
fotiïonpArcemo
ftaucareiirï Deus, in quit, ccelïipfeprofrerauit nobis,& nbsfetui
eiusfurgemus, fradificàbimus ,vobis aUteni non eftpbrtio,fas, ne-
que mentioin Hterufdlem. E cintra d;centib lis ad ne t l.n ijs.
Nurtquidfacrificabunt, an manducabuut in loto fini Nonneafcen-
detvitlpeSi&^demplietmurdslapidüm eorum î E tfe cd ic^ra f
Deumferutfseius Éfdfa 11Exaudi Deusnojhr>quiâfaftifumùs
contemptibiles, &conuerteconuitta ipffiuminvapitaipforunij &
da ithsvtfintindmfu,&in terra captmmtis,&neOperias i»rö>
tatènifrforuni,frpeccata eorum a facie tua noh deleantur. Qui<%
talé n©scirca ce locutïfumus ?' éftieftis quem orauitEl-'
dras,quemque de ego. ord^ ôç omnis per tetarüm undüm
conftitutaeius orat beata Ecclefia : Méa circa te hæcefle
ypcà,vt Cütrigas errores, fxsque vnus ex nobis. Confpice
intcrèa.quoraodbDei homiueinequeadùerrariôs timuerint^
neque contra inimicos Déi domus precem fundendo
dehuerint, vt-videlicef vires Dei rëligiohisadüerfariorum
fuiflent dedu&æ ad nihilum. Sicëtenimetiamfàniftiflî--
m us M oy fes dicit iri canti co Exodi ad De um : Décidât fu
per eos timor & tremor rttagnîtudinis bfach/ftui,fiant tanquam la-
pides,donectranfeatpopulu$ tuushtcquem acquififii.
Talia illi ad Deum verbafècerunt-fibirraditis i nb?
quiatibidicimus,Aucconuertere ad Deum , 93 au t habe
'certuni.quod Deus ad nihilum fit dëduéluruSjOmnem in-
ànemfùperbiam tuam, videmur tibi pétulantes* Confpice
adhucquid fecerit Matathiâs farâftiffimüÿ ille virdc-
uqtus Deo poft tam illuftriâilia ,• quæ egeritjqUæetiam in
fineexitus mi dixerit ad fîlios, & vide, an re&o contra te
ordine Dei hæc agaftius facerdoteSJLoquitur fcrîptura S.
;:4 ideris .* AppropthùeruntilietMatatbut morm&y&dtxttfilÿsfuùt
Nunc confortât a eftfuperbia,&caßigatio, & tempus euerfionis,fr.
ira indïgnationis, numfitÿamuliefiotekgis^&dateanimasvefiras
ad teßameniumpatrum nofirorunt)& rtiementote operumpatrumè
quafeceruntinfeeulis fuis,fraccipietisgloriam màgnam,fr nomen
aternum. Abraham nonne in ttntationeinuenttueHfidelis, & rt-
putatumeft'et adiuftitiam ? lofeph in tempore angufi'i&fua eufto-
diuit mandat tun y&faüus efl Dominus Aegypti. -Pbïnees pater no-
ficrïrizxlando zelumaccepttteßamentumfucerdotij aterni. lefus
dum impleret verbum faftüseft duxin ifrael. Chaleb dum. tefiifir
catur in ecclefia, accepit hareditatenu Dautdin fua miferïcordia
confecutus eft federn regniinfecula. Deltas dtim^elatzalum legis,
raptus efl ad c<itttî Ananias i Avarias, fr Mifaeléredentes liberatefunt
de famma. Daniel in fuüfimpliâtate liberatus eftdeore
leonum : fr itd cogitate per generationèm &genetationem, quia o-
Exofi. xj.1
F
edias Dei mandacis, conucntüs'à mç ipfius clemêntiae fer-
uo àc facerdote > aut probes de icripturis (acris fortàffis,
mihi prohibitum, (êd inuèniré magisincipies mihi praeceptum,
vtte arguani^&increpemj&çxliorterj&deprecer,
Üc admoneam, atque prouocerhad Deo placendumi çur
me dicis tibifacfcre cpntumeliam i Ëoetenim vfqüe nobis
antiftitibusfuis dédit poteftatem ad vos npbis commiflos^
increpandos,dôcendos,yt dixerit î NefimeOs afactéeorum,
neformidesin tonßeäueorum, Ëccepofui tein hodterna dïeficutci-
uitatemfirmatam, &fieutmurum areumßrmumjtmntbus regibus
luda}& prtnçtpibusem»&plebiterra : &pügnabuniadte,&non
poter uni àduerfum te ,quia ego teiumfumjt hberefn te,dicit Demi-
m.
