M M M V iP M
1
HJ« 'HT.
i l l
1 lIIIi, l' It '
bus fine qùæiam Sc in ifto fèculo rependuntur, cqnfidera-
rc proniptum eft* Quod enim quæfo mibi’damnuqi pie-
tatis &gratiaeparcnsmhumanus ,auc fearer negligens,aut
amicus immemor, fâciunt, cum omnes horum mihi no-
minum velpignorumautfcederum caritares vel de te vno
largicer rependantur; vt taceam velin noftro vel etiam in
ignoto orbenonpaucos&inDeum&erga nostui fimi-
les,quorum nobis affedtus maxim os pro patria &parenti-
bus Sc patrimonfis gratia retribucoris indulges. In te vno
quae accepimus bona fi com pute mus, omnia nobis noftra
in te largius atque pretiofius compenfata reputabimus.
pfil.4.%.9. fraternonredimit(inquit)redimetloomo î Similiternbbisli-
j cet dicere:Mundus nos non amat,fèd amat Chriftus.Ho -
lAat.io.j6 mo negligic, fedDeus diligic. Inimki hominis demejliciem,
fedrurfum amici hominis domeftici Dei. Fuerint nobis
fratres Sc amici & proximi boni 8c magni,fed non fuit pia-
cicum circa nos in eis Domino, qui te elegit donate nobis
m fratreminfeparabilem &inproximum diledtiffimum,
X&.+ii, qUgm meqto ficut nofmetipfos diligamus : Quia cor vnum
&vnam animam tecum in Chrifto habemus. Itaque.quod fii-
pra breuiter pofuimus de cantate multorum æquè fpirica-
Iium,nequaquam apte & digne diximus. Innullius enim
perfonam congruerc nobis eadem qua in te habemus gratia
poteftrVt enim sequè diligere dignentur in hmnilitatc
noftragratiam Domini tamen illudince fpeciale nobis
Efhef.j.i?.
nequeex operu m prerogatiua, led ex fide bonae voluntatis,
qua pariter in caritatem eius animati, vt vno & tenore
propofiti, & tempore cönuerfionis qoftrse apparuit, fi-
mul oportet gloriemur Sc exultemus in eo qui iuftificat
impium perfidem , & dar efeam omni carni. Efeam non
iftamquaeperitjfedillamquasconficiturinasternum: vi-
dum,quälem vel animain Dei rebus operofa,vel Catho-
lica Ecclefia coquit. Corpus eft enim veri panis qui de cce-
lo defceridit,& dat efeam viuificantem efurientibus iufti-
tiam. Non enim carnem farcit, fed cor hominisfirmat,
Hic panis&fons eft,qui quo amplius editur.plus efuritur : & quo
magis bibitur,plusfititur. Huncpanem vtedamusin aeternü,
molamus in huiusmundi piftrino triticum bonum, qüod
eftobedientia: fidelisoperatio, & caritas in cordepuro &fide
nonfitta.Qua gratia & vireute cum plenus fis,bonam Deo
frugem molis.tequc i jJfum in azymis finccritatis & verita-
tisepulandumDep exhibes : cuius efea eft qüifquisvo-
luntatem eius cfficiens,in corporis ipfiu.s membra cöuer-
titurjdicenteipfo; Quia qui [eiungitDeo ,ß>iritus vnus effiettur.
Quod afiequiraur,fi portemus imaginem cceleftiscacura
Sc diligentia quaportauirous imaginem terreni.Im.itando
enim imitatörem Chrifti perueniemus ad imitationem
Dei, cui bonus odor fumus in Chj;ifto,fi exhibeamus ho-
ftiam viuam obfequio rationabjli, vtilli puram fimflagi-
nem mola mundi cordis exeretam ab., interioris noftri pedonum
eft, quod predeftinacos nos inuicem nobis in ca^ nétpalibus offeramus , Sc in pedkoienoftro caftumaltare
ritate Ghcifti iundtiffima $ prioribus quoque vire ami? 1 ponentes ilia per legem iufla facrificiis animàlia made-
citia defignauit adhuceorumjquæ nuncper Chriftuma-1 mus in vitiis, immolantes hircurn cü pcreptionepeccati,
uercamur amatores. ïam.tum inhancquatnodainterué- in quo odor mortiseft,cardétestaurumfideponamüsfu-
'B.om.u.7.
