
•radices omnium compledi:ficEcclefia coeleftis, cum fit v-
na, nurOetari nequit, quifque verôpèculiariter exornatur a
gloriaSpicicus. Nam-ficut aucS, pCnnarum indumenta
producun t c corpore fuo, qu® alioqui multirrnintet fe dif-
ferunc, eo quod quædana piopius terrain vôlant, ali® pe-
tutit aera: aut fictfti coslum vnum éft, multas in feipfo ha-
bens ftclias,qualdam fplendidiores, alias maiores, alias an-
tem minores,. vniuerf® tanleninccelo fix® fane: ad hunc
modum, Sandlin vno ccelo diuino,& inuifibili terra variis
fnodis plan cad funt. Similiter qua; obueniuntAd® cogitationes
Lcxrctas
eft vmbra
Te-
ft amend.
B
Mutt 2% d
Ex. 39.10
Binarijnn-
mfcri per-
fc&io.
D
t tu it. 26. h
,.Cor.6.d.
Quotno-
do homo'
pcrfeikus
eaadiU ,
diuerfie fùftt ; at (pititus ad coiaccedens , cogita-
tionem vna'm & vrium coréfficîr, quia quifurfiim font, &
qui dcorfum, ab vno reguhtûr fpiritu. Quid verè fibi vo-
luncanimalia vngulam diuldentia? Siquidem duobusvn-
guibus celeriter viam cönficiunt, polita lun t in figuram co-
rum qui in Lege redè ambulant. At quomödo corporis
Vmbra hortum habet ab ipfo corpore, carriis tarnen officium
implere nequit, nam alligare vulneia, efcam præbere,
vcl loqui non poteft vmbra, etfimanatdcorpore,ptacce-
denfque declarat corporis præfentiam: eodem modo lex
vetus eft vmbra noüi Teftamenti, prznunciat autem vmbra
veritatem, non tâitien fuppeditat fpiritum. Non po-
terat enim Moles carnem indutas, penetrare cor & auferre
fordida veftimenta tenebrarum, fed fpiritus duntaxat,a fpiritu,
& ignis, abigne tollicyim peruerfie caliginis. Ita-
que Gircuncifio qu® vigebii in vmbra Legis, innuit ap-
propinquantem veram cordis circutncifioncm:& baptif-
ma Lcgis, eft vmbra teruUi verarum,quoi dam illud ablue-
bat corpfis, hoc au tem bapcifma fpiritus & ignis purgat, 6c
abluit fordibus infedum animum. Illic facetdoS eircun-
datus infirmitaté, ingrediebaturin Sunda, offerens hofti-
as, turn lui ipfius, turn populi eau fa, hîc autem Verus Pontifex
Chriftusfèmel ingrefîiis êft iii täbetftaculjjm non ma-
nu fa (ft u m, & fupern um altar'e, parâtus eos pu rg * re,qui po-
'ft(ii:iUerintabeo,&iriqainatasconfi.ientias: Inquiten m,
iobifeum fum vfque ad confummationem fecult. Habe bac 1 n pe-
cto re Pontifex d nos lapides preciofos continentes nomina
duodecini Patriarcharum : quodillicfiebat,eft figura, quia
fie etiam Dominus duodecim Apoftolu amidus, mifit eos
« Euange liftas & praecones vniunrfi mundi. Vides,-qtiem-
admodum vmbra,proximêveritâtem indicet ? Porrô fie-
ut vmbra nihil confère, nec medetur laboribus, ficantiqua
lex,animævulnera moleftiafqne fànare nonpotuit, quia
vitam non habebat. D u® enim res copulat*, rem quam-
piam perfeclamreddunt: verbi gratia, duo Téftamenta.
