M ...... Viribus in'feftis jhoftiliqtve arte petita eit:
C a t mihi,6s hon fit.laKtis finuamine flexi
Ludere ventofas iaftu petennte fagittas?
Sed iam tempus.itet iohgicohibere hbelli,
Ne traaumfinefine fetß’faftidia carmen.
trudentij Aurelij ,
1 \ Püppira credere fiu a it us
AVRt LH P IV V
DENT II CLEMEN“
X I S , C O N T R A L. A V R É L I V M
a v i a n i v m S Y m m a c h v m
V R B I P R Æ F Ê C t V M,
in Lib.II.
Tanti non thneam virh
Quo nunc nemo defertior:
Exfultae,fremit,i1uonat, | £
Ventifqueeloquij turner:
Cui merfarefacillimum eft
Tradandaeindocilem ratis:
Nitu Chriftepotens,ma'num
Dextfd numine porrigas,
Facundi oris vt impetus
. Non me flu&ibus obruar*
Sed fenfim gradiens,vadis
Infiftam fluitantibus.
AVRELI I PRY
B Genus caminisfimile tlli, infignem mentis
virum*
SI m q n , quern vocitantPetrum,
Summus diicipulus Dei |
Lucis fortèfub exitui
Cùm Vefper croceus rub et*
D Ë N T I I CLE MENx
i s , C O N T R A 1 . Â V R E -
X I V M A V I A N I V M
S Y M M A C H Y M ,
Lib. II.
Cruruara auülferat ancorara,
Captansflamina linteis;
Et tranfnâre volens fretum :
Nox ventum mouet obuium*
Fundo qui mare mifeeat*
Iadatam quatiat rateria.
Clamor nauticusæthera
Plangens;atque vlulans ferit*
Gum ftridore rudentium:
Nec quidquâm luberatfpei,
Mcrgendis propè naufragis,
Cum Chriftum proculadlpicic
Pallens turbapericulis,
q Calcantem pedibus mare*
Ac fi per folidam viam,
Siceum litus obambuleti ,
Hæc miraeula ceteri
Vedorespauidi ftu pent:
Solus non trepfdus Petrus
Agnofcit Dominumpoli
Terræque,& maris inuij:
Cuius eundipotentiæ eft
PlantisÀjuora fubdere.
TendiuuppUciter marrus j
N otum fubfidium rogat: -
Aft ille placide annuensi
Pupprvt defiliat iubet.
Iuffis obfequitur Petrus: :
Sed veftigiafludibus
' Summis tingére cceperât,'
Et lapfante gradu pedes
Peflum mergers lubricosd
Mortalem Deus increpat,-
. Qui fit non ftabili fide, • '
Nec caleare fluentiai
Nec Chriftum valeat fequfc
Turn dextra famulum leuat/
Siftitque,&docet ingredi
Tergum per tumidumfreti.-
Sic me erna filentia
Egreflum, ^ubiis loqüax jS&i
Infect lingua periculis:
■ Nonvrditcipulum Petrum-
Fiden’tem meritoj&fide:
. Sed quern culpa frequens; leuéraè-:
‘ Voluat perfretanaufragirm.
Sum plané temerarius,
Quinodis>mihiconfcius,
Quamvitæintenebrisagor
HA c t e ^ V s & veterum cunabula primaDeoriim,
Et daufas, quibus error hebes confiâtes in orbe efti
I ) i xi m us,& n oftro Rom am iam ere de re C hrifto : » •
Nunc obreda legam ,nunc didis dida refellam.
Vnde igicur ctepifle feriint, aut ex quibus ©rfuro,
Quo magefandà Ducum cordaillice ftederecarie?
