A
•f afliftCci
Archclao
f cerratü
eft. „ I
B
•fnumcris mm I
Alii codices
Anti-
pairum- ;
f eriperd.
Hæc quæ
parenene-
fi intercla
fa vides
inM-S.nÓ
habScur. ;
c i
Vet.Cod«
prçpofte-
l i litiga-
toris cà-
daccaufa.
fin fo le -
uit.
D
* iniuftâ.
Regnuirf
Iudæoru
generation!
Ill- ,
das debe-
batur.
Intelligk ■
lu i. Caspar.
MS Romano agere, cuius fabi gratiatn iam intie a Maehaba;js
partam tantum pervfdrpationcmreghipofteadcgeneta-1
aerunt, vt muito inferiores iint his ,adiie[ilim qnosR0-
manampetiemnl föderalem, Dehisueorarefefe.vtea- i
dem conditione Iudara qua Syria pnefidiale rndremm i j.
vobisadipifeatur , quo deuotionis noftrardemrexperi- j
mentum, vtrum qui ieditiofi ac rebeUes vocamur, poifi-
raus moderarisiudicibus ob temperate. Aduerfus ea Nicolauspro
Archclaoreipondens, inquieriiEmamhationemirlfolentiaefuseaiferuit
pmnas dediife,,tie bine potif-
fimum Archelausinuidia inexcufabilis criminis accerfe-
recur, ft per leditionempacem turbarent, atqiie a Roman
riorum fociecate animisatque armisdifcedcrentrdetcftamenri
autem prrelatione quis dubitaret, cum & pofterius
prarferri folear fuperionbus,& hoc muito validius ceteris
videridebeat,inquoC*farrcoHfirmandiRegalisiudicij
feruara fit prserogatiua,quo cumulata potius quarn im mi-
nutaRoniani nominis reuerehtiafit, fi &avobis Cxlar
nonprxripiatur Regibus , quodpriuatislieet, vteorum
valeant teftamenta,& quem potiffimum fibi cupiänt luc-
cedere * vitimofcribancftylo atque ab illisiterumea vobis
honorificentia*referuetur,vtconfirmatio iudicij a vobis
petatur,& is fuccedat,qufem pater elegeric,vosptoba-
ueritis. ^uandoigiturmagislapuit Herodes, cum tibi
C^lai^leruauerit pr«rogatiuam,anquando prästerijt? Vbi
Antipas fubftituitur, Gxlar prsreritur. Vbi Archelaus
fubrogatur,C«farafcifcitur:fme firmament© nulla res ftabilis.
Diuino itaque iudicio vbi iuftitia decrat.vel fimula-
tionivel voluritati firmamentum.defuit. yb iautem « -
quitasexamini/uppetebat,f6bur quadi turn, vt judicium
confirmaretur. Confideraigitur, vtrum fecerit iniuriam,
qui te elegit,aut fi relcindi debeat,quodre aibnrolancie-j _
dum relinquit rerum omnium Domino: * cui iure etiam
Reges cedunt*poteftace. Qui enim feiuir, quem eligeret 1
adconfirmandurili leiuicytique quemeligerecad impe-,
randum, necinfuicefiorefallipotuir, qui noneltl&lfus dum,
in confirmätbre. Nam qui arbitrum eonftituitte, cogno-
uit vtique talem fuedeftbrem fibi conftituendum,cpu tibi
quem con(iitueres,non difpliceret. Auditispartibus G x -
far lententiam diftulic: deinde collato cum Senatu cpn-
filio Archelaum genti p rxp.ofuit-vt fungereturre£fcoris
munere,non regni honore.^Spopondit tarnen ®num
daturum, fi fe itagereret, vt probaretur. Iam enimtentaraentadiflenfionislfiaeliticipopulinunriabantur.
