
S3 *
Andre a Anhieptfiopi CafareaCappadocii
A I fuüàue eündem imperio lubiugent, idquevlque ad Ann-
Cog& chrifti lâtanæqueaauentum.Cçtcrutn quod nomcnGog,
Ezechiel is
vaticiniû
de Gog &
Magog.
fi Latine ex Hebræo intetpreteris, fonet colhgentero vel
co|lca i 0ncni; Magog autem elcnationem vcleicuatum,
quidam pet ciufmodinominaingtnrcm hûininumturba
hincindccoUeäam , (iiimnamque mentis clâtioncm li-
omficata arbilrantur. Aduertendmn eft pretrerea Ezechielen,
quoqae varicinatüm: gcntem.de qua hic fcrmo, magna
cum potentia nouiffimisdiebus ventutam, ingentiq;
bellica muïtinîdine terram pcclfuram , igneque&armis
latèomniavaftaturaro. Hoctamen oraculum quidam ex
interpret,bus ad cafum Affÿriorum.qui trénpore Eicchiæ
Resis fiibSenachcribmilitabant.retulemnt, led jjerpera*,
liquidem Aflÿriorum dadesmultotempote ante editam
E'zcchielis ptophetiam accidit. Atijproinde transférant
ad gétium populoturaque intetitum. qui inualetunt eos,
qui ex Babyïonica captiuitate reuetfi, Hieru&lem tnftau-
rareinftiruerant : Primo quidera Cyco Periaram Rege,
polt illü veto Dario Syria, perft<Sis,opcm cam in tetn conferee
mandantibus.Non défunt denique.qui ad AnuoChi
vires,quasMacchabaa fregetunt & fuperarunt.iftud vat.-,
cinium Ipeâafle putant. At certum eft G o g& Magog ad-1
uétum tnultà redius quadrate in nouiffima tempora. Ptlmb
enimnequaquam feriptum extar,Schyticas sentes c6-
tra Iadaos tunc tcmpoçis bellum coUegiue, led lolum po-,
pu!os,quiin circuitu habitabant;qoifubit* ludaotum fe-
Ucitatiinuidebant. Deindè verb quod Scripture de Gog
aflèrat, ab antiquis d ictus id hoc praparatutn & deltina-
tum elfe.vt nouiflimis temporibus veniat.terramque perturber.
Poftremo autem quod mprafenri Apocatyph.quç
de futures vaticmatur.doceatur ad feculi huius finem Gog
StMagoginmediumprodituros.
Etafcçnderttntfuper latïtudinemtérrt ; & cinuierunt ctflra
cmutim iilittam.&iifctndit ignb bviodi atb,&
Hawaiiit tis.Etilbtbslm,qm [tduubat m , mijfm eft in fagnu ignis
& (ulfburis-,vii & bcftu,&rftttdopnpbcuiruiiabttimrditiu m-
Hejnfaulafeculorum.
Quemadmodum agrellesferarè cauernis ad praedam
prorepunt ; ita inhumera hominuin multitude latana 8c
uæmonum.quicumillo fàduhr, operaèfuislocisinpra-
liumescita,liipertertam fediffundetjquoSanâonim cadra,
Chrifti nimirum Ecclefiam.quae in quatuor orbispr-
tibus firmam federn obtinet, depopulchtutpenitulqt
Pet Sao-
flora m ca1
(In E ccle-1
Gam Gzni
ficari.
ftimonium pro viribus illaelum.conlèruantes, neen on per
bona operaincenfatq ergailium dilediónëm oftenden-
tes,qui pretiofo (anguine fuo. nos roetcatuseft > acternorü
bonorum fruitionem fperemus » opulcntis Chrifti mife-
rationibusad hoccorrobo,rati & confitmati: qüäe vtinam
per Seruatorem Sc Redemptorern noftrutn Chriftum co-
(cquamur. CumquoPatremvnacum fando Scviuifico
Spiricu decet gloria, & imperium, Sc honor, & adoratio,
nunc,& femper,ödn fecula feculorum, Amen.
Defedentefuperthronttnt>& tomrnuni
refurreäione•
C A P V T L X l i t .
$E!#CO V tG E SIM V S SECVNDVSa
ET vidi thronum magnum candidum, & fedentemfuper eum\ a
cuius confpeäufugit terra,& «slum, & locus non eft inuentus
eis.
