
in Mijfeo habemüs, depi&as clarorum virorum imagines.
Diogenes inquam illos, Sc Socrates, aliofq; ab hominum
memoria fapientes, Caluorum Theatrum, conaentumq,
eflcdixeris. Neceftquod hoc loco mihi vllum negotium
facefla?Apollonius,necalius quif'quam prsftigiatorum e-
iufraodi, acin magi<fa,yanitarecallidiflimorum,quicüipfi
comati non finr,ei»ifmodi tarnen vt appareant, vulgi ocu-
los fafcinare pofliint. Sed nec vlla forte imppftorumeiuf
modiperitiaeft,fedportentorum potius artifex, non ars
quidem illa,fed facultas. Ita enim a Lcgislatoribus fapien-
ti$,peritisq; honos femper habitus eft, ab ijfdemq-, venefi-
cis atq; incantatorib. puniendis carnifices alebantur.Quä-,
tumuis igitur Comatus fuerit Apollonius, magni interefle
xÄjn poteft: QuanquamTmihi cum homineamicitia eft,eü-
queplurimum optem ex hoc efle numero. Propeenim eft,
fibi inuicem repugnant; Quoriiam autem de hi fee hue fer-
mo nobis non eft,led^lterius cairfahsc propofitafunt, ex
reb.ipfis palam faciendum eftiin his quidem qua: imperfe-
ctiora atq;inchoa,ta duntaxac funt naturaipfam,materiaq;
plurimum habere virium,confirmatis vero,acvalentiorib.
cederc. Quae terra: mandanturfemina,none diuina ea cre-
dendum eft,quamuis infima,conftare ration« ? Finisitaq;
eorumfruges funt, adquaspriufquan? perueniatur, ipfam
naturp: oftcntationemornatumqjcontuere.Radix primu,
turn culmus, tunica, arifts, glum», prxterquas alisiridem
glums, fruges verb nondum cxplicata, fed in interior! co-
ceptu deli tefeens, cuius aduenru ifta omniamaterisludi-
cradilapfadecidunt. Venuftateenimac decore non indi-
get, quod pcrfeClum eftj perfedta vero ea demu fr ugese ft,
qua:in fefealiam continetleminis rationem. Quorum in
vrexhjsqusdidfcafunthadienus, aptafitorationiscouer- memoriaminElcu/i^e Cererisfacracelebrantur, qua: A
fip,fi quislapiens fit, eumitidera Sc caluum efle; oportere ; ; nacalypteria quafiReuelatiriaappellantur.Quocirca cum
qui nbncaluus fit, eumneq; efle fapientem. Atqfeodeni j mens cstcrorum qus fupernemittuntur, feminum diui-
modoin dijs^ac dsmonib. feres habet,neqjid ignorat qui niflimum fir,.& in ipfiim caputintroducatur, cui materia:
Bacchi facrogim ceremonjjs interfuerit. Ex eo igitur con- cocreta mens pro fru&u eft, quemadmodum frumentum
ucntu,atq;ccetu qui hirfuti,ac hifpidi funt,pilis partim na- j ex ratione ilia feminis tanquam frmftus educitur: in eo na-
tiuis,partimadfeititijsveftiuntur. Nccenim Nebrideipfa■turaiolito munerefungitur.Namqj mirabilivarietateca-
qutequamcftBacchi facris £amiliarius,alijqjvel a Piceisca- putexornat,capillorumqjquafiariftarum,autfolliculoru,
pillamenta mutuo accipiunt. Hos autem onyiesiuccufla-1 aut meherculeflorum inftar,quos in ftirpibus ante baccas
ri,acgeftire videas, & indecore faltare, vtpote, opinor, ter j pro.ducit,pulchritudmereddit venuftius.At neqj arborib.
mulentia correptos, quscunq; demum in facris temuletia ■ fm&us priuftjuam defloruerint, neq; capiti mens animiq;
eft. Verumilli ad nature inertiamreda«fti,acrefoluti vide-j prudentiainudet, antequam perfe&ionemadeptum, in-
tur.Silenusyero cath'edram illic fuam, acpellem habet, Sc j utilia,ac fuperuacua qusqjtemporisdiuturnitate quodam
Bacchi psdagogus eft. Oportebat enim, vt opinor, eu qui quafi ventilabro, excuflerit, ac naturae quodammodo nu-
quidem caluus eflet,fapere,atq; inter tot fanaticos&funo- j ganiis eiedtamenta repurgauerit, adeoq; epidens hoc efle
fos efle tempetf tu.Neq;veroleue turn aliquid efle fufpice- j poteft , conijciendsin frudlu maturitatis argumentum.
