
Summa ‘
data pote-
ftatcdilci-
puli ad
pnedican-
dû miffi.
Hydropi -
I cum Dominus
curat
die fàb
bad.
moruraotib'
erroris,trèméi
Coelt Se du lij, Fresbyten
*’ poflidcbat.Sed fquamei ferpensmaculofus j Ch riftuspontifex Ponrificum,facerdos facerdotum , gç.
cdafugicnsomnipotcntisimpcria.tuoexpul- j mini libaminisau6£bf&coriditor,cuius (ècUndiîm ordi-
fus ex corde chaos rarcarei petiuic inferni, (èptem mem- I nem Melchifedech ,'mutiera quae pro nobis obtulit cnicibrorum
gyros torquens, feptenifque voluminjbus eua-
nefeens.
C À P V T II.
TVncnecopiofxmeffisgermen vberrimum ran cul-
toris opéré deficientçlangueret,alios quo que duos
& fep tuagin ta difcipulos méte fi mplices,pu t i tate fulgen-
tes, qui numéro meritoqueconfpicui libra digni in aurea
'nuheupari velut infôntes agnos & mites ad afperas nomi-
nummentes quafilupos inter iiibet ire rapt ores. Talibus
eos verbis hortatus & adloquens : lté, ëcce mitto vos fic-
ut agnos interlilpos. Rurfusque reuerfis àlacribusq; eis
etiam vt dæmones Tubijcérehc dixit,hæc admonens. Ec-
cedo vobis poteftâtem cal candi fuper ferpehtes & fcor-
piones,&fiipraomnem vimitem inimici , & nihil vobis
nocebiint. Veruntamenïiolite gaudere quOdfpiritusvo-
bis fubiedti funt. Gaude'te quoniam nominaveftra feripta
(tint in ccelo, hæc eft enim régula diuini iudicij, virkm fastis
anteferre, noli fa£ta vitae prxponere. Nam fi meritum
fànifti ceflauerit in ftituti, nihil habent mo menti miràcu-
4a quae probàritur 6c à mal ignis frequenter oftenfa,quibus
ille fecretorum teftis & arbiter geitorum ,feu retnbutor
diélorumEuangeliftæprædixit eloquijs,Non noui.Vos,
difccditcà meoranes qui operamini iniquitatem. Tales
fiib Ægyptia quondam Pharaonis aderan t tyrannide duo
feeleratæ focietatis artifice^ qui Memphiticis vanitatibus
confidentes.Moyfi coelcftia nitebantur æmulari miracu-
la,dolifquemagnificisfabricatas humanis vifibus nebu-
laruni opponebant imagines & figuras.
G A P V T
Leprofi
decern
mundati.
fixuSjfuicoiporiscdnfahguinitate offeruntur, triticeæ Ce.
1 mentis cibus fuauis,& amoerix vitis potus amabilis.
C À i v ï i$.
CVmThiraç filius iuxta viam fraudatus lumine refidé
re t, q u a C hri ftu m c ogn ouerat tran fmearc, crebroq;
vociferans cum clamore,nec populis vetantibus contice-
fcens,oculatæ fibi tribut copiam claritatis magis ac magis
poftularer,ad Chriftü venire iuflus aliéna manu perrexit,
’& voticomposacceptinullofultüsduce rediit. O.confi-
dentiæ virais infraétæ,quam violéterimpetras quæ opta-
tis,&: affiduis ex corde precibùs congregatis tanquam de-
bitum èiigis qua q> poftulas fie mereris.Quicquid em pro
qùalitat'e difficile res dùrior abn.egarit,folavotis fitnplici-l
bus &honéftis oratio Trequeris obtihet fupplicantis;non
quod aliquid Deô difficile fed quod magnitudo caufæ fit
Humahitusdefperare : ficht ille noâurnb filentio qui
panes jîbi diùtinus negânte poftulansab amico, quæ iure
charitatismerere non valuir,auxilio iuflus importunita-
tiS extorfit. -
G a p V t 16 . 'i
SAmaritana quoq; Dominus loca præteriens,humanæ
fitisardorem die collegerat æftuan te fonfque iugiter
peruius & perennfsaquæ femper irriguus, vndam defide-
rabat exiguam,qua materiem gerebatcorporis l epotan-
dam. Hiçmulier illiusregionis iridigena ,quæ profundo
latices hauriebat è puteo,m odicæ cunélatur munus aquæ
tabuere,cognofcens voce prophetiéanumerofo vei alie-fl
no de coniuge fui criminis vitam, immottalia fibi Domi-j
numfluentalatgirioratqüorumnüqüam déficientefubj
ftantia fitisdéficeretabolenda,ignoransprorfus ac nefci-|
ens nullum tanto münere potïturûm,niü qui gurgite lefu
Chrifti fubmerfus vndis fpiri calibus, anima fuerit,nö corpore
fatiatus.
