
Interrog;
Interrog,
exifttmo, intr-ti.templu'meftenonfinenturyfctlforüKUmcatechu-* ftiper eum facienda oblâtîo, eft enim fui hnmicida:,;p-
ftitnii.Oubdftfe-abbaiïéftftbfiëntttiQS -nó.npfpfit&imiutimc'cum 1 pörtec ergo dedeum accuratè fcifcitari, ne imtßücidSi
eXpeUentur. <■ •
lö ' Si cjilis'Tït segrènis , & ë x 'v i morb,i valdè hqu éfa-
tftits|{fc attcnuatiïs 1 & fa nétu m Pa Ich a Venëfi t*,’ d eb èt hé
.omnitfo iciutiarc , an eum abfbliiii: dëricusvt aëdpiat
debetajgt'btusvt cihum, &pofum capiatquaiitumferve
potoft. Eftni cfthivqui (êmel colliqtiëfa&as e f t , ellë ólei
participeln afquufrï èftï |ff|
Ba ls. Deco qui&grotat.&mnrvo confumptiis eft ac hniiefa-
c!us ejl inter igqucio, debet nein icuuuo propter Paf ba onininb ic-
iunare ,hoci ® conimiferatione,an
vmum & oleum fimerepropter imbeciditatem.. Refppnfto autem
dtcn,qubd is qui morbo confiimpi us, &exbqtiftfi eft,caperc debet
vinum, & oleum,qüantumftrrepofeft, perpfrubfftltcetyvelMah- ::
quibm diebiuftcundum lüdiPithn em qüieumdifpenfat. Nota .
, autem ex hoe canone&vïij. quo cl iciumUm quadrageftma Pafcba ;
■ ejlandoriim 'cfits,&avïncdfjlïnérnia. Nomullïautem dicuntin
vt rijft bis canonibus munium in paft bate effefahftapafsïonis
hebdomddam, & non omnem quadragéfimam.
Ti Si quis clericum voeauerit vt niätirinioniö coniun-
gatf, audiat'duceiu eilè ducitum nratfiftionium, vtporp,
..vel anutvE Coniugium, vePdeninéfce vxoriselle Ibrprèm
èam qua: eft- matumphio coniungcnda, debecrie Ic-qui
clérieüs,vei hicei'c ob.Iacioneiii • Relponlio. V no verb o .
d id te ,S i a udiueri pclericus ifligitiim rnatriïtipiïiptós'ix
legibus cpn eräriura ,n on defte c ciedcdSalienis peccatis.,’
communicarc. . '
B At s,. OportetJinquit, eferifos qui ad matrimony myfterium
cekbrandumvoeantur, vt prent,&fponjos coniungantftaudiue-
rint.ejfeillicituin matrïmomum,nec. orare,necofierre,&ficalïenis ~
panis'comniunicdre. ,
12 Si laicus qui fbmniaiifr, clericum interrogauerit
ad debet eitpermitcere"eöramunicarê aTinon ?Rq(p. Si
fubpftquidem miïlieds defiderium,nondebet,..Sinau-
tcm'tehm eum lapinas , vt.per hanc ocëaftonem ,-.a di-
uindrum myfteriorum Cömmunione aiienetur | debet
cómmuftieate. Neque. enim cèflabjt tllum' eo tempore
I tèntare quando debet cömm.unicare eóm in-
uadeua. ;
B ALS^De ia qutbus vïfrt-ft ïnfomntt ojftrunt» qitibus e-
tiUih fit fetriafte fluxus ftniihis , dïcït bic f ate? quod fi mulïé-
rU deßdeno cogttatio tntèa in mentent ei vcnerit, & mens in
defi(krfo.p£tftttem, éiquè aftenftft eft ft ejrdc eo ÏB-vifto obla-r
fa-eft > &ßflu%iaßeftiin}f eft confecuta , non debet communi-
care, &j)ieritb. djftrifto enim eius quï fomhiauit , mentent
•palluïfi &:,cfnomoAó bac cum cogttatione ad.fanfta accedit\
Sin autem nihil tale pracefsit:, est diaboli tentatio , vt jic eum
"altertet d diuina ;omi>i'ünione.. Si-enim ft merit nuilus ft pér
fomnium efficefe ne fit .facramenti. particefs, non oeffabit hoß
mini tnfidiari quo tics eum veile commünicare, oognouc-
r 'ti. ’ . ■
i$ lis qui tnatrimonij fbdetate iungutitur, in qui-
Bufpam fepcimanae diebus proponeie ppoxtet vt a
cup cpngielïu abllineanc, & quibulnam ppreftateni ha-
beant ? Refp^ Qupd ante dixi , mineqtioq; 4ico jD id t
Apoftolua-, Ne vos' pduetis nifi fdr#ex^ copiènfui'qui-
