Marlinus
legcntem
rcfpicit.
chorurn, qui eo die ferè ad duo millia conuenifTe dicun-
tur,fpecialis Martini gloria,cuius exemplo in Domini ler-
üitutc ftirps tanta fruclificauerat. A gebat nimirum ante fe
paftorextm&’ gregesfuos^lan^illïus multitudihis pallidas
turbas,agmina palliata,& aut emeritoruin laborum
lèncs.au t iuratos Chrifti in Sacratnenta tyrones.Tum vir-
ginum chorus,fletu abftinenspraepudore.cüm lxtandum
potius illi efle fentirer, quem iarp luo .Dominus gremio
confouerat,quam fanóko dilfimulabat gaudio, quod do-
lebat •: fiquidem fidés fiere prohiberet jgemitü extorque-
retafteótus. Etenim tam erat fan&a de illiusgloriaéxul-
tatio, quam pia de morte cönfulio.Igtiofceresflcntibus,
gratularêregaudentibus; quia & pium eft gaudereMarti-
no,& pium eftflere Martinü: dum vnufquifq; &fibi prae-
ftat,vt doleat,& ilfi debet,vt gaudeat. Hoe igttur beatiyi-
ri corpus vfq;adlocü lèpulchri, hymnis canora cceleftib.
turbaprofequitur.Cóparetur,li placet, feeularis illa pom-
pa,non dicSm fuueris.lèdtriumphi: quid limile Martini
éxequijs conferetur ? Ducant illi pra: currib. fuis vin&os,
poft terga captiuos; Martini corpos, hi qui mündü duófcu
illius vicerant,pcblèquahtur;Illoscbnfufïsplaufibuspo-
pulorum honoret infania, Martinö diuinis plauditurpfal-
mis, Martinus hymnis ccelelt ibus honoratur ; illi poft tri1-
urnphos iuos in tartara fteua truduntur, Martinus Abra-
harbnu lKtüs ëicipiturj Martinus hie pauper & modieus»
cpslum diues ingreditur; illincnos,vtlpero, euftodiens,
mehxclcribentemreipicitjtelegentem.
dens, teintueat, te audiam, tecum loqüar : nullo penitus
in fccrètum noftrum, "quod'nobis hæc reraotior cellula
præftat,admiflo. Nam huius noftri,vt arbitror, Galli'præ-
lentiam non moleftè feres t quia hoc aduehtutuo,yt vides,
phrinde atque ego.ipfe triumphat gaUdio. Redtèplané,
inquit Poftumianus, in locictate noftra Gallus ifte rc-
tinebitur : quia etlî mihi parùm cognitus èft.pro eo tanné,
quodtibi eft charilfimus, non poteft mihi non eflè char9,
maxime cùm ex Martini fit difciplina. Nequegrauabor
quam liber confertè vobiscum,vt pofcitis,fabulari : quip-
pe cùm hue propter hocvenerim , vt me huius Sulpicij
mei (me autem vtraq-, manu comple&ebatur ) defitferio
etiam verbofus impenderem. Enimuero,inquam, fatis
probafti, quantum piüs amor polfit 'qui noftri eau là tot
maria,cantumq-, terrarum emenfus,à fummo ( vtiradicaj
folis egreflu, y fq; in eius occidua venifti. A ge ergo, quia
& lècreti inter nos, nec occupât! fumus,&lèrrhôni tu o vacate
debemus,édifieras nobis velim omnem peregrinati-
onis cuæhiftoriam j quali ter in Oriente fidesGhriftiflo-
rear, quæ lit fanâürufa quies, quæ inftituta mohachorü,
quantilq; lignis ac virtutibus in fouis fuis Chriftus opere-
tur.Nam certè,quiain his regionibus, inter ifta quæviui-
mus.ipfanobisvitafaftidioeft : libenter ex te audiemus,
fi Velîn eretrio viuere Chriftianis licet. Ad hæe Poftumia-
nns: Faciam, inquit, vtdefidérare te video. Sed quæfo
prius ex te,audiam, an ifti orhnes,quoshîcreliqueram la- :
cerdotes, tales lint, quales cos, antequam proficifcerer,
nouera mus. T um ego : Abfit, te, inquam, iftaquærcre,
quæ aut vnà mccum.v t puto,nofti ; aut li ignoras, non au-
dire lit melius. Illud retieere noh poflum, non lolû illos,
dequibusinterrogas, nihilmeliotes,quàra noueras,fa-
<ftos ; led vnum illumnoftri quondam amantem, in quo
relpirare ab iftorum inlèétationibus folebamus, alper iorc
nobis fuifie,quàm debuit. Nec veto quidquam in ilium
incltmeritius dicam,qüia & amicurtfcolui, & tune etiam
amaui,cùm putabatur inimicüs.Me autem hæc tacitis co-
gitationibus rcuoluentem , admodum dolor ifte com-
pu ngit,penè nos lâpiénrxs& religiofi viri amiritia déftitu-
tos, ilium quondam tarn amicum nobis, tarn amarum in
h os eflè poïuiflè.Verùm hæc,quæ meeroris plena funtje-
linquamus ; te potius,vt dudum Ipoponderas, audiamus.
