A
Auicianus
Turonis
(bl um mi-
i prxlcn-
Marti-
Auiciano
dæmonc
ad (lantern
rider Sc
cxfiifflat
Martinus.
Sulpit. Se*
27S
Ttiftia moeftorum fitiens tormentà rcorum,
Parcebat paulutn T uronum mitior vrbi.
Hie tancum humani fen fus veftigia prodens.
Subdebat fan dis licet ora rcbèllia fraettis
Ingenitum reprimens Martini ad iuflaffurorem.
Etfané manié fta hpius documenta medell*
Sic quadarc/patuere die. venerandus adibat
Martinus diram tali ftib iudice tedem
Lenior vt tantis feritas mitefeere poiTet
Offidjs,Sandi obfcquijsobftridaPatroni.
Ille in prxeelfo refidebat forte fedili ^
Confpicuus folio excellens nimiumq; fuperba
Ambitione tumens, fiibito cum Sandus adipfutti
A (piciens videt horrentis tetriq; cruentam
Dzmonis inteni fpcciem ceruicereclinem,
Innexam toto pronam decumbere nilu.
cab« For^' Quam procul vt flatu benedidi contigit oris
tnnat.lib. Sandus,& Sdmoto' yerbi terrore fugauit,
Ignarus focij (e credidit Auitianus
Excepilfegrauemmaledidiin iipagine poenamj
Ille refert.ne çrede meo te forté nótatum
Iudicio,?uic fubiti fignum hoc èxifterc motus, .
Hæc pietas,non ira fuit quae fæuic in hoftem,
Promifero miferatadolet, prorumpet in'ilium
Hic nofter toto penitus de pedore flatus
Quempremere horrendo celte Hæcfubtellianifil,
Quemqj tu* pronuin ceruici incumbete vidi.,
Define iam talis collegia ferre lâcronis,
Conftlijs plus crede pijs,deprenfa fugetuc
Calliditas,experta dolos cautela repellat.
Iam pudeat parère reo,fcruirc fugato»
Talibus ciedo præclufaéffcianua cordis
Dæmonio,fedilq; fuæ prærupta poteftas:
Micior hinc proprio tandem fine iudice iudex *
Et grauis exçuflo reieda eft tercinacollo.
Sic cuïida extrufos hoftes deiede fugabat, .
'Corda hominum abfoluens, profugis nèc tcpla relmques.
Iam quicquidvanesfanorum excruxerat error'
Ardcbat pronîs late vaftare rüinis.
Haud longo fpatio præfataamotus ab vrbe
Vicus erat,veteris quondam veftigia caftri
Tuncfarhulis habitataDei,Chriftiq; miniftris.
Ambacix no men priteum prior incola dixit.
Hic immenfi operis praeéeltem cxtruxerat ædem
9. Fot-| Sacrilegi quondam vaecors dementia coetus; H II In conum furgeqs turrit* molis in altum
Mirificum tendebat opus,fie prorfus ad vnguem
Connexis fempcrcrebro licet orditie faxis
Ne cetfun? nuraret onus,ne rima paterct,
Sed pulchra aàmbtos l^pidies confoago ligaret.
Quo rfiagis artificis ftudium rStiomsegentes
A ttonicis ftupucre animis:fic ftttlta pudende
Relligio inualuit venerans pro numinelolum
Ingenium geniumep Dei de nomine fabri.
Hanc igicrir Sandus fubuertiiufierat zdém
Martinus,negleda diu mandata fideli
presbyte- PrcsbyrerOexprobrat,tamenilIehzciuIïkmodefte
rom intel- i Expleri potui (le negat,iatis aedua feflîs
ligiwefte | Hæc monachis.paucifq» Dei docet elfe mmiftris,
Quæ vix colled* vacuato rùre cateruæ
Aut defudantes poflènt cxplere cohortes.
His pâtuit penitiïs iufta excutetio verbis. .
