
Baptifmus
éonfert
giaciara.
9
Gentf.7.
c
Baptifini
laudes.
D
Gtnefi.
S. Opt âti A fn , MiUutt.Epife.
elTc aquas.Ergo &apud Iud?os chus circuncifiones often
de,alteram meliorem,pcioicm alteram.Hocli qasras,no
potcrisinuenire. Abtnh® profapiiquaïuda:i-cenfentur, >
hoc fllïinoftinfigniriglonamr.ELgo tabs debet venrasie- j
qui.-qualiseius imago prainiflaeft. Nam & Deus,qiii vo- ,
'hfttoftendeteremimgulatempofteaelledebere, nonde
auticula.nondedigitovolnitaliquidtoilkledeapatsCot- :
potis eleaaeftdetipcie.vt femel ablatum.falutarem libs
Facialfigmimj qnod non poteftiteruni fieri. Semel emm
fetuatfahiteip; Si itetunifiat.poteftadferreperm- |
ciem. Sicëe baptifina Chi'iftianomm, Tnmtate conte- i
óhuin,confect grariam: Si tepetattic, fecicvitaiiaauram.
Quidigituttibiplacnit, flater Paimeniane .rem nngmarem
ptoponere & cotta hanc,licet diuetfa, duobapulma-
ta comparare : Vnumverum,alterum falfum ? Sic enim
pofteadifputafti duas aquas e f l i , cuta vdbis vnam vindicansveram.
nobismehdacemafcribetevlilmfti. Poft hoc
•Sccataclyfini fecifti mctionem.Erat quidem lmagobapti-
fmatis.vt inquinatus totus orbis.chnKifis peccatotibns lauacrointetueniente.
infaeiémptiftinammundaLemr.Sed
quidpofteadiüutuseras, extra hafteticbmm motbidos
fontes cflc,etiam aliam aquam.id CftptieBdacera .contra
veram: vt quid cataclyfmum • (quod femel ruit) èommemorare
voluifti ? Si ita eft,oftënde prius duas areas
miles, &duas columbasdifpares, diuerfos ramos ote luo
portantes,fiaquam veram Scfaifamprobaturus es. Aqüa
igitur fola & vera illa cft, qu* non d eloco, non de perfo-
na,led de Trinitate conditaeft. Et qüiddixifti,&aquam
eflc mendacem,etiam hoc difce,vbi eam poteris inuemre.
Apud Praxeam Patripaffianum, qui ex toto filiuta negar,
& patrem pafliim eftè contendit: cum fit filius Dei verkas,
ficutipfè teftatur dicens iEgofum ianud&via,&veritas. Ergo
fi filius Dei eft ventas, vbiipfe non eft,mendacium eft.
Cum apudi*atripafltthos non eft filius, nofi eftiiecVeri-
tas:Ec vbiyeritas hórt eft, ibi eft aqua mendax. Quare vel
lero define confingere crimina,8c quodin Patripalfianos
didtum eft,in catholicos noli transfèrre. Nuncquoniam
manifefiè monftratum ëft, a nobis & pro nobis dici pötü-
;fle,quöd de diluuio & circuncifione löcutus es : Confe-
juens eft oftendérë,quomodo laudem baptifmatis ita di-
tcris,vt in ëa mul ta pro iiobis & pro Vobis, aliqüid tameiï
Sc contra vos. Pro vrtifquè illud eft, quod & nobis com-
nuneeft, ideoöc vóbis quia ex nobis eyiftis. DeniqueSc
ipudvos , & apudnos vna eft eccléfiaftica conuerfatio j
:ommunes ledüones, eadem fides ïipfa fidei lacramenta,
;adem myfterfe. Bene igitur laudafti bapufma.Quisenim
idelium hefciat, fingulare baptifma j virtutum eflè yitam,-
;riminum mórtém jnatiuiratem immortalem,cceleftis re-
jüi cömparationëmjïnnocentijèportumjpeccatorum (vt
5c tu dixiftij naufragiüm. Has resvnicuique non eiufdem
rei operariusifèd öedentis fidës & T rihitas prxftar. Deinde
