Pro S.K^fthanaJù,
A
[p/ouef.t!
16 iêluftuin pronuriciarcthûsv^^mmdeftàefccpmm A- j tuo vexa« nos non pdtwis, quia Wtelam nobis Staat-
Irhèiafiüniîmuftuitiiudicartinas. Minin,inquit,ftrfimitm berisdminailemfcntia, Tentafti denique peftilcns face-
H j no's cômpèftilentes trio's, fed illeVcui dicari viuïftius. ait
B ... Pre'u. i&,
Rom.io.
Prouer.19.
33 -
Forte re-
poncndü
reus.
tmpij non eft bonum, iteq^fanftumdeclindreiußuminiudicio. T u 1
diciscontrd, quiiriimpij perlbnaviderisdefcriptus,T)a-
mhatë inföntem-imitati. mèa iniü,fti perfönam: & Heet hast
nosïacëïe cöegëris,quas nobis p'öflen’t Deum qrisrère ira-
cunï, 'tarrièn hörtamur te inimicum lölpitatis noftraè, 'ei
impio pium fieri, faluiim cx aegro, viuüm eVthortiipV ^el^"
giofumexracrilegö.vndéinquisjhjecadiequlp'ötcroïquibusrebus?
Pro at-
mis Dei
' induti in.
accufatiuo
moreGrç-
córum»
Prou.10.
defineperlequiDeidomum,define p'rofcribe-
reAdepbrtare,interficére eiusfèruosi&tere teChfiftianutfi-,
execrare nobifcum cateruam commemo‘diaboli qu*fi-
tatn Arrianorunr. credeficuti q;edimus nos,qui ex beatö-
rum Apöftolorrimfuccefiïone fiimus EpiFcbpi-, corifitere
vnicum deifilium/ficutiilirconfeflifiint, acrios Confite-
mur,& vériiam coitifeqiiênstantomm fcèlerüm. Lëgi fti e-
riimapudSalomonëm, Mors & vita in manibiu lingtu, & a -
pudbea.turaPza\mtï)Cordecréditüradiufiitiamióyeauteiftcon-
feßiofitadfdlutem. töemiriifti fcriptum,Tefikfaljusnonmpu-
nituséYit,& quikccüfarimquè noneffugiet: & tamèri fuifti auliis
33 itificiari Athanafium. Non enim nobis füerar äliqua
caufa eum cqllegis lè&aé tU£e Arrianis , xum eofdem iam
pridemdei potentia cam Arriö apud Niciaïri , tempore
quo non folum contraVlafphemiam veftram, fed& con-
[tfèómnes hasrefes fidèsdëfcripraèftiprfcuniuerir. Nonsin-
qua,nobiscum illis pfeudoepifcöpis, inimicis Dei, magi-
firis ruis, aliqua fuerat quseftióy vtiterüm contra eöldenv
confligeremus,quos lèmèl Dëüs pepulerac depoptilo fiio:
Itiquenunènobtstecüm eftratio,quiatèaiidorefninfti-
tueris» Quöd enim Athanafius fuiflec * mëris, qüéui in-
auditümquia pünire ftoluerimus,honiq qui temet ce.ftem
fcirës fal fiim/vtferäimmanisäcbelua ccepifti nostum A -
thanafió veile punire,tanquam frendoribüs tuis pollis fer-
uorum Dei vigorem fuperare. Licet enim Salomon dicat,
Regis minaefimilesfiintgëmitibus leonis,tamen gemitus
tui leonini contra nos habere virtutetn non potèrüt.Qua-
rë ? quia fis tu praeurfor Antichrifti, & nos firiinus milites
Chrifti. Quare? quia homines Dei vihcërc n on valeis tu
perfecutoreiusreligionis. Itcmaliöiócö, Nihil, inquit,
intereftinter minas.regis & iram leonis. 'Quid hoc ad Dei
feruos, qui praeter Deum neminem cfle ximendum'ftatue-
rimus, qui in manja Dei animas pofitas iïóftras metpineri-
mus?ppfluntrugitus mostimëre c'pamäni tui,quia fitis fine
noritiaDei, quiafintminirpè* arma Dei ihduti.Caste-
ru Dei dbmeftici tidëmus rugicös tuos leoriifimiles. Quart?
