B
P falz .
S. P. N. Cyrili Hierofolymitàni Archieptfcopi,
+2* j g J ' . *____________
peccaui trädern fanguinem iußum, dtctitit, quid ad nos ? tu videris.
Nunquid nihil ad vos qui crncifiigitisf Sed hicqüidém qui
pretium tiecis àccepir & prodidit, videat : vos autem qui
necatis, non videbitis? Deinde dicunt ad feipfos. Non licet
tos nummos proijt er ein Carbonam qtioniam pretium fanguinis eil.
Ex ore veftrö eft vobis condemnatio. Si pollutum preti-
umVpolluta&aétio» Quodfiidftè agis crucifigens Chri-
: ftum, quare non recipis pretium? Sed quod quæritur, hoc
eft : quomodo non difîbnant: Euangelium quidem di-
cenSiagrumüguli.Prophetæ autem conflarorium? Non
foli aurifabrihabcnt conflatorium, fed & lut figuli habenc
luticonflatoria, Luti enim vilitatem &pinguedinem à pre-
riofiori terra in ærificinis conficientes perfundunt aqua lii-
turn, vt fine impedimento operentur quæ præparauerant.
Quid igitur mira ris, quod Euangelium apertè agrum figuli,
propheta autem fubænigmate promût prophcnam, quan-
doquidemfùb ænigmate fæpefolentcfle prophetiæ? Ltga-
uerünt lefum, & adduxerunt in dotnum principefacer dot um : Vis
fciie, quod & hoc feriptum eft? dicit Efaias : Va anima ipfo-
rum quia confultauit cbnfiliumprauum, ad feipfos dicentes, Lige-
mus fuß um quia moleßus eß nobis, & v er è va anima ipforum. Et
vide mus, quod Efaias quidem ferra diftè&us eft, & popu-
lustarnenpoftea fànatuseft: Hieremiasinfoetidumlacum
proiéâus, fed & hoc Iudæorum vulnus fitnatum eft, minimum
enim erat quoniam in llominem peccatum eft. Poft-
eaquam vero non in hominem fed in Deum inhUmana-
tum peceauerunt Iudæi, Va anima ipforuml Ligemus 1 ußuml
Nunquidnonpotuit Ibluere feipfum ,dicat quis, qnifol-
uit quatriduanum à vinculis mortis Lazarum , 8c Petrum
a fèrreis carceris vinculis fôluit? Parati aftabanc angeli
dicentes, difrumpamus vincula eorum : led fuftinebant, quia
fiçpetferre 6c pari volait hoc: Dominus Rurfus., Ventum eß
adfemoresiniudkium. Habes iam teftimonium : ipfe Dominus
venir cumfenioribus populi, fed interrogans princeps
fàcerdotum & audiens veritatem indignatur:& maius, mini
lier déditalapam, at ille faciem Sole illuftriorem, mani-
bus iniquispercutifuftinuit. Ët àlij véniéntes inlpuebant
i in faciem eius qui ( per latum ) cæcum natu curaüit i Hæc-
I cine Domino redditis, pdpule ftulte & non fapiens ? Et
J propheta admiransdich:Domirte,qUiscredidit auditai noftroî
Incredibilisres eft: Vnus Dei films 86 brachium Domini,
j hæc fufFert! Sed ne diffidant faluandi,prçdidt hoc Spiritus
I fand us ex perfbna Chrifti dicentis. ( Ipfe enim qui tune i-
pfal.i^-.'iy fta loquebatur, dein ceps aderat ) dorfitm meum de der tint in
Matth.zf. flagella, Pilatus enim ilium flagellatum dédit ad crucifigen-
Marc i i ^um : maxidasautem mtas in pereußiones,\ faciem autem meam
loan. 19*1. nonauertl <* turpitudinefiutorum. Modo^pon dicit, præui-
dens quod eum verberaturi Hint, neque auerti maxidam meam.
