t * * »
X^ilütäertfölyniitaM Jrthiépijcopi,
,dicuntSïmoni -, Àrge*tumtuumfit tibiinperditionem,quiado-
I num Chrifti pecuniis te ionfequt poffe putafti : Alter tu Iudas >
I argenro gratiam te S pu 1 tus u n â i eraptotura exiftirnafti.
St igitur Simon ptetio voleris confequi Spiritusfinéfci vir-
tutchi, abiit in perditionero : Martes qui fèipfiim dixit
eflè,S piritu m fàn<ftumcjuanta eftpræditus impietate ? O-
derimus qui digni (unt od 10 : auerfemut- e o s, quos auerfa-
tijt Deus. Dream us Ôc ipfi confidente! ad Dcom vniuerfo-
rum , de oranibushærericis % Nonneodio te habentes oderam
Domine ? S unt enim & iniraiciiiæ quædam i>onæ, quemad;
modum feriptum eft -.Etponam ïnimtcttiasinterte y&interfe-
meniuum. Amicitia enim quæ eft cumferpente , inimici-
tiam Dei & mortem efficit. Hæc igitur de perditis illis di-
&a lunto 5 deinceps autem Scripturas diuinas aggredia-
nmr, & rèeogho(camus aquas in vafis nofttis, & de puteis
noftrte fontes > bibamus de aquaviua (alientein vitam æ-
temam , hoc enim d^xerat Saluator de Spiritti fanfto quem
ac cptun tirant credentes in ipfiim. Vide quid dicat : quicreditin
me, non fimpli*iter : fed , vt dicitferiptura ( remittens te ad
vécus ’Tefta mentum )flumina de ventre eius fluent aquaviuentis.
Nonflumina fenfilia, terram fpiniferam & ligniferara irri-
gintia, (ed animam illuminantia, & alibi dick : fed aqua
quant ego dabo tpfi| erit fins m ipfo aqua viuentü, falientis in vitam
aternani. Nouum aquæ genus,quæ viuit ôc (alit : fàlit autem
tmtüm io d gnos. Quid ira ? nunquid fpiritalem gratiam,
aquam nôminàuit , quandoquidçm pet aquam, omnium
eft confifténria ; quandoquidèm herbæ & animantia fiunt
ex aqua .* Q uod aqua eft caufa.auri, quod de ccelis defeen-
ditinobrium aqua : quoniam cum ipfe quidem vna inspecte
pyi-n*-
InuniticiÄ
qaædam
lune bons
1m». 4.14^
Spiritus S.
aqux
nommé à
hrifto
myfticè de
ligna tus fît
Aqua in o-
'nnib.cfc
(cencibus.
Spintos
mus, Varia
dona»
T Spiritus S.
I appella tio
jmultiscon
ÇÎMfS 4'
j^â/io34.
defeendit^multas autem fpecies efficit ? Nam 5c paradi-
fnm torurri fons vnus irrigat, & vnapluuiainvniuerfum
defeendiimundum, quaealba quidem fit in (pinis , rubra
autem in roffc,purpurea!yero in hyadnthis , ad in diuerfis
fpeciebus dhrcrfa , & in omnibus fit omnia; eum ipfe nihil-
ominus eadem ëiufileroquc fit Ipeciei? Nequc enim lei-
pfam tranfmutans pluuia, alia & alia defccndit:(edcuicun-
que nature fefeadiunxerit,illifitincreroentum:(ic&Spiritusfandus
cum fit vnus & idem & non di'uifibilis, vnieui-
que diuidit gratiam prout vult. Et quemadmodum aridum
I gnum,aquapattfeipans»dotesemittit» fic&animapec-
catrix,petpoenîtentiara » 'Spiritu ]&nâ:o digna reddita, iu-
ftitiæracemos progenerat ; & cum ipla fit vniformis » jn a lias
nutu Dei,&in nomine Chrifti virrates operatur. Nam
alcerius quidem linguae (efe accdmmodat ad (apientiam;
alterius autem animamilluminât in prophetia. Aliidatur
poteftas eiiciendi dtemones , alii veto datutfecultas inter-
pretandi feripturas diuinas,alius temperâtiam corroborât,
alium infticuitad eleemolynam, aliüdocetiéiuHare&cx-
erceri ad pietatem & res côrporeâs contemnere, âlium prç-