C A P V T l f .
DVmq; huiustotiansore faluator facri meenibus rc-
fideret in templi ; populùm miferatus errantem in
re£him tram item arnica vitæ monitionc conuertens,ecce
ducebatur abftradtà coetu magnæ multitudinis præceps
adultéra ad eum defoïmis, legitimæ confuetudiniS infti-
tuto,lapidumia6tibüs obruenda.Quam pioiudici fæuus
açcufantiüfuroringeffitjdamnareCupiens'liberâuit.Nam
conditione pr o pofita vt puniendi fcelèris aü 6lor exiftere t
quifcelerisi'nihilhabetet,nullusfuoiudicio purus inuen-
tus èft qui feriret impuram. Ne'c ehimëxalteriusoculo
feftucam quisaudebat euellere,cüm trabem feiretin proprio
permanere. Mox fgitur totum rapidx feditione in-
cendiùm confcientii fugit imunditia reftindlum, omnif*
que tacite confirendoreusinuentüs eft accufator. Tune
cleméns Domi'ni mitifq; fent’étia màhifefti criminis moe-
cham non iüdicans abfoluit,fcd rtiiferahs non puniüit,re-
uerfuram feil, ad pcenam fi reueUerctÜr ad cul pain. Nam
quifquis caninor itu -, ill uuies quas ëuomuit appeti t & rc-
lambit,necvctercmftudethabere veniam, nec futuràm,
huius lucradcperdensquatn inaniter adquifiuit,illius damna
fentiens ad quam peruenire non meruit.
C À H , T 18.
H Ac etiam Dominus è regiohè difeedens cæcum ‘co-
fpicit naturalem ,qui miferæ mat ris eX vrcro lapfiis
ipfe miferior.in lucem finelufce peruenit. Tune hümani
fator ille principij hiundiqüe conditor atq; p‘crfeétor,oris
fui fabricam no palfiis mânere minus impie tarn fpeculari,
déficiente materia, lutü(naturale fcilicet inftrumcntum )
genatumclauftrrsilliniens , quod in homineminusefte
cohfpexcràtjde veteri bonus opifex, cemento fupplÄiit •
Nec prius tamë ille futnpfit afpeâum quàm Domini præn
- , Tr> ' ï . ï * ~ ~ ~— ------— ï ceptisâdmonitusSilô^fiilubrem venifïet ad laticem,&
itendere,Iefum maluifadorare. Qwsemm mfi Dominus | tutus confanguinei mediéamento iam limi vnda oCulos
habuiflcc
INterea cuiufdam Phanfieorum principis veniens obfe-
cratus adepulas, non magis vefeendi gratia, quam eius
; domum clarificarefeftinans, vidit hominem falfo craft!-
tudinis tumore diftentum,cuius aqua redundante perfpi-
cuusvtris futabatureflè,no‘n yterusprxgnanfqj cutjs im-
manitasnecemparturibatinclufam,& tabefeentium de-
trimento membrorum finus augebatur immodicus. Ita
macies vbiquedomiftatatot&m hydropemin aluum tur-
gidam congrcgarat.Non tulit mundi I^atér hanc fpéciem
fe prxfcnte confifteBe,fuaq; fabbata quxtunc aderant no
curauit, hominem feffihins eürafe,«piehi fuüm magis ef-
fe defiderans. Nec enim hominem propter fabbatü Deus
inftituit, ficut in alio Euangelij fandli capitulo fuis Do-
minus ipfc verbis edocu it, fed fab bata propter hominem
procreauit. Tunc opus falutis impertiens, humentem vi-
feerum deficcari iuffit illiiui^m. Gum repente morbofa
paludis corporex vndadifeeffir, Iacufq; vitrex iam carnis
exhauftus lymphatx peftis fu bi to vacuatus ab fee ft! t.