ccm ad tempus , yt- yaCeds oradoni , & rurfus eodem
conueniatis, ne vós tentet fatana^s proptpr intemperan-
tiam v e ft ram .Ne cc llar iöaute m labbato>&die dbminiqp
abftinérè ópprtet, quod fpirifuale facdiiciiim in eis domino
ófferatud* ■
; 14 Si qui cum Tuis cbmpós non eflè t, tibi manum
ateiïledt, vel etiam.lêpraBcipitauejrit^ fttne bblatip air,
npp Rcljjonil Hoc debet clericus difefetnere an. reuera
hoe fecedtr.cpm eiret emor$ mentis, laepe enim
ij qui adeumqyi hoc accidit atrinent, voleiites alïe-
qüi oblatipnem, & orationem pro iplb ,imehtipntur •
& diciint eum non fuiJfe apiid le : nonnunquam autem
proptèr in(ultationcm hominupi , vél aliquo-alio
modo per negligenttam hoc fecit, tunc auteiii hon eft
pörfet e
incidac, ’
ßAis. Mteffogdttfs functus an k qüi Mneft'fdna mentisftd
emota ftbi mprtcni dedit||
; an pro eoftaueiulaßt or at ïo Ivel ohlatio, dixit iqtiodfi bohio qui-
.dem rentra émou mentis, & nèfeiens qMidftgnetÿftimtmin '
fattftUfft'ft^ef^ßi^piUtiinra I vet aliqûd dlio moâd'anferèmé-
rit , jut pro eo oblatio & oratio. .Oportet autem ebs qui ad
orationem euocantur fttbtihtêr inueftigdfe nunqutd vel froptpr
animi timiditatem | vil bominuthjnfttltationem , :yel: aliquo
alto modo prudent àc ftietUÿqùid ageret jibi nianum attulip■
Pro eo ,cnmi neivrare, Hec offene oportet, qüoriiam fuit fui hp-
mWtda.. I I | | | I
I) Si alictiius vxor (pitied cordpiturvtferreos etiàm
com pedes, & man icas.-gefte t , viraütem 'di cat nonpol-
lunicoridhete, & vel^alifftn accipere, debetne aliam ae-
ciperean non ? Rel'p. In hac re quideni adultcrium ihter-
cédit , necinuenio quid de ça rclpondeam j fpirituaii ta-
men fen tent ià non débet.
B a l s , interrogatie eft de marito, qüi habet vxofem qua
fpjntumalo ftiliatagitatur, & itajur.it, vt etiam ferrets cöm-
pedtbus’, waniciffe ligetur, tie feipfam interfißai, velalios ladat,
(timquaipferemhabere non poteft,dicitautem fenpnpoffecon-
tinere, & vultaliani vxorem legitime accipefe, Refponßo autem.
eftfe mbtlpojfe Aicere, eft,enim adulteriuphficonfiante matrmo-
nio vir ahajn mutierem dtlcat in niatrimoniüin. -fix noüeUa
autem Imperator is domini Leonis Pbilofophi tnarito cojuef-
fum eft millier is \ qtia perpetüainfanialaborftftduere niatrif
monium, foluto autemmatfmonio, licetniaftto altam vxorem
introducefe. f
' 16 Si quis ieiunans vt communicet , os lauans, vel in
balneo aquam bibit nolens , debetne communicaré ?
Refp.QmaetiaminuenirfatànasPccahonemp'rphibeudieumàcommiuùoney/
rrequendùshoç fàciet., ' r
^•17 Strmonem Dei fepè audiences, & non facientes,
anfumus iudicio obnoxi||Re^).Si non faciani'nsVriec nos
acculàre contingat, qüod audiénrcsAon patcamus. Eft
aùtem parsfalutrs, ïeiplps acculàre.
.18 ,-Ex quanain ætate, à .Deo viudicantur pecca*
ta ? Refponft Eiç. vniiifcuiufque cognitione, & pru-
denda , illi quidem à decennio , hi vero à maipn
aerate.,
B A.,L.:si. Ex yniufcuiufque cognitione , ^ inteüigentia di-
cit à Deo peccata iudicari. Pueriemm qui funt âfrioris ,
vigiiantioris natura , b f i n u p imalum titius differmini
Qiu autm funt bebetiores ,tardiotifque ingenÿ } tarât funt
ad cognitionem eins quod fien oportet y & ideo illis
quidem diut Deo ab anno decimo reputari
peocatutnybis yerba maion
& p e r ft ä to n |§ '
atate. . I ft* - . ’
F j .n i s»
Interrog.
