
Ifa.sg.v.
B
if Zpb.s.V f.
iS.xjsffterij Hont ilia,
apgelijs^ofeisleiStutn ,«eqi&i>uiam ad terrPtem < órapo-
fitam,fedcc*itumaibfolutuinqi fiituri typum sekt. ByßuS
compurriuit, rcgnü ad alium tradwélum eft, delici* 8c voip
ptaces je.mvnuerunt,peccatü .a.ab illis proFe&um'tnanet,
àbeunremq»porrocomkatur,non,aliter quàm vrrvbra corpus
: epq; p o ft.cpul a rum magnifkcntiam, poft lautasopfc"
parasqj rpenlas jaquiegurçam -leprefi digito dillillantem
requiri t,ac mendicum ad opem ferplfd am i tp plo rat,eu î " |
inimieitias denunciat; tucornples terramiacromb. & homicidis,
mate pitàtis,vrbes.tutbis atq; tumultibus,forum
acttibunaliafalfisteftibus,fycophantis,prodftöribui,äd‘-
uocatis ac iudicibus eo propendëntibus ; quô tu petlrâxfe- j
ris. Auarkia materirtæqùalitarisiimmifëriçots, inhuma-
na^rudelis. Per hanc vità mortalidm difparac diföcr«:a-'
lijq» fatietatenauleant,& opesfuperfluënrés velut ciburn
nimm euomnn t; alij fame & penuiià preiïi.in cxrremo pcmanus
quidem fui«e videnturadcane« abigeudos , qui ' nt difcnnune verümut : hi fa to e â » recubuhr.âuio di-
vulncra circaattiüiacentis allamberenr. S e t f * * « « * . (taifiuaiÇTOncgans, domosqancolmitpaumu.allai vt-
coniunpi Lazaro , quem ex âduerfu videt foflàmedlaïel biiidnqu.b.babuæ.potlicusmlongfipoiteaæ.&pldrei
biacu dmulfus. Quo quidem defignaturnonvallum,non \ quafldo^omnisq;niagnificentiaae ((jUndor .dlicon-
aggermànu£u9:us»vt inpâftiiïadboftep^afcendutn,fed ' tra, ncduoquidemtigna,quib. tegantury.nabent.cumqi
peecatorüokex&fepitoentum.quodcandemiiMo, velut perdura« fabdio nonpoflunt, veladcamlnosb^neaiü
iniuiobiedlu , à d Æ tranfituenq; adiïftumimerclufit., confugmntAclfMnbalneatoteshofpi[*.inimiMSiw;ide-
Echuiccxplicaliottifubfcribit Ifaias.càtn inlipientedi po- I tint.paritet ac Tues fimu fodientes,nece.flarm fibi caloiem
pulutngtauitefiBcte6ansfica#atut:^OT»wWa/af»««- procuraM.Odirpatévu*conduione,nt«r_hom«sdna.
msDoMMftrnmlukautàsgrAnMiStiitiià» . vt»»»e*- mradiguatmnepares iqMquidetupettuibauo retu atq.
audiat'i nmiià m n miiA,cpAdMfmintMirns&D‘ «’«vi- diuetfitas né aliunde.quSafeauarma ptoHum Ab ac eft,
Jnm . Quod fi peccata ni octales a Deo feparant, de âuari- | quoâalras côcra decotu penè nodusialius præccr mnuinedanobeftdubitàndiini,
peccatolotigègrauiflîmôtquam rasadvsûcorporisveftes,panet«ipfospurpuravelata>a^
vetavoce VeïUatts illepræco Paulüs idololattiat» appel- i pechectnligoeaqutde rneDfacoftmgerepane jMteft.cum
lat oniniumqueftirpcm& genitricemtbalorum. Quide- ! mollisiUe&delicat5fulgorelatlfli.raieex argentooeenfe,
nim eos.qui Chriftonoqien dederant, aémyfterittifipar- j quâ opéré duâili'ficH cutauit,mente ie oculos pafeat. At
- • • • 'tèNonne^ü-| quamÔfuerat*quiûs,iUolautèquidc&opipare epulatei
ticipcs erant,ad cultum diemonumpcrtraXn? — r -- i t -------— ------- ± * *, r -
ra polfidendi cupiditas , fealienas iiciiüia foctunas ïVA*u*%<aS occupandi?occupandi! | cieterasqi cæterasq; deliciaSad deliciàsad faticiatfatief&té « vfurpante, tartlic pteciuin
pteciu ip
Nonnc Non'ne ptomiilorutn piomiflorum H fpe rttagiftratuutn magiftraruutn acpneb acpr? fcâurm:auraiu,fi; |
alimenta panpetfi conuem! Abus setate fcffiis& mgiedi
regiaiqi munifiqenti* & largmonis ab impijs fafta , Dei | inualidus, aut vitib aliquo claud .afinunecelEum vedore
ctwtum rdigiobetuque quad veitem lepentinb uiutaruntl nohabetiaKnstpfosequotagtegesobuiulHtuttmeigno.
