E P I S T O L A I I I .
Sidonius cUuduno fuo falutem.
C O mmi tti, domine maror, in nece flltud inis iura pro-
nuncias, cur quod ad falue tibi debitum fpedtat, à
ftylo & pugillaribus diu temperem : qüodque deinceps
nullas viantuin vola's mea papyrus onerauèrit, qu® vos
cultu ledul®lofpitatis im pertiar. Prxterxquum ifta con-
iedfcaSyfiveare^uenquam mortalium.fcui tamen lermoci-
nari latialitcr cordi eft.) non,pauere,cùminexamen au-
rium tuarum, quippefcriptus, adducitur : tuarum inqua
au riu in, quam peruke, ft me decurforumad hocreui tern- j
porun» prxrogatiua non obruat, nec Frontonian® graui-
tatis, aut ponderis Apuleianiflumenxquiparem :cuiVar-
roncs,vel Atacinus, velTerentius,Plimj,vel auunculus,
velSecundus, compofitiin praefentiarum rufticabunrur.
Adftipulatur iudicio meo volumenillud,quodtuteluper
ftatuanimxrerum verborumqi fcientiadmirillnnuspro-
palaiiilti. In quo dum admeumffomcn-prooemiaris,hoc
munuspotilfimurat:epi,vtme®famaperTon®,quamope-
ræpretium noneratlibrdrnm luorum tituiis inclarefcere,
ruorum beneheio peipetuarctur. Àt quod, Deus magne,
quantumq;'opusilliïdeft! materia ckufum,deckmatio-
nc confpicuum, propofitione obftrudfcum, difputacione
referatum, Sc quanquam propter hamata lÿllogifmorum
punéta trib u lolum, vernancis tamen cloquij flore mellitü.
Nouaibi verba, quiavetufta: quibufqjcollât9 meritôctiâ
anciquartiliterarü ftÿlus antiqùaretur: quodq;predofius
eftjtoca ilia dr&iofic cçiuratim fuccinâa,quod profluens:
quàm rebus amplam,ftridlamquelèntcntijs, fentias plus
doccfc,quàm'dicere. Dcnique & quondâ,nec iniuria,h®c
principalis facundia côputabatur, cui paucis verbis multa
cohibenti,curæ fuit càukmpôtius implerc, quàm pagina.
At veto in li bris cuis iam illud quàleeft, quod Sc teneritu-
dinem quanquam concinuatamaturitasadtnimt,interie-
ritqjtempeftiuamcenfura dulcedinem; vtledtorisinten-
tiôricm ,per euentilaca dilciphnarum philolophiæ membra
laffatam, repente voluptuofts exceftibus ,quafi qui-
buldampelagi fui portubusfoueac i O liber multifariam
pollens! 6 eloquium non exilis,(edfubtilisingenij! quod
nec per featungines hyperbolicas intumefcit, nec per
tapinoftfrpata deprelïa tenuatur. Ad hoc vnica, fingula-
rifque dodlrina, Sc in diuerftrrum rerum aflertione mon-
ftrabiliSjCui moris eft de fingulis artibus cum fingulis arti-
ficibus philofopharit quæquefiïbrsexigit.tenerc nonab-
nuit cum Orpheo pledtrum,cum Æfculapio baculum, eu
Archimede radium,cum Euphrate horofcopium^cumPer
dice circinùm, cum Vicruuio perpcndiculum : quæque
nunquam inueftigare deftiterit,cùm Thalete tempera, eu
Atlante fider?,cum Zero pondéra,cum Ghryflppo numéros,
cum Euclide menfuras. Ad extremum, nemofæculo
meo, quævoluitaffirmareficvaluit. Siquidemdum fefe
aduerfus eum, quem contra loquitur, exert at, mofum ac
ftudiôfum linguæ vtriufque fymbolam iurefibivindicat.
Sentit vc Pythagoras ,diuidic vt Socrates,explicat vtPlato,
implicat vt Ariftotclcs, vcÆ (chines blanditur, vtDemo-
fthenes irafcitiir, vernat vt Hortenfius, æftuac vt Céthégus
, incitât vt Curio, moratur vt Fabius, ftmulat vt Craft-
ms, dillimulat vt Cxlar, fuadet vt Cato, diftuadet vt Ap-
pius, perftuadet vt Tnllius. Iam ft ad làcrokn&os patres
pro comparatione veniatur,inftruitvtHieronymus, delimit
vt Ladlantius, adftfuit vc Auguftinus, attoljitur vt
Hilarius, fummittitur vt Ioannes, vtBafilius corripit, vc
Gregorius confolatur, vt Oroftus affluit,vt Rufiiius ftrin-
gitur, vt Eulebius narrar, vt Eucherius follici tat, vt Pauli-
nus prouOcar, vt Ambrofius perfeuerat. Iam verb de hy-
mno tuo ft pcrcun&cre quid (entiam commaticus eft, eo-
pioftis,dulcis, eiatùs, & quoslibet lyricos di thyrambos,a-
mcenicace poetica, Sc hiftorica vericate fupereminet. Idq;
tuum in illo peculiare, qubd fteruatismecrorUm pedibus,
pedum fyllabis^yllabarumqjnaturisjintrâ (fotij fui termi-
num, verba ditia verfus pauper includit: tiecardiati carmi-
nis breuitas longitudinem phalerati (ermonis éliminât.