minare'? Cuius de facramcnto nonrlëue certamen inna-
tumeft,Scdubitatur,anpoft Trinitatem in eadem Trinitate
qujerisquidin laude baptifmatis cótra vosdixeris? Audi,
ied prius eft fatëaris,quod omnês negate minifne pote-
ritis.Dicitis enim trinitatem pro nihilöhaberi,v bi nonin-
:erfuerit veftra pree fen tia.Si nobis derpgatis, vel Deu m te*'
jeremini,qui in trinitate prior eft: : Qui cum Filio fuo &
5 piritü fando omnia operatur & complét $ ejiam öcillic
/bi non fuerit humanaperibna. T u verö j frater Parrtie-
aiane,in laude aqu^ deGenefiorum le<ftione dixifti, aquas
3timumviuas animas edidifiè : nunquidfua Iporite cks
jenerare potuerunt ? nunquid non & illic fuerat tota Tri-
iitas ? vtique & illicfuerat Deus Pater, qüiiüberedigna-
:ii$ëfti& dixit: Èducdntdquandtaniid&voUtilid,&CiC^d
ï fine öperaiïte fieretquodfadum eft,diccretDéus,EdSct-
eaqua.Ibi erat ergo filius Dei qui operabatur. ïbierat Sf>i- ,
itus fandus.ficut lcdum e ft: EtJptritus Dei juperferebaturfu- I
er aquas. Nihiiillic video quartum nihil minus a tribus,
5c tarnennatum eft quodTrinjcasoperataeftj& hon ibi ,
üiftis: aut fi fine vobis nihil debet lieereTrinitati.rtuoca-
e prices in originemi iam vplantesauesfludibus mérgité, I
ï vobis abfentibus nihil debet Trinitas öperari.Cum ergo .
lixeris & vnuni fuifiediluuium, & circuncifionem repeti
ion pofiè:Et nos docuimus eoeleftc munüs vnicuique crè-
lenti a Trinitate cpnferri,non ab ho.mine : Et quid vobis
'ifum eft,non poft nos,fed poft Trinitatem, Baptifrtiage-
hoc iterum liceat facére.V os dicitis, licet: nos dicimus
non licétAnteilicet veftrum, & non licet noftrum ,• nutant &
remiganc anim<e populorum. Nemo vobis credat,nemo
npbistomnes coutentiofi homines iumus.
Quaerendi funtiudices: Si Ghriftiani vtraqueparte dari
non pollunr,quiaftudijs Veritas impeditur : Detbris qua^
rendus eft'index :Si Paganu's, nonpoteft nolle Chriftiana
fecrcta.Si hid*us,inimiéus eft Chnftiani ba ptifmatis.Er- >
go in terris de hac rennllümpoterit reperiri iudicium, de
ccelo qu^rédus eft iudex.’Sedvt quid pulfamusadccelum,
cuni habcamushicinEuangelioreftamentum ; Quiahoc
loco rede pofl'unrterrena cosleftibus comparaii : ralceft,
quod quiuis liomiuu habens numerofos filios.His quam-
diuPaterprsefenseft,ipfeimperatfingulis : noneftadhuc
neceflariumteftamentum. Sic&Chriftus,.quandiu pne-
fensin terris fuit (quamiiis nee modod,efit) pro tempore
quiequid neceflarium erar, Apoftolisimperauit. Sed quo-.
modo tèrrenus pater,cum feih.confinio fenferit mortis,ti-
mens ne poft mortem fuam,ni prapace,litigent fratrës ad-'
hibitis tëftibtis voluntatem fuäde pedoré morituro tranf-
ferr in tabulas diu duraturas. Et fi fuerit inter fratres cön-“
tenrio nata,non itur ad tumulum, fed quairitur teftameri-
tiim. E t qui in tumolo quiefeit, tacitis de tabulis loquitur
viuuS.ls,cuius eft teftamentum, in ccelo eft. Ergo voluntas
eins, velut iii teftamento, fic in Euangelio inquiratur.