Necfpps eftinfrada tarnen,non illc vocandis
Vota parat popülis,nec toto ex orbe coadas
Ambaciæ àd victim ptoperat deducere turroàs»
Auxilium coelette vocat;, ipes omnis in illo eft
Qui coeliim,tcrramq-, regit,cui militât aèr.
Et pérmanfurum feruantelementapauorem.
Rurfunl igitur fetofi habitus ftîmulisq-, reclinem
Confuetipènetrare cutem,connexarebelli
Vellere duritiæ rigidis in vulnerà filis,
Peruigilps iterüm semitus,i'eiûnia turfiim
Dilatisrenouata cibis,nodilqj laborem
MoxfucceflurorùrfûraiungentiàSoli. •
Neclongahoc votum mora diftulit,Eccei:euerfo
Aùitianu
rendit mi
tioretn.
c
In Amba-
cicnfi vico
tcmplum
Idolorum
ota ci one
äeftnüt.
Supit. Se-
uet. dial.3.
tun at lib.
4-cap.p.
Seuero
bi fupra.
Tempeftas violenta die circumftrepitædem
Turbine ventorum ruptis in fluminanimbis,
Diuidüæexcuflo fcînduntur lumine nubes;
Et colledarum fuper ardua môles aquarum
Raucilbno impadam colliditturbînc cratem
Reddit & expreïfiim nimborùm pugna fragoretù*
slncremüit tellus imoq;cxcuflaprofündo
Refpuit impoficæ fundamina peridula molis
Difliciens fparfam procul àcompage ruinatn
Et perprolia rotans difruptæ fragmina molis. ;
O ninrium dilede Deô, te fupplice Chriftiis
Iam pronos çelfo fiecauit m aefenimbos.
Ad tua vota iterum çeletes redieré procellx,
Accinda & grauibus nigrantia nubila venus
I Parcèreiufiàfatis^validas rumpentià moles
MolliagramiQ.ibus,durifqiinfimitiafa.xis*
Nec minus hocmeritum fuerit, necdifpare caufa
Gloria confimilis parilcsimitata trium’phps,'
Idolicæeffigiem cclfiflimafulcra column*
Tollebanr iundis procul ad fublimia iaxis
Altior-vt fpecies fblioq; elatiOr ifto I Difpiceret miferam confido nürnineplebem.
Hancquoq; Martino cupieritiepertere moiem
Cundi defueranr ad talia votaparatUs,
Sedfpes’ad Dominum (empier feftina manebat.
Ergo vt perlier reu olaui t ad æthera ienfil
Auxiliùmq;citum coelorum à Rcgc popofeit.
Igneaconlimilisfpeciefedlurninedifpar
Com min uif fragilem delapfit coluhmaruinam
Sulphurea aduoluens crépitantes flartunafauillas,
Fumante ni attollcnsambuftoèpulüerenübem,
Atqj exundantem corifiimpta molevaporem.
Sic rucil o Martine polo,ficturbinevenri
Connedis geminos vel nube,veligne triümphos.
Necmirum vtdominus ièruo prpmiflafideli- •
Tam Sando impleret famulo,qui dixerat oliiq
Attonitis nimium tantaad miraculaièruisX
Hæc veræfidèi fefe documenta d’âturum,
Vt maiora horqm çredentesfigna probarenr. ,
Quid mirum eftèadem dominum compleflèfatentem
Per ieruos qui plura pijs fpondete hiiniftris
Dignatus furfum iublimia corda parauit?
Nam ficitti prodit coeléffis pagina libri
Fcemineam teftatafidem poftflümina multi
Sanguinis,& triftém confumpto corpore tabent
Àttadu veftis celefem remeaiïè lalureiti;
Sic data Martino eft eiufdem gloria fadi
Sed fanante Deo.qui nunc quoq; celfirs in arc«
Stellantis folij tangi per membraprobatur,
Quæ capiti æterno ianda compagecohærent.