re, cstcrisomnib.dsmonibus ipfum abloue.eflc.prslatu, j Q^odcunq; tu accurate depilatumcaputanimaduerteris,
vt puerulo fiio adeflet,ac caftigaret.Etenim nonnunquam j habeto,illud Sc prudently domicilium.&diuinitatis ef-
illumeroindulgere opus eft ,& naturaegeftientisillecebrafetemplum. Haud temere igiturfacraquodam poftintin
furere,aceo infaniaprogredi,yt ci^p Bacchantib.tripudia, j retp&i capitis honore quafi reutlatitia celeb rati. Qua: pro-
acchoreasexerceat. Sedfuroren/moraturSileniis, neim- j fanqrumquidemhominumcau(aitanuncupentur,afapi-
prudens in^lteram partem fiat propenfior,Patriq; fefede- entibustamen mentis potius intelligendaeq; introdu<fto-
mum minus traclabilem ptiebeat. Verum quamprimum i riaindicctur. Ac qui nouiflime in caluorum numerumre-
hinc traducenda eft Pratiof»i prius euidentillimo ilta nobis j Jams fuerir,hic recens facris admiftus ac Theophanijs,hoc
argumento fuerint,ibidemum menti,ac pruden tie locum eftquaein deorum apparitione cclebrantur myfteriis ini—
efle,vnde effluxerint pili,ibiq; pilos eflc,vnde prudetiaef-1 tiatus habendus eft.5ed.vt triticigrana quxdam,aut puni-
fluxit.Quaprxfertimob caufam Sophronifci filius illeSo-1 camala,nuce{vecarie contradta inputaminibus,atqjinuo-
crares,defealioqui moderate (entiens,'acin proprijsdoti- lucris corrupta putrefeunt: Ita improba quaedam capita
buspraedicandisomniumpardflimus, temperare libimi-| diuinaefortisexpertiamortuarum partium redundateco-
nime potuit.quin de fua cumSileno fimilitudine gloriare- piaambiuntpr. Iamvero >Egyptios ego facerdotes ac nu-
tur.Nimirumineo nihil non eorumquaevellet coprehen- minis cultores vel ab iis, quaeingenis nafcunturcilijsab-
debat, curt^n capite mentis acpruden^domiciliu-ftatu-, horrere ammaduerti, qui erantilli quide yifu ridiculi, fed
iflet. Sed cum alia multa-confultoaSocrate didta fadtaq;, I prudens tamen cius faciendi confilium ijs no defuit,vt cal^
turn hoc potiffimum fto!idos,ac inepros homines latebat, Ijdis hominib us ^Egyptiifq; par eft. Quie enim natura conplurimum
fibiSocrate ex hac cum Sileno collatione gló
ris,ac fplèndoris conciliare.Iam il^d,Puerulis quidem ea
in *tate florere comäm,qua nondum fapiunt,eadeq;fcnio
appetente cadpcara excidere, neccam opperiri state, qus
mentem, aefapientiam dubio prSculin animurn inducic
animalis, quid aliud quam pilorum natura penuris ratio-
/iis_coarguir? At eft aliquis qui eciamnu cum fen edute co-
tnam habeat,nempe& fen ex quoqjaliquisdefipit,Nerro»-
fummatam hominisperfeiïione tjfequi cuiufuis efi hominis. Ita ergo
ncrura comparatum eft,vc fefe duo hxc mutuó non pa-
riantur,coma &prudetia,fedalterum vti tenebrs lucis,ita1
alterius prsfentia euanefcat,cuius rei caufam inueftiganti-
bus arcana ,ac minus euulgända ratio eft. Nos vero ex ijs,
quantum ad inftitueü noftrum fatis eric feledis nonhullis,
qusminimèprofanaaut prodendafuerint/andtereligio-
femoccultare conafcimur. Prims qusqjres fimplices funt,
Natura aute ad iriieriora demifia varietavem induit.Mate-
ria porro rerü omnium extrema eft, proindeq; & cuprimis
varia,neq; ,fi diuinum quid recipiat, ftatim ipfum quätum
eft reciperc porcft:priufq> i magi m b.quibufdam,fiue femi-
nibus receptis,cadem fouet,ac comple6litur,totaq;in il^is
occupacur. Igicur aut ea forte apprehenfa conferuarura eft,
aut propter neceftarium vcriufqjdiffidium primo ftatim in
congrelfu quod eidiuinu ineft prsualebit, penitufq; con-
ficietpriufquam elaborata,ac perfedafucrit imagd.Sed&
verunq; ab ipfaprsftari poteft: Nec enim vt videntur, ifta,
