
'A
HIß her. 14.
Tfilm. to.
Tfalm. 32.
Ffalm. 4 9 -
Mfcij 'Clari ’Hifftani
tar,ita fcriptum effe comperimus?Eg<> audm,\n<\mt,inlibris j ncm coeli ambitum palmo compreh«mlit, Efaiadiceme;
Heir. z.
c
J Apocal. j.
P[aim. 9.
mets Domines, quia tuadfumpfifti tibilfraelex omnibusgentibus
in hafeditatem aternam. Nonne dieitur in oétuagefimo o-
#auo Pfalmö: Tui funtcoelii& tua eft terra,orbemterrarum &
plenitudinem eius tufrendafli ? Nonne de ipfo in.,|rieefimöie-^
'cundö dieitur Pfalnio : Popuhfm quemelegU Dominus in-baft-
ditatemfibil Nonne ipfe dixit in Pfajxno quadragefimo no-
no : Meafunt omnes beflißffln£,pecord tnmontibus&bouesjo-
gnoui omnia volatilia calißecies agri meöumeftfl ■ efurieronon di-
camtibi:meuseftenim Orbis terra &plenitttdo eins ? Nonne de
ipfoin feptuagefimo primo dieitur Pfalnio: Dominabitura
mari vfquead mare,&ùflumiuevfqueiÜtterminos orbis terrai V t
cum hate omnia filius luaeflepropheticaadnuneiatione
fignauerifjVos nuncoftenditequam aliam hasreditatema
patre potuit filius ppftulandoaccipere.
Dccrant
pau'ciflimç
îitetç,quæ
i tale quid
. poterant
præfefer
&ïic.
Tfalm.ço
i Ffai.40.
Si tibiobiecerint: quodinEuangelio de fe filiusdixe-
iivQuempaterfanäificauit,& mißt inhutic muttdum.
R e s p on. In Deitatisfanctificationepater&filius v-
num fifnt,quod etiam ApOftoli teftimonio comprobarur:
quifanftificat &({Uifanä’tficantur,inquk,ex 1>no omnes. Vtd
femetipfo fan «SHficätum filium doceamus ipfius cxEuan-
gelio teftimonium adhibea'mus,ait : Üifi eosin butfcmun-
dum,&proeis fanßificquime ipfutn. Et tuiTu m i n P fal mo
quadragefimo primö*de tempi© corporis eiusfan&ifica-
tiöne canit & dick:Sanctijkauit tabernaculum fuum altifiinm,
Deus in medio eius non commouebitur. Et in hanc fan édification
ein opus commune Trinitatis éfle Vt perdoccam.A-
poftoliproferoinhancdefehfibnem "fentenfiam : Sedhac
quidem fuiflis, in qui t fed abluti eflis , & fanäificdti eftis,&
iuftifioati eflis in nomine Domininoflri IE SV CH RI S T I,
&jpintu deinofin. Refpice tandem qui hæcadftruis, quoniam
qui femetipfura ßtn<ftificauit, alterius fan&ificätio-
ne non eguit;
‘S i autemtibi^biec6rînt Jlliidjvbi di&um DominusDomino
meo fedea dextristneis. Vel;illudApofl:oli;Co»-
ftituens ilium aidextefamfuam. . ^
R e s p . Filium ad dexteram patris non alterius'iufi
fione fediffe.fed propria poteftate,ex his tèftimoniis diui-
na auédoritate fundatis veritatem agnofee , Paulo Apoftolo
prædicante : Gerensqtioqueomnldverbovirtutisfusflpur-
Quis menfuseïlpugillo aquas,-&eoelospdlmo ponderauiti Vt ho- ^ .
mo triftitiam pertulit, vt Deus autem moeftis,i& omni tri- 1 m'
bulationeconfeSlisconfoljationemattribuet, Paulti-A- |
poftolo dicente: Sictttabundantpafliones'Chrifliin nobisjta fr 2Ctr-t.