P er. candidum thronum, Chrifti relurrediodenota-
tur: rum quies illa quarn Déus.in Sandis cäpit, quivirtu-
tum ornamentis fpiendent. At verocasli&tefra?füga,il- C
lorum tranfitioriem, & in melius mutationem figmficat. |j
In quibusproindepoftea nullus amplius conuerhonisaut
murationislodisinuenietur. Sienimnottri caufla,iuxta
Apoftoli doétrinam , creatura mutationi&corruptioni
obnoxia fa d a eft,nobisin libertatem gloriz filiorum Dei
mutatis& tranflatis, & ipfaitidem innouäbitur, & in k -
tiorem formam transforniabiturjln interitum aurem non
vertetur,neque,vci Irenaeus, Antipater,&alij fanóli vin re- iclemem#.
dètradideruntjin folidum corrumpetur.Verba Irenaci ita jruform^
fonant-.Creaturse fubftantia & quiddiras neutiquaminte-
ritura eftjverus eft namque & ftabdis, quiillam.formauit
& condiditjfed lpccics,& pars illamudi,in qua tranfgiet nouaii3
fio accidit, & homo inuetcratuseft, tranfibit. Eninuierö
cum Deus humani lapfus prsfeius eflèt, voluitpartem il-
lam vniuerfitatis,quz humanis vfibus ad tempus feruiret,
temporariam,& omnino eiufmodi eflè, quaé in meliorem
ficftabiliorcm ftatum mutarialiquando poflèt.Et magnus
Patriarchä Methodius in fermone de relurrediöne,de his
ita difleritrNon placet quod nonnulli aflerunr,nempe rerum
vnluerfitacem totam fimul interituram, ceelumque.
Magnus Jt
candiduslj
hronus, f
Incertain
quale vel
quod tern,
plamiilud
ûctin quo
Amichri.
fins tan-
inS Dens
Icflurus
fertur.
.T h e jfz .
D
uertant-,ignari nonvnum tantum Angelum, (ed permul- / & terram,&aerem ampliusreliquanonfurura.Inflamma-
tos in draiitu timentium Dominum caftra metari,idque bitur faneadrepürgationem Vniüerfusorbis,igniquafi dj-
iuflu & mandato Dei feeundum Pfalmiftam. Nequc his luuio quodam mundatus,attaraen non tranfibitin omni-
contenti, nouamqüoqueHierufalemciuitatemilläDeo möduminteritum, autinotnninonihilum. Ecinfrärur-
diledam'capcrc &iubiugare contebdent,ex qua lex diui- | fum. Et Paulus quoque diferte teftatur,dicens: Exjpeftatio
na per Apoftolos cgrefla,cerrarum orbem percurrit.Vbi i- creatura reuelationemfiltorum Dei exßeäat; vanitatienim crea-
pfiim etiam Antichriftum in templo feflurum a nonnul- | tunfubietidefi nonuolensfeipropter eum, quijubieetteaminJpe5
* listraditurjfiue in ludaico* olim qifidem diuino & admo-
Vniatr*
fom inferior:
hw
Tentatio-
num irope
ms oratio.
prasGdiodcpell
dum religiofo-, poftea verö,propter audax & nefarium il-
ludludsEorum contra Chriftum facinüs,folo aquato 5 ve-
xumab ipfo Antichrifto feeundum Deorcbellium Iudao-
rum expe&ationem ,tum denuöinftauratojfiue etiam in
veroDei templo,nempe in Ecclefia Catholicaalienavfur-
pans,& feipfum feeundum diuini Apoftöli oraculum,pro
Deovenditans. Atnoninlongumtempusilfras regnum
perftabitjignis namque ccelitus dilapfus ilium abfumetjfi-
ue isfenfüis fiiturus lit i duiufmodi crat,qui tempore Elia
duos illos quinquagenarios militum duces ablumpfir; fi-
ue glouofus Chriftraduentus,qui fpiritu oris fuiipiumin-
teilecfcurüs fcribitur i denique ignis pradi(ftas genres pari
modo deuörabit, & dücemillorum diabolum vndcum
Antichrifto & Pfcüdopropheti in ftagnum igniscontra-
detj vbi in fecula leculorum torquebuntur, diriiquefup-
plicijsexcruciabuntur. .
