S.P.17 9 8 N. Dorothei Abbatii,
I AnimAa cu
Epkef. 4.
Diaboli
tyiannis.
j do pfailc-
dum.D
Sacrificiu
quid. ;
arcHetypo. Si enim imaginera fenfibilis&fimiliter vt nos
geuiti régis commaculantes putuuntur, quid riospafliiros ;
credïtnüs, qui fpernimus qùæ in nofiis elt,diuinam imaginem.
nequeïllarn vtjpareftspûram &immacûlatam teddi-
mùsî Honorèmus nattes, archetypüm. Cognofcanius
m'ÿfter^ «jirtuté,co^nofcàmtis pro qua caufeChriftus mqr-
tuus eft, ipfeenim eft'vinos: ipfa myfterifeeft rhortis Chfiftj,
Perpeçcâtüm namq^ifnaginemnoftram deleuimus,
&idcirpo mordsfjegi addi&i fumus,véait Âpottolus> Fattens
enirff nos Dominus idïmaginemffuam, mifertulqùe.
propiij plafmatis, propter nosfa&us eft Homo, pro nobis
mortem fufcepit,vt mortuos redpeeretad vitam, ex qua.
propterinqbèdientiàm^reciaeramus. Afeendens in cru-r
cem voluntate fua, Sc peccatum ruinæ noftræ caufemcru-
ci affigêns eaptiuam duxit captimtatem , vt feriptum e(h
Afeendens multum, &c. Quid eft, eaptiuam duxic cap'll
uititem? Ex trànfereffiatie namque Adæcaptiuos omnes
nos fecit inimicus, & fubieftbs habuir. Vnde egredien-
tes animae ex corporibus hominum, inferna petebâtjclau»-
fifsenimerat paradifus. Afcendens igitur Chriftusin al-
titudinemfenâtæ &yiuificæcrucisi captiuitate in quam
nos hoftis duxërat ob tranlgreffionem, liberauit perfan-
guinem fuum, & iterum nosex manibus inimici traxit, Sc
luperauiteijeienteiti&captiuosfacientem nos:'& hinedi-
citur : eaptiuam duxit eaptiuitatem. Hæc eft virtus ray-
f t ë r i j propter hoc pro nobis mortuus Ghriftus , vt nosl
mbrtuos reducetet ad vitam. Erepti fumus igitur ab intc-
ris bb Ghriftihümanitatéra , & in noftramanu eft redire
adparadifum, non enirrfvfqueadeb tyrapnidem exercet
hoftis vrântëà.néqùe nos fub ea qua primuni feruitute ha-
bct. Reliquum igitur eft frac res, vt cau'èamus & euftodià-
nîusnofipfos, nerurfusinpeccaciruinamdecidamus, yt
eninfVobis fæpius dixi peccati adio feruos nos fapit , &
(ponte noftra feruituti nuic fubijeimur. Annonpudet nos
noftri, non miferemur nobis, vie extraCH ab inferis per feu-
guinem Chrifti, rurfiim relabamur & reijeiamus nofipfos
in infernum ? An non ita digni videniur maiorefupplicip
Sc peena. Deus clemens milereatur noftri, & de t nobis ftu-
diumintelligendi&epemferendi nobis ip fis, itavtpau-
lum qiiidmifericoïdiæ mereamur ab eo inuenire.
E X ^ O S I T IO I N V E R B A D I V I G R E G O -
|jj nj decantatainSandtps Martyres, Domina
X X I I I . |
BOnum eft femper aliquid decantare ex fermonibus
fan&orum.patrum : In bis enim femper eorum ftu-
dium fuit nos edocere Sc erudire quæcunque extenderen-
tur ad tumen animarum noftrarum. | Quare débemus Sc
nos parati efle ex ipfis fermonibus virtutem elicere qua;
memoriam noftram mentemque perficiat.9 Atqj hoc maxime
faciendum eft, cumDo min ica foie n n i tas, vel fen cto-
rummartyrum, vel quæcunque dies fenâa fuerit &pcæ-
clara. Ita vt pfelmodiæ ftudium Sc curam adhibeamus,
& men tern tamen non diuertamus à virtutc femftorum
verborum, vt fcilice t Sc os Sc cor patiter pfeliant. Didici-
mtisigitur e^ç primo Pfelmo quædam pro capacitate inge-
nij noftri derfen&o pafehatç.
