
S.Gaudenttj brixte/tj.tpijcopt.ad Ijeophytos, jj , „ »
.fctoioApoltolicO'lalecoilcliWSi paopcrtatem mei tecun-
1 dit ingeflij. Qüidenim d roe mferil nouum poteft, qood
j noniïtéineötumlauditiUffvbertaceeloqroj iuiopqiPPtet
ieffiüprit.copidfeWpatietied.ignantetexpteflerit,,togen'.
I s » « diSiénltatiseft, eafdem vînmes
refnpfimus I curnon p,loildc Dei ac Domini noftrilcfu
Chritti Régis æternjjomnes irrog^tos rioftro
ciat üs, seq u oariirn o; pa ti a m u r -, o cÿps adererne lucks bea-
t itudine pv vita^iqwe perpetuaiiîigioriôfç mortis cp rn pen-
4 jo trinfituri ? Interpolnasardebat ■ fidesj& itcleftesani-
mi defiderio Cfirifti feruébant.Vrebatacritucionimij frius
predicate ; Aggr Milirr*« < mtrïs-lucentesriitentium corporuni dûtes; At occupatCcr- CIUot
SS. 40. J lits veftre çàivia .y e I hilfeor 1 Horen- ga Deiamorcnueligiole mentes , gmoehi,taten» Paradifi *******
garcyràm étant »min-parobus § g | | g A 11 e x ’ erienriä 8 !
m m tesæratiB'.is.corporum proce ■ ■ ^ 1 v . , «rónm nira.iinîmtçrrneiiiMhiissïnrertiusani-l
vt »nedullas quidam
d beUigetàndilaudabités.iripendiis m(htat.bu? virtpiS fua- M M g ■ ■ ■
ram memo honorât« 8c quod haje omnjd fupitgreditur,
Chriftiatii iätque ad o.innehi pcbbitafcém f lfflg j i ( B
vcnetahdæteUohisornatij&rpicittiaHbüsarrnisdôctctnfl:
Cfflleftis inftriiai. Statim deniqut vbi tdbaperfecnttdnis
incrcpUitJoEti(nmosChtiftlmilitesaroocfideipnean,ait
ad helium. Nam cum peraliiediflafacrileg! R egis p i »
poniidutlicatite epepiflents quibus pcieipiebatur He quilj
quam.vel priuams.vel iniles Ghridianunimtofecre nome
auderet i fed vt omnis^O^ulus facaficare d*raon!JS Oogc'
letonfpoiitiptorampUni.m medutm,|jC itiibanos ft effe
clatiffima sidee teftanray fequd ab hO?Talutaa calmndl-
lis terrotibustliueUipoiTe ptouuhdiant.lntmcus conftantiamiuuenutartttibdHPetftcatorisfdiiofitaauthoncate,
blandispos R i M B W M 1 nc velfent hac iemn ac ia
vti,ne eiea Impecatore* fuum c6tumeliofl px.fteient S,ne
eiitspnecepta edntemnerent! ndalias deuotilljmi, in hoc
fa&ooffenfam Regis maximamprouocdcenqaquomagts
beneficia&honocesprohacfpedialitet onedlenriaifwta
redebetent.Indecdraiiicerte&eHatoiibusviraefle,vtintetigoauosdcnoxios
mdttetufpiffiraadepetirent. Cog!-
tandiim illiiiefle muefituiis fiH$prem, Sc lucundicaceni
iucis Kuius ad vine ; qnarafinetefpeauilllUscationisiih-
pnidetes amitteiefnadetenturi T.ahbus iuditis; Chnftia-
ni viri meritoque niirabiles,venenatas perniciofihortato-
.fisblanditias ndnfolftpi coiiftatitibusariimis refp^ecunt,
Maflyrum veruro etiani
congatif- ] /aidiit) dmniUmnequifflmejsCdntrapeam rebellare aufims
voces }-as famaldseius verbis fallacibus Cupplantarecqnami
Quid nosacultuDefsieti & viui,ad.morcuadsmonum g j
mdiachra indinate edntendis! Qiiid honoram terceftriu
cadlicis promiflionibus 8C inanium terum pjrceftigijs.animos
noitros e vigore fidei cmleftis deprauate pertentas!
