À 1 Denegetfemetipfum. Et quidnam eft, inquis, femetipfum
Quid fit fe denegare? Facih negotio, quid illad ûr, aflequemutifi quid
ipfum ne* a[terum negate fît, exploracum habuerimus.Igiturquialte-
mot!
cificationë
ànobis ex-
!g>c- .B
ffomo
Chriftian*
cota vità
cruçcm
ferre débet
Qui perdi t
anima prr
pter Cnri
ftum.inut-
eam.
[Perdit pu-
qùi
plus fatis
“ indu}-
ü S
\
Nihil extra
Deum
animam
bearé po-
teft.
G
Cærèra femel
a milia
recoperaii
pofiunr,a-
nimane-
quaquam
rum vcl fratrem, vcl fam ulum, vcl alia quacu n que ne ceffi-
tüdine coniundtumnegat, (lue fl îgris ilium concidi videat,
fine perfecutioncm pati, fiue captiuum abduci, fiue cum a-
lio qaocunqi incommodöcoofl^ari, quafi prorius ab illo
alienus (i^neque quîcquam commune cum eo habeat,non
illi affiftit,neque défendit,ncque, quod ad fe quidem atti-
net.quicquam omnino eins caula fuftinet;
Adeumitaquemodum Dominus nos erga. corpus rio-
ftrum affe&os vult eflè,quodcunqy tandem illud patïatur.
Noiidixit autem ille, ne nimium libiindulgeat,autnè car-
ni (il* nimium parcat,fed vehementius infurgens.abneget.
vel abiutet femetipfum inquit, hoc eft,nihil cum feip(o,veI
cum fua carne commercii habeat, verum ita fc gerat, ac n
non ipfe, fed alius quilpiam crucem tollerer.
Et tollat cructmfuam. Indicat per hase,hominem Chriftia-
num non quouis modo saut gradu,feipfum abnegate debe-
re,fed vfque ad mortem,mortem autem Crucisndque non
femel, auc bis in vita tantum,fed per totam vitam abfolute
fieri ópór tere.
Etfcquatur me. Contingit enim non raro aliquem grauia
quædam perpeti,neq;Chriftum tarnen fequi, quia nimirum
non pacitur propter Chriftum.
Qui voluerit animam fuam faluamfacereyperdeteam. Quod
dieu, eiufmodi eft: non duriter,fed dementer & indulgenter
vobifeum agens, hæcprxcipio: Nam qui puero plus ià-
tis indulge t, perdit eum, qui autem peccanti non parcit,fer-
uareum.
' Propter me & Euangelium. Quan do qui dem dixerat,#«* vo-
liant animam fuam faluamfdcere\perdet eam,qui autemperdiderit
animam fuam,ôcc. ne hune & ilium interitum,hanc rutfum
&illam (âlurem eiufdem rationis eflè arbitreris,verum vt
quantum inter hunc& ilium, hancrutfum & illam interce- |
dat.intelligasaddit: propter me,& Euangelium. £
Quidemm proderitbomini\ Monetper hxc animac (alutçm
extEaDeum inlànabilem,omniq; interitu quodammodo
peiorem eflè: quippe cum nihil extra illara-exiftat, quod illam
verè beate ac feruare queat.Neq; mihi dixeris,quod ab
multis periculisiUam aflèruaris,aut magnam per eam.&pro
pter eam opum vim congeflèris : nam vt vniuerfiun terrarü
orbem in tuam potèftâtem redegiflès,quid,quç(b,coramo-
dï inde referres,fi anima: tuas ia&uram tecjfles?Neque enim
aliàm habes animam,per quam femel deperditam,redime-
re, autrecupèraré vàleas.Pecunia,domus,maneipiaaiiaq*,
eiufmodiiemelamiflà,redintegrari poflunt: at vero animas
(uædetrimentumfemel paflus,nullam xeliquam habet animam,
quam pro arnifla impendar.