Videamuseciamnunc quid docere nosgeftiat diuus
Gregorius de fenâis martyribus, ait enim; Sacrificiavi-
uentia,holocaufto mata racionabilia. Quid e ft,facrificia vi-
uentia? Sacrificiu m dkiturquicquid facrum Deo libatur.
Subijce veruecem,vel bouem,vel aliud quid fimile.
Quid autemait de fen&is martyribus facrificia viuen-
tia? Aries duiftus ad fecrificium iugulaturprimum Sc in-
terficitur, pofteadiuiditur &in frufta conciditur, atque
itaimmolaturDeo. Sânéli autem martyres viuentes con-
ciderunt carnes fuas, excoriati, (e<fti, cruciati, multisla-
boribusi& tormentisafilidli^ Quorum alijs tortores ma-
nus abfeiderunt, alijs linguam extraXerunt, alijs oculos
effoderunt,” alijs latëta diüuerunt, itayt ordinem & har-
moniam inteftinorum fuorum poftenc cernere. Qifee o-
|mnia Sc viuentes St habentesadhucin corporibus animas
patiebantur. Quare optima fecrificfe Viuentia appellati
fiint; holocauftomaca vero rationabilia quare diqfe funt?
Sactificijgenusaliudeftquôdvocant,cumfcilicettotüm t
arietem h onofferunt, fed primitif eius , vtdicitur ipî'ie- |
ge brachium dextrum^ & fibras, Sc duos renes, Sc hisfimi- Holocai
lia. Holocauftum aiitem eft cum totus arfes,velbos,vel .ftuni. 1
quicquidpffertur.-omnino exuritur. Vt præcipitur inle-
g e f caput cum pedibiis dcinteftin^combuietis. Itapera-*
gênant feçrificia & . holocaufta'filij lfiael fecundum lie-
gem; Digiiaétant feçrificia ilia Sc holpcaufta animarum
falurém quærentiu mf & fefe offerentium Deo, de quibus
etiaiïfego nuncyobispauCa quædam referabo, vtvcum’ta
legeritisSccogitationesveftrasinillaintenderitis, fouea-
Yis animas vëftras. Brachium de quo prædiximus, inrer-
pretaciluntmaiores noftri a6tiones efiè. Accipiamus autem
Sc pro eadem re madüm.yt folenius dicere,brachium
virtutem efièmianus.;*, ' '-,JÊÊÊÛiï-y<jr.';>■*?? r
Obtuletunt igitur virtutem màhuÿ;dextræ hpc eft bo-
norum opêrucg, déxtramênimpro bo'no accipiifnt, & alia
omnia quæcunque|diximus, fibfas renes duos,abdomen
eorum,lumbos^fexumjcrqium.corji pedlufculum, figna e-
rant hæc omqja,vt enim ait etiam Apdftqlus:In figura hæc ^
omniacrîhtingebantillis,Sc feripta funt ad dotftrinam no- l Ctr'
ftram. > | &
Et hoc quo pa<fto dicam? anima noftra (vt ait hic diüus
Gregorius)intres partes diuife eft,in"appetibilem)irafcibi-
lem , âcrationabiletn. Obtuleruntigitùr fibras. Eparin-
terpretàntür appetitum, fibra autem epatis eft fummurn i-
pfius epatis. Ootuleruntigitur in figura fummit'âtem ap-
pecibilispartis, hoc eftpcimitias eius , ^partem fariè çpti-
mam Sc magis pjetiofem ipfîus: _Quodfignifipat nihil an- n
te Dèumefle diligendum. Neqüeex ômriibüs àppetibilj|i1g^|jJ
bus ante Deumappëtëndum efle. Dicimus etiâm quod rura ib]
partes magis preciofasobtulerej quales renés , lumbos, Üticoma
abdomen, & crurum pinguedinem, quæ omnia excellen-
tiam quandam lignificant, inhis enim dicunt efle appetitum.
