i I 1 0 4 . 2 _______- • -• m ^ •
' A ! SSGllcns.ait: obedirc felmjTetiis, afcenlioni paratum, li
Sÿ in“ s I cucntus ßbiadefletjVE Caîfaii placerec : fudcftmetetac
ofe tfc I fccundis>„ ;h ji „ raterfpenafibiaccidere,<pu îadiçioproprio
delegiflecptaCalare mort. His di£tis lïoam extcn-
dens.clypeum Gipra capat extnlit,& dexcera vtbtans gla-
ditifniimmanc.q oantum in arma initurexeut : vr quiuis
eum non recognoicerer,quern pauloantcexibs corporis
. . . . . 1 __cum uiHor(>r npfire-
.Casfari.
a deftitue
[rctur.
Sabinus
telorum
idudccuticur.
B
inopinatisludit euentibus, fufticiens nouus. cxitus.
Nanqoe & hiciactus Tant,"non teflèrarum quidem, fed
fagiccarqm, telorumque platium.lapidum quoqUe,qui-
busfepc viâorftcmituralienovulncrci «Et dum aliéna
fpolia rapit.ipfe dîfpoliatar : velut Kic luliànus.qui ter-
go irriminebat hoftiùm,dum aliosperimir, & clauftro co-
ercet, ipfa alacritate incautior , confixum clauis caîceacumnonrecognoiccrer.
qaempaaioanm«uis cprpons . , non confidere
in adiierftim, & hoftjbus parit ’ . «r^liarerur, I ret, fedqüafi in campo præliateturftcurusdabitur,&in-
Sc murnm quarerec manu. S g g t t« » 2 5 i i„|,rico Colo fufus, senu tarnen fefuftinens, regrefluri)
t infer cbant.
Romani
volentes
irruere k
templum
prohibcaconfi
cieudi.
öcraurum quaiciti uiarai». ---------
viriftudiofi adiinicamdum, fed impatesad conlequen-
dumi. Repùgnàbânt de rnuro Iudaei fpicuUs,{axis,lagic-
.is ■ & quod auiifque manus inucneractelum.in Sabmu
deiicicbatur. Ac iUe interims,curfuconciro mhlutm
ftagmencorumaggerem.öcinramoiolocaurs, hoitein auertit.
Cap. XXX
Iuliant
cenrurio-
i’ forti
tudcf.
â aucifos.
dum proximns quifquq formidat periculum. Sed
dumfe libfarinmurumatcollens, Sc Iccurus viâotiæ in
hoftem intendir, lapfuiiu federn, cum maximo fonitu
ruit. Quoreuocatiludaei.coepcruntiaccntcm miliilious
vrecre. Illegenunixus.&fcprotegensfcuto.quam diu
potuitjà vulneredefendic.necimmunemreliquu ,qucm
proximup reperit. Ad poftremum tarnen a confertus
vulneritus, (piritum prius qùam bellum depoiuit, nec
deieaus gradu.nec muro exculfils eft.nifimortuus:tribus
quoque aiiis necacis,octo femineces.licec a cætens tarnen
I exitio fubtradi.
p. Nec« tantum non terrori reliquismotsSabmi.ledm-
x. centiuofuit. NamRomaniviri, quiprsetenderant vigi-
! liarum a mania , coiUpenfare cupiemes opens ettedtn.
