E{oeh. 8.
4. Rtg- I«.
Serpcntis
zrci cultus
apud ifrac-
litas.c
Idololatrab
(ubtctranei,
Ezechiel.
jp S Philaß. Epife.Brix.
H æ r e s i s de ara Top bet. 19
SVnt Sc qui aram collocantes ita didam Tophet nomine
alicuius in valle filij Ennon, ibidem fuos filies,&fi-
Hasludæi dæmonijsimmolabant. De quibus dicit Domi-
minus per Prophetatn Ezechielem : Ècctfili homtnis, vide
quidfacit populus lfraet, iftefilios&filias[uas in valle Tophet immolât
damoniis, quibus ego non mandaui banc facere iniquitatem in
ifrael populo.
P V T 1 0 R I T Æ. 10
l)Vtéoritæ fiint qui puteos colunt,in ahum fodientes,
JL deque eis haurientes quafi aquam falutis in ea fperantcs
aliqua, cum dicac Dominus per Prophetam monendo: Me
dereliqueruntfbntemaquæ viuæ, & fo défunt fibi lacus décriras,
qui non poffiint capere aqilam falutareim Quod
ergo ante dicebatper Prophetam,in fua diuina complebat
prefèntia,dicens ; O mnis qui ex hac aqua terreftri biberir,
rurfum fitiet : deaqua autem quam ego ei dab o, fi biberit,
non fitiet in æternum, fed erit ei faliens in vitam seternam :
Quippe erit gratia Chriftiani baptifmi falu taris humano
generi concelfa à Domino Saiuatore.
; H æ r e s i s obaneumferpentem. i i
HÆrefis eft quoque in îuHæis, quae fèrpentifâcrifica-
bar, & vfque ad Ezechiam regem Iudæorum eandem
impietatem celebrabat: Serpenti enim in libris Regnorum
vfque ad Ezechiam facrificabat æreo populus Iudæorum,
quern Mofes facereiuffiis fuerat in exitu Ifraelde Ægypto,
cum à fcrpentibus morderentur Iudaei murmurantes>at-:
que deperirent inique,iuffit Dominus vt facerët Mofes ferpentem
asreurri, ac fufpenderet eum in medio populi lupra
lignum, qui in tuébantüf in eunij faluabantura plagisat-
que diuer/is vulneribus : Illi ergo ferpenti æreo vfque ad
regem Ezechiam facrificabat Iudæorum populus ,forma-
tioncs etiam in lapide magno, velut obelifeo, qui erat in
templo pofitus pro columna y& in eo incifiones & impref-
fiones manu hominum, & vt literarum quarundam fcul-
pentes Iudæi, & formulas diuerfas tollentes,& ponentes in
lamina baiulabaitrincollo riucaritationes etiam docentes,
& velutphiladeria habentes, imépotius exercentes male-
ficiaeadem percolebant, atque indc alligaturas & tuta-
mina fuoportabant Reportant inpe&ore, quæ Dominus
vbique in lege verderac fieri : quia pagan* cæcitatis hsec
erat impietas.Hasigitur beatiflimusEzechias rex impreffio-
nes due fculpr iones deleri iuffit, atque ferro radi penitus atque
excindi, æreum etiam ferpentem deponi atque frangi
precepit : pro quo mérito eft liberatus à DOmino de obfi-
dione tanta Perfârum & Aftÿriorum,tunc temporis qui vénérant
captiuare Iudæorum populum , atque ciuitatem, vt
ilia notfte,qua timebat Barbarasrex Ezechias, Angel us D o mini
de.ccelo defeenderet, centumque & Otftoginta quin-
que milliaàlienigenarum ob fiden tia ciuitatem noâéfilen-
tipercuterccVatquedmneshomines exanimes atque mor-
tuos mane régi omnique Iudæorum populo demon-
ftrarer.
H æ r £ s i $, fubterraneisin lock adomnemturpitudinem
opta. i t
A Lia efthærefîsjVtBzechielPropheraDei iufluperui-'
-LJLùidit luD terrain fpelunca ftafites feptuaginta virçs fè-
niores Iudæorum, tenentes thuribula,diueriifq} formarum
fculptilibus facificantes eofdem, atque eadem adorantes.