' Et quid mirum,fi rés cum anima ita habeat, cum fimile
quid etiamin corpore viuveniré (bleat, Naniétfî fnnume-
ris diadematis redimitus fueris, attamen fi corpus lua natura
moibidum, autimmedicabiliteragrum na&us fis, non
poreris hoc vitium èmendare, etiafhfi totumregnumin-
iLimpferis.
Qui mecorfeffusfarit.Nonfat eft,fi fiderttanitno fetinéas,
aut corde tantum credas, (èd opus eft praetérea confeffione
quæfitçreîfiquidcmhanc Dominus à nobis depofeiti Neque
enim fruftta fua nos gratia munit, verumiquo libero
Öté cum profiteamur, maioremque dileótionisaiFeólum in
medium adfèramus, adèoqueilluftriofcs hac ratione eua-
darnus.
Ingmratione iß a adultéra. Quemadmodutö adulterà. eft,
& adultéra appéllatur, quæ, marito de fer to, alteri viro (ui
copiam fàdt,ità anima, quæDeum legitimum fponfum (un
deieric, eiiifdemqùé praecepta non euftodir, ad ul tera voca-
tur,atquepeccatnx exiftir. Qui ergo coram id genus hó-
aj I [ minibus dominatumméumnegaucnr,aut do&rinam Eu-
oiteraeft. ! angelicam palam confeflusnonfuerit, is dignas olim im-
: piecatis fuæ peenas peniurus eft :fiquideminfecundo tre-
! mendoque illo aduéntu auditurus eft : Amen, amen dice
■ vobis, nefeiovos. Eaprópter fi quid boni hic fèceris, neque
D
Domines
cordis. &
oriscon-
fclfionem:
ànobis ex
i g j
Anima
quæ Dei
piæcepta
C A P V T . IXi
TjTfoß düsftx. Lucas poft otfto dies, quas fèquuntür, ac-
JCfèidiflè (cribit; verum hsec non pugnant, fèdoppidö in-
tefie con^jirant.Quandoquidem Lucas diem, quo Dominus
dixit:funt quidam de hicßarittbusi&c ilium rurfum,quoPe-
crum,Iacobum,6c loannem (ècum aflurapfit,ca:ceris con-
n um erat. Marcus autem tantum (ex illos,qui inter düos ex-
trefrvosinterceflerunt,percenter.
Ajfumpßt Petrum & lacobum, & loannem. Hi tres tänquam
Goryphä’ i>primas inter Apóftolos obtinebant. , .
Et duett illo«in montem excetfum.Poterat fane m domo glq|■jQm
riam fuam diteipulis patefacere, verum quod montis celfi^ minus in
tudo, quandam cüm maieftatis illius celfitudine cognatid? ,rnontcpa
nem-haberet,quos tecüm ex diteipulis aflumpfit,in mon-
tem excelfiim mbduxit. ' , ^^transfigd I
Seorfumfoliu. Quod tres illos (blos (èorfiim aflumpfifli-jraius ßt
teribitur,illud Dominum, qu^accideraht, per id tempusjn-1. f
uulgari noluifle,myftice defignat.
Ettransßgiiratns eß cor am i/>j?r.Transfiguratio,de qua hica- Gur Do.|
gitur,tecundum quendam externum fulgorem fa&a eft«
Nam vt Mat thatus narrat: Eacieseius reßlenduit ,vf Sofveßtk träsfiguca
ment.: autem eiusfafla funtalbaficut nix.vt Lucas autem habet: tioni adhij
Species vultus eiusfaftaeßalteray & vefiitm eius albus & refulgens. bueric. j J
Hinc tarnen inferte non licet,aliquam natutalis form« mii-
tatione in ccelefti illo regno olim futuram. Vtenim Chrifti
efligies tecundum Ce non eft immutata, fed tantum illuftra-
ra:itaneciuftiquoque,qui corpori claritatis illius cönfor-
mabuntut, tecundum formam mutabuntur, fed illorum
tantum corpora quandam fplendotis,&lucis acceflionem
accepturafunt. Quem quidem(plendoremlucifveaccefli-
onem Apoftolus Paulus mutationem, Euangeliftae autem
transfigurationem vocanr.