Homo fa d use ft ad imaginem Ht fimilitudinem Dei ,duos
habetoculos,duasnares,duasmanus,&duos pedes: cui
fi contingat monoculum e(Tè vel mancum, vel altero pede
carere.quaficulpandus habetur. Aut veluti volucris vni-
cam habens alam, hac fbla volare non poteft : fie etiam natura
humanafi nuda per fè maneat & non roifeeatur ac par-
ticeps fiat natur® cttlëftis, nihil pr® darum efficir, fed nuda
manetinfua natura &fùrdibus multis, reprehenfioni ob-
noxia. Ipfàenim anima,Dei templumacdomicilium &
fpbnfâRégisdenoniinata eft. Siquidem a it, Inbabitabo in
tllis ér inambuUbo : ica Deo placuit, vt dèfcendens è ccolis
fänäis naturam tuam rationalem affumeret carnemque
rerrenam , quam cum fpiritu fho diuino contèmperauit,
quo tn quoq; terre nus animam coeleftem fufeiperes, cum-
que anima tua fpiritui copulata, & anima coeleftis animam
tuam ingreflàellèt, turn nome perfé&us in Deo, hæres Sc
filius elles. Atverôquomodo maicftatCm Dei incompre-
henfaroque naturam eius, neque fuperiota fècula capiunt,
'nequeinferiora,itabumilitatem Dei, quave ratione çum
fimplicibus& paruisfcdemittitynec fuperiorés nec inferiores
Mundi confêqui poffunt:vr enim magnitudo eius non
comprehenditur, ira nec humilitas eius. Contingit ita-
que, vt fi Deus cum difpenfantione permittat te fubiici tri-
bulationibus, pà(fionibus,&ftigmatibus, alijfvequxpu-
tas aduer fa, h®c anim® tu® graifa fiant. Si in mundo ver-
fàti Conftituas & ditefeere, omnia tibi fuccedunt infeliciter,
tum incipis apud ccipfiim ratiocinari : quia non fui voti
compos in Mundo, dccedoàcrcnuncio, Dcoque inferui-
am. Deindecum hue petueneris, audis pr®ceptum quo
Matt.i9>* dicitur, Vende qut babes: odid profequitor carnale com-
B
mercium, inferui to Deo. T um incipis gracias agere de ad-
uerfâ fortunaquampaffuses in Mundo, inquiens, Sane
illiusöccafione reperior obfcqui mandato Chrifti- Super-
éft,vtcumex parte mutauerisanimüm tuum q iantum ad
res externas, reliifto Mundo & fociecate earnali, itaqno-*
adeaquxfpedlantadanimum,immuteris d fàpientia car-
nis in coeleftem fàpientiam. Deinceps ex eodem auditu
drferetione poliere incipies, nec vitra quiefees, fed hoc eu-
râbis folum & elabofabis, vt Confèquare quodaudieris.
Cum ëxiftimaueris te peregdlè omnia, quia renUnciaueris:
loqueturtecum Dominus: quid gloriaris ? nonne corpus
tuum & animam ego creaui? quid tu fecifti ?Incipiecanima
confitendo deprecari Dominum,ac diceremempe tua funt
omnia, domus in qua habitd tua eft, indumenta mea, tua
funt, beneficio tuo nutrior &c abs te gubernor,prout omni-
no expedic. Tum ad hxcdicere Dominus incipict : h beo
ibi gratiam, opes tu® funt, voluntas bona tna eft, ob tuum
in tneamorem : quoniam ad me confugifti, accede, dabo
tibi prxterea qù® nec tu haiäenus poflediftfncc habent qui
fuper terram lunc homines : accipito me Dominum tuum
cum anima tua, vt perpefuo mecum Ixtetur & exulter. jkïu|jetnii
Nam ficiit mulier virodefponfata, pr® fummo amorc , o- ptura p )n
m nés facilitates filas dotemque vniuerfâm offerens, pro- nuaciatfa-
iicitin manus viri , hifee verbis, Nihil habeo, quod fit cultatibus
mefum , quacumqaepoffideo, tua funt j etiam dos eft tua,
&animamea>fteraquecorpusmeumtuum eft: itatempe-
rans anima, eft virgo Domini, focietatem habens cum fan- chriftianç
â o eiusSpiritu. Verum quaratione cumvcniflètillefuper
terram,pafliis cft& crucifixus,fic te fimul pati conuenitlta-
que vbireceffcrisàMundo,ac coeperis quxrere Deum 6c
difcërnere, reliquum eft vt pugnes cum natura tua,cum an-
tiquis moribus, cum innata tibi confùetudine. Ac dum
ludfaberis aduerfus coofuetudinem, reluâantes tibi ihuc-
nies cogitationes, repugnances animo tuo, qu® quidem fèculo ab-
cogitationestrahenttc,& euagari te fàcient circa ea quai rcnuncia-
fubiacent oculis vnde exiuifti. Turn incipies certare ac uctUQt*
bellumgerere, cogitationes mouens aduerfus cogitatio-
nes, m entern contra mentem, animam aduerfus animam,
fpiritum contra fpiritum. Illic etiam xternaprxfto eft anima
: lacet enim occulta quædàm 6c fubtilis facultas Tene- Deus, fpfl
brarum, infidens cordis. Dominus quoque non procul rituaJ is "°
exiftens ab anima & corpore tup, fpedfacor eft cerraminis
cm: qui lecretas cogitationes cceleltcs ingerit tibi, ac clam te fpc&ator.