ita tibi facile fadfu eft minutis trochæis, minutioiibu|quc
pyrrhichijs,non (olûm molo(Iicas,an3pçft|calq; ternarias,
(ed epitritorumetiam.prxonumqj quaternasftjp'eruenire
iumfturas. Excrefcit amplitudo proloq-uij anguftias reguläres^
tanquam paruoauro grandis gemma vixcapitur:
cmicatqj vtequi potenris animoft tas, cui fremenci, ft inter
tefquavelconfragafrænorum lege teneatur, intelligis nö
tarn curium deefte,quàm campum. Qujdmulris? arbitro :
me,in vtroquegenere dicendi nec Athens fic Attic®, nec
Mulx fie Mufic®iudicabuntur,fi modo mihi vel cenlèndi
copiam deftdia longior non ademin Nam dum impadt®
profelftonis obtentu, nouum (cribendi morem gradatim
appeto, Sc veterem faltuatim dedifco-, de bono oratore
nil amplius habeo, quàm quod malus poeta plus cfle cce-
pi. Proin quxlo delidi huius mihi gratiam facias, quod a- j
liquantifper mei meminens, arentem venulamrarius flu-
mi ni tuo mifceo. Tuam tubam torus qua patet otbisiute
venerabitur : quam conftat geminata felicitate eecinifle.,
quando nec annul urn reperit, necxqualem, cumpridem
aures &ora populorum, me etiam circumferente, perua-
garccurr. Nobis autem grandis audacia, fi vel ap.ud municipales
& cathedrarios oiatores, aut forenfes rabulasgar-
riamus : qui etiam çùm pérorant (falua pace potiotu) tur-.
ba numerofior, illiteratiftimis literis vacant. Namte,cui
feuliberurhjfeuligatum placcat alternate fermonem, in-
tonare ambifariam fuppetit,pauci}quos æquüs amauir Iu-
picer,imi tabu neu r. Yale.
E P I S T O L A IV .
Sidonius Simplicio & Apollinari fuis falutm.
E Ccum, vel tandem adeft promiflio m«a, expedlatio
veftra,Fauflinuspaterfamiliasdominobilis, & inter
maximapatri®,iammihifibiquecommunis, ornaments
n umerandus. Hic mèu^frater natalium parilitate, amicus
animorum ftmilicudine. f®pe cum Kocièria,fæpeetiam
ioca mifcui. cumq; ab hinc retro iuueneseramus,inpila,
in teftèris, inlaltibus, curfu,venatu, natatu.lancäa Temper
ambobus, quia manence caricace, contentio. Mihi quidé
maior hic aatu, tantum tarnen, vt eum non tarn venerari
necefle e(let,qua deledlaret imitari. fimul Sc ip fe hinc am-
pliùs capiebatur, quod le diligi magis, quàm quafi coli in-
celligebac. Sed prouectu ®tatis,ex militia clericali,cu eflcc
amabilis priùs, coepit modo eile venerabilis. Per hunc fa-
lutem dico,yidere vos,fub opeChrifti,quàmmacuriftîmc,
ft perftatumpublicumliceat,cupiens. Quocircaniftdeft-
deriummeum vide,tur oneroftim,remeante pr®fato,fiam
locorum veftrorum Sc temporum gnarus.Srac lententiae-
luéfanoppolitaspriuatarum occupation umdifficultates;
Sc completftendis peäoribus veftris quamlibec longum
officium deputare : ft tarnen, quod etiam nunc vecemur,
non vis maior dilpofttaconfundat. qu® vosquoquenon
perindignum eft cumfratre Fauftirio, prout tempora mo-
nent, tràdtatu commuhicato dcliberare; quern ego quia ■
idiligo, tanquam qui me diligat,mill. Si refpondet iudicio j
meo,gracias ago. Porrà autem,cum yir bonus ab omnibus
. ccnfeatur,non eft homo peior,fi non eft optimus. Valete.