perChrißumabundatconfolatio noïlra. Vthomo felle &ace-
to potatus eft ^ vt Deus autem terram fluentem la<Sie & i re'1'
melle populo ßio dare.dignatus eft, libro Deuteronomii
protéftante: Cum autem induxeritte Dominus Deus tunsin ter- io*n. i.
ramfluentem lade & melle, taue tibi ne cum manducaueris &fa-
turatusfueris,obliutfcaris nominisDomini oei tui. Vthomba
loan nein Iordanebaptizandusaduenit, vt Deus auteth
in Spiridjfanédodifcipulosbapti2auitipfodicente.'> Vos1
*autem inßnrttn fancto bapttzamini, quem & accepturi eflis. Et
Ioannes Baptifta.: Venietforttorme,-quivosbapwtet in Spiritu
fan£lo{& igne.Vthomo a diabolo in dèferto.tefitatus eft,vt
Deus autem eundemdiabbium increpauip, ipfo dicente:
•Vaderetro Satanas-non tentabis Dominum Deum tutim. Vt ho-
, mo efuriit, vt Deusautem de quinqbe panibus quinque
milliahominum faturauit. VthomofitiensaSamaritana 1
muliere pauxillum aqua:bibere pdftulauit, vtDeüsau-
temfiontem aquas viuae ztetnx credentibüs propinauk,
ipfp dicente : Qui biberitexhacaquaßtietiterum, quiauteth
btberitde-aqua quam ego dabo ei,nonßtiet in aternum. Vt homo
amicum (uum Lazarum Heuit, vt Deus autem pro fe pa-
tienrium laerymasmiferrcordiar penicillo äbfterget, A-
pocalypfi proteftante. Etabßerget dcwomnem lacrymamab
oculis eotum. Vthomo veftimenraeius forrediuifa funt,vt
Deus autem populo fuó in fortem terram repromiflionis
dare dignatus eft,Efalm;fta dicente : Et eieett k facie eorum
genteSi& fbrte dißribmt illis tcnaminfuniculo hareditatis. Vt
homodormiuir,vrE>eusautemnunquam corporalifom-
no fubiacuitjProphetadicentei : Ecce non domutabit neque
■ obdormiet,qui cufloditïfrael. /
gationepeceaforum àfefafta ,fidtt ad dexteram maieflatis in excel
fis. Et it er um iNonenintin manufabriufaäaintroijt IE-,
S V qua eft allegoria verborumfedin ipfum coelum apparuitd
dextris Dei. Et iterum: Curramus adpropoßtum nobisprannum
agonis,residentes adprincipem. fidei perfeäorerq Dominum, qui
propofitogaudiofüfiinuitcrucem , contcmnens confufionem crucis
in dextra thront fedit. Et in Apocaly p fi:j£«i vicerit,dabo itli dt
fedeat mecum in fede mea.,ßcut ego vici, & fedt cum patre meo in
fédeiïïm. Et ind?falmonono:QuoHiamfecißi indicium meum
&caufam mtam\ fedifii fuper thronum qui iudicas aquitatem.
Rëfpice diligenter quae ab Apoftolo fuperiusdiéta funjt:
Vutgatione afefaäa feditad dexteram Dei ■ finem faci't.
Rurftis *
Si tibi dixerint : Ideo minor eftj-quia ipfefiliurfufpen-
fus à Iudaeisirrifüs eft.