refocillare incipit, dimittit autem te, donee ërudiaris, & in
ipfisaffluäionibus gubernat te gratia, qu® vbi quieueris à
pugna,tibi feipfam aperit, & declarat ie Commodi tui gratia
pcrmififlèjvc exerceàre. Veluti cum locupletis viri puer
habueric pædagogum, tamdiu loris czdic file puerum, ca-
ftigatioque,vulnera,&plag<egrauiaillividcntur donee e-
uadit in virum, quo tempore, pxdàgogo gratias agere in-
cipic:haud aliter gratia cum difpenfatione inftruit, donee
àdannosperfedi viriperuenias. Agricola fernen in quam-
cun que partem tacit :& qui plantat vineam y défi derat vt
totä frudum affi. rat, pôfthæc ergo allata falce fi non repe-
iriatfiüdum, angitur : eadem ratione Dominus verbum
(hum feminari vult in cordibus hominum: 6c quo modo H
moeretcolonusob agruminanem , icamoleftèfert Dominus,
.fi cor inane &frndibus vacuum itlueneric» Vt venti
peifiant vbique cun das creaturas, Sol item vniuerfam tet-
ramilluftrat;haud fècusvbique Deus eft, 6c vbitpie repe-
ritur. Si quxras ilium in ceel is, illic ibuenitur in animis an-
gelorum : fin ilium quxras in terta, hic quöque réperitur in
cordibus hominum. Cxterum c multis paucitepe-
riuntur Deo grati Chtiftiâni* Gloria & ma-
gnifieehtia Patri, 6c filió ,& Spiritui
fändo, infecula:
Amen.
S U a m
£
^ V A U A T T E N T E DI L I GEN-
ter que ptecandumfit.
H O M I L I A X X X I I I .
