. 19$2 ___ _______________
Istxn.fi" forte fijemlatratibus improbus V m b e fS 9
Terruit,albentes nigro fub gutture lunas
Frangere ludtis erat,collu<ftantique lacèrto
Vafta perâducrfas venabula cogereprcedas.
Q\xam pülchrum, cùm forte dömumpoftluftrareuertcs
Hórrore folenderèt apri, virtufiquerepUgnanS
Proderetinuitumper fortiàfaäap'üdorcm. . g
I Sic Pandionijs caftæ T ritoriidos ahiis,
, Hippóly ras rofeo fudans radiabatab ore,
Sed fimulagemino flagranscùmCrclTafurore
Tranfijtaffeéhi mar rcs;& fraude nóuercas.
Qu jd volucrum ftudi.um,dat qUas natura rapaces,
In vulgus prope cognatum?quisdo<ftiorifto
Inftitüit Varias?|>fcr nubila iungere lites?
AliteVindt atfes,ccleriquc per ætnera plaufu
Hoe nulli melius pügnàtor militât vngüis.’i ?
Necminüsliatcinterjciuiliaiuràfrçutus,
Eligitur primus,iuUcnis,folus,malafra6tæ
Àlliget v t patri*, pöfcatc|üe informé recidi
V cëfcigal.proccrum tuifafortè poténtiór illic,
Poft etiam prinCeps,Conftantiüs omnia præftat,
Indole dèfixus tanta,& miratusinannis "
Paruis grande bönum,Vel in oré precantis ephebi ’
Verbaienis.DucishincpugnaSj&fcederaregum ~
Pandere R óma libet. Varijs in eufla procellis
Bcllorum,régiGetico tua Gallia pacis
Pignoraiuffa darcelbintèr quae nobilis oblès
Tu,Theodore,venis, quem pro pietatc propïnqui
Expetjsinmediapellitiprincipisaula V
Tiitüs,AuitCjfidevpropat hoe iam Thèudoris altum
ExempKimofficij .res mira Sc digna relatu,
Qupdfüeris blahdus,regi placuiflcferoci.,
Hin« te pàulatim praclibat fenfibusirhis,
’Atque animis vult elle fuum.lèd fpernis àrnicum
.'Plus quamRomaftumgcrcre. ftupetillerepullam,
'.Et plus inde places.rigidum fic,Pyrrhe,videbas
‘Fabritiumyingeftasanimo cùm diuite fugit
'Pauper Öpés^rcgcmtemnenSjdum fupplicif tenfu
*P igdüs amicitiàe vili mëhdica't ab aurq.
JAè'tiumihterca,Seythico quiafiepëduella
Edoétus,fequeris: qui quanquam cèlfu^in armis
N il fine te gefllt,cùm plurima tu fine illo.
Nam poft Iuthungos,&Norica b e llt, fubadlo
Vidtór VindelicOjBelgam, Burgundio quem trux
Prcflerat,abfoluit iun&ùs tibi, vincitur illic
Giirfu HefüluSjC hünus iâculiSjFrancùfque hatatu *
S àùrbmata clypëûiSalius pede ,falbe Gelonus,
V ùlherc vel fi quis piangit^cui flèfieperiflc eft,
Ac ferro pcraraflè genas, vmtfaqueihinaci
Rubra cicatricum vcftigiadefödific. »
Illuftriiam tum dohatur cellushonore,
Squamcus & rafcifis ctiamnüm liuida èriftis
Öragerëns . Vix arrha dömuin fordëntia caftris
Retu lefat:n oua b ella iter um ,pugnamque fiib ipfis
lam pàtnæ'mùris periturus èómmóuct hóftis.