Hæc igitur figna'fautpartis âppetibilis,, Iralcibilis
aucemfignum dicunt cor, in eo enim iràm efle autumant,
& hoc affirmant à Bafilio,cùm iram ita dçfinit:Ira eft cbul-
litio fenguinis circa cor. Peiftulculum autem fignum eft
rationalis, nampe<Stus rationem fignificaréaiunt > indu-
centes Moyfen,cum Aaron fratrëm.induèret fecerdotale
indumentum, peéloiieius rationale,vciuflèrat Dominus,
feppoluifle. Hæc igit ur omnia, vt diximus, figna funtani-
mæ quæfe peroona opera purgar, & redit ad propriam na-
turam. Natn^ vt ait Euagrius,, rationalis anima tunç agit
fecundum naturam, çpm pars eius appecibilis virtutes appétit,
irafeibilis ad eas acquirendas pugnat, rationabilis
contemplatur& aduertit quæraftalunt^ Cumergo ofe
ferehatur vel bps vel ouis, vel aliud quippiam fimile in fe-
crificium,accipiebantillud filij Ifraelex manibus offeren-
tis, Scimponebantfuper altare in confpedfu Domini, id-
que facrificium dicebatur. Holocauftum autem totum |
ex totoofterebant, &illud omnino comburebant, &ita,
vt diximus^ feltium, integrum, Sc perfe&um crat, ad per- J
fe£torum Kominum fignum quidixerunc r fEccc nosreli- umi f
quimus omnia, & fecutifumus te.Âd quam perfedioncm 1
hbrtabatufijlum Dominus,qui præcepta decalogiferuaf- !
fefeabadolëfcenriafuarefpondir,cumdixitcisVnumtibi ^
' deeftjV rfeilicet tollas Çtucem' tuam ,8c fcquaris me.Sic igi-
turfenÇtimartyrestotosfefeDeo obculcre,neq;folum fe-
ipfos,fed Sc quæipforüm fuerant Sc quæ circaipfos. Aliud
enim nos fiimusf vt ait Bafilius)aliud noftra, aliud quç circa
n os. Nos/umu s me ns&anima,noftrum eft cdrpüs, cir-
canos funtpofleflîoncs Sc alia huiufeemodi. Obtulerun t
érgo fefeprimùm fahcH Deo, toto corde, rota animai Jtbra ,
virtute^ vc feriptum eft : DiligesDominùmDeum tuam', ?****
toto corde tup,totà mente, tota anima tua. Nonlblume-
nimfilios, vxores,gloriam, pecunias, &cæteramomncm
fub ftantiam Concempferunr, fed & fua propria corpora
tradiderunt. Quare reârèdicuntur holocauftomata. R a tionabilia
autem,quia rationale animareft homo,&fecri-
fiçihm pcrfedtomDeo.^
Semjftur: Deum cognofcentes , 8cà Dpp éognitas o-
uës. Qip3 paéto Deum cognofeenKs ? Offenait hoc Do-
minus dkens Oues meæ vocem meam audiunt':i‘h o c , ^
eft, ferme nibusmcisparenc, præcepta mea euftodiunt Sç |
#
onaclii
ccotum
nafpedu.
n vefticu.
