
A
aut oleum
Andrea A r ch ief ifcoft i C ajar ex Cappadocia,
Cap. 6.
.CUdes 8c
ÿlagaso-
innes non
aliunde vc
nircquàm
à Deo,fed
ïuftè 1cmÀliofine
D cum pu
alioimpios
c
Imperante
Aiaximia-
peftem
fimul&fa-
“ cm'gra-
uiflime fie-
uiifie, onul-
tpIq;morfumpGfle.
turorum prædi&ionem accipere malunr ,illi prælèntislo^
ci querelas arquéclamores In eosmijgis conuenire ftatu- * i
unr, qui proprer Ghriftum oecrfi,çonrràperfecutorcsvin-
di&am expetunt -, quatenus qui inter ipfos Dei dementiapll luRos
nonprormsindi^niinüeniëtîtur , ad Dominum collier- jfiquuntl
tantur : Qbftinate autem irnpij per vniucrlàlern tötitrs
orbis confummationem excidantur; neiufii ad iniquitatèm |§f|pJjS
extendant manusfuas. Ntm etfi permulti impij non dudum |pMufj
ante Dei iram expert! funt, ninilo fecius illbrum rellquiæ
flagcllisadhucegent-, quibusaucconuertanrur , aut pro
merifiscertè piebtantur.
Er data funtillisftngulaftola alba, ■& dictum eftittkvtrequicfce-
renradhuc pujilium temporis\donec compleantur conférai ear Um &
fratres eorum,quiinterficieadifunt fiait &iili.
Quin per hæc quoque feculi confum m ati onem expetç-
re fan&i proban tur : Interim vfque ad fratrüm'ffiprum
lnprtem neanteillos>iuxtaApoftolurn, confummantur,
nipram iftaifi patienter ferreiubentur. Çandidæautem
flöhe virtutumTplendbrém, qui illuftxis inillis exiftft>infi-
nuat, quo Ip len do re iam n'uncindique fiint ckcumfufi,
etiamfi promillorum bonorum hæreditatem need um aà-
epti fiant. Eorumitaquebonorum Ipe, quæfpiritali ocu-
lo nu nccon remplant u r,àb. o m pi i n terea Craflïrudine exu-
jtr, meritolætahrurj neenon in Abrahæ finit pacàtiè requie-
fee re féru n tur. Multoïüm'hamqùeSariddtum fèntemia
culis prædam defpe&auit, magnaftatim celeritatécfubli- eft, vnumquemlibet vircutiscùltbrem locum fottisfuis ,temia<ùJ
- J :I1 - 1 i • g - * i ! t | i i • Hg ' - - - - - fette eft fl
.Condtins»
tà&sbEq
jçlclbpio.
lcripu.
nxetur, lerioiniùugicur;'vt quæ illos (ànare fit idonea, qui
in làtrones mfeiderunr. Ad hæc per mortem illos interci-
pérc non ficere , qui per Dei longanimitatem & pâtienr
tiaiÇjpoftlapfumdenaàexfiirreéturij'décur^uepxiftitîum’
iecuperaturifunt. Vcigitur nos quoque Deum Optimum
Maximum, bemguum, elèmentemque anirnarum hoftia-
rura medicum'experiàmurjfratribuskeftriserrantibusbej
nignos ciementefque nos exhiberc ftudeam fis -, obiurga-
tionis vinum commiferationis oleo mifeentès y ne niniia
(euericate,quodApoftolus damnat,id quod claudum mu-
tilumve erat, diftorqueamus verius qüàm lànemus;eaque
rationçDeiadiuroreseffe«5ti,inboqisillius non abfq; iu-
cundavoluptatein omneæuum verlèmur j gratia 8c cle-)
ni en cia Do mi ni noftrilefu Ghrifti,ctfm quo Parti&Spiri-
tui fando fit gloria in fæcula (æcuiorum, Amen.
Solmïo quartïfigiüi^ua illoYumfagelladelineantur^quipro-
pter ammi mollit/era & iiupatiçmiamDomi-
numnegauerunt.
