wmm S.f.NiCyrilli Hieroß lymftani Ârchïepfiôpù
Lotifole-
tnus ingre
di Eccle-
fiam.
B
Manuum
ablutio in
Miflk tny-
, fteriis fi- "
gnificat o-
pcrum pari
taccm.
Pfitl.zj.6.
Ofcuiunf
, in myftcr
riis.indicai
malorum
obliuionc.
C A T E C H E S I S i U X S T A G O G I C A
quinta:Exepifióla Pctri'CathoUca : Itàque abiicientespm-
nem immunditiam 6c omnem dolum ac dctradlio-
nem,c^(quafequuntttr.
SA ti s iam(Deo faûentej 6c de Baptifmo,& de Chrif-
mate,& de filmptibhe Corporis’& Sanguinis Chrifti,
in fuperioribus facrislnftrutftionibus audiftismunc veto
ad rcliqua tranfeundum eft, atque hodie, fpirirali noftr*
vrilitatisædificationi,coronisimponcnda. Vidiftis igicur
Diaconum, aquamlauandismanibus porrigentem'Sa-
cerdoti, Sc illis qui Cirçum altare Dei ftabant presby teri.
Num ideo prorfus dabàt, vc fbrdes corporis abluerentufj
Neqnaquanv.nec cnimadeo fordibus corporis fcedati,in
Ecclefiamingredi folemus. Sed ilia manuum ablucio,
fymbolum eft , oporcere nos à peccatis omnibus, & ini-
quitaribus mundari. Cum enim, permanus defign entur
aótiones, lauarecertè cafdem, munditiem& puritatem
operumfignificat.? Nonne audiftiDaùid, rèÿfteriaifta
tra&antem 6c diccmem;Lauabo inter innocentes manui meas,
&circumdabo altare ttium Domine l itaque manusabluere:
eft fymbolum,non obnoxium efle peccatis. Deindecla-
mat Diaconus , Compleftimwi&ofculeminivosinuicem,a.t-
que tunc,mutuo hos olculô lalutamus. Non Hoc ita ac-;
ipfos fanckificantes, Deum benignilfimum oramus, vt
ifupcrfllapro.pofita, fan (ft urn Spiritum emittat, vt pagein
quidem taciaccorpus Chrifti, vinum vero fanguinem
Chrifti i Omnino enim quod attigcrit Spiritus lämftus,
.hoc fandificatur 6c tranfmutacur. Deinde vero p.oft-
quam confeiftum eft illud fpirituale Sacrificium 6c ilie
cultus incrüentus fuper ipfa propitiationis Hoftia, obfe-
cramuf Deum prpeoromuni Ecclefiarum pace, prottan-
quilli täte Mundi, pro regibus, pro militibus, pro fpciis,
pro xgrotis 6c afflitftis , 6c in fumma^pro his omnibus
qu,i.egentauxilio: indigtmusautem omhes. . Cum hoc
facrifrcium oftètimus , poftea facimus mentibnem et-
iam corum qui ante nobis obdormierunt : primum Pa-
triarcharum, Pfophctarum, Apoftolorum,Martyrum,vt
Deus Otatlonibus illorum 6c deprecationibus lulcipiat
précesnoftras.
Deindepfbdefun(ftisfan(ftisPatribus&Epifcopis,de-
nique pro omnibus cuam us qui inter ups vita fun<fti flint
maximum efle credentes animarum iuuamcn pro qui-
bus offertur obleeratio fanfti illius 6c tremendi quod in
altari pofitum eft fäfrificij. Quod exemplo vobisde-
monftrare volumus.-fcio enim taulcos dicere, quid iuuat
animam inpeecatis ex hopmundo decedentem, etiarfifi
in hoc Saerificio mehtioilliuS^at?Aü enfin fi rex aliquis,
cos a qu i bus offenfus! eft,in exilium pepuléfit,poftea vero
illorumpropinquicorpnamaliquamconficientes,. pro
Bfi.6 j . .
c?pias,quafi ofculum illudfiteiufmodi qüale inforoin- l jé£ „ j rUlW.■ r ^ ,-r. >|gn . I nis quilunun .fru p" plcic i•o exuh.■b> us*,e i.d,e mororrerrenc,nonne
ter communes amteos eile confueuit, neque enim tale i W ■ v ï! ' ' r i- ' ■ Wmï^EttESmS
a Tr ■ • r 1 •_* 1 I- o conaonationemaliquamfuppliciorumlpusdedcnt?Ad
eit»m Jrlocigiturolcul.u manin..i..a s cm utu*o cpncihat, &. ,o. m- i' eunaemmoaj um.oB cnosproderfu naisprecauones^aaninem
malorum oblnuonem tills ipondet. Signumlgitur i . /- r r .
eft hoc ofculum , reconciliationis animorum, vniuerfa-
queiniuriarum memorite, delete.
