfè'd etiamtempus omne terunt vfque^deôinfipien-
te^cftdum^uâi, N.iiienim quis vjgilét,çeLtetq|feçum:fa-
cilèjinçxtrema virtu tû ('hoc eft in vida ip/a) decider. Me-
diæ'fubt nam% virtutes,Scregia via,de qua (blitus erat di-
cerëfanâ:iflimus file fenex : Regia via incedite .* 8c inhæc
ftadiapercurrite. Mediæigitur funt ( vt diximus) vir tûtes,
inter'éxceflùs àtqùedef«t5s. Quare feriptum-eft: ne lie-
dines ad dexteram neque adfiniftram,fed regia viaincede.Et Bafi-
liùs ait : re&urmllud cor ëft quod cogitacioné habetneq;
inexceffum neque in defectum decllnantem : fed diredâ I
ad virrutis medium. Exempli gratia:malicia (èeündum fe-
ipfam nihil eft, neqi enim lubilaiitia eft,aut fubfiftenciam
vilam habet, ego igitur earn nihil efle dico. Ac cü déclinât
anima à virtutëjfic vitiofàôCperficit rnalitiam ; affligicurr- l
que ab ea,nullam inueniens in ipfarequiem fecundilna-
turam. Idem fit in lignp,non enim habet lignum intra fe
vermes, fed créât modicam putredinemySc çx eaputredi-
ne fit ver mis : qui poftmodùm vermis lignum rodit&de-
pafeit. Ita Sc ferrutn rubiginem fiveit : atque igfum rurfum
confumitur àrubigine. Et yeftis tineam pro créât : arque
ipfa tineaveftem corrurapic." Sictandem Sc animaipfafà-
çic rnalitiam quæ nihil éft,&nuilam haj^ec fubfiftcntiam ;
atque ipfam animam deftrüit.Sc ânnihiHit. Qüare^diuus
Gregoriusprèclariffimè-dîxit: Ignis mareriam procréâti
& ab eo confumitur: Scà maJJ malitia. Qiipderiam vide-
je eft in ægtotantium corparifeus. CunjCflini quis.dpordi^
natus eft Sc inrerapprans, neque ei cura eft vlla valetu.di-
nis : fit in ipfo ftatim vel detedtus vel exceflus, Sc quaedam
inæ*qualitas,ex quâ fubita con.Iequitur sgritudo qaæ rÿhil
efti Nam vbi ebrpus cbnualuerit 8c lanitâtiÆedditumJ
fuerit : nullibflocofum îepe'ritur aegritùdo Hla, Sc nulla
utuiis
‘gis qua
i-quentiq
1 »la1*
’tare nos
Vet.'
! ß
tisvia
'ia eft.
Httr.i7.
; DvEtrina X. 7 * i
lia qui-
ft fccû-
. WS eft
jm*Ya-
udb.
tus inj
dioeft.
eft. Ita Sc malitia asgricudo eft animai, qu|, illam pri-
uat propria Sc naturali yaletudinç , quaevirtüs eft. Di-
cimus autem médias eflè virtùtes : vt îorcitudihem,
quæ media eft inter cimorera 8c audaciam^humilita-
tem, inter fuperbiam Sc humanam comp|acênti^rh ; Pù-
dorem inter verecundiam 8c impüdentiam| Sceodem
modo reliquas opines virtùtes. Qaiergo repcftns fuerit
.hominum huiufeemodi virtutibus or^atus : præclarifli-
mùseric apudDeum: Scquanqùam comedat,bibat4or-
Lap fus fa-
ciÙseftiâ
Ætrema.
Biblioth.Vet.Pair.ToM4*
miatqj vt cjeceri : tarnen ck his Virtutibus apud orhnes erit
vènerabilis. Nifi venäftierit diligèns 8c circuna^eduser-
ga feipfum: ad dexterä facilè Vel fihiftram decli&a,bit; hoc
eft: vel in defeiftum vel in exceftum,peruenie.tqi ad anim$
xgritudincm,quammalitiam diximus. H*c ëftigitürvia
regia,per quam fimori omnes profeiSti funt. Stadia autem
varij (unt ftatus,qux debet quifque metirifemperScirifpi-
eere vbi namfi‘t,quptq-, ftadta percurrcrit,Sc in quem ftatü
peruehetit; vt^xempl;i gratia: quicumqüc hue coniiéni-
muSjfcopüm eundem tenemus ad jeternam patriam ex ea-
dern peneciüitate egreffi. Atque alij quidem ftadia quih- ff(lmana
que profe<fti fubftiterunt: alij dece. Hi verb iter medium rigg.
perrexere,älij non pn^uino jierfecérünt :ftd Cum ad vlque jmilis.