Execramur mancra,qated^tdmejHum falunsunportant;
repudiamus hanotesquiauferatillam gloviam fempirer*
!nam.repiob.amus amicitiftregis, q n * n osa chamateDel
IfepatatedefldetantpefpUimus&hanctempoialemnoltri
I corporis vitani;qd*.cUm ppriculo fidei feruata,amm? a.d-
quirit interituipk: poftrembpfecfupplicijs prafenttbusdererremuri
Tradimiis.Carnem ptpnis.qUafcumque irrogare
yOlderisinP.abnegantesCbnftiim Deum,ad tarmetapet-
.petppdenietgamuri qua: DiaboJp& »obis mmiftasems,
iitntab initio pneparata. Tuiic iileIudexiniquitaus 3hu-
iuftiipdtdiais.accenfos ; furoreni fuum queju papio ante
fubtiliusexplere »o lu e ra t, excogitate fupplicij nouitacc
temfrigoribiisi tempusetiam quo maximahyemis afpe-’
litas Aquilbneflatite violentidsineumbebat, montes m-
iubds,praimsarua tegebancuc;j liquores agnofeere laait»
itatdratp fdlis igriibus cógebantdrj Itdpebanc ingCHti glade
Tprrehtidtn flumlnam cdtfus iStagmim qdoqde vrbi
in quaifta gerebaittut fubiaèens longe latende diffdfdn»,
validiflrtmogelddurante * iterfolldum plaultrisgenientij|
bus cömmodabatstiacergJvilóeiveltemporis irttmariF
täte perfpeftä ^ facrileg.j gentilisexa^ötiittud fuppliaj
: gerius.fâhâis adbibére imperat, vt nudätiscorpöribus re-
.Iiôatiirtaperti'àens^ruirtôiaduritiepernpôta.refitjbâlneis
lo n K fdb confpedueoidm fumantibus i vbi yclox rerrie-
1 diuin vidis cailidus Perleditor-animas.pötd^ n|agis in-
■ tertieere geftiens promittebat--. Sed beatifliini Mattyresj
, Spiritu ländofetdentes^ veftibus-fdis procul abiedisferftmiadftadiuni
ptopetanqßotönam tanto eettaraini pro-
^ poiuamcoelitàsintlle^ues.Deindehortät!bdsmutuispa-
’ tientiæ vires.accendiintiglpijam cegiij ccdleftis poenis prç-
Xentibus prkferunt : & hoc infer cæcerareplicantes, quod
qui pro lalateKcgis terrenibp%s;gladios Fotmidare.c^
gladalis tortor vi;geiet;&aniinorum y irtus irn möbi-
iis}catiiis (ui mc^as afpiciens,de proxima confummatiphe
gaudebat 4 fideli toldantia pron^flum Deimunusexpe-
óUns.Sed vnns eJteorum nuiiierp,breuiflimiadhuc & ct-
iamiuprfcmidolorisimpatiensirogaremifercapitjVtad
balnea duceretut.Miles ipterea edi iólici'tudo iniud.a foe-
t a t , vtillud mortis lauacrmn victisquibufque réferarct;
dum curiohso.culis,deloco lublimiagouemvirdfmn fpe- yjg I
6tatinfignium,rei éxitum captaps>yidetduce cceleftis rtii-
liti*dèlcendentcmcdmmulritudine Angelqrom & £br-
fciffimis bellatoribus jclaras veftes atque bpimaiingiUatim
prxmia er ogaiite m, q ua;_^lus>il le m l|èrapilis, cuiushdem
diaboldsfregerat,non acfrSpit. Dudtur infelixad l^alneü;
ibicjueconfeftim3caïorisafflatuquoreanimandumcredi-
defat>exanimatusj& vitam perdidit & coronam. Lu(5tuo-
furhfacinnsgratulatio inopinatafubfequitur.Repentee-
ius ïocum, fup.radiiSta: vilionis admirajcorinuadit i nudat
m'embtaoptato rupplicior fe ede Chtiftiandm , clamore
ingenti cógeminatjquem. fpeétaculi illxas admirabilisvir-
tds ,fub ito cXigencili yeru mfecerat C hriftianum .T e ne t u r
continuo protellioriis fux reus iUgatdr yolens, & (ecanti-
bus vinculis crudeliterinnodatur ï perreuerat adftridus,
gloriaturin pqena,^ fpediuinae remnnerationis eddeur.