^Tetrarchas
duos conftituit Herodis filios,Philippum & An
’.rj-fciua
y y ^ ___________ . ■ ■deferattklmperiumduperbior,fi v fu.-r-op—etu-r ..L o■ ng.. e1i.t aq—u e■
ArchelarîmHerofieintolerabiliorem futurum , cum rite
aflbmpfei*regnum,illeacceperit. Eanonfolùmcrebro
in ïudæa cônferebantur, verumetiamRomæ afliftente
Archelao,peroraatibusaccufatrSribus,in os obteftaapud
Crefarem Settatumque.vbideregnoArchelaicofirman-
do abrogandoque*diu decettatum. Dentqi cum in tem-
blo Apollinis,quod Catfar condiderat multtfque ornatt-
busvenuftarat, locus eff« cognitioni datus, Salomes n-
lios Ancipater, illaqurefitpradiximus , &mulraahadicendi
»alidus profequebatur, mirari fe, quod Atchclaus
quafipetendumd Cælàreregnum prætentleret.cutn twr-
paiione'tcmeraria iamdudùintraludçam incomulto ç-
fareRegemexercuifTet. Quidenimfellaaurea,allatum-
que diadema, nifi regni forent infignia? Quo (pirltu ptaEfiumplerit
federe fuperthronumregium?defiublimllolio
falutareplebem circumfufam, ftipantibus armis milita-
ribus, inore quodam Scvfu Imperarotum'l‘promidiade-
ma,quod Cçlaris iudicio referuäri oportuerat.-non folum
pro poteftate Romani Imperij, Ted etiam pro iure tefta-
menti ? Herodem enim nec praeriperepotuifle Caelanvel
Senatui.quod ipfe vel àSenatu accepiflet, & fuperiöre te-
ftamcnrö expreffiflet fatrs proprias indicium voluntatis,
quo Antipam fiiccedere fibi in regnnm fenfu integroac
pro pen fo cotlfiliô declarauerit, & poftremo omnia Caeia-
ris iudicio referuaffê : quamüis îoluto iam corpore,anxius
fiipre mo periculo,nec vllius iam fenfus aut confilij capax,
diâauerir,non quod atbltrabatur,fed quodingerëbatur.
Præceptorem igitur Imperij de feipfo pronunciafle,quod
non mereretur tuo Cælâr iudicio in régnum fubftitui.Na
fi meritorum fiiorum confcius foret, petere potius quam
*vfurpare maturauillèt. Non petendo autem, fed yiur-
pando,quæ in petitione confifterent etiam in pecuniafijs
negotijs ( nedum diuitiarum. Denique Fabatum ilium
Roman« rei moderatorem &intimum Cçlaris tibi ccepi,
&dSylaeo ingenti ambitus pecunia,vt impugnarent)prç-
iudicare fplere,vt praSpofteri litigatores cadant caula^-hic
Veto non pecuniarum quæftum in crimen vocari, led Imperij
Romani violatum ius,reuerentiam delpe6fcam,lpre-
tarq poteftacem , indignunlaeftimantem Roman« curias
Senatum, qui Iblerec regnum dare atqueeripere, & cum
C«lqre vetuftam conferendi Imperij feruare pr«rogati-
uam Quid faëturum elfe, cum legitime regnare coepilïer,
qui ante regnùm^ihfolentiflîmus necafletplurimos,quia
pmetm.r efemffeisd rieubmusp &of tturilbauntto.bruumsb eallllueumaimrreongteutmuf.np.oinptoefrcfee-- i tippxui,w4uuy.ac wum»A».r»cuhhe 4laoderegnoCertauear ^ o d s
::ha l*X ce. lmebirlilriaatleu d,pæroor pueicnuindi bipufsa hvoenmeirnaebsiilmiampuodlaHtqSss,P faa-- ipfeadlunxit. Duabus quoquefibabus Hero^s^tlle taratorum.
