7 1 ------------------------ 1 $.Chromat ij, Aquikunfis Epiftofi, _ • _ , *1-----n fr g, t o t n Srndtodfaum eft, fine ad ptobationem cinitatis huius finis abundeq; fufhmnt.
Scimns fane ' GiuÄatem erg&fti^i raontem pofitam Ecclefiampften- sliquo demmentopropciaenuurarap ditfupnfidcmDominiacSaluatomnoftnincoelefiiglubdnhnllosfaleMetorageder
«!, ft *M § g | | | g £ H K B H | f p f t i t a l iö m n e m h n im d i t t i c m
c o n g r n i t l i chamen perfidem «rtenrelnfirmitadseacedenarvnmerfomnndoconfp.eua,
terrahumahicbrponsVldeienrut, fcSfa lte rr* tó a e fte luH ö fa ; qua: iam nön per annonciatlonem lel
Ä f Ö E Ä S gisobilmbratur, fed perEu.ngeHcamdodtrinamaperra
h a d s t e n t o M ^ d e a n ^ l ^ ^ t a I» ^ b«dft»rionecbnfpicitur. EtMiiit-.Eteque tmntaeceniuot
qui fide pofirrnt condireinfnlUcoidacrc W?,
t o n i u m i a i S o f t e n d it , ; cunl ferocl ä i ßomiuibi mfonem.Scimus lucemam ad hoc accend
abhomimbus. Infätuariaucem j iti fijfelcsäiftabi- vt non modio aut aliquo opennienro tegatnr, quodfi
M K O W N P fiadvfusfcbts nutiicci ^roderit: ftdideo accedicurin can-
Ec deiabvo, vt in edirö idco pofitacæcuatcm obfeurae nodbs
jnh*tefin^tUant,antadftnItitiamge , , agjiéi a t , Sclucisfuxvfumindotnoconftrtumimpermt. . S f- j QjodidéóDominaScGmmctaóiat.quofcfeemus.&nos
B 4 ^ .U e n L d lu iiM e p t r f i t » . &ipfiperdpferafideiatqüeiuftitiæve ntlucetnafpmtnaf
f l f a + k 3c hot^qul in. tenebris bttorb funt pofiti,
’ . . Hb i 4:1 L..:..r.norli faliVtns fiicrat • ltd
Gctiliutn
ftuhitia,
queiVdïsYfcadothesâé huiufinodiM b « r fu e ta t t fed
pofteaquam diülnàm fapienoam reptobaun, ddde Apo-
L l o aTOfatafeansefthion folnni ab]5 ptodeffe non po-
| B fcS& fibimifer8tinutilisfaftuse(t. Etldeoaddldlt
W . 0omirtUs dicens : ad nibilum valet, mfivtprWmurfirras&
S r “ , mcuimor ab
niscoo- 1 ac dômeftici, fedproie£hab Eccîçfia. n- c j . j
culcantur. hofteshabendi funt. V n d e& Iudasd e domefticofide
* “ '■ » initnicus faâuseft vèritads. fc flte& m q « linW m o * ettraÈcclcfiam,rieceflec«vtdinctfisvi0j9carnls&yat.)S
voluptatibus ficculi cotlcukentut: & hoc eft qu eda lt. <d
mhlum raltt,nifinproiieiimforas&ce«cuUetur ab M * » * “ -
Ôuid fit au tern conculcadab homimbtis,etiam Salomon
inhb ro fuorendit,cum d emulietemetctticekqncrccun
jù lw fB n d u it Æ » , s,uafiftercmi»viaabt.mmbue
(ratammibmmcuUam: Quia igttnt condrtt lam fafe A-
1 ridftalico fumns, in tab ac tantd condtmento pauatfpm-
C 1 tnelis permanere debcmus, vtipfiquoquefaltctt^nun-
cupari d Chuflo Ddmind noftro mereamut, qui eft bene-
d iâu sin fiecula: ÂmetE Déitideait : Vos tfttt lax munit.