Ita,inquit,fiat, Poftumianus. Quod cùm dixifièe ,paulu-
iura omnes coutfcuimus. dein cilicium, cui inl’ederat,ad
meprôpius admouit, atque ira exorfus eft:
Ante hoc triennium,quo tépore tibi,Sulpici,hinc abiés
valedixi, vbi Narbona nauim folûimus, quinto die portü
Africæ inrrauim’ .'adeo profpera,Dei nu tu,nauigatio fuit,
libuitanimo adiré Cartbaginé,locàvilitarelan6torurn,& I
S- S V L P I C I I
SEVERI, BITVR1G
A R C H I £ P I S G O P I D IA L O G I
T R E S .
Metnineris Uftorlibrvs ifios Diulogorum Seueri obaliquoser-
rortstn eurepertos,fuijfeqSrGelajïo I. m Rom. Conctliofeptuagïnta
Eptjioporum m clajfem apoctypborum reiedos, atque ob tdcautèU-
gendoi: injerueratiilisSeueruserrorem de milleaurco Chrifti regno
in terrupuitkuftoram refuructionm. Vt S.Hieronynm refmin
3$. Ecech. VhU Baron. torn. ^.annalutnnq Chrifti 402.^.51. qui
etiam nonfemel alibi hos Dialogos errorit _ co ar guit.
De virtutibus Monachorum Orientalium,
Dialogos l.
P R i£ F A T I O.
Vm in vnum locum ego & Gallus nofter cô- præcipuè ad fepulchru Cypriani martyris adorare. Quin-
j& j l liéniflèmus, vir giihiCr propter*Martini me- todecimo die ad portüm regrelfi,ptoueétiq; in aitum, ÎV-
moriamfexilliusenimdilcipuliserat)&pro- lexandriä petentes,reluiftante Auftro, penèin Syrtes illati
___ pterfua mérita charilfimus,interuenit nobis i fumus- quod prouidi nautæcaucntcs,iaélis nauim ancho-
Poitumianus meus j noltri caufa ab Oriente , quolè ance i ris liftunt.Suboculis autem terra continens crat,in quam
triennium patriam relinquens con tulerat, regreflus. Cô- j feaphis êgrelfi: cùm vacua ab humauo cul tu omniâcernei
plexihôminemamantifiimum,exorculatiq-,genua&pe- j rèraüs,ego ftudiolîusexplorandorumlocorum gratialô-
des eius:cùm vnoatqjalierolpâcio quali obftupefaâi,in- giùsprocelfi, trib. ferc milibus à littorc paruum tuguriü
uicemfientesgaudio^deambuiaflemus,iaftisinterramci- inter arenas confpicio : cuius teâum, ficutSalluftiusait,
bçijs conlèdinius. T tfrapriorPoftumianus nieintuèns; qüafi Carinanâuis crat, contiguumterræ,.làtisfirmista-
Cùm cflem in rerabtisÆgypti, libuir vtad mare vfqj pro- bull's conftratum , noil quod ibivirimbriiim vllatimea-
ccderem.nauim tllïconérariamofFendi,quæ cum mercib. ' tur: fuiflèautem illic pluuiam, nequando quidem auditü
Narbona in perenS,foluercparabat. Eadcmnoéte aftare . eft : lcd quôd ventorü ea vis eft,vtli quando vel clemétio-
in fomnis mihi vifuscs,& inie^tame manu trahere, Vt na- ri coelo àliquantulus fpirare flatus eoepcrit, maius in illis
olit» lilam conlccnderem. Moxtenebras rumpentedilu- i terris,quàm !n vllomarinaufiragiumlit.Nttllaibilétnina,
çulo,cùmeo locq,in quo quieücram,furrexilïemi fomni- germina nullstproueniùht; quippe inftabili locoareatib.
umrâcumiple mecumrbputans,tanto tuidefiderio fubi- arenis, adomnémotum véntorü cedenttbus.Vcrùmvbi
to corrept us Fum,vt nihil cunâatus,näuim conlcenderé : ! auerfa quædam à mari proraontoria vends refiffuit , terra
Gapin' H
*dieD»J
bonainA-;
ftic am .