H æ r e s i s mulierumcumThamurfimulacbro. 25
ESt &alia hærc/îs Iudæorum, quam fub fpelunca iuffii
Dei cogitur peruidere propheta, mulieres fedcriteis &
plangcntes quendam Thamur nomine, qui filius fuit régis
gentilium, cuius Iudææ mulieres fimulachrùm cum fleti*
bus adorabant, impietatcmque gentilium colentes, ei offerre
fàcrificia non definebant .-Thamur enim Pharao Hie
dicebatur rex Ægyptiôrum, qui fub bcato Mofè Ægyptijs
præfidebat illo tempore.
A Lia eft hærefïs in Iudæis, quæmültorum quafi homi-
XJLnum,multarumquemulierumpercolensidola, Ba-
halitarum fpeluncis abfeonditis eifdem offer re faciificia
non definebant, feripturadieente, quafi multorumatqjae
multarum faille numerum. Hoc autem autà Belo rége,qui
orientem potentiregimine mul to tempore detinuit, ac de
ipfiuS vxore dc filijs,filiabufve,ita ex parentibus edicts o-
ranera corunh prpgeniemproceffiflemonftrabat, vt ex eis
Bahalitæ appellarentut : Nam vt eft genus, aut Græcorum,
aut Anitiorurai& aliorum,tta ex parentibusfuisomnisillo-
rum emerferit progenies, vt ex vno nomine impia genera-
tio Belitæ dicerétùr : ItatJ; mortui cum in monumentispo-
nerentur, & progenies illorum itidem fepulta in eoloco
hoc nomine a/uo populo meruit à pofteris nucupari,vt Belitæ
appèHarçntur à ma generatione priftina. Belus autem
fiueàproprio nomine, fiue d rortitudiue belli, quia multos
fùperabat tune temporis, hoc nomen aut cognomé for thus
eft,deque hac re Iudæorum popülus impietatem gentilium
fèquendo àdiuina fcripturaaccufatur,quodfàctifican^es il-
lis, ideft, Regibus, & eorum filiis, omnique cognationi illorum,
eofque fequentes diuerfis captiuitatibus tradebantur.
1 H æ r e s i s cumBaballdolo, . 25
A l i a eft hærefis in Iudæis, quæ Bahai idolum, aut Balaam
pfèudoproçhetam, qui deMefopotamia adue-
nerat contra Mofên béariffimum, afTerunc nomen aceepif-
fe : qui Balac tune temporis rex Moabitarum ilium rogaue-
rat, vt ad eum iret, &malediceret populo Iudæorum. Et
quia,vt Propheta in fcripturisante dicebatur, contempto
antè p r x ccp to Do ni ini ad P fèudoprophctæ poftea defeen-
dit interitum,contra Dei populum cogitandc^Iydæi vt pa-
gani fub hoc vocabulo idolum facientes jpfïus, colerc illud
non definebant.