qujàd rempli feftaeonuènerar, fanguinem fit- lenta,quæfib.rebaa eranr.d^ert^enda atb tratus addtim,
fpeaaculummiferabile: fiquisçæforuinllragemre- ditetiamabafexcentamilha.dceaPheroræbberlsfoclari
snfeat,Babylonicosreuerfilïearbirraretùr:quandocru-1ben fuit. ' . - v-' j , Ai »««âéA
îliusà ciuecommiflàjquçjnhoftebatbaro plenaimma- Interea quidam ex iuuenibus fimulans le Alexandra
s feuiq^ atque impieratis æftimarentur ? Hancfportu- & propter mifericordiam ab his, quitus necandununus
. . I i l l ireUUnm troni fui ab Herode pâtre mandatum io re t, fubrogatisalijs in locum
luum.ciim featre fuoAriftobulodjm1irum,Miletum
petiit, &indeRomam , quo difficiliusapud incognitos
cognofcerçtur. Vbi facile Iud«os ad rerufti nouitatem
promptiffimos excitaueratmifi eompertoeo, Gsfaradfe
eumperduciociusperCeladumquendam , qui Alexan-
drumplenenouerat,pr«cepilTet.* Çeladusvbiiuuenem
vidit,fimilitudine deçcptus h«fitauit,Sed reliqua përfpi-
ciens indici^non conuenire, quæfiuic vb ^ ïè c Ariftobu-
lus:at ille in Cypro infula degere alïèruir ^?auen tèm infi-
diâs,eo quod coniundli inter feTratres facilius extinguc-
rentur. Deinde ad C«larem dediuftus, aperuit illico im-
punitate promifla, fretum fe fpecie fimilitudins ,quod effet
Alexander fimulalïè , vt innumerabilia munera ibi
1 f£gJ
quafi Regis filius à Iudæis confequeretur. Ccelàr dolum
rifit,fed & iplum immunem dimitti iubet, & eos, qui vl-
trapriuatum modum quafi Regis*filiosdetulerant, faris , ‘
multatoselfe pronunciauic , quod fuperfluis fumptibus
infinitadilpendiatolerauilfent. Archelausauten^profç-
ûus in Iudæam propter obfcoenitatem morum & infplc-
tiam accufatusapudCæfarem,cognitainter jjàrtesraufa,
S|us datam , hoc (äcrificio Archelaum regni fui
ia commendauifle.Deberi mifereri C?lärem,Se-
iacumqüereiiquiarum lud««, qu« quondam liberisful-
a populis leruicutem optarec, fi modotolerabilem lice-
et perpeti lub Rege *iufto , longeillumabefieaiureim-
•eritandi. Si qu^dem apudIud«os nulii regriifm compe-
ere,nifi ei,qui eilet ex generatione Iud«,ficut lex diceret.
iLt'vero iftum Idumsnm genere,quem nulla,proläpi«re-
;alis origocohringeretjirrepfiflein honorem indebitum.
!i quidem cum Antipater, fibi atque Archelao fuerit a-
us,pr^ftans diuitijs, cxcerifquc ärtibus ^otens maxiie.
Romäriorum amicitia,C$farique leniori bcllo proba-
us,cum polier fibi regnum afcilCere,nunquam tamed af-
stSfcauetic, quinetiam defenderealijs malueric quam fibi.
lärare ^ meritoque ilium habitumvtpärentera optimü,
piiihdaeam in'libertatem vindicaüeric vulneribus fiuis,
iec in ieriiitutem deduxerir. Herodem Antonij teftimo-
libiqui pacemus fibi holpesfuiflet in regnum afpirauiile;
x illo Iudxorumresimminutas,egme Vt hollem,non vc
e<5lorera.Curn igicur ipfeetiam adulter regni fuerit, quo-
noddoo ppoonnffiillllee aabbeeoolleeggiittiimrauumm KReeggeemm ccrreeaarrii’’ ?i nnoonn adee--
ari tarnen, quo minus fub regrfo fint, led pofcere fub Viennam relegatiir, opefque eiusthelauns Galans alio-
7— 1 ----------- ' " ' ’ ' ' 1 # ■ ' ’ "f ” f e ciat«;
Cod;.