Infulj t
cognita. ||
tiicclimo dicMafiîliam appulfuSjinde hucdccimo perue-
nerim. Adeo profperanauigario piæadfuir volunrari. Tu
modoipropcer que for maria tràsnauigauimus, tantu ter-
rx transcurrimus,comple<£tendü, perfruendümq; t e , re-
motis omnibus,rrade. Ego verà?,inquam,etiam cum tu in
Ægypco morareriSjtotus tecum lèmpcr animo ôt cogitation
e verlàbar : meq-, de tedies ac noéles cogitantem, to-
tütua chantas poflïdebat : nedum modàmetibiæftime^
aliquantiilumfolidior, herbärarä atq} hifpidam gignit,ea
ouib.eft pabulufatis vtile.incolælaâe viuunt : qui lolcr1-
tiores font,vel,vt ita dixerim,ditiores,hordeaceo pane Y-
tuntur. eaibi folamefiiseft,quæ celeritate prûucntus,pet
naturam folis fiùe aeris vetorü cafus cuadere folct.Quip-
pefertutâdieiaifti feminis.triceûmbdie mâturefcere.Cô-
liftere autem ibi homines non abarariùfacit, quàm qüod
omnes tributo iiberi funr. extrema fiquidem Cytferiohiri*
pundo temporisdefuturum, quo minus a,moretuópen- 1 ora eft, Defertoilli contigua , quod inter Ægÿptum &
Africam
Matùs®
Alricam interiacét.pet qübd olim Cato.Cséfiirem fugiens
duxit exercitùm.Ergo vtad tugurium illud, quod eminus
eonlpexeram , tètendi , inuenio fenem in veftepellicea:
molam manu vercétem. Conlolatus accepit nosbenigne.
ciedos iiosin illud littuis éxponimus,,ne ftatim repetere
curfum poâïmus, maris mollitie attineri : egrcflbs in ter-
ram (v teft moshumani ingenij ) naturam locorum , cul-
tumquehabitâtium voluifle cognofcere: Chriftiaüos nos
eflè:idpræcipuequærere,aneflèntaliqui inter illas Iblitu-
diiiès Chriftiani. T um veroille flens gaudio,ad genua no^-
ftraprouoluitur: iterum nosac læpius exofculatos inuitat
ad orationem : deinde impoli tus in terram veruecum pel-
libusfacit nosdilcumbere. Apponit prandiumfanelocu-
pl'etiflimum, dimidium panem hordeaecunr. Eramus au:
tem nos quatuor,ipfeerat quintus. Fafciculum etiam her-
bæintuliticuiüs nomen excidit,quæ mentæ limilis.exube-
ransfolijs, lâpoEem mellis præftabat: huius prædulci admodum
fuauicatedele(ftatiarqueexfatiati fumus. Adhæc
fubridens ego -, ad Galium meum, Quid, inquam j Galle,
pkcetne tibi prandium ,fafcieulus herbarum, & panis di-
midius viris quinqüe? T um iUeyficut eft verecundilfimus
al iquan tulum er ubefeens: du m farigationem m earn acce-
pic : Facis, inquit, Sulpici tuo more, qui nullam occafio-
nem,li qua tibiporre&a fuerit, omi tris, quin nos edacita-
H^icn-1 risfatigeSj fedfacisinhumane, quinosGallqs homines,
■ um vi- cogis exempio Angelorum viuere, quanquam^ego Audio
Kidïmi- mandùcartdi,etiam Angelos manducare eredam. Nam ri
fturn dimidium hbfdeaCeum tlmeo vel folus atringere.fed
contentus li hoc Cyrènenfis ille, cui vel necelfitâs, vel na-