R e s p. * infèparabalis effet filio,neciniuriam perttt-
lit,nec pallioni fubiacuit, fed folaadfumpracaro fufpenj
fà eft cruci, quæà Iudaeis & teneri potui t*& 1 igari. Proin-
defiliusDei, vthompfüfpenfus , incraceirrifaseftj’Vt
Deusautemfèdensincoeloimpiosirrifuseft , Pfàlmifta
dicente : Quibabitatin calisdeftdebit, &Dominus fubfimna-
biteos. '
Vt hotno mortem fimuitV tDrtis äurem mrortuos fii-
fcitàbit,ipfodicente:Sicutpaterfufcitatmortuos&viui-
Äc-at,fic& filius qüos vult vfuificat. Hömo confputuseft,
vt Deus autem dé fpuco^ ô c^cutfi illuminare dignatus
eft.EuangeKfta dicente : Êxpuitin terra Ô’féciûutum dejpüto
&Uniuitfupefoculaseiùs^&c. Vt homo fpinis cororiatus cft,
Vtïdeu's auéem coronafpeciei appellants,eft EfaiaÇro-
j phéta diceüte*: Ertt Dominus'cûronajpectei,quacomplexaeilre-
Jidtiapepulifui. Vt homoflagellatus eft, vtDeus autem ni-
! hil eôrum perpeftus eft, Prôpheta dicéntç : No» accèdent
I adiemalaflageilumnonappropinquabittabernaculo tuo. Vt bo-
[ mo âlapis caefus eft,vtÊ)eus autem aquas pugillo, & ora-
M«nh. 3.
111 S
dpbatli
Pfalmlj
Pfaltn.ü
Poftremo vt plurima p®tetmiftam,Vtbomo mottüus ;
•eft,& in fepuitäiro-pofitus requieuit.vt Deus autem teiftio
■ die refufgens a mortuis> quadragefimo die ad cöstüm
tonfeendit?& pdft decenrdieram fpatiumSpiritus fandi
pfom.iffionemdifcipnK^mifit. Agnofce tandemfixreti-
ce,quisillefit, qui crucis iniuriam pertulit, Sc<jüis cam in
adfumpto homine poiitusfentire non potuit.
,'Sitibi dixerint,n pater & filius vnum funt* etgo&pa-
ter-incarne conuetfus ad virginem venit> & cum filio na-
tus apparuit-.
R e. s p. Nos verb um batris.di cimus carnemfatftum,
nonpatrem incarnem eflè conüerfum , autfecundüm
vösin diuerfa mutatum,Euangeliftadiccrtte. : Ëtverbum j
varofaßum eft,&babitauit in nobis. Ipfum verbum pater
mifit ,&fanauiünos. Ipfern;verbum eruélatiit ex corde.
IpCoverbocatißmatifunt , quorum virtus ex fpiritu öris
eiusnerpetuo rui^datamanpt. Ipfe feruiformam induit,in
qua patri obediensfuit, &Iudteorum opprobria tolera-
üit:Deusenimimpjaflibilis eft,quia.corpöre'US/non;’efhfe3
falacaroadfumpta.pertulitpaffionem, quxangelicaad-
nunciatiope cöntentaadqleuitin Vifgibe » Gabriele an-
gelo dicente : Spiritusfanäusfuperuentetinte, & virtus alttfli-
mi obumbrabit tibi,propterea quodnafcctur extefanclum , vocabi- | B
turfiliusD«:Qu| enimfiliusjsft,pater vtiquenon eft:quq-
niam nemo fui & pater & filius dicipoteft. Et inberfona
pzmsVrothtta'dicii:lnuOcauit'mej&exaudiumèum,cumipfQ
fum intribulatione, creripiam eum, difpen/ationem vnitätis
ofte ndit.-nam diuinitaspatris,-& filij, quae yna eft,paffio-
nis vitio fubiaceretiön potuit.
Sidixerint: Filius Dei-non habuitpraefeientiafn intu-
pfM
rorum pro eo quod in mundo fpiritui dixerit : "Quod
nomen efttibi J & quod tempus .eft êx quocihocacch
dit?R
e s P. Fillum Dei prsfentiam futurorum ignorare
non polfe ex diuina autoritäre agnofee Hiéremia Pro- uier.,
phetadicente : Ego fum Dominus ferutans cor da et probans re- ,
nes,vtdemvnkuiquefecundumviaseius,ètfecundumfrudumflu-1
dioriimeius. Et Efaias: Dominus nouitcogttamnesfapienftum, i
quoniamvanafunt. ; !