E P l S f O L A V /
Sidonius Itelici fuo falutem•-
ITerat pottitorem lalutationis iteratio. Gozolas vefter
(Deus tribuat vt nofter) apicum meorum iccundb getu
Insefficicur. Igitur verecundiam vtrique eximite commu-
nem. Nam ft etiam num ftleterneditemihiiOtnaes &me
cui, & ilium per quern fcribere dcbeatis.indignum arbi-
crabuntur. Dc temporum ftatu iam nihil,vt prills, confu-
lo, ne fit möribiistiiis orieri,fi âduërfâfignifices,cùm pro-
l’pera hon fèquantur. Naih cum te non deçeacfalla man ,
dare ; atcjue item définit votiua memoracu -, fugio
qiiicquid illud rhali eft, per bonorum
indicia cogn olcere. Vale.
E P I S T O L A V I.
Sidonius Apollinari fuo fiilutem.
PEr Fauftinum antiftitem,non minus mihi veteris con-
nibcrnij lodalitate, quàm non® profelftonis conirnù"
ni one deuin6tum,veibo quçpiam cauenda mandaueram.
diéloparuiflevosgaudeo. Siquidem prudentibus cordi-
citus infttum. eft, vitare formica ; ftcut.itidem abfurdum
eft, fi coeptis audacibus aduerletur enen tus, confurgere in
querimonias, & inconfultarum dilpolîcionum culpabiles
exicus ad infamanda caftiumincerta conuertcre. ^Quor-
fum iftahæc? ais. Fateor menirnis veritum, ne tempore
timoris publici non timeres, Sc fplidædomus ad hoc æui
inconeuflà fecuritas, ad tempeftuolös hoftium incurfus
pro intempeftiuadeuotione rrepidaret, inchoaretq; apud
animorum matronaliura reneritudinem folennitas ex petita
vilefeere. quanquam in peôtorihqs carundem ica fibi
fit genuina Sanétitas peculiare .metara domicilium, vt fi
quid (ecus viântibusaccidiflèc,lætatur®fiierint quoddam
fe pro martyre coleraftè martyrium v,Aft ego, cui maiorem
diffidentiam minorinnocentiafacit, (uperhoc ambiguo
(ententiæcautioriiibentiùsadhxrcfco, necdifficultcrap-
plicor etiam tu ta metuentibus. Proinde fatftum bene eft,
quod anceps iter lalubriterdiftuliftis, neque intra iactum
tant® ale® ftatus tant® familixfuit. Et licet inchoata via
potueritprolperari, ego tamen huiufmodi confilio album
calculum minime apponam, cuius cemeritas abfolui ne-
quit.nifi bcneficio felicitatis. Dabit quidem taliavotadi-
uinitas d ignis fticceffibus promoueri ; licebitque ad hue
horumee cerrorum lub pacis amoenitace meminiflè : fed
præfentia faciunt cautos, quos videbunt futura fecuros.
Intérim ad prælens, apicum ôblator damnaftbiquxpiam
per Genelium veftrum inflidta lufpirat. Si perlpicisàve-
ro non diferepare que rimoniam,tribue qu çlo conuin cen-
ti reformarionem, peregrino celeritatem. Si verô calum-,
niam pleélibilifufflammac inuidia, in co iam prxcellîc vin
duftapullati,quod procax petftor ftimptu Sc innere confe
6lus, temere pro polît® lins exudat incommoda :atque
hoc in maximohyemis accentu, fummifque cumulisni-
uium,cruftifque glacierum; quod tempus quantum ad fc
datores litium fpedat, breue quidem Ixpcçftaudienti®,
fed diuturnûmTemperiniuriæ. Vale.
E P I S T O L A V IL
Sidonius Simplicio fuo falutem.
S Oletdici, currentem m ones , qui rogatur vt faciat
quod faifturus fuerac etiam non rogatus. Percunûere
forfttan, quo Ipeóketifta præmitti. Baiulusapicum fedu-
loprccatur, vtad vosàmeliteras ferae: cuius à nobis innere
çom per to, idipfum erat vtique, ft cacuiflet orandus.
namque hoc officium vefter potius amor, quàm geruli re-
(pedfus elicuit. Cætcrùm ftciple beneficium le compucac
meruillc,quipræftitit: quanquam identidem quod po-
polcit acceperit; fed qu® nobis amicitiarum iura,minime
agnofeens. Vnde, quanquam ablèns,facilè coniedo, quo
repente ftùpore ferietur, cùm intuitu noftti dignancer ad-
milfus, intellexerit fe paginam mearn magis otiose flagi-
talîe, quàm trader^. Videre mihi videor, vc homini non
vfqueadinuidiam perfaceto, nouaeruncomnia,cum in-
uitabitur peregrin us ad domicilium, trepidus ad colloquium,
rufticus ad lætitiam, pauper ad menfam. Et cum
apuderudos ceparumqj crapulis efculentos hie agat vulgus,
illicea comitate tra<ftabitur,ac ft inter Apicios epulo-
nes^'Sc Byzantines chirp nom un tas hucufque ruótaueric.