‘“ ' I quod Sabiniftudio praeuenti forent,yiginti numéro meut
geiliciu --------- •
lubrico folo fufus ,genu regreftùm
hoftem repellebat xvt appropihquantes caederet.iacu^-
lantes quantumpoflèt, çaueret. Sed ipf^ fatigatus at-
quèoppreflusmultitudine, (pluslicet, quia niilius tan-
tofe inlerere periculoauderet,non delpicabilis tarnen,
neque inultqs »impigreoccubuir. Haud equidem , vt
arbitror, rali dignus exitu fuit,vt tantä virtus viri fic deci-
peretur. Sed plurimum inbello prudentia valet, qu*
cautalemper&perfp.icaxincertorumprouidet cafus.Solus
eonfilium maguUmdcmemotabile.-vtaduocato qumti
ordinislignifero,& duobusequeftris nulitiæ vnls.quos
promptiorcsarbitràbantur, atque.vno tubicine,quinta
horanoais filentio pctaggetes fefe fragmcntorum mu-
talium infupetiptaattolletent,cæfifque cuftodibus. An-
I coniæimirmn occuparent. JQüo peraao, terriblhor io-
lito fohitus increpuit tubæ,vt feffi labore Iudæi,& lomno
foluti,de itnprouifoperturbarentur, quia omnia repleta
hoftibus crederent. Ante itaqüefugere cceperunt, quam
veri fidespatcret. Neque enim periculifors, tenebrolæ-
que no<äis caligo patiebatur,vt quanti effent, eognofce-
retur. Et Cæfar audito fcagore tubae,armati exercitum
iubetîipfécum eleétis primus in murum afcendic,fuis au-
xiliojhoftifcusimpedimd'nto: llluxit d ies,&iam Caelar
conlpicuusèmuro füos adhortabarur :alij manibusfuo-
rum in murum eleuàbantur,aUj percuaicüluro,quem Io-
annes ad fubuertendos Romanorum aggcres defoderat,
in vrbem fe a deferebanr.y erfa in perniciem perhdis lub-
fidia fua,exclufi vndique in templura fe conierunr. Eo
quoque volentes Romani irruer^cohibentur anguftiis,
armifquejrepelluntur. Fit in veltibulo graue ptærium,nec
iam fpiculisauc faggi^tis,fed gladiiscominus'gentur,ma^
nus ad vulnera,^adiüslupcrgladium, i<9:us fuper i^um, (
percüflor ççforum fanguinc perfundebatur,vt ipfe potius
percuiliis aeftimaretur. In ipfo' tcmplo furor bellicus dor
minabatur.Nacabantpaüimenta fanguine, moriendum
gemitus,vincentium clamoj:es(ineordine &mod o pcc*
ionabant:Romanos<iperficie'ndi certaminis fpcs aGcen-
derat, Iudîeis fuprema patriæexcidiàademcpnt mortis
formidinem. Hi fumptu gloriæ virtutpm alebanc, illi
defparatione lalutis omne eftundebant virtutis Viaticum,^
nec referuabant. ,
Pulchetrimum quoque facinüs adorfus eft Iulianus
Cen.turio,virannis maximus, ex Bithynia.profeÄusPro-
uincia,fed Romanis aiTilelaclus difciplipis bellifque ex-
creitus,& honoratæ militiae clärus ftipendiis. Qui cum
propé Cxlare aftaret,vbi <* aduerfos vidit Romanos,quia
Iudaei numéro præftabant, &adhuc Romani pauciores
aderantjfubito de Antonia fe proripuit,& infcquentes a-
uertit: nec funt aufi reli(lere,ipfa fpeciç præcellentiffimi
viri,& fupérba quadani vitra humanam formäm virtutis
autoritate,ita vt ipfe Gaeiâr miraretur. O varia atque in-
certa,velut quxdam bellorum alea,quaificuti_a6tu quo-
dam, ita cafu quodam potius quam virtftte,plerunqu^
Ce de Antonia proripuit, folusin hoftiliaagmin^ ruit,
folus fe armatis mifcuit, folus in templum Iudæos redire
compulic. Vereor ne iftud obfuerit magis,quiade tcmT
plo fueruntexterminandi Deo infidèles,ideo lapfus non
inuenit, remedium. SpeAabat Titus vincentcm cum
gaudiojpericlitantem cum ingenti dolore : volebat fub-
uenire,fed longe aberat. Reuocabatur à fuis,quia in milite
vniusforseftjinlmperatore vniuerfotum periculum:
Mors Iu-
liaui.