Q u * funt quai dicebat Hïeremias regibus luda,&prin-
cipibuseiuS, ôçplebibus terr*î nempe hæc quia d'ereli-
querurtt Dominurti, & immolauerüht dijs âlienis. Hæc
üc tufeçïfti.ac facis : dereliquifti apoftolicam atque euan-
geheamfidem, fufeepiiti hàirefim Arriànam,& cogis onic
nés idololatrasfieri Dei icruos : quia h*c audcs^vocas fu-
perbosfalutituaecupientës confultrim. Dicit Deus Hie-
reroiæ : Et tu actïrige lumbos tuos,&exurge, & dic omhia quacun-
quedtco ttbi. Ne timeasafaweorum^necfemidesintonßeäu eorum.
Ëi'j Çonilantius Ithperatoriindig'nariscur tibi erran-
tidicariî us,Redi ad viam iàlutiferam, derelinque errorem
perÀrriumihftiniàu'diabqliiuuentum. Det^feiokuw-ti-
•mendum mandat j praeter iè eflè neminem formidandum
pr*cepit,& tu ead^tuifti xm'plen4a,qu* Dominiaufcrant-
metura,&ce&ciahtformidanduimDeasdieit Hieremiæ:
Eccepofut te in hodterna dteficut cihitatem firmam,&ßcutmurum
areumftrmum omnibus regtbusltfda, &pzjncipibùseius, &plebi
terra, vr'pugnabunt ad te, & nonpoteruntßduerfum te,quti ego te-
cumjum ] vt libèrent te,dicit Dominus. Et tu exiftimâs té titqe-
ripqfle à quôquam ieruorum Dei? Cur me dicis arro-
gancem.dc iiiperbi^m ? Cur contumeliofum vocas? nempe
quia te reperérim operibus tuis eflè vnum ex illis, de qui-
büs bcaciisdohannes : AudtfiisqiiiaAnticbrifiusventt, nunc
dutem anticbrißi muht funt. Sic nos iniuriarum reos défi4-
gnàs tanquam priîiu reftiteriraos, ne idololatriam tuam in
Dei introducer es Ëcclefiam. ËegiftiinMacch'ab*orum
iibro primo i Et dixitvirproximo fia, Si omnesfuerimusßtuti
&ßatmn<foife(erühtf&noiipugnauerimusaduerfiugentespro ■. («</»**.».y —-....... - :-;,v ' * ,
animanoßral&tußtßcationibusnoßris, nunccitiüsdijperdentnos | mnesquijperajittneum,mnïnftrmabuntUri&averbuvtnpecc4
à terra. Et edgitauerunt m die illa}diçentes : Omnishomo quicun- tortsno tmuentis ,quiagloria etus inßenore^&vjrmümite extol
que venertt ad nos m bellum fdiefabbatorumpugnenius àduerfum . limeras Mtnuenietur, quiacbuerJiueSiïntênafuam,{&cogifp,
eum,é: mnmmemuromiüsjkàtïmèirtuïfuni#atri$ noßriinoc- tioeiusperibtt. Filycoiifortamini ,K&priuaUtetH^gp,qu^tntp^.