! tara eft elùrire: vel poftremo ifti, quibus crebro marina ia-
I datio inediam cibi fecerat. nos procul à mari abfumus, Sc
I quod tibi fæpeteftatusfum, Galli fumus. Sedpergat hic
i potius explicàre lui Gyrenenlis hiftoriam. Enimuero,Poftumianus
ait cauebo pofthac cuiufquam àbftinentiam
prædicare,ne Gallos nbftros arduum penitus olfendat ex-
emplum. Statueram autem etiam cosnam Cyrenenlis il-
rlius t vel conlèquentia ( leptem enim diebus apud ipfum
fui mus ) referre conùiuia. fed fuperfedendum eft, ne Gallus
le æAimerfarig^ri. Cæcerum poftero diecùmaliquiex
iilcolri ad nos vifendos confluere coepifiènc,cognofcimus
ilium holpitem noftrum eflè Presby terum, quod fumma
nos dilfimulatibbe cælauerat. Deinde cumipfoad Eccle-
fiam proceifimus,quæ fere duobus milibus aberac, à con-
fpedu Uoftro in ter ie du j mo n tis exclu fa. Erat autem vili-
bus texta virgultis , non mulroambitiofior quam noftri
hblpitis tabernaculum, in quo nili incuruus quis non po--
il0. i terat cOnùftere.Gum hominum mores quæreremus,illud
■ I præclarumanimaduertimus,nihilebsneqaeemefe,neq}
) venderejquid ötfraus aut furtum,nefeiunt. Aurum atque
»6 fatis argentum,quæ prima mortales pu tan t,neque habent,ne-
fcres- 4ue habere cupiurtt-tNam cum egoPresbytero illi decem
1er me 1 numruos aureos obrulilfem, refugit, altiore conlîlio pro-
loquu- tefiàtus, Ecclelîam auro non ftrui, lèd potius deftrui :ali-
| f t ,n â quant ulu m ei veftimen corum indulfimus. Quod cùm ille
T^ 'gn|- benigne accepiflèt, reuocanribus nos ad mare nautis > dif-
P ^ -ce lfim u s .
|z non Prolperoque curfu, lèptimo die A lexandriam perueni-
|tut , mus,vbi foedaintér Epifcopos atque Monachos certami-
|D ^ nagerebantut',exeaoccalîone, quiaçongrégatiin vnum
penad* ^P*115 Sacerdotes frequentibus decreuiilè Synodis vide-
lamcn - ^antur »ne ^bis Origenis librps legeret, aut haberet : qui
riEccic- lra^ator làcrarum lcriptnrarum peritiiïïmüs habebatur.
|ie& ; SedEpilcopi quædam in libris ipliusinlaniusfcriptame-
Iberi mora^ant»quæ adfertores eius defendere nonaufi)ab hæ-
s ri reticis potius frauduleuter infota dicebant : & ideo non
propter illa quæ in reprehenfionem merito vocarentur,
. dilputata retineret: Non eflè autem mitum, li
m libris ncotericis & receus fcriptis fraus hæretica fuiflèt
Opetata , quæ in ^uibufdam locis non cimuiflct incidere
Euangcjicam verirâtem;Aduerlum hæc Epifcopi obftina-
tiuarenitentés, pro poiteftat'e cogebant, reda-etiam vni-
uerlà cum prauis & cum iplo audoredamnare : quia fatis
füperq) fumeerent libriquos Ecciefia reccpiflet, rclpuenlus
ordoxoi
infi.
Il p-
Kerti.
pacerde
îcnis
>tis.
S.Seucri
de Opgineiudicm.
dam eflè penitus ledionë quæ plus eïïèt nocit'ùrâ inlîpien-
tibus,quam profutura làpientious.Mihi.autem ex illius li?