Quomodo enim corroborarec diicipulos ad perfe-
rendam mortem deveritate,fiipfendn pertulilïèt ifta? E-
go dixi, Oui amat animam fuam,perdetearn : fi vitarn amauit
quomodo id docuit neque fecit quod docuit ? Primumi-
j gitur cum DeuS effet, ab hominibus hæC patiens fùftine-
loan.xz.i$. bar, vt hommes ab hominibus pofteaifta patientes, pro i-
pfo eiufinodi perferre nos non puderet. Animaducrte,
quod 8c hæc apertè prædixerunt prophetæ. Milita autem
Scriptural um teftimonia, propter temporisanguftiam præ-
termirtimus,ficüt prædixi. Si enim exalté qnis om nia pef-
quilîueric, nullum Chriftifaltüm fine teftimonio rclinque-
retur. Ligatus venir a Caipha ad Pilatum ,n unquid & hoc
feriptum eft? Et hgantesadferebantrégi munera larim.Sedob-
iiciataliquisexh s qui acutèaudiunc : Pilatus non eratReX
( vt intérim alias relinquamus multaS quæfiiones) quomodo
igiiiuliganresipfum artulerant Régi muneraIarim ? Sed
légë Euangelium. Audiens Pilatus, eilè ilium ex (Salilæâ,
remifitad Herodem: Herodes autem tum Rex erat, de aderat
H ierololy mis. Ët confidera prophetæ diligentem cer^
titndinem, munerum loc», inquit, ipfum milèrünt:^t<îi
funt enim mutub amici, Pilatus & tierodes,eadem die,zmca enim
erantinimici. Decebat enim cum qui Mundum eratpaci-
ficaturiiSjVtpriusetiamipfos Iudicesfuos pacificaret i Et e-
rat ipfe Dominus component corda Principum terra. Habes Pro-
phetarum ccrtitudinem, &verum teftimonium. Admira-^
reiudicarum Dominum :à militibus ducebatur & fereba-
Pilatus lèdet iudicatutus 8c quia ad dexteram Dei/ê-
Jfaso.6
Chrïftus
ad pâlfîo-
D
Ltic.21.0
Luc.zihi
det,mac ftans patiebatur. Populus, ex yEgypto, ab illp liberaals
8c ex alijs multis periculis, contra ilium clamat,rol-
le, tolle, crucißgeeum. Quade caula Iudaei: quod ccccos ve- \
ftros curabatv quod claudos vtambularent, lanabat, qüod
reliqua eiul modi beneficia vobis pnèftitit? Sicüt 8t propheta
de hoc dich: fuper quemaperuißisos veßrum, & contra qtiem
produxiflis linguam veßram ? Ët ipfe quoque Dominus per
Pröphetäm dicit, facia eßbareditas meaficut leo infjlüa, dedit
contra me vocemfuam, propt er ea odiui ill am, non egöjpreuyfed i -
pfijpreuerunt me. Ideó conlèquenter dicö, dereltquerunt domain
meam, ludicatus taeui. Tanquam comparéretur ei Pilatus,
&\xit, nonaudit, quodißite accufanti Non quod attende-
ret iudicatum,fed quia metuebat fu^ vxoris Ibmfiiüm quod
ad ilium milerar. & Dominus tactiit: dicit Plälmus, &faäus
fumßcut homo non audiens &non habéns in ore fuo redargutiones.
Er rurfus: ego autemßcut furdus non audiebam,&ßcut mutus non
aperiensosfiium. Audiuifti de hoc , fimemiüifti,Öcantea.
Sed milites circundantes eum, illudebant ei: Et faólils eft
ludibrium illis Dominus, 8c illuditUr Dominus: videtunt ^
me & mouerunt capita fiia. Figura ramen fir regni: illudé-
banr quidem, genu fleiftebant tarnen induentes purpura, Im
8cpoftea crucifigunt. Militescoronam impofuerunt capiti eins: chrifl*
quid enim refert etiamfi Ipineam ? Omnisrex, a militibus amilidbi
appellatur,oportebat& lefuma militibus typicè ctucifigpryP'^c?
ficut ideo Scriptura in Gämicis dick:exite& videteßlia Hierur ^ tuSl
falem in corona qua coronauit tpfum mater eius. Myfterium erat coroni
corona, Iblutio enim erat peccatorum,diflqlutioautetfe^hnftie.