Decompoßtione Mdnachi. | ■ , f&Mb
ex his cognöïcüht me. Perobfemantfem enifii p raecepto-
rum ^ppropinquafit Deo fehdtt, Sc quanto magisillï ap-
propinquant, tanrè magis;xrögnofcunt,& afi ep có'gno-
feuntur. Dominusenim0nnianouit,& profiiiula&'oc-’
culta, &etiaiti quae rtouatxm/untT Gogaofci aqteTn. di-
cuntur ab eo per ofiferuantiam praeceptp'r,dm,yt diximus',
ea fimilirudine qua qtiisïgnorare Sc igptfirati abali.qupjdi-
citurper elóngati,onem , Sc per ap^ropinquationcmfciri
fi^cogfiofci; Iu?ctaquoddiciturDeum ignoi^epeccato-
res, quoniain lpngèfiantab eóper peccatum. De quibus
ait Dbminus in Euangelio : Amen amen dico vobis, nw
(cio vps. Sequitur; Quarum mandrMupisêftinüia; Man-'
dra dicitpr locus circumfept.us, hpCfCopgregatpaftor.0-
ues, Sc cuftodiam illarum.agit, ne rapiamuralupis,vel
abigantur a'furibus. Quod-fi aliqua px parte man dra fra-
gilis fuefit Scdebiljs jfacilè peruiafft infidijs.tam lupp^ii m,
quam/urum. Ma'hdraigiturfendorummunitaeftynd*"
que, tuca & obferuata, vc ait Dominus , vbi Idres non ef-
fodiunt, neque quicquam ngeens afferre pofliint. Ore-
njus fratres Dormnum,vtSc nos illis paritercorregnemus,
pariter congaudeamus in loco «^ficiarum & fanjfta: quie-
tis. Nifi enim in eoirum ftatum & perfedtionem peruene-
nm.uSjh^udvnquam digni ecimuseorum gloria. Atvti-
nam a parad ifo npokadamus, quod fenè minimè contïn-
get, fi vigilauerimus,fiftudiofi fuerimus,finofipfosqoe-
gerimus. Vcenim aitClimachus: quifqpis cpronam op-
tatconfequi, ftadcac atque operam jdet, vt ficappd coro-
natos. Vt eniminpalatio magni funtap (plendidi magi-
tranfiet. vCutft ingredieris ceftàm præpofiti vel amïç.i. vel I £
difcipuli tui, càtiequippiam curiófius ïnfpicias carum re- 'ciiriofita*
rum quæ in ilia fuerintf Qui enim in his impudenter fe fagienda.
habet, mentirur monafticum habitum & Çhçjftum qui
habitum huiufeemodi nobisgiracificatuseft. Cum mode-
ftia&fine ftreprtu aperi & Claude oftia veltua vel amici1
tuf Ne tuinultuariè ingrediarisadquenqiiam, fed pri^s
'ëxtçrius pulfens, cutiivogarusfuexis ingr^derç. Ne ftti-______
deasinmcefltitùoabfqac rte'ceflària càufe. Cun.di.fparee-’itf oftiis ?
iif omni opérébono , non tamen diuirtbns, lôpupletibus claudédis,
Sc læculanbus multum adhæferis,nefiat opus diabolicu..)!nêr^ u
Cum mànfiietudine. pmnibusloquete, & “Çum modeftia ^r[non,e .
homines intucre Sc contemplàre,, né videads facie ni ali- i
cuius non cernere,(cd haurircoculis tuis. Cum am bu las
in via, ne præoccupes Sut præcedas majores tuos, quod fi
ttium e rir præçedére,præftolarc focium tuum^neque multum
veliseumanteire. Qijienim hochonegerit,infipiçns
iiidicabitur, Sc fimilis porbp exlegi. Si lociims, ftierit 10- [
ciüstuus cum occurfenribus amicis in via, expëdtacum • 'p
liberiter, neque compelle. Sanusægro dicat aritexèmpuj,
comedamus. Nejreprehenderis vllumaliquando peccan- Non tollît
tern vel lab en cem inaliquo, fed te femper fufpetftum ha- fraternal
betp,& lapfasilliüs re caufem puta. Omrie opös vile ad-
easlibencerScc vm humilitate.. Si coadlus fueris ridere, ^
ri(u,s tuüs careat dentibus. Si cpmpulfes fueris malien- cxpfbbrà-
buscongredi, ajiertefacicm tuamàçonfpedluearum,Sc tionismj
lieIoquere. Ab impudicis fuge ranquam ab igné Sc laqueo fratrSpcc
diabôliyi.&cauê'illas vfquam obaiâS'ha.j^as,.alloquari$ cantcl11.