obai
fepfiT
cfat«;hCfG meritopretiiim!luit,qiii necanatris lui germa,
nieoniugefuascomprelïèratcupiditaresi Nam vbi Alexander
obijt, patrisimperiohecifraditus, Glaphiravxor
eiusArchel ao Rege. Gap p ado cum gen i ca , quemadmo-
Ldumljipramanorauimus^ LibiesRégi-Tibæ.lecündiseft'
n i. coPy ^ar^mjptijs. Quodefuu6l0,reiiertituradpatreln:il-
P p . I .^ eeam cpntemplatusArchelaus,quqdifratremmatirifi-,
bx « orum patruum haud quàquam pip refiigiendura àrbi-
! tfaretur, ira dêpefire ccepitj vtvxorem d eij cere tMari a m -
^n‘ nem>&Glaphiram inlocum illius fubftitueret.Nonmul-
to poift vbimulier in Iudæam redijC j Vidit in foninijs Alé-
xandrum,& compledli defiderauit. A tille indignatitili-
niilis,a complexu refugusiyifuseftdicere : H«c eft Qla-
phirapromilfifides?Icaamoresergaceferuaftimeps>quoil
rum memorem teellè opdrtuit î Sed efto, adolefeentula
lecundas nuptias nofi refugeras,etjàm netertiasictiam ne'
fratremmariti appeterédebueras ? I'tatémeadeleólauit
iriiurià4vt in meam domumxertio'nupracóniögi remëare
non erubefeereS? §ed mihi ciiræ, uediutius mànêat Êbjl-
tumeliamea,con ragi o qu e tu a :ne c 1 o ngu m 1 « cabîrjfrfra-
terniincæftusmatrimonij. Exurrexitmüliër^&faniiliari-
bus narrauic fomnium,atquc iplabiduopöttdefun<5{:a,fi-
npuni^i dem fecit, 'quod hujufmodi coniugiâ nee viupruro legi]
eciain p r«ftan c i/fim i depoci^cem inenrisgratiai, tenc'a-
mencaMundieq.ueftiis.miliciai'Piicisinr.erpellationibiis,
fi exa, vi c io n i m i«fij p cr ftitlbnis, pat u it errori; Mil n-
dns namqiie fubornatis llidis lacerdotibijS, qui y.elut A-
pilbis ad earn man data perfetre nt, qu o d eitikad tempi u
iauirarec,,déleétatu m feëius fedulira,ce&pu d icitfa^ooië
polcetet,habere lè,qüod eideni lècreto veliec commirï<-
rei i^jiqd ilk adcipiens l«tdad:maricurn detulit | Deurrt,
luis adefie vorisi ab eo fuatn pofcl prxfentiam j ncgarc ic
non pófie obedientiam.Itaque &:cxlua,& marififemen-
tia pergit ad cemphim llidis, norftem exigic , remocilque
prpcul aibitrjs j qiiafi facri dogniriönem myfterij pefce-
ptura'jefe ftracis compqluic luis., «ftimansj quod ad èam
Deus lu us in fomniis v eriire c& per vilionfem lefeei de-
WP^ftraret.y-erum vbi aliqujd rtoélisproGelfit ,qdo facilius
muiref pleria rf lomhijdeeiperetur, Mundus alTum-
pto yulni AnubiSf habituque aduenit $; vpftinrenta allê-
uat/in ofcula tuiti ExpergefaiSl« mulie.ri. Anube,m' le ëflè
diPitjVUlrum Ahubispr^téndirdlla Deiim' credidit, bea-
tam fe efie alïëric,quodearh di|natus licvifitafefieüsfüuiSi
Amplexum peten ti nonnégar.rëfert tameni,vtrum Déus
polfit ^omini mileëri. U lepro ini^exem pi a , qüöd& Io-
uemfummumDeörumAicmenafufceperitj&IsédaeiiiP
, ^us^punicalunc, nec mortuorum volunratibiis. a Iple J dem epneubitupotità, & plurim« alias, qu« ediderinf
1 ! quoque Archelaus vidit in lornnijs Ipicas nouem, plenas J D^ospartu, de.l&quoqUe ë î ilia Deum'elle genéianduiii
ë & magnas à b o b u s perfuadec, mulieri coneubicu mifcëcur,redi|ad maritiirn
preSfcNouemlpicisnpuemànnps fignari ? qüib. potëftdte | Jætiof dicens,quodinixtaDeo lit mulier, 6£eius promilïo
iv fo s fic maxtma&lilfima.Nono icaqueanuo Imperij j dèumelIergeneratura.Fitingensinftupro mullerisôfma-
■ ,'d;- mutationem eidem fprp,eo quod boues, quiaruàara- ! rirr-gaudium.PofteaoccurricMundus/&|aic tfiulîën:Bea?