’ C a p v t X V I.
ETcàm àpèruiJfetJigillMm quartum i autiuivocem quarti ani-
malis,dtcentis\Venï érvide,
Quartum animal eft Aquila, quæ vbi peripicacibus ofloh
licoj
léâaliudüij
Hcelefia
dèfioicàt
Wi ad.illam deuolàt. Significacautem hæc , cladesplagaf-1 dignumpoft hanevitam fottiri, ex quo de gloria fibipræ-
que omnesnon aliunt^ venire, quàm è fupernis i Deus parata c,ertàm conièdturam facereyaleat.
Sexùfigtllifolutio, quaplagas, quafuYfeculi cataflrophen
mort ahum genen inf er ent ur bremter
percenfet.
c * p V t XVIII; . W A
namq-,iuftaira &indignatione prouocatus, îmmittit illas
parti m quidem, vr iuftos yldlcatfir, .partnn.etiam, vfiiin?
pios,.hifi forcé per eas exeitatiâ feeleribus refipifcanr, pu-
niacatqj aftligat. . ;
I tecce equuspallidus-, & qui fedebat fuper eumt iiomen illi Mors :
E t infernusfequebatiireum : E t j a t a ejt iüi poteftdi fu p e r quatuor
piartesrerraiinterjiceregladio,famei & m o r t e i&b e fiiU te rra . |
'HæOCumeàlamitoTor-erum præièntium ftatu ia iisç o n -H I
fpirant. Eteniincum.Maximiano Romanorum Principe j'TfTvidicüm dperuiJfitJigiÙUmfextüm-, &ecceterra
imperantè, in ipfo përiecutionis æftu peftis fimul & fames | J u gnus faüus eft -, &Jol factus eft niger tanquàin faccu
crudeliter graflàrentur, tan ta hbminfim muItitUdb,vc Eu- j&lunatorafaéta fupèr
lêbius Pamphili expbnifi éxtinétainterijc, vc càdauera fe-1 terram, ficutftcw emittitgroffos fuosycuma veiito magno moue-
pultUEætra.diægrèadmodumpotuennt,etiamfiChriftiar tur.
ni accurate per id tempus circa demortuorum ffineraoe- ; Etfi non defttnc.quihæc omnia ad Hierofólymoruifi e-
S B B L i cqparentur,erroreque fedudos magnahumanitate adve- | uerlïonem & o^Tidionem , quæà Tito Véfpafiano fada
hîft.Eccic. ritatis lucëm adducere niterentur. A ddit idem ap&or l eft, pertinerc.exiftiment , eoqüerèferanr; fingula quæ hic
non paucos quoque ab Armenijs , qui contra Romanos dicunturtropic*sexponentes{nobistaroen probabiliusfit
Bellum 5 ! eÄt^B® te/mPefta te infurrexerafit, contrucidatös occubuif- à perfecucio n is tem pore tranfi t qm hoc locofieri ad renv
K T e T ‘j'Je,eanefqueinintetfe^oturacadaueraimmaniterfæuiif- pusjqubdAnticbiiftiaduentumaiiteceder, inquodcla-
geftumMa-j Ie5ita vt jj, qui à clade reliqui adhuc erant, in canum cæ- des &perfecuri ones-, de quibus-hîc ferme eft incident
ximiano | demfefécohuertennr,veritinepofteaquam| viuisexoef- G^terùtncalamitàtes&crùcés,quætantetuncexftabunr r em,q®
fiflèntiiHomm ventr^iuafepulehralbrtirencur.Proba- quanta:antcanunquam vifævei^uditæleguntur, haud
bile fit quoq; agreftes feras cadauerum paflim iacem/um lio fine prædidtæ videncutyquàm vt homines dudftmante
copk excicatas,eiufdem cum canibus paftus participes ex- deijs præmohicianimümnondeipondeanc,' Cum per Ana
M U É r^iGhrifta^ eiußei^ueminiftros;remifiiifdgabunmr:Ä-
! qui4em malapræüilaj & quodammodo,præmeditata.'minusqfferidere
folénr. Pei terræ autem rnotfim Sacræ lite-
ræ rerum mutätiönem palfim figniffeant; Adhucfetoel, ait
Scriptura, & e g o mouebo-terram, quodApoftoluS ad rerum R R H
mobiliurntranslâtiohem réfère. Sic «taélitarûra quoque ' p i
ex Ægypioprofedio, terræ motus vocktur; Te rra, feribit § car, B rv. I l I l f g g g g g g j H m ■■■--■"■ mSg-i
Wem
Cap. 6.