paratad martyrium, atque fie alia in aliis operatur, ôc iple
non alius fit à (cipfo, ficut fetiptum eft : Vh'cutque autem
manifeftatio Spiritus datur ad vtihtatem-,alij enmperfpiritum darn
fermo fcient'ta , ftundum euridtm Jjnrimm, alijfides in eodem
fpiritu j alij, gratia curationum luvnofpiritu^alq operationsvir-
ttttum :alityprophetia : alii., diferetio fpirituum : alii,genera lingua-
runty omnia autem bat operatur vnus & idem fpiritus, dtuidtnsv-
Httuique prout vtdt> Sed cum de fpiritu fimpliciter multa &
diuerfa feripta fintin dininis feripturis.: ac metuendum fit
ne quis ( ex ignorantiâjin aliquem de Spirirufan&oerrorc
deueniar, ignorans de quali (piritu id fetiptum fit, bonum
eft nünceùm praemunire; qualem eflè dicat IcriptutaSpiri-
tum fanâum. Quemad modum enim & Aaron vocatur
Chrifttis, & Dauid & Saul & alii Chrifti vocan tur,vnus ta-
men eft&verus>Chiiftus,fic & appellatio fpiritus(cü de re^;
bus diuerfis dicauii )pulchruin eft videre.quid fir peculiari-
ter, Spiritus fah&us.Multaenim,fpiritusvocantur. Er An-
gclus vpcatnr Ipiritus. Anima noftra vocatur fpiritus. Ven-
tusKicfl ins,vocarurfpirHus,& virtusmagna »vocaturIpi-
r.tds, & fpiritus immundus, vocatur fpiritus. Anhnad-
üerteig nu haeeaudièns : ne propter nominis fimilitodi-
nem.alierum prd'alcero cogites. De noftra anima diçit feri-
pturai Exibitfpiritiu eats ,& reùerteturin terrafoatnac rurfiis de
eadem dicit;^«! créai fpmtum homtnisinipfo.Dc Angelisve-
ro diçit i'l PfalmiS: Qui faett Angelos fuos fpintus, érrninijlros
fuosflammttm ignis. . v e n r o autem, fpiritu ( inquir) vebementi
conreres naues Tliarfis : E t , quemadmodum lignum
In fÿlua à fpiritu âgitatut : Et, Ignis ,grando ,nix, glacier,
Jpmtusprtrcellarum. De bona autem dodlrina, ipfe Do-
mi nus drciq ßerba qua egt locutus fum vobüyfpiritus & vita funt.
Spiritus vero fan&us qui loquitur linguis; & viuenseft&
eloquentiam praebens, & ipfè diflèrit. Et vis nolïé, quod eö
hominibus vetfëtur, & çolloquatur ? Philippus ex Ängeli
reuplatione defeendit in viam quae ab Hierofblymis ducit
Gazam, quando Eunuchus ille aduenta bat: & dixit fpiritus
Philippo ; Accede & adiunge teemrut huic. Cernisloqueptem
fpiritu m,audient i ? Et Ezechiel fic dicit : Etfaftus eft fuper
me Spiritus Domini, & dtmtad me : hoc dicit Dominus. Etrurfus:
dixit Spiritus his qui étant Antiochiæ Apoftoîis ; Segrega*
temihiBarnabam&Saulumin opus ad quoi aftumpft eos. Vides
Spiritum viuentem, fègregantem * vocantem, & cum po-
teftate mittentem ? Et Paulus, nifi (iriquit) quod Spiritus
fànâus teftatiir mihi dicensquod vincula 5c tribulatio-
nes me manent. Bonus enim efbille fandtificator Eccle-
fix,5c auxiliator & m agifter,Parade tus. De quo Saluatot ;
lUe, in quit, vos docebit omnia, & fuggtret vobis omnia. Non di-
x it, docebit y tantum, fed etiam fuggeret omnia quacunque â't*
xerovobis. Neque enim alia Chrifti doârina, Ôc alia Spiritus
fandî j fed plane eadem. PraedixeratPauloquaeeuentura
erant,vrea præuidendo prom prior efïet hxc autem di-
cuntur nobis proprer illad quod modo redtatum ciî:Verba
qua ego locutus fum vobis, fpiritus funt -, ne hanclabiorum elo-