LitoriusSéythicoséquitestumfortèjfubaifto
Gelfus Aremoricô, Geticumrapiebâtin agmen
Per terras, Arucrhe,tuas:qùi proxima quæquc
Dilcurfii,flammi$,ferro, feritate râpinis
Dclcbaht,pacis fallentes nomen inane,
Hùîüs tum famulum quidam truculentiôrhofum
Mox fe ie n d e feris.nut ille,&tfiftiafàta
Çômmëndatdominô abfeftti, partemque futurant
Vindi&æ môriens § tygipm foie portât ad amnem.
Et iamfamâ viro turreslpor'talque tüenti,
Intuitupauidx pleb is perfert feelus aôfcum.
Éxcutitur,reftàt,fa lle t,rubec,âlget,&ardet,
Aç fibfmèt multas vultum vàriata pèr vnum
Ira fàcit faciès, vel qui mos fiepëdolenti,
I Plus amateXtin&üm.tandem prorümpit, & arma,
j Arma fremit:pinguifquè étîàmnufh ianguinc fertur
Lprica,obtU(us per b'ârbarà Vülfterà contus^
I Arque fiibaflldiiisd en taras cædibus enfîs.i-
! Includitfiiras ocreis,capinq; fhicantem j , r -
' Imponxt galeam ,fulüus cuicrçfcitin altutfr
Conus,& iratam iaculatUr vertice lucem.
Etiam feandit cquum, vulfifquca cardinc portis
Emicat,àfiîftüptfociovirtufqué,dolorque,
Et pudor.armatas pflo petit impiger alâs,
Pugnandopugnam quaeréns,pauidumque per agmen
Multotum interitù compenlat, quodlâtet vnus.
'Sic Phrygium Aematliia viifrorem cuïpidé pofeens
Aça<rides,caçfo ludtum fraenauit amico,
/Peir mortes tot,Troia,tuas,iam viliâ per fe ;
Agmina Cohtentus rucre,ftridlümque per amplos
Exèrerc gladium populos, natât obruta tellus
Sanguine, dumque nebetat turba graue cædua telum,
Abfens in cundto fibi vulnerc iam caditHcétor.
Proditus vt tandem, tanti qui çaufà tumultus,
In q ü it Auitus,Age,Scythicanutritefiib arfto,
Q u i friris,&cæfo tantum qui fidisinermi,
Congrederc armatp. multum tibipræftitit ira
Iammea,conccflipugnam,iubeoque çefiftas:
Certantem maâraiîè iuuat.Sicfatur,& æquor
Prolific inmediuHKnecnon férus aduenit hoftis.
I Vt primùm pelhis yel cominus oratulere,''
Hiciràtremit,illemetu. iam cætera turba
Diuérlis trepidarvotis,variofqueperi£tus
P endet ab eucntu.fedpoftquam prima’,fecùnda,
T çrtiaque aéta rota eft,venit cccé,& cellà crucntum
Perforât haftavirum,poft èc confiniadorfi
Gedit transfoflb ruptüs bis peétore thorax:
Et dtlm per duplicem languis fingultat hiatum >
DiuiduaancipitemcârpfëruntvUlneravitam.
Hæc poft gefta viri, temet Styxliuida t e f t o r , •
ïntèmèrata mihi Prsefeétus iura regebat:
Et caput hoofibimet fplitis defclfaruinis •
GalfiaiufcipicnSjGetica pallebatab ira.
Nil-prccc,nil pretio,nil milite fra&us agebat
Aëti'us. capto rerrarum damnàpàtebant
ÎLitorio.in Rhodanumproprios prôducere fines
Thcudörida?fixum,nec erat pugnare nccefle,
Sed migraré Gctis.rabidam trux alpelat iram
Viélor, quùd fenfit Scythicumprdmoenibus hoftem,
Imputât,& nihil eft grâùius, fi forfitan vnquam
Vincerc contingatitrcpido. Poftquamvndique nullum
'Præfidiurnyducibufquemisnil,Roma,teli6tum eft,
Foedus, Auite,nouas.fæuum tua pagina regém
Lefra domat.iuiliflc fat eft te,quod rogatorbis.