ftratus,finge feriatum, patricios, magiftros equitu, prælé- j aut afpicias, ne cor tuum liuo paflionum derurbetur: ot- frarcrnPa.
(ftos, fiienciariosquiomnesmagiftratusvenerabilesfunr.
Ec alij ;qupque in;qodem palatio funrmiiiciam agentes
parùoære & modieoftjpendi© ,& ramen ipfi quoque mi-
litarcdicuntur régi, & quamuisfiimmonunillorumglo-
riam non habcanc, Sc ipü tamen in palacio funt. Conrin-
git autem plerunque..yt & ipfi fcnlirn proficienres'confe-
qùantur magiftfàtus jllos màgnos &fplendidos, &can-
dérn gl otiamadipilcantur. Ica Sç nos operarn denius, ;vç
àpeccato immunes o nines omnino limns, quo ge henna
repulfe, liberum aditumin paradifum Chriftidementia
ôctnifcricordia, Sc fenclgrum precibus habeamas.
. De conipofitïoiie Msuacbi. ,
D O Ç T R INA I V , ^
H3E c -t ft m pdefta & grata Deocgmpofi tio. • Pnmùm
rioncitcùmfetre hue S^illuc oculoS-, fcdquæantete
funtfolumintueri, neque Vana,Sc ociofeloquiifed tantum
neceflaria. Veftibus ita modicis vu , qu,æ ad corporis'
neceflicatem fint ,& cibis, qui corpus confolident, non
gtilàm prouocenc. Nihil4 flcernefc,de omnibus indiffe-
renterdeguftare. Noneibo ho^viles,reij^ere, illos vt de-
liçatos eligere, feque hisadvomi mm ingurgirare : maior
qüacunquevirtute difçretiô eft. Vino ne vterêexrra (ym-
bolfim, velinÊrmitatis^mwiîXibecilh'tàtisgra^a.; Ne inter-
rumpas fer mon em altero loquente, nequevc rudis & i n-
dodus refpondeas, fed vt fapiens. Stabili| & firmus fis,
& vbicunque lpcorum fueris, miniftrum Sc feruum te puta
fratrum tuorum. Nedènudaucrispræfente aliquo vl-
lummembrorum tuorumneque appropinqués corpori
alicuiusabfqiie maniféfta Sc fumma neceffirate.aut per-
mittas aïium tibi appropinquate a^fqufe rationabîlf cau-
fe. Fuge præ(umptionemtânquam'morcem.^Sobrius&
modeftus efto. In fomno ne longe fiae à te virtus quæ tibi
circumuigilat. Vbiautem pubes, nemp (fi fieripoteft)vel
(eiàt velvidëat. Ne expuasyel excrees aptealiqué. Quod
fi te tufllsinualerit fedentc ad menfem,vertdfaciem tuam
rettocfumjf& 1fumómnimÖdeftiaexpue. Cofiiede& bi-
bé vr decet feruos Dei. Ne extendas manum impudeniamfiforôres
tibi fuerint,,eas vtigaor^sdeclina.iGôgbaris^pccorum
&alii;iibustuis neadmodum co m m i (ccat is, n e re tnge fea c in-ri(îf& •
cor tuum a charirateDei, adolefcefïfularu m col l o q' u i a & ;con2ICI‘u.