cucionem eflè pures,fed reâam dedtrinam. Vocatur autem
& peccatum »Spiritus (ficut dixeramus) (ed aliter & modo
contrario,cum dicit : Spiritus fornicationis abtrrauerunt.Yoca-
tut fpiritus, etiam immundus fpiritus dæmon, fed cum hac
adiedtione, immundus. Et vnicuiqueadditut cognomen, vt
indidt proprie ta tem .S i enim de anima hominis didtur fpiritus
, cum hac adiedtione dicicur : Spiritus hominis. Si ventura
notât ,fpiritumproceüarum dicit. Sipeccatum itinuit.fpiritus
(inquit) fomicattonis dicit. Si dæmonem fignincat ; Spiritus
dicic fornuationis & immundus : vt cognofcanius de
quo fpiritu fit fècmo, neque putes de Spiritu iàndlo hoc di-
ci, Abfit-Spiritus enim, nomen medium quoddam eft: nam
omne quod eft abfquecorporisniole,inyhiuetfbmSpiritus
vocaturicum autem & dæmones corpora nonhabeant,
fpiritus vocantur. Sed magna eft quædam interhos fpiritus
differentia. Immundus enim dæmon,fi quara hominis
animam aggrefliis fiicrit, ( liberet autem ab hoc Dominus
, omnés animastam præfènrium hic quam abfèntium)
ranquam lupus fànguiuorus paratus ad deuorandum fu-
perouemveniretjfeuiflîmus illius aduétUjgratiiflîmus fen-
fus, t enebrofii mens eflicicur, & infultusiniquus,& rapina
poflèffionis alienç.Corpore enim alieno tanquam proprio
vritur violenter , membris alienis ftantem iadlirat, ÔC alie-
noinfttumento allantes acclamai : minifter enim eft illius
qui eeciditde coslo. Depranat linguam^orquet labia, (pu-
mam pro verbis fundit, obrenebratur homo, apertus eft
* ocuius ôc non videt per eum anima, gémit homo tremens,
ante mortem mifèrrimus. Verè hoftesfünt hominum dæmones;
oirpiter iliis abutentes & abfqtte mifèricordia. Ab-
fît hæc opinio, non eft eiufmodi Spiritus fàndlus fèd contraria
rat ione omnia ad bonum ôc ad fâlutem dirigit. Pri-
mumenim manfùetusillius aduentus , fragrans progref-
fus, onus leuiffimum, ante fùum acceflum radios lucis præ-
mittens & cognitionis. Germani protedloris vifeera ha-
bens aduénit, venir enim fècoare ôc fânate, docere, adhor-
tari,confortare,admonere & illuminare mentem.- primnm
quidem eius qui redpit ilium,deinde per ipfum,&cæreros.
Et quemadmodum in tenebris fi quis an tea fuiflèt, Soient
deinceps extemplo videos , afpedus corporis eius illumi
nâtur, irém vt quæantea non videbar,tunc vident ‘ ficeria
oui Spiritus fànâus donatus eft 1 anima illius illuflratur, ôc
plus quam homo cernit : in terra erit corpus ôc anima cce
los concemplabitur. Vider, vt Ëfâias cexnebat Dominum
fuperThronoexcelfb&deuato: V id e *v tEzechiel,eum
qui fêdéhat fîjper Cherubim ; Videt , vt Daniel, Myriades
myriadnm &millia millium. Exiguus homo cernit princi-
pium & fînem mundi,& medium remporum, ôc Regü fqc-
ceflioncs. Sic quæ non didicerat, adeftenim vêtus duélor
lucis. Ihr us conliflens homo , ôc virtus feientiæ procul ^
Spiritus i
•locjuiiuti
l°qui
I F
loan. 14
Spirited
nomen Kt
dium.
Damon
fxaie ine-
ncrgilIM'
norumtoi
Spirii’fi»
a i ado»
tus,q«U»
fil.
Spirira
;£too®^
petfpic“«1
D e$d ein Spirm m fanàum t Caiechefis decimafexta.
ÜU-iÀ-
Deo illi ith ttitur -, ira vt ea quæ fi uric ab aliis ipfe cognçtfcet.