PRecari debemus, non exritu corporeo, neque pro more
vociferandi, aut ex confuetudine tacenai, genuave
fle â end i, fèd diligenter animum attendentes, expedare
debemus Deum, quando aderit & viûtabit animam per o-
mnes egreffiones, per fèmitas eius, açfenfuum organa: &
itadoceat quando tacendum fit ,,quando clamandum &
cum vociferatione deprecandum,modo mens fit in Deum
firmata. Vt enim corpus cum operauir quippiam, totum
prorfus occupatum incumbir operi, cundaq; ipfius membra
fê mutuo iuuant: codem modo anima tota penitus de-
uoueatur Domino, poftulationi, & çharitati, qu® non va-
getur, neque circunferatur cogitationibus,&fpcm inChri-
fto collocatam habeat. TumiUucefcct ille, veramque do-
cebit petendi rationem, 6c fuppeditabic orationem puram,
fpiiitalem, & Deo dignam, & qu® fit in fpiritu & vëritatc
adorationem. Porrô ficutis qui mëreatoriam artem elegit,
non vnicum duntaxat lucrandi genus excogitat, fèd qua
ratione vndecumque augeat & cumulet, & ab hac in aliam
traduciturinduftriam,&inde aliud iter arripit, ac tranfi-
liens fèmper ab eo quod nihil confert, currit ad id quod eft
quæftuofiusîhaudfècusetiam nos animam noftrara varie
neenon artificiosè præparabimus, quo verumac magnü lucrum
confequamur, nempe Deum, qui doceat nos inveri-
tate precari. Hoc enim pado requiefek Dominus in ^orio
animæpropofito ,conftitucns illam thronuro gloriæ, infidens
&cohquiefcènsineav. Nam hocipfum etiam apud
Ezèchielem Prophetam audiuimus, de fpiritalibus anima-
libus Currui dominico fubiugatis qu® tota oculata fè no-
bis exhibent, cuiufmodi eft, anima qu® Deum portât, imô
potius quaè portatut à deo, fit enim tota, oculus. Ac veluti
domus qu® præfèntem habet dominum,pet omnia bene
Cömpofica eft, pulchra & decora: fie anima qu® Dorfti-
numfuumapudfeipfàmhabet,& in femanentem, omni
genere pulchricudinis & decoris abundat, quippe qu® Dominum
cum fpiritalibus eius thefaurisinhabitantem habeat
&aurigara. V ® domui, à qua peregtinatur, cuivenon
adeft Dominus, quià deferta eft, diruta, omni immunditia
& perturbatione plena, eo quodillie, ex fèntentia Prophète,
Sitenes habitent & dæmonia. Siquidem à domo déferra,
feles, canes, & omne genus fbrdium non abeft. V«
anim®qu*àgrauilapfufhononrefurgit, & habet intra fi
quifuàdeantei& compellanteamàfuo ipfius Sponfo dit-
fidere, qui etiam véline eius animi fenfà deChtifto corrum-
perc. Çum autem Dominqs viderit eam fèfè pro viribus
colligentem, fèmper Dominum quxrere,nodu diuque expedare,
inuöcantemipfurn in omni negocio, fine inter-
miffionef' quemadmodum iuffit ) deprecari .vindicabit il-
lam vtpollicituseft: & cum expurgaueriteam ab omni vi-
tioeius,irreprehenfibilem & immaculatam fponfàm ipfè
fibi conftitüet illam. Porrô fi éredis hxc eflè vera, fleuri
certèfunt, ipfè te confulenum anima tua lumen illud dili-
gens, eam nada fit veram efsara & potum qui quidem
eft Dominus : quem fi non habes, quætito nodu diuque,
vt confèquare. Gumergo folem fpedauetis, vetum So-
lem indagato» cxcus enim es. Gum lumen infpcxeris, ani-
mara tuam examinato an verum & bonum lumen adeptus
es. nam omnia ante oculos pofita, funt vmbra rerum verarum
ad animam portinentium., Q^iia prxter hunc homi-
nem confpicuum, eft alius interior homo, 6c alij o'culi,quos
cxcæcauitSatanas,&aures, quas furdas effccit :Ita-
que venit Iefus, ad fànandum hunc interio-
> rem hôminem. Gui gloria & imperium
cum Pâtre, & Spiritu fàndo, in
fæculà:Àmem
. . o ; "
DE G L O R I A C H R I S T I A N O -
rum Ulis non ignota.
