coufeflo eft« Quid eft Â*y$K pèr quem ómnia, &m quo
omnia, & in quem omnia, iftümefleiSe lefiimin cont'ef-
ColpJf.u fo eft. Quod Aoy^eft filius Dei, Filiusaucemlefus de
quo dickP&alus: Qui nos eruit de poteßate Untbrarum, &
tranftulitinregnum'Pïli]ibaritatisfiu. Quisigitur.ifte Films?,
ipfe inquit, in quo ha be mus redemptionem, per fangui-
nem ipiius reraifffonempeccatorum noftrarum. Iftequis
eft ? qui natus eft ex Maria* Quid deinde ? iftud folum?
nunquid maxime quod in eo, qui ex Maria erac ? Erac &
A àntequam ex Maria. Quid aucem inducit * qui eft imago
' ~ Dei > numquid hoc folum, de Maria ? n on, imago enim
Dei exarrerno imago. Si igiturin Filio habemus fpem, SC
ipfe per languinem fuum redemit nos; ipfe aucem imago
eft Dei, imago ergo filius eft Dei* An ego dico iftud ? Non
folus, led Sc Paulüs, quomodo enim dicit? Primogenitus
omnii creature Quis primogenitus ? Filius . Quis Filius?
Filius qui ex Maria*Quis Fdius ex Maria ?prim ogenitus to-‘
tius creature* Qjjis totius creature" prim ogenitus? qui
imago Dei eft.Necefle eft enim primogenitü elïè ante omnem
creaturam imaginétö Dei. Quis autem eft imago »-
A«*®'? QuiAe^quieratin prindpio; Sine enim imagine
Deus quomodo ? Et quis qui ad Deum erat, &
per quern effeda (uftt Ömhiä,& finè quo effeâum eft nihil
? Quomodo imago aij^'eftr&Aéy« Films ? & ipfe
qui de Maria ? magis autem qui in eo qui de Maria. Ex iis
ruanifeftum ,fi Filius Dei redemit nos per fenguinèm fu-
um, qui de Mai ia Filius eft, Sc ipfe imago eft Dei , Dei eft
Filius î fi enim totius creature primogenitus, neceflàrio
Filius, nunquidalius? Abfic, vnigenijus enim Dei eft Fi-
lias* Néceffe eft ergöeüiidem ipfiim effe Filium, & imaginent,
& eum qui de Maria . Quomodo enim imago
I DetF.lius,ftnon primogenitus totius créature? Et quo-
i nfodo im3go Dei, qui Filius de Maria poft omnia feda na-
I tus eft ? Manifeftuüvergp, quod ipfe prim ogenitus.. Quid
j veroquôdnatum eft de Maria? nem cieacüraeft, fed fi Fili-
usDei, imago Dei ante omnem creaturam natus eft, ipiè
j eftineo, quideMariahatus eft. Maoifeftüm igitur quod
ipfe vhigenitus. Poft iftud perfpiciendum,quomodo idem
<ipfe imago-, & Filius A«y©- eft : in confefto eft quod
! imago Filius eft. Dixlt enim Paulus ? Filius Dei imago eft
j Dei. Dico ipfutneffe *óp», de quddidum eft: In prmdpio
erat‘A«3?«* DîdcenifnPaulusquomodo Filius primogèni-
Colojf.i. . tus totius creature| quod in ipfo crfatafint omnia, qua in exits y
Ordines^ j ^ (^U£ ^ tgrrA^ qU£ vjfibilid, & qua inufibilia,fiue thront,fitte do-
FilinsqiM minationes, fitte pr incipatus-, fiuepoteftates.t Omniaperipfumy
rc primp- &inipfocreatafunt:&ipfi eft ante omnia, & omniain ipfo coiifi-
genitiis di- fiimf Vides quæ dixerit de filio, quod ideo primogenitus,
camrcrca- qQia omnia ctcatà font in ipfo, & per ipfum, & in ipfo.
Tria ergó dicit »ex quibüs quod didümeft, omnia peri-
plum, çni datum eft femper, quod coofeflione eftfô A«y*.