Et hxcqnidem autetioruniexemplatcroporum memona j ratihuicbleu ad lychnudec(l;ille foilsilutnimb.& cadelafetuauit:
iumetiamnuHi recentia ac noftrse¥tatis> Cum , briscenfcri'dioespoteftthicquideinftiio midoprocum-
cninrimperatorille,qui Chriftianiperfonamperbmula-. bit;il!e veto diuitijslaboranstnledloferelupinat circum-
qui ........— i ------------■>-------- / - u -
• ,'2..s...\ Kit.. i . ..— ------— quaq•,fulgente,&argenreisfphsrisatq}catemsvicerumu
tionemdidgeftauerat, repente earn deponens, totamque quaqifuigehte,&argenreis Iphatnsatqi catems v
reduétoftpariofeenam denudans,& ipfe d*monijsimpu* nimirum inexplebdis auai»ae ettettus;
denter facrificauit , & alios varijs eô j>r*mijs inuitauit:
quantusab Ecdenaadaltaria faékuseftconcurfus l quam
multi per honoriina ëleam & iHecebras vnà cum ipfo tras-
grelîîonis hamum deuOfàruntî Qui ntfnc quidem ftig-
matia? ciuitares oberrarit * omnibus odio ludibrioq; tan-
quàmGhrifti Domini propter pauxilhun argenti pfodito-
res,expun£Vi ChriftianorUm albo,ficutludas Apoftoloru,
à transgreBoris appellatione noti,ficu t à (ignis equi, qui in
bedcatum omhiu grauiffimum pertrahifeeile paffiiuntjfe-
quutiq> ftatim impur* exectafeilisimpietatis myftago-
gü. Ita nimirum auaritia iijxta Apoftol. idololatria eft, o-
mniumq; radix malorum , innumcra ex fefe vitia progi-
gnens. Sicutenimij, quiauru in finu vifceribusqj torr*
icrutantur,auream glebam circa prinCipèm & propriû ge-
tieràtiônislocü cumulatim repolitam inuehiri narrant, ÔC
aliquas inde velut vetia§ in longü hincinde produci, (icut
arborum àftipitélatèfêie explicantac diffundunt radices i
adeumdem modutti j imagine noh minus impropriaauri
&auariti*jttiültâ video germinamultosq}furculosvnaeademq,
ex or n a to. Tales nimirum inexpltbilis auaii|iae
Absqj eaforet neqj eflet hxc in vita mortalium insequalitasjhocdiflidiamjneqjtamvarijscladibiis
atque calamitatibus
infuauis ea nobis ac Jacbiytnabilis redderetur;
Hinc homines nituralemergabomines aharitatehi exuenimimperatoijHie,
ftirpe auaritia coniundlos. Hinc video filiü capiti
genit otis imminentem, & absq; vlla vel venerand* cani-
eiei vel audtoritatis patriæ reuëferitia longiorem (enisvi-
tam indignantem. Cùtn enim copiam omnera domilair-
giter fuppetere videt, cuius domininm penes ipfuln non
fit.,eoq-, potrriipfe eupit ,& fu i quoqviutis fieri, gr^ois-illi
pactiaaudoritas àc pbteftas. Et initio quidem intra tiien-
tium fefecontiner,altèq;rceOnditum morbü habet, auâ a
ic in ' paullatim enpiditate, & animo $am tumente, repen-
té malum prorumpit, rion aliter quàm è fiftulis ÔÇ canalib.
aqu* vis. Turn illc mifero feni prorfiis iutolerabilis,yiufi-
que tantum rfonèfférracvaléntem. JSiequumagllitercô-
lcendit,miratur & àdftupët : fi largiùs & vt benè (atiiis Ci-
bum (umitjfçtt *grè,(ecumq; murmurât: fi famulos ad operaac
minifterianianc excitatj Vigilantiam bonamqj vaietudinemfenîsgëmitaddoleté
Quàdfialiquôd cimeliü
alicui donàitcrit , ‘aUf (ètuüimànumiièric, tum nullius hü-
moprecij aedelirusaudit, tum quàfi viuendi regulamac,
prxleri p t u m rran sgre (Tus , alieüiq; prodigusac profufus,
çonuitijsatqj probris omnib. pro(cinditur,longioriSiheu,
Vit*& (piritusnonftatim emilîl reus. Tuiifti,fcelerata
auaricia,fi;uc|Us : cuo impulfu & incentiuo filius parenti
unt,hinc ferrum acuunt^aciesqiin ftru <5fcas inter Ce aric.anr,
fummaq-, cum immanitate tânquam bellu* depugiunt.