malediÄionis. Accepit len ten dam Adam: malediäa terra in w mylli
Operibus tuis,fpinas & tribulos adfefettibi:pioptetealèCus acce- r,u® -
pit fpinas vt loluathanc maledi<ftionem,&ideo lepultus eft !m' 3‘ ,
in terra, vtmalediifta tèrrapro malediiäionerecipiat béne-* j
diiftionem. Tempore peccad primi, fbliis ficus circümdä-
bantur: Ideo & Iefiis finem fignorum dedit, ficum. Iturus |
enim ad paflionem maledicic ficum: nonomnem ficum,1
fed illam folam,propter figuram,dicens, nequaquam amplius MarcM
quifquam de te comedet. Diuolütaeftdamnario:&cUm tantum
folia ficus circumfulèetant,vënit in temporein quod-
bus non inueniebatur. Quisignorat, quod tempore hye-
mis,ficus n6 fertfrudum led fbiis fbliis circumdatu) ? quod
omnesfciebant,nunquidhocIefusignorabar.5 Sed venit
feiens, qu^fiit non ignorans quod non eflet inUenturus.fed
figuram maledidionis vfqiadfolia tantum faciens. Etcum
rcsParadifiattigimus,miratusfum certè,figuratüm verfta-
tem: Iu par^difo cafus,& in horto falusïdé ligno peccatum,
& pet lignum faluatio. Port meridiem,a Domino, Latro in
paradifum introducitur.Seddicet aliquis, comminifceris ij
ftf foftertde.a propheta,lignum crucis prxdidurs, nifi pro-
phetiam a Propheta pratbuéris,non perfuadebon
^ Audi igitur Hieremiam, & lis fidelis: Ego ficut agnus imio-
cesduftusadftcrificium nefciensl lie enim per interrogationem
legitur: quafi diceret:quidicit .quodpofl duos dies pafch afiel Hhr. nij
& Filius hominis tradetur ad crucsfigendtim, nunquid nelcmitfi vM/,r ^
Ego ficht agnus manfuetus qui portatUr ad vidimam, & |
non cognoui? qtialisagnus, Ioannes Bapdfta interpretatm! L .
dicens: Ecce Agnus Dei. Et propheta dicit, luper me cogita-* i
uerunt cogitationem. Qui cogitationes rtouit, nunquid Hier.mh
euentum nefeit? & quid dicebant ? Ventte &inijciamuslt- j
gnuminpanemipfius. Er,fiteDöminuS dignatus fueric, in
pofterum cognofces quod corpus ipfius, fecundutti Euan-'
gelium, typum Ferebat pads, Veniteigitur, lignum
mus inpanem ipfius&conterarhusipfum de terra viuentium. Vita pUm ftrl
non conteritur, quid fruftralaboratis ? Et nemen tins non re- tatpanii
cordabitur amplius. vanumeftveftrumconlilium , ante so^ ffal-7'll
lent tnimnbmen eius in Ëcclefia permanet. Quod autem vi-
taerat fiipra lignum fulpenfa, Moylcs deplorans dicit, Et
erit vita tuafufpmfa cofam óculis tuis, & tnetuis dies & nobles &
non credisvitatua; E t quod paulo ante ledum eft, dr quis
crediditaudituinoßroi Huiustypum perfècitMoyftscrucifi-
gens Serpentem, vt qui erat k fu s i viuo Serpentc , alpi-
ceretxneum SerpCntem &credens feruaretur, SiccittéiC-
reus quidem Serpens , cruci äffixus feruar, filius autem
Dei ineärnatus 8C crucifixus, non faluabit ’V^Vbique per
lignum falus. Noe tempore , per ligneani arcam, vitae
fuitconlcrmtio. Mare temporeMoylis, Yidens virgam c-
rubuit earn qua percuflam eft. Virga igitur Moyfis potuit,
S - • • I " ~ i c i l l
Defide in filium Dei, Catecb. XJU.
faoBBM
‘quaXW;
ùxitdç»
u m f
'OPICX*;.