^Äterrog,/ :
V I R -
f i mSm r
I A
B
D
1061
Y I R G I L ï O C E N T O N E S
PR O B Æ FALCON! Æ
M V L I E R. 1 S. e î. A R I S S I M Æ A C »O -
CTI SS-fM.Æ • A S. H I ER o N Y M OI- C O. Ml» R ÖbataC',
de fiuei noftra: Myfterijs p | Vir- .,
_, gili},Carmi ni bus éxeerptum
ppufculum. ,
V IT A PRO B AE F A LÇONIAE P O ET RI AE
ex Sixto Sencnfi, hb. 4. lUbliotheu.
P r o b a Falcohia,illuftds feemina, Adelphij Roma-
ni procon fulis. vxor, tan & eléganti s i nge n i j màtrpnay1
Graicc'&d,ariiiè adfummam eruditaydiuinarumlitërà-
rum àmanti{ftma‘9v&: qiïàfi altéra Cliriftianotum latinà
Sappho,priniaomnium excqgjtauicex vérfibus Virgilij,
. qiiem tPtum membra tenebat varios Vtdufqj reftamenti
locos mètrieè deferiberé. Excerptis ergo hinc inHé ex
Virgilij poemate nunc infégtis verfibùs, nunc hthiifti-
chns.,'& lïemiftichiorum particulis propofttum opus,
vel litt cetitonem ex multispretiolis pannisinlutum j jet*-
uata Hexàmctri 1 ege,col 1'egit ,ipfilmq-, Virgiliö^Gento^
lies infcripfit.ClatuitautçmfuD Honorio & Theodolio
iunioreiçircaànnum domini 43 a . .
S.Hieróh. Vaulino epift. f03. tom. 3. •
* Qfftdam non dignantiir[cire,quid ProphetAujmdApoftoli feri-
pftru0"fftd'dd ftnftmfùmiïiikongtÿâ iiftïmonia aptant, quafi
grande fit, & üon vtfiofißiniüm docendigénits, deprandrefenten-
tias,&,ad voluptàtem fuam feripturam trobere repugnantent:
,quafi non legerinius Homerocentones & Virgiliocentones ,ac non
Ju-etiam Mafonènifine Chriftopofsmus dicere Chrtfiianum,qyta
ftripftni : lam redit & largo, redeunt S’dtürnia régna.
Ex M .S.Palatij.
■Nomen verumbum Illufirifsimafaminafutt,AniÛ2.Viiio-
niaProba, lie enim & hon Fälconia habent veteresqes
lapidum infcriptiones, Euit vxor illiusProbt, qubgerensprojector
am Pratorio S.Ambrofio LigurianhAEmiliamqg Prouincias
r egend as dem and amt. Cuius frequenter meminerunt Ammiatius
Mareellirius, Symmacbus, Aufonitts,& àlÿ fed for fan Claudianus
eiuspraclaras vit mes decan tau it carmine de Confuîatu Oljbrij
ér Probini filiorum Ptóbi. Geftit ordmariUm Confiilatum vna
cum Gratiano Imperatore, anno Cbrlftiyyt. Diäus efiptoprió
nomine Sextus Artitius Petronius Probus , vt ex inferiptionibus
niarmofum vetufiorum, fitulos ampliftmorum Magifiratuum
quosgefsitconhmibusappareftQf^ckcäüyCciuiüSNüdcacceptumapudlfîdorumdefcriptprjbusEccleftafticis:
l,cap.
5 ;Qc de viris Illuftribus cap.18. quodSixtus PoiTeuinus
aliiqj lécuti funt y prob am f tufte vxorem Adelpbij Procqnfulis;
: cum ex ontnianfiquitate
per diximus, quern non Addphiunl :ftd Sextum Afticium Petro-
niuin Probum, For fan infit ifidoro wendum, mmciipattim,non eft
dubiuTü,Vtpro Anicijlegatur Adelpbij. At de Vroba v.xore Proki,
matre Oljbrij Probini, & Probitlanfstma poetrià bac habet.$ . ;
Hierony müs Epift? ,8|Probà ilia omnium digniratüm, &
cüri&æ nobilitatisjn orbe Romano nomen illaftrius,
■ buiiis fanâitÿs, ßiin vniuerfos efFulà bonitas , etiSapud ,
nh Öiybrij, & Probij nortfadcarunt, ordina^rij Gonfula-
tUS, Claudianus qpq3 GentïlisPoëta ïn carmine de Confuîatu
Oljbrij i & Probini, Brobam horuin matrem mirifice celgbràuity
Itèrn S. Auguftînus, epiftola iy?5>. & lib.de vidêdoDeiuti 5
quem adProbamft:riplit.,çandemphuimumcominen-
à?it,commentum de Proba'tradpnte nbeni Gqthis obfidentibusi
cuius memïnit, Sixtus lib . 4. Bibliothi facile rcfèllitut
AnnaliumEcclefiaftibórum torpo quiùfosàniip Ghrifti '
4 10.cap .17.. DeProbaplura S. Hieronymus, Epift. 8.S.Ii
fidorusde vids illuftrïbùs cap.5. Sigibertusde virisllln-
ftdbus cap.5z.&alij : fedconfulendacumprimisqua fufeexpo-
nunturidfaà 4. Aniiaÿ. E'celefîafficoruin anhd5t>'4. & to-
mo y.variis' loeis. Videtur Proba hoc opus Virgflioeentonas ad
maritum Probum fcrïpftjfe > quem ni fine car minis ita alloqut-
tur:
--r'celebrate faueütes
Hunefocij moremftçrorum, hune ipfe tenet0
O du le is coni u x & fi pietatc mer en tur,
Haccaïïimaneani in relligione nepotes.