HbtipouH ciuitdtabfconihfuper mommpefua, ntjue accendunt
Ucmamvtponantunifubmoiio,!tifapercanidabrum,vtluuat
mmhuqulm domofmi. Sal terra: Dommus d.fcipulos foot
appcllanitiqnia infatnati ddiabolo cord? hnmahtgcnens
pet co-leftem fapiendani condietunt. Nunc qnoqueln-
men mundi eos nuncupat, q u ia * feipfo ( qui yetum & ae-
ternum lumen eft) illominati, ipfi quoque lumen 6Û1
funttenebratum. Nam quia rplc fol mfhtiae eft.- non immeritoetiamdifcipulosfuos
lumen m undteognommati
Apoftoli
lumen
inond^
i.-rb,$s, tphifs-
Hit. u
jgnotanri* nodîe depnlfa", vetititisipfius llipaine ilfuftta-
renîus. Vndc Apoftdlüsâic : inter quos lUcetUJiciit luthttia-
ria in hoe mufido | vàba viu continentes. Quod ii ttod ratia-
mus : videbiinur cam necéffàtijulumihiS VHlitatem ad da-
fciniim tam nottrunrt quàm âUorum < infidelitatc noltra
buodamvelamiheoDfcgere &obumbtare. Quaprqptcr
& illumi nai talentum ad lucrum cceleftis negouatioms
acceptum abfcondcre magis voluit quam admeufam nutnularijsdafccjdebitampcenamincurnflc
feimus & legimUEc
tfpledm
ideiteo lucerna ilia * fpintualîs, quæad vfum falu- •
tis noftræ afccenfa eft,femper lucere débet in nobis.Habe-
mus enim lucernam cceleftis mandati, & gratiae lpiritalis,
dp qua Datiid retulit:M4«</4f«»i tuum lucernaf dibits meis,& «
Pfal.ni
luxfemitis meit. De qua & Salomon aitiquonia lucernaeft pr#-1
ceptum legii. DequaperSophoniam quoque Prophcraif/ s™'
DommmieRütari&fcrüiaborlerufalemcumlucerne Innac
enim lucerna inextinguibile legisac gratia; Tu* lufneti o- g
ftendic,quod non aliquo caeca; menus velamine openeri-
dumeft ve 1 obfeuranaum, v tlu dxi, Vélhæreticirâc}un|p iadai.fc
qui peiTpicnam ideem praedicationis diuinæprauis inter- (hxrcuti
pretationibus obtegete & o c c u l t * * nituBtutr pto fid jjg j j S
perfidiam praedicando, & lumcri veritatis, erroris téne- i pcripluB
bris obuelando. Vnde lucerna hæclegis acfidei non oè^jJlIccm;
cultanda nobis eft , fed adfalutemmultorum femperin f tnonl
Ecclefia, velutin candelabtocdriftifuendai vt W M p M
. r ’ i o .'__ _____ . «/AmrinedPA/lpfMilliiminpn- r 5.