Propterea & Chriftus Dei Filius dicebat; dim offers mu-
nut tuum ad altare t & Ulicrecordatusfueris quod frater tuus habet
aliqüid aduerfus te, relinquemunus ttium ad altare & vadey
'print reconcilidre fratri tuo & tape accedensoffer tnunits tuam.
Igicur ofculum hoc,recou,ciliatió è ft , atqueideirco fan-
iftum:dequo&Paulus dicit ; falutate vos inmcem in ofetdo
fanfto:EtVczc\isinqait,inofculo dileäionis. Poftea dämat
SzcetdostSurfum cor da. ll.Vcrè enim circa iliarn maxim e]
tremendam horam,furflim ad Deum cordaledare neccl-
lê èft, èc non deorfurn, ad terrain terrenaque negotiade-
primere. In hancigitur fententiam omnibus prrecipit Sa-
I cèrdótés ., curas fcUieet vit* huius omnes 6i domefticäs
foliOitudines ilia horarelinquere ,&corinccelo habere
apud Deum generis hümani aittacorem. Vos deinde
refponderis : Habemus ad Dominum,aflèntientesei,profi-
tendb. Nullus autem lie confiftat vc ore quidem dicat;
Habemus ad Dominum, mente vero, circa yit* huius curas
vagetur.
Ac femper quidem Dèi meminiflè debemus : fed
fiid propterinfirmitatetn humanam fieri lion poflitjilla
tarnen maxime hora, ftudiofe iftud enitendum eft. Dicit
deittaéSticitdosiGratïasagamusDomino. Gerte gratias ä-
gerede,bemus quod nos adeo indignos , adtantamgra-
tiam vocauit,quod inimicos fibi reconciliauit.quod Spiritum
adóptioüis hobis donauit. A d h *c vos fubücitis:
Dignum & iußum eß. Cum enim nos Deo gratias agimus,
dign urn prore<fto 6c iuftum opus facim usnlle autem, non
iüftum , fed fupra iuftum agens , tantphosaftecit bene*
ficio tantaque nobis bonadonauit.Facimusdeirtde men-
tionem ccèli Sc terrSj&JdariSi So lis& L u n * ,& fyderum,
ac vliiücrf* creatütaÉ tam ratione p r*dir* quam irratio-
halis , tam iftius qux videtur quam illius qux fub afpe-
(ftum noftcum noncadit, Atlgclonim Archangélörum,
Virtucum, Dbminationum, Principacuum, Poteftatum,
Throflotum ySc Cherubim faciem öperifentium, quafi
dicerémus illud Däuidis : Magnificate Dominum mtciim.
Commemoramds èriam illa Cntrubim, qujé in Spiritu
fan ft o cernebat Efaias Circumftantia thrönum Dei, aca-a-
liisqüidé duäbusfaciöm yelahtia.atque dicétiri^ sanftusx
fanßusyßanftus Dominus Deus Sabaotki Propterea éhirn tra*
ditam nobis hanc Seranhicam Theologi^m recicamüS,vt
in illa Ccelefti hymnqdia , cum fupramundanaivtilicia
communicemüs : atqiie fie per eiufmodi hymttos nos
bentesjquamuis.fintpecçàtores., nön quidem coronäm
ple(ftimus,fed C h r i s t v m pro ribftris peccatis ma<fta-
kum oftcrimus, vt & nobis &illis,eum qui eft benign ifli-
mus,propitium reddamus. Pofteadicitisfllam orätio-
nem quam Saluacör fuis difeipulis rradidit, "cum püra
confeientiapatrem nuricupantés Deum, atqtie diceiites:
Pater Apßerqui es inccelis. O maximatn Dei benignitatem.