Qmafetam te cognofcentcsj cuiüs rugitus habere de-
fcriberisytideamus'te magisfub figura hominis conftitu-
tam rabidaip feram cernePtes, quam timeatnus , pecefle
eft. Sèd fi hppestëra fub imägipe latens 'hominis, dicito.
Legifti apud Salomoüem, tätjiricordiä & veriidt iutelueftRè-
gi, & circumcunt iufti fcdemeitis. ‘Cüm te contracäterua ma-
lignorum circumlèpfetit Arrianorufii, & tlïe ternatous
mileriëordijepuniforem sVërirarisexecratorem, quidcflè
ahud te iudicabimus , nififeram acbeluam ? excitaris in
nös,vtleorugiens,quüd miIericordiamCc verftactm dili—
gamus, qupd non innocenrem&iuftum puniuedrftus, &
arbitraris non te efle immanem feram ac belüam feuifli-
mam.T<d quje te voluntas ad hsec perpetran da perd uxe-
ri tiptorfiis Videre n on polfiim,vt totius iuftiti^ epifcopurft
catholicum, Domini faterdotem fuiflès tali exitio perlè-
cutus; Nunquïd:noh meminëra's fcriptum-,Tilfd'éi«^ifwwJ
& veracemeße,placet Deomagü quam'hofttdrtimfdnguis: difpli-
cet tibi AthanafiuSy quod traditfónem beatorum Apofto-
lorum euftodiat, quodiè Chnftiaimm fateat*Or,qu’od no-
liteilè coüpóftatatuüs. Nonmirandam ^uandoquidem
icriptuïn tenëamus, Sanäus autm mmuttdus eft apud malos,
Vobis malignis dilplicet is , qui Deo placeat, tibi prefer*-
tim tèmerarió acfuperbo, qui temeifariUshinc ellè ilitellb
geris ac'lupërbusi, quód contra Dei prdinationem te tendens
manum , quad apoftolicam ttadicioAem putaüeris
deftrtfendain: qüodjëpifëppos, |ab 'qiTprürtïtefolicitudi-
neagerë oporiuérat, 'lub tuam ditionêm een Ine ris iedi
nenfiuittuà'tentamentà adire corda re61 a: liiggëritenim
fcriptiïm: Liberaeosqui ducüntur ad mortem , & redïmere eös
qmmterficiuntur , neparcas. Si autem dixeris, 'nefcio bunc yfcito
quoniatri Dominus corda om nium nouit: & qui figurduit jpirttum
omnibus ïllis^iftitomnia^quiredditvnicuiquefecundum opera eius.
Ad hæc, te diceiite, damnate.Dei cultorein, derelrnqiiite
fidem apoftolicam -, fiufcipiteperfidiam ineam,'vtiquéte
apëristïïehomihempeftilentero Deus'nobis fubuenire
vultinprexTuris afque anguftijs conftitutis: & tueo s, quos
btnefacere opöirtet, malefacerevr'gts : & qtiiderg admo-
'ucnseay'qüaetirnere ppflè e^iftimaris. Adiïertite iam fi
'nonintefic mórbiis illc quivocaturpëftis.ë’ft morbus ad
hóe valens, Vt 'non fohim corporà', led & animas morbi-
das pollis efficere, eofum vidëîicetiqui te Veline and ire di-
cehttmr: Damnate Domini antiftitein, repudiate fidem
'quam'ltmper tenuit ccclefia, & fufeipite meamquam tra-
didit Arrius. Erubefcere ,inquit fanäafcriptura, pérfondm
in ïudicioiion eft bontim : & quidicit impiutniiiftutit ejfe, maledi-
ttusentinpopulis,&odibilisgentïbus. Nam qui arguant Améliora
Serabunï'. in ipfos autem veniet'benediäio optima : & tu exifti-
mafti eriïbefcere nospötuilleperfonam tuam, & damna-
reeumqüem feires etiamiplt innóce^temy qnetn retine-
res eflereum in hoctanmm quódnoluerit fe eile ‘negate
•Chriftiänum. Ïnteïea quia te arguaftms mortis itcr te-
nentem, quiaçorripiamus , 'tonFpicis qûæ nobis metces j
pfomittatnr. Aperi, dicit Prophetai'ösr«ttW verbo Deit&iu-
dic'a omnibus intégré : -aperies tuum & iudicaiuftd : & tu dicis j
damnaceinnocentem.Retineoquidemfacris § continehs ?