C*tera deihceps quisenarrâueritî Mûri validi &excçlfi
machinis côquaffantur,v.ibesexpugnantur, epiugesâb-
ducâtur,liberiin feruitutem rediguntlir ,agtlvaftantur &
vruntur.arborib. ipfis tanquam ini uriam intüierint, haud
temperatur : c*desfit-magna iuuenuac virorü, riùiqj (an*
guinis à ftrage cadauerum profiiiuntàcvolutmtur : facul-
rates deniq-, & fortun* eorum,qni vincuntur , pr*mij lo-
co viÊfcptibuscedunt vniuerf*. Qujddeindeî viduarum
lamenta, pupilldrum fletus,& parentes fijos & lib -eftatêm
amiffam elugentiü. • Qui nudiustertiüs multàrn.n magna-
rumc|; diuitiarum pofleflot, tùmfruftum panis protenfà
dexteramendicat : qui feruos complureshabueràt texto-
res.ædesque veftib.rcfercas,laçero detritoque malë tëâus
panniculo (eruitutem iple feruit, & aggereaquam, equili
ftercus abradere,& huiusrtiodffoeda fubire minifteriaco-
gicur. Alia (excenta malafunt j qu*fumroàtim oratione
complédijimpoflibileé Omnium aüfèm eoruth eaufa ac
radix plus habendijCupiditâs,&iniquus alienorum bono-
rüamor. riahc affedioriem fiq[uis hominum pedoribus
exegerir,nihilériti quodveteti qüiii &iri àltà pace tranquille!
degamus, & omnis prorfus exfulet è Vira noftra eô-
tentiojterrotàèquepétcurbatioiquin potinus naturalem
ad cha* itatem &amjeitiam redeaftt pmnes.Èt ea re Domi-
nusnofter bonismdditisdiligenterhùnc morbum cursif,’
dum alias qu ide m affirmât, nonpoflènos P eo fimù|&
Mammon*/bruire, alias vero diuitem ilium miferû pro-
ponic, qui magnis cogitationibus pie nus, ac diuturna to li-
bi fpondens voluptatumfruitionem, non vitra cràftiniliri
vitam erat produdnrus. Sed & alibi,dum eiimiufti &nu-
merisomnib. ablolutum ilium prædicac j quifacultates
fuis paupeiib. dilargituS ad inoperiiphilôlôphiam (ponte
prbperabitjillam virtutiSmâtrenlàrq; contubernalc, Ycrü
hîcaudire mihi videor,etiâin filcrio, publici faporis quo-
nvmdam voces ,quib.dodorib. obftrepi fplet: Et quotno-
do vit5,in quiunt,(uftêtabimus,firei familiaris nulla ciira ï»
quomo»-
infcfium Kaltndaruiri.
quotnbdp heceUàiia comparare valcbimus, quomodo yel
ses alienü difoluetur, vel mutuuin peteti dabitur ,fi de tuo
côiilio paupercatc omnes amplexi fuerimus?Increduli ifte
fertno J f di/fidënris : infipientis h * voces, & ignorantis,
quod Dominum habemus Deum huius Vit* gubernato-
rem di(penfacoiemq5,qui natis aniinantib.necefiària tum
alimenta, tum veftimpnta/ponte fua fuppeditac. Diuina
prouidentia foùetac tuetur opera fiia, nec vnquam in fide
diuitem egeftas ærumnofà opprelïït. Teftabitur id,yt opi-
nor,abundc, yel ynum | quod è (acris literis à me profere-
turexemplum: In hiftoria Regum inulierdefçribitur,quâ
fiiptaviduicatis ac folitudinis malum foenerator auarus &
inhumanus vrgebat obfidcbatq;,liberos etiam ipfos,quos
prætef mifer* nihil reliquum, lpcopignoris abdudurus.
