' generationis patrcm adticjs.adte&um ei tribuens. Omnis j voluntare reanfit quod erat, quumconfpiceremridefie;,
en im qui oeneiat, omninoeiit ob n öxius ädfe äui. Aut e-1j quod fum ego. i r
nira cofiuahitur.-autdilatätur, autfe&ionemderiuatio- A. Quomodoverbfecundumprofe<äum&dile<ftiö-
nemve patitur,àut.cffertûr,aut deprimitur, auc certetalc ' nemApoftplusipfum oftendcnsfilium^cr, de patrcin-
quidfuftmet,qui générât. ^ m iÆ Â
- Abfit procul tale delirium , 6 prXelare.. Non enim 4 litinregrium filij.dileâipnisïua:-'
diuina natura corpus eft, elationiaut conrra&ioni fuhie- B. VerùmexhisnonoftendetuF,effeipfum fecundum
ûum âutfluxui, aucfe£tioni, aurprorfusqualicumque profeâum filium Dei. Alibi enimidem inquit Apofto-
adfe&ui roancipatura! Quatenus igitur Pater ipiritW lus, QuoniamDeusdtlexitnos in Cbrißo, fignificans c^leäid-
| | | fiiium t>eum Sermonem fpiritualitefabfque tempore nem D e i& patris çflpÇhriftum:»-qucmaçlmpdpm ôt fapiineffabiliter
genuit. Etverbqüia plerifque videtur vifui
potius quàcn auditai çredendum , eriarn faCili aliquo exemple
vtendum eflèrâtusfum in eo declarando , qupd
abfqueâfte&u £>%us gçneret, nonfluxum^ heque fedio:
nem patiens. C reàturavtiqueDeieftSol, aqüô aliqui in
extremitatibus inhabitabilibus igné carences ad coquen-
dos cibos, equoruipque paftores, 8c bubulci, fubulçi&
paftores alij, calicem aquapura implent, &.ïadiololisob-
uercùnt, aridoque fimo admoto àd vas aquarium,ùliiço i-
gnem auferunc,quum interim necfeékjpnem.necfluxum,
nectimorem,nec contreCfationem iuminareiplumpatiàidem
pèrpufamvitnimindomicilijî penetrans, quafi-
que radios gignens pet yniuerfam terrain , nihilominus
abfquedefedu , & abfque fç$ione per omnia eernitur.
Similiter & fa x )etiamfiinfiniràsktnpadesaeèèndèriç,néque
fluxum, neque ledioflOm pàtitür. Si igitur.abfque
lælion e fiunt îfta, in infinitum iftis per otnnia fiipèriotem
eïïèhaturam diuinam credamus. Nam fimul in vniuer-
fum omnia ad ipfâm colfatafunt inftar venti tenuis. Ergo
genuit pater filium , . non per fe&ionem aut fluxum j non
per tumorem vel contradionem: fed incorporeusexiftens
incorporeum Sermdttem eipfdem fubftantiæ, qui & audit
& loquitur.. Vaniigitufilli&infipientes, qui cum igno-
minia hofloraht pàtrem ,n e audéant creatum pxoüuntia-
refilinm.Si ènim, vt aiuncjpatergeneranspatitur:etia,m e-
gocreantemfatigaridico.
Vndeigkur ortum dice mus filiUm, ne pâtrem aut pâti,
âut fatigari blafphemè ftatuamus? Ab fit igitur à te, vt aim
hac ignominie velisnaturam diuinam honorare. ‘NarH
quifiliûm blafphemat, patrem lapidat. Quemadmpdum
ipfe in Euangelio fandè prædicat ; Qui non honorât Fihum,
ntéfe Patrem honorât.
entiam & virtutem. Dilediq igiftjr eft Pater,fimiliter 8c
Filius, vt lumen ex lumine, & Deus ex Deo , 8c dilpdio tx
dilédióne'. Nam Dew eßdileäio, inquit Ioannes.(Zeflerit
igitur Arrianae yefaniae fedacores , qui creaturam creato-
remputant,neutro TeftamentPruin id yblënte. ||
-* iQjatuor nobis fün t Euangelia,capita mille centum fe-
xaginta duo, & ab initio ad fihem vfque in Ipfis diuinitus
tiadit dodrinam filius de patre,, & pater de filioj & tarnen
neuter ipforum inquit, Greauimihi filium: aut viceiydfa,
Creauit fne pater.