Et apparuit Ulis Elias cum Moy fc Cm Moyfes &Eliasprae ceteris
in medium prodeunt? Plures huius rei caul* afllgnari
(blent,nobis vnam,aut alteram attigifle (ätfif. Primo ergo j “l
hoc fadto illorum opinio refutabatur ,qui ChriftumEliam, ^
aut Hieremiam,aut vn'um ex prophetis efle cxiftimabät.Si- |fis prje a.
ftuntur hie enim duo csterisilluftiiores,qui ita cumDomi- teris in
no diflèrunt, vt cuiuis audienti facilè hinc dilcere licuerit, j G
tantum inter hunc & illos interceflïflè quantum intet fer- phnfti I
uos & Dominum (ölet. Mox veto planum ex hoc myfte- u ^ n|ui
rioeuafitjApoftolum Petrum re^èlaudatum quod Chri- Latuerjnt,
ftum Deiviuifiliumeflccbnfeflusfuerat.' Poftremoautem -Moyfa &
diledus hieperfonarum, propter Iud*os habitus dici p^ft jEhasdiiTcJ
teft : Siquidem infimulabant illi Chriftum Seruatorem
tanquam legis tran/greflorem ,aiebäntnamquc: nontßbic jtaDqUam
homo exDeOyqui Sabbat um non eußodit, Sc alia id genus com- WCui cumi
jplura, 'v: ' '. « ’ L • y . r -=: : jDomino.
Vtergo ab eiufmodi criminibus fe prorfiis alienura o- ;p<w»-9-J
ftendat, dareque, quod Faciebht, legis (andimoni* non ad-
uerfari, neque quod Patri squalem feipfiim pr*dicabat,te-
merariam indebitse,hoceft,in fc conuenientis glori* vfut-
pationem efte,doceat,ob id illos quafi teftes in medium äd-
ducit, dui in vtrpque genere c*teris excellentiores erant.
Quanäoquidem Moyfes legem prcrmulgauerat,feueri(fi-
meqj in legis tranfgteflbres animaduerteie (blitus èrat. Cü
is ergo talis eilet, nun quam tanta humilitate Chriftum ob-
feruaflet & adoraffet,fi ille ftudio legem caleaflet,ip(iq*, Le-
gislatori manifeftum aduerfatium fe declaraflct. Elias autem
pro Dei honore & gloria magno ybique zelo deceita-
bat.QuamobremfiChriftus Dominus cum Deo pugnaf-
fet, fefeque Deüm,Patr'ique *qualem falfo aflèruiflet, Pro-
phetaEliasnequaquamfamiliaritecfeilliadtunxiflèt: Sed
neque conuenienterquoque id facerepotuiflct.
Etpracepitillis, necuiquaftiy quod vidijfent narrarent,nißcum
Filius hominisdmortuisrefurrexerit. Silctium indiditmam quo
Apoftoli plura, maioraq; de illo (parfi(fent,eo res äpud tvtr-
bas iricrcdibflior vife fuiflèt, feandatumque, quod ex cruce
poftea ortum eft,latius fe diffudiflèt. Ob id ergo, qu* vi-
deranÈ filefitio tégere mandat. Neque hoc tantum,vtrum
Cik «
qiioustß*
figutatio-
nein
anccrcfm
•cäioB«®
i iufta’mtarnen in hoc feculo mercedem receperis,necon- ) pafBonisquoq;mencionemorationiinterferit,caufam ob- ^
I türberis. -• I liquepanderis,curtransfigurationisSacramentum,tafitiP
ttianiK1
1 pegtàeitâmhaberc^nülliqÿomninopatefaceteiuflèôt^duà j
mórtuis refiirgeret. Ad h*c quod difficultatem, .masro-
remque cierö pöterat ,pura ctucem & mortem, reticens,
dulce tantum propitiat. Illi verb, quod de relurre&ione
propofuerat, non intelligentes, tem quidem taceti iuflam,
apud fe continuere, at vero quorlum, quod de refiirreótio-
ne ex mortuis dixerat, fpedaret, id ferio inter icdilquifiue-
runt.