.Crcfdt inter fupplicia fides Ghriftiiaugéturincertorroen-
tadUeiSiio.Nalenfu AppftoïicoteftabaturjMenullaruppUciordmviSynullaimmanitastorméjiorumpoteritfepa
rareacharitateDei qu^eftin.Cbrifto IefuDomino nö.ftra.
Inme.dijs cruciacibuSjnouusMartyrjinftruéteSpiritudn-
6to eruditur &ptoHeitimoritur & triumphatiTiinitas, ad-
otanda,teftemluuminter poenas fideliter permanentëm,
Martyrio ipfp (ad yicem Baptifmi) glouoiius& a b l u i | Baptifinm
emendat,&ad cqslorumregna perducit.Commoritur de|'
nique guadtagefimüs ian^tus cum ianótis', vt (keer nume-
rusqüemSaluatorieiunijshonoraueratjCqmpleretur^fic-
utipü beatiMartyres orallèmemórantur. Pofthrec; iuflit
carnificesjdefundorumcorporalongius trafportata igni-
bus con crem are .Relmquebat vnumquiadhuc vitierepu-
tabatur,fi forte mucaret inpeius ipfa lolitudinevolunta-
tem. Ibi eius,venerabilismater qu ^ talem filium bo'tiö (a-
pientire cceleftis laóte mitriderat, cuCUrritad Cadaijéf|pi-
rantis fi.lij ; & proprijs cum manibusjvehiculo quo corpora
alioru m congefta ad pyraiii trahebanturdmpofuit. Va-
de (inquit)nate,iftam bonam viam,faluus cum coxtaneis
tuis oc gloriplus ad Dominiim: 0 ;a.4 niirabilis & verèdi-
gna mater Martyris 1 quinimo &ipiaiam Mattyr, proprijs
yilcettbus nofi pépercit dum fua membra pro Ghrifti nomine
puniri lrÉtatur i n Blio^Iam yeró ncciliud in pöftrema
parte.reticemus,quód cum cineres eüuftörüm corporum,
ïnandatoPerfecutórisinfliiuiumiacererltur; non Hefiie-
runt religiöfe manus qure partem cineris Vel furto .eripe-
tent vel,prétio compafarenti H ih t& EcclefiaC£fatiefifi§
languiiuy I
Matris»
filium nf!
piept*.
exultât,Ö£noftra fraterilitas non immeiitó glotiatiit j fe*<iMatlo |
feruatum fibi prouidentiaDeilalutaremunu$intelligens.,,|‘l|"°0j.j
Pörtipnern reliquianim funipfîinutfi & nihil fipsminùs jjcmpiiq
po Uiderè;Confidimus■ *. dum tettos^quadragintà in füis fa^j6ht®|
uillis honorantesampieditniirificut illain EuâtigeliPfi-VM?* M
delis mülier q uæ p d nnibtiam Chriftiialüata eftioràmfe-!M-»<,^ |
nuit yelümentij & virtuteni diuiriitacis eXégit i.^ ttad u LM;i‘ ■
' fimbrix medeläm crédënti fideotraxit, & ialutçm qiiam
praêrunipfcrat acquiTmit; Itaqué pars ipra quam merui-
nius,plenitudoëft:diuidi ènim quadräginta ifttMartyres
abinipcCm nullorhodpppfl'uhtjquörumfuntinreparabi-
les&indifcreiireliquixiNamricUt&flimaseoruni,igne-
qs file Spiritus DeifaJutariSj fidei ynitate coniUnxit (Èrdt
enim omniam crcdentiuni cot vnum & Anima vna) itaetiain
A I
S.vuótör«^
p e M |
Sandod;
iöuocatio.
