mBÈ
vuum, cui Cæl^maximeindignaretur, volensabducere
ofFenfiphi, multa deplorabat prece : fed indignatio niraia
nullum véniæ locum reliquit. Proficifcentibus inde in
ÆgypcumiptofecutusÇæfarisiterfuppeditarisomnibus,
q uæ v e lip fi, vclcxerCiïui yfiii forent, maxima fui gratia
Iropcratóris fibi ftudia conciliauit Herodes :præcipuè
quiafin ioçisaridioribus vfquc Pelufiura, Rëgali proui-
hone aquanjm affluentia fub miniftrata quibus offici jïi
tantum fui aihvocém infudit omnibus, vt plus videretur
meruilïc quàmaccepiflè. Minor quoque regnipoteftas»
quàm humanitatis largitas æftiroaretur. Vnde Çæfar ex
fententia rebus intraÆgyptum geftis * Antoriio & Cleo-
Hdoaa- patra defun&is, bon foliiro quæ ademptaerant, Hetodi
rèddidit,veru metiâ præter ilia, quas Cleopatra auerterat.
C À p.
XXXV.
tudo pedum quinquaginta.ab’js etiamexceliîq^Diftmxit
ipfum maximis tutribusportum, quarum vnam Dtuuon
vocauit, vti)rufi nomen, qui de C^làris maioribus fuit,
infignibusfui operis ihtexeret.Gradusetiam breuioreslo-
cisinterpofuittrequentioribus,perquosfine grauilabore
nauigia fubducerencùri Tribus etiam coloffisingentibus
rotam portus illiusgratiam venuftàuit. Iterum templum
Cæfàris edition fundauit loco, & templi mediô coloffiim
eonfticuit Augufti nomine, vélutfimuîachrü ipfius, qupd
non minoris magnit.udinis forêt fîmulachrô Olympij fo uis
aut IunonisArgiuæ. Nefcias pulchritudinem in tanris
diffieultatibus,anvaliditatem operis ; ac munimentum in
tanto décoré præftare aroplius putes,;quandoquidem in-
folubile maneac opus,& mari,& vetuftati. Acceffit itaque
in eo opéré multiplex gratia. Nam & vrbs maxima accre* w^sarca
uic Prouinciæ, & portus nauigantibus , & honor Cæfari » j
cuius ex nomine Cæfàrea in ho c teïnpor é vocatür.
Vet. col I Gadarûm,Ioppem,Samatiam quoque eiconcplfîc. MariM’Sxîàionis
lîmul donauit : quadringentûs q.uoque f t i- ,— -----— .— -- A :.r r
patoresWGallia/quibusfeptaincédebac Glèopatra, ad H a n c Régispotentiâm proipensaffluentem mccH- ç A v.
cuftodiam coupons Régi conceflit : multacualia.' Sedhis j fi bus vmus muliensexpetitaiocietas mclmauit ,m oe it i lq ,|M |
ornnibus Rex pluris hab&at; quiaàCælàre fuper omnes, ! infregit dolonbus, ex quo aduerfiim tps faiqi coniugium
infta Àerippam tanîen.diligebatur, àb Agrippa infra Cae-1 digmtate potius generis quam charitate,y lu quodam Re-
£ r eïn b r r ; gioroetiendüexiftimauit.Habcbatautem m conlortium*
tudÔ^ te lp ond ê ré t& g rà ti^ tanto rerumfecundarum jiibiahtè ibciatam£ quægrâtiortO elfe debuerat, quo tuqfudceliuleuatus,
adpietatemintédic»&vt-fegratumcçlér | ratfèlix m.aritô^fümqUaregalef^rat adeptusraQigium.