Quid ergo Pharifei dicuntl Quomodo, qu* hoc löco di-
cuntur, intet fe coh*reantpaucis expandamus.. Cum ergo
Chrifti difeipuiiin monteadhuceflent, Dominique ttans-
figurationemcoram confpexiflent, öcregni illius nonnul-
lum iam iuftum haufiflènt, deeo ilium confulucrunt,quod
Scribx & Phaïifei de Eli* aduentii frequenter familiariter-
quein ore habebant. Dominus autem coniultus, Prophetie
oraculum non in firmatjfed confirmat:ait enim,Elias vtni-
et&reßituet omnia. Rutlumilli, Quomodo filium hominis
multaperpeflurum (criptüm eft? ad hoc autem Chriftus:
Quemadmodumloannesin fimilitudinem Eli* veniens,
dura admodutii pertulit, ita Filium hominis quoqj fecun-
dum quod feriptum eft, dura perpeti neceflum eft.
Veniens ad difctpulös, vidit turb am magnam circa eoSy& Scrib as
conquirentes. GurScribx&Pharifiei cum nouem illis difeipu-
lis,quos Dominus fecum in montem non afliimpferat, dif-
putationem inftituunt?Occafione ex Chrifti Serüatotis ab—
tefitia capta,eos dolo fe capete, & circumuenire poflè arbi-
trabantür.
At veto Dominum repentecon^)icati,aut non illi, e-
tant enim, qui Iélum contemplarentur, indigni)fed plebei,
vifoillo inexpe6kato in admicationem ipfos abripiente.vni-
‘ uerfimoxin ftuporem verfi (unt. Scatim proinde , qui de
[bene alte- tur^aerant >accurrunt, venientemque blanda felutatione
qX' excipiunt: Nam cum hi ab omni praqa affeótione eflènt ali-
I eni.perpetuo cum illo ageregeftiebant.
! Magißer attuli filium mettm ad te habentem Jpiritum mutum.
| Scripturx huius contextus hominem, de quo hic fermo,in-
j firmsadmodumfidei extitiflè oftendit, idque pluribus ar-
! gumentis,ex hocipfo loco petitis, confirmäri poteft. Primo
ex eo,quod Dominus ait: Ogeneratio incredula. Item: Si pote-
ßis credere 9 omniapoßibilia funt credenti. Mox ex eo, quod cum
lachrymisad Chriftum accedens, Admua, Dominefmcredidi-
i tatem meant, dixerit. Tertio ex eo, quod dxmonio, ne de-
{nuoin eum ingtediatur, Dominus imperat. Quarto & poftremo
ex eo.qüod ad Seruatorem dicit: Si quid potes, adittua
nos, noflrimifertus. Quare inctedulitas illius prxcipue in cau-
fefuir,quodd*monad Apoftolorum vocem loco cedere
noluent.
Dids:fi res irahäbet, cur ergo Dominus Apoftolos oblique
incufat ? Oftendere voluit,nonnunquametiamcitra
offerendum fidem, *gris quibufdam fanitatem obtingere
poflè.Nam Vt (bla illorum tides qui deferunt vel petunt,(z-
penumero fatis eft,ad obtinendum (anitatis beneficium ab
Turbç
Chriftü
lupra op-
»oGtum
conturbaret, vel vt Lucas habet, elideret&diffiparet, per- g
mifit.Hoc autem non ad oftentationem, fed ob xgri pueri L dxm'ö-
parentem, nempe vt animaduerfo, diabolum ex eo (olo nioagita-
cönturbari,quodiliumaccetfebat,adfututimitacülifidem HHwi?r &
exciter.