S i igitur Paulus filio aedit: per ipfom y ipfiim autem quod
eftperipfiim, dedit loannes r£Aiy.<»> primus Apoftolus &c
Euangeliftes, ante omnes confbnant di<ft§* Quid eric du-
bitandum, vt nóü fit Filius A«y«? Quidveroalia duo qua;
dédit filio, cuius magis propria? neceftarib^Aojd*.' potentia
enim eiusomnium qUxTunt fubfiftentia eft.Sed fi & iftud,
in ipfo funt omnia, vc diâum eft, quod in ipf'o creata funt
omnia, 6c ideo in ipio omnia, quoniam efficientui omnia
fpirituaiia, quod & Paulus fighificac, in confiimmatione
Mundi; Kam earn omnia illi fubteäa fuerint, tunc ipfe fubijeie-
tureit quifiibiecit ei omnia, vtfit Deui omnia in omnibus. Quid
iftud^& qUomodo, pofterios. Nunc quomodo fpirituaiia
.* Verum igitur quod de Maria FïliuS eft Dei,& ipfe imago,
& ipfe A«y«f » Sc ipfe ante fæcula Sc omnem creaturam,
& quodomniscreatura per ipfhm cteata eft, & in i-
pFo, ex ipfo,&cqnfequenter,quæ dióla fünf, Qüis ergo
fine feniu, quis facrilegus Arius ? quis fine Deo non
videt qnis Iefùs? & vnde Filius vnigeniltus f Eile autem Sc
Deum AeynSftQcÜTH», höceft,&Pacretn,ScFilium, exiftis
manife ft um, dedit filio Paulus, eadem dedi t Sc patri, tria
ifta cum d gnitace paterna in vno, vt appareret & diuinitas
vna, &fübftahtia, Sc potentia paterna. Ad Çoloftèn-
fês iftud dixit de Filio. Ad Romanos autem de paire eadem
: Quisen’mcognouit mentem domini ? aut quis confiliarttts
fuit ejus laut quis prim dedit, ejrreddetureil Quoniamex tp[oi&
per ipfiim,&in ipfo omnia* Vides quèmadmodum cadém,
& fie eadem dedit & patri, & filio, in ^«»•«•'priraum tria
&ctia »deindeeadem & patri, & filio s hoe autem pçr
quero omnia & patri & filio datum efhquoniam filins
qui eft omni?im quæ finit potencia aétuofà, in ea quæ funt,
Sc quod in Fdio pater eft, iuiipfo Sc pacer aiftuofà potentia
exiilit: fimulenim & Filius,&in Patre, Sc pater in filio : v-
na ergo potencia, hdc eft, vna fubftantia exiftit ; ibiènim
potentia, flibllancia: non enim aliud potentia , aliud fubr,
itantia* Idem ergo ipfum eft & patri & filio : Hoc autem
ex quo omnia, & ipfe filius: hoc igitur patri vt proprium,
in quo ômnia ,quod A«^s, Sc locus eft; fiiâdrurnenim
& operum per femetipftim ipfe eft receptaculum : Ibiau-
tem exiftentibusomnibusquæfunteffictturpleniriido:ct-
enim & lefus pacer eft omnium operum, eotum quæ per
femetipfum. Vnum ergo pater & filius. Sed quod non
extrinfccus ingrediuntur opera : vndc enim ? nihil enim ex-
tra ^ in feipfb ergo omnia,ipfe ergo Sc receptaculum & ha-
bitator* Et quoniam in filio pacer , & pater habitaror y
proprium igitur filio in quo omnia , reliquum ergo hoc, &
in ipfo hoc dicoefle commune, in confummatione enim
vnum omnia,&; ideo Paulus ad Corinthios dicit ; Vntts Deus
pater ex quo emniay&nosin ipfo ,*&vnus eft Dominus lefus, per
quern omnia & nosper ipfum. Aut quonrodo alij in ipfo? quoniam
& in alijs locis uepofttum eft de patre,ex quo omnia,
per quern omnia, in ipfo omnia. De filio aucem, in quo