^fciipturis, Noli'fuperbirecoiarnrege, led fi intra terminosp'O*- i
teftatistuxelïèvoluiiresi -& 35 luperbüsëxtitiflèmtecon- |
tra, reuera iplè me vt rprïéuancatôrem legis ebtodemnafi-
lem. Nun cVer ö qui ah o m i cid £eti b ia c facrilègo verà di-
camns, n onvri qu e t ah qu amfüpeib i puhiri rnefebi-niür, ;
led magis præmijsafficiemur cileftibiis, quod tibi trranti
nonpepercerimus. Scriptum eft, flagellunrequo, & ftt-
mulumàfino, virga’m autem^eïitiinfipienti. Vos negato-
resDei vjtjici filij reùè infrpientesvocatrtus iq u o sV id e a -
miVsîh tänto verlari läcrilegiö. Nam'cum elle ltriptum
video, quodjîfaf cants quifonuertitur àdvemitiirh fuum, & 0-
dtbilis efficitur, itdftultusfadJndlitia.fonuerfusddfuumpcccdtum -,
de te lpêcialiter diétum iudicd.- Quaré» in'qui$? quia lite-
ristilis iurafti Alexartdrinis nihil te mali dëinefeps fajftu-
füm Athanafio, & nunc quæris éüm interficere. s Sèd in-
! quis, Pater meus illum miferat ad exilium, 6c mè.oportuic
parris mei parère ftatutis. Porie, vt vis, hærëticum efie'A-
thanafiiim: S ited è fuërat raifliis ad exilium, cut eum p a t
(usescontrapatristui ftatuta recipëre dignitatem, & qua
ei 1c tuliliè tnus arbitrants fiiërat parer I * Sed ihqüis^
fratris meïConftantisfa'ftbm eft interuëntü. fed potüifti
otcurrèré, Coriftanci, dieënsy Pater ttoftet quem proba-
uithærerrëum, nififeëprrexerit, recipere in partes regni
mëi nonpoflum.. Sedinquis, timui nc internos bella fii-
iftent orta.Ergo quia Sopörinus Pérïàfum rex mine contra
te gerit præliûm, fi tibi dixeritj S ufcipe teligionesmeas
& ero tecumpacatus, te óportet cum omttibüs iri imperio
tuo.demorantibusfacere tranfitiim ad tëli^iohes daemo-
num?diêmoftijsënim'racrificanseftSoporinus. Gohlpicis
enim non te egiflè y t Dei reruumjfijlcipiendo 'eum, & lo-
co reuoCahdolüö, quem metninilïès in caufam fidei der
portaturri. Primo quod impotentem iudicauëris Deumy
tan quam te tueri non potuerir, tuen tem Vèïitatem y hftre»*
ticis refiftèntem j deinde quód magistibi propitium ëfiè
volueris Conftamem> quam Deum : quem vtiqueCoh-
ftantemregem fi h^iëricum faètum meminer'as faueivdo
Athafiafib,quem tu iaiïi probatum habebas facrilcgum,
non foluim non rcgnit'fn ruurir Ï5eo débiteras, pr'âeponere,
led nccipfam main ahimam : Tuqtenim ipfe teftis es con-
•Icientiaetuie. 'Quodenim pro'ptér fidetn quam lèmpcr
tenuit eccjefiaac tenvet> quodeam damnare noluerit, miC-
■ rrou, 24,
,F
Pr ou. Z f.
