
ln domo patris mei manßones multdfunt. Exquibuseas; i tuäivt fciäte.Cui Dominus , Non me, inquit, videbitho.
qud nobiliores hint,vobis præparate Ôcdare diljpofui.Vos
enim eftis, qui permanfiftismecum in tentationib. meis :
&ego difpono vobis i ficut dilpofuitmihi pater meus re-
gnum, vtedatis & bibatis fu'per rtienfam meam in regno
m’o,8c yiueci Dicit eilefusiTanto temporevobiscum fum,&non
cognouifiis me i Philippe,qui videt nie,videt &patrem meum. Ille
deexteripri vifii loquebatur; Ghriftusautem ad irtterio-
rem.idcft.'nd intelligenriam8c mèntisoculoscosprouome9,8cfedeatisfuperthrortos,
iudicantes dpodecim tri- jqabat.Tantotempörevobiscumlum,tanto temporel
büs Ifracl. Si quö minus,.dixiflem vóbis.quia vâdo prxpa- ter voaconuerlattusfum, vobisque in doótrina, in fignis
rarare vobis locum,non tarnen turbari, fed lærari debere-j 3c miraculis dininitatem 8c potenxiam me_am reiielaui, &
ris; Si,inquit , minusin aliquö ôc non tàriTlufticicnrerdi- j nóncognouiftisme?J?hilippe,qui videt me,non,.fîcùt tu
xiflèm vobis /quiavado præparare vobislocum , valde ! intclligiSjOculis caïnis, f e d ficut ego dico, oculis mentis,
tarnen defîderaredebuiflàs-, vt quamócfus tllucirem, & videt & patrem.
in illius tant* bcatitudinis^glbriam vos intfoducerem. : ,v. Non credis quia ego in patre, & pater in me eft 1 Si enim h oc
Nunc autem cum tories vobisid dixerim atque promife-'. crcdis,& me ôcpatrem vides.- fihbcnoncredis;nequeme
rim,quidtrepidatis? Certi igitur cftpte, 6c nolite dubita- neque patrem vides. Verbaqu<eegoloquoryobis,àmeipfo non I
re,quia fi ego abierö,& prteparauero vobis locum, iterum loqy.or.A quo igitur ? A pâtre. Vbi eft ? Pater in me manens
vénio, 8c accipiam vos ad me ipfum. Qijare vt vbi egö , jpfe facit opera,ipfclo'quituf in me.: loqüendo enim ope-
fum,6c vosfitis.'Vndé & fuperius dixit .-xjuiavbi ego fum, ratur Deus. Iple enim dixit,Öcfaófa funti • Vcrbis enim &
ibi 8c miniftec meus erin Accipiet enim Dcminus lan&o- j non herbis'lanabatinfirmos ïefus. Sed notandum valdéj
rum animas quötidie adfeiplum, angelorumminifterio j quum ipfe8c pateqvnumfint, vbiqüé tarnen patrem glo-
& ineffabilipotentiafua. Hoe tarnen tune plenius&ab- rifieat.SienimdixiHef.EgO^ mefecundumhumanitateml
undantius facief, quando ad iudicium veniens corpori- non lóquor, fed diüinitasin me manens,ipfa facit opera,
busanimabusconiundis, fuis fidelibusloquetur, dicens: | benequidem dixiftet^ Hpctarnen non dicit, vtomnéadl
Venite benedióli paths mei, percipiteregnum ,quod vo- patte refe’rat gloria. Nó creditis ergo,quia ego ihpatrè,&
bis paratum eftab originemundi. Necellè autem fuit, vt pater in me eft ? Alioquin propter ipfa opera crédité; Si
ipfe priusiret, 8c cceliianuasaperirer,luoqueintroitu fin- Aeibis,inquir^non creditis,Operibifs crédité. Opera enim