omnia,per quem omnia, in quern ômnia : arqualia igitur
omnia & filio &patridedit Faulusreâe. . Quod
•pater & filius, &iddrco ditftum eft : Time ipfe fubifeieturei,
qui fubiecit ipfi omnia, vtfit Deus omnia in omnibus. vide virtu-
tern dicentis y, conducicenim filius fubiieft patri
omnia vii cute fùa>vc videtur,fed vt eftpaterna.-dicit enim
fubiiciente ei omnia. Cui, fubiii ierur ? Deo. Quis ft bii-
cietur ? filius, cui ftbiicit omnia Deo*. A&io igitur Sc palter
& filius. Subftantia igitur vbi? In qua aéUoipfâ,magiP
que fit aótio, quæ eft fub itan tia, ergo flieit Pauius,
Sc hoc cum tradiderit regnuin Dèo Sc patri. Ipfe igitur
nunc xegnat, & fecundum propriarn aiftionem Chnftus
fubiicic omnia, Sc inimicitias., & ip (am mortem exterminât,
ipfe igitur fubiieft , ficuti dicit Pauhjs,cum euacuaue-
riromnem potentiam. Sicdicitquod filiuspropriavirtute
facit ifta. Adiicit, &; iftud: Oporter enim ilium regnare, ]
Deus quidem rex omnium, fed quoniam, ofttwrn>$. Sc filins
, & magis a «3^ç, hoc eft,potentia, Sc fâpientia Dei -, he^
ccfie eft regnare primum ftpientiam., per quara fubiicien-
cur pniftiav A?y«.enim &fubfifiunt, Sc fhbiicientur omnia:
quoniam Sc dicittir, Sc diófcum eft, q u o d h o c eft filius
, fubiicitomnia, & idcircoadiecit'Paulus : Qwmfque po-
natimmicos omneseimfubpedibusipfiut. Quis î.Cuiüs 2 manfc
fefte, quia filius patris. Sed quoniam in filio parer ^ idcirpo
pater filio Fubiecit ornnia, & ideo maximefiliosinimicos
habet, non pater, & quoniam ambo, id eft, bona ambigui-
cas intelieeftus, Sc idcirco V«%<«/»poftremus inimicus euâr ;
cuabitur, mors;fi enim lefts vitaefr» &ætcrna vita, euacu-
abituri vitamojs:omniaigitur le fts, id e ft, filius Fubiicic
patri. Sed quoniam V<9*'»K”, patri, Sc ipGt ftbFtantia. & ipFa
potentia, fècundumquodprimurn efteflepatrem,& quod i
elle primura eft, fccundum autem operari, viuete # inrejli-1
gere, quoniam duobus cauft eft quod primurn,necefft eft
dicere patrem Fubijcere filio. Dicit ergo, cam tradiderit re-
gnum Deo &patriynccefiktio û\ius, SC cum euacuauerit o-
mnem principatum & potentiam, neceflàrio filius. Dicit
rurfts; Cum autem omnia FubieétaFunt,manifeFtum quod
extra ipFum quf Fubiic ic ipfi om nia non patua intelligentia.
Sed nuncdimitramus. Quid vultnos incellig-te, quod
Deuscaufàquifit, & præpotens , Sc preprint^ iùm po>-
tentiæ, ipfe fecit omnia ? cum filius facit : & fi paterin filio,
& films in patre »ipfe in filio facit : quæ Filius fecit , &
quæ pater fecit, Filius fecit , indifferenccr igitur aueparri,
aut Filio danturomnia, fiue operationes, fiuc'tequies ; in
alrero enim ad alteruttum , &nihil alterum, quod in vno
alterum. Et idcireo vnum folum,& nihil alrerum , fid
fubfifrentb propria & Parer Sc Filius eft , ab vna expartc
FubFtamia.Filiusautcm, hoc êft, | | | | | adHua potentia eft;
w M Ë Ë È Ê kM Ê Ê $ Sc quæ
Fubtiaiuia
t. Cer. iÿ. j
^ Gonciulin'
m
ïflio «Hoi'
mur non
patri ini-
micu
[ Gimf tô
i Omnia
i Dcoy-
Rcm.U
r i.Cor.x. ]
[ Deüm o<
[ mnia in o
mmb.eflc.