& Chrifti crux non potcrit^ Omictopfures typos breuitatis
caufa. Lignum Moyfis cerapore dulcem effccit aquam, &
de Chrifti latere aqua effulafluxu in ligno. Initium fignorum
tempore Moyfis, fànguis & aqua,6c vltimum Ielus fignorum
hoc idem. Priraum Moles mutauit flumen in lan-
guinem,& Ielus poftremo aquam emifit de latere vnà cum
fijnguine, fortaffis propter duas casdesi alteram iudicantis,
alteram veto claman tium , aut propter credences., & non
credences. Pilatus enim dixit, Imocemfum, & aqua lauit ma-
nus: clamantes autem dicebant, fanguis eius fuper nos. Erant i-
gitur hæc duo de latere fortafiu, iudicanti,aqua , claman-
nbus verp,languis. Âçrurfiisaliterintelligendum: Iudæis
quidem fanguis, Chriftianis vero aqua:, liiis quidem tan-
quaminlid;atoribus, ex languinecondemnatio,tibi vero
nunc ctedenti,per aquàm lalus: nihil enim réméré fàdtum
eft.Alfignarunt enarratores patres noftri, & aliam quoque
eius rèi caulam.Cam enim duplex fit bap tifmi,falucaris vir-
tus, vtellin Euangeliis: Vna quidem,quæbaptizatisd'ona-
tur per aquam,altera veto landoi urn Mattyrum in perle-
cutiombus per proprium lànguinem:exiuit de latere làlu-
tari, fanguis 8c aqua, propter earn ,quæ elfet fiituta Chrifti
confeffionem , & in baptifmo 8c in temporibus marryrij,
confirmansgraciam.Eft &älia.latenshuius caula : Malier
fiierar prima dudrix peccati,quæ de latere creataeft,fed lc-
fiis qui venit vt viris umul ac mulietibus con Ferret recon ci-
liationem,aperuitlatus pro mulietibus, vtlolueret pecca-
I turn. Et filatiusenarrari voles,feperies.&:alias caulas,led
’ hæc dida Fufiiciat propter temporis anguftiam, 8c ne fit au-
1 ditoribus Faftidium audire: quamuisiaboriolum efiè non
! deberec audire decoronato Domino,& maxime in lando
j hpcGolgotha.Àlijenimaudiunt can mm,nosautem 8c vi-
j demus&actingiinus:nemoitaquelalIecur.
Accipe arma concra aduerlârios huiusCrucis trophçum,
ftatuasfidem Crucis aduerfus contradicentes. Cum enim
deDomino cruceque contra infidèles quçftip tibi erit,prius
ftatue manu tua fignum: & obm utelcec contradicens. Non
RU ß . ; pudeat crucem Chrifti confiteri:angelienimgloriantur,di-
num,ma céntes,lefumcrucifixumquorltisi Nonpotuifti dicere,pAn-
u ftatuen gele? fcio quem quæritis, meum dominum : lèd confiden-
îimanie '£et blick, fcio quodcrucifixum. Corona enim eft crux, & non i-
. gnominia. Çæterum redeamus nos rurfus ad propofitam
iputatio prûp[ielarum demonftratidnem. Crucifixus eft Dominus,
acccpifti teftimonia.Videsiocum hune in Golgotha, fimul
’ Pads & Ôc voce confiteris & mente quieta, caue autem in tempore
^ fecutio- |jer^ CUtionis heges. Non tantuta tempore pads congau-
&s “ Porc: degs Crucifixo, verumetiam rempote perlèèuciQnis ean-
- fijjj, demretinefidem. Ne fis tantum pads tempore Icfu amicus,
& tempore belli inimicus. Accipis nunc in remilfione
peccatomm&lpiritali dono regis pecunias, quando vénerie
bellum, pugnaftrenue pro rege tuo Iefu. Pro te ciuci-
fixus eft qui nihil peccauerat,& tu pro crucifixo non crucifi-
geris: Non tu prius gratiamillihanc exhibes,prior enim ac-
cepifti:fed gratiam llli reddis. Redde vluram illi qui ptopter
te in hoc facro Gplgotha crucifixus eft. Golgotha vero iri-
^ terpretatur Caluaria locus.Aliqui ergo prophetice lpeu fiunc
~ a Uîtia Golgotham appellarunt,in quo verum caput Chriftus crucem
luftinuir,ficuc Apoftolus dicit, qui eßimago Dei inuifibtlis:
& poft pauca, & ipfe caput Ecclefia: Et rurfus, Omnis viri caput
eßchriftus : Et miCas, quiefl caput omnis principatus. Caput
> hùc in loco Caluariæ paflum eft. O magnam propheticam