Nos autem tentationum impetus orationis präf^jo
depellere a Chrifto Seriiacorenoftro edoffti, agnicanoftra
inhrmitate,iügiteripfi preces&fupplicationes offeramusj
quo a pradidorum malorum penculo citraexperientiam
eruamur;neque Pfeudopropheta aduentum vnquam vi-
Jeamu^heque gentium fupra Qominatarum mo tum, nc-
_Ue lethiferum eorum diferimen, quia falutäri fide vidc-
cedere compellunt,experiamur;fed bona confcientratequodiä
inundl»
quia (7 ipfa creatura liberabitura feruitute corruptions in libertatem
gloria filiorum Dei-,Sc qua (equucur. Et ante hosSan&os
beatus Dauid quoque, cum Dominumlaudare vellet,ita
aiebat, Emittes Spiritum tuum,&creabuntur}&renouabisfac'tem
terra.Cai cognatum eftilludEfaia: Ecceegocreo ccelosnouos,
& terram nouam,&non erunt in memoriapriora 5 & nonafeen-
dent fuper cor,fedgaudebitis & exultabitis vfque in fempiternum in
histquaegocreo. Ha cille ,& merit6; fiquidem fummanun-
quam deficientislatitia Sc voluptatis affluentia, pramio-
rumqueex legitimis certaminibus orcurn duccntium magnitude,
omnium laborum Sc moleftiarum ante (ufcepco-
rum,obliuione m facile inducit.Er alio curium loco idem:
Sicut ccsli noui, Sc terra noua, qua ego facio ftare coram
me,dici t D omirius,fic ftabic (emen veftrum,& nomcn.ve*
ltrum .Racioni promde ill orum (entencia con fentanea eft,
qui creaturam , qua noftri cay^ftafadtaeft, mutationem
quidem ad melferem ftatum vnd nobifeum /ulcepturatn
ailerunt,in nihilun^ autem nequaquam concdluram 9 fic-
ut neque nos quoque poft mortem in illud tranfibimus
quod non eft.
Et vidi mortuos magnos & pufiUos ft antes in conftettu throni-, &
libriaperti funt:Et alius liber apertus eft,qmeft vita: Et iudtcap funt
tnortui ex kis,quafctipta erarit in Itbrisfecundum opera ip forum.
Mortuos-vocacaut omnes omnino homines,tanquam
qui corporis mortem (uftinueraiKj aut eos. qui vitijs Sc
P>A4
Ca/.fyl
Creatnö
Icflon*
formal
A* I neccatis nUiîeium miftrant.Mägni autem & pfruiilli no* longèpófirasperegrinaruniöcadueélitiarummercificauf^ \
al.qD* ‘t6| rninancur (vc ancè quoqueindicauimus) qui atate Sc fta- faprore<ftió? Adhaccùm mare fnblimiori quodatniènfu
fojgûta £urapUfi|liadhuçerattt:Auc ij certè.qui minori cÔcemptu
j“®** I morns opera defignarant,aclebqüeopemm ratipne mino-
I res poenas daturi erand Àut magnos appellat iuftos,pufil-
^jjid libri Ips autem peccatpres:Hi eni mpropcei;ammayilitatem ex
Ça» »fi-, peeçatis oçtam,nuJ liu^e ip (|'lunc mômeri^. J-ibri autem
jervit*fi- apçKi^ujufeuiufque opéradÇ cuiuflibet rurium eonfeten-
tiaindénotant. Aftvnus ilïè.liber,Vtipfefatetuf,eftliber
vità,in quo Sandtomm nomina fsripta fimt*
Et dédit mare mortuos,quim eo er#nt\& mors & ihfernus dede-
runt mortuosfuosqui m ipftserant-, & iudicatum cftdêfwgulis fecü-
dum opera ipforum.
Vnumquodque corpus ex i'lils»inquit,inftaurabitur, Sc
(êpar^bitur,in qua dumrefoluebaturàbierat9fiue.illudin
Wd fit terram illatum,liue in mare abieduih erat.Mprs aujcejn Sc
infernus honîhnt viüa animàlia,ficüt'aqnibu(clam deferi-
buntur,(ed morseft (eparatio anima à corpore. Infernps
autem eft Iqcusqbfcyrus tiobifqueincognitusineq-, enim
.locus iile fub (ènfum venit, qui excipit animas mortuas
hinc emigrantes.Mortua autem ilia dicuntur.qua adio-
dican*!nes mortiféras (ecurn deferurit.Àt iuftonim anima, vtSapiensait,
inmanuDei(unt,6^nontahg^illastormenmm
mortis» ,
Etmors & iriférnus mifiifunt inftagnum ignis. Haceft morsfe-
cunia-,& qui noneftinuentjts inltbrôyitafcripmymijfusejlinftajjiifit
jfcroum
%lagnû
nis côij
Homines 1
Sc Ange* ■!
