K_s#uti *
j fcruivdles,ruftiqmorigeri,vrbaniamici,obedienres,pa-
I tronoqbe contend. menfa non minus pafcensholpitem,
' quamclientcm,humanirasgrandi$,grandiorque lobrie-
1 tas. Illalcuiora, quod ipfe quem loquimurinequis.cani-
; bus,accipitribus inftituendb, fpeéfandis,circumfercndis,
I nulltfccundus.'Sumusnitorin veftibus, cultus in cingu-
lis, fpletidor in phaleris rpompofus in ce flus, animus le-
rius : ifte publicara fidem, file pfiuatam affèrit dignitatem
i remiffio nonvitians,cdrreptionon cruentans,& fe-
ueriras eius temperamenri, quæ Mon fit tetra, led tetrica.
Inter hare facrorum voluminum ledtio frequêns; per qua j
inter edenduin fæpiusfumit animae cibum. pfalmos ere- !
bró leédtat,crebrius can tat, nouoque genere viüendi,mo-
nachum complét,non fub palliolo/ed lub paludamento, \
ferarum carnibus abftinet, curfibus acquïeicit : itaque oc-
! cuhè,delïcarequereIigiofusvenatu vtitur, nee vtiturve-
j natione. Filiam vnicam paru am, poft obitumvxoris reli-
I dam/olatio coelibatusalic auita teneritudine, marenia di
■ ligentiajpaternabenignitate. Erga familiam fuamnecin
! proferendo alloquiötüinax, necin adtnittendo conlïlio
ipernax, necin reatuinucftigandoperfequax, lubie&o-
rumftatum, conditioner» que nondominio, fediudicio i
régit, putes eum domum propriam non poflrdere,lèdpo- !
tiusadmitiiftrare. Qua induftria viri ac temperantia in- j
lpccta,adreliqüorumquoquecenfui pertinere informa- J
donem,fi vel lummotenusvita cæteristalis publicaretur. j
Ad quâmlëquendam,prærerhabitumr quo interim prüfend
fieculo imponitur, omnes noftræ profeflïonis homi- |
nes vdlilfimè incirarentur. Quia, quod pace ordinismei |
dixedm,fi tantum bonafingula in fingulisèrunt, plus ego 1
admiror facerdotalem virum, quim iacerdotem. Vale.
E P 1S T O L A X.
Sidonius Teitci fuo falutem.
E Rumpo in falutationem licet lèram , domine mi.
annis ipfe iam multis infalutatus; hequentiam veteris
officij feruare non audens, poftquàm me foli patri j fini-
buseliminatnm peregtinationis aduerla fregcrunr. Qua-
I propter ïgnolccre vos quoque decetcrubefcendbus. fi-
I quidém conuenit humiliatos humilia fe&ari, neque cum
illis parem familiarita ds teuere conftandam, quibus fortè
fit improbum plus amoris quàm reuerentiæ impendere.
Propter hoc denique iam diu taceo, voique tacuiffè, cum
filius meusHeliodorus hue venir» magis toleranter, qua
libenter accepi. Sed dicerefolebas, quanquamfatigans,
quod meam quafi facu ndiam vcrerere.Excufatio ifta hæc,
etiamfi fuiflet vera,tranfierar: quia poft rerminatum li-
bellum, quiparumculdoreft, reliquas dehuo litteras v-
fuali, licet accuratus mi hi meltor non fit, ferm one conte-
xo. Non énim tand eft poliri formulas editione carituras.
Cæterùm fi caritatis tuæ morem priftino colloquiorum
curfui rcddiSjSc nos ad vetuftæ loquacitads orbitas recur-
remus. Pratter hæc auidè,præuio Chrifto, ficubiIocorum
fuerids, tnodo red ux patron us indulgeat, aduolaturi, vt
rebus amicitia vegetetur, quæ verbis infrequentata tor-
puerat. Vale.
E P I S T O L A X I .
Sidonius Petreiofuo falutem.