D e P h I t on i s s a multere, harefisfuperflitiofa. z6
A Lia eft hærefis de Phitoniflà, qua cooperientes vefti-
X J l mentis mulierum', abea quædam refpoiifâ fperabant
poftè confèqpi : vnde & aiunt Phiranilïam illambéati Sar
muelis ahimam ab inferis excitafle: atque inde maximè cre-
di pofte,homines vfque hodie pluïi’mi fufpicantur,quæque
dixeratregi Sauli fuperftitiPropheta beatiffimus,eaetiam
in executione, quafi éi iterum refponfa dixiflè cognofcitur
vera: Cumque plurimi huicadquiefcere mendacio malinr,
in perpetuum defcendunt interitum, cum Propheta dicat :
Iujtorum anima in manu Domini,&non tangtt eas wjorr.Quomo-
dq icaq; anima-impiapiam fanélamqi anima,& Prophetam
maxime pdteratab inferis excicare ? Sed qùiâ ignorât quod
recedetïcesanimæàfide Chrifti Domini,deditasiam fèim-
pictati faciunt,atq; ei omni fe ftudio fubijciun t:quia arbitrij
fui eft omnis homo, quod velicyt eligat f acere permittente
Deo.Sed quia receffit à Domino,vt immundus fpiritus iam
ei domiharetur,dubijs & claudicatibiis in lege diuina,quàd
dixit beams Elias : Aut Deo Deo, aut BahalBahal. Qui enim
adhareiChriJlotvnum corpus cft,& qui immundo fpirîtui,vnus
çonfènfus eft.Et Achab rex Iudæorum,cum crederetSède-
chiæ,&alijs falfis Prophetis, verumq: Prophetam Domini
Michæam contemner, interrogat Dominus immundum
fpiritum, adhucbonitatisloco regi concefto à Chrifto Domino
vfq: ad tempus aliquod: vt fi vellet credere Prophetæ
vero, procellâpericuli deuitaret: fi nollet, magifq: crederet
Pfèudoproph’etis,finé dubio deperiret. Ita enim interrogat
Dominus immundum fpirimm dicensiQùis feducet regem
Achab Ifraelitarum,vt vadàt in pugnam tk ibi interficiatur ?
Et ecce immundus fpiritus aduenit diccns : Ego vadam &
^ciam.Et ait Dominus ad immundum fpiritumtquomodo
id facies?Et ait immundus fpiritus ad Dotxiihum: Taciam me
quafiAngelum lacis,& verba fimil'ta eloquar.&duca eum inpraliü,
fSamackl
H PhitoaS
(à nôfuil
»fùfciutas
m m
i/omorf
fui arbitrt
f|
É Cor. 6.*
fm k :
H x c n
■fabentur'
tçxtu.
i.Ksg*
&ibi
Lib.de Hxrefibus,
^Uwnd^feram.&fic morietur^Et ait Dominus adeum: Vade,l,,
fie facies. Ideoq; & Apoftqlus ait: tlonmagnum efUfi& Satd-
nas transfigure fevelut in Angelumlucis, cumipfius fayllites trans-
fiourantur, & itadecipiuntmuhos Vi fu,ve rbp, aut perfuafip-
ne non aherius rei: quippe vifu quafi verifimili,vt cum.ver-
bis veluti fimilxbus, Sq vifibus quafi bonis & nonmalis in
tempore volunt credere atque eisinhaerere,homines ineui^
tabilem aternae mortis incurtant fententiam, diuerfifque
poft cxitum corporis poenis & cruciatibus, peffundentur.
Quod & regi Iudaorum illo tempofe pcriculum fuperue-
nit, quod faifts magis quam veris Dei Prqphetis credere
maiuiflet.
N A N D r y SJ
D e A s t h a r Ó'AßbarotfimulachrisMrefis. 27
ESt hsrefis in ladais, qua Afthar, & Aftharot poft Mofi
defun61 iönem,fucceftionemq,Iefu filij Naue colentes,
ad captiuhatem gentilium trahebantur: Nam'& Afthar Sc.
Aftharot hommes & feminas?ftgurafquc éörüm cofebant»
qu® nomina regum Syriorum fuerunt & ^Egyptiorum,
quorum filij filiajque cum afuis pqpqlis colerenfurspöftet-
iamtempla illisfacienres,poftmorrem illorum prögeniem
ibidém fepelientes, deorurn dearumque eis nomiha öffére-
bantcumfäctifieijs hinein: namafturtiüm eft inSyria aliqua
diüerfa& plurima,quae de gen.teGhanänacorum omnis
iuec illo tempore exatfic impietas, quam Mofes gehtem
cum omni fuo populo eradicareiubebatur a Domino.
E R O D I A N t.
\ Lij Herodiäni funt,ab Heröde rege Iudæorum.ita ap-
L X pellati:iftirefurreä;idriemconficeritur,l?gem&pro- .
phetas açcipiunt : Herödem aütem regem Iudæortim per-
culfum ab Angelo, ipfiim vt Chiiftum fpetantesexpedlant.