S Y M M 4 C H V S. /
Quis ita familiar is eft Barbaris,vt arm Vt&xh non requît At
Cautïmpofierumfumus,'& iatium return oftentdvitamus
I -Reddamr tamen nomini honor , qutüuwnidenegatuseît
Multa V-iiïowiïkt-ÜmttdsvejtPay &aStiucphtradebe
bitsAuerfentur bam potefiateni, quïbiff ntijfprofuit. Void
tnicuni tnurnphjs patrodniuw tioïitèdéfèrere. Cuvètispo-
tentia ijta votiua eîl. Nw«o cotendam neget, quani profiteer
at optdtidam. ' ■
P R V D E N T I V S.
Armorum dominds vernantes 0ore iuderit»;
Intel caftra patrisgenitos, Tub imagineauita
Eductos, exempla domi congeftaf tenentcis
O r a t o r c a tu s in ft ig a t , ceU c lam c a b e ll i
C la n g c r e t ,e x a c u itq u e a n irn o s>& ta lia i a d a t :
Si vobis vel pattajivirijV'ivftoria cordi eft,
Vel pariendi dehinc:templum Deavirgofacratudi
O b t in e a ^ y o b is r e g n a n t ib u s .e c q u is am ic u s .
Hoftibus, bancfamfte veftro negat efte colendam
Imperio cui femper.adeft, quod laudibus implet i ^
Hæcvbi legatus : redduntplacidiffima fratrum
Ora Ducum. feimus quam fit Victoria dulas
Fortibus,-Aufoniæ vir facundiifirae lingua^.,,
Sed quibus iliamodis,qua fît ratiorie vqcandà
Nouimus.hac ptîmurn pueros pater imbuit arte:
Hancgenitore fuo didicit puer ipfe magiftro.
V ;Non aris,nqn farre molæ Vidtoriafelix
Ç ( Bxorata venitdabor impig^r,aj(pera virtus,
° Visanimi,excellcnsardor, yiolentia,curaT ,
Hanc tribuunt.durum tra£tandisrobur inàrmîs:
Qüce fi defuerint bellantibus,aureaquamuxs
- Marmoreo in templo rutijas v i^oria pennas y
Explicecf& multis furgat formataf talenris:
Non adentjverfifqueoffefirayidebitqrhaftisi
Quid, mirés,propriis diffifus^yiribus, optas
Irrira fernineaetibimet folatia form*? ,
^ . Nunquam peimigeram Ie^o Ferrata pUellairi
Vidit,aitbelantüm reggret quætelày.iTqrûm:.
Vincer
Likér 1 /.
ttj: fic calf* ;
k * is
Jjvolunt
Vincgndiquæris dominam i fua dextera cuique^eft, "
EtÇeus omnipotens: non pexo crfne virago,
Nec nudofiifpenfapedev,ftrophioque recihifta,
Nectümidas fluitahEe find y^ ftirapàpillàs.
Aut vos pic^orum doCuit manus, adfimulatis
Iureppecalum Numen componere monftris:-
Aurlepidaex veftro fiirnfitpitftuifa lâcello,.
> Quod variisimitatanotis, çeraque liquenti,,
Dueeretifi faciem,iaciiqùe poëmatis arte
•Aui£ta»coloratis auderet ludere fucis.
^ Sic vnum fedantur iter^t&inaniarerum
Somnia concipiuntdc Homerus,&acer Apelles,
Et Numa,cognatumquef malum pigmenta,Camenaî»
Idola cohHauit fallendi do6ta poteftas.
Hæc fi non ita fiunt: edatur, cur iacravobis
Ex tabulis Cerifqae poetica fabula pr*ftet ?
Cur Berecy ntiacus perdit truncata facerdos
Inguina, cùm pulchenfeiè eaftrauerit Àtysî
Curetiaui templo Triuiae, lucilque iacr,atis ,
Cornipedesarcenturequi, cùm Phædra pudicum
Rapcarit iuuenem volucri per litorafcurru, •.
Idqufcetiamparies tibiverucolorusadumbret?
Define fi pudor eft ,gentilis ineptia,tandem
Res incorporeâs fimulatis fingere membris.