JoMn.u
D
ipfius luce & nos fiüamut j & omnescredetes illuminen-
tur.Ad cuius lurdirtis contemplationdni etiatn per Efaiam
nos lanâ iis Spititus.adbottatut dicendö: Vtmteambahmus
" ‘^ ’^ T T I C ^ M d ä t o m i c a im c fM ^ v i i i a e t - i inluteDottiM^mißtmmpopulHmfmmdomuslfrail. De qua
fo o r^ frc oed ido ifts^æ lum ch k ^d it^T^iganctuntenira ■ luce&B.Petrus inEpiftolaiuatéftatusc^dicenss qut ert-
(o orbi, c sg tenebrascmJtis.lUce vetitatiSoften- puit mi dltijiclrii, & aimcimt msmaimirahtcmlucem.Vndc
f n dt r .namodeillttminatietfemhos, eatenebtislu- i ac2achan7sFcopheta,vtfpimalishuiUslnn.m.s&cfcle-
&'Pefi m m ê l i a i dicente Apbftolo • mmcnimaliquan- : (lb c an d e lab ti,iJu o din figu taÉ c cW w q® e t^ e ftn «n ^
! f i ^ t o y t ó ^ , e t « ^ q » * e . p K . « e n « . P™ h e a S
mdnfttata funt, etianscandelablumaurcum cumlampa-
Et ‘re^ ^ ” ^ fanftns Idânnesin epiftolafua , dibus fuis fevidiffetcftatusCft. N am&intabernaculoter
Z Ä i c e m Dt*to«8,&quintanetinDPem in lu-i ftimoni)adfttut*vetitatiséîdtnplumcandelabmmcum
tcftatuseMiccns^De*«! ^ q j iacernisindefeirolumine [CllalUd Slljuio v iw - j * . i . . . populolucebat. CuiitStei ratio
I tnihe eft ficut & ipfe eft in lumincj • Vnde qdia tenebtiser-
i rods liberates nos eftegaudemus i Temper quafi filq lucii
j in lumind ambulate debenius. Etodiidit: Nsnjfsteft;tn-
rfiHU. \qmt,ituitaf*b(toiMlfuprdmhtmpofiid. Giuitatem hic.Ec-
« •d - 4 7 - 'cleflamfignificat,de qua muftislocisdiuliiafctipturite-
< ftantuf & de quaDauid maxime loquitur, dicens : Glo-
W w i ImfddiaaruntdeteMUasDcii E t itetum ipmimi * imptm
W%M i Uii&antciuitdtemDsi. Etitemm:JiM4«dmimut,itd &ridi-
’ mas ineiuitateDomimvirtutum, iitcmtaiettnmflHi new film
dduiteatitiiiatcrnum. Et vrmanifeftefede had etuitate lo-
quiSpititusiarttftusoftenaeter # etiani monr is ipfius fecit
mmqonEm,dicctiio:inci»itittOtimpi,inmi>UKfantiotiiil.
Op qua pet Efaiam Dominus loquitur, dicens: Ecie ego
praparaboaitartmMuiumiaftdoii, & jmdamenutua fappbj-
rum;&pnpuguaeutatuaia^i/itm , & poitaiiuai taptdem etiry-
ft4tlurit,&cireuitumtuumliifideieUSos,&omnesfiUostuotdoct-
biteli j« . EtmiikafimiU'aqusptxtetmifimus.nel^dmm
ixoiij
'0 *4°*
tf*. 4J.‘
Iudsfeis quidem occiilta eft,fieuti & omniä fädrämenta le- H
gis, fed nobis iam manifefta.- Sdniuifinim iri candelabra
illo t^puni veri & xiëtni lUminis ofterifum: id eft, Spiritus
fan&i,qüi per multiforrUetn grätiäm öihne Ecclefiae corpus
iemperilluminat. Vnde& Dominus in Euangelio in-
tét 6*tera i difeipulos fuos i vt liicernas in manibus ardettteshabeant,
adhortatar,dicendo:Si»r/«wl>ivr/?ripriW»i 'tHr‘u<
érlucern*ardentéi.Qjipd vtique Dominum pracepiflä non
corporali fenfu , fed ratione fpijitali ihtelligenduro eft.
Nam quia in lucerna mandatum Dei fiue lumen legis
fignificätur , iddircö lucérnam in manibus p o la re iü-
beitiüc y vr illüminati graxM. Spiritus fanÄi j opéribu9
iuftiti^ ac fidel luceamus, fecündum quod Salomon
retülit: Via ( in quit ) iuflorum ,• finiititer Ut lux fulgeburtt; Pr0„^
prseeedunt enirn dc illuminant, donee * corrigac dies^ +,da^
ile r i to ergo , cum in praefenti loep Dominus lucernae j
r ’ ^ 'L ^ r r i Z i r ' ^ r i ^ r n n h i e c a n a i d i a a f o n t . men:t •i o"n ve' mr- ' fre- ciirltflcot , Adiisc-eannAdno-: wrruie ajttrtcer.nndrlaunritt lluueceerrnruaMml,. t
_5 _ ---—^----— . ■; • ■ '■■■■ • /■ v , ■ • ■ ■■■ &t°-
iioferoa
hunianif'hrifto
fyponunteam fubntodiot . fedßtper candelabrum, vtluceatomnir
bus qui in domo funt, addidit dicens: Sic luceatlux vßrdcöram
homimbttSpVt videant opera veßra bona,& magnificent Patremve-
firttm quiincoeliseil. Magnificaturenim Deusin nobis apüd
incredulös & infidèles,filecundûm præcepta diuiha viua-
mus, fi bonis operibus luceam us. V nde Sc fan dus A po-
| ftolus ait magnificate & port ate Deum incorporeveßro. Et B.