PaulusaUtem Apóftoluscadem dicit ad Hebrseos: VL uthr
j Tftlm.tof.
\fbilip. J.
! p4p H
m e$ enimfermo Dei&efficax,&amiorfuperomnemgladtam\\
acutum t & ptn^ansvfquesU^'^nemamma&ßiritiu,-&'
cogitationem &medullarum omnium,& tudexcogttatipnu cordis,
Jr noneiiihftculofabrtca alia abfconditaaconfpeßü eius. Ait &
ipfe :Cum venerit& Dominus érilluminauen t abfeonditatene-
brarum, & manifeflauerit çogitationes cordis , & tunc laus èrit v-,
nicûiqueaDeo.
Et in SalomoneïSiautem dixeris t nefciohunc,fctto quontatft
Doïhinus corda omnium noutt. Et ibr.ticüli Domini mùlto am-
pliusfucidiotesfuntfole:circumfl>iCiunt omnes viathominùm&prop
fundum aby$,.& homintim corda iiituentur,&abfconditas partes.
Et inRegriorum : Recedant vetera de ore veftfo,quoniamfcien-
tiaru Dominus eft E t in Macchab*orum:De«$ mUndi creator,
formator hominis, qui omnemfcrutâtur aäum & originem, ipfe
vobisffiritum&vitamiterumcummifét'tcordiareddet. Et Eu*,
angelifta: îpfequtem IE S VS itoncredebatfeméiipfuniéis,eti
quod ipfe nojfet omnes , & quia opus nonirat,vt quis teftimonium
perhiberet de homine : ipfeènim feiebat quid effet in homine. Et
Hieremias fie dicit : Dominus quifecit coelum & terram, nihil
occultarepQteft a me, quia ego facio mifericordiam in millia ,&
reddopeccata patrum inflïioseofumpoft èos. E;t ibuEtfaftus eft
fermo Domini ad medicens : Ego Dominus Deus vniuerfa carnis,
nunquidaliquida meoveultaturlEt in Daniele:Deusaternus qui
occultorum escognitor , qui nofli omnia antequam nafeantur, tu
fris quia fal fum teftimonium hi dicunt aduerfum me.Et Apofto-
lus ad Romanos : in die qua iuâicabit Deus occulta homv-
num freundum Euangelium meum per I ë s v m C h iu -
s t V M j qui corda & a tu s hominum perferutâtur, & in
lucem adducet, praefentiam futurorum ignorare non po-
teft. ■" -
Si forte obiecerint , quo3 filius lubie t u s eft patri>
quia fcriptum eft: tune &lpfe fubietus erit ci qui illi om*
niafubiecit*
tïam docetftuftitiam &virtutem. dat credentibüsfibi > quibus nihil
vttlius eft in vïta homintbus. Sedfimilitudinem frientis, quis défide-
rat,notamfaciet,fcitpraterita, &futuriprifaga eft,frit verfutias
frrmonum,&frlumnesargumïntorum,figna&prOdigiqfcitan~
tequamfiant,&finem temporum & feculorum non ignotat. Et
Lucas Euangelifta:I»femjgdttm<»f eum Pharifai, & dixerünt
er-Quomodoveniet regnurn Dei 1 Refponditeis & dixitWonveniet
regimn Dei cum Obferuatione,nequedicent ’. Ecce hic, aut ecce Olie'.
jecce enim regtium Dei intrq vos eft‘.Et ait ad difripulosfuos: Venient
dies,quandó defideretis Vnum diem viderefilij hominis,&non vide-
bitis,&dicent vobis, ecce hic, aut ecceillic,noliteire, neque frftemi-
ni.namficutfulgurcorufcans de ccelo,in ea qua fubcalo funtfulget,
ita erit aduentusfilij hominis in die fua. Si dies haec ipfius eft,
quomodo vos eum dicitis fcire non potuiflè vel poffe
quod fuum eft) ... 1
Siaütem dixerint, quiafillus ineominoreft,quiade
fco Prophéta dixit: Verbum breuiatum faciet Dominus in
Vniuerfb orbé.' . > .