No^adfuei-at Petrus Ânaniæ & Saphiræ cum lira bona
vendebant, fèd pér S piri t um aderac. Quare(inquiÿtentauit
Satanascàrtuum, vt mentiare Spiritui fan fto î Nullus état atcu-
fatpr,nullus teftis: vndeigitdr hoc euenit, vtnofïet î Nonne
(iriq uit) manent manebattibi, & id quod vendidifti in póte-
ftate erat tua?Quire ftatuifti in corde tuo hanc rem î Qui
erat abfque liceris,per gratiam Spiritus illàdidicit.; quæ ne
Græcômm quidem fapientes nouerant. Habes fimile huic :
de Elifeo j' qui cum gratisfànaflètleprâm Neéman.j Ôièiiv
precium ejüs accepit alieni officii præmium intetdpienis,y
recepitquei'Neentan pecunias, & in obfeuro illapccril-
^ tauft, fed neque in tenebris quiequam occulfatur Saniäis;
inftisno Nam venientemillum interrogatElifeiis %. fimilitètatque
nenebtis Petrus diccns, Die mihi,ft tàntiqger venuhdatuseftr: * Sicilië
cultoni. interrogatquamuisrioriignoraflet,p»àèG^i>lédlu(5luofumeratillud
, Vndtl A tenebiis piodiifti, & ihi tenebrasi-
bis. Vendidifti curationem leprpfi » & hæreditâbisipfi us
B ' leptam. Impleui (inquit) ego pprfedionerii iliiiis quidicit
gratiam, fafcipeergo&præmiumiftius venditioniS; .Sed
quid ait ad ilium Elifêus î ./Nonne cor meum that tecum > Hic
ego fùeram corpore conclufiis, fed Spiritus aDeomihida-
tus, ea quæ ptocul aberanr cernebat, & quæ alibi diçeban-
^ tut mâAifeftè oftendit mihi. Cetnis quotnpdo’ illuminat
^ ^ ânimasSpiritusfànaus, tollitignoîantiâm, ôçfcieritiam
L&erar reppnit. Elaias ferè antemille annos , cernenstartquam
animas tabernaculum,Sion. Ciuicaseratiamcondita&fiftens,&
larabitur mercibus cxprnafa,& ornatuyario cirCundatai Ille tarnen
ftr-26/ dicit $ion tanquam ager'diftipab'ttur:;/ prædicettsid quod
noftta ætate comp|etum eft, certitudinem autem Prophe-
ii.1.8. tiædemonftrans : Rdinquetur, inquit ,.filiaSion, ficut ten-
; torium in yinea, .gp ficut tugurium cucumerariorum. Etiam
firgmits;! hupc cucumeris ille locusrepletus eft. Cemis quemadmo-
dura iu|[osSpiritus fantftusiiluminat ? ^Nonigirurpropter
bfitàipi cognationem nominis,alio circumferaxis, fedid quód cer-
- fiaftp^Jhmum eft* cuftqriias.. Quod fi forte,, fe,den.titibi, deca-
ftitateaut virginitate fubeat cogitatio,illius eft ea doâfina.
Nonne perfæpe, puella iam ad fporifi thalamum conftitu-
taeffdgit, Spiritu fenfto de virginitate earn docente ? non-
nefiepefplendidus aliquis homo auliçus çpntempfitdiui-
tias, prpbeinftrudusà Spiritufânôlo ? Nonne iuuetiis fiepe
, videnspulchrkudinem, compreffitoculos, &neam-
plius videretauflrgit.,poliutionémquevitauit? quæris vnde j
id contingat? Spiritusfanäus certè fic eradiuit animum a-
dolefcentis. Tot funt auaritiæ & cupiditatesin mundo;
& tarnen nil poffidere eliguiftChriftiatii, quadecaufaf
propter Spiritus fanóli annunciationem. Preciofum fane
donum eft Spiritus fàmftus illé bonus- Meritp baptiza-■
mur in nomine Pattis, & F ilii, 5 c Spiritus fim&i. Hpriio.
corpus adhuc cirçumfèrens , multis cum dæmonibus fe-
riffimislucftatur : & petfæpe dæmoniacus qui fetreis vinçu-
lisàmultisretineri non poteft : ab vnp, fplis vetbotum
precationibus continetur , per earn quæ in illo eft Spiritus
fimélivirtutem,& fimplexexordfentisafflatus , effici-
J a(ri tut ignitus his qui videri non poflunt. Magnum igitur
itdxmo tûrtimilitonem &auxiliatorem apud D E V M habemus,
Poét. magnum Èccléfiædpélorem , magnum proteâorem no^-
fttumf non metuamusergodæmphes, nee diabolum : ma-
ior enimeftqui cettàt pro nobis, modo illi oftia aperiamus.