î>
Nomina
Chrißi.
, Sc quæ faciatj Sc quæ yiuificer, & Fit intelligcntialis: omnia
igitur iufta & générât, Sc facit Fecundum vitam, Sc régénérât
fecundùm intelligentiam veritatis Sc D e i, quam dat
lefts omnibus, cum fit, omnium Sc mtellcâuum,
& vniuerfàlicer omnium quæ Funt. Siigitur ifte générât,
Sc ifte régénérât omnia, ifte ftbiieit omnia, non fblurn homines,
fed & vt dicit Paulus, omnem principatum , & o-
rancm potentiam, nunquid ifta vt homo, an vt Eteuim
ipfem febiieere non temporis Folum eius, ex quo de
Maria filius, fed Sc ante,& poftea.Si enim diluuium radium
eft, fi Sodorna Sc Gomorraincenfà,fi hæc Sc talia multa fa-
dla ftnt, fîin'præfentia prima triump hat inimicos in .femet-
ipFo, fiinfeçunda præfentià nouiüîmus inimicus euacua-
bitur , mors, filius fihesfecit ifta, fed potentia paterna.
Facit igitiir pmnia Fpititus fpirituaiia, tunc & ipfe Fubiicie-
tur Deo , fiibiicienti efomnia : èuacuacis enim omnibus,
rèquiefeit adtiua potentia , &ericin ipFo Deus fecundum
quod eft effe, Sc fecundum quod eft quiefeere % in aliis
autem omnibus fpiritualiter, Fecundum ftam & potentiam,,
Sc fîib ftantiam. Et hoc eft,p? fit Deus omnia in omnibus.
non enim omnia in vnoquoque, fed omnia in omnibus:
Mancbunt igitur omnia, Fed Deoexiftentein omnibus, Sc
ideo omnia erit Delis ,quodomniaeruntDeo plena. Di-
camus & alia : Non enim erubefeo Euangeltum Dei. Virtutem
Sc potentiam Paulus dicit Chriftumleftm, hoc enim Eu-
angelium dicit & d'eifto, Ghriftus ergo Dei & fapientia &
virtiis. Quid deiride Fapientia Sc virtus Dei ? non ipfe
DeUs?Noh enim vt in corporib9,autin corporalibus, aliud
eftoculus, aliud vifio. Aut in igné, aliud ignis, aliud lumen
eius : eget enim oculus & ignis alterius alicuius, Sc o-
culusakerius luminis, vt fit ex ipfo, & in ipfo, vifio &
ignis aeris,vtfif ex ipfo lumen. Sed ficuti vifionis potentia
in fe habet vifionêm tuncforisexiftentem, cum opera-
tùr potentia vifionis, & generaturà potentia vifionis vifio,
vnigenita ea ipfe : nihil enim aliud ab ea gignitur, Sc
ad potentiam vifionis vifio eft, non intus folum, fed Sc
intus in potentia, in adtione magis foris, & ideo ad potentiam,
quippe vifio cum fit, ergo vifionis pôtentiæ
vifio,& vnum toturo, Et potentia quidem quiefeit,
vifio autem in motueft:& per vifipnem omnia vifibiliafi-
•unt, & paffiones circa vifionêm ftnt, vifionis potentia im-
paffibili exiftente, Sc fine paflione vifîonqm générante*
Sic igitur & virtus & fepienna Dei ipfe Deus, Sc eft totum
qupd fimplex,& quod vnum&.vnus & eiufdem ftbftan-
riæ, Sc fimul ex æterno, Sc (è mper, Sc a patte, qui Fui generator
eft èxiftens . Sapientia igitur Sc virtus operationis,