docebat exemplum , quid cauendumpotius, quam le-
quendumCxfatifforct. Denique -fic confternatifuerunt
focijjficelati aduerfarij,vt & corpus Iuliapi in poteftatem
veniret hoftium, quafi adhuc & defun»5lum timerec,li
Romanis reftitueretur. Cæteri Iuliano cælb,facili ne-
gocio ceflerc. Nondum enim alcenderant numerofi,
&Iudæis occafio necis eius vittutcmauxerac : promp-
tiflimis eo praelioad rcpellendos Romanos Alexa& a
Gitteo Ioannis coniuratis, qui fabtioriis eius propugna-
tores forent : exSimonisquoquc parte a Malchio,& Ia-
cobo Idumaeorum Duce , egregiis bellatoribus : Arfi-
mone quoque & Iuda tertiaefaäionis viris pariter adni-
tentibus , qui coniunbla manu pulfos Romanos intra
Antoniam claulerc.
Contra Tit^sfton munïmento fibi, fed itapedimento
anguftias Antoniae ratus, iubct dirui munitionem eins
fiiriditus, vt congrefliiris iter in hoftem aperirctur.Com-
percoque quod folennitas Iudæis feftorum dierum ap-
ptopinquaflèt, præcépit interpretari lpfephum Hebræo
lermone, quacipfe alloqueretur. Quas > malum, ratio
Ipannifuaderet,vt rfRpirianoslaceflcret.Siyiitutisn-
G
Iofeph.
«Gyptltto.
* Jofcph.
Malachit,
Cap.xxxI
loannnuaacrci,vi «a.v.s.xic.xx.1 . I cod.vcjt
duciamgcrcret.eligereralium pugnielocum.co prpgre- S f g jV j
U U b l d i U g t l . . J . - - - - - - a - - 1 O
deretur,duramodo vrbiparcerct, tpmplura npn conta ,phf ™
'M Ü H Iflltx ci-
minaret »lâcrificia feftorum dierum non impcdiret. Re- laccfljnqueret
quosidoneosfacrificiorumminifteriisaîftima- fctet.^
H
uiflet . fortitudinis fuæ documencum vbi vellet, præter
vrbem & templum,ederet,cpngteflIoni milites Cæfaris
non defuturos : inuitumfecogiad totiusvrbiseuerlio-
nem : cüiusreliquias leruare ve lle t, li pateretur Ioan-
nés : immineretemplbfaces.nonquod templumRo-
mani feftinarent exurete,fed è templo educerebelli** in-
eitatores.. Si vidos fe crederent , manps darent : at fi
victoresjiiturosfperarent, non intra clauftra le recipe-
rent, fed incàmpis defenderent, quo templum laben-
tibus;iam incendiis eriperetur, . vaca,r« purificationi-
bus. Et interprétante Iudæis Ic^fepho-, eum filentio
andila , taciturn1 vulgus probabat , lèd metuebat
fententiam fuam pandere : quibus refpondcc loan-
nes, nullum præftabilitis Deo eflè facrificium, quam
pro aris , profocis pro templo ponere animam,
viros Deo facratos : dcideo fi necellèfit, libenterpro-
cümbefe pro libertate , tamen fpetare fei quod exci-
dium perpexi non pofiit ciuitasDeh Titus ad lix c :
Merito igitur puram Deo fertiatis vrbem, & fandum
immaculatum , neeando ciües, mterficiéndo inno-
x ios, perimendo Sacerdotes î Talibus flagttiis non
placantur diuina , fed offenduntur. Abdicaftis
Mori pro
pacria
Deum
A Deum veftrum läcrificiqrum culcibus.. Si tibi aliquis ne- lix * viris,fufcepic bona gratia,pollicens fecuntatem (alu:
garet cibum Ioannes, quaeceres eum: Deo-veftro lux ho - tis,ius pollelliionum fuarura,arque ad vrbem,cui nomen