tro;fpleantinteraercere,mutariohemfignent laboriôfam, ta Paiulina^oncubinatu Dei, magnus Dëus Anubis j'cii-
,qu« deuprer atque abforbeat meriràTuperiora. Hisica- } ius tu accëpifti myfteriaiSed difçe té ficut dijs,ita & homTl
qile çognitis, qiijnto uie^yenit aGælare:, qui eiim an indi- nibus nph negate, quibus dij tribuunc, quod tu negaue-
cium ivomam deduçerer. In quo condemnatus &adtus , ras,quia neeformas fuasdare nobis,necnomina dedigna-
in extlium,êtiam morcéimpleuit fomnium luum. Princi- j fur. Eeçeadlacra.fuadeus Anubis ypçàriit;& Mundumj
parus ge n t is^q^i ad Archelaum percihebat, conucrluseft 1 vt cijbi iungerer.Quid cijbi profui c duritia tua, nifi vt té vium’
_ ' in nomen Prouinci« ,. quo nomme Romani, ciuji in ius ginti iniliumqu«obtüleram,«defrâudares çompèndio?
rfcde-*j fuum vineendo rédigèrent procul pofirasjregiones, Pro-
| uincias appeilanerur. Manferunttatné Tetrareh«,vt erat
Philipp.ûs & Herodes mutatp vocabulo., qnia Antjpâs
j prius nuncupàbatiir. Nam Salome moriensj füca quæ'te-
nuçrat, & poceftatexn fu«gçntis Lybi«yxori Cæfaris de-
! reliquerar. Is ftatus eratludææ, quando Cæ(ar defunôtus
eft : tçlinquens Tiberium priuignum fûuip Lybi«' vxoris
filiumex fuperiöregenitum coniugeluccelIoreinRoma-
ni imperij: cuius in hbnorem Tiberiàdem Herodes con-
didic. Philippus quoque Lybianj vrbem matris cius vo-'
i cabulo nuncupandam pucauir.Et quiapropofitumdpbiS:
eftaperirecaulàs ,quibus populos ludxorunvà Roman o
impetio defciuerit, fibique exitium accçlerauerit, Pila-
tu mprôuinciæprçfidem initium ruinçdediireresindicat:;
quandoquidem Cæfaris imagines Hierofoly mitànis.ædi -
b üs inferri primus o m niumnon dubiraueric. Quo m_otu,s
populus cum refiftéret , arque ille recipiendas miàgines
ceh(èrer,plurimosin mortem coegit. Dum hæcrn Iu3«a
geruncur, Agrippa ÀriftobüJi filius Rômàinaduéhit^ eu
piens., aduerfus Herodem Terrarcham apud Tibcriùm
iudicio çontendere, led dç(pecftus a Tibenp, çum Roin«
degeret, plurimos fibi'alciui.t ad aniieiciam : & maxime .