C -A P V T 14*
GVmc[; DominusHiërofblymapetensper iSamariam
& Galilxam, Hiericumque tranfiret, quoddam Ca-
ftrum clementer ingre’fTus cft.queni procul vt decern mi-
Icri vidcreleprofi maculofi torpóris obfccenitatefoèdif-
fimi quos dilcolor fpdrfa vultib us poena turpi fecerat dé-
ïbrmitaté portenta,fimul vna Voce clamauere flebiliter.
Iefumagifter miferere noftri.T uncfingularis ilia potentia
qux nunqUam pietite fit vacua refpodit ac miferantetdi-
xit. Ifte oftehdite vos facerdotibus, Subitoq; dum prope-t
rantfugit omhisexeórum membris iniquitas, & mutuis
fe vifibus iritUerttts alterna pariter mundatione gaudebat
qUódin tVuilo quicquam ex horrenda Varfetate remanfe-
rat.Ex quibuSvtjuS tanquadecimas pr^ omnibus percepti
muneris oblaturus ■, grata feftinatione regrediési ahtèdó-
minum fe prOftraUitinfaciemi Magna virifides,magnaq;
prudentia, qui fub vnius qualitatiS effe6lu gemina luit
deuotiorie officium:fides,'q>ob hoefe mundatumcredi-
dit quiarogauit.Prudentia quod faterdotibUs fe iuflus 6-
i i g
Chriftasi
Sqmjnitj.
iijty
picbcou
'Ciaf
010°
B
Ic
' De afcllo'
I HÛ0IC.
K D
B»ig.
Fajchalis opens, Liber V.
habuifletinfufa- Mox itaque fanisex vultibus acies gemell*
fnlferunttandem,dignxconfpicere quem prorfus
ignotum habuereprimitus diem. Omnes igitur hxc fpiri-
tualiter legentes oporcetaduertere quid myftica doceant
huius fadtimiracula.Cxcafumusenimproles feetibus Er
ux creati mifcrrimx,per tenebrasgenuin^ cajiginis longis
erroribusincedentes.SedpoftquamDeus habere digna-
tus eft humanx carnis cffigiem,data npbis eft terra faluta-
ris ex virgine,qux fontibusfacti lauata baptifmatis rena-
feentibus aperuit lumina claritatis.
C A P V T 19 .
BEthaniam deinde folitis greffibus clementer aduene-
rat. Ibi Lazarus humana finem coditione forti tus,
fepulchrali fub lapidé quartx iacebat lucis curfu iam foe-
tidus. Cuius ad tumulum Domino venicnte,colledx fle-
bant pio lu6tu Germanx. Flebat turba confiftens,fleuit &
ipfe fimul omnipotens,non deitate, fed corpore, qui' fd-
gentis artus exanimes qua parte moriturus ruerat., addö-
lebat. Impendithamquelachrymas vt aijiicus, oftendit
gloriam fux maieftatis vtDeUs. Quidadhuc Martha non
credis ? & tu Maria quid ingemis, qux Chriftudubia tre-
pidationecüélaminian vnum poftlt ab inferis hominem
lufeitare qui totius mundi turbas innumeras rediuina fa-
cietanimatione refurgere. IgiturDominusyt imperiofx
vocis iuftii mirabiliexclamans,Lazare prqdi foras,magna
repente formidiné tartara patucre concufla,inferni pene-
trale contremuit,iethalc chaos expaUic , 5c lex profundo
mortis abfceffu,animaqi fid corporis iterum membris iri-
fufà, rupto m.CÏÏüîaênti tutamine viuum cernitur cada-
uerad/bare*: poftque iufta folemnia,poft impletam fune-
risiepulturam,tamquamfuerit denuo editus & creatus,
ipfe fibi moriens &pofthumusex,titit,& fuperftes abfeef-
fit.