his qii'i defecerant äbillo & in extrema incideranr mala
tantaprxftitit malorum obliuionem & gra ti* parricipa-
tionem vt patrém fefeappellari voluerit ! Pater noßerqui es
in cceltsl Cceli funt,qui cceleftis Adam fuerunt imago,& in
quibus Deus habitat 6c inairibulat. Sanäißeetur nomen
tuum ! Sa,ndunieftnaturanomenDei, liueidnosdica-
muS jfiue non dicainüs : quia vero in iis qui peccant ali-
quandoprofanatur, ficuticriprum eft,, proptervosnomen
meum blajpbematurintergeniesiidcirco petimiisin nobisfàn-
Ctificart npmtn Deunort vt ex eo quodnon fuiflet.tale e fle
incipiat , fed ve in nobis fàn&ificatis, & qu* fàndifi-
carioue digrta funt fàcientibuSjfentftum fiât*
AdueniaifègnUmtmm: mund* ëft animæ.diceféconfi-
denter : Aduematregnum ttium. Audifti edim Paulum di-
centem,nonigiturregnetpeccatum in corpëfe veßro mortals: fed
qui fc emundarit & operationè, & cogi tacionè, & fermo-
n e, d i ce t Dieo,àdueniatregnuM ttitim.P tat voluntas tua freut in
coelo & in rmvndiuini beatique Angeli D ci voluntatem illius
femper faciunt, ficut inquit Dauid ; Bénédicité Dominum
omnes Angeli eius potentes vir tute facientes voluntatis eitti t
Perinde igitur hoceft quafi precando dicas , ficut in an-
gelis fit voluntas tua , fic & in terra irime fiat Domine.
Panent tioßrum *snai;«d(id eft, fuperfubftancialem) da nobis
hodie. Panis hie communis , non eft \m!>vri<&yid eft(fiiper-
fub ftacialis;Panis vero ifte fantftus,fuperfubftan tialis dici-
tilr , eo quodfubftantiam anim* confirmee. Panis hie
noftinveritrem aèfcçndit&infeceflum emicticur : fed
per tetotum, ad corporis St anlmsivtilitatem diftribui- '
tur. Hodie autêm dicitf pro qtiotidie,ficut & Paulus,
iûqait,hodiecognominabitur.Et dimitte nobis débita ndßra,ficut
&nosdimittinmdebitoribuinoßrit : Multaenimhabemus
peccatà&offendimus tumfermone, tum cogitatione,
plurimaque damnationis Opera facimus. Et fi dicämus
quid petcatum riin babemus,wentitnur, vt dicit toannes. Cum
DeO igicur patfta inimus,quandopetimusremitti nobis
peccaca fi cut & nos proximis débita rèmittimus. Cogitantes
ergo pro quantulis,quanta accipiamus,neCuntfte-
muC y8c mUtuasinternOsofrenfiones ignofeere non ter-
giuerfemdr, Exigua, leuia ^faciliâ ad remittendum font
Gultos j„,
ftuentus
jnMifli
facrificio,
Orator in j
Mijfa pi
tfro omni.
jentaittu: io. Prccts '
pro dcfuQ.
felis inMä 'Ü
fà.CleinS ij
Rom.litó j
Mp.jaJ I
•Conftit f
Apoll, SI j
felùmac! I
ticm cndi
faAltari || j]
'prificimÉ
Miliz fj.
enfic
iuuat dt.j
fu nâos,
1 m
Oratio J
Doininiu
Milfe
facrifidoi f
PfitmM
iJtbttii
; Çateéh .J^ fa g ;0de abimen^dommimnsuriditi,^
noflrainProximospeceataîquçverofiuncànobiscohtraipacis.perfêtftc.vosfântftificetVtintegruifijcôrpusveftrum
ffrltmófj.
~b inimica
Inimicus
I mem, \
8c animariii a due neuDomini- noflri Iefii Chrifti confer-
uetur, cui gloria, honor & potentie, Patri & Filio,&Spi-
ritui fahotojin fi;culafecuforumiAmen. Mi
Deum,eafunt maximaj& haiC fola inciigerit benignitate.