Etenim pr*fentia,qu^ modo facitis,iam futura confpexef
tatChriftüs.Denique cum lauaret pedes difcipulisfuis,Sic
ait P.ctro filius D e i: Quod ego facto, tu nefcis, Sciesautem poflea.
Dicendo,Sciespoßed, h*c tempora defignabat. Ergo inter
cteteros teftamenti tirulos hanc ticulum de aqua confti-
fuic.Cum lauaret pedesdikipulis fuis,tacentibits exteris,
fi taceret&Petrusilblam feceratformaibhumilitatis,nihil
pronunciauerat de facramento baptifmatis. Sed cum Petrus
recüfat,tïec pedes fibi lauari permictit,negac ill i Ghri-
ftusregnum, nifi accepiflec obfequiumi Sed cum coskftis
regnimehtiofieret,aquo pars corporis petcbacur ad cbfe-
quium,totum corpus obtülit ad lauacrum. Nuncadefto-
te omnés turbs,& fitiguli Chriftiani populi, Quid liceat,
difcite: dum prouocatPetrus,Chriftusdocet. Q ui dubi-
tatjdifcat. Chrifti vox eft, Oaifemelloiusefi,non habet iterum
tieceßitatem lauandi. Et de èo laüacro pronunciaui t.qu od de
T rinitatc cëlebrandun^r eflè mandaüerat*nbn de iudteb-
rumaut hteréticorunl, qui dum lauanr, fordidant.* led d,e
aqua fan 61 a , quxdetriüm nominiimforitibusinundat:
Sic enifh ipfe Dominu^ Chriftus praïcèpit dtcend o: Ite ba-
ptiz.ateomnesgentesin tiominePatrisSpiritusfanftt. Dë
hoe lauacro dïxit : Qui femel lotus eft,non habet iterum necéftita-
iem lauandi.Qm femel dixit,prohibuititerümfieri.Erde re
locucus éft,non de përfona. Nam fi eflèt diftai3tia,diceret:
Quifemel benelotusfuerit.Sèdfturn non addidit vërbiim, bené
i indicat quia quiciqui^ in T rinitatefablumfbérit, bene
eft.Inde eft,quod fimpliciter a vobis venienres excipimus,
cum dixit: Non habet Heceftitatemiterum lauandï.Hxc fenten-
tiageneralis eft,nó lpëcialis.Nam fi Petro h sc dicerentur,
dicerct ChnfïuSi quifemel lotuseft , non habet neceftitatemhè-
fUmlduandi. Ideoquotiensavobisbaptizatusaliqüis, ad
nós trahfitdm voluerit facere, venientern hóe magiftri éx-
emplö tota fimplicitatefufcipimus. AbfiteniriijVt iamlb-
tum reuocemus' ad fo'ntemi Abfit,vtin Sflifiiüm fanbtum
peccemus:cui facinori,& prifenti &füfurö fiéculo iridul-
gentiadënegatur: Abfit,vt iteremüs,qüod fërhel eft: aut
duplicemus quod vnum eft. Sicëhiifi ferïptuih eft, Apo-
ftolo dicente:F««5 Deus,vmit d)riftus,vhafides,vnatinilio.
Dertfque Vos,qui baptifma quafi libenter duplicate co-
tenditis-fi datis altetu na baptifma,daté alteram fidem: Si
datis alreram fidem,date & älterum Chriftum.-Si datis alteram
fidem,date dralterum Deüm.Vnum Deum efiene- j
gare non poteftis,nein Mardonis foueasincidatis. Ergo
Deus vnus éft: dè vno Deo vnuseft C hriftuS.Qui rebapti-
z^atür,iam Chriftianus fuerat. Quottiodo dici pofeftite-
rum Chi iftianus? Vila fides hoe lóco, ab haereticorum
crroribüs & ab corüm Variafidè, fides vhicafeparatur. Et
iam vobis prgferibitur, qiii póftfemel, iterum faeitis,totë
ponen-
C
Baptizan-
! tes ©pera-
rij funt.no
’ domini.