Anirtiasin-
teifcftoîü,
qui fubter
tfiftâ'expe
lunr.ad »;o
uiTpRamë-
Martyres.
magislp.ç- :
Uàxc.qoâ
ftitiflè. Qifin noftraquoq; ætate quædam fimiiia vfu ventile
nouimus.
Soluth,quintiftgiYt,quaSanftorumclamores ad Deumpro
feeuh confummatione pro-
pomt.
C A P y t X V l i . Dauid, motdeft-> etenim coelidiftillauerunt. At verb folis nigre-
^ trjr it •' ' ■ Idt^&limzobfcui’atiocblorqueciufdem ianguineusveo-
E TcumapemJfetJigtUimquantum , vidifuker altareammas rum c*citatem‘& obfeuritatem denotanr,quosDominnc
Xj/mterfectorumpropter verbum Dei propter teftimonium, in irafua tunc comprehend**. Ad hunconim modum
qmi^tbantsjYckmabantvmmagtui, dkmt*:VfqUequ*Do-\beamsGyrillttsnoh.vnolocóifthtecdtfiónic Öuod au-
m m e i f a n c t m & v m K n t f t d l i c a d a n t i ia q r t o d a em q u o iu e t r a d i t ^ e K tu r
f r um itb w M um m rm t y ^ q a iabAnaochoredü6ltfoe?a it )fign ific« co Squira®tódï
Quiquatübr figillorum ffilutionem traniàiftæiam olim
Chrifti oeconbmiætribuunt, illi, vt'fibi opnftent -, hanc
quinram P rophetis iam dudum an te confum matis ‘ - cæte-
riiqueSandisaecommodentüportet.- Hi nainque de lje i
pacienqa & longanimitate cerca quadam ratione haud
iriiuftê quçritâfi videripoftbo11yt qui tëntationi vfque ad
mortem reftirerinc, iniuftamqueludaèorum vim & contfi-
meliàm patienter fuftinuerint. Qui verb 'recepriorem
Qobfcomrfi Ecclefiæfencennam fecacf, hxc tanquam fuf
fa l 67-
Iliinz obtl
lcuraiio colanguid
®
1 | / -q-----!— uiuiiui I'myfti«“’
luminariaputabantur, fuppriciorum terrbre fadfcos deie-
arqfque^ Sde & veritate in perfidiam & e r rb r em ie fe ^ a § t fM |
*'os' ^ ,n^.vc ^ h k isx v s Dominns pnemonet, tanra tunb'
^ric aitlidtovc fedueaturele^iqubq; fi fieripoftec. Forfirn
Mat- M
ad id defignandumin exemplum ailumptaeft ficusivt que
T.ÜC.21-,
frmftus imperFeiftos (’ cuiufinodi fiiht qui-tehtatibnumi-
gnenecdun^xco&i} nequecharitafisardotead dulcedi-
nem adhucperdiuftifunt) dumadiabolico vento vehe-
mentius quatitur , decutere acin terram deijcereioleat.
—--------- ■’ i i _______ ________ •__ Noui-
'iens n
cabulu®
ja bonalD
malàin
pane® v_
îurpati- j
'cap-S41.
Ififatt} a«-
y arc- n.
k*p-2\h
Comment arm in D. loan. Apocalypfin.