R e s p o N. Verbumbrêuiatiim, quod Dominus fa-
cict fuper terraro,non imminutionemDeitatisin filio p e i
fignificat, fed difpenfationem fufceptäßCarni, adnuntiat,
in quadifpenfatione non folum patri bóminis filium,fed
etiarn angelis legimuis minoratum, Paulo Apoftolo pïo-
teftänte:E«>» qui autem mpdice&minus quam angeli minoratus
eft,videmus lefum propterpaflionem mortis gloria & honore.coro-
natum. Et inftzVropterquam cäufam nonconfunditurfratres
eosvocareflicens: tiuntidbo nomen tuumfratribusmeis,in medio
Eccleftalaudabote. EtinPfalmo oÖii\io:M.inoraftieumpaulo-
'minusabavgelit,gloria&honorecoronaftieum.Et vt verbu Dei
patris breuiatum non efte in filio döCeamus > eX Efaiaè
Prophet® voluminefententiam adptobamüsi N ünqUïdad
breutatusfactus eft fermo meus,autparuus,yt nonpoflim redimerel
aut non eft in me virtus adlibetandum,dicit Dominus omnipotensi
> F
Breuiatum
Verbum.
. _ , è). • S Eticerum : Htcdicitï>ominusDmoifinipotens:NunqtiidJil-
R e s 'p p n . Vt autem agnofcatisDeifaliumvniuêrla! y miUt 0 minusm^ vißluann<>ilfi>ß\ Aut nonpoteS mui-
fibi prppria poteftate fubdidiflè, Pettum audite Apofto-1 iontriurum. Et vt brachium
hun de hoc ipfo lacius prædicantem, Miquania, ïnquit.i» J tlis qUæmaI,usbft , filium eflè dpcetet,intulit 4iecns:
dubm$oi,quiïiu«dl)uiexpeaabaDiipatientu, cumftbrwtn- ^arMitDommm^MbMmfa«aumfuufnm imlitmmmgm-
........ \„tvn\ovuvit hAiiri i/lfiiï' nFln anim*. tantum fdl- ! . . . m a n a ,inquamimoimmpauci,idea,.aoummuuntUmUl-\ ^ ^ f M . mtm„i,ßr nlm...r..a..rf4 ut_a_reXeiLiitm. üNr.a'nmu&ni.nnp-
uafaBtfuntperaquam i ^d&rosnuncßntüiformabäpttjmi, „^^ „„^„„„hiè ïènfusnon inanite rDOte riteoaptari,
[aluosfacit,non carnudepojimfordtum , ftdcinfcimiabonain-
tmozatip in Dtum, p rq feÄ sin coelis lubiecit fibi angelos,
Sc potêllates.&Vittutes.
EtPaulus Apdftölus : Cum euacuaiteritsmnmprinapa.
tum,Sromnempoteßatm,&virtutem,&dominationem,opaxtet
iUupiregnare.dotucportât omnesimmicosfttosfitbpedibus [uit. Et
adphilippenfës : tdofiraenm comerfaüo in calu eïl: vilde &
Saluawm exptctdmui Dominant lc[um Cbnfluw,quitrausfigu-
ramt arpm bumilitatis noftra conformant corpon darïratnfua,
fttundum fuam nluntatem ,ß i vt poßt fubiiem omnia. De
hociplb 8t Dauidin Pfalmp fexagefimo fepcimo agnofee
diccMenv.AfcendlthiC(elum,captiuamduxilcapmuatem,dedit
donahominilms.BtiaBpitlöhlüSxApoRoUtAngettttquoque,
inqmt,quidertliqutruntfuumpnncipatum tatenis ignohligam,
& ttnebroßs cafienbut remdens,rtfiruamtfuturo iudiciopumendos.