Obambulat enim ille, qui d»gni finr,quærensv, & q uib us
dona conférât. Vocatur quoque Paradetus,proptcr con-
folationcm & auxilium infirmitatis nofttç.Non enim,quid
& quatenus or are debeamusjnefcimus.fed ipfe Spiritus poftu-:
lot pro nobis gemitibiuineffabilibus : qianifèftum aut eft, quod
apud Deum , fiçpe ptopterChriftumaffiçitur cohtumelia
& ignominia quifpiam:Marty rium imminer,tormenta vm
dique & ignis, & gladius,& beftiæ, &gurgkes. Verumjn*-
terçaSpiritus fendus alioquitut,ffiftine Dominum , parua
Iqnt ifta quæ fiunt,bfeui tantum tempore labora & in fem-
piternum crisçum Angers : Non funt.condignqpaßioneshuius
temporis ad futuransglorïam quarekiiabitur in nobis : deferibit :
homini regnUm cçelotum, demonftra t deliciarum Patadi-
fum. Acmartyresquidem vultu corporeo fifti cogebantur
cotam Iudiçibus : potentiaautem animi erantin paradifo, \
. D
xorcifin
s affJarus
edefix
ititus.5
aradetus
jiritnV'^
w.8.26.
cohteirinebantqf præfenteidifficultates. Vis autem ex feri-
pturis noflè _, virture Spiritils fanai martyres Chtifto tefti-
irionla exhibere. ? Saluator ipfe dicit àd difeipulos ; Cttth
Mdtixerint vosin Syhagogas &ad frïncipatm & PoteftaieSynefitis
i! &bit Vosin ilia hora quid vobis dicendumfitSien enim non p6t vt
quis dé Chrifto præbeatjeftimohiùm, nifi për Spiritü fahdumteftetur.
Si^riim»ri»od/CÉrép^Do>»i»K^(fjèw»»ÿk>
5 piri tu fan fl 0 tvitapMiUo^fdnguinem quis profandetmjfiin Spint
u fan fia. * ' , . .
> Magnura qiiiddam eft j 6c omhipótemintercharifraa-
fcâ,Ôçadmkändum,Spiritusfànâus^ Cogitaquotnunceftis
qufhieaffidettSiqubtrioftrumänimapadfunt.irivrip
quoique tamèncbngruë opferatur, & mediùsexiftënsvicleÉ
cuiufquë modum : cethit Ôcébgitatibnem & eörifciehtiämi
6 quid lpqüatpur & qriid mente retineamüs. Mâghuqüid
èftiqtioddixiifedreftat màids. Qohfidera tu ijui tam méh-
ttem ab illo habes illuftratam : ^uot iant Chriftiani imiüs
;pa|oéciâB>quotin palæftina.Éxtenderurfüsmehtemabhac
prpuinçiâintotumfmperiumR^omanUmiâcéx cb deinde
confidera Vniuérfum müridum jPerfarum & Ihdorüm'gén-
tesacnatioheS j (3othos&Saurbmatasmultos a Hilpa-
nos & Mautbs,Afrbs & Æthiopas,& relîquos qùbrüm hb-
mina ignora funt nobis• : multatüm ënîmgéntiümnënp-
minaquidéminnôtitiam rioftrariwenerurit.Perfpicecu-
iuslibét nationk Epifebpos, Sacerdotes, diacpnps, mpnacliOSy
Virginfes; & relîquos laicos, Ôc refjiice magnum huric
Præfiilem & gratiarum Parochum ( ideft , exhibitorem)
quoiriodoravmuerio müridp jälii quidem caftitatetri ,alii
vkginitatèm, alii ftudiumpaupertatis, àhivim repellent
di aduerfàtfos fpiritus tribuit : & quem'admodum lumen,
vço radiiptogrefluilluminatomniâjita Spirit9 fan«aus,eos
qui habent oculos illuftiar. Quod fi quifpiam non refpi-
ciens, illius gratia non potitur, non fpititünj fenâûm, fed
raam ipfîus arguât perfidiam. Vidifti illius vim m vriiuerfo
, niundo, nori hic fiibfiflas, fedadfuperiorà quoquèafeen*
j de. Ac principio quidem ih primumcoelùmrhëntem eleüa:
i confidera eas quæifticfùiit innumcrabiles myriades i co-
gica&altiorafi potes, videyirtutes, vide Principatüs, vir
de Poreftates, vidé Thronos , vide dominarioriés ; Eo-
ramoînriium præfes apüdDeum,&magifter,& finâifi-
cator çft hic Paraclet us. Eo indiget Elias ac Efaias inter hô-
mines, ep opus habet Gabriel & Michael, inter Archan-
gelos, nihil ex rebus progenitis digriitatiillius adæquatur.