'Luc.l7.tf'
tu Dei nedimur copulam ,per confuetudinem illius famj-
liaritatisi^ieuimus , vtdiligéndo nos& ininfidelivia'
fideliter diligere etiara fpiritaliter difeeremus. Quia
tam rèligiofe nos (èmper vterque dilexiraus,vtad noftram
inter nos diledionem nulla adiici poftet affedio,nifi ca-
ritas Ghrifti,quæ fola omnem f&furn aftedumque fuper-
eminetk Qgo impenfiores debemus bono Domino gra-
tias , qjjodrefpicere dignatushumilitatem noftramcum
pariter in agro inueniflet,pariter vt geminos ab vtero car-
nisextraxit,& pat Aa^umpfit.Duo enim verc(vtfcripfi-
fti) fuimus in agro,led bonitate & omnipotentia Dei^au-
fim dicere)itade nobis vaus affumptuseft,quod neuter fit
relidus.Eramus enim.& fingiüatim duo,cum in nobis ça-
ro rebellis à ipiritu diffideret,neque noftro homini pax e ffet,
cum interior! rep ugnarc t exte ri o n-N une vero propuio
ipfo qui fecit vtrumque vnum, & duo vnum fumus,quia
vnus ipidtus in duobus, & nulla diferetio, quorum corpus
vnum. Sedhoe(vtdixi)communenobifeumomnibus
in Chrifto fratribus. Vnum in te peculiariter nobis
g'ratum atquegratandumeft,inciiius amicitiabeaciflîmû
Deimunusaccepimus, vtnecitinere mutatodifl’oluere-
murà nobis,- quod damnum deçnultis (vtrecognofcis)
dulciffimisaliquando noftrispariterexperimur. Vereergo
tu nobis 8c parens & frater,& proximus es c Qut facts &
in nobis voluntatem Dei,acplenitudihem legis. Diligis -nos tan-
quam te,amicus nobis in caritate Chrifti,& in j)e i regene-
ratione germanus. Quod cum videas & recognofcas, pur
in nos onerpfè & de ce talfoloqueris,vtdicas,duo fuimus
ip-agro, Sc vnusaflumptus eftîNon fimusingratiDeo,qui
non vnum- ex nobis, iedvnumadfutppfit in nobis. Duo
fuimus, fed quando cum illis^ fratribus conuiuebamus,
qutoru à nobis per hoc propOÛtum fada diuifio eft, quia
vnus non de fingulari eprpore, fedde multorum quoque
vnanimitate diufatis eàdemSeripturadéclarât, cum has
perfonas non in duobus homihibus fed populis,fide gentium
& remanfipne Iudæorumid oftendenteproponit.
Nam 5c illæ molen tes duæ , ('de qui bus fi militer vnaafTu-'
mitur ) vt atbitror,fynagog3e Sc Ecclefiæ formam gerunt.
Quia non eft alia perföha quçin omni facrarum literar um
ratione cradetur, nifiautmvniUerfitate generis humani
credentium infideliumquepopulorùmdiftindio, aucin
natûra ornais hominisgeminæcreatura. fubftantiæ: ôc id-
eo, mi frater, quia fêroper cohæfimusin corde vno ficut'
nunccohæremus in Chrifto, aut pariter ailumpti,apc pariter
relidi fumus-AfTumptiautem non noftro meritOjfèd
gratia Dei, cuius dpna&vocationesfine pcenitentiafunt,
.Cor.i),
perbiam,facrifican tes ouém fi mollitudinem & ignauiam
in caritate non tepidi,&fpiritu feruentes eiiciamüs.Offe-
rencesinnobis&agnum,fiimmaculati viuarous: & vitu>-
lumyfi efficiamur malitia paruuli, vt vniuspurum pudici-
tia,alterius ftultum fi mplicitate referàmus.Quale te fâcri-
ficiumDeoexhibere video in templo tüi corporis,in fa-
crario tui cordis, in immolatione tuaecarnis,in oblatione
tuæanimæ. Immolastaurum cum pia humilitatedepofi-
tus: ceruicem^lcam pereuffifti timoré diuino. Immolas
hoedum cum. omnia finiftræpartis opera, iuftitiaè fedator
interficis. Ouem iugulas,cum diligensoperariusftudio-
fufque meditator diuiqæ voluntatis & legis, inertiam vi-
t£e,& ignauiam quafi pécus molle profternis, ■{• «etate vi-
cæiftiusimpedimentaquafivellcratondentivtilia , one-
rofa geftanti forcipe Verbi cceleftisaccidis. Qua nos duo-
busTeftamentis apprehenfos tenet Chriftus,&vel fardais
fècularibus quafi lanisexuit : vel rutfum vtvclleraà
corporalibus vitiis tan quam à morbidis & mollibusouiü
corpOribus abfcindés,in veftimentum fui corporis, quod
operatione credentium tegit ( fi quidem viciffim cum
Chriftum induimus induam u ràC h ri fto ^ i n Ecclefia: pen-
fadeducit,& fimbriis fuæveftis intexit. Totondit te hic
paftor iam(vtarbitror) & pofuitin areafua,&'coelefti rore
perfudi t vellus tuum.Nam & gratia qua infufà eft pri tuo,
& per os ruum quafi riuusàfontibus KraCl vel M.**?“»? ( vz
feriptum eft}à paradifo abundansfluit.docet nos,quia de-
feenderit in te Dominasficutpluuia in vèllus,&dedcrittibiaqua
deputeo Iacob, quia tu quoque de filiis lfrael Domino pro-
pinquatus extiteras. Si ergo pertonfuses, duplex benefi-
cium recepifle te fèntis, quia & in æftu fæculi lenis pafeua
Verbi macutinalæcitiæroris.fparfa deçerpis,nec meridia-
ni dæmonij ardore torreris, quiafub vmbra alarum Domini
conquiefcis. Para tur tibi interim tunica de tuis lanis, !