Aduerteigitur | nebb aliqua parua &leuia aduerfurn te
peccata Proximo nqn condonata t'ibiipfi^prxcludas a-
pucf Deum , grauiflimorum peecatorum cohdopatio-
nerti.Etite ms'inducas in tentationem Do mine. tminqufdhie
docet nos Dom inusorare,yt ne om ninoce ritemui ? quo -
m o d o ergo alib i di ct a m. eft :. V'tr non tentatus uon ejlproba-
tus?Ezitcmm:Gmnegapdium.exifitmattfratresmei,cuminva-:
nafincideritistentationes. Sed iftud forte eft ingredi in ten-
tationem,eum1aliquistentationeobruzcur,videturenira
efletenratiojVeluti.Xorrens ali'quis trahficu diflicilis.:Qui
ergo i n huiufeem odiTorrente non fubmergun ciir, optir-
ml natatores fatfti, trauciunt,neque deinceps vnquam ab
ab illo trahuntur : qui verofecus a^(ftrfiin4%quum'pri'f-
mum inaliquam centationemfUeriiiTingceffijltatimfu^b^^^
merguntur. Verbi gratia, Iu das! riauar it i * te nta c i on e ml
ingreflus, noneam fuperauic,verum fub mepfus&corpusl
& animam . Petrus ingreflus in earn qua Chriftum nega-
uit tentationem, non eft fubmerfiiSjeftftrenue tranauSja
tentattone libetatus eft. Audirurfus alibi vniuerium fan-
btorum chorum,qupdatentatiohe liberati funt, gratias
agenteroipre^iwop^j^M^^rfiwjKajfef^w^wiw^rarl
argentumunduxtfii nosinldqueum -y po.fuifit t r ^ fitpra j
dorfetmhofirumyadduxifhhomiw^ fuper. caputmfirumytranfiui-
M E N S E M A I O
S.C Y R I LL I
A R C H I E P I S C O P 1
H I E R O S O L YM Ö R V M PI -
STOLA AD CONS T’A,N T IV M
I M'J? E R A T O R E M /P IEN--
tiflimum,
D E ■ S 1 G N 0 C R V C I S I N COE L 0
ex Lumine Hierofelymis apparente.
IMP E R A TORI , DEOffjttiper
tgnem & aquam,&eduxifii no$ in refrigerium- ! Vides ( J) i L E C T I S S I M Ô ET P l E N T l S -
ipfos lfbere de trànfitu tentationesloquentes,atque pro- , ^ , ;.v
ntentes.fefeinillanonhxfiflèi Eduxifltnostiac[ainnz,tnre- ! ^ 1 M O C O N S T A N T IQ A J G V S T Q,
jri^m«»i.;; Educi;inrefrigerium,eftliberariàtentationel
Sed libèranosà malo: Si hoc quod dieitut,»fin4«(^»ori»
rewrrfriowewjjomnino non.ten tari, fignificaret,nonamplius
adieciflètjJe^fièerÂMO^rffw^/o.Malusautere, êftAdüerfariusuofter
diabolus,a quoliberari petimus. Tum yerà.ex
pleta praripne,dtcit , Amen f quod fignificat,^<<fj to tarn
ban e qua m ad De u m dicimusorationem impleripoftu-
lans. . • '
Sacerdjos autem poftea dieit, Sanâù.fanftis. Sanjftà
fcilicét ea qiiæ in Ara^propoficafunt , aduentuSpiritus
fan.éli fanékificaca , fanbki & voscum fitis fanifto Spiricu j
donati : atqueita,Sanbta'fanbkis cpnuénjûnt. Vpsde-
nde refponderis : Vmis pinct us,v nus Dominus lefus Chrtfius.
Vere v n useftillefan dus qui eftnatura fanbkus : vos autem
et-fi fantfti fitis, non tarnen natura fed participàtione, I
exercitio &prepariPne.Aucliftis deinceps diuinaquadam
mçlodia pfallentem:atque ad |fiicrorum rayfteribrtimI
communîonem vos adhorcantem ,:y\;gufiate ér vïdetequodl
Chrifius.eïil)ominus. Num hoç corporeo.palato vc iftud
diiudicetis ., vobis præcjpitur P' -Nequaquam , fed
[orpus;& ’ potius fide certa , . & omnisdubitationisexperti .• gu^j
. ilaiices enim,non panem aucvinum vcguftçnt,iubentur,
M fed quod fiib..fpeci<seft(videlicet panis 8c vin Corpus 6c
i fanguinem Chrifti.Accedens: autem àdCommuniohem,
j non expanfis manuum volis accede , neque cum difiun-
orPus j à is digitis j fed finifteam veli£ti federn quandam fubiieias
dextræ qu* tantumRegem fufceptura.eft,ôf concaùama-
|tU.eflçc nufufcipe.corpasChrifti,dicens,Araen;Sanâ:ifiçatiser-
pipicAf'gpdiligenteroculisT'tumfanfticprpbriScontatftucom-
I munica. Caueautem,ne quidi nd eexcida tt i b i.-q u o d e-
uim amittas, hoc tanquam ex proprio membrp amî'fèfisi
• Nam.fi quistibi ràm e n ta aureadare tfnohnemagnacu m i
oramünivd ll§entla reneres,cauens ne quidexfths penret damr
fhdutïii uumque fuftinerei ? E t non mulro magis ôçdiligentius
frinde eft de hoc quod auro gemmifque.pretiofiuSj.eft, ne tnicaali-
B oortr ^Ua CX *nacadat,prouidebis?T,umveröpöftCpmniunior
| rporelx nem corpoHs Chrifti, accede ôc ad calicem fimgdinis
|àap^: ! illius, non extendens maiius j fedptonusadoiatioiusm
lofccwh-- modum &venéraciôuisjdicçns, Amen.. Santiificeriseo
’ n gui ne Çhrifti quem aflumis,& cuin adhuc eft ,h.um>dijtas*
n labiis tuis,manibus âttingens& oculos & frqntefn
fïi poïl' 11 & mliqua ferafiïum qrgana conféera. Poftrémapxpletà
llieù^g- Oratione, Depgratiasage quitetantis myftèriisdignum
uüionc lr eddidi t;Re ti ne te has traditio nés, define vlliusofrendi1-
CU^° vôf,rfttferuate,acquêt CommuiVipne vbinompræv
|dàmn| 1 c^ at*s > neq^proptér înquinarnentum peccatifàcrishifce
• Qiam^^ffihftAlibufque myfteriis vosipfos priuetisf Deüsautern
r'Go Y R I L L- V t * E P. I S ' C P P V S H I I
fol yfoi taii us g in D omino
fàlutem.