gulisquibusqueconuenientialocapararer. Miiltaeenim 1 quæ ego facio.ipfa manifeftèoftendunt, quia ego fum in i
fbntibimanfiones, quia, vt Apoftolusait, ftelladiffertà , patre,&parerinmeeft.Sedauditeadhucmaiusargumen-|
ftellainclaritate. Sequitur: . ' i tum.ôîcuinemocontradicereppffit: Amen, amen dicovo-l
Etqubego vado,fcitis,&viam fcitis. Quó enim ibat nifiad ( bis,quïcreditin mé, opera qustegofacio,&ipfefaciet,& maiora ho-\
patrem ? Sciebantautem Apoftoli 8c patrem & ipfum, nó'i rum faciet^quia ego ad patrem vado. In hoe,, inquit, apparetJ
fpecie tarnen, led fide,credendo enim iciêbant.non vidé- ; .qüod Dei tilius ego fum, quia non lolùm ego ha?c'omni-
.0. Quia igitur & patrem fciebant,& ipfum, fciebantvti-
que Ôc quo ibat,quia-patremfeiebant, & viam iplam feie-
bant, quia iplum lciebant. Sèd quia hæc verba nôndum
intelligebantjidipfum quod faeban t , le feire nefeiebant.
Vnde & Thomas relpondens ait : Domine,ne(çtmm, quo va-
dts, & quomodopojfuinusvtamfeire ? Quidam enim exiplis j
putabant, quia demorte diceret, ficut Petrus,"quimodo:
iuperius ait : Domine,qüo vadis ï Cui Dominus,Quo ego
vâdo, non potes me modo lèqui,. lequeris autem poftea.
At ille,Quare,inquit,non poflum te modo lèqui?animam
meam pro te pono. Vides igitur,quia de hiorte intellige-
bat, quifclîmulcumipfofuam animam ponercdicebat.
Hinceftitaque quod ait Thomas, Nefcimus quôvadis:
quia adhucignorabat,dequoitinere loqueretur,an mortis,
an cceli. Et Dominuscontinuà lùarelpotflioneeisex-
pofuit, qualiter hæc verba intelligeredebuiftènri Aite-
nim : \ '■ ■ . T a|
Ego fitm vit,veritas &vita. Nemo venit ad patrem nifiper me.S i
me,inquit,fcitis,& viam Icitis.* quia ego liirn via, 6c Ir me
fçitis, patrem quoq-, fcitis : quia ego & pater ynum fumus.
Si ver6 patrem fcitis^ & quô ego vado, fc-itis: quia ego ad
patrem vado. Ego,inquit,fum via. Sed quare via J Quia
nemo venit ad^patrem,nili per me. Ego füm veritas. Vn-
I de hoc ? Quia nemo cognolcit patrem,nili per me. Nemo
enimnouit patre m.nifihlius, ëc cuivolueritfiliusreuela-
I rê. Nihil enim nili veritate cognofcitur; Ego fum vita,
quia nemoviuit nfti per mer Sicognouilfctis me,& payé
meum vtiquexôgnouilTetil, 6c amodo cogn ofee tis eum,
6c vidiftis eum. VultiSjinquit,venire ad patrçm i vultis cü
cognofcere '1 prius mé Cognofdte, quem videtis , 6c lie
poftea cognofcetis eü,quemnoqdum fidetis, Iam .n. vidiftis
eum,led in me. Vidiftis quidemjfed mente 8c Hde«
Iplè enim loquitur in mé ( qüia egda meipfo non loquor)
quem dum auditis,vfderisj Qui enim mente audit,viHet
vtique quod audit : quia idem funt 6c vilus 6c auditus in
mente , 6c nOn foltimifti,lcd gùftus quoquc,odoratus 6c
taétus. Vnde eft illud : Guftate 6ç videte,id eft ,guftando
videte, Sicigitur eum vidiftis,dum éumloquefitem audi-
ftis.Etamodàcognofcetis eum: quiaapudvosmanebit,
Ôcinvobiserit..
