A
t quid
1 $86___________ _
Ne ëeffét vItra,quod ty rannus amputet.
Nec térrearis turba circumftantium:
Hoc perdo foliim,quod pcribit omnibus :
Regi,clienti,paupcrique,&diuiti.
Sic vernularum, <ic Senarorn m caro
Tabefcir,imo cùmfèpulchro conditaeft.
Iaduravilis mordet,&damnum leue.
Si,quocarendum eft, pcrdere extimefCimuS:
Cur,quod neeeflè éft,tion voluntas occupât ?
Natura cur non vcrtit in rem gloriæ ?
Legale damnum deputemus præmijs.
Sed præmiorum forma quæ fitfortrbus,
Videamus : ilia nempè,quae nunquam périt.
Coelo refufus fubuolabit fpicitus,
Dei parentis perfruetur lumine,
Régnante Cnrrfto ftans in arce regia.
Quandoque ccelurn,ceuliber, plicabitur,
Cadet rotati S o lk in terrain globus,
Sphæram ruina menftruâlem deftruct :
Deus fiiperftes folus, & iufti limul
i Gum fempicetnis permanebunt Angelis.
! Con temn e piïiêns Vtile, ô prudens bortto,
; Quod terminandum,qtiod relinquendum eft tibii
’ Omitte corpus,rem fepulchri, & funeris :
Tende ad futuram gloriam t perge adDeum i
Agnofce f qui fis : vince mundum,& fieculum.
Vixdum elocurus martyr hanc peregerat
Orationem, cum furens interferit
Afdepiades: vertat idum catnifeX
In Os loquentis, inque maxillas raanum,
Sulcosque acutos,& fidiculastransférât:
Verbofitatis ipfe rumpatur locus,
Scaturienteisperdat vt loquacicas
Sermonis auras, perforatis foil i bus,
Quibus.fbnandi nulla lex ponit modnm :
Ipfa&loquentis verba torqueri volo.
Implet iubentis d id a lid o r fim p ro bu ï,
Charaxat ambas vngulis fcriben tibus
Gênas,cruentis & fecat faciem notis :
Hirfiita barb is foluitur carptim cutis,
Et mentum adufquc- vnltus omnis fcinditur.
Martyr fluentem fatur inter iànguincm:
■ Grates tibi,o Præfçde, magnas debeo,
' Quod mul ta pandens ora,i am Chriftum loquor:
. Ardabat ampli nominis præconium
Meatus vnus,impar ad laudes Dei.
; Rimas patente^ inüenit vox édita,
‘Multisque fuia ridibus reddit fonos
|Hinc inde plureis; & profâtur vndiquè
iChrifti, Patrisqüe fempiternam gloriam.
.Tôt ecce laudant ora, quot fiiht vulnera.
T ali repré ftuscognitor conftantia,
Ceflàre poenam praeeipit : tune fie ait:
Per Solis igneis iuro :,qui noftros dies
Reciprocatis adminiftratcircults:
Cuius recurfii lux, & annus d licit dr.
Ignis parandus iam tibi triftis rogi,
Qui fine diguo corpus iftud deaoret,
Quod perftuerans tam refiftit nequiter
Sacris vetùftis, nec dolorttojfpiculis
Vidum fatifeit, fitquepasnis fortius,
i Quis huncrigorém pedori iniecieflaipor ?
Mens obftinata eft : corpus omdè occalliut;
Tan tus n ouèlli d ogm a t is regnat furor
Hic nempèvefter Chriftus baud oifm fuit,
Quem tu fateris ipfe fuffixum cruti.
Hæc ilia crux eft omnium noftriim fâlus,
Romanus inquit : hominis hæcredèmupeft.
S cio incàpaCem tefacramêntiditipie,
Nonpoflè ccecis fenfibus myftcrium
Hautire noftrum : nil diurmim nox capit.
Tatnenintenebrisproféram claram facera.
Sanus videbit, lippus oculôsobteget.