q,ua in ilia die hyemis ve ftiaris, vt ante faciem frigoris eius
valeas fubfiftére. Sfdifpoliatus à corpore, noninueniaris
nudus ab opéré; turn viciffim præbebit fe tibiouem Chri-
ftusôc agnusille , qui pro nobis ad tnterfeilionem duftuseït, &
coram iondentefe non aperuit osfuum, y ellera fua.id eft carnis
exuuias ab ftrahi fi bi pafius.Ipjê enim pro nobis & animam &
carnem fuam & pofuit>& recepit, qui Sc Sacerdos,& hoftia, Sc
agnus,& paftor eft,qui pro ouibusuiis paftor.&pro pafto-
ribus fuis agnusoccifuseft. Iplçenim Domiaus hoftiao-
mnium faccrdotum eft, qui femetipfum pro omnium re-
conciliatione patri libans , Sc vidima fàcerdotij fui, Scfa-
cerdos fuae vidimæ fuit,cuique nunc vt vniomnium Do-
mino omnis noua creatura fàcrificium, ipfique funt ho.
P ? !
F'[dm
pfilM
Msu.is- S-
B faDs-2-
mCor.4"7■
W.Tun.6 7
EpifiadSeuerm».
mal. 6.t.
WT biffai.
!■,: Matt. 13.
38.
itçitb.n
<1
i , i 7.
ftiæfàcerdotes,finunceinos condendo iniilentio humi-
litatis atque patientia:,qua fe ipfè pro nobis præbuit, præ-
beam us, fufcipiet in fc onera vélleris noftri,nec dedigna-
biturQuium fuarum lanas portare,qui ipfam ouém quàm
ab errorereuocauerit.humeris fuis ad ouilia repörtare di-
gnatur. Et quoniam bonorum 'noftrorum ipfé non indiget, nos
verb omnium illius indigemus, noftro tantum bono no-
bis bonus càpitnoftrâquîefuafunt,& tarnen ea iuris fui
non vulc, vt quafi noftra nobis acccpto ferat,cùm ni h il ha-
beamus nifi acceperimus,&ne ipfi quidem fine nntü ip^-
(fiusefï’epoffimus. Ergonihilinhune mundum inferen-
tibus, fubftantiamrerum temporaliutn quafi tonfile vellus
apponit,non vtfarcinaimpediat, quos expeditos na-
fei iubet, fed vt materiam nobis virtucis admerita parien-
dâproponac ,&fitvndedocimentum noftræ in D e vm
(id eft, verum Patremac Dominum }fidei atque pietatis.