Icaq; eu in extremes cflèt redada anguftias, aç nemo quis-
quam ditiorum miferatione râgeretur, adijt ad hominem
humanum ac fidelem ; Eli/æus nie erat Propheta, terrenis
quidem expers bonis, inçorporeis autetn atque cocleftibus
orn.atus & copiolus.-philofophus ab aratro,(ine dömo cer-
tisque fedibus,vefte ynaaç (fmplici vtens, h*reditate nu-
per quidem audui, (èd hæreditare ouinæ paru/ precij pel-
lis,&benedidionisinuifibilisigneocurrudelapiæ. Hic i-
gitur fupplicem infedare nondimific, nec de auxilio continuo
deiperauit, etiamfinon adeffèt quod qpaîrebatur:
neqj verba aliqua degencris aut difhdcntis animiprotu-
iir,(icuc aliquis è vulgo,ôc vnde argentum mihi débite dif-
foluen do î ver ùm vc péri tilllmus ille medicus,etfi médicamenta
ad manutn non erant, inopinatum morbi remediû
excogitauiç.EtjQuidhabes,inquit, mulierii)domo tua?
Dicfodes,fi quid inibitibireliquum. Necenim quisq.ua
adeo pauper,iiihil v.t omnino poÏÏideat. Vbi verà re/ppn-
dit,vas elle fidile cum pleipauxillo : Fac, ait,limita mihi
ya(à pares. Et ip(a quidem parauitj illeautemimpleriiuf:
fit : v nde perioluco foeneratori debito, m ulier anguftias &
inopiameuafit. Nam pauxillum illud olei,quod apud fe
eflç Prophet* dixerac,ih modum font/sinopinato (caturi-
uir.omncsque, quocquot cpnquifitæfuerant, amphoras
repleùit • ac tum demu m fluçre debj c, cùm va fa ad recipiê-
dum deeftent,æquatumqueeft indigentiæ beneficium di-
uinum. Nam à diuina profedà milericordia, non ab olea
plantave manauit hocoleum. Hanc,fi poteftis,fcientiam
yobis coin parate,quicunq; quàm latc patet Oriens &Oc-
cidens vfpiam eftis,Reges,dynaft*,diuites, yosqj munda-
n * lapienti* confiilti, donum hpc agreftîs &ab aratro pro.-
fed i Vatis acquirite, quod auferrinohppterac, & iugiter
apudeumpermanebat, cùm ilia veftra,quibus quærendis
ftudetis,bonafexcentisexpofitafintpenculis,latronibus,
parier uni perfpflbribus,tyrannis raptoribu$ ,/ycophantisl
infidiatonbus, marifluôtib. haurienti,telluri ipli hiacibus
dehifeenti. Spes igitur noftra,ac cell*penuariæ vice /îc
Dei ;dextera,quae populum Iudaiçum e. terra Ægypti edu-
xitjbonprumqi affatimyel in folitudine Charan ei fiippe
ditauit ; quæDanieliauxiliatorem Habacuc miro modo
ftitit,&Ifinaeleftiabie(3:ùm 7 & matçrnisabçlicatunî vlnis
ieruauit : quæ Iudæis per lingulas states opitulatafuie, ac
deniqj panes quinqj hordeaceos ita in infinitunl mulripli-
cauit, y t ünguü millenoram hominum farpçm fatiarinc,
lingulosq; præterea cophinosreliqmisadimplerint. P eo
lioftro /it laus & gloria in fecula (eculorum, Amen,
EI VS DEM ASTER1I
I J i O A U L I A , 1 N . F E S T V M
k a l e n d a r y
DVo dies hefternushodiernusqi fefta,coniangit inter
fefe minimè cognata aut cpgruenria,feddiuérfa plane
&concratia. Alteru .n.propriü eft mulcitudinisin exte-
rioraintentæ, perqj nundinatiönem vilëm ôc illiberalem
multum Mammon* argentum corradit , alterüm aucem
verum Dei cultum puramque Sc criminis cxpertem yitam
docetatq-, commendat. Quja vèro çomplures,voluptati-
bus & occupationibus vanis aiitepo(itis,conuencui in Ecçlefiaconcioniq;
facrænoninterfuerunt,agè nuncfatuam
illamac noxiain obledationem, quafi phrenitim interri-
fum atq; iocum necantem, eijeere exanimis conemur. In
quoSalomonis quidem dicendi modum ^cinftitutum op- proU y_ $
pottunè mihi yideor imitaripofiè : quidumiuuentutem
mpnet.ab intemperanti* làqueis vt diligenter fibi caueat,
qup plus roboris de neruorum orationi infit,perfonam in-«i
temperantiæ tribuic mulieriperdit* damnatæque vit*, & :
pmnçmeiusimprobitatem velut marmori infçulptâ his,
qui illecebris eius inefcantur,ob oculos ppnitf Quare &
çgofefti huius ab hpminibusinftùucivanitatempatefa-
ccre,eiusque ftudiofos & amatoi es ab erroneo.hoc ftudio
deterrere atque auocareconftitui. Hæcifaq; publici fefti
lex eft,primùm vt certus fit acmanifeftus eiusfcopus,tum
vt çommunis omniiiùi lætitia,non v t aliqui in gaudio lin t,
Cæteriin^mccrpre&luâu. Id enim bello magis quàm
fefto congruitjin qup necelîe eft yidores exultare.læt iliaque
propter vidoriam fefe e (Ferre, vidos eladem fuam arque
calamitatem dcplorare. Verùm enimuerô, primum
quem habeat finem [& origineirQhoi um dierumcelebri-
cas,obfeurum 8c incertum.' Nam fabulæ, quæ mulr* nar-
ran tur,felè inuicem facile lubuerrun t , ac veri plané nihil.