. R i m y s hafee ex Hierpfblymisad te,Ded-
■ d ü e ^ Impératoït i mittb literârum primjh
tias , quas&rte deceat açcipcre,j8è me dàre:
non vetborum àdulatiohibus refertas', fejd
_ Coeleftiùm diuinadeclatantes^rbdigiaine-
que fermonum oratorio fplendore perfüafion'es. aliquas
concinentes , fèd’fandprum dngelqi'UtiToftentis, per re-
TUm euentum.ceftàntes véritaferfi. Acalifquidém;vnde
habent honorem , aùmas.coronas gemmis fplendidiflx-
misexornatas adferentcs, caputtuum pèrfiepe coronaiit;
nos autem non rebus hifee terîënis..(' què eriim de terra
funt , finém habentf.terram'j) fed Cbsleftium fetuin diui-
nam virtutem, cempore Deodileôti regni tui,Hiero/ol)r-
, mis apparén te m, p r| tarif uæjin np ti çiani ftudiofëdeduci^
mus. Non vcnunc pfimùm,.ex ignorantiaperueniàsin
D.éi cognitionem | viddrjs ènim ipfe iaih altos poflè doj-
cere,in quibus pièagis) fedvciftaperf^iciens cpnfirmeris,
&u*gniàparentibusacceptahærcditate, amplioribus té
Aiuinitus coronis coeleftibiis honpratum npnignoransj
-Deo vniuerfbrum R é g i, 6c nuriçeas qüas decc t gratias a-
gas,&deiùccpsmàipre,ifianimumadtierfushoftesgerasi
ReueraenimimpériunvtuuihamatutaDeo,quandoqui-
demhoetempbve tuo, tantagrodigiîumQuftiàre^
bitat. Ac temppre quidem Deoddedtilïlmi & beat* me-
moriæ Coriftantini patris tui .rfaliimre Grucis' liguum
Hietpfplymis repertum èft;f diüiiuagraçia cpncedehtéei
quireékè quæcSbarpietàtem, etiam abitrufam locorum
fandtbium i nuen tioUé m. T empôreverpt uo, domine p-
mniuin pie a trffime imperator,qui tua ergaDeum picrate
maiori parentes en os fiiperafti , noriiam amplius de
terra fed de ccrlis funt pr odigia,q uon iam Domini &Sal-
uatoris noftri refu Qhrifti vhigeniri Filii Deijmortisdeui-
(ftæ trophçum,beata'(inquam)Crux,fplendoribus lumi-
nis eprufeans HierofblymiiJapparuitf Sanotisedîm hifëe
diebus fànbÉæ Pcucècoftes ciiciter horam tertiamjpm-.
nium màxima Crux eX lumine çônftitucà ;n coelo, fuper
fandliflinlum montèm Golgotham , 8c vlque.àd fan-
ékuin monte m Oliuafum extenfa^apparuit t n.pn vhi auc
alteri tantum vifa ÿ f e d \miuccfè: cidiratis multitudini
manifeftiflîmè pftenfk : rtéquë vt àliquis fortc putatie-
ritceleriter fèciindum phancafiam.pereurrens, fèd complu
ri b ils ho ris fupra terram apettè ' conïpeôla ,■ do-
rufcis fplendbii b us radios fuperans Solàres ; nam ti
^ a b :
I ; E
nione ob
peccata.