ftibùs in fefupra modum fluenrihus bénéficias demônftrar j VeiumimmemotgratræproijcitDofidem viociat Maya-
rér templum ornauit somnem^ ilium circa templum lo- l mnem Ariftobuli neptem, Alexandrifiham. haque dura
ciabitnmcircumuallauitmuro.geminatifqifpatijsinclu- Tequiturnobilitatem>mperturbationemincidit, q u aUbi
fu immenfo ædificahdifuraptu, & exquifito décoré. In- domus propria non conueniret, cut.diuerlarum Piouinr
dicioerantiâàgnæcirCaiacrariUmporticûS, quas extruit j ciarum multiplex obtemperaret populus : ac ne oculi no-
ex fùndatnentis, nec minor,tiiendi qùa otnandi intentio.1 uæ nuptæ odio nouerculi dorai pofîto eo, quero Dohs ge-
Siquideni caftrumAquiloni fubiacens communiuir.quod nerauerat,offend,erentur,eie(aus nonlplum paternis jedi-
appellauit Antôhijgratiam,nüliomferius fuperiorum pa- bus, fed tota quoque vrbe Antipater ( id emm rnueni no-
CaSum. latiorum. Addidit etiàm irtipfa arce Regiædomusgemi- men) infauftis nuptijs locum fecit S quas pater vmci jili|
nababitâcula, roaximiambitus&inirabilïspulchncudi-j exilioeoncekbraui^vixquçfeftorum
nis quorumgratiænihii conïerendum arbitreris. Vnunv] tibusarçciïàbatur ; yidensmulier mongerari ùbi mati-
eoruro Cæfarium ; alteruïn Agrippium nuncupabatu^vt tum^etiampietatis cónuitiö infuperbiam conueria,adcn-
in fdis «dibustantorum amicotum diuturnamémoriàce- taefteitiâeaufa.quaiuré
Sebaftes ]ci,raretur- Vtbem quoque S,ebaften,non foluRex ædifi- Hyrcànum auum fuum, viri fur înlidijs nouerarexunÉtu,
cauit,fedetiam'repleuitinhabitantibus.Ac nefingulaper- fallo fufpeâum propter regni cupidiratem : Iplcelt, de
féquar, haudyllumfacilèprætèrijtlocum vetuftarum vr-
I bium,quem nonrenouaret labcntem,auc additis,quçde-
eflè videbahtur, ædiâcijs ornarer. Liberalitates quoque
fuasvfque ad quinquennaliadtfFündehs certàmina : vnde
illud hominum genus effiifis diuitijs locupletauit. Templum
etiam Çaslâri de marm ore al bo condidic ad fontes
! f6rdanis,adeô immemor fâétusreligionis,vt homini tem-
! plurh facràtet, vfumqj gentium in îudaeam iuduceret,lo-
f co nomen Pa'niiim eft : V;bi mons alritudinis excci/æ yer^
' tice fummo in fublime potrigitur, cuius in latere vm brolü
1 aperitur antrum,per quod graue olentis præcipitij profun
' dumiæuàm exhalat mephitim. Intus aquarum cóngrega*-
tio,& fine vllo motu mulra visinerat, vt æftimarioprotü-
dæaltitudinisnon cpmprehenderetur. Foris auteró circa
p ipfiusantriradicesfohtesfearuriunt :V ndc-ortü illic Ior-
Ndn par- danisplerique æftirnauere: nobistamen, quid veritas haiicuUva
beat,inpofterioribusaperiendumvidetur.Eratinmariti-
tatinm.f. mis ciuitas, quas Stratonis turrisappellâbatur, ïamfeffa
& aPud bellisfreqüehtibus, &yetuftateipïàinclinatainruinam :
M J-- pportunitate tamen & gratia loci præminefis jquam renoquo
fupra memorauimus > queni Barzafarmanes qui Pet*
As imperitabat,cutn occupaflec Syriam captiuum abdufC-
rat»atque in Parth,iaprkiip re-centum, ppftealudaeisppftu-
lantibus, qui fupraEuphratem jnhabitabant, miieratus j
fortem inclinatam petmilerat :■ atque vtinam vc.conceflus
fuerat deprecantibus/itaetiam credidiflet monenubus,. W
ne mora ingenij humani propinquoium cum potentia 1
ibllicitaret,.yc adHerodem tranfitumfaceret}eam illi pe- Cupidc
riculo futuram,{quodnullos magis regni cupido feruan- g j 1 J
di,qitam proximosexagiraret, atqueapropinquiscaue|^a^^
ret. Verum ille tardio peregrinationis, 8c fuorum delide- °
rio cranfwiit Euphracen,'in ludaam reuertitur. Q,upd al-
tius in pcbtus Herodis,quam quifquam ratuserat,de(cen-