hanc enim viitutem nunc fîgnificat: coniunxit enim fepi-
entiam& virtutem. Eigo horum potentia eft Deus, &
ideo pater, quod ab ipfo ifta :gignicehim ifta in adtionera
Sc inipaffibilitier, quod i(*s*<n* ftnt potentia & a â io &
Deus , Sc D.ei virtus, Sc fapientia : quæ cum a&iua ftnt,
iuxta ea quæForis ftnt curam haben tia, ad Deum ftnt fem-
per fepientiam dantia , femper viuificantia, non Deum,
fed à Deo fadtam per femetipfe omnem creaturam, & fi
quapaffio , in aâione paffioeft. Ifto modo fiuex®3?f eft
le fts,fiue lumen, fiuerefùlgentia,fiueforma,fiuéimago,
fiue virtus Sc fapientia, fiue character, fiue yita «/ôs<
apparebit & Deus pater & filius fpiritus & Chri-
ftus. Adhuc inducamus eadem ipfe. Vitam dicehtes
Chriftum, qüomodo oftelurus eft Deo : dicit Ioannés :
Quod ftclum eft , in ipfo vita erat : Ec icerum : Stculi enim
pater habet vitamin femetipfo , fie & fitio dedit vitam habere in
femetipfo : Quid tarn fimul ? Quid tarn idem ? Habet
‘ Ipater in fe vitam ? habet & filius in femet vitam. Quid
eft habere vitam in fe ipfb ? Ipftm fibi vitam effe, non
ab alto acçipere vitam, fed à feipfb Sc aliis dare. Dicit äliquis
fimilis fubftantiæ efie , non tarnen effe. Uludiam
diâum , quoniam fimile fubftantia nön, dicitür , neque
enim eft iuxta quod fubftantia eff , magis autem fi eiufi-
dem fubftantiæ eft » idem fubftantia dicitür , non fimile
: fi mile enim iuxt'aqüâlitatési vt ignis Fubftantia éft, &
àër, fecandumfubftantiàmidem,, &»> eniiüambo , qua-
litàtibus aiitem. fimile j aut diffimile , notione virtutum,
Sc alijs fimile. Die & terra, 6c aqüa grauitate & denfita-
te , aut aliis talibüs , in quibüs Sc iftud accidit j quæumilia
cunque fint fimiliä , eadem efle diffimiüa , alia & alia | . \
qualitate. Simile enim non idem , neque idem vnum u • , ?
led idem géminum : vnutn Sc ifta non Fubftantia , fed ,aaI,‘
numero vnum. Nos nünc de ftbftantia perquitimus,
qua: in Deo, autin filioautipfeeftauteadem: auc modo
quodam & ipfe Sc eadem; Quomodo ergo ipfeeft ad-
poiTunt.
.uentante filio , &tantafaciente &inccelo Sein terra, Sc
intr^nte in carnem?Quomodo lefts filius, quod fignificat
patrem,quomodo Sc tres funt fubftantiae,peus,^^3f , fpjrj.
ros fenäus,nonenjm oportet dicere, nee fes eft dicere, Vni
cfle fubftanciam, nes effe pcrfonas. Si enim ifta ipfe Tüb-
ftantia & egk omnia , & pafla e ft, Patripaffiani ergo &
nps ,* abfit.. Quid igitur ? eadem eft ? Non ipfe, fed fi
' PatripaiENomine
iftud, auepreexiftente ftbftantiädiio, aut ab eadem feife
fione, auc amiffioné pattis eiufdem ipfe fa&aeft eadem
neque dimiffione neque diminutione filius natus eft,
fed perfe&us pater ,• & femper perfedus, & femper pater
Chrißi.