appellationem! Modo enim non & noinen hoc admonet
te docendo , non vt fimplici homini attendas crucifixo i
caput eftpmnis poceftatis, crucifixum, Caput autem ha-
bens Patrem: caput viri Chriftus,caputChrifti,Deus.Chri-
ftus igitut pro nobis crucifixus eft: iudicatusnodtu cum fri-
5 gus diet, 8c Focus carbonum ideo Fuit appplitus. Crucifixus
hora tettia.Ab bora autem fexta tenebrafaäafuht vfyad ho-
i ram nonam,Et rurfus ab hora nona lux,nuiaquid 8ç hæc ftri-
, ,pta funt quæramuil Dicit igicurZacharias,##/*,»« die ilia,no
' erit lumen, & eritfrigusvnadie rigus cum eilet, Petrus calefa-
ciebatfe. Et dies ilia nota Dovamo:dicii,diesilla. quid enim ?
hum & alias non nouit? Multæ Funt dies, led ilia dies jfaliß- *
onis Domini,quam fecit Dominus,& ilia dies nota Domi-
no.Er neyhesjieqjnox.Qualé eft hocçnigma quod dicit prp-
pheta, dies ilia,neque diefeftneque npx? quprtiodoigitur
-01001
,l'2H
earn vocabimus?InterpretaturEuageliuraquöd negotium
hoc enarrat: Non erat aies, quia non perpetuo ab oriente
vfq; ad occaliim Sol lucebat, lèd à fexta vfyad nonam tenebra
fattafunt in medio die,quia inrerpofitç Hint tenebræ:nomi-
nauit autem Deus tenebras,ho«ftem.Propterea,neque dies'
neqy nox,non enim tpta lux erat, ÿc yocaretur dies, neque
tota tehebræ, .vt vöcare'tur nox, fed poft nonam illuxit loi.
Prædixit&hocpropheta:dicens enim,wf^«fd^, neque nox,
addidic, & ad vejperam ertt lumen. Cernis prophetarum exa-
damcertitudinemjcernis veritatem fenptorum. Sed quæ-
ris apertè, qüa hpra loi defecerir, fi oâaua veldécima. Di'c
Iudæis veritatem,ô propheta,quandodeficiet Sol ? diciti-
gitur Amos propheta, & erit m die ilia (dicit Dominus) oc-
cidetSolin mcridie, ab boraenimfextatenebra faäa funt, &
obtenebrataeft lux fuper retram in die. Quale hoc fempus,
p propheta, & qualis dies? Etconuertam folemitates vefiras in
luätinr.inAzymis enim hocagebatur.Peinde diciy.Etponam
ipfum ficut lu ftum dileäi,&eos qui çumtpfo,ßcut dièm doloris. In
die enim Azymorutp & lplemni,m ulieres iplbrum plange-
bant & fltbaüLapoftoli vero oeeukati dolebant.Admiran-
da ergô hæc prophetiarfed da mihi & aliam, dicar quis:
Quod fignum eft cercius de ee quod fiuäum eft ? crucifixus
Ielus,,is qui vnam tantum tunicam habebaty & vna vefte v-;
tebatur : Milites veftem quidem inquacuprpatcesfeide-
runt,tunica autem feilïà non eft,nullus enim deinceps illif
us effet vfus,fed fors de ilia inter milites prpie<fta eft.ac.illâ
quidem diuiferUnt, de hac autem lortem miferunr, N unquid
& hocfetiptup» eft? feiunt hocftudiolî Ecclefi^, Plâl-
miftæ,qui angelicos imitantesexercitus,lemper Deum lau-
dibus celebrant: qui digni habitifunt pfallercin hocîànôèo
Golgotha, & àiectc, diuiferuntfibi vefimentamea, & fuper ve- Hicrolàly-
fiem meam miferU it/ôrtem-.Sots autem erat quam milites pro mican*
iécerunt. Rurlusapud Pilacum cum iudicarçtur,rubeam
yeftemferebat,illicenim pofueruntfuper ilium chlamidem Matait
coccineam : nunquid vero & hoc feriptum eft? DicitElâias: ifa.Oi.il
quis eflhicprogredtens ex Edom,rubrum veßimentumeius ex Bofori
Quis alius quam ille qui per contumeliam tulit veftem pur-
puream tBofor enim apud Hebræos,quiddam éiufmodi
fonat.jQuare funt rubra veflimeta tua&indumeta tuaficut calc an-
tium intorculari) Ille autem tçfpondetSc dicitiTota die expands
manus measadpopuUimincredulum &coniradtcentem.Exptin-
dit in çrucc manus, vt comprehenderét fines terræ : Mcdiü
enim tetræ eft hic Gojgothas. Non meus hic eft fermoipro-
pheta dicit „Operatm efr ftlutem in medio terra. Expandit hu- pr , ?