Liber Jgttinttts.
ponendo in.dotibas,nihilinfacramencis.Cum hoc nomé
fidei pertineatad credentem,nô ad operantem:Quocun-
que enim interrôgante,cui credidit, Deo credidit1. Et poft
illius vnum credo,tu exigis alrerum credo. Deinde fequitur
vnum Baptifma, vt qüià quod vnum efti fan&üm eft, per
quod vnum eft:non folum ab hæreticorum prophanis, &
lâcrilegisbaptifmatibusfeparetur,fedne duplicetur quod
vnum eft,aut irritetur quod lemel eft.
In hoc làcramento baptifmatis celebrâdo, très eflè ipe-
eios conftat,quas & vos,nec augere,nec minière,nec præ-
termittere potëritis.Prima fpecics eft inT rinitate,fecunda
in credente,tectiain operante.Sednpnparüibraminepô-
derandæ funt fingulæ. Duas enim video heceflàrias,& v-
nam qilafi neceflariam .Piincipalem loeumT rinitas pofli^
der,finc quares ipfa nô poteft geri.-hanc fequitur fides cre-
dentis.Iam perfona operantis vicina eft, quæfitnili au6lo-
ritateeflè non poteft. Duæ priores permanent fempér im-
rautabiles ôc immôtæ : T rinitas enim Temper ipfa eftifidês
in fingulis vna eft: vim fuam lemperretinent ambæ.Perfo-
na vero operantis,intelligitur duabus prioribus (peciebus
pareflè non pofle, ideoqued fola efle videatur mutabilis.
Inter nos Sc vos vultis eiufdem perfonæ eflè diftantiam: ôc
fandiores vos æftimantes, fuperbiam veftram non dubi-
tatisanteponereTrinitatiicuniperfona operantismutari
poflit,Trinitas mutari non poflit.
Et cum ab accipientib us baptifma defiderari debeat,vos
defiderandos eflc proponitis . Cum opérantes inter alips
fids, oftenditc qualçm in eodem myfterip locu habeàtis, ôc an ex eodem corp.ore eflè poflitis. Baptilmatis vnicum
nomen eft: cui fubeft proprium corpus: çui corpori certa
funt membra : quibus nec addi,nec auferri aliquid poteft.
Inter quç membra,fi ôc eligendus operarius inueqithr,to-
tutù corpus ad operantenxperdner.Hçc omniahuius cor-'
poris membra,ô^femper ôc femel fecu funt,ôc mutari non
poflunt.Operarij vero quocidie mutantur Ôc locis,ôc tem-
poribuSjôCpcrlpnis.Neque enim vnus homo eft,qui Temper
autvbique bàptizat in hoc opère. Iarndudum alij fue-
runt,modoalij, pofteaalijfururilum : Operari}mutari
po(Tunr,facramenta mutari non poflîmt.
Cum ergo videatis,omnes qui baptizant,operarios eflè
non dominos,& facramenta per fe eflè fonda non per ho-
287
vos vobis videmini : led fe dixit daturum. Ipfe eft ergo qui
dat,ipfius eft quod dacur. Quid eft quod vobis tota im-
portunitate vindicare contenditis?
Cum hancrem cumulet loannes Baptifta,qui præcurfor
venerac Saluatoris, ciim multos ringeretin poenitentiaôc
remiflàpeccatorum,nunciauitfiliumDei eflè venrurum;
Cuius verba haec funt : Ecce venit qui vos baptist. Et tarnen
non legimus póftIoannem Chriftumaliquem baptizaflè.