CATALOG.FS EORVM Q V l POST CH RIST I
■paßionem barefeos arguuntur. '■ 1
PQft pafftonem autem ChtiftiDomini noftri, & afeen-
fionem in cçdum,Simon quidam fuit Magus, genere
Samaritanus,de4 fca,quæ eft Çitheus voçitata, quimagicis
vacans artibus miiltos fallebaodicensfe elle virtutem quan-
dam Dei,quæfupraomnes virtdtes eCct- Quem Samarita-
ni quafi pattern venerantur, & fuæ hærefèws inftitütoreni
perniciosè extoftunt, muhifque èum laudibuspræfèrr'e ni-
tuntiïr, qui baptizatus à beatis Apoftolis receffit a fide eorum,
feelératamqué & perniciofâm hærefim fèminauit, ai-
cens fè transformatum putatiuè, id eft quafi vrqbram, & ica
fepaffiimfuiffie, cumnon,inquit,pateretur. Qm & aude-
bàt jdicere mundum ab Angelis radium t - Angelos autem
fadtos à quibufdam fenfibus de coelo præditis,eofque fefel-
lifle genus hominum. Intelleélum autem quendam alium
aflèrit eftè, qui defcendit in mundunvfàlutis caufà homi-
num. Helenam illam, inquit, quæ in Troiatto bello à Poe-
tis vaniffimis édita nunciàtur,&virtutes inqüit, quæ mundum
fecérant, concupifcentiadudtæ illius Helenæ,feditio-
nem mouebanc: Ifta enim dans iriquit, coheupifeentiam
illis virtutibus Sc in figura fbeminaî appareils, afeendere in
coelum non poterat : quia virtutes in ccfclb quæ erant, non
eam permittebant afeendere : expedfcabat autem Virtutem
aliam , id e ft, Magi ipfius Simonis præfentiam, quæ cam
faluatet adueniens. Ligncuni etiam equum, quern Poetæ
vaniffimi dicuntin Troiano hello fuiffe, per allegoriam af-
" feut,qupdillamachinaignqrantiaerat vhiuerfarum gentium
impiarurrijcùm cohftetillam Helenaiti,quæ cum ma-
go erat de Tyro, méretiicem fuifle, haneque eiindemSi-
monem Magum, fuifte fecutam, & cum eademdjuerfas
magias, diuerfaquc fcelera perpetrafle. Qui cum fligeret
beatum Petrum Apoftolum de. Ierôfblyrnirâna ciuicace,
- Romamque vbnirec, ibiquepugnarer cum beatö Apöfto-
lo apud Néronem régem, deuiétus vndiqùe oratione bea-
\ ti Apoftoli, atque percullius ab Ahgelo fie meruit in-
tenre,^t.eius Magiæ eùidens mcndac'iura çuii-
p | hominibus patèfier'ec; \
P Oft hünç Menand r us quidam nomine, qui difcipulus
fadlus ipfius impietatem eftfèçucus in omnibus.