bris quidam curiolius indaganti,admodum multa placu-
crunt : led nonulla deprehendi in quibus ilium praualèn-
fiflenon dubium eft -, quædefenfores eiusfalfata conten-
dunt.Ego miror vnumeundemque" hominem.tam diuerr
fumafeeflèpotuiflè, vt in ea patte quaprobatur,ncminé
poll: Apoftolos habeat æqualem : in ea v.ero quæiu're re-
prebenditur,nemo deformius doceatur erraflè.Nam cum
al> Epifcopisexcerpta in libris illius multa -legeren tur quæ
contra Gatholicam fidemfcripta conftaret, locus ille vel
maximam parabat inuidiam , in quo editum iegebarur,
quia Dominus Iefus ficut pro redemptione hominis in
carne veniflèt j & crucem pro hominis falute perpeflus,
morterripro hominis æternirateguftalîèt, itaeflèteodem
erdine palfionis etiadiabolûredempturus.-quia hoc boni-
tati illius pietatiq; congrueret, vt qui perdicum h omi nem
reformaflet,prolapfum quoq; Angelumlibemret. Cum
hæc arque aliaiftiufmodi ab H pifeopis proderé tu r, ex ftu-'
dijs partium ortaeftlèditio. Quæ cum reprimi Sacerdotü
audoritâtenonpoflètfæuo exemple ad regendam Eccle-
lîædifciplinam præfedusalfumitur: cuius terrore difperli
Fratres,ac per diuerlâs oras monachi fu n t f ugati,i ta vtpro-
polîtisedidisin nullaconfifterefedefinèrentur. Illud me
admodum permoùebat, quod Hieronymus vir maxime
Catholicus, & facræ legis peritilïi mus, Origenem fecu tus
primo tempore putabatur,quemnuncidem.præcipuè,'Vel
ornnia illiusfcripta damnarct. nec vero aufus lum de quo-
quam réméréiudicare.-præftantilfimi tarnen viri & doctif-
fi mi ferebantur in hoc cerramine dilfidere .Sed tarnen Ci ue
illud error eft, vt ego lèntiorfiue hçrefis,vt putatunhon fo-
lum reprimi non potuit multis animaduerfionibus Sacer-
dotum , lèdnequaquam tarn lare fc potuiflèt eflundefej
nili contcntionecreuilTet.Iftiufmodi ergo turbatione cùm
veni Alexandriam, fludluabat, me quidem Epilcopus iU
lius Ciuitàtis benigne admodum, & melius quam àpina-
bar excepit,& fecum tenere tentauic.Sed non fuit animus
ibi confiftere, vbirecens ftaternædadis feruebat inuidia;
nam e’tfi forraflè videantur parère Epifeopis debuifle, nori
ob hanctarnen cauflàmmultitudinem tantam lub Chrifti
confelfione.viuentem, prçlèrtim ab Epifcopis oporruiflèt
affligi.
Hàrelefc
fèditionib:
tccfcQc.
Igitur inde digreflus, Bethleem bppidum petij, quod v
ab Hiéfofolymis lèx milibus dilparaturiabAlexahdriaaui- in' gct[,|e|
tem fedecim manfîo ni bus abeft.Ecclelîam ioci illius Hie- rexit Ec- É
ronymus Presbyter regit : nam parochia eft Epifcopi qüi clefiam.
Hierolblymam tenet, mihi iam pride m Hieronymus fu- Laus B:
periore ilia meaperegrinations compértus, facile obtinu- ^îcrony-
erat vt nullum mihi expptenduhireàius arbiträrer; Vire-^
nim prç ter fidei merit»yn,dotemque virtue um, non lolum I
Latinisatque Græcis,fed ScVlebræis etiam italitteris infti- f
tutus eftj vtlèilliinomnifcienrianemo_audeat compara- |
re. Mirorautem^non&vobispermultaquæfcriplîto-5
peracompértus eft,cum per totum orbemlegatur.Nqbis
vero, Gallus inquit, nimium nimiumque compértus eft:
nam ante hoc quinquenni|im i quendam illiuslibellum
legiinquototanoftrotum natio monachorum àb-eove-
hementilfimç,vexatur & Carpitur. Vnde interdum Belgi-
cus nofter valde irafei foiet, quod dixeric nos vlquead vo- 1 ù
mitum folere làtiari.Ègo autem illi viroignolc6,‘atqucira g
lèntiojde^rientalibusdilputafîè.Nàm edacitas,inGræcîi
gulaeft,in Gallis,natura. Tum ego:Schçlaftice,inquam,
Galle défendis gentem tuam;fed quæfo te, liber ifte, nun?,
quid hoc lolum vitium damnât in monachisJItnmo veroj
inquit,nihil penitus omilît quod non carperec i lacCrarec,
exponeret: præcipuè auaritia, nec minus vanitaré ibleâa-
tus eft. Multa de fuperbia, non paueade fuperftitione dil-
feruit:verèfacebor, pinxiflè mihi videtur vitiamultorumi
Cæterü de familiaritatibus virginu Sc mônachorü,atqj etiam
clferitorUmjquatn vera,quamfortia dilputauitîvndeà
X dilpat j
Epiftoia
quibufd%m,quosnominarc holojdicitur nonamari.Nam Lecljg0_
ûçut Belgicus noftetirafcitur.; edacitarisnimiæ nos nota- u ia - virgi-
toslitaillifremere dicuritur,ciùmlnilloopulculofcriptUm
legunt; Cælibem.lpetnit virgo germàpùm' fratrém , quæ-
ritextraneum: Ad hæc ego.-Nimium,inquam,Galle pro-
D d