1 Credent hoc vnquam gentes, popülique futUri?
Litera Romani caflat,quod Barbare vincis.
■ Iura igitur rcxit.namque ho'c quoq; p^ir fuit,vt turn ‘
Allertorficrct lçgum,qui nuncé rittué tor:
N e dandus populisprinceps,caput,induperator,
Cælàr,& Auguftus,folùmferaprâelianofl'ct.' •
:f> , IamPræfeéturæ perfunétus culmine tandem
I Se dederatruri.nunquam tamèn otia,nunquam
1 Defidiaifib^is:,ftudiüm^uë & cüra quieto;
Armorumlcmper.'fiubito cùm ruptatumultu
Barbaries totàs in te transfuderat ârÆos,
Gallia.pugnacem Rugûm comi tante Gelono,
Gcpidatruxfequitur,ScytumBurgilndiocogit: *j
ChunùsiBellonotuS,NeuruS,Baftcrnâ,Toringus, jW
BrueteruSjVluolà quem vel Nicer abluit vnda,
Prorümpit FranCUs.cecidit cité fcéta bipenni
Herciniainlintres,&: Rhcnum texuit alno.
■ Et iam terrifiais diffuderat Attilaturmis
In campos le,Bfelga,tubs, vixliquèrat Alpes •
Aëtius,tenue & rârUm fine milite dueens *
Rob ur, in auxiliis Géticüm mâle credulus agmen
Incaftum proprijs præiumcns àdfûre caftris.
Nuntius atpoftquam duârorcm perculit, Hunnos
5 :Iam prbpe contémptümproprijsiftfedibus,hoftem
Expeftai^e Getas,Verlàt vagus omnia fecum
Çonfilia,& mentem cUrarutq fluétiblis vrget.
Tandem cunétart c red it fçntentià,celfum
Exorarc virüm, collèétifque omnibus vna
Principibu^jCoranl'fupplexfictalibusinfir. -
: Orbis,Auiteÿlalus,cuinbri nouâgloviànunceft,
rogat Aetius:VolUifti,& non nocethoftis:
' "y ;" I vis?
Vj^?prodeft. in clu û tenës to t millia nutuÿ
Et populis Geticis folàéft tua gratialimcs. -
Inlenfi (cmpernobis,pacem ribi præftant.
Vi<5lrices,i,promeaquilas.fac,optime,phùnoSi
Quorum forte prior füga nos concuftejrat blim;
Bis vidiros prbdelïc mihi.fic frtUs, 8c ille !
pollicitus«yetum,fccit Ipem.Protihus indé
Aduolat ‘ St Famulasin prælia concitârirâs.
■Ibant pcllitæ poft clalfica RbmUla türmæ,
Ad nomeneurrente Geta.timèt aere vocarï .
Dirucus, opprobriitm non damnumbarbatüs hbrrens.
Eîpsâdbella trahit tiim iàm fpes orbis Auitus,
Vciiampriüatus,veladhuc;Sicçinnamabufto,
Collis Erythrasi portans Phcebeius aies,
Concitat orane auium vulgusifamulantia currünt
Agmina,étanguftus pêniias non explicat aer.
Iam propè fata tui biflenas vdltiiris alâs
Gomplebant,^ feis namque tu o s, fcis,Roma,labores)
Aëtium Placidus ma6tauit lèmiuir amens,
Vixque tuo impöfitum capiti diädema,Petrbni:
Illico barbaries,ri’ecnon fibic2pta videri
Roma Gctisjtéllùfque îuo ceflurafurèri.
Raptores ceu forte lupi ,quis nare fagaci,
Monftûat odor pingubm claufis âb ouilibus auram;
Irritant, aeuuntique famerrt,portantque rapin* 1
In vultu fpeciem,patuloieiuniari£hl
Fallcntes:iam iamque tener fpe fraUgitur agtiüs,
Atque abfens aùido crepitatiam prseda palato.