CliHOi IS diqsii
vtëndum ex eis fufficienter cum gratiarUm adion e, VcJ ad
diflribuendum cort fèruis, prout cüique opusëft, nee licc-
re nobis pafli m factiltat ib us abuti commiflis, aiit in fexpé-
las vfurpàre fuperfîuas,cùrtinterogatioTi?s ratio Domino
venicti reddenda. Deniq; poft finé parab els ficadiecit ; Et
igo die o ‘pobit ïfdiitevobü atmeos de Mammon A iniqùïtàtis, rtjàth
defeceritis,recipiant vosin<eterna tabernacuU:\d elt, amices vo-
bis pauperes fadte dë terrehis facul tatibus, qu as inlqunas
humanæ auari tiæ ftbi Vendicät, ne homin j b u s Dei de eius
rebus quicquàm impërtiab ïvîàmmonâ enim fermont
Syro pecuniae fiue diuitix nunCupatituti Faciteergovobis,
inquit, amic'ospauperes de MAmmónA mquttatis, vt, turn defect
nies y eadem fubftamia inpâupërumneceflîtates erogata
atquc confumptairecipuntvosinaternatabernacula : Iidc m
videlicet pauperes amici conciliandælaJutis, in quibus
ChriftuS rcmuneratorxternusfehüius humahicatis fate
bitut officia percepiftè. Recipient ergo vos hon ipfi omhi^
nopaaperesperfethetipfosj fed per cum »quiinillië obe-
dientiæ ac fidei noftrxffudureficitur, fufeepturus riiini-
ftros pietatis hiiiusin aererna tabernacula regni coeleftis.
Dicit enfin : Venue benediâtipatris met, poßtdeie regnum, quod
vobis parAtum eil Ab origine mtmdi : efuriut emm, & dedijhs mibi
nianducare,fitm, & dedijhs mibi btbere,peregrinus tram & tolle-
giflisme,nudui,&ioeperutßisnie, in firm Ui, & vtfitàfits me,incarcéré
eram,&vehiftisAd me. Qmbus verecundè aC reueren-
terexculantibus : Domini, q^fdo te vidimus in bis necefiitati-
bus,&minißräüimus tibi ? refpondebit dicens : Amenduo vobis,
cùmfeciftisvntex minimis ißis, mihifecißis, Null» itaque
abfurdum videatur,quodilIinos dicantui fuicipcre, qub-
1 rum cauiàfiifcipimur>cùm &ipiè fufeeptor hofter Dominus
Iefus, qui neceffitatibus humanis noh lubiacfct, fein ■
illisefunfie, &fitift’e , & percgrinumj & nudum,& infir-
mum,& incarceratum ffiifte pcrhibeä't. Tacite ergo vobis, ait4
amicos de MarnmonA iniq'uitäiis,vt,tum defecerit'tsjecipiant vos in
aterna tabernacula.. Er ppft pauca ; Si in iiiiquo Mainmor a fidèles
nonfuißis,qüod veßrUni tH,quis credit Vobis l Eni m uer o,di-
ledilîime, quiS ei,qui terrenaSfacültaresiniquitatis ple-
r um que ihatCriäm fuggeren tes, difpenfàré fidelitër nefei-
Matth.iy.
membra eorum concremans ignis, in vnum fauillx corpus
redegit. Habemùs ergo&hosquadfagintaéc prædidtos
decein Sanótos, exdiuerfis terrarumpàttibuscongrega-
tos-, vnde hancipfam Bafilicam eorüm mentis dedicatamj
Concilium Sanctorum nuncHpari opotterc decernimus.