cultis. Turiccongregati funt ad eos conuentusfortuin vinbiisab if- glortofientis. Et eue Symeonfidter veßer,fcio quod viréonfilijesli
rael,omms voluncarnu in lege,& om nes c’uifugiebant à mails ad e- ilium auditeiipfevobispater ertt. EtludasMatihab^usfortUwibus
Pst& faätfunt tills in ßrmamentum, &tonßmerunt virtutém,& a iuuentute fua,fit vobisprincipalis militia, & expugnabit bellumi
ptrcußeruut pucatonsin ira fua ,'dpviros miqiioiïnindignattone, &adducetisddvóspmn'esfa flores legis ,,&Vindicatevindiflampo^
& Paten fugerunt ad nationesjtfe itherarents& cinumtuit Mata- puli veßri
tbias.&amtci em,& dejlrûxerunt aras, & circumcïderuntputros ptUmûgis. Quaudo itaque videas talia præcepta dedifle
inurcumcijos, quotquotinuenenmtmfimbus ifrael in'fortitudtno, filijs , & eg mandafîe fieri quæ etiatn feceritipfe,eum dp-
drperfecüti funtfiïtos fuperbia ± &proßrautt opus in manu eorum, J cear fie patriarchàs, prophetas,& eunôfcos iuftps Dcopla-
drobnmeruntlegemde-mambusgetimm®um , &nondede~ euiifie i quidnOsituténebrofe ,ne tibi contumaeeaviaere
runt cornu peccatori. ‘ ■ I mur,vorue£asfaeere ? Geffiftemusne tibi mortuo viui Der
Qmdiçntire dignatur venifle Arrijfauciata mens tuai ferui, fatellitidiàboli ? càm cernas iftörn Matachiam dice-
^ d p ô t e r i t exftogitari concfà hanc noftràih=dçfenfip- ; ic aà iàios: Et ita 60gitate pergerürationem & generatorem,quia
uetii rôorhbUs iërpentis codeifum cor tuum ? ilioscum il- j omues qui frétant ineum,non infimabuntur. Barerbisviripecca-
lgadüertas egiflè, nobis quiefcèndum fùerar, óre tuo p£dë ■ torfsnontiifiueritis, quiagloftaeïusinfiercore,&vermeshodieex-
latià blaiphemiis ad populum ûôbis diuinitùs commiisu^ toüitur,& eras non inutnietur,quia conuerffts étt in terrant fuanii
lauciandiùm? Etcircumfuit,iaquit,Matathïas,&amictetus, . &cogitatioeiusperibtt. Netibi iniuriofi videàmur# par-
ÿ ’Mrpxtxunt aras,& circumcïderunt puerps incireumnfos, quot- ! camus tibr Dei domum deftruenti j tibi qui hodie fis > &
quotinueneruntinfimbus ljfaêl infortitudine, &perfecàti funt fi- eras erisi^ vermes&ftercora^& hanccrahamus apudDe-
liosfupèrbia, & profr er amt opus in manu toruni,&obtmueruntie- j umoffenfam, quotccum ifiereamur redigiad nihiluai.
gm de mambus gentium&règum,&non dederuht cor nu peccato- CôgnptCe p ofth*e, quidetiamfili}Matathi'*iftiusrclv
ri. Cùmilli hæcquiitgegerincjfueriat faôti Deo aman- gioliffimiféeérintt, fitimuerim cpncarnificiscuirtianuxii,
z.Efdr.i
»»• V “ ‘u “ “ 1 “ * O------* -
tiifimi/nostibi aduiando}vtecumquein tuo currendo fee
iere fuerac dïgnum,»t tu es,efiiceEemurDeo inimïciflimi.
Si nos tibi hinc videmutiniuriofijquia idololatriam tuam
fùfçipere neqiiiuerirnus. Des Vnum, quasfó,qui pepërce-
rit ex Dei cukoribus aduerfarijs eius téligionis.