Petrus inepiftolafuafimiliter commonet, vtcumdetreßa-
i uerintde vobis,- öpera iußitiamagnificem Deum nofiruvÊÊp oteft
autem & äliterintelligi,quia mulciplex inteïligérma fpiri-
talis e ft, vt in lucernaipium Dominum fignifipàte riofca-
mus, propter aflumpticorporis humilicatem.Hic quidem,
non lolum fecundum gloriam diüinicatisSol iuftitiäenun-
cupatur, fed fecundum affumpti corporis facramenttfm
etiam lucerna oftenditur , qùia cum Deus eftetgloriæ&
maieftatis æternæ.'humilis in hoc,mundo tanquam lucerna
^(Tuoipt#
I
audiamus ipfiim Dominum huiufmodi doCtorés qui di-
cimt & non faciunt,in Euangelioincrepantème Vttpincpih,
vobis Scribti ér.Fb/trifei bypocrïta M qutto otterAtu homines oneribus
quiportàri non pojfànt, ipfi autem nontungm digtiov^lrofitrcinas
ipfas. Vnde & Apoftdlus aik non' (inquic)audicores legis
iùftifumtapud Deum,fedfad:oresleeisiuftificabuntur.Si
hoc etiam ab audientibüs dicic, quierde dodroribusintel-
ligendum eft?Inde &Salomon ait; noliejfecitatusin lingua
Eed. 4a
tua &fegnisac temiffusinoperibus tuü.Et ideo oportet eum 'qui
docetjexemplum ex Ce ptebere puræfidei per honeftatem-
conuer/àtionis fiiæ,vt ApoftolusTimötheo Cctibïù Forma,
inquit,eflofidelium.Etiterum : Exemplumteipfümprèbensope-
rum bonorum, intuftitia, th caftitate, tfifobriftate , per doârinam
fanam. Vnde&ipfe Filius Dei}, qui magifter& Dominus
legis eft,ad exemplum noftrum , cunäaquaedocuit, vo-
luitrebusipfisimplere. Etaddidit: Nifi abundaue/it iujlir
tiavefiraplus quant Sctib'arum & Phariftorum > non intrabitif in
regnumffr/orww.Reprehendituriufticia Scribarum & Pha-
rifæoruro>quia non fide m promiljionis diuinæ, fed huma-
nam laudem & fæculi gloriam quærebant,ficuti habe mus
exemplum de illo Phanfieo fuperbo &elato : qui vt fibi
videbatür, iuftitiæ fuæ mérita præferens, impimenter lè,
elatoanimo ac fuperbis vöcibus in confpetâuDei ia â a -
bat. Retinebant ergo Ipeciem iuftitiæ Scribæ & Phàrifiei,
non vt Deo placèrent,ted vt famam humanæ gloriæ quæ-
rerent, ytlucratertçna, & temporaliacommodamerca- fp“ *«“1
rentur.EtideohortaturDominus, vthanc^famolàmiu- *lu m**
ftitiam laudis humanæ operibus iuftitîæ cceleftis ac fidei
meritispræcedamus , per Chriftum Dominum noftrûmi
Dehinc Cequitai:Audiftis quia dtftum eft antiquisiNonoccides:
Qui autem occiderit, reuseritiudicio. Ego autem dicovobir.Si quit
irafcitîirfratri ftto, nmmtiudicio. Hoceftquod dixit Domi-
nuSjWo» ventfoluerelegem,fedadmplere. Hoceft, quod minus
erataddere : præceptaTcilicet legis in melius reforinare.