Mortem Sc infernum in ftagnum ignis conieda efle,vel
illud fighifièatquod|criptum eftitiempe; Nouilpiri^yerb
inimica deftriietur mpre j aut nequam fpiritus. Hi enim
funt,qui grauiflimam detefrimamque peccati raorté çon-
cilrantiquöriim etiam dorriicilium eft infernus 9 ad quem
amandarit omnes,quptquothîc fi bip b fe que n teshab e rtt,
ètoru^i & à Iudice ad ignem condemöantur. Vt enim cipitas di-
ncipj%-i cfintur quiillam inhabitant; itamp’rs.quo()ue&inFçrnus,
iern^m ' qui ' hdrumipcolæ , yel êaulfa qupque funt. Cùm e-
" ‘ mm omhia quæ Deùs coudidit fine valde bona , ignis file
lofcnfu
*brs &in<
ca tantum abfumere natus eft, quatalia non finit. Scri-
ptum enim ëxftatjDeusmprtem npivfecit.Per hapcigitur
mortis Sc infer ni in ftagnum irtiediônem,infinuaturapud
eos,qui in libro vitæ jer ip tiÂn t,h iin am ^
àucbôrf.upciônem regnüril obtenttirum , (ed.yiçaftl tan*
tùro&: incorriiptionem. Neque mirerisjfi pmiïès qui in li*
,u* hro illp icripti non (uht, in vriùm ignis ftagnüminittan-
ïgmim j tur. Nàm vtapüd Deum & Pattern mültæfaluandorum
vis mit- funt manfiones 9 ita ibi quoque dilierfa eruntlocafiip-
^licarat. ! plicibrum. Alia enim funt àcerbiora,alia mitiora, quibus
illi tentabüntur inæterftum,quiin libro viuentium feripp
non lune.
becoeto noua, & terra nouafupernaéfo
Hierufalenï.
C A P V T L X I Î I L •
ET vidi coelum nouifm>& 'terrani nouain:?rimuth enitii ctielum,
&pnma terra abijtr& mare iam non eft.
E t hic cjucjqüe iocüs nullam créaturæ demolitionem,
aut interitum fignificàt,(edrèrum tantiimjquaeexiftantin
mellprém ftatum tiâfmtitatioriem Sc lhnouatiônem9 nam
Sc ipÉeçiam creatUravt Apôftôlùs loquitur,libefàbitura
101. feruituleCorrupttonü inlibertateingloriafikorum Dei.Et diuinus
^teaturâ pfalmiftaàit; Uutabiseos, tyniutabuntur, &tdnquamind,U-
W Ï to»*»*»inuelueseos. Eténiipreibbjpfetævelintieteràtæin-
inoa U ! nôuatibino'n fighificac fùbftâtiæiilius interitùhi vfcleflcn-
m abo.1 tiaè abolitionem,led (enij tantùm ab Ice ftîoiiem,fugariurii
-tienem. que indiidionem. NamWbs quoque dehLomihe,.qui ino-
j reS in meliiis aut peius exp'itte mutauitdiçêre éo^fifiièuifignificec
quoque præfentem hanc mortalcmque viram marc pc.
fludibus&pemubationibusplcnam,inhacetiamnotio- nitusime
ne nullus illius erit vfus an t locus 9fiquidem nihil turbati- «ituram.
onisautformidinisin Sandis tune reliquü erit.Cpfirmat,
hàncopinionem ma^nus quoque Bafilibs, allegansilkid
Efa'iae:Qui dteitabyjfô:,in defertum redigerü,&omniaflumina tua C<J. ^
deficcabo. * 1
Et ego loannes vidi fanüam ciuitatem Uiertifalem nouant,
defcendentemdecoelo, a Deoparatamficut Jfonfam ornatam viro
[uo. .
’ Ëthincrurfumpftenditur, nouitatis nomen transfor-
marionisih lætiorem ftatum riotam eflè', qua,m (upérnail-
laHierufàlem conïêqiietubqupëx virtutibus corporis ex-
pertibus exor (a, vfque ad homines defcenditîvriumqi et ft niyfîiconv
& appelfatur corpus,eô qu*d Ghriftûs Deus & Dominus ' Us-c0
no (ter commune vtrornmcjue fit capot.- Hæc autem ciui-K,
tas cônftituitùr ex Sandis »de quibus fcript.um eftjLapides pUt chri4
fandi vpluunturin terra, Chriftum angularem lapidera flum eflê.
(orriti.DicirurautemçiuitasquafireginaîTriadis domici- , F m
lium,j habitat eni m &ambulatiri ilia,iuxcapromiflîonem Cur c*^e*
fuam.V'ocacurrurfum fpônfatanquâ Domino cohærens,
fummaque 6cindiuulfa côniundioneilli vnita. Ornata
denique,tânquain quæpræclaram intra (è gloriam & pul-
çhritudinem ex virtutum varietate natam, fecüdum Pfalmiftam
cbntineac. '
tur ciuitas
& Ecclcfia
(poi.laSc .
ornaca. *
Pfalm. 44.