ANgit me nimis damnum fieculi mei, nupererepto
auunculotuoClaudianooculisnoftris.ambigo an
quempiam dpinccps parem conlpicaturis. Vir liquidem
. fuit prouidusjpniaens/do^^èloquensjacer, & hómi-
num æui, loei, populi fui ingeniofilfimus; quiqueindefi-
neuter lalua religionê philöfopharecurr & licet crinem,
barbamque non pafceret, pallium 8t clauam nunc irridc-
; ret, nuncètiam eXecraretur, à collegio tarnen compläto-
Inicorum folq habituàc fide diffociabatun Deus bone !
! quid erât illud,quOtiensadeum Ibla confanàtionisgratia
conuentebamus? Quàm ille omnibus ftatim tptum non
dubi cans,nonfaftidiensaperiebat ?völuptuofilïimumreputans,
fi fortè oborta quarumpiam quæftionum inlblu-
bilitatela'bydnthicafciehtiæfuæthefàuri euendlarctttur»
iam fi fréquentes conlèderamus.offieiuroaudiendiomnh
bus, vhi (oiùm, quem forfiran elegifièmus, deputans iiis
loquendir viridm,vicilïïmqUe,non turaultuatim, nec fine
fehematis cuiufpiam geftu ardficiofo do&rinç fuç opes
erogarurus. Dein quæcunque dixifiet, produits relü&an-
tium fyllogifmorum contrarietatibus excipiebamus. Sed
repellebat omnium noftrûm temerarras oppofitiones. Itaque
nihil non perpenfum probatumq; recipiebatur. Hinc
cdamilli apud nos maxima-reuerentia fuir, quèd non fads
ferebat ægrè pigram in quibulpiam fcquaci ta te m. Hæc
apud eum cuipaveniabiliserat ; quo fiebat, effet vt nobis
padenda eiufdem fine imicatione laudabilis. Quis enim
virum fuperabdicis confuleret inuitus, àcuiusdilputado-
niscommùnione neidiotarum quidem impetirorumque
feifeitatiorepudiaretur ? Hæc pauca de ftudijs. Cætcrùm
estera quis compete»ti præconio extollat ? qùèd coûdi-
tionis hu manæ per omnia memor, clericos opère, fer mo-
ne populares,exhortatione moercntes, deffitutos folatio ,
captiuos pretio, ieiunos cibo,nudos operimento confola-
batur. Pariter & luper his plura repli care fupèrforaneum
ftatuo. Nam mérita ffua, quibus diuitem confcicndam
cenfu pauperatus loCuplctauit, fpe futurs recributionis
celare plus ftuduir. Epifeopum frarrem maiorem nam af-
fedtuofilfimèobferuans, quem diligebât Vt filium, cùm
tan qua m parrem veneraretur. Sed 8c illè fufpiciebat hune
granditer, habensin eo confiliarium in iudicijs, vicarium
in ecclefîjs,procuratorem in negotijs,villicum in prædijs,
tabulariumin tribuds.in ledUonibus comitem, in expofi-
tiouibus interpretem » in itineribus contubernalem. Sic
vtrique ab alterutro, vfque ad inuidiam exempli , mutua
fide germanitatis officia reftituebantur. Sed quiddoloré
noftrum moderaruri caufispotiùsdoloris fomenta fuffici-
mus ? Igiturvtdicereinftitueramus, huiciam , vteftillud
Maronianu m.cineri ingrato,id eft, gradam non relacuro »
næniam condidimus triffem, lu&uofamque, propemo-
dum laboriosè, quia lacérer diâandideiuetudo difficul-
tate m : ni fi quod animunt natura defidiofiffîmum, dolor
fie ru grauidus accendir. eius hoc carmen eft»
GErmani decus,&dolor Mamerti,
Mirantum vnica pompa Epifcoporum,
Eocdat cejpite membra Claudianus.
Triplex bibliotheca quo magifiro
Romana, Attica,Cbriftianafuljit: '
Qtytm totatri monaebus virenteinauo
Sécréta btbit inftitutiotte.