Viftiur nieminijfe huius operis S. Hieronymus Epift. 10^. ad
Vaulinumcum /i/I, Qlialih6n legérithus Homero-Cento-
nasj&'yiigrlio-Centonas ,Neq^enmputamuseum inteüige-
re deftdmerountonis, Eudoçia qua noHdum feripta erant turn
banc Hieronymus Epiftolnm dédit tfid for fan Proba nedurn Vir- :
gilio-ccntonas fed etiam Homero-xentonàs cotnpofuit, vt ex Ful-
gofeô notât Sixtus, qua tamen exctderiût. S. Gelaftüs primus m
deCrfto delibrisapoçrjpbis hac ait, cen tome tr uni deChrifto
Virgilianiscompaginacum verfîbbs apocryphum -, anàu-
tém iftudqfiodGélafius inter apocrypha reijcii ,fit illud Probxo-
plis Virgiliûc’éntones inferiptum , vt exiftïnrauit Marianiis Vi-
ttorius in fcbolijs Epïftisb3;' S. Hietonymi ,clam non eft,magis
fufpicamur ndn efië, nam illud Gelafti erat cenfometrum, vel cen-
timétrufn deChrifto : Proba vero nedurn deChrifto: fed res quo %
veteristeftamentï cànit: mlnlomimts S.lftdorus bade Proba fin*
bit-, Proba vxor Adelphij ProconlüliS j fcémîniE inter vi-
ros Ecclefîàftiebsÿidcii-çoippfîtà fola .pro eo, quod in lau-
de Çhrifti verfataefts compoheiis cenronem de Chriftd
■ Virgilianis côaptatum verliculis, Cuius quidem non mi-
ramur ftudium ÿfècl laudamus iiigenium. Quod tameii
ôpufculum legitqrintcr apoçryphas lcrip,turâs irifertum»
Hac S.lftdorus.
C A P V T ï .
Àmdudum temèrafle duces pia foe'derapa-
Régnandi mifèfos terrait quos dira cupi-^
Diuerlàfq; neces xegum crudelia bella:
Gognatafq; acies pollutas ésde parentum : " '*
Infigncs clypeos j multbq} ex holte trophæa :
Sanguine conlperlbs tulérat qubs fàma triumphos
Innumeris tôpe&viduatâs ciuibus vrbés
Confiteor féripjfiire,'làt eft méminifle malorum.
* înuocatio Dei.
C A P V T I I .
NVncDeiis bmiiipotens » factutn precor, accipe car-
^ men, lî^
Ærernàmqi tu) lêptemplici^ orarèfolue
PneumatiS,atq;meirelerâpenetralia cordis,
Arcana’ vt pollim naris probaednéla referre.
Non îiunc Ambïpfium pu taeft mihi quærére nèétar,
'Née liber Aonio dé ÿerdeedùçerèAiulàs.
Non’mihi faxa loqui vanus perfuadeat error, '
Laurigerpfqf lequi tripodas ,&ftnaniayôta, -
IuLgânrefq; deàs,procerü m vibfolqyPenates :
NulluS enim labor eft $ verbis éxtèndere fàmam
Atq-, hominum Itudiis paruam dilquirere laudem.
Traélandorum propofttio.
£ A P V T Î I Ï .
y ^ Aftalio led fotite hiaderis-imitafabèatos,1 *
V^Quælirienshaülilànôialibaminapacis.
Hinc Cabere iiicipiam, præfens'Deus érigémétitein«
Virgilium ccèihillë lpquaf pianiunèraGhnfti,
Remnulii bbfctirarh repetens aborigine paudam,
Si quâfidés animo veri: léd mla per artus
Y u uu P g Mens
E
F
à
H