Kouimusenim vocabuIüFiqusin benam & malam parté \ ti paleas ignis folet, confiimet. A quairaclemens & fc»è-
accfpi: Coiligiturho.ccum ex duobus illis bonarü & ma- | nignus Deus nosliberct, terernorumq'ue bonorum, q u i
laruin ficuum calathis, quarulh fit rnentio apudEfaiam: '•fanëtisilliusrepofitafunt , participesreddar,iiiorumple-
riimexficunirfum. auammalediaif>nefiiar.hriftiië5sre-' nicudininos a'ccenfebs,qui.ialuifient>;gra,tia&benignitare
vnigenrti Filii fiii: cum quo Patri , & Spiricui ianéto fit
gloria,honor, & adoratio in iècula iëculorum, Amen,
f e f t s l
'Duolui»
B
tumexficu rurfum, quam maiedi^ione fua Ghriftusaire-
fecit : tum ex illa.dcnïqne quæ ferme iuCanticis. Porto
autem an. Ghrifto Domino cfim.glotia & maieftate ad i^r
diciutn veniente, ■ aliquidexprædiëlis fenfili modoeuen-
curnfit fit,; hoc vnfis ille nouiç, qui omnes fcientiæ & là-'
pientiæ th eià ur os i h’ le a b.ditos corttihet.
Et coslMi receftitfieu f liber imiolutus.
I H ( Coelum inftarlibriinuoluti, vel fecundùm Ghrifti âd-
Oumiû-' uenmm incertum effes ifi4i.%^;Siqufdem\lil>ri fubito &
ftarlibri , abfqtievllopene ftrepiruapcnuhcüf: Aut virTutèscoelë-
I ftes, dum eos qui ex tide ex cidu ne, e^co mm i le ratio n e lu -
| genr,moleftamquandamanimiçgritudiném,5cqüâiitqrr,l
j turam pfiæfie lacuium. Qui n àiiufi quoque per hbc fîgni-
I ficatur, nempe coelum nonfubirUtu^àliciuem intëritum
j aut abolïtionçm, fed tantùm quan dam inuolutionem, &
ad mehorem ftatu mütatiohem. .Qua de relrehæfis Iibro
irobabi- quintbreprehenfîohumfalfi nominisféiéhtiæad vérfium
I « ferè ira feribit : Nequeênim cceli fuhftantia, aut ereaturæ I
lundi ira eftentia a^blebituf. Siquidçm quihahc coagmefitafiit ve-
u'jtio- rus & ftabfiis eft : lécî. mundi figura,in quo præu.aricario ac-r
iIcatcn- cidit,in ftatü primô'Vefiuftiorem,vt veterës àfierunt, tran-j
i fitura eft. Hæc magnus Irenæus. Arbitramufafirem Apoj
ftbl u myeteru m con (uetu dini oratiohë m âcconim od allé 1
ediiouo fiquidem Hcbræi loçp librorum, quorum apud nos eft v-j
(ioncm fusfinuolutisquibufdam chàrtisvtebantur, qùarum euo-j
jpnorâm, lutio vel explicatio non pariebat intëritum,aut extin6tio-l
^ïSâfl.s nem>(C(^rerum, quæ in illis de/criptç continebântur, mai
l font, hifèftationem. Eapropcer coefeftis quoque ebrporis expli-
jinifefta- catip bonbrum,quæSanétisiftrcrëpofità fimcipateßbliö-
Wquo- nem bftëndit. A t que i ta præfciïte m locum quadrifajiam,
Çg-jprout.diuinitusnofiis datum cft,expofuimus, iam ielqfien-
carc. fiàperlequamur. .