Remouete lumen,dicetin&nabilis,
Iniuriofa e ^ n rlyidenticlaritas.
Audi,profane, quod grauatus oderis.
Regem perennemRex perennis protulit,
In fe manentem ,nec minorem tempore,
Quia tempus ilium non tenet, nam fons retro
Exordiomm eft, & dicrum,& temporum,
Ex patre Chriftu^ hocPater, quod Filius.
Hie fe videndum prasftitit mortalibus, - '
Mortale corpus fumfit iUimortalitas,
Vtdum caducum porrat asternus Deus,
Tranfire noftrum poflet ad ccbleftia,
Hombeftperemtus, & reflirrexit Deus.
Congrcfta mors eft,membra geftanti,Deo:
Dum noftratenrat,ce(ficiminortalibus.
Stultum putatis hoc iophifta:fteculi:
Sed ftulta mundt fummuselegic Pater,
Vt ftultus eflet fieculi, prudens Dei.
Antiquitatem Romuli, & Mauortiam
Lupam renarras,primum & omen vulcurum,
Si res nouellas reipuis, nil cam recens,
Vfx mille faiftis implet hancstaculam
Cutfus dierum, cOnditoreab augure. ?
Sexcenta poftujm regna pridem condita
Proferre toto in orbe,fi fit otium,
Multo ante clara,quam capellam Cnofliam
Suxifle fertur Iupiter, Martis pater,
Sed ilia non fii,nt,h2c & olim non erunt. .
Crux iftaChrifti, quam nouellam dicitis,
Nafcence rriundo faiftus vt primum eft homo
Expreftafignis, expedita eft litteris,
Aduentus eiusmille per miracula
Praenuntiatusore vatum coniono. ,
Reges,Prophetae,Iudices,&:Principes,
Virfcute,bellis,cultibus,facris)ftylo,
Non deftitetunt pingere hanc formam crucis.
Crux praenotata, crux adumbifata eft prius,
Crucem vetuftacombiberuntfecula,
| Tandem reteiftis vocibus propheticis,
ALtace noftra comprobata antiquitas,
i Coram refulfit ore conipicabili,
Nefiudfuaret veritas dubia fide,
Si non pateret tefte vifu cominus,
j Hinchos & ipuim non perirecredimus
1 Corpus, fepulchro quod vorandum traditur:
:Quia Chriftus iri femortuum corpus cruci
Secum excitatum vexit ad Solium Patris,
Viamque cuniftis ad tefurgenaum dedit.
Crux iHandftra eft, hosparibulum adfeendimus,
Nobis peremtus Chriftus,& nobis Deus
Chriftus reuerfus. ip(e, qui m orrens homo eft.
Natura duplex, moritur, Sc mortem domat,
Reditqaein illud, quod perire nefeiar.
Dixiilepaucafitfatis demyfticis
Noftra:faluris,deque proceflu fpei.
Iam iam filebo, margaritas ipargere
Chrifti yerara ur in ter immuridos fues,
1 Lutulenta fan&um ne teran t animalia.
Sedjquia profunda non licet lu&arier ;•
Ratione cecum, confulamusproxima,
i Interrogetur ipfa naturalium
Simplex fine arte ienftium icientia,
Fuci imperitus fac vt adfi.t arbiter..
Da (eptuennem circi ter puerum, aut minus,
I Qui fitfaUorisliber, & non oderit
! Quenquam,nec vllum mentis in vitium cadat:
iPericlicemur,quid rCcens infantia
Dicatlequendum,quid nouusfapiat vigor.
1 Hancille (an£ti martyris vocem libens
A mplexus,vnum de caterua infancium -
Paruum, nec olim ladtc dcpulfum, capi,
Capturoque adefle prajcipit^quiduis roga,
! Inquit, ftquamur quod probatit.pufio.
Romanus atdens cxperii i innoxiam
La^antis oris indolem,fi|iole, ait:
’Die quid videtut efle vcrum,&eongruens,
VnumneChriftnm colere,& in GhriftoPatrem,
legö»
An comprecari mille foritiarum Deos î M
j Acrifit infàns, nèç moratus.rettuiit.