A . Sed quorhodo dicuntaliqüi , quod fecundum ele-
dionem 8c gratiam Chriftus fit fadus Dei films ? Non e-
niminqUit Pater, Htcefl tilius meusdileÏÏUs quetp genui, fed
quode/rdw.- Et Êfaias in petlbna Dei & patris .de Chrifto
in qui t, Eccefiltus meus quem ekgi , dilettus meusquodelettatura-
nimus mèùs. (Ad euüdëm modum & Salbmo in quit, Electus
èdeeemmillibiis.
B. Vt videtur j Àrrianalaborâsdenlehtià, taritocdnà-1
tuâduerfusveritatem contendens. Oftende igitur finii-
îes Chriftoi quos p^terapprobaueritvt Chriftum elegit
A. Quid igitur flatuis de virgine Maria ? num Creatam,
an increatam,& quod ex ca eft corpus,GhriftiïEt quomb-
do Ghriftumado^s?Namfi ipium creatü dixeris,id quod
omnino’neceflum eft | creaturam videlicet aliquamado-
ras. Si verb non adoras, negas filium Dti. Non deferibo
diuinitatemfecundumformam. Simplexenimeft, &in-
adfpedabilis,& forma carens. ;Garnisautem formamin-
tuens ,adoró Deum vt par eft propter earn,qu* fecundum
bypoftafim eft5vnionemi (.:..
B, Pér meam cèrccfalutem, nony.t creaturam adoro
|Chiiftum,(ed vt.creaturarum opificem & Deüm.Qxjem-
admodum regem cum purpura honorp vpa & eadem ye-
neratione, iplum ab ilia non feparans.. Alioqui num |ibi
videtur ad Imperatotemdicendumelle.Surge de thron o
tuo; vt adorern-te ? aut, Egredere extemplo, vt te céle-
brerp ab^ue materia inapimata ? ^Si ergo res inaniuiae v-
nacum anitnatis adorantur, & ies omnino leües : merito
vtiq; & eius quipmnium in vniuerfiiro, quae iubfole iunt,
Dominus eft, & Sernjp ille, cum templo eprporis, quod i-
pfum purpuram eiösvpcb,& tunicamj & foliumjViiaado-
ratipce adorabitur-.
A. Atqui li Deus eft curh corpore * quomodo inquit i-
pfe, Deum nemo vidit vnquam l Siquidem Deus erat,omnes
| qui cum Ulo id temporis fuerünr,viderunlipfirm. ^ .
B. Depatreloquiturfilius,quumait % Dcumtlerao
vidit vn quam.. Nórt enim inquit, Filium qui Deus eft
Sermo, & homo fadus j nemo Vidit vnquam. Viderunt
quidem Pcophetaj1, & Apöftoli,& omnesiuftr Deum, ve-
I rum nullus quod eft natura fuaividere poteft. Non enim
eit vlla natura,qü£ fit capax eius adipeótus.Vnicuique verb
apparetdignOj non fine aliquo velamento pto menfu-
rapuritatjs ejus, qui ei miniftiat. Vidi t proinde Iobus,
fed pet turbinein&nubes. Anteipfum veto Abrahamus
folum. Nam fifilius eft vnigenitus,non habet fratrem aut ! per Angelos ipquécem. Vidit Iacobusvc.hominem lêçura
äqualem,aut fibi eXoppofito relpondentem^ Cecinit | iuótancem. Moles in medio caliginis. Similiter & cætera
enim deipft) Dauidés ille diuinus ; Quit adfimilabitur Do- j fanófcorum turbaper tenigmata & velamenta. Viderunt&i
inino interfilios Dei ? Et dcinceps:Magnus &tremendus eß,fu- i Apoftoh per carnem hominem faiftum Deum & Sermo'
pratmnesquifuntin circuitu ipfius. Tanquam nemo poffic j nem.