I Et omnis motjs, & jnfuta de locisfuis mot a funt: Éeges terra & I
! Principes, & tribunï, & fortes ,& omnÿferfus,&omnis liber abf-\
conderuntfeinjpeluncis, & in pétris montium. Etdicuntmontïbus
2 j & pétris : Cadite fuper nos, & abfcondite nos dfaciefedentis fuper
thronum,&ab ira AgnuQuonjam venïtdies magnus ira ipforum,
& quis pot èftftàre VMy
Dominus nofter I e s v s C h r i s ^ v s Apoftoh's de
Hierofolymiràni tcmpli euerfione & lèculi confiimma-
tione interrogantibus, quæ;blim futiiraeranc, quatehus
eius rei capaces erant, prædixit. Ex quibuS quidem cladi-
bus & in comm odis m u 11 a i n Velpafianà obfidione ïûdçis,
quiCh ri (tum in crucern egerunt,vt Iofephus feriptor He-
biæus-diff use in lua hiltoria expiicat, euenerunr. At veto
fub leculi finem,nempefub Àntichriftiaduentum,mfilto
plura multoque læuiora & crudeliorà mala tötum, vt ita
dicam,orbem opprimunc. Eanamquetempeftarécam ii,
q uim un d a na p o t e n ti aprç cæ rerispræ fta n ti qua m.ii e ti am,
qui inter Ecclefiafticos primatum tenent, montes figura
îbidfit • quadam appeliati : tuin fidclium quôque Ecclefiæ, qüæ
Eilasde infulæ metaphoric^s vocantur, & innôuatæ à Deoapud
\cri° I ^^a‘am legl,ntur,ledesfùâs deferent, de^j loco adüöcum
■ propter Antichriftiimmuniratem fubinde fetransfèrent.
11 j Çuiufmodi incommoda pelades nos quoque ante Anci-
j chiifti aduentü propter peccara npftra iam experti iumus.
|^l C.æterü Reges teyæ ii hoc loco dfei videnr u r , quorû ftu-
fApte.a diuih & dominium circa terram præcip.uè ocçuparur: ni-
hilque commune cum coelo habent. Qüàin te conlpirant
cum opmibus terreiiis prinçipibus, &diuiribiis, rërumq;
|inFmbl terrenarum (èrüis,& libe'ris,hocèft^ Ghrifti lèrfiitute ab-
fipt qui foluris. Hi igitur omnes;fub fpeluncis,S: pétris,& mönti-
f 1 p ?! busabdi expetent potius,quàm Agni kam & flagella,quÇ
in Antichiifti aduentu fecuridum iuftàm Dei permiffioné
éx fame,&pefte,aliifquë eitilmodi plagis oréafi.n ftar i m pe-
tüqfi imbris mifëros illos obruent,experki. Âut certé tan-
to illo terrorc concutientur proprer præparacapoft Garnis
refurredtionem fitpplicià nunquam nncm habitura: quan
do nimiruih diiunäira,& quideràiuftè,màgis exardefeee
in eos, qui fupra fidei fund,amentum ædificauerfinc ligna-y
foenum, & ftipfiiam, quâm incenfafo.rnaxjomniaq^ yeluj'is.
di-q
^u id cjua-,
cuor vento '
iam flacùsx
diUinitus. [
inhibitus
portédak
De centum quadragihta quatuor hominum miüibus qui
a quatuor Angelorum plaga illaft
conferuantur.
G a p ; v t X I X.
S É RM O SE P T IM F
p 0 5 T hac vidi quatuor Angelosftantes fuper quatuor angutôs C-L
X terra,tenentesquatuor yeiitos terra,neflamit fuper terrain,ne- F '
que fuper mare, nequein vllatn arboteih.
E t s i ifthæcad ilia in corn moda à quib u fdam referan-
tfirj quæ ludæi quondam à R o ma n is perpeffi 1 u n r. Arbi-
trantur enim per quatuor myft/caanimaliaeffeétum , vt
neque retra, neqïiè rfiari/neque vlla alia vi^irkm diuinam
im^endentemque cladem cuitare potuerint, mulco tarnen
reétius ad Antichrifti ad u en t u m locus hi c refer tu r :
Tuncenimlæua rlla tempeftas furibundè defieuietnon in
vnaaliqua terræ parte folùm, aut in IudÉorüni Regione
tantum,led in vniuerlà terra. Quaie eciam fuper quatuor
eius angulos quatuor A ngelos ftetiflè narratui,qui i m ple-
rent mmifteriüm diuinitus quidem fibi demandatum,
nobisaurem iricognitum. Aft Vero véntorüm cohibitio
legitimiordinisdn'Tblutionem.ineuirabilemque comthi-
natoruir. maiorum euentum hauddubié ihfinuat : Siqui-
dem per véntorüm flatum arbores Ôc plantæ nutriuniur
& rerocillanrur, & maria nauibus fiilcantur.