'Continés
projCOJi-
teniura cf.
iedicit.vt
conti ncti.
Prou. 26.
.35
%. 3«
Yidp bic
caufam e-
:di^ pacis
H
gendos.. Quid igicin fis intèllige, au die ns per S alomo- fits fucrir ad exilium ^ quia videlicet noluerit elle Arria-
nemfluod^^iïbilitiuperbp^nbriien'föiperkrïus^ftftptobuspe* j rins 37 idcirco naiuqüe Athanafium perofum habitum
ftitöiiia vocabitur. Peiblens lieer fis h omo / tarnen niqi bo a patre trio. Non logic te > quandoquidem & tu in ea éum
- - ^ _ T 7 ~ dmnë
I ffal.77.
ffal.81.
c
m .u
-ProS. ^sithanaßo, -Liber
dîgneris perleqûi cauia, in qua fueric & tuus pater perfe-
cuefis. Dicat denique fe non eile Chriftiänum, fateatur
fe Arrianum, & crir apud tefapicntillimus, magnus. Digne
itaquecomparatuses cani, quiredieritad vomitum
fiiumi iam enfin Chriftianusæftimabaris,& non éfle Ar-
rianus, ex quo Athanafium cum talibus literis diuinicus
fibi commiflis repræfentaueris. At nunc cumelTe comprobarisArrianus,
ÔC cupiens hærefen tuaminüênire locum,
virumiuftum perfequaris, quiaille videlicet fite-
andemomninifiu impugnans, reiftees comparatus cani
redienti ad fuum vomitum. Item etiam in illo hQo tuo
cgCegioredfce comparandus cani, quiredieritad vomitum
fuum. Quod enim acceperis veritatem, non çflè catho-
licum Adoxium. ’8 Germanicienfium, &dederis contra
ëündem literas ad Antiochçnos, •& polteahunc eundem
Adoxiurti defendere cceperis veticatis efle dodorem, ip-
fius hærefeh Catholicam iudicans fidem. Quare, Con-
ftanti, tarn leuis,quamobrem in caufa fidei, vcvèntis pul-
fantibus arundofiecteris hucatque illuc ? quid mirum fi
tarnfacilis fuifti ad damnandum Athanafium, etiam cun-
d o s Dei inuitare facerdotes , quandoquidem etiam in
ftatu religionis tanraagere per tuam'non dubitaris temer
ritatem: efferbuiftiad innocentis fundendum fanguinem"
Rexpijffimus, tanquam non meminiflesfcriptum,re^«m
veritate indicant is de pauper ib us : fedes eius in. teftimonium refur-
gett fed tu hinc putafti ce fumrnum , fi contra diuinas ires
feripturas, fi cunda quæ prohibent feciflès: odis Athanafium
quodChriftianusfit, quodèlïènolnenc Arrij, vt tu
dicis, difcipulus, fummo eum perfequeris odio,fed talem
te circa eum futurum olim fpiritus fandus oftendcrat, ore
FJal 96.
centem ,-calcate praceptaDei, inea feruate , ledfortafic
nonloquerisiniqua, & porerisinueniriincer Chriftianos
tu negator patris, negator vnici filij eius, negator Ipiri-
tusland!paraden, Arrianshsrefisfundator,deftrudor
Apoftolics fidei, non loqueris iniqua labijs tuis Venena-
tis , nihil ore illo profers lacrilego quód fir irifqmim. I-
gnorabasinplalm. centefimo fecundo fpiritum fandufn
dixifledeDomino, Faciens mifericordiam D ominns,&
iudicium omnibuszniuriampatiencibus, vt iniuftê mandates
iudicari cuius mandatisparere nos dignutn eft Domini
lacerderes, tuisnc?nondum erepd-ab immundis fpi-
ricibus, an prppheraè ? per quem mbnear Ipiritos fandus,
vt ornnis iniriftitiae pars vitetur a nobis cultoribus vers
diuinitatis ? Nohlcgeras, Conftantij didumadvpsre-
■ gesd'Deo, NolitetangereChriJlosmeos,& inprophetasWeosno-
lite malignari, vtad-domnm Deiauderes tendere manus.