dit,non quo ille regnum affedaueritj kd q uia viro regij
generis > & diu exercitati priuilegio poteftatis, incerturo,
an ab eoabftinere fe poifet, aeftimabatur. Laqueus igitui:,
mortisHyrcano,coniugiumneptis fuit,cuius gratia prp-
perauit ad Herodem; riefcius,tuciufne apud hoftem cap-
tiuos degbre, qudm apud Regem propinquos. Nullaica-
que,yel leui regnandifiifpidone, hoc folo interemptus
lapidealbb y ^c^varijs; ornauit ædificijs , atque in ea >eft,quod ei cömpetere regnum videbatur.Diligebat inter-
------ ---------- ;------r ea Mammnem impenfo amorc, nec offtnfam volebat:
magnanimitatis fuæ virtutem , & elegahtiam operis ex-
prelfir. Inter duas ehirn maririmas vrbes, Dor^m atque
ibppen fitain medio ;^vtraque ex patte perltringitur im-
portùbfolitto re,v tom nes, qiiicunque exÆgypto Phceni-
cetn prascermêate d e fid é fan tin falo'fluctuenc, quia frequenter
illic mareyëntis excitaturj&maximeLibycisfpr-
ramine, cuius etiam moderatiore flatu fludus attollitur :
deniqué illifuspræcurrentibus Iaxis, & fracfco repercufl'us
AK idem- impeVu,efteru mare cadendoexafperat* Itaque R exnul-
que illu- iumimpenhsilacuens modum, magnanimitate vicir natu
ius tub au. ram,portumqi maiorem Pyraeo conftituit,atque in eo pé-
ditur flu- necratarupium vaftitate,ftatibnes tutas compofuit. Men-
fusqtiüque (patium:, quod magnitudini poreus cohueni-
I retÿtàxaingëhtia in mare iecit, quibus ineflet, plériïqy altiuauit
Gumùlauèrat muiier gratiam numerofior partus. Nam
quinquë ei genetauerac filios , fed ex tribus maribns iu-
nibrRomæ bbierar,dum literis imbuiturliberalibus. Re*
liqui duo vitra priuatorum modum Regio cultu célébra-
bantur.'SufFragio erafJuuenibus matris nobilitas, Sc füus
ortusinregno, quodim'perante iampatregenitÇforent,
fedamor maxime Mariamnes , quo R e x magis magif4
^ue quotidieaccendebatur : vt cüjnipfi nulla viciffitudb
iamoris a coniuge rependetetur, caueret tamen, ne in ali-
quo mulietis animum mceftificaret. Æqua lance odium
mulieris , & amor viri aduerfumfecertabant. Iuftiùs ta i
men Mariamncm amancem-fe virum oderat, quàm He
rodes Mariamnem amabat non amantem. Suppetebat
mulieri
mr n t m -
I A
I alias
! Atiftob^
lus M
i iofcpbu Tocatür-
I C A p.
mulieri odium deflagitioj fiducia d^amoretquia altero vt ycriulqueimagines Antbniodi’rigerentuf. Per-ftVichim
dblore rtepotis aduerlabatur, altero per obfequiumama- ilium fplendoreimaginumi i&Softjpricipue teftimonio
iis ektollebatur. Et ideo he aconuirio quidem obijcieh- j (qui nihil talé fe vnqtiam vidifle in terrisafleu'etaret j &
dorum ctiminiim temperauit, quod aüymfibiHyrcahQ»- gràtiam illis non hominum j fed diüiham iûfeïïê lenoci-
& fratrfem Ionatham periceluseripiiifletcum alterpro- nantem; vtexcitaret viri minime fobriascüpiditatès)fcri-
Cocér , alteraffinis : ille propter feneâutisinfi'rmitatem pfifle Herodi,vt Ariftobulum ad fe fine mbra mittëi ër,de
ièruari debueric, hic faltem propter àftatem adolefcen- Mariamneqiiodffîbicbniuniftà forer,prdjcfermifiïTe.Nô
culam;facinusindignum, cui feptem & decern annorum qup epoperire libidines fiiâs, vel in His,quàéhuptiæeiîènc
adolefcentifummum commiferat facerdotium, huicco- apud maritbs folerer, cui fine perifcülb vius foret i flagi tiu
tinuo honorem contulit, & mortem intulit ; nulla alia fine pudore j fed qtio Cleopatra: caueret indignatibnenii
caufa, vtacCepimuSj hifiquodiacerdotaliami&uindu- quævcriulquequidemfexus riualiofferideretut,fedami
eus,vbiacceffitprimumadalraria,(acratb&celebridie, pliusfi fociatam vito mulièreiTi deprehendilîèti quiafe