ExhisigicuragnofteDomiDUm.qu.oniamfubieiäofilii
non eft Deinen,fed catnfe.cui dum ih fine ßeculi fubie- ;
fta fuerint vniuetfä humanigeneris vitia,& abfctptafiie-
ritmors in vidtoiia, tune Stipfe hominis filius fubiitien-
dus dfeitnr patri,non in dei taris natura fed in hominis ad-
fnmptffnbftantia.
Si autem oppoiucrint, quod fiiius in Euangelio. dixc»
ritV D e die autem,St hora neitio fcit.nequé angeli ccelo-
tum,neque filius,nifipater foins, * - ,, ..
R. e s p p n. Filius flaque non poteft diem iudicij'
igtiovate,de qua difcipulqsfuqsante vifuseftpätbrnaad-
• monflioneinftruere.-Cin» vidtritit.inqukfralia, &opiniontt
pralior uni, vidote ne turbeminiioportet enirn bat fieri,fed nondum
finù.ltcmi\pi:SicHtcnimexiitfulguxqboriente,&patervfquead
occidcntcin,ira aduentusfilij hominis. Et Zacharias : Ecce Venice
Dominae meus,omne[qucfimSti cum a ) & in die ilia non crit Hex,
fedfrigus & gelu,&dies hac,qua nota ctl Doniino.Bt in Salons oneiÿuid[
apientialocuplttm,quaornnia.operatm'!Etfifenfusopc-.
uillimo tempore hicienfus non inafiitefjpotetit Coaptati,
in quo tempore Dominus protêdemptioric noftra carnq
fuicipiendoaduenic vtScillum , quihabebatmortis
imperium , fua morte deftrtteret, & eos qaos in tene-
bris , Sc Vmbra mortis captiflbs fubegerat, vittute fine
potentiat in ipfo patflo Sc exiguo temporis fpatio libc-
Ca De hoc etiam exiguo tempore difcipulos inftruebat,
dam eos in lucem.aim adhuctempus haberent.incedere 1
proponebat. puerijnquit,nouißimaboraett,cumlucem habe-
tic,ambulafeinlucc,nevostentbracomprehcndant.EcinCino- |
hicis : Eilioli,nomßimaboracSl.Ecrndcfcimm,qU'ianomftma
bora eftiquia multi Pfeudophcta cx'iefunt m bunc mundunt. Et
Paulus Apoftolus : Tempos enim btcue eti. E t iteram:
Pratetit enim figura bum tnufldi. Et iterum : Omnia bac
adcompt'umemnofiramfaBafunt , inquosfinisfaculorum ob-
uenit. Nam Sc Dominus in ipfa oratione Dominica bre-
'liiauir omnem fermonem, dum nosdmuittloquio prohi-
bens,omnia docuerit.qu* pertineanr ad falutem : Cum o-
ratu, inquit,»olfle multum loqui.tiiaCcuil'osamem cum oratis,
licite-.Pattr noßef qui es in cttlis,&c. Nonenim Propherafi-
iium Deiinhoc capitulo minoratus defignauit in verbo.
quoniam ita in Propheris retro tempore loquebatur : qui
etiam nunc per ApoÇolos SC ApoftolicOs virosnoulßi7
m o tempore loquitur ;, fgo fum,inquit,qui loquebar in feruos
moofProphetasiecceadfum.htaliusFtophavSicMicftabinitio,
„avfqueinfaculum, ntqutadieCtumetlei, neque mimeturMi,
quoniam ipfe eft Dominât mama fua. Ecce qualcvet-
bum breuiatum fecit Dominus in orbe terrarum , non
qui, vtvos putatis, inferiorempatri intimaretboraini-
bus filium, fed qui nooiifimam eiusadnuntiaret aduen-
tum.
raiur,qms herum viâeturcjft artifex ? Sedfi iuflittamquisdtligjt, ,
labofes eius,magnas'habentvircuitsifobrietatem enim érpruden- (
Siautem dixerint : Filium non de paterna fubftanria
natum.fed de alia ibbftanria generatum.
R es p o N. Nos quo que quivnius fubftanrfle partem
<Cor.j.
&fi~-