Dicifc ple'nus Ipiritu lando Djfuidjn centefimo quinto
plalmo, I Beatiqui cüftddtunt indicium, &faciuntiuftitiam in 0-
mnitempore.ècmi Facite,inquis, mecum iniuftitiam. per-
lèqtteris Achanafium , impiuspium| hsreticus Chriftia-
num. Sedorote, dicasr, qui vefttum Deo eflepoflitacce-
ptus ? TunegatorsternsrnaieftatisvaicifilijDei, idifi-
caror fulls religionis, atque in fti tutor, an Athanafius? Legifti
in plalmo uS. Beatiimmaculatiinin via/quiambulanfin
kgeDomini. Beatiquiperferutanturteftimonia eius, in toto corde
exquirunteum. & dicito,Quis veftrum e^q-pinr Detirri» quis
fideliter ëius maieftati famulatmri prsbët | Tuire , qui
facisperlecutionem Athanafio, quód fe'Chriftianum fa-
teatur? an ille qufte velir perlecutorem fuum ë liqueis ë-
ripidiaboli ?■ Tune,quifisdeftrudorca‘tholicsfidci? an
Pfal.toi.]
Vfal. 10 f.
Pfnl.10f.
F
Salomonisdicens,^ Abominatioeft iuftus vrro iniquo. Noli, ! ille Apoftolicsfidei prsdicacor ? Situ es leruiens D éo,
Conftanti, adhue demorari in his malis: noli Deiabuti pa- quomodo infra dici.t fpiritus ländus.* Nonenim qui operan-
tienria retine feriotumin 77 . Plaljn. Excitatuseft tanquam \ tur iniquitatem, in vijseiusambitlaUerunt. Vosigitur hsrëtici
dormions Dominus, tanquampotenscrapulatus a vino, & percuftt operarijiniquicariS, cum non in vijs inueniamini Domi-
omnes inimicosfuosin pofteriora, opprobrium fempiternum deiit'. rii, vtiquemanifeftatisvos operibusveftrisefle in via dia-
iUis : In 8x.Pfalm. ß«ovy^«ß,dicirlpirirusiandus, iudica- j boli. Legifti, Nolitezeluri mortem in errorem viuveftra\ ne-
ftis iniquitatem, &faciempeccantiumfumitis ? ludicatepupiduni ! queaçquiratispcrditionem in operibus manuum veftrarum , quo-
&egcnum, humilem &pauperem luftiftcate.Eripite.pauperem & j niam Deus mortem nonfecit, nccLtaturtn perditione viuorunt.
egenum, de manupeccatoris liberate. T u interficice mécutri, An meminifti légiflè ? Cur prscepifti,qnsreremus nobis-
inquis, Deo dicatmn, cupiens nos tecum habèfi curii il- met ipfis mortem? Si non legifti, cognol'ce quid nos facè-
lis, propter quos diëitur, Neftierunt, neque imellexerunt, in re fueris horcatus, tu qui in forrem delegeris eile illörüm-i
tenebrisambulant. .MandatD e « ne iudiciumproferamus quorum facinoradefcribatbreSalbmonis fpirituslâridüs
iniuftum, ne tuam peccatoris rcueriti faciem j fineremus dicens: Neque mercedem jperauerunt iuftith, ncc iudicattefunt
tepunire eum quem perfequeris iniuftè. Prseepit Deus j honorem anmarum fanciarum, quo niam Dem creautt hominem
humilem iuftificariinobis, eripi pauperem , Sc egenum J inexteminabilem, & aîimaginemfuafimilitudinisfecit ilium: in-
de manu tualiberari carnifieis. ErtuinquiSjdamnaceeum ! utdiaautemdiabolimdrsintroiuit in otbern terrarum. Imitantur
quèm völuit Deus de mea manii peccatoris crui : non mi- ergo ilium qui funt ex parte illius'.