Quin & Aremoricus piratam Saxona trad u s *
Sperabat,cui pelle falum fuicare Britânnum
Ludus,& aflutoglaucum mare lindere lembo.
Francus Germanum primum,Belgamque lecundunl
Sterncbat,Rhehumque fetox Alamannc bibebas
Romanis ripis,&vçroqüe fuperbus in agro
Vel ciuiSjVcl v id o r eras.Sed perdita certïcns '£ .
Tcrrarum fpatia,princeps iam Maximus,vnum
Q u o d fuit in rebus,peditumque equitümq-, Magiftrüm
Te fibi, Auitc,legit. eollati rumpr honoris
Inuenit agricökm,flexi dum forte ligonis
Exercer dentés, vel pando pronus aràtro
Vertit inexcodam per pinguiaiugcra glebam.
Sic qüoridam adpatriae res fradaspauperarator
Cincinnate venis.veterem cùm teinduitvxor
Ante boues trabeam,didatoremque falign*
Excepere forés,afque ad fuatedaferentèm
Q ü o d non perfeuit, turpique è fafcè gratiata
Vile triu mphalisportauitpurpura fernen.
Vt primum ingefti pondus fufcèpit honoris,
Tcgasqui veniampofeant, Alamannc,furoris.
‘Saxonis inçurfus ceflat,Chattumque paluftri
Alligat Albisaqua.vixque hocter menftruatotunl
\ LunaVidet.Iamque ad populos & rura frroci
Tenta Get* protendit itèr,quà pulfus ab aeftu
Oceanus,refluum fpargit per culta Garumnam,
In flumen currente mari-tranfeenditamarus
Blandafluentalatèx,fluuijqueimpadaperalufium
Salfa perègrinum fibîtiauigar vnda prolundum.
Hiciàm difpoïito laxantes frsenaducllo
Veforum pfoeeres râptim fufpendit ab ira
Rumor,fiiccindorefcrens diplomate Auitum
Iam Gëqcasintrarc dombs,pofitaque parumper
Mole magifterij,degati iura iùbiflc.
Obftupuerc duces, pariterScÿthicufque fenatus,
Ettimüercfiiampacemnefortenegaret. .
Sic rutiîüs Phaéfhotita leüem cum carpcret aiis,
Iam pallente die,flâgrantiquecicciea mundo
Paxelementorum rarerer,vel fiecapropiuquus i
Sæuirct per ftagna vapof, Iimufquéfitifet
'Pulucro pônti fund9,tutl'c voicâPhcpbi
Infuctum clcmcns eXtinxit ftâmmacalorem. . P Hic aliquis tumfortè G étés, dum falce recoda
Id ib u s infomm'gdaxoquè caefiminat ênkjn,
:Umpromptuscâlüi(rcrabis,iamiâmquefre^ucnti
Cædefepulturus terrain,non hofte lepulto,
I Clarait vt primùm nomen venicnçisAmti,, :
ExcIamàtyPferijt bèlliim,daté nirfiis aratra:
Ôtiafireplicoplrifcæb’enehotaquictis, "rßfP
N o n lèmel ifte mihi fernirh tlilit.o pudbr ! ô d ijl-
Tantum pofle fidem ! quidftfedcra lentà minarisi
In damnüm mihi fidemerihi? compendia pacii
E t præftare iubcS hbSjStdebèrë.quis fhquârtl
Gfçderct?en Getici règès parère vblèritésiJ
Infèrius regnafle putaht.riecdicere laltini
Defidiæ obtéritù polTiimte prælià nolle.
Paceih fortis âmas.iam parteis fternit A uitusF
Infiiper & Getitas præmiflus continët iras
Memands.adhuc niandafti,& poriimus arma.
Qüidréfta!c,qUbdpblïè vèlis-quod non lumus hoftes,.