j itiae non immolancur,, non redduntur fua munera., ip - Gyfiia;, direxic.-ne quid olfenfionis orireturritu dilpari &
gulantur homines, & adhuc putas Deum auxiliari i Re - c,ulrus duierlitate. /Quod ab his,qui in vrbe pofiti repu-
tcflifica uerafic geftaedocent «* tellificäntur,C3e(brum cqngenes, guabant ^ feuquiahuiulmodi fulpicio incellerat,fiue vl-
ir. I & cumuli veftrarum calamit'atqm.Quis hse videns , non lus cgmp.ofuerat dplo, ne ^luresdilabêrcntur ) in argu-
ingemilcat/1 .Nec reprehenderem, quod pugnares'pro .mencun^eftderiu.atum necis,vt extinbli obiiceientur. Eo
patria,fi n,ollem parccre, fi nollem patriam vefttam aut i compQtcp,, rquo^tös Titus iuffic cijro ToCepho propius
templum referuare; ’ Neque enim digna Carthago, aut muros óbirè,yta luis agnofcerêntur. illi cu lachiymis ge*
metuendus Hebreus Ännibali, qui partem mediam or- ; mitijqimagnQ,non:fua defiere,led patriae templique exci-
fubege» bisRomani a fu’begerant,& tamen ipfa quoque reparata : dja; fqgare ciues,yt fbquerehtur Cielaris fidem,criperent
Carrhagp,quae vlijue adjexeidium füi, rebelles,cjuium a- j templum parato ^cendip,nihil fibi adueffus legem prae-
nimos tulit. Fidemea,(alua ha;coinuiaubi; futura ,fpon- j cepcum^,ti 1 hilde 1 ibeltateimtninutum. Acquielcerent &
deo.veniam tibifaliitisppHicepr,n,onpro nrercedefeele-ipfieX'nerii'encnrKpm-crementiäm,quorum infuperabi-
fis.led prp reden>prione vibis,yt?a t.c redunaui perituiv^V lém vircutem experti funt. ■ f '
rum culininum ftaturhi Definas moneo iacrpclniis cuis v Qum talia miferabifiter deplorarent, piotuibantur a
^formida' concurbaie propofitum pietatis: Roman#. IStpn<t-fpr,mi-i fuis,bellumqüeaccenditur,4nfillunt ludxi »atquein ipla
1>ir- dabiturHiefblo,lyma,vcdiiuatur:quandppprmrviribüs 'iriumpunt^temeritatepenetralia. Oninesreeeßusjom-
referpa^a. eft Ancipchia.Certè Iechonias veftex &c Perils L nia fecrcta occupant, qu^inaccelTa viris erant facrórum
credidit,& vi-b e in.egre iriis, commifit le cum fuis proximis exprribus.Rpmaniquoquefep.rxlio parant: temerantur
barbaricofiirorijne propter Te ciui tas euerceretu r. Cele- interdiiäa PatrumbeJlineeeffitate, maiore tamcnRoma-
bratur a vpbiséius menioria, fi cu tyeftn alTerqnt : ad eft i noruuijquam iiiorum reueréntia.Gehtilesenim cumTor-
lolep.husairercoreius,celebrKadfqueteftis,qua honor a- I midineremplum fpeiäabant,ludxi cum fiiroreac teme-
u&virum,qui pro patriafes captiuicati' obtulic. Seruauit ritateadibant,& madidas manus, humano gerenies fan-
e ümde barbärüsPerfa,&:, ego tib.t fpo lid eo i mpu mtatem, | giiinc, ipfa.adcredabanc alcana. Titus tarnen ädHucjü
Gerte .& Iolc?phus atfija R o manisaduerla intul it, ere,de
Siibigenjdöslu
1 d«EQ.S. à '
Romanis
prædïxç-.
iraDiyt- &
Apoftoli
Pec. & '
I'.iul.L/?(?.
li +.cap it
Iivualas.-
rumot
SuttinVe
ft*l &
Tuitjï.zï,
Cap. ‘
Jx xn . I
I D
Chrifti
niorSlti.