; pcrfeófcus filius, & femper petfeiäus, Sc ex xcerno &
inxrernum filius. Quomodo igitur eadem * in duobus
enim qua: eadem ? fed pater & fdius vnum, & qui pater,
pacer: & qui filius, filius. Ét nön idem pater & filius ,
neeidem filius pacer eius cuius filiuseft. Non ergo vnum
funt neque ipfe, neque eadem eft ftbftantia i Rclinqui-
tur ergo modo quodam effe Sc ipfem & eandem : Non
enim fas eft dicere alteriuseffe fubftantia: patrem & filium:
quoniam quod fit ipfe dicemus, fiue Deum & *£/£
dicemus, fiue Deum Sc Dei virtutem fepientiam. Siue
quod eft effe & vitani, fiue quod eft effe Sc iritelligere*
aut intelligentiam , fiue effe & vitam intelligefe., fiüe
patrem Sc filium, fiue lumen Sc effulgentiam, fiue Deum
& charaderem , fiue Deum & formam & imaginem , fiue
fubftantiam & fpeciem , ficut i b i , non vt hic, fiue
fubftantiam Sc motionem , fiue potentiam & adionem,
fiue filentium & effatum ipfum fubftantiam effe confiten-
dum. Deum enim quod eft effe dicenres , filium vi-1
tarn, quomodo fepäramus vitam ab eo quod eft effe ?
fiue in patre, fiue in filio ? Etenim pater, in fe ipfo habet
vitam, & filius *excepto quod filius a patre acccpit quod
habet. Paterergo & filius a fe orti f die potentes ad vitam,
fic mihi intcllige habere dicere?quomodo Euangeliu,
Sc pater enim habet in fe vitam .Habere ergo non quafi'ali-
us aliüd fed ipfum éft*fed in intclledu. Ifta diximus:;Srigi-
tur pater in femetipfo habet vitam * vita e ft, Sc febftaütia
pifis vita eft, & fic filius. Dicit enim i Ego fum vita , pater
ergovica eft, &filiusvita. Ömnisvitaiüxtaquodvitaeft I
motus eft, viuificans quibus poffe eft viuificari. Ec idcir-
codefinitio anima: & vita: ifta eft: quodafe mouètureflè. Lnim*&
Ec vc fubftantia eius iftüd dicitür, multortiagis ergo ifta in -viejedefi-
Deo Sc Aèyé^. Qtiid ergo dicemus ? vita pater &fubftaü- öitio
tia eft, Sc femoucns fubftantia, & nihil aliud fe mouens
mofip nifi vita ipfe, igitur & fubftantia, & vita ? Sed quoniam
in motu intelligentia quafi aliud adintelligitur, &
nön perfede aliud.Ipfum aütem viuere ad aliud veluti mix-
rione in vtroqüeälteriusi iuxta quöd vita eft, &motus eft,
vnumeft. Rurfusiuxta quodraotüseft,& vita eft, idipfuin
aliud vnum, & idcirco eadem fubftantia: Sed fiüe ipFa, fiue
eadem,^«»Wiw iiecefferip & fimul eft: qüoniam duo fimul
funt,etertim fine altéro nünquam fuitaltérüm.Vnum ergo
& vnum funt ifta. Hoc igitur quod eft effe vitam, & per fe-
met effe motionem, pater eft:Hoc aucem quod eft mocum
effe, Sc per fengpt effe Vitäm, filius feft. Caüfeenim hiotiö-
nis vita. Pater ergö Sc magis principalis yita, iriotioneiü tê-
quiefeèntem habensin abfcöndito,&intus fe mouentem;
Filius aütem in manifefto mÖtiq,5c ideo filius,quoniam ab
eo quod eft intus proceffit. Magis aütem motio exiftens,
quod in manifefto., Ifto modo & vita filius a patre vica,iqüi
fic ateipit vitam effe apfxprincipali principio. Na tum vni-
uerfele ab vniuerfeIi,totaex tota,&idcirco dicit:Ffet«rp<«-
ier mißt me, &ego viuöproptef ipfum. Si igitur gèrierans in
yita, & filius fecundürti mötipnèm filium, fecündüm au-
tein motum vitam effe, vitam filio dante patrein njötio-
nem, gentrationem & fimul vitam, ipfe aütem in femeti-
pCojwfo” i eigo pater 8c filius & vnum ëftfempér, & ex x-
terno natus eft, Sc alter in alteroj Sc infeparabilis fepäratio,
& in patte filiiis Se in filio pater, & maxime filius adio i