Parua repr.prifco tu fi mihi ribtus in âd iië s j
Auxiliariserdîvel fiepugnarè licebit:
, Hæclècilmrigido Vefiis duni cordé volutat,
‘ Ventum in confpedüm fuërat.rex atque Magiftèr,
Propter conftiterant. hic vultu erediiS, atille
Laetitia erubiiit, Yèhiamqüe iübore popofeit.
Poft hinegermano regis,h in t règé retento,
Palladiam implicitis manibùs fubiète T ololanh
Haud lècus inlèrtisad puluinarià pàlmis
Romulus &Tatius foedus iècére, parèntiim
Çùm ferra,& rabidis’cpgnatç iri Mareè maritii
Herfiliainferuit Pallântis collé Sabinas.
Intcreaincautam fùrtiuis Varidâlus airmià
T e çà p it, infidoque tibi B urgundiodudu
Extorquet trépidas madândi principis iras,
Heu facinûs 1 in bella iterum, quarto Fque labores
Perfid'a Elilïëæ crude fcuntclaflïca Byrfie.
Nutritis qiiodfata malum?Gonfcenderatarccs
Euandri Maflylà phakhx,inbntfelquc Quirini
Marmaricipieflëre pedes,rürfufque reuexit
Quæ captiua dédit quondam ftipendia Barche»
Exilium ,patrum,plebis mala,principe cæfb
Captiuuin imperium ad Geticas rumor tulit aures.
Luce noua vetfetum-ctfetus de-more Getarum -
Contrahitur.ftar prifeâ atinis,viridifque fenedüs
Gonfilijstfquaïent vcftes,ae fordida macro •
Lintèa pinguefeunt tèrgô,heç tangerè poflunt
Altatae furam pelles, âc poplité nudb
Peronem pauper nodus fufpendit eqmnurn. -
Poftqûan^-in concilium ieniorumvenit honora
Paüperies,pacifque fimul rex verba popofeit:
Dux ait,Optâflëm patri jsfecurus in arais
Emeritam fateor fempèr fouille quietèm,
' Ex quo militiæ poft munia tririà,fuperbum ^
Bræfeduræ apicem quârto iam culmine rexi.
Sed dum me ndltriprinceps modo Maximus orbis
Ignarüm,ablehtem,prbeerum poft millerepullas,
Adlituos poft iura voeât, voluitquc lonoris
Praeconem mutare tubis,promptiflimus iftud
Arripui officium*’,vos quo legams adirem.
Foedcrap'rifça preéor, quæ riunc meus ille tenerér,
IülfilTem fifortè,feneX,cui lêmper Auitum
Se&ari creuiflë fiiit.tradtàrèfolebam
Res Geticasolim.fcis te nefeifle frequenter
Quæfuafi.nififaéla. Tarnen fortunapribrfcrö i
Abripuit.gënium .përi|t quodcùmqite metebar,
Gum gcnitoretuo.Narbonem rabe lolutum
Ambicrat,(ra paruus eras)trepidantia cingens
Millia,in infames iam iamque coegerar efeas:
Iam triftis proprise credëbat deforè prædae,
Si daufus lortafle perit:cùm noftra prôbauit
Confilia,&réfügokxauitmoenia belle. _
Teque ipfum(funt ecce fenesjhocpebfcore fotüm
Hæ tteritem tenuere manus, fi forfitàn altrix
Te mihi,cüm nolles,la<ftandum tollerct.Eceè
Aduenio,&prifci répetb modopignus amoris;
Si tibi nulla fades,nulla eft reuerentia patris,
Idurus,pacemque nega.Prorumpitab onmi
Murmur cö^ciliö:fremitufque,&praelia damnans,
Seditiofa ciet ebneordem turba tumultum:
Turn rex effatur: Dudum,Duxinclyte,culpo
Pofcere te paefimnoftram, curocogerepoflis________