EtvidialterumAngelutn afeehdentem ab ortu folis f babentem
fignûm DeïViui : & ctamauïivoce magna quatuor Angelis, qüibus
datum èft nôceretirra& mari,dïcens:
Qupd ProphetæEzechieli per iiïdm îamoilm fignifi-
cabaturiqui lintea ftoiaindutusgementiumfröncesiigna-
baç, ne iüfti fimdhnterkent cum ihiuftis.(funtëmmSan-
âorum virtutes læpè bcculræ, & neipfis quideih Angelis 1\
fatiscompertæjhoc ijifum beat© Ioanni pariferè modolAnveiis
hpc loco oftenditfir. Ecenim per fiiblimioris vircutis ôc jfenfpec
(ànftitatis Angelos, Angelis poenis irrogahdis præfeâiis ;Patcr&
lèriô hic indicitur: ne quid priüs contra peccatorcs ten^ I
tent, quâm veritafis eulroreS per-fignàcuium ab aliiü di-1-
ftinètosvideant. Höcäuteitiétfiiisquondamexr>arcèaer^u^*os, ..
ciderit,quiexIudæisinChriftum ciydehtesdepopulario- flumete-
nem illam, quæ Hietpfol)tml>rum ciuitatid Romanis illar: didéranti
ta eft, admirabiJitèr eualërunt, qui iècundum magnum Titi &Vc-
Iacobum,qui jllorum mulritudinem Apoftolo Paulo al- rPalir,ni -
legabdt, aliquot myriades cOnficiebant : Veruntamen
aduentus Antichrifti tèmpbre ina^ùnè, vt a:ntè diâufit Aad’.zr.
quoque eft, hoc loéürh habebit ^qtiàndo nimirum viuifi- j H ^
Cæ Crucis fignum fideles abinfidelibus fecernet: Hi enimiCriiaslî-
increpidè citraque vH um ru b ore-m Chrifti crucis fignacu- numAn£îr
lum m confpeduimpiorfimdeferent,i, ■ r u! • 1 6c bbidÀug°e lus pore hdehic
mox fubiunglt: ^ ' Labihfi:
Notite nocere terra,Î& jpari, neque arbonbm, quoadvfquefignc-
musferuos Dei noftri infrontibus eorum. t
Creaturaiîoftri caüjlà fa<3-a nobis, fcaftigatis vnà nobif-
Cum plagatiitn partieëps eflicitur : tjuemadmoduïfi-èdf-
uerfoSancHsàdgloriameueétis,ipfa fimul quoqfie cum • n, j - â
illislætabitür,&lfio etiammodoglbrificabitur. Difcimus
àutem hihc Virtutë quoque ornatos Angelorum præfidiô omnibiiè
egere, quo nimirüàduerfns graiiiores rentaciones firmen- ctiaxn vlr-
tur & corroborcntur. Cæterùm Ip i ri rus Irgn a cfil ü m, qu o d £ut' ^ or
homirii c&iitratentatïones donaturieateniis vim fuam o- ^riuioti-
ftendir | quatenus ipfi collabdràmüsi Qui igitur àuxilio pr^cr-
hbc defticuuntur ideb deftitiuintur , quiàvnâ cum ipfd timtenca-
manuin operi adhibere nbnvolunt. tionibus
. ' r ' ncccliaiiu
----1 ----- i--- !—i—“ ----— ■ ■ ...... ;------ — efle.
V u A Et au Ai