H O M I L I A X X X lV i
QVemadmoaum oculi corporei clarc cernünt ommâi
ita SandOrum animismanifefta funt & confpicua di-
Uinitatis ornamétajquibus permixti Ghriftianifapiunt. Verum
ilia gloriafatet oculos corporeosj credentivero ani-
mæ perfpiciiëreüclàtur, quamDominüs moiti traditara
fufcitatàpeccato, non aliter quam excitât corpora mortua:
prxparatqueillicoelumnouum, terram nouam, acSolem
iuftitiæ,& è fuadiuinitate cundailli largitur. Ipfèéft Muq-
dus verus, terra viucnS, vitis frudifera, panis vit®, 6c aquà
viuens, vt fetiptum dk 'Credo viderebona Domini,in terra vtuen-
tium. Et iterum ; Orietur timentibus Dominum Soliußitia&
fanitas in alis eins. Dominus etiam inquit, Ego fum vitis vera:
Etiterum, Egofumpanis vita : Etrurfum, Qtdbibtrit exhac tiqua
quam ego dabo ei, fietin eofons aqua falientis in vitam ateï-
nam. Aduentusenim Dominifuic prorfus in gratiam hominis
qui morcuus iacebat in fèpulchro tenebrarum, pec-
cati, fpiritus impuri,& peruerfàrum Poteftatum: yt nunc in
hocfèculo refufcitetac viu|ficet hominem, expurger ab 0-
mni nigredine, illuminer en m fhb lumine, 6c operiat euih
fui ipfius diuinis 6c coeleftibus indumentis, Quando vërô
corpora refurgent, quorum anoe refurrexerint & illuftraræ
gloriafuèrintanimæ,tune illorum etiam corpota pari di-
gnabunturgloria, & illuftrabuntur cum anima quæex hoc
iam tempore lupine fplendueric & gloria. Dominus enim
eft illorum domus, tabèrnaculum,&ciuitas:domicilio coe-
lefti,nonmanufadoprotedifont, vtpote gloria luminis
diuinijvr filij lucis effedi. Non fèfe prauo fpedabunt ocu-
lo, quia fublata eft nequitia. Non eft illic mafculus, & f«mina,
fer uus9& liber. nam omnes in naturam diuinam tranfi
mutantur, benigni, Dii, & filij Dei fadi. Ibi frater cum fb-
rorefinevllopudoretunepacificè loquetur, omnes enim
vnu funt in Chrifto,&omnes in vno lumine conquiefcunr.
Attentuseritalterinalcerum,&interea corifeftim in veri-
tate fulgebunt, in vera contemplatione luminis arcani, ad-
eo multiplicibus figuris, multis & variis fplendoribus diuinis
ornatos fèfè mutüô intüebuntur. Obftupcfcetvnuf-
quifqi,animadüerfa alterius gloria, & exultationëindicibili
ekultabk. Vides, quo pado gloriaDei, qu*eft luminis arcani,
æteçnorum mÿfteriorum & bonorum innumeràbili-
utn vetbis explicari aut compreheudi nequit ? Non aliter
quam in rebus confpicuis, plantas, fèmina, 6c dores terræ
varios , numéro cotifèqUi nemo poteft : neque f it , vt
quis metitipoffitaut (cire cundas opes terr® : aut velue
auium per aera volantiümnumerUm, genera , aut varier
rates noftè non conceditur : aut qua ratione, coeli ma-
gnitudinem , vel fituiii ftellarum , aut curfiim earum
confêqui non pofliimus , ita fieri nequit , vt enarrentur
verbis aut explicentnr infinie® & incomprehcnfæ Chri ftia-
norum diuiti®. Nam ficreaturæ iftæ tanto 6c hqmini-
bus incomprehetifb funt in riumeco , quanto magis qui
creauic & condidit illas ? Debet igitUr quifpiam exulta-
re vehementius & lætari de tantis opibus , tantaque hæ-
redicatc Chriftianispræparata, nempe quænemo recen-
fere pofiit aut enarrare. Porrô Omni ftudio arque hu-
militate accedendum eft ad Ghtiftanorum certamen 3
vt inde confêqui poffimus diuitias filas , liquidem hæ-
reditas & pars Chtiftianorüm eft ipfè Deus : Dominus,
enim ( ait ) pan h tredit at is mea & calais mei. Gloriafitei
quitèipfhm donat,fuamque fândam
naturam permifcet animis Ghciftia-
- norum, in fècula:
Amen;
tfalzG.d.
Mal 4. u
I F : loan. if. 4.
loan.6.d ;
loan. 4. b
, GbrprirQ
gloria poft
Rciîirrc-
<£lionem.
GaL.j.d
G
M
Pfal.iÿ b:
t r p ß