Dicit ei Philippus : Domine oßende nöbitpatrem,& füfficït no-
bis? Ifte enim non mente folummod^ 6c fide, led carnis et-
iam oculis eum videte delîdèrabat : ficut 6c Moyfes, qui
ait ; Siinueni grati âin contjieâiu tuo, oftende mihi facie
bus adniirandapperafaciojverum etiam.i)li,qui inme ere
duht,limilia 6c maiora. opera facient i 6c hoC meritb! quia
ego ad patrem vado,id eft,quia Dei filiiis fn m^ 8c illc ir.ihi I
pater,ad quem vado. Et multurn qividem cohuenit, vt illi
talia operen tur, qui ere dun t ih film m Dei. Quod autem
ait: Et maiorahorum faciet,tale eft,acfi dicetet: Qui credit
in me, opera quae ego facio, 6c ipfe faciet,&horum,id
eft, dfe his non qualiacunque , led ea quae maiora 6c mira-|
biliora^ii nt,faciet.,Sequitdr: Et quodcunqtte petieritispattern I
in nopiinemeo,hocfactam,vtglorificeturpaler tnfilio. Multum
enim glorificatur paterin filio , dum talia Hunt in nomine
filij. 'M : M i''"1 ' ■ '* I
I N IISTVE N T TO N E S A^N-
ólaeCrucis. . . V.v-'
PrathomoexPhartf<£is,Nicodemuspomine,princepùûimtm.
Hic venit dd lejum noâe.&dtxit^; Rabbi, feimusquia a Deoyeni-
fiimagijler,&reltqua.ioan.$,,:.>. .
BOnushomdifteNieodcnfus, iam ctedulus^quidem,
led nondum id charita te petfeâus.Perfêâa .n. chantas
foras mûrit timorem.^Hic autem noéte venicbat.qma
Iudaeos timebat, &tamen illuminari volcbat. Sedquid
dicît ? Scimus,inquit, certi fumus & firmilïimè credi,nius,
quiaàDeo venifti magifter. Vnde autem hanejidem fuf
cepitj^diungit: Nemo enim pot eft hat (tgnafacere qud tu facts,
niJifueritDeuscurniUo. ' Vaide melius dixit Nathanael, qui
ait : Tues filius Dei,tu es rexlfrâel. Nondum enim Nico:
demusChriftum eilèconlîteturDeüm, quamuisDçum
cumeoelfe confiteatur-.' ■ <
Rejpondit le fus,& dixit et : Amen, amen dico tibi, nifi quis rtna-
tusfuerjf denub, non poteft vider eregnum Dei. Ad baptilmuuj
eum inuitat, vbi dum in Trinitate homo baptizattu',quid
credere debeat,perfeâècognofcit. Sed quia obicurèlp*
quitur,nondum Nicodemuseumintelligit. Vnde Scai^'
Quomodo homopoteft nafci.quumfit fenex ? N unquidpoteft in w
trem matrisfua iteratb introire, & renafei ? Videns igiturèütn
Dominasàd huius facramentiinrelligeritiam per-feveni-
renon;polle,manifeftiu!sair: AmendicotiU ,'jiifiquisreMtttt
fueritex aqua & Spiritufanffo,non pore ft introire in régnutn Dti‘
Apoftolus enfin dicit : Quicunque*baptizati lt|iu»s
Chrifto Iefu.in mortà iplius baptizati fiimusi Conleptilti
enim fumuscuin illo perbaptifmuminm6rte,vtquomö-
do furrexitGhriftusd mOrtuispergloriamPatriSjita 6c nos
in noiiitace' vitàé ambulëmus. His enim verbis quid ba-
ptifmus figpificet oftendic. Qutnenimin fide Cnrlftiba-
ptizamüf,6cfù'baqua^mergim'ùr,qu'odamm'odo^icom-.