Quid non mite pio,quæ non (ubieda fideli
Monftra virôîiuffi parébantfiepius angues,
Nec iuberat vidisferitascognatàvenenis.
Tranabat virus propter vada proxima ferpens
Et vitrées fulcabat aquas,extabatab Vn dis
Cum ceruice caput,findebat pedore fiimmum
Feftinus fluuiura,reliquos pér cærula tradus
Fledcbat vario finuamina lubrica motu,
Inrorquens læuis curuata volumina caudæ,
Et vibran? tremulam meditata in vulneralinguam.
Hune vbi vix medio Martinus in æquore vidic
Contiguæ properumiamiamq; acÇedere terrai
Çompulit his didis tap tira remeare retrorfum
Obftridum virtute Dei, vel nomine Chrifti.
Nequaquam ad yeti tana vlterius contendere ripam
Teiubeq:ftetit in medio malabeftia fludu,
Et frados rigidus torpor connexuitartus,
Membraqi captiuo pauJacim hæfere natatu,
Dônec præclufo præftridi gurgitis æftu
Languida promifio fl ui taren t colla prof undo,
Et recto feminecem.ferrec piger alueus anguem.
A tq; vtinam noftrum fimili virtute venenum,
Quod male tranfcurfic vitîauit lubrica vit*
I m merge ns rapido ièmper mea cri mina fedo,
. Conuercatfandi rniferatio fida Patroni,
Columuî
litienfç,ciii
: lidolülii.’ I
, [perftabji,1
'©rations
jfaflain
ipuluetto •
jloluit.Si
ipi.Scuer.
' dial.3. C.1
^ 'ïottunai. !
lib.fCU ;
MoliaN
t Qauiti
vuiuis &■
aatarit'
taâate.
(lis Mint
ni. Suif*
Seae.«
Hi
Serp®*
iudaipüj
a tipi®
vlceriord
trän fat*
Sulpit*
cap'^J
Forton**
libîfu
gchalib.
Ju s fo-
Bintib. I
■ uMar-
K ap tu -
■ proue-
Hchrifli
m■ dial. 3.
. ^ ________De Vi fa £ . M artini, L ib er: V.
Cögat & oblit* t diffus meminiffe falutis,
[Martini
P r . pcfw
t
| B
Com Angepcollo
® feM a -
Ne prona in luteo mcrgancur membra profundo,
Infcdum & madcat vitibrum gurgite corpus,
Sed ftabiles furfurh Virrutitm in margine greflus
Infiftant fidei,tertbha-& gaudia calcenr,
Qu*qj flaunt Ccleri cupiant euadere nifij.
Hoc tantum & paülum fubfiftäm adflumina voto
Dum clari ritulos iebolens percurro patroni,
Ad cuius méritum gaudens fe fubderc fandi
Paruit implerijs iöflatum gurgés aquarum.
Continuum temper ieiuhia düda per annum
LaxabantpaulumSanjdaefoJemniaPafchje: ,
Micius his tantum ciuciabac membra diebus.
Turn folum cxiguampifeem fumebat in efcam.
SeddümVenturis teruanturtemporafign is
Confueta oflicijvotum captnrafefcllit.|
•Ille vlfl piteamihn-yanam'-fluxiflfelabqrcm," . %
Linaq; per vacuuin fluitafle extenta profundutn
Agnouir querulis mcErentum murmure verbis,
Nam reliquis pr*tens dieb.Diaconus-latis ore fideli
Adftipul^tor èfar,qtiem cura inftantiorhuius
Qbtequij vigilem priegréfi* tefnpora nodis
Et fefliim exada pr*fentis parts diei
Teftem communis faciebat adefle laboris.
Cuiusvtanxictastendi piavifeera mouit
Pcrmotus mcerorepio,perge,inquitj &amnem
Tranfcurfis propere folle'rs icrutare fluentis.
Iam tibi capti uam concludent re tia przdam. ■ *»
Nec mora confifus tanti termónemagiftri .