fecundum gratiam , aut fecundum profebtum confer«
Deo Sermoni,qui piopter mprtales hominem adfumpfit,
Sc m ërieb eleótus eft. ^
Quüm enim plurimte & ihnumérabilés éflèrit müliefës
adhuc inCorruptae, Iplam tarnen ex omnibus ièlegit Ma-
riam, iniplà ineflâbrliter vnrens fibi &cöpulansnacuram
noftramïdüemadrTiodum diuinusjlle vatesinquit,: jBlegit
hohis b&redirdtemfibïpulcbritudinem lacobi, quam dilexit : Ma-
Eundem filiiim & Dei & hominis vnufquilque cernit
pro menlura ptoprix vir.cutis 8c roboris an i mas, ficuti pro-
ut vel lucidi vel tutbati funt corpqris oculi, alij quidem
diu pofluntfolem diredto incueri, alij verb imbeeillicer^
haud ferentes fu Igo rem eius 1 uminaris, neque in curfum
radiorum. Vidcmus mare ab jftiquö ipontis vertiefe vel
colleiöf cum veritatedicimus,nos marevidifle:quum fii-
perficiem pelagi folam ,eam que tantum partkulariter.cerriampërpetubmânentemvirgmemfignlificans,
quxnün- i namus.
quam ad generandum prqgrèflà fuerat, âiit fûbtumjn.vte- Non enim ab eo, quod apud nos eft , piano praéruptoro
materno coilceperat. Amplexus autem pater cam, quæ ve littore in earn, quæèregione oppofita eft fpeculam, vis
ex ïpfacrac, incarnationem Sermonis, èfupernis accla- oculorura pertingerepotieft, feuanefeensinaere. Nequfe
; mat Eocefilm metisdiîsclus, quodelèfter* Quibusin verbis\irem profunditatem eiusrfmumque fundum mens inue-
1 [ întelligit vnicum illüm ex fe,& ex perpétua virgitie natum nirppote.ft. Semper enim ab eo4 quod putatur, aliud a-
j nobis filiùm Deum; fibi & h obis confilbftantialé: ipfiqui- niraumfiibit, quod continear eius eminentiâs, ne diffun-
dem diuinitate, nobis verb ratione Garnis adfumptæ. I- daturaut difHuat,quatehusinimmenfumextenditur,in-
dem enim inter mortalesapparensimmortalis,fpontanea> telleétus nofter , vtapparet, deficin Gernimus autem &
• cceluif
iccus eor*
coelumnonomnesfimiliter, fedqiiifquefecündü’mvites| formisquumfit, yarijsmodisoperatur, calfacir, purgat,
oculorum. Neque enim mens ad extremiràtem pertift- 1 conépquic, probtar, illuminac,ardet. Adeundemmo-
gir, nequeprbptefrefilientem | nobis illius fornicis foli- j dpmdc lanéluis Spiritus, quumfit vnus, vnius fof mæ& editatem
prorfus accedere poteft. Gernimus igitur ea,quæ
fifnc in.eadem feruirutis conditionè , non fecundum id
quod; lune, (èdfccünduttvidqubd perdpimus.^Sant enim
nobis, propofita turn adfpedabilia turn inadfpcdtabilja,
gc horUmaliud quidem ex parte, aliüd verb totüm. Con-
fimiliter&Deus&adlpeâabilis&inâdlpfedtabiliscft hq-
ndbibûà.% . ’ ; , . ; ‘ .
llludbuidemrationeyelamenticorporis,perdemimbnem:
hoc verb, naturaliter 8c immenfitatis r’atione. N on
enim luftinet ignispropinquitatem ftipula &paleæ,^uum
obariditatemmox in terrain refoluantim paulurti enim
in fe diuinitatem nudans Chriftus, in monte transforma*
tioriis verfauit cblumnas Ecclfefîæ. Nam illico prOtiden-*
tesPetrus,&IaCobus, &Ioanne's, obtimorempalpicanf:
res> propembdum colliqiiefcebant igtte diuinïtacis> Ad id
aUtem nos duceiisdiuus ApoftoluS , àpertc clamat : Ex
magnitudinecreaturarum &pulcbritudine, ratione quadam con-
uententeeernitur.Quumenim coelum, & terram,&mare,vc
fecundum naturamfunt,totum cernere ncqueàmus.quo-
modo conditorem noftrum videré ftcundum ipfiusnatu-
ram poterimus? .