p orimur & cqnfçpelimur,vtinde àblutiiSc pçhitus ïnno-
uati relurgeàtes,fie poftea in noüîtate vitie ambulerhus,fi-
cut Deifilius Patris.gloriaiTuiÔamifit. T anta eft ehim-vir-
ltushuiusfacramehti,vtfubitd mundet hominem ab Omni
peccato. Vndefubditur: Quodnaiümeftexcarne,caroyfi,^
quod natum eft éxjpiritu,Jpiritus efi. Siçut,’i nquit>éxjçarnje cqr-
rupta ôcpeccatrice câro ei cônfimïlîsriafcitur, tota videlicet
vitiata 8£ plena peccatis| ira 6c quojd ntafeitur ex aqùa
&fpiritu fantfto, famftum eft 6dpirituale & mundum ab
omni peccato. Non mireris quia dixi tibi ; Oportet vos
nafeidenuo. Non enim hoc dixi tibi de carnali,led de fpi-
rituali natiuitate. Carnalis enim natiuitajS non fit nili fe-
mel, fie & Ipiritualis. Sed qui lêmel ex carne oritur^hifi i-
terumex fpifituoriatur,non ad vitam,^ fed ad raorrcm'ôri- :
tur. Spiritiâvbivultjpirat. Ideo,inquit, quod natumeftex
fpiritu,fpitituseft, quiafpiritus vbi vultfpirat, quemvult
illuminât, quem Vult fanélificat, 6c fpiritualem ôc mundü
Deûsenim (quïàvbiqueeft^alitef neque afeendére neque
defcendere po'teft. Et ipfequidem folusac totus a'fcendu
in coelumj:qmbiamembra^^fua lecfim trahensjn çoelum.
Éiuahamqùè,mcmbrà 'funtom'nes^fideïes,i&iplèeftça^^^^
totius Eccléfiae. Vnde alibi ait: Quod vni ex minimis
meis feciftis i mihi feèiftis. Nemo igitur àlcendft in ccè-
kun nifi ipfe ôc membta'fua fimtfl cilm ipfo : fiiie etiâÿi i-
ple lolus âlcendit perle, alibi verô per ipfum & non per fe.
Ad bôc igitur filius hominis demèndit de coelo, Vt d terris
exaltatus,qmnia poft fetraheret in ecèlû., Ét hoceft quod
ait i^fiéttj^fesfxaltduit ftfperitémindeferfo, lia exalfari o-
portetfilium hominis, vtomnis quiïreditineum honpereat.,fid ha-
beatvitam aterndm. Ideq ennhlerpentem æneum in delèrtoexaltauitMoyfes,
yt^ominesàfetpéi;ibuspefcu%éurii
videront 6c fanarentuf. Ideo ôc Ghriftus in cruceexalcà-
tus eft, vt omnis qui mentis oculis eum vider,ïd e’ft,omnfê
qui credit in ipfum ,'nqn pere.at, fed habeac vjtam æter-
nam. Nulla eft enim alia mediçina, qua à pryni lêrpentis
veneno homo fanari poflîc.| Me'rico auteawn iljoïèrpen-
tefeDoimnus'fignificarivoluittqubhiam^utiïlejrerpen-
fisquidém fimilfiudinem.habebat,fe*pentisautem verte:
num ôçrnalitiaip non habebat Utàôc fâïuàtor nofter,cum
iniquis dcputatiis ôc in|er latronés cracffixuis ,quït&
cit. itvocemeiusaudit,fednefcis vndeveniatautquovadat. A c jdempeccari(v'tApoftolusair)fimilitu<!ihemhabebat,pec
fi dicät: Ille fpiritus qui lignificac orpnia, qui vbi vul t Ipi- catum autem nullum habebat Apparuit autem in fimiii-
rat,ille, iriquam, eft cuiusxrunc vqcem audis, 6cqui nunc | tudiqe cärnispectati, vt de peccato damnafet peecatiiiri