Vnde & iàn<5tus Apoftolus air : Legem ergo deßruimus per fi-
Mm\ Abfit .fed legem conßttuimus. Rudi & duré populo legis
traditafunt mandata iuftitiæ, perfe&o autem & fideli poj-
pulb Euangelica traduntüt præcepta confiimmatæ fidei
ôccoeleftisiuftitiæ. Lexpræcepitnonôecidendum , Eu-,
àngelium vero necira(cendüm;vtomnemradicèm pecca-
ti auferret de cordibus noftris,quia periracundianj poteft
etiam vfquc ad homicidium perueniri. Vnde non imme-1^ i
ritobeatuslobinlibrofiioitateftatuseftdicéns : Stultum '
Ctr, j.t
apparuit. Et nonfipe caufatanquam lucerna, quialu-
ccmaperno&em lucere confueüic. Idcirco itaque in hoc
mundo humilisranquam lucerna apparüit : vt tenebras
errorisde cordibus noftris & ignorantiæ nodem depel-
leret, qui in hoc mundo velut in n ode pofitiaegeba-
mus. Huiufmodi ergo lucerna , id éft incarnatio Chrifti
oftenfaâ lege acProphctis,iam non obfcuraprædicatione
legis tanquam modio tegitur, nec infidelitate Scribarum ’
acPharifæorum velut quodam vafe përfidiæ operitur,fed
incruce velurincandclabrö conftituta , oronera E ccle- <1
fiædomum illuminât. Secundum myftcrium icaque in-
carnationis lucernaeft, fecundum gloriam vero diüinita-
tisffo l iuftitiæ eft. Denique in iplo crucis candelabra,
tanquam loi refplenduit, cum per Apoftölooxm prædi-
carionem, quafi per quofdam radios , vniuerib orbicla-
riflîmum fuæ cognitionis lumen i nuexit Dominus &;Sal-
uator riofter,qui eil b enedidusm fæcula.Deinde ait :No-
liteputare, quia ven ’ifoluere legem aut Prophetasmo veni foluere,fed
adimplere. N o ad diflbluendä lege vel Prophetas FiliqsDei
venit, qüiautoreftiegis & Pr'opbetarü, quia ipfe Moy fen
ad tradendam legem popuiodedit,& Prophetas adprçdicatiohemfuturorumfandoSpiritumundauit,
No»,ergo
Pharißei
rctinebât
t fumo-
(am.
inquir, veni foluere legem aut Prophetas, fed adimplere.lta-
pleuit autem legem §c Prophetas hoc m odo , dum ea
quæfcripta erant in lege & Prbphetis ipfc çonfiimmauit.
Vnd,e çum acetum in cruce oblatum fibi bibiflet, ait :Ad-
impletumeft : vt eüidenter o ftenderet, omnia quæ de fe
in lege & Prophetis feripta erant,etiam vfque ad aceti po- int^ cifiraeundia,feduäum aUteoccidiiamulatio.Dauid q u o q j;|p ^
tum eile compléta. Adftiplet legem omni m odo dum ita ait: Irafcimini, & nolitepeccare, diäte in cordibus vßfiris, & in j
myftcriüm Pafchæ vel ägni olim in figura m.onftracum ^yii^gfiris60mpungimini.Q^dte&imonmCan&üs Ajpo~ j
paflionis fuæ faeramento compleùit. Vnde ait, Apoftp- ft0 lus interpretatuseftdices: Solnonoccidaifuperiracundiant fph.+i
lus : nam & Pafcha noßrum immolatus eft Chrißus. Adimplet veßr%, netfedetis locum diabolo. Cu ergoirafei nö liceac, mul to
iegem,dumfacrifieialegis omniaque exemplain^fc præ- miQUs homicidij crimen ad mittete. Etcumiiracundiate-
figurata , accipiendp corpus veritatis ratione compleùit. neatUr in futuro iudicio , quam putamuspeenamhabitu-
Vel certe adimplet legém, dnm præceptalegis^uædéde- j mm jpfiUsfcelerisfad6rèm?^«i»«fo»îdixerif,idquit,^'4r«
rat,Euangelicæ gratiæ fuæ fupplemento confirmât.Q^xam fuo}racba,reus eritcàncilio: Qgiautem dixeritfatut, reuserïtge-
autem iegem venit adimplere , in feqiienti deqion&rat , f,ennét ignU. Itadocet nos Dominus, per omftiatflèperre-
dicendo : Donectoelum & ferra tranfeant, iôtavnumvelvnus ! ^ o s } vt ne leuibuiquidemvel vanis fèrmônibus ratura !