C A P V T lO .
T TTque Dominus fxçularis ambitus caduca contem- V nens,Dominum fèfé celfiffimuhi màgis humilitate
monftraret, non aids curribus,qui pompx mortalis amor
oftenditur,quadriiuga celeritate fubueéluskcr expli cuit
orbita fulcante puluereu m,nec ardua fie mentis equi ter-
gacompreflit,qui phaleris& oftro côfpicuus oraconcutit
inquiéta,fpumofum cruenti pondus auri mandens ; fed
viliffimilentopotiusafeUigeftamine Domino fuithonos
ille fufficiens. Cuiùs vngula non precio magna, led mc-
ritotantifeftbrisclaruitfubfafcc nobilior,non illius im-
par, quimodicothriftum quamuis cerneret inpræfèpi,
Dominum eflècognouit, hûius gratia nituit fubiugalis
cuimediamgradiendiper femitamplcbs omms fubdidit
veftimenta. Dicite cundfci nunc populi quigentilibus ha-
éfcènus fubiaceris errorib?, cui gloriàfuerit fimilis aliqua-
do regnantijcui palmis acfrondibusffequentis vnquam
turb'x plena feftiuitas occurrit modulansbymnis ccele-
ftibuscantilenam,nifi DominoIeiù Chrifto,qui fydereu
cum pâtre moderat imperium princeps in principe Tem-
pitérno.
Explicit liber 4.
SEDVLII PASCHALIS
’ O P E R I S L IB E R . V.
C a p v t I.
Nter has diuitum copias fine fine virtutum,
pafeha cceperat cfle iam proximiim,quoglo-
riofa Chrifti potentia mortalem veliet pone-
re, refumptura camera perpetuo iam viuacc,
non alteram fedeandem,quam remunerati-
one lucis impletam a,b infernis excitans leuauit ad fydera.
Turbatufq; pauxillulummortis vicinia, vt homo, formi-
dans talibus ad patrem verbis nduciapif r^lligionis excla-
mat,Dei filium fe demoftransjpaterfalua mede ifta hora,
fed propter hoc v6ni in iftam h oram.Pater honorifica no-
Bbliotb. Vet. Part. Tom.j.
men tuum. Nimiü diuine lqcutuscft& potenter qui cum
fèmet honorificari depofceret,patris nomen honorifican-
dum éfiè fignauit. Deus eft enira nomen illi quod pater &
filiuscómuni pariccrmaieftace poftident indiuifum. Ve-
nitautem voxde coelo.Ethonorificaui,&iterum hono-
rificabo. Qmd apertius teftimonio paternx profeflïonis
impleto? quid clarius coeleftis eft afiertionis oraculo ? Tarnen
ludxagens perfida qux pondus tantxyeritaris audi-
uerat,nequaquam fignisita manifeftis impulfa, Domini
IefüChriftideitatemcrediditapprobatam. Quidaenim
ftrépitum fuiflè tonitrui adftruebant, alijlocutumcian-
gelum difputabanc. O plebs vere cxca,porde duriffima,
de quaprophetans italocutuseft Efaias, obcxcauit ocu-
loseorum,&indurauit cor eorüm,vrinevideantoculis,
&intelligantcqrde,&conuertantur,&fimem eos. Neqi
enim tonitrus Chriftumaut Angelus creaturafuum gené-
rauitau6torem,cui clamanti corifidéterad patrem illi rc-
fpondiftèt vt pater,fèdab ore Deijfpecialiter patris qui fi
lium vere cognouit,reloquens vox procefl!t,vt hac faltem
rationecömpunéla turba nimisincredulafèro ccelitcdu-
ceretadfidem. Hoceftitaq; patrem filiorefpondere,fux
voci confimiliter cortfonare,quoniam verbo genitus ver-
bumpatris eft'Chriftus,& parilis conieélura fèrmonis pa-
trerareuelauitinfiliojfiliumreuelauit iupatre.