ciuitate applicuerint ékrra ianuam in feetfere Sclabe illius
remanïèrunt. yiatoresquoquealij, cumduoplerumque
ftadiä ambulauerint .- errantes retrogradiuntür: vel duo
profieiftj^ftadia: quinque reuertuntiir. Viatores hi fumus:
ribs, Aliquienim ex nobisfieculoabrehunciabtes,ad iho-
nafterium venere eo aniino vt virtutes qualcümque Äui
diofiffimê parent. Atque alij quidé cum vel nihil proféce-
rint,defiftunt illipó: alij mägisprogrediuntür: alij mediu
rel coniecuti defidia torpent,aiij äücem nihil omninóiè e-
rigunr aut proficiunt: fed égreffi (corpore tantü)è mundi
illccebris ,• animo in eius labe 8c äffe&ibus perleueränt. ■
Quidafti etiam cüm aliquid boni opens erexerint; illud
ftatira difloluunt Sc deltruun t. Sunt'Sc alij qüi plus diflol-
uunr,quam erexerunt.Nohhiilli virtutes coniecuti lu|)er-
bi 8c infolentes, cbntemptöreüq; proximorum Sc fratrum
fad ijfb t : qui extraianuam manlêrunt, neque inrroiïiKci
potuerunr,atone ita neque fii fcopura fuum afiecüri fiint,
Nam etfi ad ciuitatis portam perdudti: non lunt tarnen,
intromifli,decideruntqueinfo?licesab obietto fuo.Con-
tcmpletur igitur vnufquifqüe noftrum (firatres) vbi fit: Si
verè egreflus eft è patria fua,fi extra portain ciuitatis in fee-
rorc illius 8c labe remanec: fi paülüru procelfitautmulcü,
fi peruenitad vi* medium; fi pröfeäuS duo miliaria, roti
dem egreflus eft,ab profeófcus duo quinque redijt. Si ad*
ufque ciuirarem perüenit ,fireft I^rulalcm fan 61 am ingref*
fus, an fi ad ciuitatem vfque petdü&üs non ëft admilfiis.
Difcar vnulquifqni ftacum fuum in quo eft.Tres enim Ko-
minis flatus lun t: primus quidem qüi palfiohefti Sc virium n'em
ad adionem perdücit: Secü'ridus,quiinbatüm vitiumex* tas.
pugnat, fiftitqj illud Sc reftehat,ne ad adumprorumpat:
Tertius,qui omnino id eradicat Sc euellit. Qgipalfionem
intiata opttatur: is eft qui vitium quod in fefueritada&ü
perdücit,confummat 8c perficit :Qujvero eam fiftir.-is eft
qui neque vitium operatur, neque amputat illud ä fé, fed
philolb^hamr Sc tranfgredituripfum,etfi in fe cólêruet 8c
teneat: qui autem eradicat vellicquepatfionemjiseftqpi,
cértat viriiiter i Sc qüicquid vitio fuo pafliönique contra-
riumaniinaduerterit,id tons viribt^aggreditur 8c opéra*
tur. Habent autem hi tres flatus fiirirmam laritudinerti. Inahis glo
Quäm (oto^n vobispaflionem häbuiftis,atque illius aifi- '
putandaeftudiofi fuiftis ? Vulais dicamus de fuperbia, d e
fornicarione.an potiüs de inanigloria,a qua vr plunmum
omnes lÜperämur Sc vinCimur? Inanisgloria eft.quxnon
fuftinet audire verbum vehninimü a fratrefuo ? Hoe eft;
Cütin quisynicö verbo, quinque vel decc plena pmni tur-
badone refpondet,contenditque 8c turbas facit.-cumque
quieueric a coiicenrione, non cefiat tarnen etiam ebgitare
deVérboilltSaödauditteritJfalciturquè fecuth, Scodic
quódrionplura 8c acriora verba retulerit: 8c fe difponic Sc
pra:parat, li alia incidat occafi ö , ad grauiora in eum euo^
menda, dquo vnicüm accepit: 8c femper in ea cogicatiö-
neeft; hob Sc hopilli diCamVnpneuadetimpunèt ficqne
*vèlüt atttens perpetuó fürit. En primum ftatumqüi mali
habicum geri^^quo liberct nos_ Deus'omnipotctis, Is e-
nim flatus gefienriae proximus eft; quia omne peecatum,
cum adadum yënerit, gehennam parit.Nec''cahseuatn-
fi voluerit posnirentiam agere,lolus porërit palfionéra fu-
perarerfed erit ëi opus alicüjus fitndi viri auxiliuni imp'lo-
rare,vt patres omnes dixere. Quareadmoneo vos'femper
Sc horror ad ftüdium Sc dihgenciamabfënidendia vöbis
paffionës priufquam in habicum tranfeant. Aims eft qui
verbüifi quidem cüfii audiüerit, irafcituf, Sc vmco qun-
*,V u u % quëvel
Càuèle-
èe, Naai
freqnens
eft inifta
ion fatis
uta ftn-
:eaua,àl!<
juospec-
ca tores'riq
»ITc pöt-fl
itenriam 1
eren li ]