A. Poftquam de Chrifto làtisiUftru<ftirumusiéupimus
paüca aüdire de Spiritu iandlo.nuin æqualis fit Patri&Fi-
lio , propriæ poteftâcis amftoritate faciens & matidans
quævult, & quare cum aqua & igné in fcripturacompa-
retur,
B. Audi proinde o præcla're , propria aiuftontate
iu'fdem modi, vniufquè fubftantiæ, indiuifus ëç abfq; dé-;
feéïu, vnicuique diuidic gratjam fiçurvult. Vtqjinplan-
tisheri folet, Vtquândiuquidemhicmis afperitas præua-
le t, infrügiferæmaneant: poftqüàm verppluuijsfig^ræ,
folefpuentilr, rehàfcuntur 8c èeirminant,- fic.’Çc motçalium
animæ , quândiu quidëm hieme vitiorUm detinentur,
'difficiles , & omnis cpmmuniqnis expertes mores e/ga
p roximasoften d erif ès,m o r t u æ 8ç tnfrugi feras fiin t .•Quum
autem diuinam fpiritus pluutam per dodlrinam inftitu-
tionis fufeeperint , &rurpitudincm quæeft ex vitiofita-
re,abfterftrint, müliifq.ue adfëiftibus
reæmqlis Yefiûneptum depofuerint; mox infeis fufpitatur
ratio, & quafirenafeun turper diuinamrigationem'&ça-
‘lorem fpiritus, ^cfiudium feriint;,fecundurh Domini iè’r-
m onehi, aliùs quidem tngefimum^lmverofexageftmum % alius
verbeetpejimum.
Nam alij qüidem adïapientiâtn accommodât linguarn,
al i j âdy aticin iu ad dænvonumexpul fiorie m, alij ad
d e clarat i One m rcrum diuinai'utn. Aliùm âd ft>brie':Vi-
üéhd u.m jnftçu it,(a{iumad m i fericbraiam | aliùm âd terti*
perantiàm confirmat. Alium âd martÿriuravngit&eXci-
tat, acdifierfiis in alio eflèyjdëtur,quum ipft non fit alius,
quemadmbdum eximiusille 8c mentis vi præftans feribk
A'poftolus. Vniciiiqiiey\nquir, datiïrdeclar.itto Jpiritus, prout
éxpedit. 'Nam ^lij quidemperfpîriitum datu?oratio fapientia, alij
vcro oratio fcientut fecundum etnule»i j];';rit!tm ; alti fuies in code»/
jpiritu: aluprodigtoruin effeitiopes: ahi vatïcinamialndiuidicatiop. AUUI ju u iliu tu -Jf ■ l - ■ \ '-T' JJ . . ; -
potcilate fpititum præcipienecm & facientem ilcum
I>acre& Filioi Segregatnani mïhi Barnabatti ér Sàùlttm
inopti;, adquod vocaui m , inquit ad Apoftolos. Coniena-
ensauçeipcumhocàdPauluminquitfiiius: Ingradeteitt^
ciaitate’m, & ibi dlcçiur.tibi, qaid tibifaciendum lit. Alibi
aurètn ic u n t A(9a Apolioiotr.m i Hiqaiiemetnißi^
ntu,MmtSelemam. Adenndcmmudumhlms,l!>ötcfti
doçere ombçs geiïtes. Cdnlimilitcr Apoftfilij
iiiiuaiunt.Spiritui/anâii f t i H nulla ata re vasadmmeih
i ’s,mmde‘mtfam iB . SimïlitcV & Piùlus induit , Dm
a, mnmnego,fedDominui,,n‘ riccrfipai'etur'avm. | M H
inqùita)ius,pl)7^a,.dfSafaa»re^o»'.p™W>ni'<»«i'‘"<»i
ammmusiillri’’ami!c('>«irmmAlia. . . .
4 Adeutldebi modnm ftlius ad Apoftolös inqiuc : Irt |
WaÄSenttom ob abicritis,&in ciuifarem SaroatitaEorum
nciiigtediaminb^ SedàidiumusillePauidesraçræ T * - ;
■maris opusoftchdens.bæcvniueriacànitinPralroisit'erb.
Dimmmlifiriiiitiftatpec
Dominum Patrem tïgmncans.pei: VerbumFiliurn.per
Spiritum deniq-,, fandtum illüm; Spiritum. Cum bocau-^
tem 'cónlenriènsdiüiimsille omdiiim, quæftb coelisTunt
magitleiPaalas,m^it:üluifoaesdmarumfaai/edidmprir
tus:&diuï(ionesmmfieriMum,fcdidtmPominuf:&diuifiontsopc~
rationumM‘mvnàDm,fiopmmromitainipimb.Tcesiim.
demexpïimenïpetfonas. voam.ïerôdiuiiiitatemi pote-
lUtisaudÊoritatem &mgnum. • ,
A. Quoefumus vc ijs quæ badtenus dmCEmlh , addas
qüarcduni aquà & igné comparctUtiii feipeuta SpirimS
fanaaV.' .