nam Ôçia vniuerfum,genuS Angelotum & omnes exereicus
fimul cogregati, nequaquam.Spiricus fânéli proportionein
mftinuerint. Cooperit hæc omnîa Virtus per quam'maxi*
ma Paraden t: ka vt Angcliquidem fint qui in riiinifteri-
um m ittii ur ; ^pfe autem fpiritus efc qui profunda Dei fern a-
tur: vtinquitApoftolus : qui omnia.ferutatur etiam profunda
D«,quisn.nouit ea qu^ funthominis,riifi^)iritushominis
qpi in ipfo eft ?- fic &ça quæ apud Deum, ne mo cognofeit
nifi Spiritus Dei. Ér illifciiicet Arigéli fenè ex eo quod non
eratjfuntcreati,hicautemfcmperaDeoprócedens. Etilli
(nempe Angeli), natura funt mutabiijëSitanquàm creatu-
ra (rametfî tamexgraria non mutentur, ricquë çon tier can-
t tir) hic autem immutabilis, inçonuertibîlis, vnurn exiftens
cum Pâtre, & F1I10, hic SpititUs de Chi ifto pxædicauit per
Prophetas-yhic operàtus eftin Apoftoîis: hic ad hbdierriam
vfquediém obfignatanimasinbäpttftriö/EtPaterquidem
dédit Filio » Filius autem tradidit Spiritui fin âp . ïpCec-
nim Iefus eft q ui dixit*non ego;0»;»w mihi traditafunt a Pâtre
meo : ac de SpiritUife.n<ftodicit : Quando Venerit ille Spiritus
V erit at is i & reliqua.*lllemeglorificabtt, quia de meo accipiet, &
annunciabitvohis. Pater per Filium cum Spiritu fimétq pmnia
largitur, nbrialia Pàtttfv riecaliaSpifitus ßriöi :
fed Vn,a eft f iilu svn a fides. Vnus’ D a r s Pater , vnus
D om Juki Y s vnigenitus eius Filius], vnus Spiritds fànélus
Parade tus.
, Atq; hæcquidçm feirefuffick: naiuram autetuvel fubfi-
ftentiamSpiritus ne curios èicruteris;fi b>ea deferipta eflèr,
diceremus ;.qupd autem fètiptum nó jpft , diepte bon au-
deamus. Satis eft riobis adfâlutcpr , ferre quod eft Parer;
& Filius, & Spirirpç feri âus,qui defcenderatin feptuaginca
Seniores tempore Moyfi. Sedprolixitas fermonû (diledi )
i:/ £
: Marbres,
‘ in Spiritu’
faniàb fiuc
tMC.lZ.ll.,
Pmnipo- ■
i‘“ns;inrer'-
[éfiarifinàta
Spiritus
iPàrcèêiâ
, ti cr otbiy
mitâna.
I F I
, Pârijchis
'gratiaium
(piritus vit
- ginitatem
tërsgjcjiti
e
Atigelös
(piritusfàn
ft us oé»
fandlificac
lidàfiiaiô.
H >
Spfri- 'tÿ f t»
&us,Tnutn
Sxiftifiaial
Pâtre & pi
lio.
I tUùio.ïz.
} loan 11. i} .
• Spiritus
' fehâus fie
'uiisquz
funt Filii
i acçipir.- 'V