r I 'Vncannui facramento conuiuij cum pafchales epu-
X lascelcbraretexmore vthu milita tern diligi fuo po-
tius edoceret cxemplo,furrexit,ac linteo feprxcinxit,do-
clorque difeipulis Dominus fèfefamulis pfdes abluens
inclinauitjtantumqj fuxdepofuit faftigium poteftatis , vt
ab huius öbfequij dignitate nec Iudam feciflètexortcm
quem nefandx nouerat proditionis audtorem.. Sed nihil
hincglorix confecutus es traditor execrande, vt mundus
videreris veftigijs qui polluebaris in animis, tanquam fe-
pulchrumexteriusdcalbatum, quod foedis cadauerum
fordibusintushorretimplctum.Necdoli Dominum la-
tuere difpofiti,fed ilium futuri caput effe fceleris defigna-
uit,cuipanemtraderet panis ipfe tradendusad necem.
Tuncmanifeftatus eftfèrmo Dauidicus dicens. Quiede-
bat panes meosampliauitaduerfiim me fupplantationé.
Pofteaquam corporis fui Domiuus Iefus Chriftus & fan-
guinis duo vitæ munera confecrauit, proprijf'q; difeipulis
fpiritaLem cibum potumque porrexit, quo coeleftibus e-
pulis faginatæ famem fitimque (entire nequeant animx
iamfideles.
C a p v t 3.'
MOx in Iudç cor da,nequiffimam federn vbi liuor in-
uenerat, tetti fpiritus introiuit immaniras, fnque
Dominum tela corripiensexecranda feruilis belli conci-
tauit infaniam,paiftus fcelus grande negotij fub qualibet
mercede. Nec enim culpa manetin precio,fed crimen
conualefcitin faéto.Tantumdé facrilegij, triginta cxcus
argenteis, parmi m fumens munus admifit,quätum,fi cun-
(äa fimul régna terrarum,mari(q; diuitias, & orancra vagis
cum nubibus oramlucraretxrheream, flagitij perpe-
traretï Neqienim totius mundi bona fufficerent Chrifti
fufo cö para ri cum fanguine,qui mundi pater eft vniuerfi,
qui hunc quoq; nefandum nafci conceftrt. Atq; vtinam
matrisaridaftcrilitatcdamnatusjdiem natalitium no vi-
diflèt,necxthereælucisiucunda cofpexi (let, xterno tempore
nilpermanes.-miferoq;foret ilia fors melior,vitam
nefeire traditam,quam (entire fubtra&am,aut confeftim
vt meruit procreari meruiflet & mori , fieretque pfàlmi
principalis exemplu m,quatcnus ita prorfus toto deperi-
retà fxculo,tanquampuluis quem proijcit ventus à facie
terræ, nullamq; memoriam fui nominis reliquifiètinfcc-
lix.Tune igitur audax,cruente,ferox,rebellis,tune fallax,
crudelis,inique,vænalis,&perfide,tune traditor, latro,
fere proditor, iramitis,&impie,prxuius dudtor, ac figni-
fer.hoftiscomitarishorribilisacicm , quam facrilegara,
gladiis&Tuftibusviolenterarmatam,cum minacitermo-
ueas, men dacib us oiculis foedus incommodas, mellaque
venenisadiungis.&fieuaDomino proditioneblandiris î
_ o 0 ■ Cur '
DeIada
traditore,
Lamctum
in Iudam.
gSiI Pii III!
Iff I fe»
i , (f ll l! 1! 1j U1 i- : fiIlli
M
Ml ill
ill 1 1 i l l i w m
:
Difeipulis
Dominus
pedes ab- m
luit. 111
ill
Ui«
i f c l l
> ü f f l]
S i