Quod ergo dixit: Qujvos baptist, Ôc veniensChriftusillo
tempore poft Ioannem nemincm tinxit : prom ilium erat
tempotibus noftris,vt ipfe daret,quod Ijoaie danir:fecun-
dum quod aiuAquam quam ego do qui bibérit, non fitiet in ater- \
»«wi.Nam Scdifcipuli Ioannis,cum dicerent magiftro fuo:
Eccequernbaptizaftijbaptizatî Baptizabat quidem, fed
per manus Apoftolorum, quibus leges baptifmatis dede-
ra^Deniqyledum eft alio loco : Nam ipfe neminebapti&auit,
fed difeipulieius.In hac re omnes difeipuli eius fumus, vt nos
operemur,vtille det qui (e daturum eflè pçomifir.Et tarn e
cum Ioannes infinita millia hominu baptizarec,iamChri-
fto praefeare, operabatur feruus,ôc vocabat Dominus an te-
quam baptizandi daret focmam-Peradum eft non modicum
tempus,millia hominum in pcsnitentia(&remiflione
tinófca funt peccatorum.Sed nemo tinâus fuerat in Trinitate
: nemo adhuenouerat Chriftum: Nemo audierat eflè
Spiritum lànétum. At vbi venit tempus plenitudinis,certo
tempore deditleges baptifmatis filius Dei : Et dédit viam
quairetut ad régna coelorum,Dumpræcepit dicens il te do-
cete omnesgentes,baptisantes eas in nomine Patrk,.& ¥ilij^Spiritus
fanât. Ex ea die oportuit fieri quod mandatum eft. An-
. te tempus noluitemendaFe quod operatutp, ne licenciam
rebaptizandi daret : quamuisalrerum fuerit baptifma lo-
annis ôc alterum fit Chrifti -, baptifma Ioannis'ante leges
plenum voluit eflè,quod non erat plenum. Et tarnen lu-
'pramemorata millia hominum, qui in eocredideranr,
quamuis ignorarentfiliumDei ôçSpiritûfandliim,regnuni
ccelorum eis denëgari non pptuit. Inde vox filij D d di-'
centisiAdiebus loannis vfqüeinbodiermm, regnumDeivimpa-
titur.Etquivim faciunt,diripiuntillud: Ideo dixit,vim patitur,
quia adhuc baptizabat Ioannes.Deni q.; quia alterum tem-
I puseratante præçepta,alteiüpoftpraecepta.Qy.ipoftpræ-
___________ _____________ ........... . l ceptainnomineSaîuatoriybaptizatrfunt,in:regnumlegimines,
quid eft,quod vobis tantum vindicatis ? Quid eft bus intrauerunt.Qui ante præcepta,fine^lege vim fecerüt,
quod-apud vos folos munus principale eflè dicitis? Quid fed ex'clufi non func.Ergp ante præcepta,baptifma Ioânis,
eft*, quod Deum muneribus fuis exciudere contenditis i f cum eflèt imperfe&um, pro perfedo iudicatum eft ab eo
Goncedite Deo præftare qua: fua funt. Non enim poteft i cuius nomen indicabat. Et quia quafi limes quidam fixus
munus ab hominçdari,quoddiuinumeft.Sificputatis,ôc efleciuflionis inter temporaanteeedéciaôcfequentia: Çu
prophetarum voces, ôc Dei promiflàinanire contenditis, f apudEphefum baptizarétur aliqui b^tifmate Ioanis poft
quibus probatur qqia Deus lauat,non homo. Adeft côtra j præcepta,hos videns beatilfimus Paulus incerrogau/t : An
vosDauidProplieta,quiaitin Vi-Amo50.Lauabüme,&fu- accepiflèntSpiritumfanâumtDixeruntfeillipefcire, an
per niuedealbabor.ltem in eodem Pfalmo : Deus laua meabin- r eflètSpiritus fandus.Ec dixicillis,vt poft bapufipa îoanhis