Orator, Dialeiïicus, Posta,
Traclator ,Geometra, Mujicufque
Dodus fotuere vine la quaftionum,
Et verbtgladio fecarefed as,
St qua catbolicam fidem lacejfunt.
T faim or uni hic modulator & phonafeus ,
Ante altariafratrcgratulante,
Infirudas docuit fo tiare cia fies.
Eicfolenmbus an nuis par au it,
Qua quo tempore led a conuenirent*
Anttfitsfuit ordine in ftcundo,
Eratremfafte leu ans Epifiopali.
Nam de Pontifie is tenorefummi,
llleinfigniafumpfitMclaborem.
At tu quifque doles,amice Udort
De tanto quafi nil vifo fuperfit,
Vdit panegenisrigare marmot \
Mens & gloria non queunt human,
Ecce quod cârmen, cùm pdmUttl affui, fiiper vnanitiu
fratris offà con feripfi. Namqtie tunc abfui cùm funerare-
tur : nec ob hoc tamen perdidi in totum defiderariffimam
flendioccafionem. Namdum fortemeditarer, lâcrymis
habenas anima parturiente laxaui ; feciqüe ad epitaphiu,
quod alij feceran t ad lèptilcrum. Hæc ergo feripfimus ti-
b i, ne forcé arbitrarere folam nos col ere viuorum fodali-
tatem j reique tuo iudici o efle m us, n ifi alnicor u m vita Ca-
I - ' I i Ëfiïftolàrttrn Lib,..IV.
reótüm jfemper, æquè vt inc.olumium , remihifi-eremuf. ' •'. T-'
Namq; 8c ex ho y a m rcleriiatur,imaghiariä fidgs.vel
fiiperftitibus, nonpræteræquum opinabcrc, fi pèrpaücos ■ É
cifeVpQijci^^fimQrtuos.arpent.Vale.
E P J- .S T O L A , X IV .
$ïdonmPolemiofmfalutem.
loop
. È £ I S T O L A X I I .
Sidonius Simplicio & Apoüinarifuit S*
D Eusbone! quantum naufragiofo pelago cojuformis
e,ft motus awi m o r pm, quip pe cù m n un tioru m, tur,-1
hinibus adiierfis quafi propria tempeftate confunditur.
Nuper egofilmfque co m m u n isTeren ci an æHe cyræ filles,
rUjininabamu^. ftudenri affidebam naturæ mdtninens, 8C
piofefilp nis ofelitus. Quoque abfolutiùsrhych m co roi-'
cq§ inciiat^docditate fequeretur,. ipleetiarôfabufapi find
lis argpmehdjid eft, Epitrepontera Menapdri in manibushr.
bebam. Legebatnus pariter,laudabamus,iocaba-
m urque : -j8ç quæ votafimtcommunia,;iilum[j,eÉtio^Tie
illecapiebar: cùmrepentèpuerfamiliarisadftidcvulruo-
fiïS.’èui nos.quid icaî.& ille.lcâîprem^mquit^ Côûftàntem
nomine prpfpribus vidi., àdominis Simplicio & Apolfir
nafe redeuntem.dédit,inquitjliteras quas acceperat, fed
p.erd]4icquas reçepit...! Quibusagnicis, fbreniraslæticiü'
mea^confeftim pubilo fuperduâi moeroris inforduititap-
taniquemihi bilemhuqtijihuiufce contranetasexcitauit,
vt per pUltimos dies ilium iplutn hermara ftolidiffimum
venire ante Qculps meosinexoratus arcuernn j larurus æ-
grê,fi mihiapices, aut quôfçunque, aut.quorumcumqûe
noAredderèt: taceam veftros qui mihi, dum rcôli compo?