Et interrogdüitpatrem eius, quantum tempor is efi,&c. Sef uà-
torc interrogante,quanto tempore puer dxmonis vim pate
(us effet,jrefpondic pater, ab inf>ntia, periculum que eflè, ne
ilium quandoqueinterimat. Addichisautem voceniplanè !, -
incredulam, nimirum hanc: Siquidpotesadw.ua nos, noftri mi-
fer tut. Dominus vero non abfque decenti modeftia & man- - potemiain
Caemdine,(\mdpo(Cetdec[itansiah:Sipotescredere,omniapof- (ua mode
fibtliafunt credenti. Non dixit:mihi poflibilia (unt omnia, ted ,ftè decta-
crcdentipoflîbilia (untomnia. Significat per hoc autem, :p^eotna.
qui (ÿnceraincorruptaque in Chriftum fidëornatifuhceos m.,gna
nihil non poflè. Ægri proinde genitorem ad fidei lumen pofTuoc.
exdrans, credenti omnia poflibilia dicit. At vide, quomodo
iseuidentius adhuc (uam incredulitatem prodat,ait
namque:
Credo Domine, adiuua incredulitatemmeam. Àtqui fi ctede-
bat, vt fe credere aiebat, qua ratione Domine increiu-1
litaiem meam, dicit? Non vnius rationis eft fides: Eft enim !^c&°
fides inchoata,eftrurfiimcon(ummata. Exorfusigiturcre- ifumn _
dere,vtDominusvirtute fua, quod deerat,adiiceret, opus Lue.iy.
habebat.Sic difeipuli quoque ad Seruatorem aiebant: Ad-
auge nobis fidem.
Et cum vidtjfet leftu concurrentern turbam. Ad (perftaculum j
de quo hic tra&atur, magna mox mortalium turba conflu-
ebar.Hancautem cum Seruatot concurtentem, adeoque
pr*ftand*fanitatisan(am non vulgarem fibi oblatam ani-
maduettiflet, immundo (piritui, vt Euangelifta fetibit , ’co-
minatuseft.Ea autem benigne faciendi an(à,fiii apud tur- DoiV“*s,
bam,qu* confluxerat, patctadb'o erat. Namqudhomini- C|UOic fua
bus, pro cuiufqueconditione^neceflitate feipfiimpate- que virru-i
(àceret,Chriftus Setuator in hunc mundum venerat. Dein- te® Patf-,
de vero prxcepti fui vim oftendens,mutum & furdum (pi-
ritumitaalloquitur: venerac-
Surde & muteßiritus, ego pracipio tibi, exi ab eo,&lius ne j
introeasin eum. Quod autem, Egopracipto tibi,dicit: id diuinç
vittutisenergiam ,etiamfi humanà fides nonadfit,arguit; G
Qdod porto addit: Exi ab eo,& amplius ne introeasin tumjtidi- Dxmô ai
ciûfacit,facilè altera rurfum vice.dçmonem inîllum,qui fi- ho™ “ ’cj
de fatis munitus non erat,ingredi potuiflè,nifiDomini prç- ^upauti
ceptum,ne id ficret.impediuiflèt.Qüandoquidcm hoc ipfo agr^cedir.
etiam vrgente dæmonium non abjfque difficultate,& tergi- 1
uerfàtione, abfcedebat. Nam, & vociférabatur, & homi-
nem, in quo erat, difeerpebat, & tandem decedere coa-
6tum,mortüo fimilem deterebar,ita vt plerique omnes iam
extinäum exiftimarent.
lefts autem tenens maints eins, eleuàuit eum, &furrexit. le fus,
intjuit, Euangelifta j erexit eum ,, ■ ^VUUUIV.V ------------------- ---- -J 1---O---» -- --' ere<ftu(qi ue in lpedes mox
icre ver" eo» <3ui Pcr a^0<ïui Acbilior état,quam vt mtraculum pa- conftitit. Neque enim malignus fpiritus , vita prætente, *-
B—1—, .Clll — K — i- . . , ■ • /* • ,
ibieraifer-i ttatet,ita vem vice fola patrantium virtus, per (e interdum
®o de or- is eft, ad edendum fignura ineos, qui eitta fidem acce-
dinatio,
fie veröde
D
?«aordilario.
dunt,velofferunt.