Define, terga hominis plumisobducere fruftra :
Fertur auismuliet, màgnufque eadem Dea vultur.
Vis deeorare tuuta, diciffima Roma, Senatumî
Sufpende exuuiasarmiSjdiiângüiUèi" captas, >
Congère cæforum vidtrix diademata Regum,
Frange rgpulforumfoedaornamentaDfeorum:
Tunc tibi non tetris tantùm Viiftoria parta,
»Sed fiuperaftraetiam media feruabituræde.
' Talia Principibus didtainterfantibus,il!e''
Profequitur, magnifique tubam cohcetitibus inflat:
Allegat morem vetetum.-nil dulcius eflè
Affirmât iblitis,pppulofque bomiiiefquëteneri
Lege fua.ficutvariænafcentibuSjiüquiti
Cohûnguntpuerisanimae:fic vrbibus adfêrt
Nora diefque fiium, cùmptimùm mtfiniafurgunt,
Aut fatum, aut Geniùm,cuius mqderâmine régnent*
Addit & arcanum rerum,verique làtebraS
Profperitate alîquadèprêndi poiie,fecundi
Pèr documenta boni:fi fint Felicia,quæ qüis
Ëxperieftdo probet. ceffiflè parentibus omne
Idolium fëmper felieicer,& pede dextro
Enumérât longivim temporis:exçitat ipiàtn
Crinibus albentem niueis,&fronte viêtâm,
' Orerepofcenrem querulo ftiaNumina Romam.
Libera lum, liceat proprio mihi viueremore.
Eequiserit.qui mille meosrcprehenderit annos?
Vno omneslub Sole fitnvegetamur eodem
^ Aëre : commùuis cunftis vmentibusanra.
Sed,qui fiuqualifqueDeus, diuerfa fecüti
Qujetimus, arque virs longé diftântibus,Vnu m
- I m us ad occultu m. Propri^s genti cuique eftmos:
Per qüo.d i ter properans eat ad ram g jfid e profundtltth
Histam magnificis, tahtaque fluentimisarte.
Refpondet vel fola fi'Hes,doâ:iffimaprimum
Pandere veftibülum venfe ad penetralia fed *.
Nam,cùm dininis agitnus de rebus, & ilium,
* Qui vel priricipio cartiit, vel fine càrebit,
? Quiqüe Chao anterior fuerit,mundumque crearit,
- Coniedare artimo contendimus.exiguaeft vis
Hùmani ingenij, tantoquè angufta labori:
| Quippe minornatara,âciémfiinténderetentet
Acriùs,ac penetrare Dei feCreta fupremi.
■ Quis dubitetvido fragilem lalîefcerevifu,
Yimque fatigatîC mentis fub pedore pàru'o
; Turbari,mùàlffiijfqüe hebetem fuccumbere curis?
' Sed facilis fideivîa prouocatOmttipotentem
Credere:qui bonanon tantùm prslèntiadonat:
Sed ventura etiam, longiique intermina fiedis
Promittit,ne totuseam rélblutusinàùe •
In nihilum, pereamque breuem pqft luminis vfum.
Munetis audores ipfodemunere peftdas.
iÆternà æternus tribuit,mprtalia, confère ^
iMorcalrs:diUinabeus,perituràcaducus.
Omnia quætempiisperàgir,quæqüeexitusaufcrt,
Viliafunt breuicate lui .nec^iign^pcrenni
LargitotéiciHprppriaeftopulenfcia, nunquam
Dèfineté, f idque homi.ni date j quod non aefinetVn- | atqUc ;
\ quBro.
Nam fi corrüptum Êorrumpgndumve Deus quid
Pr*ftat,Habetqtie nibilquod fit pretiófiüsiftis:
Paiiper&infirmusjfummoqueindigniis-hónoré,
Et noft omnipotens, fed inanis Numinis vmbraeft.