fubito populusillaccymiàuit : quodfufpeblum adeo He- decore fuper omhesexcellere mulieres ârbiaâbacur. Pét-
todifuic,vr pregaudio crederet populum illacrymaflè,at- lèblisiraqs literis, Herodèin excufauifle j quod fine fedi-
queadeoeigaephe^nth prodidiftècaffeâumfuû, lacry- tioncpopuli * & përrurbatione tbtiiis gçntis auellere à
màsillas vociindices, ftudiu populi fuipericulofum, qui fuis nobilem non poflet adolefcentem,atquevt latisfacc-
intimis vifeeribus fignificauerir, quod ftudium erga eultfi ret Alexandræ, Ipopondiflè Àriftpbulofàcèrdorium : fed
adolefcentis haberet,& nobilem ilium Regium nepotem ; cum f moras fieri promiffisvidiflèt, & artéfeludiputa-
impotentismulierisfilium fratremReginæproteruioris, I ret, Alexandramparauifïenauigiüm,acinip^b âppâracu
quæ Regem yirum dedignaretur prorupturum ad impe- fugtecognitoperSabionem ebnfilio, retiocâtam efîc cû
fandum,nifimaturiusfublatusèmedioforet,cuiForma j filio.HismotuthHetodein diffimülafle adeempusiniu-
cui decorisgratiafuppeteret, vtiurepra?ferendus omnib. riam,& accelétafîe Ariftbbulo facerdotij Collatipnemj vt
æftimaretur.Propofiiititaq; adolefcentem occiderCj exa- honoris fpecie patratæ nëcis inüidiam velàret : Qùa pera-
gicabaceum mater adolefcentis, quæ & ad inueftigâdum &a,vtdiximusjqüafifulminei<5fcùs, exagitatiiseft,limul
racrior, & ad vlcifcendum vehementior, hihil occultum 5 & affebtati adulterij âffiâo afùis criminei qùbd fcirec An-
nihilque inultum patiebatur,eoq*, reuocare fefeacrepri- tonium promptum àdlibidinèsi &inuelàtâs, ex eo'qùod
meredeliberabat. Rurfusexagitabateum cumulatiorin- plurimugi pOrerarinflammabteminbiùÙegenüsamatO'
dies erga adolefcentem amor vniuerforum & regnlperi- j rium cupiditaces. ClePpatræ quoque inexpiabilem riua-
culutn. Vnde prærupto furore excitatus, ftatuit quouis litatispraécipuedolorem arqj immanitaté, quæ plurimos
modo.fibiconfulere. Virorum,qubsfèniorescircavXorumreprihiendâmiùté-
G
Matris
He|odiS.
j&Salo-
mosforo-
rum fei-
liccfe.,.*:
M it t it v r adolefcens noélumistemporibusâd vrbe | perantiamcompererat,interemifiètiimminere fibiperi-
Hiericho,atqiibifolitusdeleâ:ariftudionatandii àplu-| culumnonfolumamitcendæconiügis i fed etiam fubeü-
rimis quafi in ludum coeuuribus dûm fine modo mergi-1 àtè mortis perKorrefcëbat.Bropofmtitaq; ipfè eontènde-
■ turjinpifciha necatunldtacitum forornontulitifedane- re,in Ægÿptum , vt AntoriiumVèlCledpartam , quam
€tù germanitâtis per conuitium prodidit,a^tq; obieiftauit ! maxime metuebat, f defle&eret. Eubcatum alij ferunt
marico ,iuffiieiusfibifratremereptum. Deftitutam fe d-1 M. A ntonij literis eo tetendifïè , vtriecati adolefcentis
ftinibusfuneftam fibi domum côiugis,qui primo fibi auü ; capfas praeftàrët.Prdfe<3:urusHtbënaffinifiid Iofippb,cui
ademerit,pofteagermartüm interemerit, miferamfeexi- SalomegcrmanaRegisincortitïgium conueneraefècreto
tiofuisfnifTe : imprecari diraviro j focrui & régisforori J aperit, fufpéblam fibi necem, propter cotùugalis formæ
commune omnium flagidum vltorem Deum pofeere, ne appetetiam, quam mifïa fui decoris fpecie prodididë mu-
tantum facinqsimpunicürelinqueretur. FerebatiftaHe- lier argueretur,idq} quafi affininegdtijcommittefei vc fi
to des quafi amore captus,& nutibus dedittls : fedfurebat | ipfeab Antonio extinéfcus foret j Mariamnem necaret.ne
ira muliebris, & ferre non porcrat malediâa execratttis, m ercesflagi dj fuperefîèc.Iofippus Haudquàquam, vtarjHerbdi
f morâmî]
F
f flcftcreS ■
Mariarrt-
oe, piétu-1
W prolii ‘
ad Iibidi-!