ftant sterna, quorumq; natura vita ipfa eft, nefas eftquic-
quam eisefte cum parribus mortuis confortij. Itaque fi o-
mnes nouacula manuque derafi hominum, pij ac religiofi
cenfendifunt; qui naturacaluus eft, ipfius natursfponte
cum Deo affinicate coniunélus eft. Ac nefcio an eo modo
diuinumquoq; numen afreâum fit. ( Quanquam eorum,
quæàme dicentur, cauftapropitium turn illud efle velim,
omniapiaidanimireligionepronunciabitur.) Quicquid
igitur aiuini nu minis arcanum,acreconditum eft,quid eft
quod à quoquam curiosp inquiratur, cùm nulli pofïïceflè
manifeftum f Quod cun q; aute ex eo oculis fubijcitur,prs-
ter exados globos fphçrafqj nihil aliud videas,Solero,ni-
mirum,Lunam,fixa omnia,errabundaq;fidera,qus etfi a-
lia funt aliis maiora, min braue, at eadé plane omnia figura
cöftant. Iam quid fphsta, aut càluius efle poteft, autdiui-
nius? Celebris nonnullbrum fermone fencencia eR,Anima,
quoad eiusfieripotefl,veuimitari, Tertium ilium Deuraintel- j
ligo, qui muridi eft animus, quiq; ab eodem & parente au-
thoreq; fui, & mundi huius corporei opifice in vniuerfum
intrbduârus eft ; Que idcircoperfeâum, ac cotum vniuer-
fumq jvniuerfis ex corporib.ac feminibus formauic, eiqj figura
omnium cÔceflà maxime capa^c.Eft auté ex his figura,
qus squali ambiraac circuit!) côprehenduntur, maioril-
lafempcr,qusplurib.angulis confiât,tnultangulas autem
omnes circularisinter planar magnitudine exccdic, vt &
earû,qus profunditate cbnftant,omnium cftfphsra capaciflima.
ciffima> Quod ijnorunt qui Geometriam, ac lglidotum j nr. Sed idprsterea mulcorum ad me famadetulit, Ægy-
metiendoiumarremaflecucifunr. Quareficutcota inte- ptiopelliciendorum deorum artificium atque illccebras
graq» anima totü ipfum vniuerfum, quod fphsrics forms j quafdam tenere,quibusquan.dolibuerir,barbarisaliquot
eft,animatur, ita qu s à totâillâ anima effluxere partes fin- vocibus infufuuans,deos omnes eheiant, quicujiq;attra-
gulae, quod cuiuisariimænaturaïnfitüeft,gubernare cor- ’ âionibùsquibufdam deduci natursfus conditionepof-
pota,mundorumq;efle anims defiderat,qux diuifionis il- j fuhr.Ab iis ergo nö a Grscis verior,acfyncerioreft fumen-
lis caufla fuir.Itafadura, vr natürsparticularib. fphsris o - , danuminisefllgies. Quanquäm id fatis quidem efle poffir,
pus eilet, hincq; fup.erne quide fidera, inferne vero capita j quod eft à nobis paulb ante di.dtnm,So,lem, Sideraq/fi ob-
formatafunt »animarum habitacüla, & in maiore muhdo r feruemus,nihil eflè,quod prstereà curiofius inueftigare o-
minores.Mundumenim animal efle oporeuit, exanimali- porteat.Sed fi eflèaliquod videtur crinitum fidus,ipfis cer-
bus coaàînehtatam}Àc ftolidiorib, quidem animis parum tenullum eft. Etenim aftroru locus corpus illud eft, quod
intereft,an comatum caput fubierint,quod ab exa«fta figu- in.orbeni agitur.in quo nihil vnquani innouari poteft.Lu-
r s circularis imitationc rembtiuseftiiapientib. autem pro nsautem fubieclaregio, ipfumq;generationis quodej^m
cuiufq;merito,acdignitate,alijsfi,dus,alijscaluitiümobci- confinium faces ciufmodi,ac fomjtes edit.falfa fideris ap-
gic. Quamuis enim inferiorum natura fynceram acexaâa pellatione, qui cum deinceps, feriatimq; fubiebli fincalijs
in rebus elaborandisperfcblionéaflèqui non polïîc ,atfu- j corporib.cumipfisvnarapiuntur.-quia veroeiufdemnatu-
periorextremaq; corporis facies, qus coslum verfuserigi- r s n o j funt,vaga& immoderataagitationefluâuant.Iam