rum,nëcenim poterasire contra tuas execrpbiles dilpo- Confpicisteimitatorem efiè diaboli, in parte efle con*
fitiones. IZicipfnmtusCanâusitiyô.QuidiligitisPominum, Iftitutum iljiris : Cogrtofcis tü quod tibimet conquiras
oditemalum: Sc tuadndicant prscepta te dicere , Amate mortem, t u quinoluerisinimaginemDei, quomodbes
quod eft malum. Si enim malum elle videtur£>co damna- fa6fcusàDeo, manere;fedremetèontrileris ad ilium, cii-
riinnocentem, dareaduerfusablencem,&quidem iuftum iusinuidia morsiritraueritin orbem terrarum. contra, ac-
virum lententiam, quid eft aliud quod nos cogis facere, cipe quantam felicitatem cupiat confequi Athatiafius,vn-
rtifi quod odiohabeac Deus ? SiigiturquododitDeußfe- j de &nolir elle, quod fis tu, Arrianus, apoftata. Acdpe
cerimus, vtiqüenönerimusexilhs,adquosdicitut? Qui j quantam fuerinc etiam illi, quos iam quod 1c Chriftianos
diligitis Dominum, odite malum. Nempetu idcirco non odis i dixerint, es interficere dignatus, confeciui beatitudipem*
malum, quia non diligas Dominum, fed nos idcirco fa- Iuftorum autem anima in manu Dei funt, & Hon tangetiüos torcèïenolumuSquododitDeus,
quiaeum diligamus:fac:s
haecquianonfislewauseiris, cuiys metus acqj amor com*
pellat nos odire malum. Neque ënim in eCclefia Dofni-
ni.perfecutor eiusècclefiæinueniris? Vcputesadvol di-
xiflè Prophetam in Plalmo, Quidiligitis Dominum, odite
maltim, qriando & in centefimo dicat, Non habitat in medio
domus mea qui fautfuperbiam , qui loquitur miquanon dire-
xit tnconJpeftUoculorutnmeorum. N on ergo ad vos forispo-
fitos dicitur, fed ad nos,* gut diligttis Dominunr^ odite malum.
si. , ' '
Odimus denique malum quod Vos idcirco amatis,quia
fitis non in eëcleiiaDei. Quornodo ecenimte in ecclefia
eflepotérisadftruere Dei, homo i qui non iolum eccle-
fiam fis perlèqucns , led Sc iplumnegans qui fundarir ec-
clefiam ? Annonesfiiperbus, Sc habicatcpbcerisin do-
mo Domini,quam diuin hoc manieris fupercilio ?; Quis
enim merito poteriediciluperbus, fitu poflis humilis iu-
dicari , qui dicis damnate contra mandata diuina inno-
hibliotb. Vet.Patr. Tom.4.
mention : Vififunt oculis infipientiiim morit & sftimataeft malt-
tiaexitmtllorum abiitnete iufto. Abierunt in exterminium, iüi
autem funt in pace. Etenim ft coram bominibus torment a paßtfunt,
Jpesillorum immortahtdte plena eft,& inpaucis vexdti, in mult is
bene dijponentur, quoniam Deus tentduit illos, & inuenit tllos di-
gnosfe. tanquam auruni in fornaceprobauit illos, 39 qudfiholo-
cauftam bsßiam accepit illos, & in tempore erit rejpectus illorum,
fulgebunt tanquam fctntilU, in arundirietodifturreni, iudicabunt
nattones, & dominabunturpopulis, ®nabit Dominus eorum
inperpetuum.
Defideras interficere Achanafium $ exiftimans quod
eifieummabtaueris, poflis astern um dare malum, igno-
rans feriptum, Cpndemnatiuftus mortuus vinos impics, & iU~
uentus celerius confummata, longauitatem iniufti videbunt. etenim
priemfapientis 4 & nß intelligent quidcognouerit de illo, &
quare munier’tt Do minus 5 videbunt & condemn ent, illos autem
Dominus irrldebiij & erUntpbfthac decidentesfine honore, & in
contumelid Mortis iH perpetuo , quortiam difrumpet illos fine voce
M inßatosy
4*