animus durât, minime fréquentes maxime, defiderabiles
iudicabuntur. At poftquàm noftrafenfim temporisinter-
^uallo ira defreiTmitjipercontornum verbo quippiamipræ-
tefea deculiflet Relpondit ipfe,quanquam eftéc trepidus
& ftérnax, & præ reatu balbutirecore, cdScutiretintfiitu,
totum quo inftrui,quo deleâtari^alerem.pagin^^pæ in-
cercidiflent, fuifff mandatum. Qtiôcircarecurrité àd pu-
gillares.replicatemembrauas,& lcriptarèlcribite. Tam-
'diuenimæquanimiteradmitto, vtdehderiomeo limiter
euentùs officiât,Üpnec ad vos noltro fermone perueniar,
ad nos veltrum n‘on,peruenîffè ferraonem.Valete.
E l’ 1 S T O L A X I I I .
CiTacitfisèmaiorrbuÿvnustjiis, ^Vlpianbrum tem-,
,pofum copfulaqs^ .Tab. verbis cuiuipiaiii ^erinanici
duçis in hiftoria fua retulit dicens : Cum Vefpaliano mihi
verusamicitià-i & dum priuatuseffet amici TOcabamur.
Qup.refpi«t,ais,ifta præfati? v^fcilipet meminer^-çp té-
pore., quo.perionam publicam portas-, gratiæ te priùatæ
memorem femper elle oportere. Biennium prope claudi-
j u r , quod te Præ£ç&umi.præ{oriq<Galliarum, non noua
veftra dignatione^-fed nolho. aftcûu adhüc yetere gaude-
mus. i'Qui'fiRomatiarura rcrumfineret aduerfitas, ægrè
tolcrare m usjuifi fingulæ perlonæ, non dicam prouinciæ,
vanjspertebencficijsamplificarentur. Et nunccùm'id,
quod poffibilitastua non habet, verecundia non petatur;
dicasveliip, quali ter fuerisfutur us huifi^nusin faélis, qui
perduras auarusin.verbis, r^arp tuorum pueritiæconîpa-
ratus, non folùm Cornelios orarores, fed Aulonios qùoq;
poeras vincere potes. . Site haâenus p hilofophan rem,
noua fubicoob iurifdiétioncm gloria capit,&nosaliquod
nomenqj deculq; gefiimus. Acfi videtuf h umilfias noftræ
profeflîo nis habenda co n temp tui, quia Cfiriftp res fip-;
manas, vitafqi medicaruro putrium confcientiarum cul-
tro fqualens vlcus aperimus : quod & in noftri ordinis vi-
I ris & fi adhuc aliquid de negligentia feetec, nihil iam ta-
men de fuperbiatumet:noüefis volo,non vtèftapud prç-,
fulemfori,lieefieapud îudicem mundi. Namq; vcis, qui
propria vobis non cacuericffagitia, damn atur ; ita n ob ileum
qui eadem Deo fueri t confcffus,abfolui rur. V n de fi?/
quido patét, incongruèàpartibus veftris nimis reum prp-
hundarijCuiu^eaurapiüsfpeiâacfdbunal alienum. Quâ-
proptferimminentem quèrelam-noltri doloris nequaquà
valebis vltcriùs effundere -, quia fuccedentibus proiperis,
fine obliuifeare, fiuc negligas gradam antiquam, mxta eft
acerbum. iÇroindefi fututà ma^ni penfiras, feribe cleri-
èojfi præièntia,fcribe^pllégè. Et hanc in te iple virtuteraj
fi naturaliseft, excoltjfim.inÙs,vt infidciaitiappoine; qua
fodales vetuftosirunquam pro conlêquentum nouicate
faftidias. Por^ù-antem videoere lie amicis vti quali lîori-
busjtam diu gratis,donee recendbus. Vale.
È
F
G
Sidonius Vedio fuo falutem. E P I S T O L A XV.