, Et audiuiwcemmdgnam de thronodisent eni :Ecce tabernacu-
lum Dei cum hominibus.Éthabitabit cum eis,&ipfipopuliem erut,
& ipfe Deus cum eis erit eorum Deus. Et abftergetî)m omnem la- j
chrymam ab oculis iorum.
Sandus Éuangeliftaè çoelo docetiir,'taberhaculum hoc îypum
verum efle9 cuius typus oftenfiis fuerac M.oyfîj Vel quædâ i tabemacu;
verius typi protypons ócfimulachrumj cum prælènt is hu- ü M°yfi
. 1 V r / r - ms fccclcliæ typus extiten• t. tIn tn oë autem t■a Lb ernacu1l o, odenlüm,
quod hominum mânibus fadum non eft,nulliseritflëtus,. naculi pio
nulïælachryrniêjNam qui æteriiumgaudium largitur,Sâ- typofin 1
dis omnibus laetitiam finis expertem impërtietur. ^.ycititifle.
(i. Et mors vitra non erit,neque luftus,neque clamor,neque dolor e- ;
ht vitra,quiaprima abierunt. i
Hoc ipfiim eft,quod ali bijfcrip turn exftatj nempe aufu- .«j.,..
git dolôr,triftitia,&gémi tus. Quod autem prima abijflè njs &
!dicuntur,hoc cùm Sandorum#afflidionem,tum impioru Ucis Gais»
quoque infolentiam finem vtrique horum congtuentem
fe cille fignificat.
Cuiufmodi ab eo diâafint,quifedebat
in throno.
C A P V T • L X V .
Ef dixitquifedebatinthrohp.tccènouafacióomnia. Etdixït ^ •
mihi, Scribe y$uia hdc verba fideltftirhafunt & vera. Et dixit
mibï,Êaftum eft. Egojum « & »,wit turn & finis*
V er a fijnfhxb verba,vtpöteabiplavërirateprbfèda, , Chriftus
neque perfigurasautfymboiajVtolimifedpérresiplaü eo- tiuPllcl ,no
gnita.Eft autem idem Chriftus jprincipiuln & finis,primus
itidem & vltimus V hoc quidein pröptëraftumptam hu-
mariitatèm • ïlludveropropterincrëatamdiüinicatém-. H -ii
Dicituraiia quoquera t io r ie * *q u ian im lrum a prima ]
rerum corporis expërtram fubftan tia, vfque ad vl'ömüm |
hominem lua prouidëritia attiiigic.
Egofitiehti dabo defonteaqüa vita gratis.
Sitiehti iuftio'am Viüifici fpiritus grdtiafti fé daturutó
pollicetur,quam in Euangelip quoquë illisprömittit,qüi ftitiam fpi j
ih ipfum credituri ellen t.Gratis auténi Sc hanc Sc qujë hac «t® graüs I
feqttuntut largihif, qöiaorsfehtis temporis afflidionëis dbnatl-.
___ ______7 _______ 'ftqn lünt digtix, quit cutp faturagltiria j quaeSandis ob- j
!% B ;A lid vA 7 lo % f ld r i ( 'A i i i fm lW r a i l S S d f t «n ie t,tom p tó iit iir . AutgrariS.qaiapccuniispararinei..ftjoftir«
tchloqiliAeih & rere'aihHicaflèricfahfijïfè, lio‘ceft,tnutata quit.fecibomstantumuperebus , emfque dementiaqm . « « « ( ,
bniJfi, e fle ,& ad noftri fimilireidinem quaredamqaodammodo pKEbêbit. .............. i S L h l v
fncppft moitcm pcrculiflc.Subi'eiunt namque priores conftitutio. - Qui viltrit, pofiihbit bui & trol lil Ihus , 6' lilt ent trnhi bcK^ i
PmoSi in- nis in meiibrem fötmam, mucacionemöi fprcemJdemari filiiu. r , _ r t r . .
Hnianê aiiteflïhöaispllhsexiffere.Quiaénimopiiseft®ai;i,cüni V Quidnquit.viaoream aduerfashoft«s, qmfubafpcau « e * ;
r .^ P '- ’ ornniSapud honijnfs rtlTabii Hauijjatit.; Etad regiones nonvehfunt,0bonuerit,bon^dtquib.h.efcrmoe%qófi;-
quetliF,' Iprsmi-i. "