I Eftquidquid iilud.quod ferUnthominesDeum,
j Vnum efleopoctct, & ,quodyni4eft vnicum.;S'’
! Cùnf Chriftus hoc fit,Chriftus eft verus Deus.
GeneraDeorum multa nec pueri pucant.;
i Scupuit tyrannus,fubpudoreiluiftuans,
Nec vim decebatinnocenti ætatiilæ ;
Inferre f lege, nec iqquenti ralia
Furor finebac efferàtus parcére.
Quis auiftor,inquit,yociseftbuiustibi?
; Refpondit ille. rriater,& matri Deus ?
Ilia ex parente Spiritu d o d a irribibity
Quo me inter ipfa pafeeret cunabula:
Ego vtgëmellisyberum defontibus
Lac paruus haufi, Chiifturp&haufi credere.
.. Ergoipfàmateradfit,exclamatcedo
Afclepiades, difeiplinæ & exitum •
T f iftem fuæ magiftr^fpedet impia,
Malè erudititorquèàturfuncré .
Infantis orba,quemqUe cörrüpit,fleat»
Abfit,miniftros vilis vt muliercula
Noftros fatigèt. tantulos at fi dolor
Vexabit arcus, moftijauxiliobrcuis :
Oculi parentis punientùr acrius,
Qudm fi cruentæ membra carpant vngul*.
1 Vix hæc profatusjplifiqnem præcipit
Sublime collant, & manupulféntnates,
Mox & remota vefte virgis verbereot,
T enerumque dùrisidibüstergumiecent,
Plus vnde Jadis, quàmcruorisjdeflüat.
j Qu»cautes illud perpètifped.aculum?
Quis ferre poffit æris, aut ferri rigor ?
Impada quoties corpus àttigerat falix,
Tenui rubebantfariguinevda vimina,
Quem plagafleratrolcidisliuqribuS.
I Feruntminacesverberantium genas
Illacrymaflç, Jpontédemanantibus
Guttis perôraBarbarûm rrementia,
Scribas & ipfos, & eoronam plebium,
Procerèsque ficcis non ftetiflè vifibus.
^ ^A tfo la materhifee lamentis caret,
Soll fè.reno frons renidet gaudio t
Stac impiorum cordé pietas forriot,
Amore Chrifti, contumax doloribm,
Firmatque fenium mollis iudulgenti*. .
'■y' Sitire fèfè paruus eXclamauerac; | |
Animææftuantis ardor incrüciatibus
Hoc exigebatjlymphæ vt liauftum pofeeret :
Quem torua mater éminus trifti induens
y ulcu, feueris vocibus fie inctepar :
Puto imbecillo, gnate, turbaris metU>
Et ce doloris horror afflidum domat :
N óu hancmcorum vifeetum ftirpemfore
Deo fpopondi, non in hanc fpein gloriae i
Te procreaui, cederè yt letho ftias.
A quam biliendàm poftulàs,oùm fit tibi
Fons ille viuuspræftô, qui fêmper fluit,
Et cunda folus irrigat viüentia,
Intus, forisque fpiritum, & corpus fimul,
Æternitatem largienSpotantiBus ! ,
Venies ad illpd moxfîuentum : fîmodà
Animo, ac medullis folus ardor æftuet
Videre Chriftum r quod fèmél potum affatità
Siê fêdac omnem pedoris flagrantiam,
Vita vt b eata iam fitire nefeiar.
Hichic bibenduCgnàte,nunctibi efl caüx,
Mille in Betblehem qdWbiberunt paruulii
Obiitaladis, & papüfâritmimmcmor '
Ætas.amaris moxdefUde dulcibus
Refeda poclis, mella fumfit f faUguinfs»
m
Exemplum adriftiïd n'itere, ô fortispuer,
Generofa proies,marris & potential
Omneis capaces elfe yirturufti Pater
Mandauitannos : nfeminemexcepit diem>
Ipfis ttiurtiphos annuens vagitibus. .