apex à lege non cadent i donee omnia fiant. Qüam véraigiturac j iudicioiei teneamUr.Vetatnàmqûëdicifratri,rrfrfo»,ideft J
diuina fit prædicatio legis, ex hocipfo eognofeimus, de
quaneipta quidem velynum apieem polie cadere Dpmi-|
nusmaniféftat. Quatiquam in hoc iota vel apice legis etiam
facramentfim crucis poftît intelligi , quiaiota, & apex
quandam in feimaginem crucis pftendunt/quæàlege ac
Prophetis prædicata nulla ratione po terat præteriri. De-
indnait: Quifoluerit, inqniens ,vnum demandatisifiis mini-
mu &docuerttftehomines, minimus vocabitur in regno coelorum.
Cum mandata minima fqluere impium fit j-mùlto magis
magna & màxima. Vnde perSalomonemrdipfumS.piri-
tus fanduà contcftatur, dï cens i Qui modtcajpernit;, pauià-
timdecidet. Etidcifconihileftdèpræçemisdiuinisfoluen^
durai nihil mutilandum, fed tptum fideli ac dtuptà mente
feruandumatquë docenrdam , ne coeleftis regni gloria
amittatur: quia, quæiudiciomfidelium vel hominura fàe-
culi minima pucantur & parua,fiæcapnd'Deuni non fiint
parua, fed neceftafia. Qui autem docuerUj^feierit : hune
magnum fututum Dominus oftenditinregnpecelorum.
Q^propterHonlolum verbisoperandum<cft,fied&fa-
«ft.is.-necvt doceas tantum,iêd y t qUodAq^geris^ fiicias.*Et
vacue &inànis:non enim debet dici vacuus & inanis, qui
fide & Spirit'd lànâro plërius eft. Neque enim debet frater (
fatuusappellarijquicredëndoinChrifto,diuinæfapienriç
gratiam conlècutùs eft.Vnde &cum perSàlomdnem Spi- J H
rirasfanctus de viro Euangelico loqueretur; itateftarua j &
éft,dicens: BeatusqùinoneHlapfusverboimisfuiy&noneHfif-}EéckH*i
mulatus trifiitta deliUu
EtidcirCo alioloco idem Saîomon ait : tac ôrituo feras, ItccLii-,
& lingiutiu & verbis tais focfiateram. Et iterum: Gmuncidea j
teprauum os,&irtiqualabia~longe expelle à te i 'Éritécum:
fciplindUloquelanon adfuefcàt ostuum, eft enim in iüa trifiitia delicti.
f Vnde &Dauid air: Pone Domine eufiodiam oritneo,&
0fiiumcircunfiantt& labijs meis.
i Et iteirum in alio Pfalmcj diiïtfôixi, eufiodiam viâs meas,vt
non delinquam in linguameà. Q ujay t Salomon ait; Labia im-
•prudéntum ftultanarrabunr>&ftateraappendifurverbum pruden-
tii . Et ideo Dominus in Euangelio etiamvprqocioiq ier-
moneratiotiemnosredditurôs efièteftatusêft.Hinc & A-
poftolus ita hortàtiir,dicens;' Ohinisférmo malitsexoré vefiro
Eccl. ai.
Inde:
Tftl. i+à. j
& 3 S-
Eeelzii
Match, i»'.
jtykcf.
» 0» J