Feftinat Diaconus,trepido fpesreddita voto eft,
Nec dilata licet properum cap tura fcfellit.
Nam fimulac modico lepfit vada proxima lino
Incuflus tremuir motato cortice funis
Implicitam prodens fuperihuiaczrüla przdam.
Innexum propere vicina ad lictoratraxic
Congaudens cfocem,tum toto pedore prohus
Brachia laben ticircundabat humida pilei.
Lubrica nudaris vix hzret prxdalaccrtis
Conculla&madidis iam poeneelabitur vlnis. -
Donee paularim cognaca elemenca relinquens
Efflaret tenuem moribundus in aere vitam,
Oraqj languidulo tremulus rcleraret hiatu
Reiedzadplaudens ligni mo ta mine caud*.
ObftupQere fiium monachorurn gaudia votum
Qui de vici’nis tantaad fpedacula cellis
Egrefli,impiendum tali lponlore faiüntes
Crcdideran t fan d o prolatum pedore verbum.
O vere aetein^Specalum vircutis,ab iplo
Hxccibidonafluunc,qui quondam rcciaiullic
Ducere nodurno in caJdUm molimine felfos
Difcipulos mittens numerofam iyitetia prxdam,
Concludens ledtosfanda ad conuiuia pilces
Quos mcdij abreptOs penitus de turbine mundi
Ad Dominum trahcretSandz dodrinafidei.
S*p.e Deus voluit meritum fublime bead
Illuftrcsproferre viros,quo clarius,illis
Teftibus extulcrat penitus quos gloria mundi,
Prolatainpoptrlosvirtutum figna micarent.
Nam geftar clatus turn culminêPrzfeduc*
Arborius,vidit fulgentum luce micantem
Gemmaruipjdumlanda Deoiblemniadefert
Martini rutilafle manum,lumenq; coruteum
Vcftirc ignitam preciofo murice'dtxtram, Ê Ê
Et colliforiim lapidumcrepitarefragorem.
Non tales vexilla ducum pinxere lapilli,
Talianecfrontcs Regum diademata cingunt,
Sed quales claris laridoru m in fine córonis
Inferitemeritas Domini fentenciagemmas.
viCC ^U‘nPr?c'PuaEprobitatcfidei
Itrahominem vario virtutum flore corufcet,
Quern co^am angelici meritum folatia verbi
Hiltonci Foelix teftatur pagina libri. .|
am cum Treuerica permeeftus ab vrbe redirct
jn qua dum miferfs iraco Rege pauefeir,
^ntum,quorum vitam pofeebat ab ipfo
B1blioth.Vet.P4tr. To»».5.
Compulfus proprium paulum laxarc rigotem 1
Mitior ad culpam refpcxeratlthaciaham
Damnat* impulfus clcmenterparcerecaufz,
Et repararepiærurfum noua foedera pacis.
Huncigitnr nimis adflidum mcerore reuitens
Angelus, ^lloqtiio coram mahifeftus &ore
Detulit ad mcefturri folaria blandus amicum,
Anxia collatis permulcens vifcera verbis,1
Confilio mutanda docéns,commiflà refoluens,
Talia præcipuifignanspræconiavatis
Zachariam fando coeleftis nuncius Ore
Exorfum Sandi fecit prædicere narij
Spondens venturâ.m poftiuirafilencia vocém.
Deniq; non impar meritum parpradidit ordo,
Vtq; illi fobolcSjfic graria'contigicifti
Glarius adieda v jrtutu m luce corufcans.
Nam læpe expiilfas captiuo à pedore laruas
Necdûm præfentisVerbisrvcl voce coadas » -
Terrcbat fandæfoelix vicinia Cell*,’ ■ *
Excedenfq; procul benedida habitâcüla virtus.