Ihfecundo libroEfdræ, contradicéntxbus rie dömum *
Ôctemplum, & ciuitatem in Hierotölymis Domino in-;
fiexercitmnillius ante oculos habuerint ÿ & non Dominum
noftruih y quern omnia potentem y vt noseredimus
credente s, contra hoftem omhibu.s fuis viribus femec ere-4
xeri nt. Etfunexit ludas, qui vocabatur Macchabaus. films pro
eo für adiuuabânteumomnesfiatreseitis, &vniüerfi quiJeconïun-
xeruntpatri eins, & praltabaiurpralmm ifrael cam latitta, &dt-
latauitglonampopulofuo,& induitfelorieaficutgtgas, &fuccin■*
Aâ.y
xit vafa bellicafisa, &pralta conftiiutï ,protegens càftraglÀdio,ér
fmilisfafluseftleoniitt operibusfuè, &fiçUicatulus leonis rugiehs
in venationem,&pbrfecutusefl iniqüos j & perferutans, i& bos qui
pérturbabdntpopulumfuum,fuàendit\y & fubduäifunt iniqtiïpra
timoreeius,&omnes operdrij iniquitàtis conturbaïtfiïnïl&profre-
r a facta eflfalusinmanu eius,& ex acerb ab Al reges multos, & deleft
ab at lacob tn operibus frits -, & vfque in fecula memoria eiäs in bè-
nechäione ,&perambulauit in ciuilatibus lUda, & difrerdidit ibis
pios omrieux ea,& auertit Warn àb ïfrael, & nom inat us eil iifque àd
npuißimum ierrd,^r congregauiipereuntes. Uli tali zeit» acoenfl
contra Dei domus fecerünt infmicös,nobis te Contra hon
fuerat furgehdum,ne diaifuiflèmiis pétulantes. Sed bene
me petulahtem dicefes, fi nonrëâè contempfiflemus
facrilegum edidtum tuum; Rejpiçe e):enim, comperditi
tui quid prarceperinc duces Iudæorum Apoftolis, & contra
quidreCerit bearorum chorus Äpoftolorum, &inue-
nics nos hon efîc petulantes,(èd ôi tibi Ôc nobisconfultum
efïè cdpiehtes.- Petrus autem & Joannes afeendebant intemplum
ad b or am oratïonis nonam, & quidam vit claudus ex] vtero matris
fuaportabatur, quem quotidie ponebant ad iannam templi,qttadi-
citurfreciofa,ytpeterét eltemofynam àb introeuntibus in templum.
HiccumvidiffetPetrum &Ioannem introeuntesintempluth,roga-
bateleemojynam. Int enden s autem in ilium Petrus cum loharme
dixit, Afrfcein nos. At tile refrexit in eosfreransfealiquidacceptu-
fum ab eis. Ait autemiUiPetrus ,. Argentum & aurum non habeo,
fed quod habeo,hoc tibi do: ln nomine lefu Chrtfti Nazar ent furge
&ambula,&apprehenfa dextra manu eitts er exit eum, confefiim^,
confirmati funtpedes eins &planta, & exiliensftetit &ambula-
< bat , àr intrauit cum Ulis in templum ambulans ac[aliens laudans
Deum,&viditeum omnispopulus ambulantem & laudantem De- i
Um, &cognofceba,ntquiaipfe erat,quiadeleemofyhamfedebatad
freciofam portam templi, &repletifuntpauore & admiratione in
eoquodactideratei. Etinfra ; loquentibus autemiüisadpopu-
lumbac vetiajnfurrexeruhtfacer dotes & pontifex templi, & Sad-
ducii,dolentesqybjddocerentptebem, & adnunciarent inlefumre-
furreflionem mortuorum,&iniecerunt in eosmanus, &pofuerunt
incufiàdtà. Etinfrà: Vïdenies Petri conftantiam & loidnHis, &
compertö qitçd homtn es imperitifint & fine liter is, mir ab ant ur : co-
gnofeentesetiam illos,quia cum lefu étant: hominem etiam videntes
cum frpfrdniem^ui^ratweratini^lp'èin’ónt contradiceré. Cu
iußiffent autem iüosforaseXtrf'concilium dtfeedere, conferebantad
inuicmsdicentes: Quidfaçièmus hominibus bis? Namquianotum
fa flumefifrgnumperipfos omnibus habitantilius Hierufatem,mani-
feftufn efi,&nonpofrumusnegare,fedneanjplitis innotefeant in po-
puliim vefba bac,cowminemur illis, neamplius loquantur in nomiinefedulorum
| fèd etiam fuifièpbfêcratüm, ÿrjïdüfciam
löqüehdi i C'onftantlamiquë defenden'di ycrijratëm Füiffer
ApoAólis fuis dignàtüs tribu ere Deus. Si igiriir tó e & a t
ApoftolisFa(ftumeftbeatis&pöpuliS DeödiCatis , &hoh
fuhtn'èq;con£umaccs,neq; petulahtfes d îiftiàDço, quód
reftitèrint inimicis eius, quomodö nos dicimutà te îuper-
bi,petulànte%; cohtumeîïofii qüi licet peCCatorés i tâmèn