edamus, fi fuppetant nobis caca vel dulcia,qua: preferences
Deum magno premio negligamus,&quæperimmen-
fameiusbonitatem cùmnecinlata nobifeum fint in hûc
mundum,ne'que iftinc auferenda nobifeum,tamen(fi pa-
reamus præceptis illius) ita ordinantur vt mutétur in rae-
! lius,&detemporalibusæternareddantur.Nam quæ fic-
' ucnonintulimus,ita necauferre poilu mus per naturam
noftram Sc pretereuntem huius mundi figuram, ca per o-
mnipotentisDei opus, beat o merci m oui j genere verfan-
tes,non modo nobifeum efFerimus,fed ante nos eciam in
finum Domini fêminatapremittimus. Vnde preferiptü
arbitror,vt piger operatius non edatpanem , non videlicet
ilium pereuntiscibipanem , fed ilium quo viujtur in
veramvitain : quia vnufquifque (’ficut feriptum eft ) de
ffudibus fuis manducabit,&in operibus fuis viuet. Ac
proindefuum cuiqueopus|)aniseft,&panis vêtus ac vi-
uusChriftuseft,quemnonpoteftmanducare piger ope-
rarius, quia idem eft pafehanoftrum, quod expediti atq; f)recindi&firmitercàlciati,necdepoficis à manu bacu-
is (id eft operibus qilibus ni timur nüquam re m i (fis) cum
omnifeftinantiaedereprecipimur: quiatépusbreue eft,
&expedit nobis fine cura elle (ficut Apoftolus fuadet)jp-
pter inftantem neceffi tatem.vt inueniamur parati,& pul-
fanti Domino non timeamus aperire de eôfcientia fomni,
aut negligentia: digna metuentes.quod quidem nobis ni-
hil proderitnihilominus excrahendis & ad mortem qui*
dem poftmottem vt iuftas negligentiæ atque impietatis
poenas luamus,fi alieno potius quam noftro Domino de-
feruientes.deprehcndamur fecoli magis quàm Ghcifti ne-
gociisoccupaci,pulfantiqueDomino non aperiamus,&
adpatremducamurinuiti. Propterea predicitur nobis,
vt pro hac, id eft anima laboremus,&oremus in tempo-
feopportuno,hoceftprefenti,in cuius fpatium ideoin-
dùcimür,vtveram.viramiftabreui & crànfèunte quæra-
mus.Hu'iùs vire campus Scager mundus ifte eft, vel homo
ipfè, qui in hune,mundtim mittitur ; de quo vnus afliimi-
tur,cùrn(vtfupràdiximus)carne fpiritui fubiugata duo
vnümfecefitïquia&invnoquoque noftrum fecundtim
Apoftolumduæ mentes &duæ leges funt : quibu$intra
nos molentibusâlît acceptabilis Deo, aut refutabilis fi-
milago conficicur. Te verb vida lege membrorum &
extetiore corrupto puram confperfionemparare,&fine
fermentoazymum Chrifto confici , cloquia tua tam fa-
Cunda quàm cafta teftantur. Nequc enim tibi donatùm
fuillètenarrare Martiniim , nifidignum os tuum facris
laudibüs mundo corde feciflès. Benedidusigituf tu homo
à Domino,qui tantiSacerdotis& manifeftiffimi Gô“
fcflbris hiftoriam tam digno fermohe quàm iufto affedu
percènfuif^.'beatus&illepro mentis qui digtîum fide&
vita fua meruit hiftoricum,qui SC ad diuinam gloria m fuis
mentis, Sc ad humanam memoriam tuis literis confeCra-»
tür. Hæc quoque verba tuavellerafunt,ôè Dominum Ie-
fumgratiffimotegmine cooperiüt, cuius fùpelledili pul-
chraambiunt, Scingenijtuifloribuscomunt. Veftietïlle
te viciffim agnusde fuo,velle'rein retributionis die, mortale
tuum de fuaimmontalîtate fuperinduens.Tu tantum
noftri memento, Sc nos refpice/non retrb fpedarts , fed
, noftram ad braummihpcrnx vocatioms anteuoles. In-.