NVper rogatil Germanici fpetftabilis viri Candlien-
fem ecclefiaminfpexi. Eft iple loco fitorum facilè
primus, j quiquepoft cergum cum iam duodecim luftra
tranfmitrat, cotidle tarnen habitu, cultuque confpicuo
non iuuenefeit tolifin, led quodam modo repuerafcit. E-
.niipaero veltis aditruftaj tenfus cothurnus, crinisin tot»
fpecimenaccifu?, barbaintrarugarumlatebras merfis ad
cucèm feétafórficibus ; adhocdcmilnere fupernomem-
brorum folida cótiiunédo,integer villis, amplus ih celeri
gielïus incelfiij incorruprté lafteadentiuin compage'gib-
giure. Non illiftomachus nauleat, lion venanammafur,
non cormcudtur,noh pulmo lulpirac, non rigetlumbus,.
noniêéuftürget, nqnraollefcit ltlanus, non Ipina curua-
tur; fed prxdituS (anitateiuuenili, folam fibivindicatde
(enejftute reuècentiam,. Propter quae beneficia peCuliaria
Dei, quoniam vobis iura amicidxgrandia vigent, quippe
vicinis ‘, obfecro ac mqneo,vc conlilio tuo,pui lequendo
per confcie'htiam magnam maximam tribuis auiftorita-
tem,non multumfidat ambiguiss nee nimis-nimix credac
incolumitati. fed tandem p.rofeffioiie religionis arrepta,
vinbuspotiusfefiirgends.iiinocentiie conualefcat; faciat
fe vc.rhftus annis iheritrS nouiim. Ét quoniani nemo fer-
hie e^qui ple<ftibilibus c^rea; ócculds,iplé fuperhisqux
ciaiqcoraifiilla'r^mihifcitur j^alam fufiladsfaiftione fol-
uac*ir.Nam,facerdOtis pater,filiufq; pontifi£is,nifi famftüs
e^ruboll nilis gffiefitur*, qu.em.dejófis.natumj rolas^ypa-
riénreRi,.^gerlitis,>gignentibufqifioribusmedium, ptiri-
gen Lib us co m paranda pcccads dumorum Vallat alperitas.
Vale.;,.
Sidonitts EÏapbio fuofalutem.
EPulummuidplex.&capaciiïimaleéUfterniapara.pIu-
rimis.vijs, pluribusturbisadre venitur. itabonorum
contubetmo %ilit;quippe poftquam omnibus tempus fu-
turx dedicadonis inclaruiti Na,m bapdfterium, quod o-
limfabricabaminijfcribirisi^m poflè confecrari. Ad qua?,
feftavos vod,no§minifterij,officij mUltosifideitotos cau-
ïalbllicitat. Siqüidem ceseftgrandisexempli,eo tempo-1
re a vöbis noua ecclefiarum culminaftrui, quo Vixiude-
retaliusvetufla’fiirciré. :Quodrèftat,Óptamus,vt Deo no-
ftro pet v.betès anno$>(ïcut Vota reddidsj ita voueadsred-
denda:idque nonlölümreligione cxlata , Icd&T conucr-
fiotie manifefta. mingatoque tetnporum ftatu j tam defi- \
deriö piep Ghriftus induigéatyquath Rutenorum, vtpof.
licis &prófllis öffetre facdficia,quiiam pl;o vobis ölfertis'
altaria.Dc tstèro,quahquam & cxcremus auefimnusiarri
diém breuiat, He viatorum lollicitas aüres, folijs toto ne-
morelabentibusicrepulö fragore eircumftrepir; inque’ta-
ftellum,ad qubdinairas,ytpoteAlpiniS i.upibus cinétom,
.ffib vicinitatc brümali difficilidVafcenditur I nos tarnen t
Deoprxuiói per.tüöEüm montmm latera confragolave-
hientes, neefubieftaseautesj nèiifupcrieó^ashiuèscxpa--
uefcèmüs; quamuisiügorurti prófunda decliuitas aggere
Cöchleatimfraöiofiepere'deunda fir: quja etli nullafo-
lemnitas^tu latis dignüseS, yt eftTülliantim illud,
ptppter quem Thelpiaï vllantur.
Valei
H
EibUotb.Vètk Patf.Totn.f Q,qqq EPISTO