tur,mundus quin fit figurs imitationeferre non poteft.Ex ab Arscceleftisfigno , quod ad squino&ialem raperetiir
his ergo omnib.caluitium manifeftö ccclum quoddam ef- j inuentum eft, vnderurfuinin Borealem pblum tranfiier-
fè èôftatjlra vt quæcutnq;in fphçram prsconia congeflerit ; fum agatur,nifi prius fuerit detra&um. HcÄum aliqua ob-
quifpiàm<, ijfdeipfis quoq; caluitiumneceflèfit çommen- j longa fpecie porrigi,& hodie quidem,ii contigerit, zodia-
dari.Proinde & Homerusfcribendo, & Phidias fingendo, çi magnltudinem adequate videas,terdadi^vix trientem,
filubeat,DionilaudandsComsargumentafuppeditent; i décima verô auttricefimà. præcUre faciens pent paula^ftk
-î-------jifH.Amifl’.miniiirnnwm euatiefcenl, necvllibiampliuscernitur. HscàmeficSBÜ
appellari néfaseflèputo, quo fi tu nomine donanda con-
tcnderis,id.faltemconftabit,tantum efle corns malum, vt
vel in aftrorum genus exitSurn inferre poffit. Adde quod
malum,dum apparent,omenhabent,&a prodigiorumin-
terpretibus&vatibusin religionem trahuntur. Publicas
verè maximeealarnirates , gentesin ferijitutem redigen-
das, vrbesfolosquandas, reges obmmcandos, nihil exi-
guum aut mediocre,grauia deniq; omnia, acerbiflimaque
portend unt.
altamq; & promiflam Ioui Gomam, ac denfiflimam affin-
gant, qua fimulplacuerit, coslum ipfum concutere poffit.
Nam cuiufmodi fit qui in ctElo apparet luppitcr, nemo eft
qui ignoret; quod fi alius vfpiam efle poteft Iuppiter, corpus
quide habeat nec ne, haud exploratü mihi eft; Efto tamen,
id cuiufquam opinioni çoeedatur, omnino aut prior
is e^t, aut eo qui apparet pofterior: Erit igitur exéplaris iL-
lius effigies atq; imago, vtut autem fe habeat, eiufmodj ef-
fe debebit,qualis eft qui ab omnib. cernitur, quantum na-
turs flatus in eofimilitudinis eflè pàtietuilEnimuero poer'
tica effi&rixq; ars,cstersque imitatrices;veritatis quidem
çuram minimam habere, populäres àutem potius eflè videntur,
omniaq; ab illisad opinionem magis,quam ad ve-
ritarem fieri accommodate. Summo vero apudimperitos
Comain pretioefljornneq; id quodexteriusadiacecvulgi
opinionecelebratur, Agri, Véhicula, domusfdomuumq;
frequentia, & estera id genus, quae cum poffidentis natu-
ra cpniumSlanö funt, ledab eacapillorum inftar aliéna. A
Deo fiquidem & mente,prouidentiaq; logins feceflèrunt,
eorumq; loco naturs,& rortuns arbitrio regun tur, quorü
hocalienius.Itaq;àftultis,&vecordibusaliquacrediturirt
naturefortunsuemunerib. eflè félicitas: hinc quiadpo-
puli auram aut feribit aliquid aut loquitur,eum neceflèeft
ipfa quoqiopinione eflè populärem,vt ex ijs,qus ei placita
funt pleraqj cotpminifti aUt ferm.ocinaripolTic.Et quidem
I picum impcritiatq.infcij fint,propofitinihilominus tenaces
~ funt,& incuendisijs qusprsfumpfèrunt; quamuisabfur-
dismiruminmodüpertinaces. Vndefiquis fecusaliquid
faxit,quàmpatrijritusàtq;inftirutaferant, cicutam proti-
nusbibet.C^ias vero pcenas daturum fuifle Grscis Home-
rum putandum eft, fi de Iouejreiipfius vericatem aperuif-
fet, ncq; eîufmodi portenta con fin xi (let, qus puerulis ter-
riculo eflè fblent? Ægypticvum fânè prudens eain re infti-
tutum eft,apudquos qui ex Propheticogenere fulit,fordi-
dis atque illiberalibus operarijs deorum iimula era fingere
haudquaquam permittunt,ne quid tale contra leges,iura-
que rnolian tur,fed roftris quidem accipitrum,lbidumq|je
qusintemplivcftibulisiniculpuntiir,populum ludences,
ipfi in facros receflus Sc interiores late bras recepti quicquid
effecerint oculis eripiünc,comeflàtionumq'„acfatca**
tionum genere omni-capfulas quafdam venerantur quib.