in me8cper me tibi loquitur. Sedquamuis vqceraeius öc jin carne. Vide ergo quantüm^bpus. ho^rtinem dileierit-
me8£in difcipulis meisraudire valeas ,_ncfcis tarnen vnde prbquofilium fiiummorri tradiditvtnonperiret Hoc eft
veniat aut quo vadat. Quis/tiim feiat vnde veniat aut enim quodjiit: Siöcnim dilexit.Detls mundum;Vt filiiirn
qüü vadat, qui vbiqUe eft, 6c omnia complet? Spiritus e- fuum vnigenitumdaret , vt omnis qui creditiheuirtfion
nirapómini, repleuftorbem terrarura, Nemoeninifcit
quomod,o d-PatreFilioque procédât. Sacerdotém qui ba-
ptizat videte potes, ôcipfas baptilraaris vndas yidere potes,
voce quoque fpiritus in Sacerclote audire potes,ipfum
verôSpiritumomnino videre non pores, quiainhilibilis
& incor poreus eft; Sic omnis quinatus eft ex fpiritu, Ipi-
tituseft : ficut omnis qui nâttls eft ex carne, caro eft. Siue
ctiam, fie eft omnis qui rtatus eft ex Ipiritu, id eft, fie fit ôc
fiedehuô oritür: lêmel quidem^x vccro ma tris,iterum
autem ex baptifmatis aquisficlànaificatur, fie illumina-
tur,ôcficinnouumhominem reformatur. P’oteftautem
IScfiçintèlligi : Sicùy.inquit, Spiritus vbi vult fpirat, ôc fie
omnis, qui natdseft-ex Ipiritu fpiritus eft, fi tarnen non fepereat,
fedhabeatvitàmæternam.
IN D E D IC A T IO N E E C C L E S I A
beati Michaelis.
Accefferuntdifcipuli adlefum,difentes: Quis putas maior efi iü
regnocoelorumi Etrehqua. Match. x8. :
aCcelTerunt; vtique djfcipuli ad Iefiim, non loqueh-
doi fed cqgitando. Audie bat enim Domia us eoruiti,
cogitationes non minus quam lqquutiones, quoniam fi-
piJimqdö?iqeiuSauribusytrfqueibnabartt.;»Vnde&co,-
päretura Ipiritu. Si enim afpiritu feparatur, fit carnalis 6c , gicationibus fiepe refpondet. Hoc aiitem ideo prsmifi-*,
rnimali^ Animaliyautem homofdicitApoft.)nonifierci-1 quia alij Euangcliftx.difcipq 1 os ad Ielum non accefljlfe,
pit qua funi Ipirkus Dei: fpiritualis autem ömiiia feruta- fed.cogitafie 6c inter fe in Via tradfafledicunt, quis eorurtf
tur, etiam profunda Dei. Spirit fgitur ybi vult, liquidem tnaios.efie jyidcret^ir. Han.c autem dilceptaijdi fiue iiti-
omniafcrutatur/Nam'öcfim6d6fortalfenonad,plenum gandi OQcafionem ex eq praecipueApoftoli fumplifle vi-
videat, IpiretjSc intelligätquafecunqüe velit,neque ad oro-1 dentur, quod Romanis mirtiftris tributum exigentibus
niafecrefariuiandaintroducatut,tarnen poft hanc vitam beato Petro Apoftolo Dominus prsecipiens»ait^vVc äii-
qüicquid voluerit videbir6chabebit homo lan&us 6c Ipi- tem non fcandalizeniuseos, vade ad mare 6c mitte batrtu
ritualis. Rejpbnditleßss,& dixit ei: Tues magifter inlfirdel, ÖC.eumpifcem qui primus alcenderit tolle ^6c aperto obacignomi