nenn
& indignantis arrogantiam maxime,quia viélusvernacu-
lo eiüs Herodes infurgereaduerfus diledtam nequibac, &
ideo quo magis exçitariquafi amans pof!èt,fcena adulterij
côtexitùr, atqj in muberemiftiufmodi cdrtien cOtnpo-
nirur, quodimaginemfuam Antonio in Ægyptum defti-
nauiflec.Quantæiftud incemperantiæftiiflëc,vtabfënti&
prompeo inbbidinesviro , tum prætereapotend quipo-
teftate pro iure vteretur,formarti venalem offerret vt pul-
chritudineilliceretur. nouæauiftioniscommcrciofë rau-
lierçm pqtuifTe, vine âmoris an odio mariti,cuiüs pericü-
lum pro mercede adulterijpoftulauifïët ? Hocitaqj Cdm-
mento mulierum ,apud Herodem Mariattine quo magis
amabatur,eograùiusappeÉebatur, neCtaraeninfîmula-
doipfa,quamuisindignantiumfo2minarum , aliéna veri
penicus fuit * mattem enim Alexandram furentem, quod
alius filio fuo Ariftobulo in facerdotio præferebatür( hoc
enim nomine Ionatham filium fuUm quod auum fibi Regem
fuiflè in memoriam reduceret, âppellari malebat)ab
Antonio per Miifurgam qüendamliterarUm fequeftrum
pedjfïe filio fup fàcerdodum, fides vero propior erat. Dein
de aduenienre in Iucfibâm Gellio Antoriij amico,cogrii-
tum adolefcentem miraculé fuifle propter eXcellédffimi
decoris gratiam* Norttainus etiam Mariamnem, cuius
quo dignitas clarior,eo fama illuftrior j & fdrte.comper-
tam more quodam ingeilij humani, quo viri quoq; eo fë
interioril^aniicisçhariores cupiant declarare,fî prçfen-
tibus quoque necdiitudinibus füis in fe hofpicalitatis fo-
cietatem indulgeant : ibi quoque Alexandra:datam cum
SofiQ.colloqüendi copiàmbeetliberibrï viduæ,-alia quo-
que cognofccndi hofpitis deeffe copiaüorïpotuerificura
præfertim huiufmodi &caüfas & perfonas requireret.
Deinde eollato vtrinqud confilioid fe dedifle/ententiæ ÿ
bicror, ftudiopioditionis, ïêd qÙQmuliérfsergavirû^)
piret quereiâs,quib^fèaffli<ftam dicerecardërè odijs viri ;
mandatumexprimic, - arque adàffedtum amancisinrcr-
precatùr quod he mortuus quidem pareretür Herodes fer
iungifeab vxorisfücietace.Sedmulierlonge aliter, qüâ
Iolippusæftitnauerat adargumétum traxit implicatæad-
lïuc in fë crudelicaris, cuius exerceridæ poft mrirtem quoque
fuam executionem affini proprio maniauifTet, infe-
ftum ilium fibi iniuria, qui fufpiciones fuas non àrgumé-
toaliquoveritatisexaminaret, fed præruptæ mOttisexi-
tio vrgeretinullum odijs finem fore, quæ vitra ipfiim vitæ
ac falutis defeélüm ex tenderentur.Sed lofippus domefil-
cimaliinïmemor, dum alicriam cohiügem’ virofecon-
ciliare expetit, fuæ coniugis acluerfum fë mflammauit fufpiciones:
quæ &cplloquiâ viri prOprij cüm Mariam ne,
morafque in àulaRegia baud perfunâorie ferendas arbi-
trabatur; Denique vbifratef feuertitur, infimiilariones
non diftulit, iriiutiam adderis fuam Regalibus comu me-
lijs,quod fibi quoque Mariamrie ademiflèt maricum : fed
Herodespræftriâuslicec,- tamen haudquaqüarhgrauiuS
primo commotus eft,* n'ec infen fura fè yxori præbuit, cum’
etiàm viamorisinfraiftùsiqùodîlm die niulieri iurarc ,coe-
pit, quod canto eam düigetec affe&u, vt nunqùafh àlte-
rius mulieris fiagrauetit cupidirace. Ica omhes ex animo'
abieceriCjVt vxoti fidem fëruaref, At ilia: Sàtis, inquit, a-
morera ërgâ me tuum mandatis,quæl6fîppo dedéras.dê-
clarafti,præcipiéns vtmeoccidéret. Quomodo potefta-
mare,qui occidere potèft t À mensillico Rek vbi aùdiuir
fècretum fuum prouitdrr(,cogitàrecoepit miüqùam pro-
diturum fuifîè Iofippum,nifi capf us amore mulieris mer-
cédem proditionis ftupro quæfifiet, manifeftatum quod
diil latebat,-in aperto crimen indubiacorruptione : no il
Bibltotb. Vet.Pdtf* T om. 4.’ Ö 0 0 0 frù ftra