Hacfationè ndes fapiehter coni|cit,immo
Non dubitat Verum feflè Deum : qui^ quod fumUs^iSr
quod -
yiuimusiiïlæfium lemper fore,fi merèàintir,
Nos fperam iübet.cöelëftia, fi placetjinquici
Scandere, terrenas animo depellite curas.
Nam quantum fubieda polo tellus iâcetinfra, ,
Diuiditurqueab bumo conuexircgia cceli:
Tantum vêftrâ;méis diftaht,muhdanafuturis,
Dira bonis,feelératapiiSjtenebrôfafërenis. F
Quidquidobire po.teft fugiatis cenfeo.-quidquid
Natur* rationecapit vitium,atque fenefeit,.
Pro nihilo,innihilum,quiàfunt reditüra,putetis.
Cunda quidem quæ ggnirhumus,qu* continet,ipfe \
Principio ittftitùiy hitîdoque infigpia mtindo
Ornâmehtadedi,fpeciofâqüe feminaffinxi.
Sed tamen elle modum Volui,£attif<|uefruenda
Monbus inditlfi, quantum moribündus,& *ger
: Corpotis,ac vitævolueris fibi pofeeret vfus: " -;v
: Nonvtcap.cusholnoftudiiSj&inaniterardens,
Duceretomnebonumpofitüm in dulcedinererùm,
1 Et tfpecies tenufeis,qüas currere tempore iuffi, .
Arqué Æuüm ftâtüi jfub quo generôfa ptobarera ^ ci#tc'
Pcdora,ne torpens, & nbn'exerdta virtus,
j Robureneruatitm gereret fine laüdc palæftr*;*
lllecebtofus enim fapoteft,& peftifer horum,
Quædum prætereunt,mirô obledamine menteis
Implicitasvindafquetenent.‘vincendaVoluptas,
Elaqueànda ànim* coiiftantia ,ne retinadis
I Mollibus, ac letttîs riexa, & captiua prematür.
I Ludandum fummis conatibus: inter acerba ^
Sedandum virtutis iterme fiiauia Auk*
Conditionis amet niroium: ne coiigèrat âurütn,
Nec varios iapidum cüpidè fpedare colores
i Ambitiofavelit-.ne fe popularibus âuris
Oftentetipülchroque inflaratümèfàt honore.
Ne natale folüm, patri j neiugetaruriS
Tendatj &externos animum diffundâtinâgros,
Et ne corporeis âddicat feftfibus omne,,
Quod vultiaut quod agit.ne præferat vtile-iufto,
Spemque t fuam in mepmnem ftatuat. nunquam pétU fn me me
turâ,-' •
Quæ dedero, lóögoquédie mea donà manebunt:
Hæcigitürfpondente Deo, qüisfortis,& acer,
Virtutifque çapax, breue quidqiie perennibus in fè
Prætùlèritlvel quis fapiens potiora purarit
Gaudia raembrqrum,quàm viuæ præmia mentis?
Nonne hominém, acpecudem diftantia feparat vna:
Quod bona quadrüpedum ante oculoç fitafiunt ? ego pj
contra > ' ' ' ' - ,
Spero,quüdeXtra acietn longum feüuâtut m æuum.
Nam^i cota mihi cum corpore vitaperibit,
Nec poterie fupereflè meum poft funera quidquâm.
Quis mihi tegnator câdiîquis conditor orbis ?
Quis Deüsîaut qu * iam mèrito metuenda poteftas?
Ibo pet impuros feruente libidine luxus:
Inceftabo toros : facrum càlcabo pudorem:
Inficiabor habéns aliqüod fine teftepropinqui
Dêpofiram. tennèis auidus fpoliabo cjienteis:
Longæüam periroam magico cantamine matrem.
Tardât anus dominum dilata morte fecundum,
Née formido maïiim: falluntur publica iura.
Lex armata fèdet: fed nefeit crimeri opertum.
Aut fi,res pate^r,Iudex fcorrumpitur auto.
^H h h h -; Rara