Germaniçi filium Caium , quem fiue paterni jiominis
gracia amabilenvpQpiilb,(eu Regi|:genèris:p|oj)P^uitare
proxiraùm impërio racus, a n quo dam p ræïàgi oftudi o fi us
cxcolebac,qua(n vel «taris vel honoris eiusraciopatiëba-
G
Legist
fmiçare deQs indulgentiores j q[ui Uobis fine prçtio tri
buunr, quod abs te magno pretio imperràii neqüitym
eft, Quod fi ce humana o Ife nd un tvo cab ti)â, A nu be m me
vocariplaouir , & .nominis huius gratia effectum iuuic. ,;:
Hocperftiicta (ermone muüer , illufâm le iotellëxit, Sc
doletisiniuWani p u d i ci ti æ,co nfelTa e ftfra ù de m ma ri ro* fi ifyljci *
nihil habens , quod vxori indignaretuc, caj ipfeeuj
ter dücé-
• -iriim-: '
I
rlcat îj
kns ,vie
baildiki templo.poteftatem permiferac, & confcius con-
i uga lÄafiiihoni« yprincipi quefelam defulit.Qui roötus
p q tentis.v i ricon tu mel ia ,■ atque ätroCis flagitijcoiTiiTienne;
cär ,^fimülachrum l (1 disTideri demergic, Mundofii-
gie'pdi pofeftus conce(Ta;, eö quod'Vi amoris &.fornl« fii:
peratus gratia , leuioribus commiflbrurn fuorum prerijs
multafus «ft märetür< '
Quo digitiithl d'i bri u mim pe titan T i b erio acci deri t,
n onputau i pf «tereu n dum,vt'sx eodeformitascolligarur
Imperatoris. Sicutenim boni p'rincipis vitä; j probitads ’
qu xd am pr«ic r i p dö. j & per v n i derlbs vi u e ri difor niajeft;
italmpcratdriscolluuio,lex flagitiörüm eft. Ab eo miflus
Pilatuseftin lüdiCam Virimpcobus , ätque ih exiguopönehsmenda9ium,
circumuenir$.ftnaritanos,vr moritem
Vita prin
"ipisre-
ula ple-
Ioieph
(Sarizid
euinomen Gadit, peterent: ciatenim iliis lacratus, eo npmi
quodyelletyeorüramyfteri^cogriofcerd^Ecafeefiden's,
popiyum pr«iTenifequitatu , pedeftriqiie eWcira.ftraw
uic,affi6loq uecrim i ne,qu oda Romanis dffceddq 06 -
tur,ira vt quodam die manus eleuas deprecaretur , vc ma? ciliabulum fibi quxrerep’r«parallerit. Qüideriim ijpti
curius Tibecio mortuo, Caium viderecI,mperacpr^;Quo I änderet >
proditoper Eutychumlibercum luum. Agrippaiuiru Ti- j manigdieiisaduenientem ,- multis & diuinif operibus
berij in vincula ducirur, •& grauibus modis excruciatur,-1 profunden re min hominesmi(ericorcli;e fuxgratüm, ifi.
nonante dimiftusvquajin T lberius diemclauderer. Cuius^ hnqne aliud doeentem , nifi quo primum Deo;-, deinde
reriiporafosdaludibrijs , capcarumquelebelTuS.j ignauiä !• Imperatoribusfacercrpöpulosobediences, ciu'cifuftixe-
i n lolerab i lisrnullum ramehefficäcis virum operis in ne- I fi it Deriieiifque,qui miniftcr eilet faciiiegi furofis, vt in'-
cemeiusexcicauerunr,recenris,vratbitror, Römaniim- terficeretauthorem/alucis. ExilJöitaqueIudx’orumres
perij reuerencia, fiue terrore f«uifiim«(;rudelieaps, quia i proditte.ex illo exitium genti,cempioque maruiatum ex-
plerunc|ueafperitas qupgrauior.eo tu|ior eft. k'l. cidium.Nam fi Herodes,quifoatlneiTj rie:ci tfadidir ,-p'er-
Eoimperitante , famöfum 1 udibrium Paulin« fpe6lä- fidi«&crudeliraris fu«pretium luir.deicdiusregnoj arq;
tiffimigeneris^fosmin« Rom« pctccdebiatum eft. Qu« exilio.datus; ,quanto magispriecipiubus fmijs adru:>'. in-
cum egregiam caftiratis f-amain apud omnes haberet.ellcc telligi datur'eum.qui Chrillum occidei it: Qua* can fa nun
Biblioth, Vet.Patr.Tom.q. ■’rr?