Amen amen dico tibt, quia quodfetmus loquimur, & \ reeius, inüenies Ijtaterem.-.illum fumens da eis pro meöi
quodvidimustefiamur,tefiimoriiumhofirumnönaccipitu. Affir- te. Quia enim dixerar,da eis p^omeoepro te/c«reris eum
JniatSaluatör nofterverun^efiequod dicit,vtpote qui ea
löqiiiturquaefeit,6c id-teftaturquodvidit. Ignorautia e-
Qitn pari^mertdacium: 8c teftis nob fiifcipitur,nili qui le 8c
vidil|e,,8c prsefentem affuifle teftatiih Et tale eft,äfcfi diceret:
Creddtantummodo 6c noli dubicare ,ne quxras de
n|s quomodo fiant Cceleftia eiiim fiint, 6c terreno^ötel-
Jleftu capi non polTunt. Vnde 6c fubditur: Sitifrenadixi
Vobis, non creditis, quohtodo fi dixe.ro vobis ccelcßia credetis i Ve-
rumtamen.aliquid tibi dicam decceleftibus.:Et nemo a-
ftenditinccßium., nifi quidefeendit de ccelo ,filiüshomi-
n|squieftinccbloi Haceriinvcceleftia.fubt; Vnusebimi-
deinque Chriftus Ielus, 8cfiliuS Dei eft 6c filius höminjs;
lediternalitcr filius Dei, 6c tempqralicer filius hohiinis.
Etiftequidem filius höminkftctirtdum alterütti,id,e,ftjfe-
cundum diuinitatem defeendit de ccelo, fecundüm quam
cmPer eft,8c in terfa 6c irt cosl o., Defeenditeni rri ,non iö-
cuminutandöifed le humiliando 6c carnem lufcl^icndOi
Ajcendit verö, quaiitüm quidem äahümänitatetti,locum
ebam mutaudo: quantumyerq äd diuinftatem ,-^loriam
Propriain manifeftahdo. Vnde Plalmifta i. Exalfare £jn-
quirjtfuper ccelos DeusV:6cr fuper omhe cetram gldfia tua. i
Bibliöth- Veti Putr. Töth. f
pritulifie arbitrati funr. Vnde 6c dicebanc : Quis putas
maior eft in regno ccelgrum ? EtaduocansIefnsparuuhtm ,fia-
tuit in medio eorum , fy dixit: Nificonuerfifqeriti^&, efßc)ammi
ficutparuuli, non intrabitisin regnum ccclorum. Merito paruu-
kim Dömirius vocatjVt eius exemplo ififtru|ntur qui ma-
roresvideri volunt, V.idetisbjpquitjh.uncparuulum ;nifi
ab hacftultadignitate, .qu^ veftrps-animos percurbat, ad
huius patientiam‘8c hurtiilitatem cpnuerfifueritis, 8c e'£R-
ciamini ficut päruüli fine iriuidia, fide 6dio>,fine fuperbia.,
fine ämbitiorie,iion folum ,maioi?esi in regnaccelprum nS
efitis, verum eiiam i|luc non intrabitis. Ideo enim dia-
bolilSirfdeeiedfuseftjquia maipribi eile voluic. Deponit
enim Dominps potentes de fcde,6cexaltan humiles. Qui-,
cun que ergo Humiliauerit le fituc paruülusifte,hic eft ma-,
ior ipregno cmlorum. Quicunque(inquit) exyobis plus
lOhiitpili^uerio.plus cxaltabitüri6c-irtaiör fiet; Et li,ad hu-
ius paruuli fimilitudineomnesvoshumihaneruisi oiuneS
inter maior6$ ibi eritis. Nobigitur am bitio,fedh u ttn litas
maiores facit,: ille maior qui humilior. Et qui fufceperit v
nümpdrutilum tdlem in nomine meo,mefufcipit. Talem videlicet
non State, fed cötfüerfione, vt qi|odiftjatcuiitaeras,
Mmm Hoc illi