S. Nonftnftra. rieqüeabsreilhjcômparâtürduunus
fpiritus. Nam herbas producendi,&|baeiidi, &alèndi
vimhabetiquâde cffilisplueiisj&omóia pihgüçfadtiomnib.
usfefe raifeens, aclieet vuifbimis lit, multis tameh
modis opératur, & ex vna fcaturlgioe diuetfa genera get.
minum rigantur. | ' f ■
Eadem plùuia quum fitvniformîs hatura 8t adfpëctü,
multifariam fëfedeclaiac efhcacem : in liho quidem alba,
in rofa veib rubraappatens, purpureâin violiSs, fuluain.
Ctoco. Super ficum vnifonnis pluens, altérius for mæ efli-
citur, dulcis quidem in fcuëtu |àeerba vero in exprélïolà-
«fte. Eadem in vitem vniformis veniens , denfaturin ça-
prcolos, in germina, in vuäs, in botcos, in vinum, in pq-
tutn: 8c vtfummatim dicam,in omnibus omniafiç. Vniformis
quumfit, eOxum, a qtiibus fitfcjpitur, naturæ Vni-
I U & id'einßiritus, dijpe/nens peculiaritervnicuiqueßcUtt vult.
Quemadmodurojgirur aqUa vim habet produeendÏ her-
baSj&putiefacielidi, ignis Vrendi&illuminandi:fic.&di-
üinilpiritusëft,benefacere6<caftigare. •
4 a. Quia te medicum animse deptehendimus , af-
fatim per demonftrariones adhlbemem animis noftiis
medicinam | & aberrore adferencetqf: quifutpus vc ad ij- ^
:'cias ad pr^mifta de Ahgelis1, num aliqui finc corum qr-
%ines,& qüötj 8c quales lihtnaturavnüm’item quxfutura
: funt fciant. ' -■ |ff?
B. Creati qüidem funt Aqgeli, & o b n b x ijm u ta t io n i f^ ^ ^
fpirituS rationales ad minifteriummiffi ,quemadmöduOV ;ordirut.
iiiqüitdiüinbfum carminum aüéför , & cumiplo.Paulus
cónfentiens': Quifacit Angelosfuosjpirim,&miniß'rosfuosignis
ßammam: qui busvêibislimul & natmam 8c maieftatem
eorum fignificant. Septem verb funt btd inéS, vt Icripfic
Iüdas, & eximius enümerat Apoftblus, quem 8c ftquun-
cur facriminiftri officij diuini , dum aita clamant vocerad
Deum.; Telaudibuscelebrant AngC-li, Archangeli, thro-
hi;dominationes,principatus,poce(Ures,virtu[es. Quod
verbrtmtabilëS fitit-, euidens eft demonftrartq, ad malum
vetfusaudorillemalidiabolus , fee urn ad defècftion.em
TOultos Angelorum rrahebs>i non narura., fed ypluntatq
mutätps per ducisfui fuggeftionem,quicougruentemfiio
fa£to fufeepit appellatioiiem. ■
.Nam<abeo, q Uo dal i os fi« ige neris. calüm n i atnr , pro ' f f
priènomirïatus ëft Diabolus.4 Satan vetbexfeo.q.ubd Dep
8chominmüsaduj?rfiitur4;, qiiapropteredamdplocisillfs f
Vltramundaniseiectus eflr, 8capudEzechielüm'diuinum
vatem chetuborum prob ris inefeffi tur : Quomodo decidißi
de ccèlo lucifer ,quimané oriebariitS i m ul& igneam lucentem-
büé naturam;eius, & principatusdignitatem, in offline,
pet fiipilitudinem luminadsiUius qxprimens. Cum fioc
Ii*tem^'nfenfié^sl>aiaejus,.fif'quitiam eius traducif, 8c
fubduftibhem feótacornm exponir. Ignorant aurem v-
nacum hpminibus 8c Angeliresfuturas.Solinsenim fan?
Oex Trinitatis eft, omnia haberecognica , 8c prxfcire ea
qiix futura funt.-Miniftranc autem'&hui.g,& nobis. Huip
quidem,vt erga Deum paf eftiieruiepwsffiobis verb prae-
ftanres ea, qux ad falutem npftri cérto confilio ipfis ab ea
mandantur. ; ,
; • Itaquenonnullos proptér tnaliciam, in -qua nullus e-
mendationjlocus eft, pecimuht.- neproxiroi quiqueperi
iblidth. Vit. Patr.Tomq.
quam1