prqmiflbijiCiuus;^ exemplum præmifimus, Yadéin tibi
fponbonis npftr* Iofephum damus: imo iam dedimus,
quem rejferuaUi m us^L o qu a t ur v pbisför mpne patrio,ob-
Irget lç./itu quç Toletis: non pudec me vadem quasrere,
hdeiufiorem dare,lie euerfpre m èxh ib éam, qui v olo par-
cerç. Eieread fiasc lpfephus,rogareIpannerii,deplqrare
pattiæ ftatum,obiccrare fermoiie fiebili, appeftare v.t ,çi^.
uem,lê,dcæccrispertinaciprem:tcftare L)eiï>mnipotentrs
graitiàm,; fâluum fpre cum fuis, çântum modo defifterec
GXicifare miijte'mRo^anumad vrbi'seuerijonem.Quem
v.bjfteâerenequiuic,NQnmirurn,inquiE,Ipannes,fi;per-
lèueras v fque ad excidium paçriæ, cumiam rel iquerin c eâ.
præiidia^druin^. ,Séd.minim quod .perhuram Adn; cre-.
dis,Giiailegeiisprôphe,ticoslibçbs,quibusexcidiapatriîe
nobis anniAurataiunr,&: repaca|a.culminà,turfLis à R o-
nianq^dii’üènda exerçitù. Quidènim aliud clamat Daniel.
î N o n f nim qdpd-iam iaâum erat , led quod poft
fdturum,prpplierabat:quæ eft ab oininatio delolationis,
quanvyo e iferà c us- eft venie nt ib us Romanis fpre,tiili ifta
quæ nunc î mm met ^ quod eft illudoraculu m >qïi od à no-
Itiis læpe cpmmernoratum eft , àfummodenuntiatum
Dep.; tune fcilieet perituram vrbem funditus,cum ciuiü
„manibus eomribulis luùs fuerit extin(ft'us,nifi quod nunc
impleri yidemus ? &fprtaflè,qifiaiam defendi templum
non placer,incerdifftp maculatum languine, purgan in-
cétidip placer.
Coijipleuit feemonem Iolephus,fed nullis Iohanncs
moueturfletibus, hecpromillisfleôtitur. Vigebât Deus
iaindudurn perfidâs mentes, ex quo impiofè parriçidiô
commaculacuntjChnftumlefum cr u ci luftige ntes. Hic
eftillejcuius mors Iudæorum excidium eft:Natusex:Ma-
ria,quiad fiios venit,& fui eum nonreceperunt.Quaudo
eiiitn fuos nori occiderunt ludæi îNpnne filium Saul fui
dæoruL" ? Nabôtli Propfteta à fuis vtique lapidatus
excidium eft.,iqdÿa‘fuit^^lezabel,quàe îullic Iudæis, lèniprefque præ-
\ ceptum executi funt. ludæiis Achab ,qui caufambrtise-
ty.lib. j . ms faóhis eft.Quanti alij à ciuibus eiues p ere mp t i ,& ta ihe
: ^diuintegraciftuâsmantot,etfidimtaàBabyloniis pöftan-
propheta fi>aUlber^ l ^ s>l'ed l;eparata poftea ? Hoc eft füpreafuisljpi.^
nuin excidium,poft quod irrep'aràbilè tempiuiri, quiaa-
, datai. uerKrunt feelenbus luispçæfuiem .templi ? reparauonis
j • jarbitrpin, , r
C Af. Tali;aftatuCælans,&repetitapratibne^inflexaeftali-
j t o m . q u or u tftfe n té n t ia, qu i- le lub tra ker e pOtuerunt,vt ad Ro-
I hi a nos cpquç nir e n t. Cæceros leuócauit perieuli metqs,
, f . 'i qui àîatronibus intendebatur :. |Etfortèquredam intli-
I nacio mentiumcrac,nc p l'ui^es e ripere ntùrfu tmæ èùerfio-;
s;*, ni ) qiips Cæfar confbgientes ad le , quia erant inter eos
it dij.’ 1 & virilà,cerck)tales 4 ifr 'j^liendidióirisferai-»
propolitoTnanens,alloquebatuiTohannem inuicum
te dèduci. ad excidium vrbis,& templi çonteftabatur,dice
ns ad eum.*Quid fibi volu nt lohanhcs,imprellTiili ante
fbrestempii apices elementoruaviNonne lignificantne-
minem, nift laçfatum deberè templo appropinquare ?