Deinde cùmpaucos admodum gaudij cppotes, tum plu-
res longé trilles animique ægros video,qtianquam I*ta fe-
renàqi fronte dolorem tegant 8c obu m brant : omnia de-
nique ftrepitu plena ac tu milieu, turbamque mutuo fefe
impellentcm. Ac eft anniineuntis læta quædam recorda-
cio. Quàm læta quæio,bone vir ? Ante omnia quid.em cô-
grelfus imaginem intuebor, qualis fit,vtp,lenafulpicionis
ac minimè arnica. Salutatio tenui inclinataque voce pro-
fcrtur^fucceditque ofculum munerisinitium, & fuauium
quidem pangitur, numifma autem expetitur,obtentuque
charitatis auatitiæ litatur. Nam puraacfinçeràamicitia
huraanitatis officia non vendit,gratis pr*ftat,& citia raer-
cedem* Circumfenur itaqj palîim acdonatur auri magna
copia, fine iufto ali quo vel Ipeciofo donationis titulo ac
prxcextu. | Nuptiænonfimt , n'ecfuperbientisambki-
onemlponfivocare potes. Nec eft item, quod eleemo-
lynamfumptumeumappellemus,vnde nullum pauperib.
commodum aut léuamentum: non etiana contradum, v-
bi mutuum non fit aut vlla permutatioidonatioriehi mulf
tomihusjcuineceffitasadhæret; Quemadraodum igitur
&sfeftumhoc &fumptus hos indigetabimus ? equidem
non reperio. Vos agedumiridicatej qui colitis & celebra-
tis,redditerationem,' ficutnos diuinacum feriarum , qu*
verèferi* Sçfunt & diti debent. Natale enim eelebramus,
quod co tempore felê Deusin carne mortalib. oftendetg1
ççepit. Lurninum feftum agitamus, quia per peccatorum
remimonemjtanquam exobfcurù prioris v it* cârcerelu-
cidam ad vitam atque liberam cxiiims; lâm verô die rèr
/urredionisornatiorem cuicumaflumimus,hiagnamque
iæcitiampræferimus, qüod ea dies immprtaii tatem nobis
& meliorem felicioreiïiqj ftacum manifeftum reddit. Àtr
queitadeincepsde cæteris. Adfiinimam.,nullareSefthu-
mana,cuius non aliqua ratio reddipoffit : 8ç fi quidfortè
eius modi, quod rationem auç feopü nonhabet, mer* nu-
g * funt. O rem ineptam &abfurdam l Omnes aliéna fpe-
rantes inhiantesque dilcqrfunt 8c vagantur : qui munus,
dederunc, dolent.}; quiacceperuntyfibinolïçetinent aut
feruant.Transmittitur enim ad alios,& quod quisà cliente
donumàccepic , eoluumipie patronumaliqueinmu-
neratur. Fluxum & inconftans nuius lüçisaurumeft,&
quafi ffibæra luforia ab alioftatim ai/ àlïum franfit. Npuus
hic munerapdi modijs,nouurh cultùs oblequijque genus
cum indeprecabili.penfitationis fiue tributi neceffitate
eoniunélum. Nam maior & dignitate præftansipfavultus
fui reucrentia mouet} minor petit,atque omnes tanquam
gradibus infinuspotentiprùm exhauriumur. Quod in a-
quarum de nique çonfluentibusàçeidit,hoctempore vi-
dereeft. Illieenimtenuisminutusqiriuuliisihaliumma-
ioreminfluiç j &hicalio turlusgtandiore&magis exun-
dattte abfcpnditur’: atque àdeo minores Hiulciriuicoh-
iun(fti,vicinifluminis acceffiofiunt. quod & iplum dein
àlterius ttiage maioris, atq} ita deinceps,dum èxtfcmum
lato profiindoqÿmari mifeeatur: ______■ 1 |