Dignum eft enim 4 vtad tanrotum Mattyrum venerandas
rcliquias proct ftii ri ,ad concilium Sanâorum nos proce-
dere fatcamur. T o f igituriuftorum patroeihio adiüüàndi,
totafideomniquedcfidcriö fupplices , fecundumeorum
veftigia curraniiis » vt ipfis intercedentibus,vniuerfa que
poicimùs , adipHci mereamür magnificantes Chriftum
Dominum,tanri muneris largitorem •, cuiomnis honor -,
virtus & gloria cUmPatre&cum Spiritu fan d o , ante o-
mnia & nunc Sc lemper &c in (ecula Icculötum, Amen.
È .E S PO N S IO é ï v Sd e m : a d GERMI-*
niumde villico iniquitatis.
Seruo Cbrijli GermiH'to, Gdudent'm Epifctpus•
0 Apienfëm virtimfenipêf conüenit diéfi fapientixCÖ-
v3gitare, hisque intelligendis omne acumen ingenij, o-
mnem vigorem mentis inféndere. Et idcircoru, qui &
mundane fapiemiæ literis eruditus es * & veram Dei fapi-
entiam per faeras litfcras didiciftb operam nauare non définis
ad perquirendosiheerioresfenfus verborum Ghrifti,
quem Dei eftè virtutem Deique fapientiam docente Apo-
ftolo»non ignoras.Nain inter cetera diuine legis eloquia,
quortim dilperfionem frequenter exigis:hocctiam fpecia-
iiter poftulafti, vt parabolam de Villico iniquitatis valde
difficilem , cuius nemo veftrû tibi idoneus videtur inter-
ptes.egó fcriptis proprijs explanarem: Explanationem verb
ipfamliteris tradi ideo forfitan vis , vt chirographum
teneas relponfionis meedecapitulo ( vtipfe fateris) ob-
fcurillimo, fed non formidabo vel eloqui interrogatuS»
vëlëtiamfbtibere pro pufillitateienius mei, lalua fidei ra- ^ ^ __ _.__r ^___________ _______
rione.quidfentiam. Acpiimùm,chanflime,ipfiusle6fio- at.committcndas putetefteveras cosleftium rcrum diui-
nis verba ppnenda funt, & ita demùm ratio eft aperienda | tias,quibus fidelisdiftributoràciuftus rite mëritoqücpei-
diâorüm. Refer tin Euingelij fui libró beatus Lucas : Di- : fruitur ? Nam gloria & diuitiiin domo eïus,&ïujhtïaemmanet
cebat, in quit, Dominas lefus ad difc'tpulosfuos parabolam : Homo infeculumfecuü. Statim deniqué lermo ille düminicus ita
quidam er at diues,qui habebat vilhcuni, & hu.delatus eft quaji dif- coniungitur ; Etfiiti alienofiieles nonfuips, quod vejlritm eft,
fipdfttfacultateseiusy&vocato eo,ait tlli 1 quid hoc audio de teîredde quis dabtt vobis ? Profeâo enim qùicquid in hoc feculo ëftj
rationemviüicationis tua, iamenim nonpoter'u viüicare. Ait au- alienumnobiscftj quirétnbiiuonëm futüràm ipëràntes,
temvilhcusentrafe: quidfaciam, quia Domihusmeusdufertd me j velue hoipites & peregrini in hoc mundo conüerfariiu-
villicationem ifoderenon valeo.mendicareerubefeo ‘,fcio quidfaci- ; bemur,vc vnusquisque noftrum fecurus Dominoaudeat
am,vtcùm amotusfuéto devtllicatiône,recipiantmeirtdomosÇuas. confiteri: Aduena egofum&peregfinus,fuut omties patres ma. PfiJua.il.