Quidillalêptapro templo? NonbçVt co.nlpedtus afcéant
vniuerlprumbberoSjlolifqu.emyfticispateatfecrètb.tum1
cognitio:acquehis:fit liber afpeaus,quibus eft legitimus
ingreirusîProfpeÀusèxcluditisperegrinorurnj&accelIus
cogitis.ScnbiuSjVcnullusingiediaturaduena, nulluspe-
regruiusincrqeat,& peregrinumfanguinem intra templü
funditis,aduenarUmqüe iimul& çiuiumcruore veftraàl-
taria com maculatis. Teftificor ego n on i m prefiîonis n o -
ftræefle,ledveftræpiæuaricationis,quodviolates quaéye-:
ftrafunt.Ego alienus non exigé,inio obteftor, fi velitis..
difcedere,tncolume templum futurum : nemihem Ro-
manorum hoftiles irrogatiirum marius,nihil de veitns te-
mergndum eftèlàcrificiis. Seruabo templpm vobis f &
prolelytisicültus enim fa,çr6rùm diuèrfuS jfed pperis eprri*
munis vfus:Quod cuit us fuit,à y obis reçelfitiquod pperis
eftjVicftoribus remanfit.
yb in e bis quidem per Iolêphum infinuatis reuocari
Cæfar adüertitf fàâipnisenim.principës putabantdiffi-
dentiæpotiùs,quàm pietatiselle tam fléquentem defilté-
di conuentipnem) ad præliurri neceftitace inuicuS reuer-
cit,iubctadelTe Romanos. Sed quia ta'ntæ multitudini
anguftia impcdimentoeràt ? XXX.ele6fcis yiris.fîngulade
pucat bellatorurn miliia.Nohçnim totum dxercitiim re-
ciperent tam dénia ædificiorum obfiactila. lplè quoque
fi m u I delcehdere V plen s ,rc uôcaba tur à fuis, ne in à'ngu-
Ito npdurnis etiain pl e ru n que tem p ori b ùs, quibus ne*
ceflè erac inlidiàhtium ftaudroccurrere,perrçulialiquid
jn le excitaret:çum amplius proficeret, filpedtarbr belli
adeftèt, q u i vnufquilque pioraptiui fibi aèternendum
arbitraretur, iub oculis Cælàris præbâruro. Omuia e-
nim , qu^ cjrea rempluni gerérentür , vélut in theatto
quodam , exlpcé A n c o n i æde fu p e rv i fé b am u r. Infle-
xusad eam fententiam Cælar, Céreali mandat riego-
tium , vt prætendencibus circa templum Iudæis , hora
nodlis nona rupprueniret,cærerofquè horratur ftudiolé
ingruere certamine, & quoque dimicantium mentis non
dciucurum , cum defupér aut ignauii cuiüfqiie tëftis,
aucyircutisarbirenpugnam examinarec : Cerealis præ-
fcnpço teinpore impigrè àdeft , lèd euftodes vîgrlan-
tès rëperic,præliurnçpnlèncur. “Si quidem &intratem-
plum, fiti non dqrmiebaiic^ Ôc congredieudbuS ' qui
excubias obtbant , facile te cæteri ad bellum parafant.
GonfatQ'agminc ,iftttabat' f Rom anus : Iu-
dæi, dum clauftris atque anguftiis nituntur, ne clr-
cumùcnirentur, percuriabant diuerfa t vtfrequentius
Iofeph.li.ü,
bel.t.$.
•fetfînoli*
Iofcphus
non po-
6'uit luos
tnouere
ad deditio
QCltl.
Cerealis
præficitaf
cxeicicuii
f Roma