claudun tur hi globi, quos fi popùlus vider it fiiccenfeat. Sc
vt faciles Bimium,parabilefq;derideat, po|rends enim o-
pus habet. Quid ni vero,plebs cum fitîPrdpterêa Ibidum
roftrafimulacris omnibus imppfitafunt.Vnuspofroùb ijs
minime occultatur,fèdin propatiilo habetur Æfculapius,
quem quidem piftillo caluiorem videas, huiccamJh inEJiaud
vttum ignmmnobis périt ab Ioueßdus,
Quantumfam a mminurn confiât. —— —
•
Qnod ergo periit fidus eflè n^npoteft, omniaque fphsri-
ca beata immortaliaque corpora funt. Mihi vriq; meifque
félicitas hscadfit,qusme dijs ipfisfimilem poffit efficere.
Non enim alios quam qui ita affe<5li fiincdiisfimiles eflè
credendumeft, neque vllum efle diuini, aut Deosquipa-
randi nomine digniorem csterifquediuinifplendorisap-
pellationibus. Neque vero id ita fe habere cum parfît,
fecus accidit. Caluosenim manifeftè audias,blanda qua-
dam nomrnis diminutione Lunulas vocitari.^Et parum o-
mnino abfuit,quin ea prorfus à me prstermircerecur qus
huic propofiro maxime congrua eft, Lunam intelligo Lu-
nsque facies, quibus cum caluorum genus eiufdem eft &
nominis, & figurs : Ilia enim mihi fane cariffima corni-
culataprimùm,tùmoimidiata, arquesqüa portionedi-
uifa, rurfus dimidiato orbe maior, demumque finuarain
orbem,plenaque appfrer. Quanquamquiiamfummam
fcelicit atem.adepti funt, & capite quafi plenilunium re-
ferunt; fas fitSolesetiam appellari. Nec enim diuerfa i-
dentidem facie apparent 5 fed tôto integroque orbe eorum
ex aduerfo, qu s in coelo funt fiderumcollucent: Cuiufmodi
fane di«âeriis , Sc cauillationibus proci Vl^flerA*
inceflèbant, Iuuents Cincinnati, luxuque ac delictis diffluences
fiatimqué peffimè plus centum ab vno vnde-
quaque caluointerficiendi : qui cum antea faces accen-
diflèt, luccmque manu faétatn excitaflèç, mifliim facete
munusifludhortantur, cum ipfius caput totis sdibuslu-
mine colluftrandis, poffit fufficere. Atquihoc ipfum ^lane
diuinum eft, quod npn fimile iam diis, fed prorfiisco-
gnatum eft, lucem & habere; Sc prsherealiis. fulgotis porro
iftius càufa eft lsuor, qui nihil eft aliud quàm om ni mo-
da capillorum penuriav Simul enim à deterioribus re-
ccdit aliquis,&ad melioraprögredirur;cuiufmodieiquod
vîcàe prædicum'eft ^ cumiâortuodiximuseflè diflidium.
pidanro Coma eft; Grsciquippeihindagandaveritatefè- / Vita autem iumènque & q us cius generis funt, ex bo-
gncs,& indiriofi funt; id quod eorum generi ab Hiftorico | norum ferie, & fünt Sc eflè creduntur : Vndc fi Caliiitio
iureeftexprobratum. Ægyptijverequdtidiano eius&a- llümen affine eft, tenebras exiftimandum eft cum Coma
fjpetSfcu fruuntur,& alloquio, non vnus duntaxat,aut alter, j eflè confentaneas. Quod non modoTationem prs fe fere
cuius in sdibus verfètur,neq>vt ipfiyifirm,autquotiesfue- Uliquam, fed ptorfus etiam necoflàriumèft. Verum pro