cbnfuetudinemfiige.vtamiçitiamdiaboli^Vnicum hab’e - . [
to focium, vnicum amiçum Dcum ti mente m ,qqicumlo-
quaris, &'confue(cas,qniqaein domo4nops fit. Sc,tenuis,
in myfteriis autem Dei dfiies.&plenus. Secréta çuaVbeJla i Amici de-
animjj& quofcunque actus tuos apud omriescela. Ante lcftu;. [
nuUjqm fedeas nifi com pu! (us. ■ Cum modeftia, egredere G
adnecefiarios vlusneceflariè. Venerarecuitodem tui An-1
gelum in omnibus a&ibus cuis. CuiïitimoresDeiomnia Contem-
perfice,requeadorâtionem,meditatiônpm, & contem- Plati" cc‘
pladonetn fæpe compelle. Melius tibi eft mortiferam te-1 Muliorum
ruginem manducate, quam cum thuliere comedereÿet- iconuiétua
iâmfi macér, fi Ibrpr tua fit. Melius tibi eft cohabitarefer-
penti, quam cum fcprto confedére, etiatnfi tibjferprfue-
ris fecundum carnem. -iSidfiiperibribus tiiis cumin itine-
rees , inuitatus fueris ad pfellendum ,»nea‘eçufe parère :
quod finihü dixeriqt,lingua,tace,cotde tamen Domintim
glorihca: Ne'bontendas cum vllode re aliqua , ne facias
turbationes ,ne mentiaris, ne iiires jh Dei nomine. Cpri-
temne rëipfiim, non alium, ceiplüm iniuriaafEce, non a-
lium. .Melius eft omnia corpprea perire cum corpore,
quam in re quauis minimalædi apimam. Ne contcndeiri
iudicio cum aliquo, fed ädiudicattis patigntiam habe, çt- Cpnten-
iamfi non merituS. fis id iudicium. Nihil in te diligas, o °n ^
quodpriftinumhominémredoleat. Sùbijcere fuperipri-
bus Sc ducibus tuis, & illorum nimiam Çonfuetudihem,
vita, eft enim laqueus négligentes Sc defidës rn pérditio-
nem inducens. O gulofe qui venrremruum ingurgirare
ftudes, melius tibi effet carbones ignis deuorare^rèl patel-
las & frixprias deglutire , quàm it^aventrem enutrire. In
omhes mifèricors éfto, abftraÇtusautem ab ômnibus. A
mulciloquio ab.ftiné, ho^nim^excinguit cordi aduenièn-
tes cogitatibn« ràtionabilcs|ôCcoelèftes. Caue dogma-
tizare cumalumnis præfetisEcclëfiæ, & cumatienigenis,
Sc præfejtim in pubuco^i quosyideris ineèrfe verblSal-
tércatftea Sc ira)percitosjcranièàs,rhe cor funm quoque ira
impleacju!,& dominencur cordi tub erroris cenebræ. Cum
. fuperbo rie eas , ne Spiritus fenbti adig toilatur ab anima
tua,& fiaçhabiraculumomnisprauæ&imtpundæpaflio
... . fer
giendx.
Contra
gulam.
Multiloquium.
Litigioil
&fuperbi
fâgiendi.
ter, vt capias quod ante fratre.m tuum eft. |Si«(ederic te-L_______ _____ I ___________ „
cum hofpes, inuitailiumfemel, &iterum &l cbmcden- nis..Ha:c pra;cepca}(i;cuftodieris6:hoLno , teque iemper
dum. Compofita; men‘fe alfideas modefte,&coricra6te, exercueris in Deimediracione fyncere& abfejue fiaione:
non con^te. Nullum membiorum tuorum enuda,cum appafebit in tua animalumen Chrifti, quod inaftSinum
sftuas & c^les. > Gum,ofeitas,caue os tuum quflquam vi- f non ^xtinguetub Jp fi gloria gpoteftas in fe jala feculo-
deat. comprimente autem re fpiritum tuum iliico per- I rum, Amen.
------- :----- -------- ---— 1-------- 1 ' -,s X x x as - 1 E IV S D E M