Sc|s, fæpe dixi, cum docenti alluderes,
Ër gafflilordm figna verborum dares,
Ifaacfuiffe patuulum patri yniçum;
QuijCÙm immolandus.aram.deenfem cerneret*
Vitro (àçranci colla præbuerir fèni ?
' Narrauî & illud nobile, ac memorabile
Cer tamen, vna matre qu6d Cep tem editi
Geflère pueri, fèd tamen fadis viri :
Hor tante eadem matre, in ancipiti exicu
Pce næ, ôc coronæ, fanguin i y t ne parcerent.
-Vidcbat ipfbs apparatus funerum
Præfèns fiiorum, nec mouebatur parens,
Lætata quoties aut oliuo ftridula
Saitago frixum torruiftét puberem,
Dira aut crepaflèt laminarum imprefsio.
Comam, cutetnque yértiçis reuulferaT
A fronce cprtor,nudâ tefta vc tegmine
Ceiui ce m adufque dehoneftaret caput.
Clamabat ilia: patere, gémmis yeftiet
Apicem hune corona regio ex diadematc.
Linguam tyrannus ampurari iuffèrac
V ni exepnébisj mater aiebat: fàtis
Ia m parta npbis gloria eft ; pars optima
Deo immolafur,ecCe npftri corporis
Digna eft fideliç,lingua quæ fie hpftidi
Interpres animi,cnuntiatrix iènfuum,
Cordis miniftra,præco operti pedoris,
Prima offeratiir in fàcramentum necis,
Et fie redemtrix prima membrorum omnium,
Ducem dicatam mox (èquentur cætera.
His Machabæos incitans ftimulis parens,
Hoftem fubegit fubiugatum fèptiés,
Quoi fêtagnatis, tôt triuraphis inclyta j
Me partus vnusvt feracem gloriæ
Meayita præftet, in tua eft fitummanu.
Perhuiusalui fida conceptacula,
Pet hôfpitalem menfê bis quino Larem,
Si dulce noftri pedoris nedar tibi,
Si m6llegtemium,gtâtaficrepundia,
Perfifte, & horum munerum audorem afïere-.
Qüanam arte nobis viuere intus edeperis,
Nihilumque,& illud,vnde corpus, nëfcio>
Nouit animator folus, & fadortui.
Impendere ipfi, cuius ortus munere es,
Bene indatorem, quod dédit, refuderis,
Talia canente matre, iam lærns puer ,
Virgas ftrepenteis,& dolores f vulnerum |
Ridebat. heictum çoguirorpronuntiat,
Claudacur infabs carcere, & tanti mali f
Romanus audor torqueamr acrius.
Ilium recentes percicatricum vias
Denuoexarabant, quaque acutum traxerâni
Paullôantè ferrum, mox rcçrudeicentibus
Plagîs apertas perfequebahtur notas,
Quos iamfuperbusvidôrignâuos vocat-.
O nbh virile robur,,b>molleis manus.
Vnam labanris difiipare tandiu
Vos non tpôteflèjfabricam corpufculi ? .
Vix iam cohæret,nec tamen penitus cadit,
Vincenslaccrtos dexteraruminertium.
Citiùs cadauer dentibus carpunt catles,
Longeque morfusvulturum emcacior
Ad déuorandas carnis offas mortuæ.
Languèds imbelli fame, ac fatiieitis,
Gulaeft ferina, fed-focors edacitas»
Exatfit iftis turbida ira Iudicis,
Seque in fupremafn concirat fententiartî.
Sitemorarum poenitet,finem citUm
5 ubeas licebit, ignjbus vorabere
Dampatusÿfiè fauilla iam tenuis fies.
Abichsat ille, cum fôroabriperent virüm
Truces miniftri, ponè refpedans aie :-y
Apello ab ifta,perfide, ad Chriftum metuni
Çruâ.elitare,non metu mprtistiemens,
ïf verb cru
^pöteftis
I
Sed