fanâaiti tëneamùs fidem Apoftôlôrüi atq-illOrü pOpuJo-
fû,quicredëntes faetahtinvnicum Deifiliôicum Apbfto-1
' lisidcirco fuperbi j quia VPcem tua àpoftataej qüia terroreS
ttios facrilegi Chrifti milites ducaihus pro hifeUojquiaDei
filium, vèrü Dei pridicemüsfilium; ficutpriédicauérint
beatiffimiapoftoli* Sic nos tibi protèrui,petUlaritesiftipèr-
bi videmur,vc Iudæis vidéban tur fanétiffiihi apbftoli,qui-,
bus fi hodie fuifTentin cOrporibus , potuëraS hÆc dicere,
quædignaris dicere ad hos.|nuenim9 etenim femper pr*-
ceptum cis ore comblafphemöruih CüorumSeribarü>Pha-
rifaeoriim, P rinCipü, arque pontificis Iudsorum^ne doce-
rent,neve prædicarent vnîcum Dei filium, tameh quid illi
fecerint, accipe adhuc quæ feriptafunt,rie fbrtè poffit te-
nëbrisfaginatum cor tuum ad vidéhdâàdducivferitatem :
Per manus àpofiolorumfebantfigna &prodigia nitilta in plèbe,frétant
vnó animo omnes ïnportiçu Solomonis, coterorum autem nemo
audebat ad illosaccedetefed màgnificabatillosplebs,magisqueàdde-
banturcredentesDomino multitude virorumac mulwrumftta vt in
plateis eÿcerent ïnfirmos, &imponerent in leflulis &grabbatis, vt
venientè Petro vel vmbra inumbraret alique eorum,& liberabantur
ab infirmitatefua. Concurrebataute multitudo vicinaruciuitatü
H ierufalem,portantes infirmos, & eos qui àfriritibus immttndis ve-
xabantur,& omnesfanabantur. Exurgens autemprincepsfacerdo-
tum,&omnesqui cü illo erant horefis Saducaorum,repleti funt tnui-
dia,&iniecerunt manus apofiolis,frpofuerut ïübs in cufiodta. Angelus
.a. Domini aperuitianuascar.ceris,&eduxit tUosdicens : Ite, &
ftantès in templo loquimïni omnia verba vita hum. Cum bac it a que
audiffetit, iniroieruntfub luce intemplum,& docebant. Adueniens
■ auteptinceps facerdotums&qui cuin eo étant,conuócauèrunt concilium,&
onmbcongregationemfiliotum ïfràef&mlferunt in cqtce-
tem,vt eöSadducerent. Venerunt .a. minifiti,& non inueheruhtil-
losin car cere,& tegrefii renunciauerunt décernés : Quondam career e
quidem claufum inuenimus in omni diligentïà,&cufiodesfiâmes in
ianua : cùm aperuiffemus aute,neminennntus inuenimus. Vt autem
audierunt bosfermotiesprincipes & pontifex facérdotums hafitabant
de illisiqfiidillüd effet i Adueniens.4 . quida renûnciàuii illis, dicens :
Ecce vin,quospàfüifiis incüfioiU,in templo funt fianies & docentes
populum. Tuncabijtprincépscumminifirôïéf adduxitillos, non eu
nebocvlli\>Qmnumr Cenfentientibusautem omnibus, açcerfientes \ vi: timebant etenim populum ne Idpidarentur. Cùm .a.âdduxïffeni
éoSypraceperunt illis, ne oitinim loquerentur nequê docerent inno- • èos,fiatuerunteosin concilium,&interrogauiteosfacerdos, dicens :
Ihinelefu* Refrondentesautem Petrus frlobanUësdixeruntfBiu- , Denunciationedenunciaumusvobü,nèdoteretisinhoctiominë, fr
ftum est coram Deo vos aüdirepotiùs quant Deum, iudicate. Noue- î eccerepleftis Hterufdlem doflrinaPeflrà,fr vultisinducërefupér nos
nimpofrurnus nosquo vidimus&audiymm,nonloqui. Atiüicom- fanguinem hominisillius. RefrondensautePetrus & Apofiolidicen-
mïnantes dmifetunteos.non inuèt,ventes quomodopunirent eospro- tes :Vtrumqbedire oportet Deo an hominibus ^ si igiturDeo esl obe-
pterpopulum. OmnesenimbonorifiiabaiitDeumin faflo. Anno- j dieridum,& nonhominibus,cur nos contumaces, cur nos imuriofol
rumeratplus^o. honio,ifiqUôfaUuméHfignumfanitatis. Dimifii vocas,qUOsvidedsDeiohedirepracepiislAitdiehtesautem hdc,freme-
autemvenerunt àd fitos , fr retuleruntquanta ad illosprincipesfa- bant,dicit Scziÿiàtz,& cogitabanteos occidere. itâ Sè tu ret(-
cerdotumfr feniores dixerunt. At illi cùm audiuifféHt ,vno animé ! lies nos' in euftodiis t mini taris intërfice*ë,quiâ fis eo obfef-
leudueruhi vocem ad Dominum,& dixerunt, Domine tu Deus,qui fùS fpiritii*quo capti de tineban tur ludæi atqj dëtirientur.