manas manus, qui fpiricahbus fuis manibus firmauic coe- l * ?7' 2’
lum.Ecaffixerunteas çlauisjvth'gndaffixahumanitate quç w
tUlichominumpeccata,&moriente humanitate com.mo-
rereturôc peccatum,nos veto telùrgeremus in iniuftitia.Gü
enim per vnam hominetnfit mors, èciamper vnùth, vitaipér v- i.cor. ij.
i num autem hominem Saluatdrem,qui fponte fua moreuus lieft.
Reçorderis di&orum, Po«/?*«*» haheoponerjeanimam me- loan'w-18-
am, &poteßatem hàbeo rurfus accipere eàm. Acillequidém hçc
fuftinuit,profâlute omnium veniens, PopuIus réro ma-
lamilli mercedera reddidit. DixitIefus ,y?«o. Qui educe-
bacipfis ex rupeaquas, er> petit à yinea quam plantauir, fru-
d u s. Sed quid y inèa, quæ fecundum nacuram quidem
eràt ex faniftis patribus fecundum volüntatem autem ex ]. y
Sodomis:(VtneaenimillorumexSodomis,drfarmentum illo- jyeu[J2^
rum ex Gomorra^tienv Qominofpongizmudefàéin & im-
pofitaarnndini,porrigitaceium. Etdederunt in cibum meum PfatM..
fely&infiti meapotauerunt me acetot Cernis clafitàtem præ-1
diétionis prophecicæ? Guiufmodi aucemfel dederuntori 2i
einsHederum,inquit,illivinummyrrhapermixtum.mytthzaa- 1 ^ '2
rem, felisinftar amaraeft. Hæc Domino reddidiftis ? h sc I-
adfert Vinea Domino? Iuftè igitut déplorât vos ÈlàiaS j di^ ifa $.v
cens, VineafactaifiDileâomeo, incornu,inlocopingtiuEtvr.ne |
omnja repetamus,expe<Staui, inqaic; vt feceret vuam î fiti- ^ 5 ' 6
uijVtdaret vinum, ipîaautem fçcic fpinas. Cernis hanç^co- i^ôdofont
rpham qua citçivncfatus fum?<|uid ergo ftatüam déinceps?, lin Ecclçfiâ
Nubibus pracipiam ne fuper iliampluant, ablatæenim funtabil- ehriftîa-
lis nubes,prophetæ: Prophetæ enim deinceps funt in Ecclc- |n^-
fils, ficut dici c Paul.us,Pfo/)^r<e auiemàuo aut tres.îoquantur,a- j1 ‘ I+‘
lijauterti dtjudfeent: Et rurfus, Deus dedit inEcclefiaaltos quidem tefha.iaM
prophet as. Et Prophetaeraç AgabUs qui iigans fibi manus & Idâ.zEtt.
pedes pröphetauir.De LatroniB. auteffl qdicum illo cruci-
'■ ... - - . - ' fixi I