S A T V R N I n y s. 3
SAturhinus quidam piaulé jfbft & ipfè fumens inde fomenta
dodtrinæ mortifère , afferebat mundum ab Angelis
faâum, & diftare Angelos à virtute ilia, & mundum
cftediuifum perordinem Angelis, Sc cogitaftè eos vt face-
rent hominem : feceruntitaqùe hominem : & opus inquit,
ipfbçum erat homo; De virtute,enimfuperna lumen dicunt
fuiftèdimiffum, qUodilluminauit mundum iftum, & ad
concupifcenriam adduxit Angelos,ftatimque afeendit iü
coelum. At illi ciipidi ipfius luminisfaâi, virtutem eins vir
dere cupiebant : Non præualcnces autem, adjnùicem dixe-
runt: Faciamus hominem fècundum imaginem & fimilitu-
dinem noftram : & fa (ho homine,quia impotens erar,falua-
ri nonpotuit: Videns itaquavittus fuperna,quod illi hoc
fécerunt,mifit fcintillam,quæ correxit hominem Scfiifcita-
uit,& fecit eum viuerc.Scintiliamitaque volunt faluari,alia
autem viitutibus illis quæ fècerunt dimitci,ac derelinqui
fufpicantur: Chriftum autem vmbratiliter apparuiftè affirmant,
non carnem hominis veram Sc animam accep'ftè,atque
omnem oeconomiam myftérijSaluatotisica compleffe,
s i 1 i d E s;
BÂfilides (qiii & Hærefiarches dicitur à multis) quia de
lege & Prqphctis,& Apoftolis proponendo Scloquen-
do,fentiendoautem aliter, iura-violabat Çhriftianæverita-
tisjcum veni flèt in Ægyptum,docebat ita definiensA: de m-
naco& fblo Deo naturn fuifïè intelleâum, de intclleélu
verbum,de verbo fenfuma de fè’nfu autem & virtute:fàpien-
tiam, de virtute autem & fapientia pfincipatus & potefta-
tes, & Angelos faélos diuerfos : Ipfi enim Angeli feçëtunti,
inquit, coelum poftillps alij Angeli fecerunc coelum, ita
ex alijs alij prolati fecerunt tertium coelum i qui fècundum
ordinem,&alij inquit, fecerunt trecentos (êxagincaquin- )
que coclos, Sc imponit virtutibus illis nomina Angelica, & jöy. Cceir»
Sc ipfè magijs vacans itidem multosimperitos decepic.Hor
ininem autem ab Angelis fà&um aflèrit : Dominurn etiam
verum omnipotentem & eum audet Angelum dicefë,& ac-
cepifîè genus Iudæorum in hærediratem,&eduxiftè eoS de
teira Ægypti. Hic ergo audacior faëlus, elatus eft, inquirj
aduerfus cæteros Angelos, &volens in fubieéfione habere
alios,habuitcontrariasgentes,quas commôueruncvirtutes
inimicæeius. Ideo & contra Iudæosdiuerfegenres,inquiry
furrexerunt. Chriftum autem dicit quafi per vmb ram putatiuè
pafïum fuiftè. Simonem etiam Cyrcnæurh pro eo ad
paffionemyenifTe affarmàt ; Ipfè eiiim inquit,porraqiteiûs.
crucem. Hic etiam malè petmittit viucre, & dat lictaitiam
vitijs fècularibusirthærere .-prohibei etiampati Martyrium
homines pro nomine Ghriftiidicens ita,ignpras quid .défi- ! H
derasmon enim paftus eft, inquit, Chriftus, rieqj criicjfixus f
eftcquomodoitaq-, potes inquitjcohfiteri hunccrucifixuw1,
cùhi Aon fit crucifixus, & ignoras qui paftus fit. v
N i c o l A v s A S t i o c h e n v s . 5 ,
N icoîàilm Àntîochen.um aduenam qua fitàmentià de- ^
cept usjvideamus ; Hic fub Apoftolris fuit,arque ab ejs
ëfteleâus Diàc.bfius fèptimus, vt feriptum eft in Â&ifaAs
A poftolorum j Pofteaque recederis, ab eis, atque à fâna da- ö»
(htiiia, diüerfis erroribus SifallacijS pefïundacus eft» Qui
fuitprimum cum Apoftolis, Sc iStephahobeatiffimo martyre:
Q^i dicit & ipfè virtutes eftèplurimas,vnde&Gno-
ftjci,qui fcire fe aliqùid ^ tà n t , maidm'è emérferaht : Ifti
Batbeio venerântur, & ^oram quandam mulierem. Alij
aùtém ex eis Ialdabaoth quendam,alij aütem Calacaun ho-
minem. biçuttt autem & dogmata ponentes ifta; Ante Gnofticon
erant folum cenebrç 6c profundum ex aqua,arque terre di- ldolol8tr‘â
uifib f^fta eft in medib ,Sc fpiritus fcparauit hæc ejiementa>
■ ~ - ’ Tune ' .
sitnônem
'CyrcuaiUS