I firmioretenim mente quatti corpore long'o te interuallo
fequor, fpatio tamen täntüm i te non itinere fuperatus,&
eandem mölam,*gra&impati manuverto,piftrmofo^
cius, fruge deterior, quia tritico mixta zizania mold: q u i
vt totä vertantür in ftügem oratibnibus tuis egeo, quibus
fperb euadere Sc diuitias &paupertate meam,quiä vtrun;
que mihi in malpm eft, cbm fim iuftitia: pauper,& pecca-
ti dines. Nam vere me diüitem bbni Crederem, fi ita iam
pauper eflem vt putas.In quo tamfeh de verbis t,uis te pau-
Iifperexcutiam,qUibusatcipfedifcordas,etfi non meas
vircuces in me predicaueris, tamen quiaalienas licet mihi
verbis tuis donandas pu tafti.quomodo conuenit vt idem
cu paiipCrtatemi tjuam teadmirariprofiteris, horrere fa-
tearis. fi credos hanc mihi donatam efle victutem, quam
te velle necpofTeairequr confiteriä ,vt habens vidiim Sc
veftimetum hoc contentus fim, nihil vltradiem cogitem,
curvel me inopiae neceffitate fuperandum putas,vt te que
non defiderare non po(Tum,inuitare d'efiftanjrauttam in-
firmum diffidentcinque Chrifto prodis, vt timeas ad hu-
iufmodi (qualem predicas) amicum venire, fi in veritate
fequeris ilium qui dixit: Tolle crucem tuatii & veiii ,ffquere
me 2 Quomodo alicerputas Chriftum'fequehdiim,ttifi
lege qua docuir, 8c forma quam pretulit ? qui cum in fua
veniflet.rcclinandi tanien capitis locum inter füa iura non
habuit.Imitareimitatorem Chrifti, vt mortuus viuas cru-
cifigens te mundo, & tibi mundUm, quotidiemoriensper fi-
dem verbi, & viuensin verbofidei. Non enim inpane folo viuit
homo, prefertim Chriftianus:de quo proprie fcriptiim eft;
Qutaexfide viuit ? Nunquid dixit expanii Q ^ igitura me
famem mecuis, fi fidem habes ? Panis thus cecum eft , fi
verbo Dei pafeeris. Non defiderabis efcamVentris,Deus
enim Sc hunc & illam deftruet, dum fc tedificat in nobisjfi
nos in ipfius caritate fun^ti confiftamiis.Neque domum
noftram in diffidenria: fluiSluantis arenalocemusiNomle
illi credidimus Sc in ilium ambo iurauimus,qui dixit: N0-
litecogitareincraflinum,fufficitenimdieimalitia fua j Quante
primitm regnum Dei& iujhtiam eius, & hac omnia apponentut
vobis i Huiccredis. Quid de eiBs fratris inopiafainem
metuis, quern feis huius verbi fecuritacepaupertatem di-
aitijs pretulifle ? An magis abundare credis ilium qui terrae,
quam qui Deo credit ? &qui propria, quam iftum qui
diuina pafcicur cura ? Quidilfemifèrhâbeatqui fè non
habet? non enim fé habet qui plus de fè quàmdeDçô
fperat, verequeeft mortüus, qui nôviuere timer, fi totum
de fè Deo credat Deo^ue permittar. Opto igitur vt tuæ
potius comitacishiclocus quàm infirmitatis fidesfuerit,
quod fcripfifti credere te ita me futurumbreui paupercm,
vt vlterius non auderem inuitare tel Fatcornihil me prç-
optarecanrelibercatis bono i fiquidém tam intima cir-
cuncifio plena eft perfettio,fi ibi verâirt Chrifto fides,ve-
ravirtutum in homme cceleftium admiracio, & hominis
in Deo viucntis æmùlatioÿ quomodo non eo magis mé
expecères, quo perfeétiorem effe audirëS T nifi fï apertè
aô credere corde,quod ore profireris, Cohfîtéreris?Sed in
mepeccatoremfugerenonpauperem Martini beatilfimi
frequentatorargueris, quem certè nüquam defîderafiès,
fi cibis corporis efiifire timuiffes. Ergo dertèquia nëceffè
eftinoperisfpiritàliSprofedhicaritâs maximè(quæpleni-
tudo legis eft) proficiatjficut defiderare te, ita & inuitajre
nondelinam:Veniàdn6s,& fi potes aduola. Nihil na-
bemus,nifi Chriftum , & vide fi nihil habeatpus qbi o*
mnia habentem habemus. Ebromagufn enim non hôr-
tulicaufàjVt fctibis,reliquimusfèdparadifi,illum hortum
pretulimus&patrimonio &patriç,quiaillic magis dom9
vera vbi æterna. Ibi veriùs patria vbi originalis terra, &
principalis habitatio. Nam fi credis propitio Chrifto propter
quem, fi nihil habeamus, in ipfo omnia poffide'mus,
nunc in ifta fpinanlm Sdaborum huitio ne in hortuli quidem
glebula nos terre limus tenet : fed vtinàm ica nullus
àpeccato nobis puliiishaérerec. Tufi hoc bonum ita credis
vt predicas, SC in eo me efîc credis, vt te credere Ccd-
Sis i 8c fègniùs me defideras,iam non in me peccatorem .
amici memor. Certum eft enim quia agcicoU follértior I fempef, 8c fèmperindignùm confpedtu tuo,fed in Domi-
rruâus habeas largiores , &pernicior curfof tarditatem) num ipfiimcoinmittis , fîputas curia demum defutüram I
Cor.é.rf.
iphé.iAj.
Adatt.7.26
Lue.6. 49.
Mat.6.14.
Biblioth.Vet.Part.Tom. nobis I l I
a »