Sicdiftèntanimislohgelatèq;mieabanc
Prætentem domini teftantia ligna fauoreiHi
Ncc lolo contentafblojted çrebrius ipfos
Martini titulis procul irrumpènriafludus
V idere imrnenfo iadati turbine nautæ,
Dum furitinlànæ violenrior vnda procellæ,
Quantum vel fblo prodeflet nomihefandus.
Sulcabat medium Tyrfhenoin marmore pontutit
Excentis properans puppis per cærula vclis.
Concita ïubiedum teindebat prgra profiintium
Aduerlbalbentes difiumpens pedore fludus
Linquensfpumantum"Veftigialonga viarum.
Cum fubito obtedum prætcndunt nubilaccelum,'
Humida nigrantem præcendunt vellera cratem,
Er périt iri piceo. pënitus lu x condita nim bo.
InfiftuntvalidiPontumfiibuerrerevertti, m
Flu di b us 8c madidæ ru bris mifcentur aren*,
Franguntur ccllæ violento turbin^ moles,
Ahius elato fulpen la volumina fludu
Inftabiles furfum nimium collenria colles,
Dum redeunt crebrisfoluunturfradaruinis,
Innumerofq; procul reddunt conlaxa fragores.
Vêla cadunr, retenant tremulo ftridorcrudentes.
Nunc later abfcifib vicina ad nubila monte,
N urac in excèllo rurfum male pendula d orlo
Ancipitem cafum metuens in ycroq; profundo.
Aftalij quatiunt latera oblifteatia fludus
Et fradi elite tab ularum crate refultant
Implentes laceram tamcrebraafperginepuppem,
Excutitauulfum Poiyi violentia clauum
Reiedo redore procul,fotmido pauentum
Corda quatit tremulo conuèllcns viteera m otu,
Pallentelque figant non fola alpergine malas,
Confiifi gemitùs,lachryinolæ& murmura vocis,
Ruptaq; fingultu alfiduo lulpiria flentum
Plangunt confimilem vicina morte quérelam.
Interea êxtremoquidam terrorecoadus
Sed needum inlhudus ver* ratione fidei
Ccelefte auxilium tali clamore popofcic.
Ignorate mihi.meriro ted cognite tendi
Quem venerorfamuli, perquem tua gloria fulgec
Martini,miterere Deus,depelle periclum,
Eripe nos, nam cunda tibi procliuia tendus
V t memirii,antiftes crebra virtute probaui t.
Nec mora eonftrato ceciderunt æquorafludu,
Et iacuit planus placidarum campus aquarum
Leniterexlacerammoderatoflaminépuppem
Optata impellens zephyrus ftationç lócauir.
Sicmeritumfamuli percundaelementaprobauit,
Et tendi titulos Chriftus diftenditamici .
Glorificans claru m fu per inuia cærula nomen.
Nec mirum eft ram limita Deo fautoreprobandam
Martini potuiflè fidem,fi quand o beatis
Peruigil excubijs tota virtute precandi
Ad Dominumpræfens fcelicia votatuliflct,
A a i Si tan
27p
£ \
' ximu Im-
I peratorerri
JÄrelfigiti
D e ltS a .
ciana cau
favldcSul
pit.SaierQ
hift. Sac. I.
& dialog.
I . libusMar-
j tifii Ca. rjj
1 & Fortiw!
j natüprcl^
byc.li 4 de
[ vitaMarti-
i ni c.i$. vbi ,
■ hzclacius.
F i
r raturjuon-
i du accaHb
1 limine cel
\x Marti-
ni.Sulpir.
i Seue. dial,
I3.cap.i6.;
Fortunat.
I 1 .4 .C . 16 .
: Nautis in
mari fuc-
currit.Sul.
Seue. dial»
• 3 cap.t7.
Fortunat.
H.+
. Tëpèfta-
tis marina
delcriptio
elegans.
G
I g j
A'S'ptiB
negocia-
torem in
telligit.vt
teftatur
Sulp.Seu.
& For. vbi
lupra.