ittftitia mea,& a delicto meo mitda me.Laua me,dixiarnon dixit, jvaccipprent Spiritum fanôlum* Sic enim baptizati erant,
eligeper quem lauer.Et Efaias Pröpheta fic.dicit: Quoniamab-
luet Dominusfordesfiliorum &filiarum Stop. Non dixit, lau abut
me,qui fefanttosputant.Dignumim vt vel Prophet* vos vin-
cant,vel fic agnofcite,quia nö lauat homo, led Deu$.Qua-
diu dicitis,qui non habet quoddet.quomodo dat?Videte
Deum efledatorem.- Videte,Deum vnumquemquemup-
dare. SordeSienim & maculas mentis(lauare no poteft,nifi
qui eiuldem fabricator eft metis. Aut fiputatis, quia lauacrum
veftrum eft,di'cite,qualis eft'ipfa mens, quae per corpus
lauatur: aut quam habetformam.-jiutquo locoin ho-
mine habitet?Hochomini feire negarü eft. Ergoquopxo-
do putas,quta lauas,qui nefcis quale fit quod laiias:Dei eft
mundare,nö.hominis: ipfe per Propheram Elaiaro promir
fit fe loturum,dum a it: Etftfuerintpeccata veftra velut coccum,
vt niuem ihalbabo. Imlbabo, dixit: non dixi tfaciamindlbari. Si
hoc Deus promifit, quare vos vultis reddere, quod vobis
neCjpmittere licet,necr.eddeEe,nechabe.re|Eccein,Elaia
fe; promifit Deus inalbare peccatis affe<ftos,non per honynem.
ReuertiminiadEuahgeiiuni: Viclete,qui4 ifffelute
generis huij^ani fitpollicitusChriftus.Ciii cymmunerSa-
maricanaaquam negatet,tuiicdfiifoDcldi«ftum eft,quod,
prseferibat prazfiimpcionibus veftris: Aquam (inquit) quam
ego do ,quibiberit,non fitiet in at er num. Aqtiam quam egodo,, inquit,
non dixit, quam dederint qui fe lanCtos putant, ficut
quemadmqdum multi aloanefufrant baptizati. Sed qui
ante leges baptizati fixnt, ad indulgentiampertinuerunt,
quia prafens fuerat qui indulgentiam daret: & non.erant
ex tq.co rei,qui legibus non fuerantoccupati. Hi ver’o,qui
apud Ephefum poft leges loannis baptifmate baptizati
fuiflè ieguntur,pöft,leges in facraujento errauerant;quia ia
introduefum fuerat baptifma Domini,& exclufum fuerat
ferui.Ec ideo,quia ppft mädata diuina,legibus debueranr
ire in regnurn, non per violentiam (iam enim tqfmiuum
temporis fixeratChriftus dicendo:4 diebus loannis vftfo in bo-
diernum.)poft bodiernum iam non licebac quod hiclicüe-
rat.Quare nolite Vobis bjädiri dé diétp Apoftoli Pauli,qui
non poftperfonam operarij intefrogauit,fed poft remjeui
res non perfona difplicuic.DeniqjbaptilmaSaluarorisiul-
fit,vt diieerent qui non nouèrant,quia hóipfum fed aliud
acceperant. Vos verb quid imitamini.’fi res poteftis mutate
, re.&è fecexitis:fi tarnen de lege aliquid faceretis, J?au-
lus dixit,ln quo baptifmate baptUatieftisi Et dixerunt,lörf««»::‘
perfuafit eis y t baptifma Chriftiacciperent. Vos"non dici-
tis,quid acccpiftis,fed a qup accepiftis. Et infedamini in
perlbnas hominum,& vultis iterare quod femeleft. Qixi
baptizati erantapudEpficlum, cr.edlderant in parniteri-
da & remiffione peccatorum: Reiäeillis di dt um eft,vtba-
ptizarenmr innpmineF’atris, & Filij , Sc Spiritus fendti.!