Èt cofiüosans vnttftiqUemque debit or em dominé fut * dicebat primo : Propria veto credentibus & eternà pofleffio eft ilia ecel
quantum debts domino mto \ At ille dixit,centum bates olei. Etait I ftis,vbi eflè cor & théfaururti noftrum nôuimüs. Vbi iam phiL *"
illiiaccipeliterat tuas,&fedens citb feribe quinquaginta : deinde a- j toto afFedtuttientisj perfidemnos habicàreprefumimus;
lü dixititu verb quantum debest Aude ait,ceiitum cores trttici. Et | quoniâm iuxta B.Pauli dodtinam, conûerfatto hofirâincoelis
dttiUi: Accipt liter as tuas,&feribe ottoginta. Etlaudauitvominus j eft. Noftrum eft igitur ccElôrumregnum;h pbllicenti Do*
vilhcumim .ut at is, quia prudenieffecit, quonidtofiltjhülus feculi ! minpj in hiimilicate cordis & ipiritus manfuefudine fer1
prudeHttoresquàmfilqlucuintegentrâtionefiia funt i& ijfpVobii J üiamus. Bedtiènimpâuperesfptritu,quoriiamipfofum eftregnüm
dito, facitt vobis amicos deMammona iniquitatis, vt cùm defeceri- j ttelorum. Quod vtiqüe f egnu m non poteft àdipifd ö mais*
tü,recipiÀntvosinatertialabenidculà.£utfidciüèftitl minima,& j qui in alieno huius feeuh patximonio temporâriè lîbi cre-
1 in multofideiiseft,& quiiri minimô iniquus eft,& in niulto iniquus 1 ditp,tdcme9 ac fidelis difpéiatornô fiieric : vnde alio in loeft,
St ermm iniquo Mammona fideles non fulfils, quod veftrumefti ! co dicebat Dominüs], quahi difficile, qui petunias babent,intrâ-
quis credet vobis î Etfiin alienofideles non futjhs, quod vefiruméfty buht inrtgnum ùèi. Et ln finé lc&ionis huius ait : Nonpotefits Mati 'b.i?,
quis dabit vobis î Nemo potettferuus aUobus dommis fer une, aut e- j Deo & Mammonaferuire. Deiëtiirti Chrilh feruos àtqüe di-
Hïni V num oderït,&alter uni patiétur,aut alterum contemnet : non \ fcipulus ïmperarëöpórtetpecünie, non femire ; he dura
potefiis Deo feruirt & Mammona.
Pei ie&i dodfcófis eft ad erüftiéndos aifcipülos, fimili-
tudines édrumrerura proponeté , qtuë in cônueriàtionë
humahi generis frëqiletttantur, vt auditor idoneus ad o-
pCrandi ftudidm comparatiönis magifterio infofmctur,
hec dubitet hocopus aggredi,^Uod polfibile ac neceftàriô
elle parabole imago monftrauerir. - Ér idcitcP Dominus
lehïsj falutarium fnandatórum Vferus roagifter, difcipulps
flipsiVeltünë Apoftölos , vel nuhcvniueflbs credèhtés
inuitare volertsadeleemolynas fideiiter exercendas,fimi-
lkudinem propoluit Villiei, vt exemplo huids perlPne
nihil eflè noftrum irt feculdifto fignaret, led nbbis créditât
« cfle di fpenlatioufe th façulrat^i ni Dótnini noftri,vel ad
: Bibliotb. Vet. îatr.
piditati élu s obedimus,à châritate feruitutis eius,dominante
pecünia fcpàremun
Difpergendefuntergöpecutiieindigentibus, fecun*
dum ptecëptum Crcatoris óm ilium Dei, quoniam neque
noftrefunt,neqüe illas filieiniquitateac fui petnicie aua-
rüSquisquamdetinet- ' Nàm iuxta (cntëflnara Saluatoris
àditutîi regnl atelorum fuis retcntoribusinterdudunt,&
faciïius eft cameluin per foramen doit ttànfire, quant Aiultemïntra-
rein reçnum.Dei: ilium riempediuitem,quilit ob horrorem
tut pis auantie cameld i n firmion Grau i S pëcuniàrum farci
nâ eft j que tenarium fui mentes auari tie pondéré ad ter-
ram depri mic,nec emergere ad lùperna, coeluttiquefufpi-
cere,vbi vita noftraeftjOmnino permittitj cutn doceat B.
Aaaâ _____ _ Apo