Magifterdixi difeipulis tuis, vt eijeerent ilium, & non po tuer unt.
Difeehinc quafi ex alio rurfum capite hominis, huius ingrat
itudinem &iniquitatem: neque enim feorfum,&fecte-
to,(èdtotaturbapraêfente&àtidienté Chriftum Dominu
aduerfus Apoftolos interpellât: Obtuli ilium,inqiiit, Difeipulis
tuis,&nonpotuerunteumfanare. Verum Dominus defetftus
huius caufà maiorem partem in ilium translata, Apoftolos
ab hac acculâtione cotam omnibus abfeluitv
[Ogeneratio incredula &peruerfa, quandiu apud vos ero, quan-
diuvospatiar: Ne hominem ad defperationem adigatnon
inillius folamperfonam or a tionis neruum in tendic, fed gc-
neratim omnes Iudæos incredulitatis perftringit. Probabi-
le fit enim, multos ex prxfentibus,ob Apoftolorum imbe-
cillitatem offenfos,ea de illis cogitaflè, qu* non (htiS con-
ueniebant. Cum autem dicit? quandiu apud vos ero ? infinuat
rutfiim mortis dectetum a te transfetri omnino non poflè.
Tum molcftius quodammodo fibi eflè,diutius cüm eisver-
(âri, quam iti ctucem agi.Veruntamen ad apertam crimina-
fcurt>omi l*onemnonProcefltc>ted dixit:
ans paifus Afirtgitftf»i«dwg. Interaccedendum ,.vtdiabolus ilium
H
grum iri mortem deiieere potêrat^xiuit ergo nulla ampl;
redeundi poteftate reteata. Quara quidem rem Mattharus
his verbis infihuat:£f curatus efipuerexiüahora.
Etcum introijfet tn damurn, difeipuli emfecreto intefrogabaht
eum. Videntur Apoftoli anxijfuiflè, ne forte gratia:, quxil-
lïs concredita erac,ia6furam fecifsent, Acceperät enim p o -1
téftatem contra immundos (piritus. Quare rubore pofito, i
& caufem intèrroganr,& feorfum ilium compellant. Quid j
verö ad h*c Chriftus?
Hoc genus innuüo potefieijei, nifiinoratione & ie'tunio.Vet duo j
h*c,a(serit Dominus,omne d*moniorum genus pcofl gari chriftus'
poteft. Difcis hincautcm,quomodö ChriftusSeruator-no- Dominus
fterjdodtinam de ieiunio proponat,eiufdemque neceflita-
tem & yfimi tacite infinuet. Neque mihi hic nunc paucoru g y t J p
quorumdam,qui citraieiunium d*moniaeiecetunt,exem- neccn"l[ate:
plum opponas, Nam etfi de vno foifen aut altero malignos tiadit;
•d*monesincrepante& profligante,verèiftud afietiqueat? j 3
attamen dzmonum vimparientes,fimulquegui* & carnis
yoluptatibus opéram dantes,’ eitraieiuniiim ,ab ea infania a^ jaeQ.
quandoq; liberati,quodammodo impoffibileeft. Quem Lja fanct
enim gul* dxmonium (auciauiti ilium ieiunij & abftinen- öpöitèt:
ti* pharmacum (änet oportet;
Docebat autem difcipulOsfuos, & dicebat illis. Quoniam Fifiw j
Biblioth.Vtt. Patr. Toffl.4.