fecißicoelutu, & terrant,& mare ,fromniaquaineis fünt,quiper I Sinàneo câptus îmmiindo fpiritu détiffëris,CiirrioS prp-
Spiritumfanftum,frospatrisnofirijyauidpuerituidixifii: Qua- j hibes confitèriàCprædieàrevnicumDêifiliu ? Angel9Dëi
refremueruntgentes, frpopulimeditatifuntinania'i adfiiterunt pro'ducensâpôftolôsexiudçorümcohdefpèfâtôruriitüô-
reges terras &pnnctpescohuenerunt in vrlum aduerfusDomïnum,. rum càrcere, Ite,docete in templo vèrba v it* hüiüs ; & td
&adUeffusChriftumeiusfConueneruntenimverè in bac ciuitate tollensfacerdotes de ecclefia Dei in carcërem cpnijcieti-
aduerfus fan ftum filiiun tuum lefum ,quemvnxtfii,Herodes&Pon- 1 dos putafti,he prædkarcihus verb ûvitæ. Intereà orb tëfé-
tïus Pilatus cumgentibus &popuUslfrael, facerequamanus tua & i fpondeas, quid fit inter te & confcotinum tiiiim , quem
concïliumprafinÿtifr nunc Domine refrice in tiitnaseorum, & da i verfb ordine Siriÿfnienfes;vocant Photinüm ï Quid inter-
fiïuis tuiscum omnifidticià loquiverbum tuum, dum éxtenâisma- | fit,quid diftet,rôgâris,diftihguas, ecce fi cuncdixerunt ad
nusddfqnitates , atfigna frprodigiafacienda per nonieri fanftifilij j apöftqlös principes & pohtifex, & ômhé.cbricfliü ludàiotuilefu..
Et cùm QraJJèntjmotusetf locus fm quo erant congregati,fr
tepletifunt omnesfriritu S. frloqUebantut verbum Dei cum omni
fiducta. Si collegifti iam ciînéla , cur hæcprötületirrius, fi
imbibifti orriné penitus præfcriptionis noftr* defideriüm,
diGereaudebiSjviceriusnosefïepétulantesiquandoqüidç
videas nec Apoftolos b e a c este içtper a fïè d ucib uS îudtéo-
rum,nec minis fuccubuijlë eotû,(ed>magisinttepidèfexn-
per duxi.fïèad efteôlüm fibidelegatuimptidemetia^m Dei
popul u m^nólolu non fu ilfèpc?teirit u»n co m ni in a riônib.
Eiblioth. Vet.Bdtf.fom.^ #■- ^
r Vu Iris fri cro dü ce felü per hfos fäftgulhem hominis illi9,-
êciam Photihushominërqcantûpro'htëtiltDeifiliû, dicit
ilium n on fuifle aüte beatàm Mariam : tu a qù oque hæc èft
profeflio. Qüod .n. ante Omniaquidéth, hocéftjàhté coe-
los,ferra,' mare, & omnià qù* ineis fiint, Dei fit filiü's, fèa
quödcönftircrit èX hihilöj fèd qüod Crëatürafit, quid in-:
tereflè arbittaris inter te &PaulumSamofatérium,vel eum
Jumeiu$ difèipülü tuû corifcotiriu, hifi quia tu ahteqmhia
dicasjdle Verô' pOft omhia ? Gætërô vha vobis crüdélitàtis
P- I ■... I _______' " l ' f j l f , . 1 ' ätque