A trainen qualis ipfe quaiitiifque eft, percopioçè me officij
votiuicompotcm feeir. Sed quanquam huiulmodi Ixpe
petfonç deipicabiles func ferme, in fodalibus tarnen per
literas excolendis , dilpendij multuni caritas fuftinet, fi ah
vfu fréquentions alloquij portitorum vilicate reuocetur.
Vale.
E P I S T O L A VI IL
Sidonius Euodio fuo falutem.
CVm tabellarius mihilirteras tuas reddidit,qui teTo-
lolam, Regemandante, mox porfeifturumcertisa-1
micis confitebaturi nos quoque ex oppido longe remotum
rus petebamus. Me quidem mane primo remora-
tum ,-vixè tenaci caterua profecutorum paginæ tu® occa-
fîo excuffic, vt latisfacere mandato fal t im viator, faltim c-
quespoflem. Cæterùm diluculofamiliapræcefterat, ad
duodeuiginti millia paftuum fixura tentorium, quo quidem
loci.larcinulisrelaxandis mulra fuccedunt conduct*
bilia: fonsgelidusin colle nemorolo, fubditusager her-
bisabundans, fluuius ante oculos auibus aepifee multo
refer tus: præter hæc iunâam habens ripæ domum nouam
vêtus amicus,cuius immcl* humanitati,nec fi acquiefcas,
nec fi Tecules, modum ponas. Igitur hue noftris antece-
dentibus,cùm tui caufa lubftitiftèmus,quo puer ocyùs vel
ècapiteviciremitceretur, iam duælecundæfacile procef
lèrant,iam fol adultus rofcidæ nodis humorem radiocre-
feente foi buerat,æftus ac litisinualefcebant,arque in profunda
lêrenitate contra colorem fola,quæ tegeret, nebula
de puluere.Tumlonginquicasvix.pervirensæquorcam-
pipatentisexpofitavifentibus, quippe ob hocipftimferà
pranfuris,ingemebacur. nam viaturos,& fi nopdum tere-
bat labore, iam tamen expedatione terrebat. Quæcun-
6ta præmiflà, domine frater, hue tendunt, vt tibi probem,
neque animo vacalle me mulcfim, neque corpore, neque
tempore, quo poftulatis obtemperaui. llicet vc ad epi-
ftolæ veftræ tenorem iam reûertamur, poll verba quXpri-
muin falue ferebant,hocpopofeifti, vcepigramma tranft-
mitterem duodecim verfibus cerminatum, quod poffit
aptari conchæcapaci, quæperanfarumlatus vrruraquein
extremum gyri à rota fundi lenis cauatur ftriaturis. Qua-
rum puto deftinas velventribus pandis ftngulos vertus,
velcüruis. melioreconfilio, fiidmagisdeceat, capitibus
inferibere : iftoque cultu expolicam regin® Ragnachil-
dæ difponis offerte, votis nimirum cuis pariter atque acti-
bus patrocinium inuiâum prxparaturus. Famulor iniun-
â is quomodocunque,non vt volebam: fed tu® culpæ primus
ignofee, qui fpatij plus pr^eftitifti argentano, quàm
poetz: cùmproculdubionon ce laceret, intca officinam
literatoru m carminis liquid incus metrica produxeric, nô
minus forti.& afprata lima poliri. Sed ifta vel fimilia quor-
fum ? ecce iam cant^ :
Plftrigero qtuconcba vehit Tritone Cytheretit
Hacftbt (oüata cedere non dubttet.
' Tofcmus inclina paultjperculmen hertle •*
v- Y Etmunusparuum magnapatrona cape.
Euodiumque Itbens non ajpernare citentem,
Qucm fattensgrandem, tu quoque maior erifi
Sic tibt, cui rexefigenitor.focer, atque maritus,
Natus rex quoquefit cum pâtre,pofifa pattern*
Eeliceslympba, claufit qua luce met alii,
Ora tamen domina luctdtotafouent.
Nam cùm dignatur regtna hic ttngere vultus f
Candor in argentum mtttitur èfacie.
Si tantum amorerioftro teneris, vt feribere has nugas
non erubelcasjocculeaudtorem, de tua re&iùspartefc-
curus. Namqj in foro tali,fiue Athenæo,plus veftra char-
ta quàm noftra feriptura laudabitur.
E P I S T O L A IX .
Sidonius Secundo fuo falutem.
INtetueni proximè Vedtio, illuftri viro, & atfWones eius
cotidianas penitiffimè, & veluti ex otio inlpexi. Quas
quoniam di^lias cognituinueni, non indignas relatuexi-
ftimaui. Ptimoreloco, qiiodiure exteris laudibusanre-
I ponemus, lcruatillæfam dominodomusparpudicitiam.